KIO/UZP 1775/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Patrycja Kaczmarska
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:KIO/UZP 1775 /09
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO/UZP 1775 /09
WYROK
z dnia 2 luty 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Kuciak
Członkowie: Sylwester Kuchnio
Emil Kuriata
Protokolant: Patrycja Kaczmarska
po rozpoznaniu na posiedzeniu/rozprawie w dniu 29 stycznia 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE S.A., 20-149 Lublin, ul. Do Dysa 9
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr. 4, 20-
954 Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 8 protestu z dnia 4 listopada 2009 r.
przy udziale Konsorcjum Comarch S.A., Konsultant Komputer Sp. z o.o., 31-864 Kraków,
al. Jana Pawła II 39A zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego*.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności oceny wniosków o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz dokonanie powtórnej oceny wniosków.
2. Kosztami postępowania obciąża Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr. 4, 20-954
Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 8.
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4 444 zł 00
gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE S.A., 20-149
Lublin, ul. Do Dysa 9.
2) dokonać wpłaty kwoty 4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy przez Samodzielny Publiczny Szpital
Kliniczny Nr. 4, 20-954 Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 8 na rzecz
Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE S.A., 20-149 Lublin, ul. Do Dysa 9
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
3) dokonać wpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
Zamówień Publicznych na rzecz przez Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE
S.A., 20-149 Lublin, ul. Do Dysa 9.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi, w trybie negocjacji z ogłoszeniem, postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „szpitalny system informatyczny.”
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 12 sierpnia 2009 r. pod nr 2009/S 153-223731.
W dniu 4 listopada 2009 r. Odwołujący się wniósł protest wobec: czynności wezwania
Konsorcjum firm Comarch S.A i Konsultant-Komputer Spółka z o.o. (dalej Przystęujacy) do
uzupełniania dokumentów w postępowaniu, to jest złożenia nowego wykazu dostaw, celem
wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu i referencji, potwierdzających jakość
wykonanych dostaw, poprzez wcześniejsze uznanie, że złożony przez tego wykonawcę wykaz
dostaw dołączony do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, jest błędny, w taki
sposób że zastosowanie ma dyspozycja art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, zaniechania czynności
wykluczenia z postępowania wskazanego Konsorcjum. Powyższe, zdaniem Odwołującego się,
narusza następujące przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej ustawą Pzp: przepis art. 7 ust. 1 w
zw. z art. 50 ust. 1 w zw. z art. 56 ust. 2 oraz art. 57 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 2, art. 24 ust. 2 pkt
3, art. 26 ust. 3. Wobec powyższego Odwołujący się wniósł o: unieważnienie czynności oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu przez Przystępującego, unieważnienie czynności
Zamawiającego w postaci wezwania do uzupełnień wniosku przez Przystępującego,
powtórzenie czynności oceny wniosków co do wniosku Przystępującego, a w konsekwencji
wykluczenie z postępowania Przystępującego w oparciu o regulacje art. 24 ust. 2 pkt 2
ewentualnie pkt 3 ustawy Pzp.
Odwołujący się podnosi, że Zamawiający błędnie interpretuje treść art. 26 ust. 3 w zw. z
art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, a w konsekwencji prowadzi postępowanie z naruszeniem
zasady uczciwej konkurencji oraz z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, w sytuacji, gdy przy
ponownej ocenie wniosków, jaką przeprowadził Zamawiający, zachodzi konieczność
wykluczenia Przystępującego z postępowania, ponieważ złożył nieprawdziwe informacje mające
wpływ na wynik postępowania. Odwołujący się wskazuje, że Przystępujący nie wykonał na
rzecz SP ZOZ w Rawiczu zamówienia o parametrach podanych w oświadczeniu.
Zdaniem Odwołującego się, w sytuacji gdy Zamawiający poweźmie informacje o
możliwości zaistnienia przesłanki do wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp,
w toku badania i oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, może zwrócić się do
Wykonawcy tylko i wyłącznie o wyjaśnienia, w celu ustalenia stanu faktycznego w sprawie, ale
nie może doprowadzić poprzez uzupełnienie dokumentów, do zastąpienia fałszywych informacji
prawdziwymi.
Odwołujący się podkreśla, że uzupełnione oświadczenie dotyczy innego
zamawiającego, innego zakresu dostaw i terminu realizacji. Zdaniem Odwołującego się, nie ma
mowy o poprawieniu czegokolwiek, ale o całkowicie nowym oświadczeniu, którego złożenie nie
mieści się w pojęciu naprawienia błędu, która to okoliczność daje podstawę do zastosowania
regulacji art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Odwołujący się zwraca uwagę, że już w pierwszym proteście sygnalizował
niedopuszczalność zastosowania w przedmiotowej sprawie procedury z art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp. Odwołujący się uznał jednakże za prawidłową decyzję Zamawiającego ujętą w piśmie
rozstrzygającym protest i mimo oddalenia protestu w części, nie wnosił od tej części odwołania,
niemniej nie dlatego, że argumenty w tym zakresie były zasadne, ale dlatego, że wykluczenie
Przystępującego, na tym etapie byłoby przedwczesne. Zamawiający co prawda zapowiadał, że
nie przyjmuje argumentacji Odwołującego się o braku podstaw do zastosowania art. 26 ust. 3
ustawy Pzp, niemniej sama zapowiedź czynności nie jest równa czynności. Jak podkreśla
Odwołujący się, protest można składać jedynie na rzeczywiście dokonaną czynność lub
zaniechanie, które już nastąpiło, a nie na zamiary w tym zakresie.
Odwołujący się wskazuje ponadto, że w nowym wykazie dostaw, który złożony został na
wezwanie Zamawiającego, Przystępujący powołał się na dostawy wykonywane na rzecz SP
ZOZ w Kościanie mimo, że w okresie wskazanym przez Przystępującego nie miały miejsca
dostawy licencji w zakresie części szarej (administracyjnej), co potwierdza oświadczenie
SIMPLE S.A. z dnia 19 października 2009 r., który to system posiada Szpital w Kościanie (co
wynika z załączonej referencji). Ponadto, z treści referencji nie wynika, że dostawa licencji w
wymaganym zakresie zawarta jest w dostawie, na którą się powołuje się Przystępujący.
Do postępowania toczącego się w wyniku zgłoszenia protestu Przystępujący zgłosił
przystąpienie, żądając oddalenia protestu.
Zamawiający protestu nie rozstrzygnął, co na podstawie art. 183 ust. 3 ustawy Pzp
należy kwalifikować jako jego oddalenie, skutkiem czego Odwołujący się wniósł odwołanie, w
którym podtrzymał zarzuty i żądania zgłoszone w proteście.
Odwołujący się dodatkowo podnosi brak umocowania po stronie Barbary W do działania
w imieniu Przystępującego, co zdaniem Odwołującego się prowadzi do wniosku, iż wyjaśnienia
złożone przez wskazaną osobę nie mogą być brane pod uwagę.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił przystąpienie
Przystępujący.
Na podstawie dokumentacji postępowania oraz dokumentów znajdujących się w aktach
sprawy, przy uwzględnieniu stanowisk stron i uczestnika postępowania, zaprezentowanych na
rozprawie, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W sekcji III.2 ogłoszenia o zamówieniu Zamawiający sformułował warunki udziału w
postępowaniu, stanowiąc, że „w postępowaniu mogą uczestniczyć wykonawcy, którzy posiadają
niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz dysponują potencjałem technicznym i osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia lub przedstawią pisemne zobowiązanie innych podmiotów
do udostępnienia potencjału technicznego i osób zdolnych do wykonania zamówienia, przez co
rozumie się, iż: wykonali, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonują
– w ostatnich 3 latach przed wszczęciem postępowania (t.j. od 6.8.2006 r. do 5.8.2009 r.), a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, w tym czasie – co najmniej 2 zamówienia,
których przedmiotem było co najmniej wdrożenie i sprzedaż licencji oprogramowania
obsługującego działalność części białej (medycznej) i szarej (administracyjnej) jednostki służby
zdrowia o wartości nie mniejszej niż 1 000 000,00 PLN brutto każde (jeden milion złotych) lub
obejmującego co najmniej 100 stanowisk komputerowych każde (…).”
