Sygn. akt KIO/UZP 940/08
WYROK
z dnia 19 września 2008 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Niedziałek
Członkowie: Grzegorz Mazurek
Andrzej Niwicki
Protokolant: Magdalena Pazura
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 19.09.2008 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia Pöyry Infra GmbH
(lider), 79541 Lörrach, Röttelnweiler 22, Pöyry Infra Sp. z o.o., 31-123 Kraków,
ul. Krupnicza 5/1, DB International GmbH, 10365 Berlin, Bornitzstraße 73-75 od
rozstrzygnięcia przez zamawiającego PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 03-734
Warszawa, ul. Targowa 74 protestu z dnia 14 sierpnia 2008 r.
przy udziale Przedsiębiorstwo Projektowania, Realizacji i Wdrożeń BPK Katowice
Sp. z o.o. (lider), 40-857 Katowice, ul. Wolnego 12, ARCADIS Nederland B.V., 3812
Amersfoot, Pier Mondriaanlaan 26, ARCADIS Profil Sp. z o.o., Warszawa, ul. Puławska
182, Movares Polska Sp. z o.o., Warszawa, ul. Świętojerska 5/7 zgłaszającego
przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego.
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje Zamawiającemu unieważnienie czynności
wykluczenia odwołującego z postępowania oraz unieważnienia czynności
unieważnienia postępowania i nakazuje powtórzenie czynności badania i oceny oferty
z uwzględnieniem oferty Odwołującego.
2. kosztami postępowania obciąża PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 03-734 Warszawa,
ul. Targowa 74 i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez Pöyry Infra GmbH (lider), 79541 Lörrach,
Röttelnweiler 22, Pöyry inra Sp. z o.o., 31-123 Kraków, ul. Krupnicza 5/1,
DB International GmbH, 10365 Berlin, Bornitzstraße 73-75;
2) dokonać wpłaty kwoty 2 032 zł 00 gr (słownie: dwa tysiące trzydzieści dwa
złote zero groszy) przez PKP Polskie Linie Kolejowe S.A., 03-734
Warszawa, ul. Targowa 74 na rzecz Pöyry Infra GmbH (lider), 79541
Lörrach, Röttelnweiler 22, Pöyry Infra Sp. z o.o., 31-123 Kraków,
ul. Krupnicza 5/1, DB International GmbH, 10365 Berlin, Bornitzstraße
73-75 stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu kosztów
postępowania odwoławczego;
3) dokonać wpłaty kwoty XXX (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP;
4) dokonać zwrotu kwoty 17 968 zł 00 gr (słownie: siedemnaście tysięcy
dziewięćset sześćdziesiąt osiem złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Pöyry Infra GmbH (lider),
79541 Lörrach, Röttelnweiler 22, Pöyry Infra Sp. z o.o., 31-123 Kraków,
ul. Krupnicza 5/1, DB International GmbH, 10365 Berlin, Bornitzstraße 73-
75;
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi w trybie przetargu nieograniczonego postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na wykonanie dokumentacji przedprojektowej i projektowej dla
zadania „Budowa połączenia kolejowego MPL „Katowice” w Pyrzowicach z miastami
aglomeracji górnośląskiej, odcinek Katowice-Pyrzowice” (numer referencyjny II Z3d-0812-
02/2008), opublikowanego w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej nr 105 pod pozycją
141034-2008.
W dniu 7 sierpnia 2008r. Zamawiający przekazał wykonawcą informacje o unieważnieniu
przedmiotowego postępowania na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 93 ust. 3 pkt 2
ustawy Pzp. W uzasadnieniu decyzji o unieważnieniu, Zamawiający wskazał, iż jeden
z wykonawców został wykluczony na podstawie art. 24 ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt
2 ustawy Pzp, gdyż nie potwierdził spełnienia warunku dysponowania osobami zdolnymi do
wykonania zamówienia, a oferta drugiego wykonawcy została odrzucona na podstawie art.
89 ust. 1 pkt 8 ustawy w związku z art. 106 k.c. W wyniku unieważnienia postępowania,
protesty wnieśli obaj wykonawcy, którzy złożyli oferty w postępowaniu.
