Sygn. akt: KIO/UZP 459/08
WYROK
z dnia 28 maja 2008 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek
Członkowie: Ryszard Tetzlaff
Agnieszka Trojanowska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 maja 2008r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: DIRINGER & SCHEIDEL
Polska Sp. z o.o., 70-028 Szczecin, ul. Chmielewskiego 22A oraz DIRINGER &
SCHEIDEL ROHRSANIERUNG GmbH & Co. KG od rozstrzygnięcia przez Zamawiającego
Zakład Wodociągów i Kanalizacji Sp. z o.o., 71-682 Szczecin, ul. Golisza 10 protestu z
dnia 28 kwietnia 2008r.
przy udziale wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: TECO Sp. z o.o., 51-
502 Wrocław, ul. Mydlana 1 oraz RABMER BAU-u. Installations GmbH & Co. KG z
Altenberg zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego
orzeka:
1 Oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
DIRINGER & SCHEIDEL Polska Sp. z o.o., 70-028 Szczecin, ul. Chmielewskiego 22A
oraz DIRINGER & SCHEIDEL ROHRSANIERUNG GmbH & Co. KG i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4064 zł
00 gr. (słownie: Cztery tysiące sześćdziesiąt cztery złote) z kwoty wpisu
uiszczonego przez wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
DIRINGER & SCHEIDEL Polska Sp. z o.o. ze Szczecina oraz DIRINGER &
SCHEIDEL ROHRSANIERUNG GmbH & Co. KG,
2) dokonać wpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz XXX
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu XXX,
3) dokonać wpłaty kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 15936 zł 00 gr. (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset
trzydzieści sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz wspólnie ubiegających się o
udzielenie zamówienia: DIRINGER & SCHEIDEL Polska Sp. z o.o., 70-028
Szczecin, ul. Chmielewskiego 22A oraz DIRINGER & SCHEIDEL
ROHRSANIERUNG GmbH & Co. KG.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o
udzielenie zamówienia publicznego na wykonanie renowacji sieci wodociągowej (numer
referencyjny 2000/PL/16/P/PE/016-21), ogłoszonego w Biuletynie Zamówień Publicznych w
dniu 28 lutego 2008r. pod numerem 40265.
Zamawiający w dniu 23 kwietnia 2008r. zwrócił się do wykonawców o wyrażenie
zgody na przedłużenie terminu związania ofertą o 30 dni. Jednocześnie Zamawiający
wyjaśnił, iż w specyfikacji (IDW) zamieścił błędną informację o terminie związania ofertą,
wskazując, iż „termin związania ofertą wynosi 60 dni”, a powinno być „Wykonawca pozostaje
związany złożoną ofertą przez 30 dni”.
W dniu 28 kwietnia 2008r., protest złożył wykonawca Dringer&Scheidel Polska Sp. z
o.o. na czynność Zamawiającego polegającej na:
1. zwróceniu się do wykonawców, którzy złożyli oferty z prośbą o przedłużenie
terminu związania ofertą o 30 dni;
2. wskazaniu, iż Zamawiający podał błędną informację w pkt 20 IDW o 60 dniowym
terminie związania ofertą.
zarzucając Zamawiającemu naruszenie art. 38 ust. 4 Prawa zamówień publicznych i
wnosząc o cofnięcie oświadczenia woli Zamawiającego w zakresie, o którym mowa w piśmie
z dnia 22 kwietnia 2008r., ewentualnie o unieważnienie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego.
W uzasadnieniu Odwołujący wskazał, iż przekazana przez Zamawiającego informacja
o błędnym oznaczeniu terminu związania ofertą wraz z podaniem prawidłowej informacji w
tym zakresie, stanowiło zmianę postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Przepisy ustawy nie przewidują możliwości dokonania poprawienia zapisów specyfikacji na
zasadzie usuwania błędu, a tym bardziej dokonywania jakichkolwiek zmian po terminie
złożenia ofert. Dokonana przez Zamawiającego zmiana siwz możliwa była wyłącznie przed
terminem składania ofert w trybie przepisu art. 38 ust. 4 ustawy Pzp i tylko w szczególnie
uzasadnionych przypadkach, na którą to okoliczność przywołał orzeczenia Zespołów
Arbitrów. Protestujący wskazał, iż w związku z koniecznością złożenia gwarancji z okresem
ważności 60 dni, poniósł dodatkowe koszty, wynikające z objęcia gwarancją dłuższego
okresu ubezpieczenia. Jednocześnie wskazuje, iż wszyscy wykonawcy, za wyjątkiem
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: IRMA Zakład
Produkcyjno-Usługowo-Handlowy Marek Bogucicki z siedzibą w Szczecinie oraz Zakład
Instalacji Sanitarnych i Budownictwa Drogowego z Wrocławia, wnieśli wadia na okres 60 dni.
