Sygn. akt KIO/UZP 157 /09
Sygn. akt KIO/UZP 159 /09
Sygn. akt KIO/UZP 174 /09
WYROK
z dnia 26 lutego 2009 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki
Członkowie: Izabela Niedziałek
Jolanta Markowska
Protokolant: Jadwiga Ząbek
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 lutego 2009 r. w Warszawie odwołań skierowanych
w drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia
17 lutego 2009 r. do łącznego rozpoznania,
wniesionych przez:
A. Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe "DORBUD" SA ul. Zagańska 153,
25-563 Kielce;
B. Konsorcjum: TIWWAL Sp. z o.o., BUDBAUM S.A., MADOR Sp. z o.o.
ul. Człuchowska 9, 01-360 Warszawa;
C. ENERGY Investors Sp. z o.o. ul. Wiejska 12, 00-490 Warszawa.
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Wydział Prawa i Administracji Uniwersytetu
Warszawskiego ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa protestów:
A. Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe "DORBUD" SA ul. Zagańska 153,
25-563 Kielce z dnia 26.01.2009 r.;
B. Konsorcjum: TIWWAL Sp. z o.o., BUDBAUM S.A., MADOR Sp. z o.o.
ul. Człuchowska 9, 01-360 Warszawa z dnia 28.01.2009 r.;
C. ENERGY Investors Sp. z o.o. ul. Wiejska 12, 00-490 Warszawa z dnia 28.01.2009 r.
Przy udziale ENERGY Investors Sp. z o.o. ul. Wiejska 12, 00-490 Warszawa
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
Zamawiającego - Sygn. akt KIO/UZP 157 /09
orzeka:
1.
A. w sprawie o sygnaturze KIO/UZP 157 /09 – oddala odwołanie;
B. w sprawie o sygnaturze KIO/UZP 159 /09 – oddala odwołanie;
C. w sprawie o sygnaturze KIO/UZP 174 /09 – oddala odwołanie.
2. Kosztami postępowania obciąża:
A. w sprawie o sygnaturze KIO/UZP 157 /09 - Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe
"DORBUD" SA ul. Zagańska 153, 25-563 Kielce;
B. w sprawie o sygnaturze KIO/UZP 159 /09 - Konsorcjum: TIWWAL Sp. z o.o.,
BUDBAUM S.A., MADOR Sp. z o.o. ul. Człuchowska 9, 01-360 Warszawa;
C. w sprawie o sygnaturze KIO/UZP 174 /09 - ENERGY Investors Sp. z o.o.
ul. Wiejska 12, 00-490 Warszawa
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 574 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące pięćset siedemdziesiąt cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisów uiszczonych przez odwołujących się, w tym:
A. koszty w wysokości 1 524 zł 67 gr ( słownie: tysiąc pięćset dwadzieścia
cztery złote sześćdziesiąt siedem groszy) z kwoty wpisu uiszczonego
przez Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe "DORBUD" SA
ul. Zagańska 153, 25-563 Kielce;
B. koszty w wysokości 1 524 zł 67 gr ( słownie: tysiąc pięćset dwadzieścia cztery
złote sześćdziesiąt siedem groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez
Konsorcjum: TIWWAL Sp. z o.o., BUDBAUM S.A., MADOR Sp. z o.o.
ul. Człuchowska 9, 01-360 Warszawa;
C. koszty w wysokości 1 524 zł 66 gr (słownie: tysiąc pięćset dwadzieścia cztery
złote sześćdziesiąt sześć groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez ENERGY
Investors Sp. z o.o. ul. Wiejska 12, 00-490 Warszawa.
2) dokonać wpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr ( słownie: trzy tysiące sześćset złotych)
stanowiącej uzasadnione koszty stron, w tym:
A. dokonać wpłaty kwoty 1 200 zł 00 gr ( słownie: tysiąc dwieście złotych zero
groszy) przez Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe "DORBUD" SA
ul. Zagańska 153, 25-563 Kielce na rzecz Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Warszawskiego ul. Krakowskie Przedmieście 26/28,
00-927 Warszawa stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu
zastępstwa prawnego;
B. dokonać wpłaty kwoty 1 200 zł 00 gr ( słownie: tysiąc dwieście złotych zero
groszy) przez Konsorcjum: TIWWAL Sp. z o.o., BUDBAUM S.A., MADOR
Sp. z o.o. ul. Człuchowska 9, 01-360 Warszawa na rzecz Wydziału Prawa i
Administracji Uniwersytetu Warszawskiego ul. Krakowskie Przedmieście
26/28, 00-927 Warszawa stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione
z tytułu zastępstwa prawnego;
C. dokonać wpłaty kwoty 1 200 zł 00 gr ( słownie: tysiąc dwieście złotych zero
groszy) przez ENERGY Investors Sp. z o.o. ul. Wiejska 12,
00-490 Warszawa na rzecz Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu
Warszawskiego ul. Krakowskie Przedmieście 26/28, 00-927 Warszawa
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu zastępstwa
prawnego.
