Sygn. akt: KIO/UZP 205/09,
KIO/UZP 206/09,
KIO/UZP 207/09
WYROK
z dnia 6 marca 2009 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Andrzej Niwicki
Członkowie: Izabela Niedziałek
Marzena Teresa Ordysińska
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 marca 2009 r. w Warszawie odwołań skierowanych w
drodze zarządzenia Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 2 marca 2009 r. do łącznego
rozpoznania,
wniesionych przez:
A. Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,
RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław,
B. Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,
RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław,
C. Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,
RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad
Oddział w Zielonej Górze, ul. Bohaterów Westerplatte 31, 65-950 Zielona Góra
protestów:
A Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,
RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław z dnia
29 stycznia 2009 r.,
B Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,
RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław z dnia
29 stycznia 2009 r.,
C Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A.,
RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław z dnia
29 stycznia 2009 r.
orzeka:
1. Oddala odwołania.
2. Kosztami postępowania obciąża Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu
Drogowego ZABERD S.A., RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24,
54-215 Wrocław i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 574 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące pięćset siedemdziesiąt cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Konsorcjum firm: Zakład
Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A., RESTAL Sp. z o.o.,
IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław,
2) dokonać wpłaty kwoty 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych
zero groszy) przez Konsorcjum firm: Zakład Bezpieczeństwa Ruchu
Drogowego ZABERD S.A., RESTAL Sp. z o.o., IMEX-BIS Sp. z o.o.,
ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław na rzecz Generalnej Dyrekcji Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Zielonej Górze, ul. Bohaterów
Westerplatte 31, 65-950 Zielona Góra stanowiącej uzasadnione koszty
strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika,
3) dokonać wpłaty kwoty 0 zł 0 gr (słownie: xxx) przez xxx na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 115 426 zł 00 gr (słownie: sto piętnaście tysięcy
czterysta dwadzieścia sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów
własnych Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Konsorcjum firm: Zakład
Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego ZABERD S.A., RESTAL Sp. z o.o.,
IMEX-BIS Sp. z o.o., ul. Bystrzycka 24, 54-215 Wrocław.
U z a s a d n i e n i e
Wykonawca – konsorcjum firm w składzie Zakład Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego
ZABERD SA we Wrocławiu (lider konsorcjum), RESTAL sp. z o.o. w Opolu i IMEX-BIS sp. z
o.o. w Poznaniu - Odwołujący uczestnik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego
prowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego na bieżące utrzymanie dróg
zarządzanych przez GDDKiA Odział Zielona Góra w zakresie Zadania nr 5 Rejon śary,
Zadanie nr 3 Rejon Słubice, Zadanie nr 2 Rejon Nowa Sól
zarzucił w trzech odwołaniach Zamawiającemu, którym jest Generalna Dyrekcja Dróg
Krajowych i Autostrad Oddział w Zielonej Górze naruszenie:
- art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy Pzp poprzez wadliwość czynności polegającej na odrzuceniu
oferty, pomimo, że Odwołujący nie powinien zostać wykluczony z postępowania,
- art. 24 ust. 1 pkt 10 i art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy poprzez wykluczenie Odwołującego, który
spełniał warunki udziału w postępowaniu, o których mowa w art. 22 ust. 1 pkt 1-3 oraz złożył
dokumenty potwierdzające spełnianie tych warunków,
- art. 25 ust. 1 poprzez żądanie dokumentów nie wynikający z zapisów SIWZ i
wykraczających poza opis przedmiotu zamówienia, a więc zbędnych do przeprowadzenia
postępowania,
- art. 7 ust. 1 ustawy poprzez przeprowadzenie postępowania z naruszeniem zasad uczciwej
konkurencji oraz równego traktowania wykonawców.
Uzasadniając zarzuty Odwołujący wskazał, że 8.12.08 złożył 3 oferty w
postępowaniu, na trzy zadania, w tym na zadanie nr 5 Rejon śary, zadanie nr 3 Rejon
Słubice i zadanie nr 2 Rejon Nowa Sól.