W celu potwierdzenia spełniania przedmiotowego warunku wykonawcy zobowiązani byli
do przedstawienia wykazu wymaganych zamówień, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat
wykonania i odbiorców oraz załączenie dokumentów potwierdzających, że usługi te zostały
wykonane należycie.
Z wykazu dołączonego do oferty Przystępującego wynika, że Przystępujący zrealizował
dwa zamówienia, jedno na rzecz Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinowskiego w Poznaniu w okresie od stycznia 2004 r.
do sierpnia 2007 r. o wartości 1 807 000,00 zł, drugie na rzecz Samodzielnego Publicznego
Zespołu Opieki Zdrowotnej w Rawiczu w okresie od września 2005 r. do października 2007 r. o
wartości 1 230 000,00 zł.
Mimo, iż Odwołujący się w piśmie z dnia 15 września 2009 r. zwrócił uwagę
Zamawiającemu na wady wniosku Przystępującego w przedmiocie wadliwości umocowania p.
Jakuba S do działania w imieniu lidera Konsorcjum oraz zamówienia wykonywanego na rzecz
Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Rawiczu, Zamawiający w żaden
sposób na powyższe nie zareagował, dokonując pozytywnej oceny wniosku Przystępującego
(pismo z dnia 28 września 2009 r.).
W związku z powyższym w dniu 8 października 2009 r. Odwołujący się wniósł protest
wobec zaniechania czynności wykluczenia Przystępującego z postępowania, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie: art. 7 ust. 1, art. 22, art. 24 ust. 2 i 3, art. 50 ust. 1 w zw. z art. 56
ust. 2 oraz art. 57 ust. 1 ustawy Pzp, podnosząc m.in. iż „w okresie który wskazany został we
wniosku Konsorcjum (…) nie została zawarta żadna umowa na taką kwotę z tym podmiotem
(SP ZOZ w Rawiczu) ani nie dokonano płatności na kwotę wskazaną w wykazie”. Na
potwierdzenie powyższego Odwołujący się przedstawił kopię pisma z dnia 8 października 2009
r. Szpitala Powiatowego w Rawiczu Sp. z o.o., następcy prawnego SP ZOZ w Rawiczu.
W przystąpieniu do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu
Przystępujący podniósł, iż brak podstaw do wykluczenia go z postępowania na mocy przepisu
art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, gdyż „wskazanie w wykazie wykonanych usług zamówienia
realizowanego na rzecz Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Rawiczu
było (…) wynikiem błędu Przystępującego. Zamiast dostawy zrealizowanej na rzecz
Zamawiającego Przystępujący nie wskazał zamówienia wykonanego na rzecz innego podmiotu,
a mianowicie Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Kościanie, na którego rzecz
zrealizowano zamówienie spełniające wymagania określone w SIWZ.” Na dowód zrealizowania
zamówienia w SP ZOZ w Kościanie przedstawił list referencyjny z dnia 22 czerwca 2009 r. W
tych okolicznościach, jak podniósł Przystępujący, aktualizuje się obowiązek Zamawiającego z
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do wezwania do uzupełnienia oświadczeń, dokumentów i
pełnomocnictw (pismo z dnia 12 października 2009 r.).
Zamawiający dokonał rozstrzygnięcia protestu w ten sposób, że uwzględnił protest w
części dotyczącej powtórzenia czynności oceny wniosku Przystępującego, zaś oddalił protest w
części dotyczącej wykluczenia Przystępującego z postępowania, w uzasadnieniu wskazując, iż
Przystępujący podał błędną informację dotyczącą usługi zrealizowanej na rzecz SP ZOZ w
Rawiczu, co oznacza, że nie potwierdził przedmiotowego warunku udziału w postępowaniu, co
w konsekwencji rodzi po stronie Zamawiającego obowiązek wezwania Przystępującego do
uzupełnienia oświadczeń, dokumentów i pełnomocnictw w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp
(pismo z dnia 15 października 2009 r.).
W ślad za tym Zamawiający wezwał Przystępującego do uzupełnienia wykazu, o którym
mowa w pkt III.2.1 ogłoszenia o zamówieniu, potwierdzającego spełniania warunku udziału w
postępowaniu w zakresie doświadczenia oraz dokumentów potwierdzających należyte
wykonanie usługi (pismo z dnia 22 października 2009 r.).
W odpowiedzi Przystępujący przedstawił nowy wykaz, w którym wskazał realizację dwóch
zamówień, z których pierwsze było tożsame z tym wymienionym w pierwotnym wykazie, zaś
jako drugie zostało wymienione zamówienie na rzecz SP ZOZ w Kościanie, które obejmowało
„wdrożenie i sprzedaż licencji i oprogramowania obsługującego działalność części białej –
medycznej i szarej administracyjnej jednostki służby zdrowia. Dostawa, konfiguracja, wdrożenie
i szkolenia użytkowników Zintegrowanego Systemu Informatycznego Eskulap i systemu
administracyjnego SIMPLE, ponad 100 stanowisk komputerowych.” Przystępujący wskazał
również, iż przedmiot zamówienia został wykonany w okresie od marca 2005 r. do grudnia 2007
r. (pismo z dnia 23 października 2009 r.). W celu potwierdzenia należytego wykonania
zmówienia Przystępujący przedstawił list referencyjny z dnia 22 czerwca 2009 r.
W tym stanie faktycznym Zamawiający dokonał ponownej oceny wniosku Przystępującego
stwierdzając, iż „w wyznaczonym terminie Wykonawca dostarczył żądane dokumenty i są one
zgodne z żądaniem tj. potwierdzają spełnienie warunku udziału w postępowaniu oraz
uprawnienie do występowania w imieniu konsorcjum i składania w jego imieniu oświadczeń i
dokonywania potwierdzeń.” Wobec powyższego Zamawiający podjął decyzję o dopuszczeniu
Przystępującego do dalszego postępowania, o czym poinformował wykonawców pismem z dnia
27 października 2009 r.
Wobec wskazanej czynności Zamawiającego, Odwołujący się wniósł w dniu 4 listopada
2009 r. protest, w którym podniósł, iż dopuszczenie Przystępującego do udziału w postępowaniu
jest wynikiem wadliwych czynności podjętych przez Zamawiającego w postaci wezwania do
uzupełnienia dokumentów, oświadczeń i pełnomocnictw w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp w
sytuacji, w której doszło do złożenia przez Przystępującego nieprawdziwych informacji
mających wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Pismem z dnia 6 listopada 2009 r. Odwołujący się poinformował Zamawiającego o
umowach jakie zawarł uczestnik przystępującego Konsorcjum, przedkładając pismo SP ZOZ w
Kościanie z dnia 5 listopada 2009 r.
Wobec powyższego Zamawiający zwrócił się do Przystępującego z wnioskiem o
udzielenie wyjaśnień w przedmiocie realizacji zamówienia na rzecz SP ZOZ w Kościanie (pismo
z dnia 10 listopada 2009 r.), wskazując, iż „termin, w jakim wskazują Państwo realizację był
krótszy niż okres, w którym można było legitymować się doświadczeniem, czyli zamknięty jest
okresem do grudnia 2007 r. i wszelkie usługi zrealizowane pomiędzy 1 stycznia 2008 r. a 5
sierpnia 2009 r. (koniec okresu poddawanego weryfikacji) – w świetle informacji podanych w
wykazie – nie mogą być brane pod uwagę. W związku z powyższym prosimy o jednoznaczne
potwierdzenie, iż usługa podana w wykazie przedstawionym dla potrzeb potwierdzenia
warunków udziału w postępowaniu dotycząca inwestycji SPZOZ w Kościanie zawiera
prawdziwe dane – w szczególności co do zakresu wdrożonego oprogramowania i terminu
wdrożenia.”
W odpowiedzi Przystępujący wyjaśnił (pismo z dnia 12 listopada 2009 r.), iż „usługa
wykonana dla tego Zamawiającego (przyp. SP ZOZ) w okresie ostatnich 3 lat przed dniem
wszczęcia postępowania, tj. w okresie 06.08.2006 r. do 05.08.2009 r. – została zrealizowana
przez Konsultant Komputer Sp. z o.o. w następującym zakresie przedmiotowym: wdrożenie i
sprzedaż licencji oprogramowania obsługującego działalność części białej – medycznej i szarej
– administracyjnej jednostki służby zdrowia, obejmującej ponad 100 stanowisk komputerowych.”
