KIO/UZP 166/09
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Łukasz Listkiewicz
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO/UZP 166/09
WYROK
z dnia 16 marca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Małgorzata Rakowska
Członkowie: Marzena Teresa Ordysińska
Anna Packo
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Zbigniewa Zaborowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
„ZIBEX” – Zakład Remontowo-Budowlany z siedzibą w Glewicach, Glewice 18 c,
72-100 Goleniów od rozstrzygnięcia przez zamawiającego powiat goleniowski,
ul. Dworcowa 1, 72-100 Goleniów protestu z dnia 11 stycznia 2010 r.
orzeka:
1.oddala odwołanie,
2.kosztami postępowania obciąża Zbigniewa Zaborowskiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą „ZIBEX” – Zakład Remontowo-Budowlany z siedzibą
w Glewicach, Glewice 18 c, 72-100 Goleniów i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Zbigniewa Zaborowskiego
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „ZIBEX” – Zakład
Remontowo-Budowlany z siedzibą w Glewicach, Glewice 18 c,
72-100 Goleniów,
2) dokonać zwrotu kwoty 5 556 zł 00 gr (słownie: pięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Zbigniewa Zaborowskiego
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „ZIBEX” – Zakład
Remontowo-Budowlany z siedzibą w Glewicach, Glewice 18 c,
72-100 Goleniów.
U z a s a d n i e n i e
Powiat goleniowski, zwany dalej „Zamawiającym”, działając na podstawie przepisów
ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz. U. z 2007 r., Nr 223,
poz. 1655 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, wszczął, w trybie przetargu
nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na „Termomodernizację budynku
Zespołu Szkół Zawodowych w Goleniowie”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 23 listopada 2009 r., poz. 217271.
W dniu 30 grudnia 2009 r. (pismem z tej samej daty) Zamawiający poinformował
wykonawcę Zbigniewa Zaborowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
„ZIBEX” – Zakład Remontowo-Budowlany z siedzibą w Goleniowie, zwanego dalej
„Odwołującym” o odrzuceniu go z postępowania na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy
Pzp, podnosząc iż w odpowiedzi na pismo Zamawiającego wzywające do udzielenia
wyjaśnień wyceny dokumentów robót dotyczących sali gimnastycznej, budynku
administracyjnego, łącznika nr 1 do sali gimnastycznej oraz tarasu Odwołujący przedstawił
bardzo ogólne stwierdzenia mające wpływ na wysokość zaoferowanej ceny bez przedłożenia
szczegółowych wyjaśnień. Nie przedstawił także żadnych kalkulacji, jak i dokumentów
potwierdzających, z treści których wynikałoby, że zamówienie po zaoferowanej cenie jest
porównywalne cenowo do wartości rynkowej przedmiotu zamówienia. Nie podał także
żadnych obiektywnych czynników wpływających na wysokość podanej ceny, metody
wykonania, rozwiązań technicznych pozwalających na obniżenie ceny.
Pismem z dnia 8 stycznia 2010 r. (wpływ do Zamawiającego w dniu 11 stycznia 2010
r.) Odwołujący wniósł protest wobec następujących czynności Zamawiającego:
1. odrzucenia oferty Odwołującego przez naruszenie art. 90 ust. 2 ustawy Pzp,
2. zaniechania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w rozumieniu art. 2
ust. 5 ustawy Pzp,
3. nieuprawnionego objęcia klauzulą poufności informacji dotyczącej elementów oferty
PHU REM-BUD Herba & Świadek Sp. z o.o. z siedzibą w Goleniowie, zwanego dalej
„REM-BUD”, mających wpływ na wysokość ceny, naruszając zasadę jawności
postępowania (art. 8 ust. 3 ustawy Pzp),
4. prowadzenia postępowania z naruszeniem zasady bezstronności i obiektywizmu
powodujące naruszenie art. 7 ust. 2 ustawy Pzp,
5. naruszenia zasady pisemności postępowania, a tym samym naruszenie art. 9 ust. 1
w związku z art. 96 ustawy Pzp,
6. opublikowania informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej bez zatwierdzenia
protokołu przez kierownika jednostki w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy Pzp w związku
z art. 96 ustawy Pzp (czyli de facto nie dokonania ważnego wyboru oferty
najkorzystniejszej).