W trakcie dokonywania oceny ofert Zamawiający zarzucił wykonawcy brak
udokumentowania posiadania koncesji, zezwolenia lub licencji na podjęcie działalności
gospodarczej w zakresie objętym zamówieniem publicznym, których posiadanie w opinii
zamawiającego jest obowiązkowe w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej
objętej tym zamówieniem definiując konkretne dokumenty:
- certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy
- licencje na wykonywanie krajowego transportu rzeczy
- pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu odpadów (art. 28
ust. 1 ustawy odpadach z 27.04.2001 r.) obowiązujące w powiatach zielonogórskim,
nowosolskim, żagańskim i krośnieńskim, (te same powiaty wskazano dla zadania nr 3 Rejon
Słubice i zadania nr 2 Rejon Nowa Sól.
Odwołujący nie zgadzając się ze stanowiskiem Zamawiającego powołał zapisy SIWZ
określające warunki udziału w postępowaniu oraz wykaz dokumentów wymaganych przez
Zamawiającego:
pkt 7. Warunki udziału w postępowaniu.
7.2.1. Warunki ogólne , 1) posiadają uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub
czynności, jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania takich uprawnień;
8. Dokumenty wymagane dla potwierdzenia spełniania warunków przez wykonawców
8.1. Dla potwierdzenia spełnienia warunków ogólnych, określonych w pkt 7.2.2. niniejszej
Instrukcji dla wykonawców, Wykonawcy winni przedłożyć niżej wymienione dokumenty :
8.1.1. Koncesję, zezwolenie lub licencję, jeżeli ustawy nakładają obowiązek posiadania
koncesji, zezwolenia lub licencji na podjęcie działalności gospodarczej w zakresie objętym
zamówieniem publicznym.
Odwołujący wskazuje, że przedmiotowe postępowanie jest wg definicji umieszczonej
w SIWZ robotą budowlaną sklasyfikowaną wg Wspólnego Słownika Zamówień CPV
45.23.31.40-2, dla której wykonywania prawo nie wymaga posiadania licencji i certyfikatów.
Ponadto stwierdza, że postępowanie nie obejmuje świadczenia odrębnej, zarobkowej usługi
transportu rzeczy i osób, a jedynie transport towarzyszący będący niezbędnym elementem
umożliwiającym realizację świadczenia podstawowego, jakim jest bieżące utrzymanie dróg,
postępowanie nie obejmuje także świadczenia odrębnej zarobkowej usługi sprzątania,
zbierania z pasa drogowego zanieczyszczeń, szczątków organicznych i nieorganicznych,
odpadów itp. Odwołujący stwierdził również, że Zamawiający w udostępnionej dokumentacji
przetargowej nie określił rodzaju i zakresu wymaganych certyfikatów i licencji oraz podstawy
prawnej, z której ten wymóg wynika dla zamówienia, oraz wyraźnie nie wskazał, że oczekuje
złożenia z ofertą konkretnych dokumentów, jak wynika z przytoczonej treści SIWZ.
Wskazując również, że Zamawiający dopuszcza w postępowaniu zlecenie wybranej części
prac podwykonawcom nie ograniczając tego zakresu, żądanie złożenia wskazanych wyżej
dokumentów Odwołujący uznaje za nieuprawnione.
W konkluzji Odwołujący stwierdza, że wymogu złożenia dokumentów, z powodu braku
których został wykluczony, nie nałożono w tym postępowaniu. Czynność wykluczenia
została dokonana w związku z nie uwzględnieniem przez Zamawiającego otrzymanych
wyjaśnień.
Wskazując powyższe zarzuty Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności oceny ofert i
odrzucenia oferty Odwołującego, unieważnienie czynności wykluczenia go z postępowania
oraz powtórzenie czynności oceny ofert i uznanie jego oferty za najkorzystniejszą.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołań przedstawiające następujące stanowisko.