Dodatkowo Przystępujący przedłożył „faktury VAT potwierdzające okoliczność, iż realizacja w/w
usług obejmowała licencje w ilości powyżej 100 stanowisk komputerowych”.
W tych okolicznościach, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 181 ust. 6 ustawy Pzp wykonawca wnoszący protest oraz
wykonawca wezwany zgodnie z ust. 3 nie mogą następnie korzystać ze środków ochrony
prawnej na czynności zamawiającego wykonane zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem
protestu zapadłym w postępowaniu toczącym się w wyniku wniesienia protestu. Cytowany
przepis stanowi wyraz dążenia ustawodawcy do stworzenia w ustawie Pzp regulacji, która
wykazuje pewne podobieństwo do instytucji res iudicata w postępowaniu cywilnym. Chodzi
bowiem o zagwarantowanie pewności prawa i zapobieżenie sytuacjom, w których dochodzi do
wznawiania sporów między tymi samymi stronami w tym samym przedmicoie. Ustawodawca
dając wykonawcy możliwość kwestionowania postępowania zamawiającego na drodze środków
ochrony prawnej przyjął, że decyzja zamawiającego podjęta w wyniku rozstrzygnięcia protestu
co do sposobu jego rozstrzygnięcia w zakresie żądań wiązać będzie strony, jeżeli nie zostanie
zakwestionowana poprzez wniesienie odwołania w tym konkretnym postępowaniu
protestacyjno-odwoławczym.
W okolicznościach niniejszej sprawy oznacza to tyle, iż Odwołującemu się nie
przysługiwało uprawnienie do objęcia protestem (z dnia 4 listopada 2009 r.) czynności, która
została dokonana zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem protestu z dnia 8 października 2009
r. Bezsporne jest, iż w proteście z dnia 8 października 2009 r. Odwołujący się domagał się
powtórnej oceny wniosku Przystępującego, która doprowadzi do wykluczenia Przystępującego z
postępowania. Zamawiający rozstrzygając protest nie zadośćuczynił żądaniu Odwołującego się
stwierdzając, iż powtórzy czynność oceny wniosku Przystępującego, jednakże nie w celu
wykluczenia go z postępowania, bowiem przesłanek do podjęcia wskazanej czynności w
oparciu o przepis art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp Zamawiający nie znalazł. Natomiast
Zamawiający stwierdził tego rodzaju wadliwość wniosku, która może być usunięta przez
Przystępującego poprzez uzupełnienie w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp określonych
oświadczeń, dokumentów i pełnomocnictw i postanowił dokonać oceny wniosku w oparciu o
ewentualnie uzupełnione oświadczenia i dokumenty. Zamawiający w sposób jasny
wyartykułował swoje stanowisko i zgodnie z zapowiedzią, zawartą w rozstrzygnięciu protestu,
dokonał czynności tam wskazanych.
W tej sytuacji Odwołującemu się, z mocy przepisu art. 181 ust. 6 ustawy Pzp nie
przysługuje legitymacja do kwestionowania czynności, których dokonanie w istocie Odwołujący
się zaaprobował poprzez swoją bezczynność. Odwołujący się mógł skutecznie kwestionować
czynność wezwania Przystępującego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, jak i zaniechania
wykluczenia z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp wnosząc odwołanie
od rozstrzygnięcia protestu z dnia 8 października 2009 r.
Za niezrozumiałe i niekonsekwentne należy uznać stanowisko Odwołującego się, który z
jednej strony podnosi, iż nie wniósł odwołania od oddalenia protestu w części nie dlatego, że
argumenty przytoczone w rozstrzygnięciu były zasadne, ale ponieważ wykluczenie
Przystępującego na tym etapie byłoby przedwczesne, z drugiej zaś strony Odwołujący się
zarzuca zaniechanie właśnie czynności wykluczenia Przystępującego z postępowania, a jednym
z żądań protestu było dokonanie tej czynności. Jednocześnie Odwołujący się nie był uprawniony
do przyjęcia, wbrew swoim twierdzeniom, iż zapowiedź powtórzenia oceny wniosku doprowadzi
do wykluczenia Przystępującego z postępowania. Wręcz przeciwnie, z treści rozstrzygnięcia
protestu Odwołujący się powziął informację, iż działania Zamawiającego zmierzają w zupełnie
innym kierunku.
Krajowa Izba Odwoławcza podziela stanowisko Odwołującego się, iż przedmiotem
protestu są działania, jak i bezczynność zamawiającego, a nie jego zamiary (art. 180 ust. 1
ustawy Pzp). Jednakże niniejsze stwierdzenie pozostaje bez wpływu na ocenę przedmiotowego
stanu faktycznego. Odwołujący się pomija bowiem fakt, iż od rozstrzygnięcia protestu
przysługuje odwołanie. Odwołanie przysługuje więc od decyzji Zamawiającego, która w istocie
stanowi zapowiedź przyszłych jego działań. Zaniechanie czynności w postaci wniesienia
odwołania powoduje, iż dalsze czynności zamawiającego, które są skutkiem rozstrzygnięcia
protestu i których zamiar podjęcia Zamawiający wyartykułował nie mogą być wzruszane, w
świetle art. 181 ust. 6 ustawy Pzp, w drodze kolejnych środków ochrony prawnej, któ®ych
przedmiotem jest ta sama czynność.
Wobec powyższego Izba nie dokonała rozstrzygnięcia w przedmiocie naruszenia przepisu
art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Brak legitymacji po stronie
Wykonawcy do podnoszenia przedmiotowych zarzutów skutkuje brakiem podstaw do podjęcia
rozstrzygnięcia w tym zakresie.
W tych okolicznościach oceny wymaga kwestia prawidłowości decyzji Zamawiającego w
przedmiocie dopuszczenia Przystępującego do udziału w postępowaniu w oparciu o
uzupełniony wykaz dostaw potwierdzający doświadczenie Przystępującego. W pierwszej
kolejności należy zwrócić uwagę, iż przepis art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp nakazuje wykluczyć
z postępowania wykonawcę, który nie złożył dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu lub dokumenty te zawierają błędy, z zastrzeżeniem przepisu
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Oznacza to, iż jeśli dokumenty złożone w odpowiedzi na wezwanie
zamawiającego nie potwierdzają spełniania określonego warunku udziału w postępowaniu, po
stronie zamawiającego aktualizuje się obowiązek wykluczenia tego wykonawcy z postępowania.
Ustanowienie przez ustawodawcę wskazanej normy prawnej stanowi wyraz tego, że instytucja
uzupełniania dokumentów stanowi wyjątek od reguły, iż co do zasady wykonawca na etapie
składania ofert lub wniosku jest obowiązany wykazać spełnianie warunków udziału w
postępowaniu. Ustawodawca dopuszczając jednakże możliwość dokonywania uzupełnienia
dokumentów określił konsekwencje zaniechania w tym zakresie. Skutek w postaci wykluczenia
wykonawcy z postępowania następuje w sytuacji, w której na wezwanie zmawiającego nie
uzupełnił dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
Rozstrzygające znaczenie ma zatem okoliczność, czy przedłożone dokumenty potwierdzają
spełnienie warunku, a nie fakt, że warunek ten obiektywnie wykonawca spełnia, jeśłi na etapie
uzupełnienia dokumentów i wobec ich treści twierdzenia tego nie da się wyprowadzić.
W niniejszym stanie faktycznym Przystępujący w zakresie zamówienia na rzecz SP ZOZ w
Kościanie wskazał, iż realizował je w latach 2005-2007. W toku udzielonych wyjaśnień, z
pewnością pod wpływem argumentacji powoływanej przez Odwołującego się na dalszym etapie
postępowania, Przystępujący zmienił zadanie oświadczając, iż w istocie zakres zamówienia
zrealizowany we wskazanym okresie nie odpowiada wymaganiom Zamawiającego w
przedmiocie doświadczenia, jednakże kontynuacja realizacji tego zamówienia w roku 2008
pozwala na stwierdzenie spełniania wymaganego warunku udziału w postępowaniu.
Zatem, skoro Przystępujący sam przyznał, iż uzupełniony wykaz nie potwierdza warunku
udziału w postępowaniu, bowiem usługa wskazana w przedmiotowym wykazie realizowana na
rzecz SP ZOZ w Kościanie nie odpowiada wymogom Zamawiającego, oznacza to konieczność
wykluczenia go z postępowania. Na etapie składania wyjaśnień Przystępującemu nie
przysługuje uprawnienie do wykazania w istocie innego zamówienia, przy zachowaniu
tożsamości podmiotu zamawiającego.