3) dokonać wpłaty kwoty XXX ( słownie: XXX ) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP;
A. kwoty XXX zł XXX gr. ( słownie: XXX) przez XXX
B. kwoty XXX zł XXX gr. ( słownie: XXX) przez XXX
C. kwoty XXX zł XXX gr. ( słownie: XXX) przez XXX
4) dokonać zwrotu kwoty 25 426 zł 00 gr (słownie: dwadzieścia pięć tysięcy
czterysta dwadzieścia sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz odwołujących się, w tym:
A. kwoty 8 475 zł 33 gr (słownie: osiem tysięcy czterysta siedemdziesiąt pięć
złotych trzydzieści trzy grosze) na rzecz Przedsiębiorstwa Budowlano-
Usługowego "DORBUD" SA ul. Zagańska 153, 25-563 Kielce;
B. kwoty 8 475 zł 33 gr (słownie: osiem tysięcy czterysta siedemdziesiąt pięć
złotych trzydzieści trzy grosze) na rzecz Konsorcjum: TIWWAL Sp. z o.o.,
BUDBAUM S.A., MADOR Sp. z o.o. ul. Człuchowska 9, 01-360 Warszawa;
C. kwoty 8 475 zł 34 gr (słownie: osiem tysięcy czterysta siedemdziesiąt pięć
złotych trzydzieści cztery grosze) na rzecz ENERGY Investors Sp. z o.o.
ul. Wiejska 12, 00-490 Warszawa.
U z a s a d n i e n i e
Uzasadnienie
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego na „Przebudowę i modernizację siedziby Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Warszawskiego – Gmach Poseminaryjny, położonej w Warszawie przy ul.
Krakowskie Przedmieście wykonawca - Przedsiębiorstwo Budowlano-Usługowe DORBUD
S.A. w Kielcach, zwany również dalej DORBUD, zarzucił zamawiającemu, jakim jest
Uniwersytet Warszawski Wydział Prawa i Administracji naruszenie przepisów dotyczących
rozstrzygnięcia protestu poprzez oddalenie zasadnego protestu oraz naruszenie przepisów
art. 7, art. 82 ust. 3, art. 87 ust. 2 pkt 3, art. 89 ust. 1 pkt 2 i 6 oraz art. 91 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie poprawienia w ofercie DORBUD omyłki
w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp i w konsekwencji odrzucenie tej oferty.
Uzasadniając zarzuty Odwołujący wskazał, że 21 stycznia 2009 otrzymał informację o
odrzuceniu jego oferty i wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez BUDIMEX-
DROMEX S.A. z/s w Warszawie. W złożonym proteście na czynność odrzucenia oferty
podniósł, że zarówno w kosztorysie ofertowym dotyczącym instalacji teletechnicznych, jak
również w kosztorysie ofertowym dotyczącym instalacji elektrycznej zawarł wszelkie koszty
pośrednie, koszty zakupu i zysk określając je na poziomie: koszty pośrednie – 75%, koszty
zakupu – 10% i zysk – 15%. W konsekwencji wskazał, że miał zamiar złożyć ofertę zgodnie
z wymogami zamawiającego, a błąd w jego ofercie, polegający na tym, że cena jednostkowa
każdej pozycji powyżej wym. kosztorysów ofertowych w branży elektrycznej i teletechniki
obejmowała koszty bez uwzględnienia czynników cenotwórczych, należy traktować jako
możliwy do poprawienia na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp. Fakt, że cena jednostkowa
każdej pozycji wskazanych kosztorysów obejmowała koszty bez uwzględnienia czynników
cenotwórczych była skutkiem niewłaściwych ustawień wydruku i nie miała wpływu na cenę
oferty, która nie ulegnie zmianie. Zatem powyższa pomyłka nie miała charakteru istotnego,
a zamawiający był zobowiązany do jej poprawienia. Zamawiający nie uwzględnił
przedstawionej argumentacji oddalając wniesiony przez DORBUD S.A. protest.
W odwołaniu firma DORBUD podnosi, że w art. 8 § 3 SIWZ zamawiający wskazał:
1. Koszt robót ma być wyliczony poprzez sporządzenie kosztorysu ofertowego (opartego o
przedmiar robót), opracowanego metodą szczegółową z wyszczególnieniem cen
jednostkowych pozycji kosztorysowych. Należy wycenić wszystkie pozycje przedmiaru, a w
każdej pozycji należy uwzględnić wszystkie koszty wynikające z technologii wykonania robót
i dokumentacji projektowej. Podstawa normatywna podana w przedmiarach służy do
określenia technologii robót i narzuca wycenę pozycji kosztorysowej.