Jednocześnie Odwołujący wniósł o:
1. powtórzenie postępowania w części dotyczącej oceny ofert i wybrania oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej,
2. zastosowania zasad bezstronności, obiektywizmu i pisemności w zakresie
powtórzonego postępowania,
3. unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania i odrzucenia
jego oferty jako czynności dokonanej bezprawnie bez zatwierdzenia protokołu przez
kierownika jednostki,
4. ujawnienie wyjaśnień wykonawcy REM-BUD.
W uzasadnieniu Odwołujący m.in. wskazał, iż zaoferowana przez niego cena
zapewnia zysk, a obiektywne czynniki i warunki sprzyjające wykonaniu zamówienia jak:
spadek cen na rynku usług budowlanych związany z kryzysem, obniżenie stawki
roboczogodziny, posiadanie własnego rusztowania, środków transportowych i pozostałego
sprzętu do wykonania zamówienia oraz dysponowanie 30% materiałów niezbędnych do
realizacji zamówienia. Nadto podniósł, iż trwający kryzys jest powszechnie znanym faktem
nie wymagającym udowodnienia, dlatego też wprost faktu tego nie podnosił, a fakty
powszechnie znane – w myśl przepisów k.c. – nie wymagają udowodnienia. Zamawiający
przeszacował wartość zamówienia, nie uwzględniając aktualnej sytuacji stagnacji na rynku
usług budowlanych i trwającego kryzysu dotykającego najbardziej prywatnych
przedsiębiorców.
Pismem z dnia 20 stycznia 2010 r. (wpływ do Odwołującego w tej samej dacie)
Zamawiający rozstrzygnął protest przez jego oddalenie, podnosząc m. in., iż przedłożone
przez Odwołującego wyjaśnienia nie zawierały żadnych kalkulacji cenowych elementów
robót. Odwołujący przedstawił jedynie stawki roboczogodziny w wysokości 8,50 zł bez
określenia czy jest to stawka netto, czy brutto, jak również oświadczył, iż posiada własne
rusztowanie, środki transportowe oraz 30% materiałów niezbędnych do wykonania robót.
W ocenie Zamawiającego posiadanie rusztowania jest w jakimś stopniu czynnikiem
wpływającym na obniżenie ceny, natomiast samo posiadanie 30% materiałów niezbędnych
do wykonania robót bez podania ich ceny w kalkulacji oferty oraz dokumentów
potwierdzających, z treści których wynikałoby, że ich wartość jest porównywalna do cen
rynkowych nie została przez Odwołującego określona w złożonym wyjaśnieniu.
Pismem z dnia 18 stycznia 2010 r. Odwołujący złożył odwołanie (wpływ pisma do
Prezesa UZP w dniu 20 stycznia 2010 r.; wpływ do Zamawiającego w dniu 18 stycznia 2010
r.; data nadania do UZP w placówce pocztowej operatora publicznego w dniu 18 stycznia
2010 r.), podtrzymując zarzuty, argumenty oraz wnioski zawarte w proteście.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia SIWZ wraz z załącznikami,
złożone oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone
podczas rozprawy, skład orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 187 ust. 4 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iż odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, iż Zamawiający, pismem z dnia 18 grudnia 2009 r., wezwał Odwołującego
do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty Odwołującego, mających wpływ na
wysokość ceny, wskazując iż „z porównania oferty Odwołującego oraz wartości przedmiotu
zamówienia ustalonej według kosztorysu inwestorskiego wynika, iż oferta Odwołującego w
Zbiorczym zestawieniu cenowym w elementach: sala gimnastyczna, budynek
administracyjny, łącznik nr 1 – sala gimnastyczna, taras w sposób znaczący odbiega od
szacunków Zamawiającego i cen pozostałych ofert”.
W odpowiedzi na powyższe Odwołujący, pismem z dnia 21 grudnia 2009 r., wskazał,
iż nastąpił gwałtowny spadek zleceń na roboty budowlane, a ponieważ zatrudnia około 20
osób, podjął drastyczną obniżkę stawki roboczo-godziny kosztorysowej z 14 na 8,50 zł/godz.
przy minimalnym zysku i kosztach zakupy. Nadto dodając, iż posiada rusztowanie fasadowe
własne w ilości 800 m², środki transportu i elektronarzędzia oraz 30% materiałów
potrzebnych do realizacji zlecenia (kleje, materiały izolacyjne, siatki, płytki, papa, gaz, folia).