Zwrócić należy uwagę, iż ustawodawca zagwarantował wykonawcom możliwość
sanowania braków w postaci dokumentów lub błędów w dokumentach, o których mowa w art.
25 ust. 1 ustawy Pzp oraz pełnomocnictw poprzez możliwość ich uzupełnienia. Jednakże
wyjątkowość tego rozwiązania powoduje, iż kolejne błędy w tym zakresie nie podlegają
naprawieniu. Wykonawca, który składa ofertę, czy też wniosek musi mieć świadomość, iż
wszelkie jego oświadczenia i czynności wywołują określone skutki i obciążają wykonawcę. Z
powyższego powinien tym bardziej zadawać sobie sprawę wykonawca, który składa na
wezwanie zamawiającego dokumenty mające potwierdzać spełnianie warunku udziału w
postępowaniu. Na tym etapie postępowania musi dojść do ostatecznego wykazania spełniania
warunków udziału w postępowaniu pod rygorem wykluczenia wykonawcy. Ewentualne
wyjaśnienia odnoście uzupełnionych dokumentów nie mogą prowadzić do zmiany treści
złożonych dokumentów.
W niniejszym postępowaniu Przystępujący składając wyjaśnienia w istocie wskazał
inne zamówienie przy zachowaniu tożsamości podmiotu zmawiającego. Takie działanie
Przystępującego nie zasługuje na ochronę. Przystępujący na drodze wyjaśnień chciałby
dokonać zmiany złożonego w uzupełnionym wniosku oświadczenia, które to oświadczenie
zostało w sposób przemyślany zawarte w wykazie. Przystępujący wykazał bowiem zamówienie,
w odniesieniu co do którego miał możliwość wykazania należytego wykonania zamówienia i co
przyznał Przystępujący na rozprawie, licząc na to iż kompatybilność oświadczenia i listu
referencyjnego nie wzbudzi wątpliwości Zamawiającego i zostanie przez niego przyjęta.
Twierdzenie w tych okolicznościach, iż złożone oświadczenie jest błędne nie znajduje
uzasadnienia i budzi sprzeciw wobec takiego zachowania Przystępującego. Tym bardziej, iż w
wyjaśnieniach Przystępujący modyfikuje cały okres realizacji zamówienia, ograniczając go do
ram wskazanych przez Zamawiającego (trzy lata przed dniem wszczęcia postępowania),
uświadomiwszy sobie, iż pierwotnie podany termin nie mieści się w okresie wymaganym przez
Zamawiającego.
Argumentacja Przystępującego zmierzająca do wykazania spełniania warunku udziału w
postępowaniu nie ma znaczenia w świetle przepisu art. 24 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 26 ust. 3
ustawy Pzp. Ocenie podlega uzupełniony dokument i informacje tam zawarte, a te jak wskazano
wyżej nie potwierdzają spełniania przedmiotowego warunku udziału w postępowaniu. Gdyby
przyjąć za trafne stanowisko Przystępującego w istocie doszłoby do obejścia wskazanego
przepisu prawa i naruszenia zasady równego traktowania wykonawców. Sposób działania
Przystępującego wyraźnie pokazuje, iż w przypadku jego akceptacji, wykonawca składając
wyjaśnienia, poprzez które wskazuje inną usługę referencyjną, w konsekwencji po pierwsze
doprowadziłby niejako do przywrócenia terminu do uzupełnienia dokumentów, po drugie
doprowadziłby do możliwości wielokrotnego uzupełniania dokumentów. W tym miejscu
zauważyć należy, iż zastrzeżenie, jakie Przystępujący uczynił w piśmie z dnia 12 listopada 2009
r., zawierającym wyjaśnienia, iż nie powodują one istotnych zmian treści wniosku, jest nie do
przyjęcia. Wskazując na usługę w uzupełnieniu wniosku, w istocie Przystępujący wskazał,
biorąc pod uwagę oświadczenie SP ZOZ Kościan co do umów zawartych z Konsultant
Komputer Sp. z o.o., na zamówienie realizowane w ramach umowy z dnia 1 października 2005
r. i 2 stycznia 2007 r., zaś wyjaśnienia dotyczą okresu od 6 sierpnia 2006 r. do 5 sierpnia 2009
r., tj. umów z dnia 2 stycznia 2007 r., 2 stycznia 2008 r. i 2 stycznia 2009 r. Powyższe dobitnie
dowodzi, iż w wyjaśnieniach mowa jest o innym zamówieniu, zarówno z uwagi na przedmiot, jak
i okres realizacji. Zgodzić należy się z Przystępującym, iż jak podnosi w przedmiotowym piśmie,
„celem badania i wyjaśnienia treści wniosków, czy ofert jest uzyskanie informacji o rzeczywistym
zakresie realizowanych dostaw i usług”. Jednakże wyjaśnienia nie mogą kreować nowych
oświadczeń w zakresie spełniania warunków udziału w postępowaniu, a mogą odnosić się
jedynie do treści zawartych we wniosku i uzupełnieniu. Wyraźnie na to również wskazał
Zamawiający w wezwaniu do złożenia wyjaśnień, stwierdzając, że „wszelkie usługi zrealizowane
pomiędzy 1 stycznia 2008 r. a 5 sierpnia 2009 r. (koniec okresu poddawanego weryfikacji) – w
świetle informacji podanych w wykazie – nie mogą być brane pod uwagę”. Podkreślić należy, iż
wyjaśnienia mogą dotyczyć jedynie kwestii nieprecyzyjnych treści dotyczących spełniania
warunków udziału w postępowaniu, a nie nowych okoliczności przytaczanych na potwierdzenie
przedmiotowych warunków. Wyjaśnienia mają służyć dokonaniu oceny dokumentów już
złożonych, nie mogą zaś ich zastępować. Wszelkie zatem próby wykazania przez
Przystępującego spełniania spornego warunku udziału w postępowaniu na dalszym etapie, niż
uzupełnienie dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, podobnie jak zabiegi
Odwołującego zmierzające do wykazania okoliczności przeciwnej, w tych okolicznościach
należy uznać za bezprzedmiotowe.
W odniesieniu do zarzutu braku umocowania do działania przez p. Barbarę W, stwierdzić
należy, że Odwołujący się okoliczności tej nie wykazał.
Reasumując norma wynikająca z przepisów art. 24 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 26 ust. 3
ustawy Pzp zakłada prekluzję w sensie formalnym i merytorycznym, co oznacza, że
przedstawienie dokumentów po upływie terminu nie wywołuje skutku prawnego. Z tych
względów zarzut naruszenia przepisów art. 24 ust. 2 pkt 3 i art. 7 ust. 1 ustawy Pzp znalazł
potwierdzenie. Zaś, zarzut naruszenia przepisów art. 50 ust. 1 w zw. z art. 56 ust. 2 oraz art. 57
ust. 1ustawy Pzp należy uznać za chybiony. W opinii Izby, Zamawiający zastosował się do
dyspozycji wynikających z norm zawartych we wskazanych przepisach.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, na podstawie przepisu art. 191 ust. 1 i 2 pkt 1 oraz 2
ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
przepisu art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp w zw. z w zw. z § 4 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 128, poz. 886 ze zm.).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok/postanowienie* - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Lublinie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
________
*
niepotrzebne skreślić
WYROK
z dnia 2 luty 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Izabela Kuciak
Członkowie: Sylwester Kuchnio
Emil Kuriata
Protokolant: Patrycja Kaczmarska
po rozpoznaniu na posiedzeniu/rozprawie w dniu 29 stycznia 2010 r. w Warszawie odwołania
wniesionego przez Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE S.A., 20-149 Lublin, ul. Do Dysa 9
od rozstrzygnięcia przez zamawiającego Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr. 4, 20-
954 Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 8 protestu z dnia 4 listopada 2009 r.
przy udziale Konsorcjum Comarch S.A., Konsultant Komputer Sp. z o.o., 31-864 Kraków,
al. Jana Pawła II 39A zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego*.
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje unieważnienie czynności oceny wniosków o
dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz dokonanie powtórnej oceny wniosków.