2. Każdy wykonawca musi podać ceny jednostkowe i wartości wszystkich pozycji przedmiaru
robót. Uważać się będzie, że ceny i wartości tych pozycji, które nie zostały wypełnione przez
wykonawcę, zostały uwzględnione w cenach i wartościach innych pozycji. W związku z tym
wykonawca nie będzie miał prawa żądać dodatkowego wynagrodzenia za wykonanie robót
nie wycenionych w kosztorysie ofertowym.
3. Wykonawca przedstawi w załączniku do kosztorysu ofertowego czynniki cenotwórcze
przyjęte w kalkulacji ofertowej:
1) wysokość stawki roboczogodziny kosztorysowej – netto,
2) wysokość wskaźnika kosztów pośrednich budowy. W kosztach pośrednich budowy
wykonawca uwzględni usługi obce, koszty jednorazowe, dodatki za utrudnienie i pracę
wielozmianową, opracowanie dokumentacji powykonawczej, energii elektrycznej, koszty
związane z organizacją i utrzymaniem terenu budowy na czas realizacji robót, koszty
zarządu, ryzyk, podatki itp., 3) wysokość wskaźnika kosztów zakupu materiałów,
4) wysokość stawki zysku, 5) należny podatek VAT.
Odwołujący wskazuje, że jego oferta zawiera wszystkie wymagane w SIWZ wskaźniki
cenotwórcze. Stwierdza, że w kosztorysach teletechnicznym i elektrycznym zawarł koszty
pośrednie, koszty zakupu i zysk na wskazanych wyżej poziomach i argumentuje, jak w
proteście, że wskutek poprawienia omyłki nie mającej charakteru istotnego, nie ulegnie
zmianie cena oferty. Uzasadniając argumentację powołuje treść art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp w
brzmieniu obowiązującym od dnia 24.10.2008 r. oraz piśmiennictwo i 3 orzeczenia KIO dot.
tego przepisu ustawy. Odwołujący stwierdził, że zaniechanie czynności poprawienia omyłki
uzasadnione przez Zamawiającego koniecznością przeliczenia 379 pozycji kosztorysowych
jest nieracjonalne i nie mające uzasadnienia w treści ustawy Pzp.
W konsekwencji Odwołujący podnosi, że Zamawiający miał możliwość porównania jego
oferty z innymi ofertami, cena w wyniku poprawienia omyłek nie ulegnie zmianie, a jedynym
kryterium oceny ofert w postępowaniu była najniższa cena. Wskazał, że złożył ofertę z ceną
13.318.471,32 zł, a wybrana oferta ma cenę 15.098.720,27 zł.
Wskazując na powyższe zarzuty Odwołujący DORBUD zażądał unieważnienia czynności
wyboru najkorzystniejszej oferty, unieważnienia czynności oddalenia protestu DORBUD w
części dotyczącej żądań odnoszących się do oferty DORBUD, unieważnienia czynności
odrzucenia oferty DORBUD, nakazanie Zamawiającemu poprawienie w ofercie DORBUD
omyłki w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp i nakazanie Zamawiającemu powtórzenia
czynności badania i oceny ofert z uwzględnieniem oferty Przedsiębiorstwa Budowlano –
Usługowego DORBUD S.A. w Kielcach oraz dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający uznał zarzuty za bezzasadne. W zawiadomieniu o odrzuceniu oferty
stwierdził, że zgodnie z zapisami art. 8 § 3 ust. 4 SIWZ wymagał, żeby cena jednostkowa
każdej pozycji w kosztorysie ofertowym obejmowała wszystkie koszty z uwzględnieniem
czynników cenotwórczych oprócz podatku VAT. Wskazał, że wykonawca DORBUD
nieprawidłowo wypełnił 100% pozycji kosztorysu w branży teletechnicznej i 100% pozycji
kosztorysu w branży elektrycznej, co narusza zapis art. 8 § 3 „kosztorys ofertowy” ust. 3.
Zamawiający stwierdził, że chciał mieć możliwość porównania złożonych w postępowaniu
ofert, a niekompletne podliczenie pozycji kosztorysowych w w/w branżach przez wykonawcę
uniemożliwia takie porównanie. Zamawiający wskazał, że to wykonawca ma obowiązek
wypełnienia pozycji kosztorysu ofertowego i nie można żądać od zamawiającego
przeliczania 379 pozycji kosztorysowych składających się z trzech składników R M i S.
Stwierdził, że art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy dotyczy ofert, które zawierają drobne uchybienia, w
przypadku zaś oferty Odwołującego, na wszystkie pozycje kosztorysowe, praktycznie 25% z
nich zostały wypełnione błędnie. Poprawienie błędów przy takiej ich skali stanowiłoby zatem
znaczną ingerencję w treść oferty.
II. Sygn KIO UZP 159/09
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego na „Przebudowę i modernizację siedziby Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Warszawskiego – Gmach Poseminaryjny, położonej w Warszawie przy ul.