Jedynie wskazani wykonawcy wnieśli wadium na okres 30 dni przez co ich oferta, na skutek
wezwania do przedłużenia terminu związania ofertą, zostałaby konwalidowana niezgodnie z
przepisami ustawy Pzp.
Tym samym dokonana przez Zamawiającego zmiana zapisów siwz narusza art. 38
ust. 4, co narusza interes prawny protestującego w uzyskaniu zamówienia. Jednocześnie
protestujący wskazał, iż nie uwzględnienie protestu doprowadzi do nieważności umowy w
sprawie zamówienia publicznego, albowiem w postępowaniu o udzielenie zamówienia doszło
do naruszenia przepisów określonych w ustawie, które miało wpływ na wynik tego
postępowania.
Zamawiający, w dniu 08 maja 2008r., oddalił protest, uznając go w całości za
bezzasadny. Warunek określony przez Zamawiającego w punkcie 20 IDW ogłoszonej siwz
dotyczył terminu, w jakim wykonawcy będą związani złożonymi ofertami. Zamawiający
związany jest nieprzekraczalnymi terminami określonymi w art. 85 ust. 1 ustawy. Zgodnie z
rozporządzeniem Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 grudnia 2007r. w sprawie kwot wartości
zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń
Urzędowi Oficjalnych Wspólnot Europejskich (Dz. U. z 2007r. Nr 241, poz. 1762), w
przypadku Zamawiającego, 30-dniowy termin związania ofertą dotyczy postępowań o
wartości przedmiotu zamówienia większej niż 206.000 Euro i mniejszej niż 5.150.000 Euro
(dla robót budowlanych). Wskazany w siwz 60 – dniowy termin związania ofertą miałby
zastosowanie, jeżeli wartość zamówienia zawierała się pomiędzy kwotą 5.150.000 euro, a
kwotą 20.000.000 euro. Tym samym w postępowaniach poniżej progów unijnych,
maksymalny termin związania ofertą wynosi 30 dni. Wartość zamówienia ustalona przez
Zamawiającego wyniosła 1.500.000 euro netto. Zamawiający swoją omyłkę zauważył
dopiero po otwarciu ofert. Na podstawie art. 85 ust. 2, Zamawiający skorzystał z prawa
wezwania wykonawców do przedłużenia terminu związania ofertą o kolejne 30 dni, tj. do 29
maja 2008r. W ocenie Zamawiającego przekazana wykonawcom wraz z prośbą o
przedłużenie okresu ważności wadium, informacja o wykrytej omyłce nie jest zmianą
zapisów siwz, a tym samym nie narusza postanowień art. 38 ust. 4 ustawy Pzp. i przez to nie
może być podstawą do unieważnienia postępowania. Zachowanie Zamawiającego świadczy
o przestrzeganiu zasad uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców na
każdym etapie postępowania, bez stosowania przywilejów, ale także i środków
dyskryminujących wykonawców ze względu na ich właściwości.
Od rozstrzygnięcia protestu Odwołujący wniósł w dniu 13 maja 2008 r. odwołanie do
Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, w którym podtrzymał zarzuty podniesione w
proteście. Wniósł o nakazanie Zamawiającemu cofnięcie oświadczenia woli objętego
pismem z dnia 22 kwietnia 2008r., ewentualnie o unieważnienie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jako dotkniętego wadą uniemożliwiającą zawarcie ważnej umowy,
na skutek naruszenia przepisów określonych w ustawie, które miało wpływ na wynik tego
postępowania. W treści uzasadnienia, Odwołujący podnosi, iż zgodnie ze złożonymi
ofertami, wszyscy wykonawcy oświadczyli, iż pozostają związani ofertą przez 60 dni. Prośba
o przedłużenie terminu związania ofertą o kolejne 30 dni ma na celu wyłącznie uzdrowienie
oferty wykonawców ubiegających się wspólnie o udzielenie zamówienia, gdyż ich oferta
powinna podlegać odrzuceniu, ponieważ wykonawca wniósł wadium na okres 30 dni, a
jednocześnie złożył oświadczenie, że jest związany ofertą przez 60 dni.
W dniu 20 maja 2008r. (faksem), potwierdzonego pismem przystąpienie do
postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosili wykonawcy wspólnie
ubiegając się o zamówienie publiczne TECO Sp. z o.o. z Wrocławia oraz RABMER BAU-u.
Installations GmbH & Co. KG, Altenberg w Austrii.
Izba dopuściła na posiedzeniu do udziału w postępowaniu przystępującego do odwołania po
stronie Zamawiającego.
Na podstawie dokumentacji z akt sprawy oraz stanowisk stron przedstawionych na
rozprawie, skład orzekający Izby ustalił, jak poniżej.