2. Kosztami postępowania obciąża Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr. 4, 20-954
Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 8.
i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości 4 444 zł 00
gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero groszy) z kwoty
wpisu uiszczonego przez Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE S.A., 20-149
Lublin, ul. Do Dysa 9.
2) dokonać wpłaty kwoty 4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta
czterdzieści cztery złote zero groszy przez Samodzielny Publiczny Szpital
Kliniczny Nr. 4, 20-954 Lublin, ul. Dr. K. Jaczewskiego 8 na rzecz
Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE S.A., 20-149 Lublin, ul. Do Dysa 9
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu od odwołania.
3) dokonać wpłaty kwoty 00 zł 00 gr (słownie: XXX) przez XXX na rzecz Urzędu
Zamówień Publicznych na rachunek dochodów własnych UZP,
4) dokonać zwrotu kwoty 10 556 zł 00 gr (słownie: dziesięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych Urzędu
Zamówień Publicznych na rzecz przez Konsorcjum: UHC Sp. z o.o., SIMPLE
S.A., 20-149 Lublin, ul. Do Dysa 9.
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający prowadzi, w trybie negocjacji z ogłoszeniem, postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego, którego przedmiotem jest „szpitalny system informatyczny.”
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w
dniu 12 sierpnia 2009 r. pod nr 2009/S 153-223731.
W dniu 4 listopada 2009 r. Odwołujący się wniósł protest wobec: czynności wezwania
Konsorcjum firm Comarch S.A i Konsultant-Komputer Spółka z o.o. (dalej Przystęujacy) do
uzupełniania dokumentów w postępowaniu, to jest złożenia nowego wykazu dostaw, celem
wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu i referencji, potwierdzających jakość
wykonanych dostaw, poprzez wcześniejsze uznanie, że złożony przez tego wykonawcę wykaz
dostaw dołączony do wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu, jest błędny, w taki
sposób że zastosowanie ma dyspozycja art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, zaniechania czynności
wykluczenia z postępowania wskazanego Konsorcjum. Powyższe, zdaniem Odwołującego się,
narusza następujące przepisy ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.), zwanej dalej ustawą Pzp: przepis art. 7 ust. 1 w
zw. z art. 50 ust. 1 w zw. z art. 56 ust. 2 oraz art. 57 ust. 1, art. 24 ust. 2 pkt 2, art. 24 ust. 2 pkt
3, art. 26 ust. 3. Wobec powyższego Odwołujący się wniósł o: unieważnienie czynności oceny
spełniania warunków udziału w postępowaniu przez Przystępującego, unieważnienie czynności
Zamawiającego w postaci wezwania do uzupełnień wniosku przez Przystępującego,
powtórzenie czynności oceny wniosków co do wniosku Przystępującego, a w konsekwencji
wykluczenie z postępowania Przystępującego w oparciu o regulacje art. 24 ust. 2 pkt 2
ewentualnie pkt 3 ustawy Pzp.
Odwołujący się podnosi, że Zamawiający błędnie interpretuje treść art. 26 ust. 3 w zw. z
art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, a w konsekwencji prowadzi postępowanie z naruszeniem
zasady uczciwej konkurencji oraz z naruszeniem przepisów ustawy Pzp, w sytuacji, gdy przy
ponownej ocenie wniosków, jaką przeprowadził Zamawiający, zachodzi konieczność
wykluczenia Przystępującego z postępowania, ponieważ złożył nieprawdziwe informacje mające
wpływ na wynik postępowania. Odwołujący się wskazuje, że Przystępujący nie wykonał na
rzecz SP ZOZ w Rawiczu zamówienia o parametrach podanych w oświadczeniu.
Zdaniem Odwołującego się, w sytuacji gdy Zamawiający poweźmie informacje o
możliwości zaistnienia przesłanki do wykluczenia na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp,
w toku badania i oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu, może zwrócić się do
Wykonawcy tylko i wyłącznie o wyjaśnienia, w celu ustalenia stanu faktycznego w sprawie, ale
nie może doprowadzić poprzez uzupełnienie dokumentów, do zastąpienia fałszywych informacji
prawdziwymi.
Odwołujący się podkreśla, że uzupełnione oświadczenie dotyczy innego
zamawiającego, innego zakresu dostaw i terminu realizacji. Zdaniem Odwołującego się, nie ma
mowy o poprawieniu czegokolwiek, ale o całkowicie nowym oświadczeniu, którego złożenie nie
mieści się w pojęciu naprawienia błędu, która to okoliczność daje podstawę do zastosowania
regulacji art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Odwołujący się zwraca uwagę, że już w pierwszym proteście sygnalizował
niedopuszczalność zastosowania w przedmiotowej sprawie procedury z art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp. Odwołujący się uznał jednakże za prawidłową decyzję Zamawiającego ujętą w piśmie
rozstrzygającym protest i mimo oddalenia protestu w części, nie wnosił od tej części odwołania,
niemniej nie dlatego, że argumenty w tym zakresie były zasadne, ale dlatego, że wykluczenie
Przystępującego, na tym etapie byłoby przedwczesne. Zamawiający co prawda zapowiadał, że
nie przyjmuje argumentacji Odwołującego się o braku podstaw do zastosowania art. 26 ust. 3
ustawy Pzp, niemniej sama zapowiedź czynności nie jest równa czynności. Jak podkreśla
Odwołujący się, protest można składać jedynie na rzeczywiście dokonaną czynność lub
zaniechanie, które już nastąpiło, a nie na zamiary w tym zakresie.
Odwołujący się wskazuje ponadto, że w nowym wykazie dostaw, który złożony został na
wezwanie Zamawiającego, Przystępujący powołał się na dostawy wykonywane na rzecz SP
ZOZ w Kościanie mimo, że w okresie wskazanym przez Przystępującego nie miały miejsca
dostawy licencji w zakresie części szarej (administracyjnej), co potwierdza oświadczenie
SIMPLE S.A. z dnia 19 października 2009 r., który to system posiada Szpital w Kościanie (co
wynika z załączonej referencji). Ponadto, z treści referencji nie wynika, że dostawa licencji w
wymaganym zakresie zawarta jest w dostawie, na którą się powołuje się Przystępujący.
Do postępowania toczącego się w wyniku zgłoszenia protestu Przystępujący zgłosił
przystąpienie, żądając oddalenia protestu.
Zamawiający protestu nie rozstrzygnął, co na podstawie art. 183 ust. 3 ustawy Pzp
należy kwalifikować jako jego oddalenie, skutkiem czego Odwołujący się wniósł odwołanie, w
którym podtrzymał zarzuty i żądania zgłoszone w proteście.
Odwołujący się dodatkowo podnosi brak umocowania po stronie Barbary W do działania
w imieniu Przystępującego, co zdaniem Odwołującego się prowadzi do wniosku, iż wyjaśnienia
złożone przez wskazaną osobę nie mogą być brane pod uwagę.
Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego zgłosił przystąpienie
Przystępujący.
Na podstawie dokumentacji postępowania oraz dokumentów znajdujących się w aktach
sprawy, przy uwzględnieniu stanowisk stron i uczestnika postępowania, zaprezentowanych na
rozprawie, Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W sekcji III.2 ogłoszenia o zamówieniu Zamawiający sformułował warunki udziału w
postępowaniu, stanowiąc, że „w postępowaniu mogą uczestniczyć wykonawcy, którzy posiadają
niezbędną wiedzę i doświadczenie oraz dysponują potencjałem technicznym i osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia lub przedstawią pisemne zobowiązanie innych podmiotów
do udostępnienia potencjału technicznego i osób zdolnych do wykonania zamówienia, przez co
rozumie się, iż: wykonali, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonują
– w ostatnich 3 latach przed wszczęciem postępowania (t.j. od 6.8.2006 r. do 5.8.2009 r.), a
jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy, w tym czasie – co najmniej 2 zamówienia,
których przedmiotem było co najmniej wdrożenie i sprzedaż licencji oprogramowania
obsługującego działalność części białej (medycznej) i szarej (administracyjnej) jednostki służby
zdrowia o wartości nie mniejszej niż 1 000 000,00 PLN brutto każde (jeden milion złotych) lub
obejmującego co najmniej 100 stanowisk komputerowych każde (…).”