Krakowskie Przedmieście wykonawca - Konsorcjum TIWWAL sp. z o.o. W Warszawie (lider),
BUDBAUM S.A. W Białymstoku i MADOR sp. z o.o. z/s w Warszawie, zwane również dalej
konsorcjum TIWWAL lub Konsorcjum, zarzucił zamawiającemu, jakim jest Uniwersytet
Warszawski Wydział Prawa i Administracji naruszenie przepisów art. 7 ust. 1, art. 89 ust. 1
pkt 2 oraz art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez nie zapewnienie
zachowania uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, w związku z
odrzuceniem jego oferty z tytułu niezgodności jej treści z treścią SIWZ oraz poprzez
zaniechanie dokonania czynności poprawienia omyłek polegających na niezgodności oferty
ze specyfikacją, nie powodujących istotnych zmian w treści oferty.
Uzasadniając zarzuty Odwołujący wskazał na treść § 3 SIWZ – Kosztorys ofertowy, zgodnie
z którą: 1. Koszt robót ma być wyliczony poprzez sporządzenie kosztorysu ofertowego
(opartego o przedmiar robót), opracowanego metodą szczegółową z wyszczególnieniem cen
jednostkowych pozycji kosztorysowych. Należy wycenić wszystkie pozycje przedmiaru, a w
każdej pozycji należy uwzględnić wszystkie koszty wynikające z technologii wykonania robót
i dokumentacji projektowej. Podstawa normatywna podana w przedmiarach służy do
określenia technologii robót i narzuca wycenę pozycji kosztorysowej.
2. Każdy wykonawca musi podać ceny jednostkowe i wartości wszystkich pozycji przedmiaru
robót. Uważać się będzie, że ceny i wartości tych pozycji, które nie zostały wypełnione przez
wykonawcę, zostały uwzględnione w cenach i wartościach innych pozycji. W związku z tym
wykonawca nie będzie miał prawa żądać dodatkowego wynagrodzenia za wykonanie robót
nie wycenionych w kosztorysie ofertowym.
Odwołujący oświadczył, że wycenił wszystkie pozycje przedmiaru, a w każdej pozycji
uwzględnił wszystkie koszty wynikające z technologii wykonania robót i dokumentacji
projektowej, a zatem za nieistotne należy uznać różnice w nazewnictwie użytym w
kosztorysach w stosunku do przedmiarów, tym bardziej, że Zamawiający w poszczególnych
pozycjach przedmiaru wskazał tylko przykładowe nazwy. Odwołujący stwierdził, że podał
ceny jednostkowe i wartości wszystkich pozycji przedmiaru robót, w związku z tym nie
zachodzą okoliczności braku możliwości wyceny robót, gdyż ceny jednostkowe wskazane w
kosztorysie ofertowym stanowią jego zobowiązanie do rozliczenia robót na ich podstawie.
Odnosząc się do stanowiska Zamawiającego zawartego w rozstrzygnięciu protestu
Odwołujący stwierdził, co następuje.
Bezsporne jest, że w ofercie nie uwzględnił zmian do SIWZ zamieszczonych na stronie
internetowej. Okoliczność ta nie powinna jednak skutkować odrzuceniem oferty, lecz stanowi
omyłkę nie powodującą istotnych zmian w treści złożonej oferty i wymagającą poprawienia
przez Zamawiającego na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp.
Brak akceptacji wzoru umowy i brak modyfikacji oświadczenia z pkt 5 formularza oferty są
nowymi zarzutami podniesionymi w rozstrzygnięciu protestu, a Zamawiający, który odrzucił
ofertę z powodu nie uwzględnienia w kosztorysie instalacji wod-kan zmian opisu i przedmiaru
pozycji kosztorysowych nie może rozszerzać swojej pierwotnej decyzji i wprowadzać nowych
elementów skutkujących odrzuceniem oferty. Odwołujący wskazał przy tym, że złożył
oświadczenie o przyjęciu bez zastrzeżeń wszystkich warunków Zamawiającego, zauważył
nadto, że formalizm postępowania o udzielenie zamówienia publicznego winien być
postrzegany z uwzględnieniem celu, którym jest wybór oferty z najniższą ceną.
Odwołując się do treści orzeczeń KIO powołanych w rozstrzygnięciu protestu Odwołujący
wywodzi, że wytknięte uchybienia są omyłkami, które podlegają obowiązkowemu
poprawieniu w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy. Konsorcjum podkreśla, że składając ofertę
oświadczyło o wykonaniu zamówienia zgodnie z dokumentacją przetargową obowiązującą w
dniu składania oferty. Na poparcie argumentów z protestu i odwołania Odwołujący powołał
orzecznictwo KIO w analogicznych do niniejszej, sprawach.