W postępowaniu oferty złożyły trzy konsorcja:
- TECO Sp. z o.o. z Wrocławia oraz RABMER BAU-u Installations GmbH&Co. KG z
Altenberg (1.042.576,13 PLN),
- DRINGER&SCHEIDEL POLSKA Sp. z o.o. ze Szczecina oraz DRINGER&SCHEIDEL
ROHRSANIERUNG GmbH&Co.KG z Mannheim (1.207.800,00 PLN),
- IRMA Zakład Produkcyjno-Usługowo-Handlowy Marek Bogucki ze Szczecina oraz
Zakład Instalacji Sanitarnych i Budownictwa Drogowego z Wrocławia (1.106.495,78 PLN).
W dniu 25 kwietnia 2008 r. Zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej
złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia
publicznego: TECO Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu ul. Mydlana 1 oraz RABMER BAU-u.
Installations GmbH & Co. KG z siedzibą w Altenberg, Bruckbachweg 23.
Odwołujący złożył ofertę wspólnie z wykonawcą DRINGER&SCHEIDEL
ROHRSANIERUNG GmbH&Co.KG z siedzibą w Mannheim (Niemcy), Wilhelm-Wundt-
Strasse 19. Oferta wykonawców była trzecią w kolejności, z uwagi na wysokość
zaoferowanej ceny wykonania roboty budowlanej.
Pismem z dnia 22 kwietnia 2008r. (doręczonym Odwołującemu w dniu 23 kwietnia
2008r.) Zamawiający wezwał wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie terminu
związania ofertą o 30 dni, tj. do 29 maja 2008r., jednocześnie wzywając do przedłużenia
terminu ważności wadium.
W tym stanie rzeczy Izba stwierdziła, iż Odwołujący nie posiada interesu prawnego
we wniesieniu odwołania. Zarzuty objęte protestem z dnia 28 kwietnia 2008r. i następnie
podtrzymane w odwołaniu wniesionym do Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, dotyczą
czynności Zamawiającego z dnia 22 kwietnia 2008r., podjętej w toku postępowania, która nie
pozostaje w związku z utratą możliwości uzyskania zamówienia przez Odwołującego.
Ewentualne naruszenie art. 38 ust. 4 ustawy Pzp., przez dokonanie zmiany terminu
związania ofertą już po otwarciu ofert, mogłoby mieć wpływ na możliwość uzyskania
zamówienia przez Odwołującego, jeżeli na skutek działań Zamawiającego wybrana
zostałaby oferta wykonawcy, który przedłużył ważność wadium wniesionego na krótszy
okres związania ofertą, niż określony w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Sama
czynność wezwania do przedłużenia terminu związania ofertą wraz z terminem ważności
wadium nie powoduje zmiany w pozycji oferty złożonej przez Odwołującego. Dopiero dalsze
czynności Zamawiającego podjęte w zakresie rozstrzygnięcia postępowania mają znaczenie
w kontekście oceny wpływu na możliwość uzyskania zamówienia przez Odwołującego.
Ponieważ Zamawiający, w dniu 25 kwietnia 2008r. (na trzy dni przed złożeniem protestu)
dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej, Odwołujący winien objąć zakresem protestu,
również czynność Zamawiającego polegającą na wyborze oferty najkorzystniejszej.
Jak wynika z przedłożonej dokumentacji, a także treści protestu, wezwanie do przedłużenia
ważności wadium mogło mieć faktycznie znaczenie w odniesieniu do oceny oferty
wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia, których oferta zajęła
drugie miejsce w rankingu ofert pod względem ceny.
Kwestia interesu prawnego i jego rozumienia w kontekście skuteczności wnoszenia środków
ochrony prawnej, była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć sądów powszechnych.
Analiza orzecznictwa sądowego sprowadza się do wniosku, iż interes prawny istnieje
wówczas, gdy w konkretnym, toczącym się postępowaniu, w wyniku naruszenia prawa przez
zamawiającego wykonawca traci możliwość uznania jego oferty za najkorzystniejszą (por.
SO w Białymstoku sygn. akt II Ca 104/06, SO w Warszawie sygn. akt. V Ca 2402/05). W
związku z brakiem zarzutów względem dwóch ofert, które zajęły wyższe miejsce w rankingu,
w tym oferty wybranej jako najkorzystniejsza, skład orzekający uznał, iż wykonawca nie
posiada interesu prawnego we wniesieniu odwołania, gdyż nawet w przypadku
uwzględnienia zarzutu naruszenia art. 38.4 ustawy Pzp, nie prowadziłoby to do uznania
oferty Odwołującego za najkorzystniejszą.
W związku z niewypełnieniem materialnoprawnej przesłanki do wniesienia środków
ochrony prawnej, tj. posiadania interesu prawnego, skład orzekający odstąpił od rozpatrzenia
zarzutów objętych odwołaniem, w związku z art. 179 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004r.
Prawo zamówień publicznych (Dz.U. z 2007r. Nr 223, poz. 1655).
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie
art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku sprawy.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego
w Szczecinie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
*
niepotrzebne skreślić