W celu potwierdzenia spełniania przedmiotowego warunku wykonawcy zobowiązani byli
do przedstawienia wykazu wymaganych zamówień, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat
wykonania i odbiorców oraz załączenie dokumentów potwierdzających, że usługi te zostały
wykonane należycie.
Z wykazu dołączonego do oferty Przystępującego wynika, że Przystępujący zrealizował
dwa zamówienia, jedno na rzecz Ginekologiczno-Położniczego Szpitala Klinicznego
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinowskiego w Poznaniu w okresie od stycznia 2004 r.
do sierpnia 2007 r. o wartości 1 807 000,00 zł, drugie na rzecz Samodzielnego Publicznego
Zespołu Opieki Zdrowotnej w Rawiczu w okresie od września 2005 r. do października 2007 r. o
wartości 1 230 000,00 zł.
Mimo, iż Odwołujący się w piśmie z dnia 15 września 2009 r. zwrócił uwagę
Zamawiającemu na wady wniosku Przystępującego w przedmiocie wadliwości umocowania p.
Jakuba S do działania w imieniu lidera Konsorcjum oraz zamówienia wykonywanego na rzecz
Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Rawiczu, Zamawiający w żaden
sposób na powyższe nie zareagował, dokonując pozytywnej oceny wniosku Przystępującego
(pismo z dnia 28 września 2009 r.).
W związku z powyższym w dniu 8 października 2009 r. Odwołujący się wniósł protest
wobec zaniechania czynności wykluczenia Przystępującego z postępowania, zarzucając
Zamawiającemu naruszenie: art. 7 ust. 1, art. 22, art. 24 ust. 2 i 3, art. 50 ust. 1 w zw. z art. 56
ust. 2 oraz art. 57 ust. 1 ustawy Pzp, podnosząc m.in. iż „w okresie który wskazany został we
wniosku Konsorcjum (…) nie została zawarta żadna umowa na taką kwotę z tym podmiotem
(SP ZOZ w Rawiczu) ani nie dokonano płatności na kwotę wskazaną w wykazie”. Na
potwierdzenie powyższego Odwołujący się przedstawił kopię pisma z dnia 8 października 2009
r. Szpitala Powiatowego w Rawiczu Sp. z o.o., następcy prawnego SP ZOZ w Rawiczu.
W przystąpieniu do postępowania toczącego się w wyniku wniesienia protestu
Przystępujący podniósł, iż brak podstaw do wykluczenia go z postępowania na mocy przepisu
art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, gdyż „wskazanie w wykazie wykonanych usług zamówienia
realizowanego na rzecz Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Rawiczu
było (…) wynikiem błędu Przystępującego. Zamiast dostawy zrealizowanej na rzecz
Zamawiającego Przystępujący nie wskazał zamówienia wykonanego na rzecz innego podmiotu,
a mianowicie Samodzielny Publiczny Zespół Opieki Zdrowotnej w Kościanie, na którego rzecz
zrealizowano zamówienie spełniające wymagania określone w SIWZ.” Na dowód zrealizowania
zamówienia w SP ZOZ w Kościanie przedstawił list referencyjny z dnia 22 czerwca 2009 r. W
tych okolicznościach, jak podniósł Przystępujący, aktualizuje się obowiązek Zamawiającego z
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp do wezwania do uzupełnienia oświadczeń, dokumentów i
pełnomocnictw (pismo z dnia 12 października 2009 r.).
Zamawiający dokonał rozstrzygnięcia protestu w ten sposób, że uwzględnił protest w
części dotyczącej powtórzenia czynności oceny wniosku Przystępującego, zaś oddalił protest w
części dotyczącej wykluczenia Przystępującego z postępowania, w uzasadnieniu wskazując, iż
Przystępujący podał błędną informację dotyczącą usługi zrealizowanej na rzecz SP ZOZ w
Rawiczu, co oznacza, że nie potwierdził przedmiotowego warunku udziału w postępowaniu, co
w konsekwencji rodzi po stronie Zamawiającego obowiązek wezwania Przystępującego do
uzupełnienia oświadczeń, dokumentów i pełnomocnictw w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp
(pismo z dnia 15 października 2009 r.).
W ślad za tym Zamawiający wezwał Przystępującego do uzupełnienia wykazu, o którym
mowa w pkt III.2.1 ogłoszenia o zamówieniu, potwierdzającego spełniania warunku udziału w
postępowaniu w zakresie doświadczenia oraz dokumentów potwierdzających należyte
wykonanie usługi (pismo z dnia 22 października 2009 r.).
W odpowiedzi Przystępujący przedstawił nowy wykaz, w którym wskazał realizację dwóch
zamówień, z których pierwsze było tożsame z tym wymienionym w pierwotnym wykazie, zaś
jako drugie zostało wymienione zamówienie na rzecz SP ZOZ w Kościanie, które obejmowało
„wdrożenie i sprzedaż licencji i oprogramowania obsługującego działalność części białej –
medycznej i szarej administracyjnej jednostki służby zdrowia. Dostawa, konfiguracja, wdrożenie
i szkolenia użytkowników Zintegrowanego Systemu Informatycznego Eskulap i systemu
administracyjnego SIMPLE, ponad 100 stanowisk komputerowych.” Przystępujący wskazał
również, iż przedmiot zamówienia został wykonany w okresie od marca 2005 r. do grudnia 2007
r. (pismo z dnia 23 października 2009 r.). W celu potwierdzenia należytego wykonania
zmówienia Przystępujący przedstawił list referencyjny z dnia 22 czerwca 2009 r.
W tym stanie faktycznym Zamawiający dokonał ponownej oceny wniosku Przystępującego
stwierdzając, iż „w wyznaczonym terminie Wykonawca dostarczył żądane dokumenty i są one
zgodne z żądaniem tj. potwierdzają spełnienie warunku udziału w postępowaniu oraz
uprawnienie do występowania w imieniu konsorcjum i składania w jego imieniu oświadczeń i
dokonywania potwierdzeń.” Wobec powyższego Zamawiający podjął decyzję o dopuszczeniu
Przystępującego do dalszego postępowania, o czym poinformował wykonawców pismem z dnia
27 października 2009 r.
Wobec wskazanej czynności Zamawiającego, Odwołujący się wniósł w dniu 4 listopada
2009 r. protest, w którym podniósł, iż dopuszczenie Przystępującego do udziału w postępowaniu
jest wynikiem wadliwych czynności podjętych przez Zamawiającego w postaci wezwania do
uzupełnienia dokumentów, oświadczeń i pełnomocnictw w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp w
sytuacji, w której doszło do złożenia przez Przystępującego nieprawdziwych informacji
mających wpływ na wynik prowadzonego postępowania.
Pismem z dnia 6 listopada 2009 r. Odwołujący się poinformował Zamawiającego o
umowach jakie zawarł uczestnik przystępującego Konsorcjum, przedkładając pismo SP ZOZ w
Kościanie z dnia 5 listopada 2009 r.
Wobec powyższego Zamawiający zwrócił się do Przystępującego z wnioskiem o
udzielenie wyjaśnień w przedmiocie realizacji zamówienia na rzecz SP ZOZ w Kościanie (pismo
z dnia 10 listopada 2009 r.), wskazując, iż „termin, w jakim wskazują Państwo realizację był
krótszy niż okres, w którym można było legitymować się doświadczeniem, czyli zamknięty jest
okresem do grudnia 2007 r. i wszelkie usługi zrealizowane pomiędzy 1 stycznia 2008 r. a 5
sierpnia 2009 r. (koniec okresu poddawanego weryfikacji) – w świetle informacji podanych w
wykazie – nie mogą być brane pod uwagę. W związku z powyższym prosimy o jednoznaczne
potwierdzenie, iż usługa podana w wykazie przedstawionym dla potrzeb potwierdzenia
warunków udziału w postępowaniu dotycząca inwestycji SPZOZ w Kościanie zawiera
prawdziwe dane – w szczególności co do zakresu wdrożonego oprogramowania i terminu
wdrożenia.”
W odpowiedzi Przystępujący wyjaśnił (pismo z dnia 12 listopada 2009 r.), iż „usługa
wykonana dla tego Zamawiającego (przyp. SP ZOZ) w okresie ostatnich 3 lat przed dniem
wszczęcia postępowania, tj. w okresie 06.08.2006 r. do 05.08.2009 r. – została zrealizowana
przez Konsultant Komputer Sp. z o.o. w następującym zakresie przedmiotowym: wdrożenie i
sprzedaż licencji oprogramowania obsługującego działalność części białej – medycznej i szarej
– administracyjnej jednostki służby zdrowia, obejmującej ponad 100 stanowisk komputerowych.”