Zamawiający uznał, iż Odwołujący w swoich wyjaśnieniach nie przedstawił żadnych
kalkulacji, jak i dokumentów potwierdzających, z treści których wynikałoby, że zamówienie
po zaoferowanej cenie jest porównywalne cenowo do wartości rynkowej przedmiotu
zamówienia, jak również nie podał żadnych obiektywnych czynników wpływających na
wysokość podanej ceny, metody wykonania, rozwiązań technicznych pozwalających na
obniżenie ceny, w konsekwencji czego, Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Art. 90 ust. 2 ustawy Pzp stanowi, iż „Zamawiający, oceniając wyjaśnienia, bierze pod
uwagę obiektywne czynniki, w szczególności oszczędność metody wykonywania
zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia dostępne dla wykonawcy (...)”. Tak więc wykonawca, składając wyjaśnienia
odnoszące się do ceny oferty, powinien wskazać, co spowodowało możliwość obniżenia
ceny, jak również, w jakim stopniu dzięki wskazanym przez wykonawcę czynnikom cena
została obniżona. Natomiast Zamawiający, dokonując oceny złożonych prze wykonawcę
wyjaśnień, powinien wziąć pod uwagę powody o obiektywnym charakterze, w tym także
wszystkie czynniki, które zostały wymienione ww. przepisie. I dopiero wówczas, gdy
dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, działając na podstawie art. 90 ust.
3 ustawy Pzp odrzuca taką ofertę. Oznacza to, iż to wykonawca wezwany do złożenia
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny powinien przedstawić dowody na brak zaistnienia
okoliczności wystąpienia rażąco niskiej ceny, bądź też chociażby ich istnienie
uprawdopodobnił.
Bezspornym jest, iż posiadanie własnego rusztowania – co niewątpliwie przyznał
także Zamawiający – stanowi czynnik wpływający na obniżenie ceny. Czynnikiem takim
mogłyby być także pozostałe elementy wskazane przez Odwołującego, w tym fakt
posiadania materiałów niezbędnych do wykonania robót. Niemniej jednak Odwołujący poza
niewątpliwie ogólnym stwierdzeniem, iż takowe materiały znajdują się w jego posiadaniu, w
żaden sposób nie tylko, że nie udowodnił, ale nawet nie uprawdopodobnił, iż rzeczywiście
tak jest, jak i, iż materiały te w określonym stopniu wpłynęły na zaoferowaną przez niego
cenę. Wartości tych materiałów – jak Odwołujący oświadczył na rozprawie - prawdopodobnie
w ogóle nie uwzględnił w oferowanej cenie, bądź też zaproponował ceny niższe w stosunku
do aktualnych cen rynkowych. Podobnie należy się odnieść do stawki roboczogodziny,
wskazanej bez podania jakiejkolwiek kalkulacji. Tak więc same wyjaśnienia, zawierające
niekonkretne i ogólnikowe twierdzenia, a takich sformułowań Odwołujący niewątpliwie użył
w niniejszym stanie faktycznym, nie mogą stanowić dowodu w sprawie. To bowiem na
wykonawcy spoczywa obowiązek złożenia wyczerpujących wyjaśnień, które pozwoliłyby
Zamawiającemu na ocenę, czy przedmiotowa cena nie jest ceną rażąco niską. A ponieważ
składa je podmiot zainteresowany w sprawie to same i do tego ogólnikowe wyjaśnienia nie
mogą być obiektywne. Tym bardziej, że wyjaśnienia Odwołującego jakoby główną przyczyną
zaoferowania niskiej ceny było zapewnienie pracy pracownikom zakładu – kosztem jego
zysku, wydają się wręcz nieprawdopodobne.
Cena znacząco odbiegająca od szacunkowej wartości zamówienia, czy nawet cen
innych wykonawców nie musi być ceną rażąco niską o ile wezwany do wyjaśnień
wykonawca jest w stanie udowodnić realność zaoferowanej ceny.