W dniu 14 sierpnia 2008r. protest do Zamawiającego złożyło konsorcjum utworzone przez
Pöyry Inra GmbH (lider), Pöyry Inra Sp. z o.o., DB International GmbH, zwane dalej
Konsorcjum. Czynnościom Zamawiającego zarzuciło naruszenie art. 24 ust. 1 pkt 10, art. 22
ust. 1 pkt 2, art. 24 ust. 4 ustawy w zw. z naruszeniem art. 26 ust. 3 ustawy przez
wykluczenie Protestującego z udziału w postępowaniu i uznanie jego oferty za odrzuconą,
pomimo zaniechania wezwania Protestującego do uzupełnienia w wyznaczonym terminie
oświadczeń i dokumentów, zawierających błędy, a także naruszenie art. 93 ust. 1 pkt 1 przez
unieważnienie postępowania w sytuacji, gdy Protestujący złożył ofertę, która w wyniku
uzupełnienia nie podlegałaby odrzuceniu. Podstawą wykluczenia Konsorcjum
z postępowania, było nie wykazanie przez Wykonawcę dysponowania osobami zdolnymi do
wykonania zamówienia – zaproponowana na stanowisko Koordynatora Projektu osoba Pana
Ireneusza Z. nie posiada, zdaniem Zamawiającego uprawnień odpowiadających warunkowi
określonemu w siwz. W ocenie Protestującego, decyzja Zamawiającego była przedwczesna,
gdyż zapadła bez uprzedniego wezwania Protestującego do uzupełnienia dokumentów i
oświadczeń potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu. Protestujący
przyznał, iż błędnie przyjął, że uprawnienia w zakresie specjalności elektryfikacji linii
kolejowych odpowiadają uprawnieniom w zakresie specjalności kolejowej. W rezultacie
dokumenty składane na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu (wykaz
osób przeznaczonych do wykonania zamówienia; uprawnienia budowlane) błędnie dotyczyły
uprawnień w zakresie specjalności elektryfikacji linii kolejowych.
Zamawiający 25 sierpnia 2008r. oddalił protest w całości. W uzasadnieniu Zamawiający
podkreślił, iż zaproponowana osoba na Koordynatora projektu (Generalnego projektanta)
powinna posiadać uprawnienia budowlane do projektowania bez ograniczeń w specjalności
kolejowej. Tymczasem w swojej ofercie Konsorcjum przedstawiło osobę posiadającą
uprawnienia budowlane do projektowania w specjalności elektryfikacji linii kolejowej, które
w obecnym stanie prawnym zawiera się w specjalności instalacyjnej w zakresie sieci,
instalacji i urządzeń elektrycznych i elektroenergetycznych. W ocenie Zamawiającego
przepis art. 26 ust. 3 Pzp i art. 26 ust. 4 Pzp mają charakter wyjątkowy i powinny być
stosowane literalnie. Dokumenty złożone w ofercie Konsorcjum zostały złożone w sposób
prawidłowy i nie zawierają błędów, a jedynie ich treść nie potwierdza postawionego w siwz
warunku udziału w postępowaniu. Na potwierdzenie prawidłowości swojego stanowiska
Zamawiający powołał się na wyrok Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie z dnia
23 kwietnia 2008 r. sygn. akt Ca 223/08.
Od rozstrzygnięcia protestu, Konsorcjum wniosło w dniu 29 sierpnia 2008r. odwołanie do
Prezesa Urzędu Zamówień Publicznych, w którym w całości podtrzymało swoje stanowisko,
uzupełniając je o wypowiedzi doktryny.
W dniu 17 września 2008r. przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego zgłosiło konsorcjum podmiotów Przedsiębiorstwo Projektowania,
Realizacji i Wdrożeń BPK Katowice Sp. z o.o. (lider), 40-857 Katowice, ul. Wolnego 12,
ARCADIS Nederland B.V., 3812 Amersfoot, Pier Mondriaanlaan 26, ARCADIS Profil
Sp. z o.o., Warszawa, ul. Puławska 182, Movares Polska Sp. z o.o., Warszawa,
ul. Świętojerska 5/7. Skład orzekający na posiedzeniu postanowił dopuścić do udziału
w postępowaniu Przystępującego do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego.