Wskazując na powyższe zarzuty odwołujące się konsorcjum TIWWAL wniosło o
nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
unieważnienia czynności odrzucenia oferty konsorcjum, nakazanie dokonania ponownej
oceny ofert z udziałem oferty Odwołującego oraz nakazanie dokonania wyboru oferty
najkorzystniejszej.
Zamawiający oddalając protest konsorcjum TIWWAL nie podzielił stanowiska w
sprawie możliwości poprawienia omyłek w ofercie na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy.
Wskazał, że dwukrotnie wprowadził zmiany do SIWZ (pisma z 11.12.08 i 12.12.08), w tym w
pierwszej zmodyfikował treść oświadczenia żądając oświadczenia o treści: „Oświadczamy,
że załączony harmonogram rzeczowy obejmuje cały zakres robót objętych kosztorysem
ofertowym”, natomiast wykonawca złożył oświadczenie: „Oświadczamy, że załączony
harmonogram rzeczowy obejmuje cały zakres robót”.
Druga zmiana SIWZ dotyczyła kosztorysu instalacji wodno - kanalizacyjnych. Zamawiający
wskazał w tym zakresie na 11 niezgodności w pozycjach 80, 82 – 85, 87 – 92 między ofertą
konsorcjum a zmienioną specyfikacją. Zamawiający podniósł, że informacja o zmianie SIWZ
była zamieszczona na jego stronie internetowej dostępnej dla wszystkich wykonawców oraz
przesłana wykonawcom, którzy nawiązali kontakt z Zamawiającym. Brak należytej
staranności konsorcjum spowodował, że nie uwzględniło ono w złożonej ofercie dokonanych
modyfikacji SIWZ. Uznając, że oferta zawiera błędy i została przygotowana do de facto innej
specyfikacji przy zignorowaniu wprowadzonych zmian, Zamawiający nie znalazł podstaw do
naprawienia błędów na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy.
Zamawiający wskazał nadto, że błędy, jakich dopuścił się wykonawca polegają również na
zastosowaniu innych materiałów, co tym bardziej uniemożliwia ich poprawienie wobec braku
ujęcia w zestawieniu materiałów i braku wyceny tych materiałów.
III. Sygn KIO/UZP 174/09
W postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, prowadzonym w trybie przetargu
nieograniczonego na „Przebudowę i modernizację siedziby Wydziału Prawa i Administracji
Uniwersytetu Warszawskiego – Gmach Poseminaryjny, położonej w Warszawie przy ul.
Krakowskie Przedmieście wykonawca – ENERGY INVESTORS sp. z o.o. W Warszawie,
zarzucił zamawiającemu, jakim jest Uniwersytet Warszawski Wydział Prawa i Administracji
naruszenie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych tj. art. 26 ust.3 w zw. z art 89
ust.1 pkt 2 poprzez błędne przyjęcie, iż niedopuszczalne jest zażądanie od Odwołującego
uzupełnienia złożonych błędnie dokumentów, art. 24 ust. 4 w zw. z art. 24 ust. 2 pkt 3
poprzez uznanie, iż Odwołujący powinien być wykluczony z udziału w postępowaniu, a jego
oferta odrzucona i art. 91 ust. 1 poprzez wybór jako najkorzystniejszej oferty, która winna być
sklasyfikowana jako druga pod względem korzystności.
Uzasadniając zarzuty Odwołujący wskazał, że Zamawiający odrzucił jego ofertę z powodu
sporządzenia kosztorysów ofertowych w sposób niezgodny z art. 8 § 3 „kosztorys ofertowy”
ust. 1 SIWZ tj. nie złożenia kosztorysów wykonanych metodą kalkulacji szczegółowej, lecz
kosztorysu sporządzonego metodą uproszczoną.
W ocenie Odwołującego Zamawiający błędnie przyjął, że w sprawie nie można zastosować
art. 26 ust. 3 ustawy i wezwać do uzupełnienia dokumentu – zaświadczenia naczelnika
Urzędu Skarbowego.
Analizując treść SIWZ Odwołujący stwierdził, że nie zawarto w niej zapisu nakazującego
dołączenie do oferty kosztorysów szczegółowych. Określenie „kosztorys ofertowy winien być
opracowany metodą szczegółową z wyszczególnieniem cen jednostkowych pozycji
kosztorysowych” nie może być w ocenie Odwołującego uznane za tożsame z nakazem
dołączenia do oferty kosztorysu szczegółowego. Zapisy SIWZ, jak wywodzi Odwołujący,
kładą jedynie nacisk na sposób ostatecznego skalkulowania kosztów (metoda szczegółowa),
nie wypowiadając się co do wymaganej szczegółowej treści i formy kosztorysu ofertowego,
co wynika z analizy treści dalszej części art. 8 § 3 SIWZ ust. 2 – 4 i n., punktu 2 formularza
ofertowego i § 14 ust. 2 wzoru umowy. Kwestionując uznanie przez Zamawiającego
dokonanego sposobu kalkulacji za niezgodny z wymaganiami SIWZ, tzn. przyjęcie
zastosowania metody uproszczonej zamiast szczegółowej, Odwołujący oświadczył, że
kosztorys ofertowy skalkulował metodą szczegółową w oparciu o udostępnione na stronie
internetowej „ślepe kosztorysy” z dokonaniem jedynie zmian związanych z wyjaśnieniami do
SIWZ oraz związanych z uzupełnieniem brakujących cen, bez zmiany metody kalkulacji
kosztów.