Dodatkowo Przystępujący przedłożył „faktury VAT potwierdzające okoliczność, iż realizacja w/w
usług obejmowała licencje w ilości powyżej 100 stanowisk komputerowych”.
W tych okolicznościach, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Zgodnie z przepisem art. 181 ust. 6 ustawy Pzp wykonawca wnoszący protest oraz
wykonawca wezwany zgodnie z ust. 3 nie mogą następnie korzystać ze środków ochrony
prawnej na czynności zamawiającego wykonane zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem
protestu zapadłym w postępowaniu toczącym się w wyniku wniesienia protestu. Cytowany
przepis stanowi wyraz dążenia ustawodawcy do stworzenia w ustawie Pzp regulacji, która
wykazuje pewne podobieństwo do instytucji res iudicata w postępowaniu cywilnym. Chodzi
bowiem o zagwarantowanie pewności prawa i zapobieżenie sytuacjom, w których dochodzi do
wznawiania sporów między tymi samymi stronami w tym samym przedmicoie. Ustawodawca
dając wykonawcy możliwość kwestionowania postępowania zamawiającego na drodze środków
ochrony prawnej przyjął, że decyzja zamawiającego podjęta w wyniku rozstrzygnięcia protestu
co do sposobu jego rozstrzygnięcia w zakresie żądań wiązać będzie strony, jeżeli nie zostanie
zakwestionowana poprzez wniesienie odwołania w tym konkretnym postępowaniu
protestacyjno-odwoławczym.
W okolicznościach niniejszej sprawy oznacza to tyle, iż Odwołującemu się nie
przysługiwało uprawnienie do objęcia protestem (z dnia 4 listopada 2009 r.) czynności, która
została dokonana zgodnie z ostatecznym rozstrzygnięciem protestu z dnia 8 października 2009
r. Bezsporne jest, iż w proteście z dnia 8 października 2009 r. Odwołujący się domagał się
powtórnej oceny wniosku Przystępującego, która doprowadzi do wykluczenia Przystępującego z
postępowania. Zamawiający rozstrzygając protest nie zadośćuczynił żądaniu Odwołującego się
stwierdzając, iż powtórzy czynność oceny wniosku Przystępującego, jednakże nie w celu
wykluczenia go z postępowania, bowiem przesłanek do podjęcia wskazanej czynności w
oparciu o przepis art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp Zamawiający nie znalazł. Natomiast
Zamawiający stwierdził tego rodzaju wadliwość wniosku, która może być usunięta przez
Przystępującego poprzez uzupełnienie w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp określonych
oświadczeń, dokumentów i pełnomocnictw i postanowił dokonać oceny wniosku w oparciu o
ewentualnie uzupełnione oświadczenia i dokumenty. Zamawiający w sposób jasny
wyartykułował swoje stanowisko i zgodnie z zapowiedzią, zawartą w rozstrzygnięciu protestu,
dokonał czynności tam wskazanych.
W tej sytuacji Odwołującemu się, z mocy przepisu art. 181 ust. 6 ustawy Pzp nie
przysługuje legitymacja do kwestionowania czynności, których dokonanie w istocie Odwołujący
się zaaprobował poprzez swoją bezczynność. Odwołujący się mógł skutecznie kwestionować
czynność wezwania Przystępującego w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, jak i zaniechania
wykluczenia z postępowania na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp wnosząc odwołanie
od rozstrzygnięcia protestu z dnia 8 października 2009 r.
Za niezrozumiałe i niekonsekwentne należy uznać stanowisko Odwołującego się, który z
jednej strony podnosi, iż nie wniósł odwołania od oddalenia protestu w części nie dlatego, że
argumenty przytoczone w rozstrzygnięciu były zasadne, ale ponieważ wykluczenie
Przystępującego na tym etapie byłoby przedwczesne, z drugiej zaś strony Odwołujący się
zarzuca zaniechanie właśnie czynności wykluczenia Przystępującego z postępowania, a jednym
z żądań protestu było dokonanie tej czynności. Jednocześnie Odwołujący się nie był uprawniony
do przyjęcia, wbrew swoim twierdzeniom, iż zapowiedź powtórzenia oceny wniosku doprowadzi
do wykluczenia Przystępującego z postępowania. Wręcz przeciwnie, z treści rozstrzygnięcia
protestu Odwołujący się powziął informację, iż działania Zamawiającego zmierzają w zupełnie
innym kierunku.
Krajowa Izba Odwoławcza podziela stanowisko Odwołującego się, iż przedmiotem
protestu są działania, jak i bezczynność zamawiającego, a nie jego zamiary (art. 180 ust. 1
ustawy Pzp). Jednakże niniejsze stwierdzenie pozostaje bez wpływu na ocenę przedmiotowego
stanu faktycznego. Odwołujący się pomija bowiem fakt, iż od rozstrzygnięcia protestu
przysługuje odwołanie. Odwołanie przysługuje więc od decyzji Zamawiającego, która w istocie
stanowi zapowiedź przyszłych jego działań. Zaniechanie czynności w postaci wniesienia
odwołania powoduje, iż dalsze czynności zamawiającego, które są skutkiem rozstrzygnięcia
protestu i których zamiar podjęcia Zamawiający wyartykułował nie mogą być wzruszane, w
świetle art. 181 ust. 6 ustawy Pzp, w drodze kolejnych środków ochrony prawnej, któ®ych
przedmiotem jest ta sama czynność.
Wobec powyższego Izba nie dokonała rozstrzygnięcia w przedmiocie naruszenia przepisu
art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp oraz art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Brak legitymacji po stronie
Wykonawcy do podnoszenia przedmiotowych zarzutów skutkuje brakiem podstaw do podjęcia
rozstrzygnięcia w tym zakresie.
W tych okolicznościach oceny wymaga kwestia prawidłowości decyzji Zamawiającego w
przedmiocie dopuszczenia Przystępującego do udziału w postępowaniu w oparciu o
uzupełniony wykaz dostaw potwierdzający doświadczenie Przystępującego. W pierwszej
kolejności należy zwrócić uwagę, iż przepis art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp nakazuje wykluczyć
z postępowania wykonawcę, który nie złożył dokumentów potwierdzających spełnianie
warunków udziału w postępowaniu lub dokumenty te zawierają błędy, z zastrzeżeniem przepisu
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Oznacza to, iż jeśli dokumenty złożone w odpowiedzi na wezwanie
zamawiającego nie potwierdzają spełniania określonego warunku udziału w postępowaniu, po
stronie zamawiającego aktualizuje się obowiązek wykluczenia tego wykonawcy z postępowania.
Ustanowienie przez ustawodawcę wskazanej normy prawnej stanowi wyraz tego, że instytucja
uzupełniania dokumentów stanowi wyjątek od reguły, iż co do zasady wykonawca na etapie
składania ofert lub wniosku jest obowiązany wykazać spełnianie warunków udziału w
postępowaniu. Ustawodawca dopuszczając jednakże możliwość dokonywania uzupełnienia
dokumentów określił konsekwencje zaniechania w tym zakresie. Skutek w postaci wykluczenia
wykonawcy z postępowania następuje w sytuacji, w której na wezwanie zmawiającego nie
uzupełnił dokumentów potwierdzających spełnianie warunku udziału w postępowaniu.
Rozstrzygające znaczenie ma zatem okoliczność, czy przedłożone dokumenty potwierdzają
spełnienie warunku, a nie fakt, że warunek ten obiektywnie wykonawca spełnia, jeśłi na etapie
uzupełnienia dokumentów i wobec ich treści twierdzenia tego nie da się wyprowadzić.
W niniejszym stanie faktycznym Przystępujący w zakresie zamówienia na rzecz SP ZOZ w
Kościanie wskazał, iż realizował je w latach 2005-2007. W toku udzielonych wyjaśnień, z
pewnością pod wpływem argumentacji powoływanej przez Odwołującego się na dalszym etapie
postępowania, Przystępujący zmienił zadanie oświadczając, iż w istocie zakres zamówienia
zrealizowany we wskazanym okresie nie odpowiada wymaganiom Zamawiającego w
przedmiocie doświadczenia, jednakże kontynuacja realizacji tego zamówienia w roku 2008
pozwala na stwierdzenie spełniania wymaganego warunku udziału w postępowaniu.