Skoro jednak Odwołujący nie tylko w momencie składania wyjaśnień, ale również w
złożonym proteście i odwołaniu nie dowodzi, iż wskazane przez niego elementy stanowią
rzeczywiście obiektywne czynniki, mające wpływ na zaoferowaną cenę, ograniczając się
jedynie do twierdzenie, że tak rzeczywiście jest, a tym samym, iż skalkulowana przez niego
cena, nie jest ceną rażąco niska w oparciu o obiektywne czynniki, należy stwierdzić iż
Zamawiający prawidłowo uczynił odrzucając jego ofertę na podstawie wskazanego przepisu.
Tak udzielonych wyjaśnień nie można bowiem potraktować jako wystarczających w
rozumieniu art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Zarzuty dotyczące zaniechania odtajnienia informacji objętych klauzulą tajemnicy
przedsiębiorstwa zawartych w wyjaśnieniach złożonych przez wykonawcę REM-BUD, jak i
dotyczących nieprawidłowości dokumentacji postępowania, w tym protokołu postępowania
nie mogą być przez Izbę rozpatrzone z uwagi na treść art. 184 ust. 1 a ustawy Pzp, który to
przepis zawiera enumeratywne wyliczenie okoliczności, zaistnienie których skutkuje
możliwością wniesienia odwołania. Na obecnym etapie postępowania okolicznością taką
może być jedynie wykluczenie wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia oraz
odrzucenie jego oferty.
W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.
Izba nie dopatrzyła się naruszenia wskazanych przez Odwołującego przepisów
ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………
WYROK
z dnia 16 marca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Małgorzata Rakowska
Członkowie: Marzena Teresa Ordysińska
Anna Packo
Protokolant: Łukasz Listkiewicz
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 16 marca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
przez Zbigniewa Zaborowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
„ZIBEX” – Zakład Remontowo-Budowlany z siedzibą w Glewicach, Glewice 18 c,
72-100 Goleniów od rozstrzygnięcia przez zamawiającego powiat goleniowski,
ul. Dworcowa 1, 72-100 Goleniów protestu z dnia 11 stycznia 2010 r.
orzeka:
1.oddala odwołanie,
2.kosztami postępowania obciąża Zbigniewa Zaborowskiego prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą „ZIBEX” – Zakład Remontowo-Budowlany z siedzibą
w Glewicach, Glewice 18 c, 72-100 Goleniów i nakazuje:
1) zaliczyć na rzecz Urzędu Zamówień Publicznych koszty w wysokości
4 444 zł 00 gr (słownie: cztery tysiące czterysta czterdzieści cztery złote zero
groszy) z kwoty wpisu uiszczonego przez Zbigniewa Zaborowskiego
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „ZIBEX” – Zakład
Remontowo-Budowlany z siedzibą w Glewicach, Glewice 18 c,
72-100 Goleniów,
2) dokonać zwrotu kwoty 5 556 zł 00 gr (słownie: pięć tysięcy pięćset
pięćdziesiąt sześć złotych zero groszy) z rachunku dochodów własnych
Urzędu Zamówień Publicznych na rzecz Zbigniewa Zaborowskiego
prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą „ZIBEX” – Zakład
Remontowo-Budowlany z siedzibą w Glewicach, Glewice 18 c,
72-100 Goleniów.
U z a s a d n i e n i e
Powiat goleniowski, zwany dalej „Zamawiającym”, działając na podstawie przepisów
ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz. U. z 2007 r., Nr 223,
poz. 1655 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, wszczął, w trybie przetargu
nieograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na „Termomodernizację budynku
Zespołu Szkół Zawodowych w Goleniowie”.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało zamieszczone w Biuletynie
Zamówień Publicznych z dnia 23 listopada 2009 r., poz. 217271.
W dniu 30 grudnia 2009 r. (pismem z tej samej daty) Zamawiający poinformował
wykonawcę Zbigniewa Zaborowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
„ZIBEX” – Zakład Remontowo-Budowlany z siedzibą w Goleniowie, zwanego dalej
„Odwołującym” o odrzuceniu go z postępowania na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy
Pzp, podnosząc iż w odpowiedzi na pismo Zamawiającego wzywające do udzielenia
wyjaśnień wyceny dokumentów robót dotyczących sali gimnastycznej, budynku
administracyjnego, łącznika nr 1 do sali gimnastycznej oraz tarasu Odwołujący przedstawił
bardzo ogólne stwierdzenia mające wpływ na wysokość zaoferowanej ceny bez przedłożenia
szczegółowych wyjaśnień. Nie przedstawił także żadnych kalkulacji, jak i dokumentów
potwierdzających, z treści których wynikałoby, że zamówienie po zaoferowanej cenie jest
porównywalne cenowo do wartości rynkowej przedmiotu zamówienia. Nie podał także
żadnych obiektywnych czynników wpływających na wysokość podanej ceny, metody
wykonania, rozwiązań technicznych pozwalających na obniżenie ceny.