Na podstawie oryginału dokumentacji, stanowisk stron oraz uczestnika
postępowania, a także dowodów przedstawionych na rozprawie, skład orzekający Izby
ustalił i zważył, co następuje.
Interes prawny Odwołującego potwierdza się w tej o to okoliczności, że w przypadku
potwierdzeniu zasadności zarzutów objętych odwołaniem, do postępowania przywrócona
zostałaby oferta Konsorcjum i tym samym upadłaby podstawa unieważnienia postępowania
z art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
W zakresie zarzutów merytorycznych Izba stwierdziła, iż odwołanie zasługuje na
uwzględnienie.
Istota sporu, przed którym stanęła Krajowa Izba Odwoławcza sprowadza się do
ustalenia rozumienia przesłanek stosowania art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655). Bezsporną bowiem,
pomiędzy stronami była okoliczność złożenia w ofercie Konsorcjum dokumentu nie
potwierdzającego spełnianie warunku udziału w postępowaniu, tj. dysponowania
Koordynatorem Projektu (Generalny Projektant) posiadającego uprawnienia budowlane do
projektowania bez ograniczeń w specjalności kolejowej wraz z ważnym członkowstwem
właściwej okręgowej izby inżynierów budownictwa. Warunek ten został opisany
w specyfikacji istotnych warunków zamówienia w pkt 8.2.1 lit. a – pozycja pierwsza tabeli. Na
potwierdzenie spełniania warunku, wykonawcy zobowiązani byli przedłożyć dokument
potwierdzający posiadane uprawnienia oraz dokument potwierdzający przynależność do
właściwej okręgowej izby samorządu zawodowego. Sam Odwołujący w treści odwołania, jak
również na rozprawie potwierdził, iż wskazana przez niego w wykazie osoba mająca pełnić
funkcję Koordynatora Projektu, tj. Pan Ireneusz Z. nie posiada uprawnień odpowiadających
warunkowi ustanowionemu przez Zamawiającego w siwz. Zamawiający natomiast, mając na
względzie przywołany w rozstrzygnięciu protestu, wyrok Sądu Okręgowego Warszawa Praga
w Warszawie z dnia 23 kwietnia 2008 r. (sygn. IV Ca 223/08) uznał, iż w przedmiotowej
sprawie nie miał podstaw do żądania uzupełnienia dokumentów
i oświadczeń na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Krajowa Izba Odwoławcza, mając na uwadze stan faktyczny przedmiotowego
postępowania ustalony na rozprawie, stwierdziła, iż odwołanie jest zasadne. Przywołane
orzeczenie Sądu Okręgowego, jakkolwiek zapadłe w podobnej sprawie toczącej się
pomiędzy tymi samymi podmiotami, nie ma znaczenia dla rozpoznania niniejszego
odwołania. Wyrok Sądu, chociaż dotyczył podobnej materii, tj. wyjaśniania treści dokumentu
potwierdzającego spełnianie warunku udziału w postępowaniu (uprawnienia budowlane)
dołączonego do oferty, zapadł w odmiennym stanie faktycznym, niż będący podstawą
obecnego rozstrzygnięcia składu orzekającego Izby. Różnica pomiędzy stanem sprawy
obecnie rozstrzyganej, a będącej przedmiotem wyroku Sądu Okręgowego, ma zasadnicze
znaczenie z punktu oceny zasadności zastosowania procedury z art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Na etapie postępowania skargowego, sąd wypowiedział się co do dopuszczalności żądania
złożenia wyjaśnień w trybie art. 26 ust. 4 ustawy, lub ponownego uzupełniania dokumentów
w trybie art. 26 ust. 3 ustawy, w sytuacji, gdy ocena raz już uzupełnionych dokumentów
budzi wątpliwości co do potwierdzenia spełniania warunku udziału w postępowaniu. W treści
uzasadnienia Sąd Okręgowy podkreślił, iż niedopuszczalna jest złożenie wyjaśnień
prowadzących do zmiany treści oferty. „Wyjaśnienia, które mogą dotyczyć nie tylko
oświadczenia wykonawcy, ale również załączników stanowiących integralną część oferty, nie
mogą zmieniać treści dokumentów, a taka sytuacja miała miejsce w niniejszym
postępowaniu”.