Zatem, skoro Przystępujący sam przyznał, iż uzupełniony wykaz nie potwierdza warunku
udziału w postępowaniu, bowiem usługa wskazana w przedmiotowym wykazie realizowana na
rzecz SP ZOZ w Kościanie nie odpowiada wymogom Zamawiającego, oznacza to konieczność
wykluczenia go z postępowania. Na etapie składania wyjaśnień Przystępującemu nie
przysługuje uprawnienie do wykazania w istocie innego zamówienia, przy zachowaniu
tożsamości podmiotu zamawiającego.
Zwrócić należy uwagę, iż ustawodawca zagwarantował wykonawcom możliwość
sanowania braków w postaci dokumentów lub błędów w dokumentach, o których mowa w art.
25 ust. 1 ustawy Pzp oraz pełnomocnictw poprzez możliwość ich uzupełnienia. Jednakże
wyjątkowość tego rozwiązania powoduje, iż kolejne błędy w tym zakresie nie podlegają
naprawieniu. Wykonawca, który składa ofertę, czy też wniosek musi mieć świadomość, iż
wszelkie jego oświadczenia i czynności wywołują określone skutki i obciążają wykonawcę. Z
powyższego powinien tym bardziej zadawać sobie sprawę wykonawca, który składa na
wezwanie zamawiającego dokumenty mające potwierdzać spełnianie warunku udziału w
postępowaniu. Na tym etapie postępowania musi dojść do ostatecznego wykazania spełniania
warunków udziału w postępowaniu pod rygorem wykluczenia wykonawcy. Ewentualne
wyjaśnienia odnoście uzupełnionych dokumentów nie mogą prowadzić do zmiany treści
złożonych dokumentów.
W niniejszym postępowaniu Przystępujący składając wyjaśnienia w istocie wskazał
inne zamówienie przy zachowaniu tożsamości podmiotu zmawiającego. Takie działanie
Przystępującego nie zasługuje na ochronę. Przystępujący na drodze wyjaśnień chciałby
dokonać zmiany złożonego w uzupełnionym wniosku oświadczenia, które to oświadczenie
zostało w sposób przemyślany zawarte w wykazie. Przystępujący wykazał bowiem zamówienie,
w odniesieniu co do którego miał możliwość wykazania należytego wykonania zamówienia i co
przyznał Przystępujący na rozprawie, licząc na to iż kompatybilność oświadczenia i listu
referencyjnego nie wzbudzi wątpliwości Zamawiającego i zostanie przez niego przyjęta.
Twierdzenie w tych okolicznościach, iż złożone oświadczenie jest błędne nie znajduje
uzasadnienia i budzi sprzeciw wobec takiego zachowania Przystępującego. Tym bardziej, iż w
wyjaśnieniach Przystępujący modyfikuje cały okres realizacji zamówienia, ograniczając go do
ram wskazanych przez Zamawiającego (trzy lata przed dniem wszczęcia postępowania),
uświadomiwszy sobie, iż pierwotnie podany termin nie mieści się w okresie wymaganym przez
Zamawiającego.
Argumentacja Przystępującego zmierzająca do wykazania spełniania warunku udziału w
postępowaniu nie ma znaczenia w świetle przepisu art. 24 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 26 ust. 3
ustawy Pzp. Ocenie podlega uzupełniony dokument i informacje tam zawarte, a te jak wskazano
wyżej nie potwierdzają spełniania przedmiotowego warunku udziału w postępowaniu. Gdyby
przyjąć za trafne stanowisko Przystępującego w istocie doszłoby do obejścia wskazanego
przepisu prawa i naruszenia zasady równego traktowania wykonawców. Sposób działania
Przystępującego wyraźnie pokazuje, iż w przypadku jego akceptacji, wykonawca składając
wyjaśnienia, poprzez które wskazuje inną usługę referencyjną, w konsekwencji po pierwsze
doprowadziłby niejako do przywrócenia terminu do uzupełnienia dokumentów, po drugie
doprowadziłby do możliwości wielokrotnego uzupełniania dokumentów. W tym miejscu
zauważyć należy, iż zastrzeżenie, jakie Przystępujący uczynił w piśmie z dnia 12 listopada 2009
r., zawierającym wyjaśnienia, iż nie powodują one istotnych zmian treści wniosku, jest nie do
przyjęcia. Wskazując na usługę w uzupełnieniu wniosku, w istocie Przystępujący wskazał,
biorąc pod uwagę oświadczenie SP ZOZ Kościan co do umów zawartych z Konsultant
Komputer Sp. z o.o., na zamówienie realizowane w ramach umowy z dnia 1 października 2005
r. i 2 stycznia 2007 r., zaś wyjaśnienia dotyczą okresu od 6 sierpnia 2006 r. do 5 sierpnia 2009
r., tj. umów z dnia 2 stycznia 2007 r., 2 stycznia 2008 r. i 2 stycznia 2009 r. Powyższe dobitnie
dowodzi, iż w wyjaśnieniach mowa jest o innym zamówieniu, zarówno z uwagi na przedmiot, jak
i okres realizacji. Zgodzić należy się z Przystępującym, iż jak podnosi w przedmiotowym piśmie,
„celem badania i wyjaśnienia treści wniosków, czy ofert jest uzyskanie informacji o rzeczywistym
zakresie realizowanych dostaw i usług”. Jednakże wyjaśnienia nie mogą kreować nowych
oświadczeń w zakresie spełniania warunków udziału w postępowaniu, a mogą odnosić się
jedynie do treści zawartych we wniosku i uzupełnieniu. Wyraźnie na to również wskazał
Zamawiający w wezwaniu do złożenia wyjaśnień, stwierdzając, że „wszelkie usługi zrealizowane
pomiędzy 1 stycznia 2008 r. a 5 sierpnia 2009 r. (koniec okresu poddawanego weryfikacji) – w
świetle informacji podanych w wykazie – nie mogą być brane pod uwagę”. Podkreślić należy, iż
wyjaśnienia mogą dotyczyć jedynie kwestii nieprecyzyjnych treści dotyczących spełniania
warunków udziału w postępowaniu, a nie nowych okoliczności przytaczanych na potwierdzenie
przedmiotowych warunków. Wyjaśnienia mają służyć dokonaniu oceny dokumentów już
złożonych, nie mogą zaś ich zastępować. Wszelkie zatem próby wykazania przez
Przystępującego spełniania spornego warunku udziału w postępowaniu na dalszym etapie, niż
uzupełnienie dokumentów w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp, podobnie jak zabiegi
Odwołującego zmierzające do wykazania okoliczności przeciwnej, w tych okolicznościach
należy uznać za bezprzedmiotowe.
W odniesieniu do zarzutu braku umocowania do działania przez p. Barbarę W, stwierdzić
należy, że Odwołujący się okoliczności tej nie wykazał.
Reasumując norma wynikająca z przepisów art. 24 ust. 2 pkt 3 w zw. z art. 26 ust. 3
ustawy Pzp zakłada prekluzję w sensie formalnym i merytorycznym, co oznacza, że
przedstawienie dokumentów po upływie terminu nie wywołuje skutku prawnego. Z tych
względów zarzut naruszenia przepisów art. 24 ust. 2 pkt 3 i art. 7 ust. 1 ustawy Pzp znalazł
potwierdzenie. Zaś, zarzut naruszenia przepisów art. 50 ust. 1 w zw. z art. 56 ust. 2 oraz art. 57
ust. 1ustawy Pzp należy uznać za chybiony. W opinii Izby, Zamawiający zastosował się do
dyspozycji wynikających z norm zawartych we wskazanych przepisach.
Wobec powyższego orzeczono jak w sentencji, na podstawie przepisu art. 191 ust. 1 i 2 pkt 1 oraz 2
ustawy Pzp.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
przepisu art. 191 ust. 6 i 7 ustawy Pzp w zw. z w zw. z § 4 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 lipca 2007 r. w sprawie wysokości oraz sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 128, poz. 886 ze zm.).
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok/postanowienie* - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Lublinie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
________
*
niepotrzebne skreślić