Pismem z dnia 8 stycznia 2010 r. (wpływ do Zamawiającego w dniu 11 stycznia 2010
r.) Odwołujący wniósł protest wobec następujących czynności Zamawiającego:
1. odrzucenia oferty Odwołującego przez naruszenie art. 90 ust. 2 ustawy Pzp,
2. zaniechania wyboru oferty Odwołującego jako najkorzystniejszej w rozumieniu art. 2
ust. 5 ustawy Pzp,
3. nieuprawnionego objęcia klauzulą poufności informacji dotyczącej elementów oferty
PHU REM-BUD Herba & Świadek Sp. z o.o. z siedzibą w Goleniowie, zwanego dalej
„REM-BUD”, mających wpływ na wysokość ceny, naruszając zasadę jawności
postępowania (art. 8 ust. 3 ustawy Pzp),
4. prowadzenia postępowania z naruszeniem zasady bezstronności i obiektywizmu
powodujące naruszenie art. 7 ust. 2 ustawy Pzp,
5. naruszenia zasady pisemności postępowania, a tym samym naruszenie art. 9 ust. 1
w związku z art. 96 ustawy Pzp,
6. opublikowania informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej bez zatwierdzenia
protokołu przez kierownika jednostki w rozumieniu art. 2 ust. 3 ustawy Pzp w związku
z art. 96 ustawy Pzp (czyli de facto nie dokonania ważnego wyboru oferty
najkorzystniejszej).
Jednocześnie Odwołujący wniósł o:
1. powtórzenie postępowania w części dotyczącej oceny ofert i wybrania oferty
Odwołującego jako oferty najkorzystniejszej,
2. zastosowania zasad bezstronności, obiektywizmu i pisemności w zakresie
powtórzonego postępowania,
3. unieważnienia czynności wykluczenia Odwołującego z postępowania i odrzucenia
jego oferty jako czynności dokonanej bezprawnie bez zatwierdzenia protokołu przez
kierownika jednostki,
4. ujawnienie wyjaśnień wykonawcy REM-BUD.
W uzasadnieniu Odwołujący m.in. wskazał, iż zaoferowana przez niego cena
zapewnia zysk, a obiektywne czynniki i warunki sprzyjające wykonaniu zamówienia jak:
spadek cen na rynku usług budowlanych związany z kryzysem, obniżenie stawki
roboczogodziny, posiadanie własnego rusztowania, środków transportowych i pozostałego
sprzętu do wykonania zamówienia oraz dysponowanie 30% materiałów niezbędnych do
realizacji zamówienia. Nadto podniósł, iż trwający kryzys jest powszechnie znanym faktem
nie wymagającym udowodnienia, dlatego też wprost faktu tego nie podnosił, a fakty
powszechnie znane – w myśl przepisów k.c. – nie wymagają udowodnienia. Zamawiający
przeszacował wartość zamówienia, nie uwzględniając aktualnej sytuacji stagnacji na rynku
usług budowlanych i trwającego kryzysu dotykającego najbardziej prywatnych
przedsiębiorców.
Pismem z dnia 20 stycznia 2010 r. (wpływ do Odwołującego w tej samej dacie)
Zamawiający rozstrzygnął protest przez jego oddalenie, podnosząc m. in., iż przedłożone
przez Odwołującego wyjaśnienia nie zawierały żadnych kalkulacji cenowych elementów
robót. Odwołujący przedstawił jedynie stawki roboczogodziny w wysokości 8,50 zł bez
określenia czy jest to stawka netto, czy brutto, jak również oświadczył, iż posiada własne
rusztowanie, środki transportowe oraz 30% materiałów niezbędnych do wykonania robót.