Odnosząc się do zarzutów odwołania, Izba uznała, iż Zamawiający powinien wezwać
Konsorcjum do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp., zanim
podjął decyzję o odrzuceniu oferty Konsorcjum. W ocenie składu orzekającego, ratio legis
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp dopuszcza uzupełnianie dokumentów poprzez przedkładanie
dokumentów o innej niż pierwotnie treści (podobnie KIO w wyroku z dnia 17 stycznia 2008 r.,
sygn. 58/07). Przyjęcie za niedopuszczalne w świetle powołanego przepisu, żądanie
uzupełniania dokumentów określonych w art. 25 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy zostały one
pierwotnie załączone do oferty, jednak ich treść nie potwierdza spełniania warunku, czy też
wymagań Zamawiającego, stałoby w sprzeczności z naczelną zasadą prowadzenia
postępowania w sposób zapewniających równe traktowanie wykonawców. Prowadzić by to
mogło do uprzywilejowania wykonawców, którzy w ogóle nie złożyli dokumentu, względem
wykonawców, którzy wprawdzie złożyli dokument, jednak nie jest on właściwy, tj. wskazuje
że wykonawca nie spełnia warunku udziału w postępowaniu. Tym samym wykonawcy, którzy
nie potwierdzili spełniania warunku określonego w siwz w momencie złożenia oferty, byliby
w różny sposób traktowani. W pierwszym przypadku Zamawiający byłby zobowiązany
wezwać wykonawcę do uzupełnienia dokumentu, a w drugim musiałby wykonawcę
wykluczyć. W ocenie składu orzekającego takie rozumienie zastosowania art. 26 ust. 3 jest
niedopuszczalne.
W związku z powyższym Izba przyznała rację Odwołującemu, iż złożenie w ofercie
dokumentu wskazującego na niespełnienie warunków udziału w postępowaniu stanowi
wypełnienie przesłanek art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Jednocześnie Izba podkreśla, iż nie ma
podstaw prawnych do przyjęcia za dopuszczalną w świetle powołanego artykułu możliwość
wielokrotnego korzystania z dobrodziejstwa przepisu względem tego samego dokumentu.
Jeżeli wykonawca raz wezwany do uzupełnienia konkretnego dokumentu przedkłada
ponownie dokument nie potwierdzający spełnianie warunku, Zamawiający nie ma prawa
ponownie żądać jego uzupełnienia.
Izba stwierdza, iż uzupełnienie dokumentów potwierdzających spełnianie warunku
udziału w postępowaniu, nie stanowiłoby niedopuszczalnej, w świetle ustawy zmiany treści
oferty. Skoro ustawodawca w art. 26 ust. 3 wprowadził regulację dotyczącą uzupełniania
dokumentów, dopuścił tym samym możliwość ingerowania w treść pierwotnie złożonej oferty.
Ustawodawca jednocześnie nie wskazał, jakiego typu błędy kwalifikują dokument do
uzupełnienia. Tym samym, skoro Wykonawca popełnił błąd przez wskazanie osoby, w jego
ocenie spełniającej warunki, Zamawiający nie ma możliwości oceny charakteru tego błędu.
Zamawiający zobowiązany był natomiast, jeżeli oferta Wykonawcy nie podlega z innych
powodów odrzuceniu, lub jeżeli nie zachodzą okoliczności prowadzące do unieważnienia
postępowania, wezwać Wykonawcę do uzupełnienia dokumentów potwierdzających
spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
Na tej podstawie orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy na podstawie art.
191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp.
.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
_____
*
niepotrzebne skreślić