Pełny tekst orzeczenia

481/5/B/2013

POSTANOWIENIE
z dnia 24 września 2013 r.
Sygn. akt Ts 143/12

Trybunał Konstytucyjny w składzie:




Stanisław Biernat – przewodniczący


Wojciech Hermeliński – sprawozdawca


Marek Kotlinowski,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 6 lutego 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej K.K.,

p o s t a n a w i a:

1) pozostawić bez rozpoznania wniosek o wyłączenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego Leona Kieresa od udziału w rozstrzyganiu niniejszej sprawy,

2) nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 13 czerwca 2012 r. K.K. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 17 § 1 pkt 7 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.; dalej: k.p.k.) z art. 2, art. 41 ust. 5 i art. 77 ust. 1 Konstytucji. Ponadto w piśmie z 20 lipca 2012 r., wniesionym w celu usunięcia braków formalnych skargi, wskazał, że – jego zdaniem – zaskarżony przepis narusza również art. 30 i art. 31 ust. 2 Konstytucji. W przekonaniu skarżącego kwestionowany przepis narusza wskazane wzorce konstytucyjne dlatego, że nie zawiera zastrzeżenia, iż nie dotyczy on postępowań zainicjowanych wystąpieniem z wnioskiem o stwierdzenie nieważności orzeczeń oraz wnioskiem o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, składanych na podstawie ustawy z dnia 23 lutego 1991 r. o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego (Dz. U. Nr 34, poz. 149, ze zm.). Na podstawie tego przepisu umorzono bowiem postępowanie w sprawie unieważnienia wyroków wydanych wobec skarżącego w latach 1985-1986, czym – zdaniem skarżącego – uprawomocniono stosowane wobec niego represje.
Postanowieniem z 6 lutego 2013 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Trybunał stwierdził, że skarga ta zmierzała do zakwestionowania wydanych w sprawie skarżącego orzeczeń. Nie zawierała zaś argumentacji uprawdopodobniającej niekonstytucyjność norm prawnych, na podstawie których orzeczenia te wydano. Skarżący nie wykazał bowiem, że samo sformułowanie przesłanki powagi rzeczy osądzonej jako podstawy umorzenia postępowania karnego naruszało przywołane przez niego wzorce konstytucyjne. Twierdził natomiast, że orzekające w jego sprawie sądy niesłusznie uznały, iż toczące się przed nimi postępowanie było tożsame co do przedmiotu z już rozstrzygniętą sprawą. Trybunał wskazał również, że zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK) Trybunał nie może rozpatrywać zarzutów sformułowanych po upływie ustawowego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Dlatego za bezskuteczne uznał rozszerzenie zakresu skargi, którego skarżący dokonał w piśmie z 20 lipca 2012 r.
Zażalenie na powyższe postanowienie wniósł pełnomocnik skarżącego. Zarzucił w nim, że Trybunał błędnie przyjął, iż jest traktowany przez skarżącego jak kolejna instancja odwoławcza, a nie jak organ mający możliwość usunięcia z systemu prawa niekonstytucyjnej normy, której zastosowanie skutkowało naruszeniem konstytucyjnie chronionych praw skarżącego. Stwierdził, że zarzuty co do niezgodności zaskarżonego przepisu z Konstytucją zostały szczegółowo uzasadnione w skardze konstytucyjnej. Ponadto pełnomocnik skarżącego wniósł o wyłączenie od udziału w rozstrzyganiu niniejszej sprawy sędziego Trybunału Konstytucyjnego Leona Kieresa.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 36 ust. 4 w związku z art. 49 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy w zaskarżonym postanowieniu, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że Trybunał Konstytucyjny analizuje te zarzuty sformułowane w zażaleniu, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego postanowienia, i do tego ogranicza rozpoznanie tego środka odwoławczego.
W pierwszej kolejności Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że złożony przez pełnomocnika skarżącego wniosek o wyłączenie sędziego Trybunału Konstytucyjnego Leona Kieresa od udziału w rozstrzyganiu niniejszej sprawy, na obecnym jej etapie, jest bezprzedmiotowy. Sędzia ten nie został bowiem wyznaczony do rozpoznania rozpatrywanego zażalenia, a więc nie zasiada obecnie w składzie rozstrzygającym w sprawie skarżącego. Nie można jednocześnie przyjąć, że analizowany wniosek dotyczy wcześniejszego etapu postępowania przed Trybunałem – wstępnego rozpoznania skargi konstytucyjnej w składzie jednego sędziego, w którym brał udział sędzia Trybunału Leon Kieres – gdyż został on wniesiony po wydaniu przez Trybunał postanowienia o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, a więc wtedy, gdy wyłączenie sędziego orzekającego w tym przedmiocie nie było już możliwe.
Trybunał zauważa, że zgodnie z art. 49 w związku z art. 36 ust. 1 ustawy o TK wstępne rozpoznanie skargi konstytucyjnej odbywa się na posiedzeniu niejawnym. Skarżący nie jest więc informowany o składzie wyznaczonym do rozpoznania jego skargi przed otrzymaniem zarządzenia wzywającego do usunięcia braków formalnych skargi lub postanowienia o odmowie nadania jej dalszego biegu. Złożenie wniosku o wyłączenie sędziego jest więc utrudnione. Ani we wniesionej skardze konstytucyjnej, ani w zażaleniu na odmowę nadania jej dalszego biegu skarżący nie kwestionuje jednak procedury wstępnego rozpoznania skargi.
Wobec powyższego wniosek o wyłączenie sędziego należało pozostawić bez rozpoznania.
W odniesieniu do zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 6 lutego 2013 r. Trybunał, w obecnym składzie, stwierdza natomiast, że zażalenie to nie zawiera żadnych argumentów poddających w wątpliwość przesłanki odmowy nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, przedstawione w zaskarżonym postanowieniu. Postanowienie to jest prawidłowe, a zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
W zażaleniu skarżący nie wskazał żadnych argumentów świadczących o tym, że Trybunał nieprawidłowo przyjął, iż zarzut niezgodności art. 17 § 1 pkt 7 k.p.k. z art. 30 i art. 31 ust. 2 Konstytucji został sformułowany po upływie ustawowego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej. Nie uzasadnił też w żaden sposób poglądu, że Trybunał błędnie przyjął, iż zarzuty sformułowane w skardze dotyczą de facto sfery stosowania prawa, nie zaś niekonstytucyjności zaskarżonego przepisu. Trybunał, w obecnym składzie, stwierdza, że oba wskazane ustalenia są prawidłowe i słusznie zostały uznane za podstawę odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Wziąwszy powyższe okoliczności pod uwagę, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia wniesionego na postanowienie o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.