W ocenie Zamawiającego posiadanie rusztowania jest w jakimś stopniu czynnikiem
wpływającym na obniżenie ceny, natomiast samo posiadanie 30% materiałów niezbędnych
do wykonania robót bez podania ich ceny w kalkulacji oferty oraz dokumentów
potwierdzających, z treści których wynikałoby, że ich wartość jest porównywalna do cen
rynkowych nie została przez Odwołującego określona w złożonym wyjaśnieniu.
Pismem z dnia 18 stycznia 2010 r. Odwołujący złożył odwołanie (wpływ pisma do
Prezesa UZP w dniu 20 stycznia 2010 r.; wpływ do Zamawiającego w dniu 18 stycznia 2010
r.; data nadania do UZP w placówce pocztowej operatora publicznego w dniu 18 stycznia
2010 r.), podtrzymując zarzuty, argumenty oraz wnioski zawarte w proteście.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia SIWZ wraz z załącznikami,
złożone oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron złożone
podczas rozprawy, skład orzekający Izby zważył co następuje:
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 187 ust. 4 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby merytorycznie rozpoznał złożone
odwołanie, uznając iż odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba ustaliła, iż Zamawiający, pismem z dnia 18 grudnia 2009 r., wezwał Odwołującego
do złożenia wyjaśnień dotyczących elementów oferty Odwołującego, mających wpływ na
wysokość ceny, wskazując iż „z porównania oferty Odwołującego oraz wartości przedmiotu
zamówienia ustalonej według kosztorysu inwestorskiego wynika, iż oferta Odwołującego w
Zbiorczym zestawieniu cenowym w elementach: sala gimnastyczna, budynek
administracyjny, łącznik nr 1 – sala gimnastyczna, taras w sposób znaczący odbiega od
szacunków Zamawiającego i cen pozostałych ofert”.
W odpowiedzi na powyższe Odwołujący, pismem z dnia 21 grudnia 2009 r., wskazał,
iż nastąpił gwałtowny spadek zleceń na roboty budowlane, a ponieważ zatrudnia około 20
osób, podjął drastyczną obniżkę stawki roboczo-godziny kosztorysowej z 14 na 8,50 zł/godz.
przy minimalnym zysku i kosztach zakupy. Nadto dodając, iż posiada rusztowanie fasadowe
własne w ilości 800 m², środki transportu i elektronarzędzia oraz 30% materiałów
potrzebnych do realizacji zlecenia (kleje, materiały izolacyjne, siatki, płytki, papa, gaz, folia).
Zamawiający uznał, iż Odwołujący w swoich wyjaśnieniach nie przedstawił żadnych
kalkulacji, jak i dokumentów potwierdzających, z treści których wynikałoby, że zamówienie
po zaoferowanej cenie jest porównywalne cenowo do wartości rynkowej przedmiotu
zamówienia, jak również nie podał żadnych obiektywnych czynników wpływających na
wysokość podanej ceny, metody wykonania, rozwiązań technicznych pozwalających na
obniżenie ceny, w konsekwencji czego, Zamawiający odrzucił ofertę Odwołującego.
Mając na uwadze powyższe Izba zważyła co następuje:
Art. 90 ust. 2 ustawy Pzp stanowi, iż „Zamawiający, oceniając wyjaśnienia, bierze pod
uwagę obiektywne czynniki, w szczególności oszczędność metody wykonywania
zamówienia, wybrane rozwiązania techniczne, wyjątkowo sprzyjające warunki wykonywania
zamówienia dostępne dla wykonawcy (...)”. Tak więc wykonawca, składając wyjaśnienia
odnoszące się do ceny oferty, powinien wskazać, co spowodowało możliwość obniżenia
ceny, jak również, w jakim stopniu dzięki wskazanym przez wykonawcę czynnikom cena
została obniżona. Natomiast Zamawiający, dokonując oceny złożonych prze wykonawcę
wyjaśnień, powinien wziąć pod uwagę powody o obiektywnym charakterze, w tym także
wszystkie czynniki, które zostały wymienione ww. przepisie. I dopiero wówczas, gdy
dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi dowodami potwierdza, że oferta zawiera
rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia, działając na podstawie art. 90 ust.
3 ustawy Pzp odrzuca taką ofertę. Oznacza to, iż to wykonawca wezwany do złożenia
wyjaśnień w zakresie rażąco niskiej ceny powinien przedstawić dowody na brak zaistnienia
okoliczności wystąpienia rażąco niskiej ceny, bądź też chociażby ich istnienie
uprawdopodobnił.