Ww zakresie zadania nr 5 Rejon śary wskazał jako przyczyny wykluczenia Odwołującego z
postępowania nie uzupełnienie przez wykonawcę następujących dokumentów:
1/ certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy,
2/ licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy,
3/ pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu odpadów
obowiązujące w następujących powiatach: żarski, żagański, bolesławiecki,
4/ pisemne zobowiązanie innego podmiotu do udostępnienia frezarki do nawierzchni PM
102, gdyż załączony dokument nie potwierdza spełniania warunku udziału w postępowaniu
na dzień składania ofert.
5/ załącznik do formularza 1.2 dotyczący pana Jana Stempla,
6/ załączniki do formularza 1.2 dotyczące Jana B., Edwarda Ś. oraz Tadeusza S. (dołączone
nie zostały podpisane przez ww. osoby,
7/ dokumenty potwierdzające, iż wskazane w ofercie, a także w uzupełnieniu osoby
posiadają odpowiednie doświadczenie.
Zamawiający wskazał, że Odwołujący zakwestionował jedynie wykluczenie na
podstawie nie uzupełnienia dokumentów z pkt 1 – 3 i nie odniósł się do pozostałych podstaw
wykluczenia wskazanych w pkt 4 – 7, w związku z czym wykluczenie na tych podstawach
stało się ostateczne i skuteczne.
Zamawiający stwierdził również, że czynność wezwania konsorcjum do uzupełnienia
dokumentów nie została oprotestowana w terminie, a tym samym stała się ostateczna i
skuteczna oraz niemożliwa do zakwestionowania na obecnym etapie. Zamawiający podniósł
zarzut braku interesu prawnego Odwołującego z uwagi na nie zakwestionowanie wszystkich
zarzutów wymienionych w informacji o wykluczeniu oraz nie oprotestowanie wezwania do
uzupełnienia dokumentów.
W zakresie zadania nr 3 Rejon Słubice Zamawiający zakwestionował brak następujących
dokumentów:
1/ certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy,
2/ licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy,
3/ pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu odpadów
obowiązujące w następujących powiatach: słubicki, gorzowski, sulęciński, krośnieński,
4/ pisemne zobowiązanie innego podmiotu do udostępnienia frezarki do nawierzchni PM
102, gdyż załączony dokument nie potwierdza spełniania warunku udziału w postępowaniu
na dzień składania ofert.
5/ dokumenty potwierdzające, iż wskazane w ofercie, a także w uzupełnieniu osoby
posiadają odpowiednie doświadczenie.
Wskazał, że Odwołujący zakwestionował jedynie wykluczenie na podstawie nie uzupełnienia
dokumentów z pkt 1 – 3 i nie odniósł się do pozostałych podstaw wykluczenia wskazanych w
pkt 4 – 5, w związku z czym wykluczenie na tych podstawach stało się ostateczne i
skuteczne.
Zamawiający stwierdził również, że czynność wezwania konsorcjum do uzupełnienia
dokumentów nie została oprotestowana w terminie, a tym samym stała się ostateczna i
skuteczna oraz niemożliwa do zakwestionowania na obecnym etapie. Zamawiający podniósł
zarzut braku interesu prawnego Odwołującego z uwagi na nie zakwestionowanie wszystkich
zarzutów wymienionych w informacji o wykluczeniu oraz nie oprotestowanie wezwania do
uzupełnienia dokumentów.
W zakresie zadania nr 2 Rejon Nowa Sól Zamawiający zakwestionował brak
następujących dokumentów:
Zamawiający (oddalając protest) wskazał jako przyczyny wykluczenia Odwołującego z
postępowania nie uzupełnienie przez wykonawcę następujących dokumentów:
1/ certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy,
2/ licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy,
3/ pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu odpadów
obowiązujące w następujących powiatach: zielonogórski, nowosolski, żagański, krośnieński,
4/ pisemne zobowiązanie innego podmiotu do udostępnienia frezarki do nawierzchni PM
102, gdyż załączony dokument nie potwierdza spełniania warunku udziału w postępowaniu
na dzień składania ofert,
5/ załącznik do formularza 1.2 dotyczący pana Jana Stempla,
6/ załączniki do formularza 1.2 dotyczące Jana B., Edwarda Ś. oraz Tadeusza S. (dołączone
nie zostały podpisane przez ww. osoby,
7/ dokumenty potwierdzające, iż wskazane w ofercie, a także w uzupełnieniu osoby
posiadają odpowiednie doświadczenie.