Odwołujący podkreślił, że SIWZ nie zawierała zapisu mówiącego, iż do oferty należało
załączyć kosztorys szczegółowy, brak jest w SIWZ definicji pojęcia „kosztorys ofertowy”, a
pojęcie „metoda szczegółowa” odnosi się jedynie do wymaganego sposobu wyceny kosztów
wykonania prac. Tym samym wobec braku zapisu SIWZ nakazującego złożenie z ofertą
kosztorysu szczegółowego należało uznać za niedopuszczalne uznanie oferty zawierającej
kosztorys ofertowy nie będący kosztorysem szczegółowym, jednakże zgodnym z wszystkimi
wymaganiami określonymi w SIWZ, za ofertę, której treść nie odpowiada treści SIWZ.
Uznając, że oferta nie podlega odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy,
Odwołujący stwierdza, że Zamawiający było zobowiązany do wezwania do uzupełnienia
dokumentu tj. zaświadczenia naczelnika Urzędu Skarbowego, na podstawie art. 26 ust. 3
ustawy.
Odwołujący wskazał, że jego oferta sklasyfikowana została cenowo na 4 miejscu, jednakże
uwzględniając odrzucenie trzech konkurencyjnych ofert, jego oferta powinna być uznana za
najkorzystniejszą.
Wskazując zarzuty Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności wyboru oferty
najkorzystniejszej, unieważnienie czynności wykluczenia go z postępowania i uznania
złożonej oferty za odrzuconą, zażądanie od Odwołującego uzupełnienia złożonych błędnie
dokumentów i powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
Zamawiający stwierdził, że kosztorys ofertowy Energy Investors sporządzono
niezgodnie z art. 8 § 3 ust. 1 SIWZ. Zamawiający wskazał metodę szczegółową z
wyszczególnieniem cen jednostkowych pozycji kosztorysowych podając wymagane pozycje.
Tymczasem Odwołujący opracował załączony przez siebie kosztorys metodą skróconą,
która nie pozwala na kontrolę i porównanie poszczególnych składników pozycji.
Zamawiający wskazał również, że złożony kosztorys nie spełnia również wymogów 8 § 3
ust. 4 SIWZ, zgodnie z którym wymagał, aby cena jednostkowa każdej pozycji kosztorysu
ofertowego obejmowała wszystkie koszty z uwzględnieniem czynników cenotwórczych
oprócz podatku VAT. Stwierdził, że w wyjaśnieniu do pytania z 9.12.08 r. jednoznacznie
określił wymagania dotyczące sposobu opracowania kosztorysu ofertowego metodą
szczegółową. Zamawiający stwierdził, że po to określił metodę, za pomocą której ma zostać
sporządzony kosztorys ofertowy, aby każdy z wykonawców załączył do oferty kosztorys
sporządzony tą właśnie metodą. Zamawiający stwierdził, że załączając do dokumentacji
przetargowej kosztorysy ślepe wykonane metodą kalkulacji szczegółowej oczekiwał
wykonania przez wykonawców kosztorysów ofertowych na ich podstawie lub wręcz
wypełnienia kosztorysów będących załącznikiem do SIWZ, ponieważ chce wiedzieć, w jaki
sposób wykonawcy kalkulują wartość końcową. Ma to znaczenie przy wystąpieniu robót
zamiennych lub dodatkowych, a także przy etapowej realizacji i rozliczaniu prac.
Zamawiający wskazał również, że na podstawie kosztorysów wykonanych metodą kalkulacji
szczegółowej może zweryfikować jakość oferowanych materiałów. W konsekwencji uznaje
za niedopuszczalne złożenie kosztorysów w formie uproszczonej.
Uwzględniając dokumentację postępowania, w tym postanowienia specyfikacji
istotnych warunków zamówienia, treść ofert Odwołujących się wykonawców
oraz po wysłuchaniu stron na rozprawie, skład orzekający Krajowej Izby
Odwoławczej ustalił i zważył, co następuje.