Bezspornym jest, iż posiadanie własnego rusztowania – co niewątpliwie przyznał
także Zamawiający – stanowi czynnik wpływający na obniżenie ceny. Czynnikiem takim
mogłyby być także pozostałe elementy wskazane przez Odwołującego, w tym fakt
posiadania materiałów niezbędnych do wykonania robót. Niemniej jednak Odwołujący poza
niewątpliwie ogólnym stwierdzeniem, iż takowe materiały znajdują się w jego posiadaniu, w
żaden sposób nie tylko, że nie udowodnił, ale nawet nie uprawdopodobnił, iż rzeczywiście
tak jest, jak i, iż materiały te w określonym stopniu wpłynęły na zaoferowaną przez niego
cenę. Wartości tych materiałów – jak Odwołujący oświadczył na rozprawie - prawdopodobnie
w ogóle nie uwzględnił w oferowanej cenie, bądź też zaproponował ceny niższe w stosunku
do aktualnych cen rynkowych. Podobnie należy się odnieść do stawki roboczogodziny,
wskazanej bez podania jakiejkolwiek kalkulacji. Tak więc same wyjaśnienia, zawierające
niekonkretne i ogólnikowe twierdzenia, a takich sformułowań Odwołujący niewątpliwie użył
w niniejszym stanie faktycznym, nie mogą stanowić dowodu w sprawie. To bowiem na
wykonawcy spoczywa obowiązek złożenia wyczerpujących wyjaśnień, które pozwoliłyby
Zamawiającemu na ocenę, czy przedmiotowa cena nie jest ceną rażąco niską. A ponieważ
składa je podmiot zainteresowany w sprawie to same i do tego ogólnikowe wyjaśnienia nie
mogą być obiektywne. Tym bardziej, że wyjaśnienia Odwołującego jakoby główną przyczyną
zaoferowania niskiej ceny było zapewnienie pracy pracownikom zakładu – kosztem jego
zysku, wydają się wręcz nieprawdopodobne.
Cena znacząco odbiegająca od szacunkowej wartości zamówienia, czy nawet cen
innych wykonawców nie musi być ceną rażąco niską o ile wezwany do wyjaśnień
wykonawca jest w stanie udowodnić realność zaoferowanej ceny.
Skoro jednak Odwołujący nie tylko w momencie składania wyjaśnień, ale również w
złożonym proteście i odwołaniu nie dowodzi, iż wskazane przez niego elementy stanowią
rzeczywiście obiektywne czynniki, mające wpływ na zaoferowaną cenę, ograniczając się
jedynie do twierdzenie, że tak rzeczywiście jest, a tym samym, iż skalkulowana przez niego
cena, nie jest ceną rażąco niska w oparciu o obiektywne czynniki, należy stwierdzić iż
Zamawiający prawidłowo uczynił odrzucając jego ofertę na podstawie wskazanego przepisu.
Tak udzielonych wyjaśnień nie można bowiem potraktować jako wystarczających w
rozumieniu art. 90 ust. 3 ustawy Pzp.
Zarzuty dotyczące zaniechania odtajnienia informacji objętych klauzulą tajemnicy
przedsiębiorstwa zawartych w wyjaśnieniach złożonych przez wykonawcę REM-BUD, jak i
dotyczących nieprawidłowości dokumentacji postępowania, w tym protokołu postępowania
nie mogą być przez Izbę rozpatrzone z uwagi na treść art. 184 ust. 1 a ustawy Pzp, który to
przepis zawiera enumeratywne wyliczenie okoliczności, zaistnienie których skutkuje
możliwością wniesienia odwołania. Na obecnym etapie postępowania okolicznością taką
może być jedynie wykluczenie wykonawcy z postępowania o udzielenie zamówienia oraz
odrzucenie jego oferty.
W związku z powyższym orzeczono jak w sentencji.
Izba nie dopatrzyła się naruszenia wskazanych przez Odwołującego przepisów
ustawy Pzp.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 191 ust. 6 i 7
ustawy Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
Stosownie do art. 194 i 195 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(Dz. U. z 2007 r., Nr 223, poz. 1655 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia
jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Urzędu Zamówień
Publicznych do Sądu Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący:
………………………………
Członkowie:
………………………………
………………………………