Zamawiający wskazał, że Odwołujący zakwestionował jedynie wykluczenie na
podstawie nie uzupełnienia dokumentów z pkt 1 – 3 i nie odniósł się do pozostałych podstaw
wykluczenia wskazanych w pkt 4 – 7, w związku z czym wykluczenie na tych podstawach
stało się ostateczne i skuteczne.
Zamawiający stwierdził również, że czynność wezwania konsorcjum do uzupełnienia
dokumentów nie została oprotestowana w terminie, a tym samym stała się ostateczna i
skuteczna oraz niemożliwa do zakwestionowania na obecnym etapie. Zamawiający podniósł
zarzut braku interesu prawnego Odwołującego z uwagi na nie zakwestionowanie wszystkich
zarzutów wymienionych w informacji o wykluczeniu oraz nie oprotestowanie wezwania do
uzupełnienia dokumentów.
Krajowa Izba Odwoławcza rozpatrując na rozprawie zarzuty podniesione w
odwołaniach, w oparciu o ustalony stan faktyczny na podstawie dokumentacji
postępowania oraz oświadczenia stron w toku rozprawy, uznała, iż podlegają one
oddaleniu.
Rozpatrując łącznie odwołania od rozstrzygnięć protestów na czynność wykluczenia
Odwołującego z postępowania Izba wzięła pod uwagę okoliczność, że zarzuty odwołań we
wszystkich trzech sprawach tj. o sygn. KIO/UZP 205/09, KIO/UZP 206/09 oraz KIO/UZP
207/09 są tożsame.
Odwołujący kwestionuje bowiem wykluczenie go z postępowań dotyczących Zadania nr 5
Rejon śary, zadania nr 3 Rejon Słubice i zadania nr 2 Rejon Nowa Sól z powodu braku
między innymi następujących dokumentów:
1/ certyfikat kompetencji zawodowych w krajowym transporcie drogowym rzeczy,
2/ licencja na wykonywanie krajowego transportu drogowego rzeczy,
3/ pozwolenie na prowadzenie działalności w zakresie zbierania, transportu odpadów
obowiązujące w powiatach odpowiadających miejscu wykonywania czynności objętych
przedmiotem zamówienia.
Z dokonanej przez skład orzekający Izby analizy treści SIWZ wynika, że nie zawierała ona
tak sformułowanych warunków, ani nie zawierała wymogu przedłożenia wyżej wymienionych
dokumentów. Sformułowano jedynie ogólne warunki zacytowane w pierwszej części
uzasadnienie, a treść ich stanowi przeniesienie treści § 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich
może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być
składane (Dz. U. nr 87, poz. 1665 ze zm.) do treści specyfikacji bez skonkretyzowania i
sprecyzowania wymogów. Wymienione trzy rodzaje dokumentów nie zostały zatem
wskazane w postanowieniach SIWZ, co w konsekwencji czyniło nieuprawnionym żądanie ich
złożenia.
Jednocześnie, jak wynika z przeprowadzonych przez Izbę ustaleń w postępowaniu w
zakresie zadania nr 5 Rejon śary dodatkowymi poza wyżej wskazanymi przyczynami
wykluczenia z postępowania był brak pisemnego zobowiązania innego podmiotu do
udostępnienia frezarki do nawierzchni PM 102 potwierdzającego spełnianie warunku udziału
w postępowaniu na dzień składania ofert, brak załącznika do formularza 1.2 dotyczącego
pana Jana Stempla, brak załączników do formularza 1.2 dotyczącego Jana B., Edwarda Ś.
oraz Tadeusza S. wobec braku wymaganych podpisów tych osób, a także brak dokumentów
potwierdzających, iż wskazane w ofercie, a także w uzupełnieniu osoby posiadają
odpowiednie doświadczenie.