1. Sygn akt KIO/UZP 157/09
Dla oceny charakteru niespornych różnic między treścią SIWZ a treścią złożonej
oferty przez wykonawcę DORBUD S.A. znaczenie mają postanowienia SIWZ
zawarte w art. 8 Cena oferty § 1 Opis sposobu obliczenia ceny oferty oraz § 3
Kosztorys ofertowy o treści:
„1. Koszt robót ma być wyliczony poprzez sporządzenie kosztorysu ofertowego (opartego o
przedmiar robót), opracowanego metodą szczegółową z wyszczególnieniem cen
jednostkowych pozycji kosztorysowych. Należy wycenić wszystkie pozycje przedmiaru, a w
każdej pozycji należy uwzględnić wszystkie koszty wynikające z technologii wykonania robót
i dokumentacji projektowej. Podstawa normatywna podana w przedmiarach służy do
określenia technologii robót i narzuca wycenę pozycji kosztorysowej.
2. Każdy wykonawca musi podać ceny jednostkowe i wartości wszystkich pozycji przedmiaru
robót. Uważać się będzie, że ceny i wartości tych pozycji, które nie zostały wypełnione przez
wykonawcę, zostały uwzględnione w cenach i wartościach innych pozycji. W związku z tym
wykonawca nie będzie miał prawa żądać dodatkowego wynagrodzenia za wykonanie robót
nie wycenionych w kosztorysie ofertowym.
4. Przyjmuje się, że cena jednostkowa każdej pozycji w kosztorysie ofertowym, obejmuje
wszystkie koszty w uwzględnieniem czynników cenotwórczych oprócz podatku VAT.
5. Kosztorys musi stanowić oddzielną część oferty przy zachowaniu ciągłości numeracji
zachowaniem podziału na działy w branżach (…) 4/ instalacje elektryczne, 5 instalacje
teletechniczne,(…).
Każda branża musi zawierać wyszczególnione czynniki cenotwórcze, być podsumowana z
uwzględnieniem wszystkich narzutów, podatku VAT oraz zestawienia materiałów z podaniem
nazw handlowych i cen jednostkowych oraz sprzętu z cenami jednostkowymi. Zestawienie
kosztów wszystkich działów kosztorysu danej branży należy dokonać w tabeli elementów
scalonych.
Jak wykazało postępowanie dowodowe kosztorysy ofertowe wykonawcy DORBUD S.A.
sporządzone w branży elektrycznej i teletechnicznej nie zawierały czynników cenotwórczych
przy żadnej pozycji kosztorysowej w tych branżach, a czynniki te tj. koszty pośrednie, koszty
zakupu i zysk zostały ujęte całościowo w sposób zagregowany, w części końcowej
kosztorysów. Powyższe ustalenie wskazuje na niezgodność treści omawianej części oferty z
powołanym wyżej jednoznacznym postanowieniem art. 8 § 3 ust. 4 SIWZ. Skład orzekający
wyraża w tym zakresie pogląd, że poprawienie wszystkich pozycji kosztorysowych w w/w
branżach stanowiłoby znaczącą ingerencję w treść oferty, której nie można ocenić jako
złożonej z omyłką, lecz jako ofertę niezgodną w swej treści z treścią SIWZ. Powyższą
ocenę potwierdza dodatkowo fakt, że w przedmiotowym postępowaniu cena ofertowa jest
ceną kosztorysową i ma zawierać wszystkie przewidywane koszty wyliczone na podstawie
załączonych przedmiarów i zasad wyceny określonych w art. 8 SIWZ, a Zamawiający .
przewidujerównież udzielenie zamówienia na roboty dodatkowe lub uzupełniające, co w
sytuacji braku kompletnej wyceny wszystkich pozycji kosztorysu uniemożliwić może także
rozliczenie wykonanych etapowo robót. Tym samym, wobec braku podstaw zastosowania
art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, oferta została zasadnie odrzucona na podstawie art. 89 ust.
1 pkt 2 ustawy.
