Pełny tekst orzeczenia

509/5/B/2013

POSTANOWIENIE
z dnia 30 października 2013 r.
Sygn. akt Ts 238/12

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Wojciech Hermeliński – przewodniczący
Andrzej Rzepliński – sprawozdawca
Małgorzata Pyziak-Szafnicka,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 26 kwietnia 2013 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej T.W.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 27 września 2012 r. (data nadania) T.W. (dalej: skarżący) zakwestionował zgodność art. 158 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. Nr 98, poz. 1070, ze zm.; dalej: p.u.s.p.) w związku z art. 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r. poz. 270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.) z art. 45 ust. 1, art. 60, art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Zdaniem skarżącego zakwestionowany art. 158 § 1 pkt 2 p.u.s.p. w związku z art. 3 p.p.s.a. narusza prawa podmiotowe wynikające z art. 45 ust. 1, art. 60 i art. 77 ust. 2 Konstytucji. Skarżący nie uzasadnił jednak tego zarzutu.
Postanowieniem z 26 kwietnia 2013 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. W uzasadnieniu wskazał, że skarżący uczynił przedmiotem skargi przepisy, które nie były podstawą prawną orzeczenia o przysługujących mu wolnościach lub prawach, co oznaczało niespełnienie przesłanki, o której mowa w art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).
Na powyższe postanowienie pełnomocnik skarżącego w ustawowym terminie złożył zażalenie. W środku odwoławczym nie odniósł się jednak do motywów zakwestionowanego orzeczenia, skarżący nie zgodził się z treścią wydanego w jego sprawie wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego i podniósł, że sprawowana przez sądy administracyjne kontrola warunku nieskazitelności charakteru kandydata na ławnika jest iluzoryczna.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. W myśl art. 49 w związku z art. 36 ust. 4 ustawy o TK skarżącemu przysługuje prawo wniesienia zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Trybunał, w składzie trzech sędziów, rozpatruje zażalenie na posiedzeniu niejawnym (art. 25 ust. 1 pkt 3 lit. b w związku z art. 36 ust. 6-7 i z art. 49 ustawy o TK). Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy w zaskarżonym postanowieniu prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania skardze dalszego biegu. Oznacza to, że na etapie rozpoznania zażalenia Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

2. Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że postanowienie o odmowie nadania rozpatrywanej skardze konstytucyjnej dalszego biegu jest prawidłowe, a zarzuty sformułowane w zażaleniu nie zasługują na uwzględnienie.

3. Rozpatrywane zażalenie nie nawiązuje do stanowiska Trybunału Konstytucyjnego przedstawionego w zakwestionowanym postanowieniu o odmowie nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, nie zawiera argumentów podważających przesłanki tego orzeczenia i tym samym nie wykazuje, na czym polega jego nietrafność. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego złożony środek odwoławczy nie spełnia wymogów ustawy o TK i nie może zostać uwzględniony.

4. Trybunał Konstytucyjny podkreśla także, że zgodnie z konstytucyjnym modelem skargi konstytucyjnej za podstawę prawną orzeczenia należy uznać wyłącznie te przepisy, które zawierają normy prawne bezpośrednio określające sytuację prawną skarżącego w chwili wydania ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, i w treści tych przepisów należy upatrywać niedozwolonej – w świetle postanowień konstytucyjnych – ingerencji władzy publicznej w sferę konstytucyjnych wolności i praw skarżącego. Dlatego w postępowaniu zainicjowanym wniesieniem skargi konstytucyjnej wykluczone jest kwestionowanie za pomocą skargi konstytucyjnej przepisów aktu normatywnego, które nie kształtowały sytuacji prawnej skarżącego (zob. postanowienie TK z 19 października 2004 r., SK 13/03, OTK ZU nr 9/A/2004, poz. 101).

4.1. Aby ustalić, czy dany przepis był podstawą prawną orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, w związku z którym wniesiono skargę konstytucyjną, Trybunał Konstytucyjny musi zbadać, czy w kontekście zarzutów skargi konstytucyjnej kwestionowany akt normatywny był w istocie podstawą orzeczenia, w którym ostatecznie rozstrzygnięto o wolnościach lub prawach skarżącego. Stwierdzenie, że ostatecznego orzeczenia sądu lub organu władzy publicznej nie wydano na podstawie zaskarżonego przepisu, skutkuje odmową nadania skardze dalszego biegu (art. 47 ust. 1 pkt 1 ustawy o TK).

4.2. W postępowaniu sądowym, w związku z którym skarżący wniósł rozpatrywaną skargę konstytucyjną, NSA oparł swój wyrok na art. 163 § 2 p.u.s.p. w brzmieniu: „Przed przystąpieniem do wyborów rada gminy powołuje zespół, który przedstawia na sesji rady gminy swoją opinię o zgłoszonych kandydatach, w szczególności w zakresie spełnienia przez nich wymogów określonych w ustawie”. Skarżący zakwestionował jednak art. 158 ust. 1 pkt 2 p.u.s.p. stanowiący: „Ławnikiem może być wybrany ten, kto: (…) 2) jest nieskazitelnego charakteru”. Z porównaniu obu tych przepisów i odniesienia ich treści do wyroku NSA wynika, że o sytuacji prawnej skarżącego zadecydował art. 163 § 2 p.u.s.p., który – zdaniem NSA – przesądza o tym, że opinia o kandydatach na ławników, przygotowywana przez zespół nie ma dla rady miasta charakteru wiążącego i że nie podlega kontroli sądów administracyjnych. Mimo że art. 163 § 2 p.u.s.p. ukształtował sytuację prawną skarżącego, nie został on przez skarżącego zakwestionowany w złożonej skardze konstytucyjnej. Uchybienie to uniemożliwiało merytoryczne rozpatrzenie tej skargi.

5. Niezależnie od powyższego, Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że wadliwe jest polemizowanie ze stanowiskiem NSA co do zakresu sądowej kontroli nad uchwałą rady miejskiej w sprawie odrzucenia kandydatury na stanowisko ławnika sądowego. Skarżący nie odnosi się w ten sposób do treści kwestionowanego postanowienia, w którym Trybunał zwracał uwagę na niewłaściwe określenie przedmiotu skargi. Nadto krytyka orzeczenia NSA jest próbą kwestionowania przed TK procesu stosowania prawa, co wykracza poza kompetencje Trybunału określone w art. 188 Konstytucji.

6. W związku z powyższym, na podstawie art. 49 w związku z art. 36 ust. 7 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny nie uwzględnił zażalenia.