W postępowaniu w zakresie zadania nr 3 Rejon Słubice podstawą wykluczenia
Odwołującego był brak, oprócz dokumentów wskazanych wyżej pod nr 1 – 3, dokumentu
potwierdzającego spełnianie warunku udziału w postępowaniu na dzień składania ofert oraz
dokumentów potwierdzających, iż wskazane w ofercie, a także w uzupełnieniu osoby
posiadają odpowiednie doświadczenie.
W postępowaniu w zakresie zadania nr Rejon Nowa Sól dodatkowymi poza wyżej
wskazanymi pod nr 1 - 3 przyczynami wykluczenia był brak pisemnego zobowiązania innego
podmiotu do udostępnienia frezarki do nawierzchni PM 102 potwierdzającego spełnianie
warunku udziału w postępowaniu na dzień składania ofert, brak załącznika do formularza 1.2
dotyczącego pana Jana Stempla, brak załączników do formularza 1.2 dotyczącego Jana B.,
Edwarda Ś. oraz Tadeusza S. wobec braku wymaganych podpisów tych osób, a także brak
dokumentów potwierdzających, iż wskazane w ofercie, a także w uzupełnieniu osoby
posiadają odpowiednie doświadczenie.
Te przyczyny, nazwane dla potrzeb niniejszego rozstrzygnięcia we wszystkich trzech
sprawach przyczynami dodatkowymi, nie były kwestionowane przez Odwołującego w toku
prowadzonych postępowań, w szczególności nie były przedmiotem protestów na czynności
wezwania do uzupełnienia dokumentów, jak również nie zostały podniesione w protestach na
czynność wykluczenia Odwołującego z postępowań i uznania jego oferty za odrzuconą.
W konsekwencji nie były, a ze względu na treść art. 191 ust. 3 ustawy Pzp, nie mogły być
skutecznie podniesione w rozpatrywanych odwołaniach. Skutkiem braku zarzutów do
dodatkowych przesłanek wykluczenia, podstawy te stały się skuteczne i wiążące.
Ustalenie powyższe prowadzi do wniosku, że wykluczenie Odwołującego z rozpatrywanych
postępowań jest czynnością ostateczną, która nie podlega wzruszeniu w trybie postępowań
przewidzianych w ustawie Prawo zamówień publicznych. Oznacza to, że Odwołujący utracił
interes prawny we wnoszeniu środków ochrony prawnej, gdyż niezależnie od oceny
podniesionych przez niego zarzutów w proteście i odwołaniu utracił on przymiot wykonawcy
w rozumieniu art. 2 pkt 11 ustawy Pzp, w rozpatrywanych przez skład orzekający sprawach.
Tym samym, jakkolwiek w toku postępowania stwierdzono naruszenie przepisów ustawy
polegające na żądaniu dokumentów nie wskazanych w postanowieniach SIWZ, ustalenie to
nie ma wpływu na wynik postępowania, jako że, jak ustalono i wykazano wyżej, czynność
wykluczenia Odwołującego stała się skuteczna. Tym samym, biorąc pod uwagę przepis art.
191 ust. 1a ustawy Pzp, mimo stwierdzenia naruszenia przepisów ustawy, brak jest podstaw
prawnych do uwzględnienia rozpatrywanych odwołań.
W świetle powyższego, orzeczono, jak w sentencji wyroku, rozstrzygając o kosztach
postępowania stosownie do wyniku sprawy.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2006 r. Nr 164, poz. 1163, z późn. zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od
dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Zielonej Górze.
Przewodniczący:
.................................
Członkowie:
……………………….
………………………..