II. Sygn KIO UZP 159/09
Oceniając zarzut zaniechania dokonania czynności poprawienia omyłek polegających na
niezgodności treści oferty konsorcjum TIWWAL ze specyfikacją zważyć należało, iż
niesporne jest, że w złożonej ofercie Odwołujący nie uwzględnił zmian do SIWZ
zamieszczonych przez zamawiającego na stronie internetowej. Zatem treść oferty zawarta
w kosztorysie ofertowym instalacji wodno-kanalizacyjnej wynika z faktu nie uwzględnienia
modyfikacji treści SIWZ przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia. Różnice polegają na zaoferowaniu odmiennych ilości kompletów, sztuk i
zastosowaniu innego materiału i wskazują na złożenie oferty do specyfikacji o treści
odmiennej od obowiązującej w dacie składania ofert. Powstałej rozbieżności skład
orzekający nie przypisuje charakteru omyłki stwierdzając, że nie każda niezgodność treści
oferty z treścią SIWZ może być uznana za efekt omyłki. W przedmiotowej sprawie
wykonawca nie zachowując należytej staranności w profesjonalnym obrocie zaniechał
uwzględnienia zmian SIWZ przy składaniu oferty. Zaoferowanie innych urządzeń sanitarnych
niż wymagane przez zamawiającego stanowi niezgodność treści oferty w stosunku do
wymagań specyfikacji. Doprowadzenie treści oferty do zgodności z siwz wymaga
poprawienia zarówno nazwy urządzenia (materiału) jak i określenia odpowiednio właściwej,
oferowanej przez wykonawcę ceny tego urządzenia. W ocenie składu orzekającego
dokonanie takiej zmiany w treści oferty wykracza poza dyspozycję przepisu art. 87 ust. 2 pkt
3 ustawy. W konsekwencji należało uznać, że powstałe rozbieżności świadczą o
niezgodności treści oferty z treścią SIWZ nie mając charakteru omyłki możliwej do
poprawienia w trybie art. 87 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp. Powyższą ocenę potwierdza dodatkowo
fakt, że w przedmiotowym postępowaniu cena ofertowa jest ceną kosztorysową i ma
zawierać wszystkie przewidywane koszty wyliczone na podstawie załączonych przedmiarów
i zasad wyceny określonych w art. 8 SIWZ, a Zamawiający przewiduje ?również ewentualne
udzielenie zamówienia na roboty dodatkowe lub uzupełniające, co w sytuacji braku wyceny
wszystkich wymaganych pozycji kosztorysu uniemożliwić może ?również rozliczenie
wykonanych etapowo robót. Tym samym, wobec braku podstaw zastosowania art. 87 ust. 2
pkt 3 ustawy Pzp, oferta została zasadnie odrzucona na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy.
Jednocześnie należy wskazać, co słusznie podniósł Odwołujący, że brak jest podstaw
prawnych do podnoszenia przez zamawiającego na etapie rozstrzygania protestu
dodatkowych przyczyn odrzucenia oferty lub wykluczenia wykonawcy, jak to zostało
dokonane w niniejszym postępowaniu w stosunku do odwołującego się Konsorcjum
odnośnie braku akceptacji wzoru umowy i braku uwzględnienia przez wykonawcę w jego
ofercie - modyfikacji oświadczenia z pkt 5 formularza oferty.
III. Sygn KIO UZP 174/09
Oceniając zarzuty Energy Inwestors należy wskazać, że zgodnie z art. 8 ust 1 SIWZ
Zamawiający wymagał sporządzenia kosztorysu ofertowego (opartego o przedmiar
robót) opracowanego metodą szczegółową z wyszczególnieniem cen jednostkowych
pozycji kosztorysowych. Powyższa treść SIWZ została dodatkowo wyjaśniona w
odpowiedzi na pismo z dnia 9.12.2008 r. jednego z wykonawców w piśmie z dnia
11.12.2008 r., w którym Zamawiający zawarł wymóg, by kosztorysy ofertowe były
opracowane metodą szczegółową rozdzielającą ceny robocizny (R), materiałów (M) i
sprzętu (S) w poszczególnych pozycjach. Jak wynika z przeprowadzonego
postępowania dowodowego opracowany i złożony przez Odwołującego kosztorys nie
spełnia wymogów przedstawionych w specyfikacji - nie zawiera składników pozycji w
zakresie R, M i S. Odwołujący twierdził, że kosztorys szczegółowy został opracowany
przez wykonawcę przed złożeniem oferty i na jego podstawie został sporządzony
kosztorys w formie uproszczonej, który załączono do oferty. W omawianym zakresie
skład orzekający przyznaje rację Zamawiającemu, że w sposób wyraźny oczekiwał
on złożenia kosztorysu szczegółowego sporządzonego metodą szczegółową, a nie
kosztorysu opracowanego metodą uproszczoną. Izba uznała, że zapisy specyfikacji
istotnych warunków zamówienia w tym zakresie są jasne i nie budzące wątpliwości.
Nie bez znaczenia jest również fakt, że tak rozumiane oczekiwania Zamawiającego
uwidocznione w SIWZ i wyjaśnieniach zostały podzielone przez wszystkich
pozostałych, za wyjątkiem Odwołującego, wykonawców, którzy złożyli oferty z
kosztorysami szczegółowymi. W świetle powyższego uzasadnione było w stosunku
do Odwołującego zastosowanie art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp poprzez uznanie, że jego
oferta podlega odrzuceniu.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7 ustawy
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania, uwzględniając koszty zastępstwa prawnego
pełnomocnika Zamawiającego w wysokości 3 600,00 zł, na podstawie faktury złożonej do akt
sprawy, zgodnie z § 4 ust. 1 pkt 2 lit. b rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 9
lipca 2007r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz
rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 128,
poz. 886 ze zmianami).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 z późn. zm.) na niniejszy wyrok
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa
Urzędu Zamówień Publicznych do Sądu Okręgowego w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………