Sygn. akt. I ACa 467/12
Dnia 7 lutego 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Rzeszowie Wydział I Cywilny w składzie:
Przewodniczący |
SSA Andrzej Palacz |
Sędziowie: |
SA Anna Pelc ( spraw.) SA Marek Klimczak |
Protokolant: |
St.sekr.sądowy Cecylia Solecka |
po
rozpoznaniu w dniu 24 stycznia 2013 r. na rozprawie
sprawy z powództwa B. P.
przeciwko (...) S.A. w W., (...) Publicznemu Wojewódzkiemu Szpitalowi (...) w C.
o zapłatę i ustalenie
na skutek apelacji pozwanych
od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie
z dnia 22 czerwca 2012 r., sygn. akt I C 1214/09
I. z m i e n i a zaskarżony wyrok w pkt. I w związku z pkt. V oraz w pkt. VI, VII i VIII w ten sposób, że :
1. z a s ą d z a od pozwanych (...) S.A. w W. i (...) Publicznego Wojewódzkiego Szpitala (...) w C. na rzecz powódki B. P. tytułem zadośćuczynienia kwotę 100 000 zł ( sto tysięcy) z ustawowymi odsetkami od 19 maja 2009 r. z tym zastrzeżeniem, że spełnienie świadczenia przez jednego z pozwanych zwalnia drugiego,
2. z a s ą d z a od pozwanych solidarnie na rzecz powódki kwotę 3617 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego,
3. n a k a z u j e ściągnąć od pozwanych (...) S.A. w W. i (...) Publicznego Wojewódzkiego Szpitala (...) w C. solidarnie na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Rzeszowie kwotę 11.081,55 zł ( jedenaście tysięcy osiemdziesiąt jeden 55/100) tytułem kosztów sądowych , od których powódka była zwolniona ,
II. o d d a l a obie apelacje w pozostałym zakresie,
III. z n o s i wzajemnie między stronami koszty postępowania apelacyjnego .
Powódka B. P. domagała się zasądzenia in solidum od ubezpieczyciela (...) SA
w W. i (...) Publicznego Wojewódzkiego Szpitala (...) w C. kwoty:
- 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia za przeprowadzenie w dniu 7 czerwca 2008 r. operacji usunięcia przepukliny dysku L4-L5
z naruszeniem zasad sztuki lekarskiej, polegającym na uszkodzeniu tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej dolnej
- 18.250,83 zł. tytułem odszkodowania
- 18.480 zł tytułem skapitalizowanej renty z tytułu opieki osób trzecich za okres od 6 czerwca 2008 r. do 8 maja 2009 r.
- 1.200 zł jako bieżącej renty uzupełniającej z tytułu zwiększonych potrzeb, począwszy od 9 maja 2009 r.
- ustalenia odpowiedzialności pozwanych na przyszłość za skutki błędnie przeprowadzonego zabiegu.
Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa.
Sąd Okręgowy ustalił, że powódka w dniu 30 lipca 2007 r.
w Szpitalu Wojewódzkim w R. Oddziale Neurochirurgii
i Neurotraumatologii z Pododdziałem Urazów Kręgosłupa, przeszła pomyślnie zabieg operacyjny, w związku z rozpoznaniem bóli korzeniowych okolicy lędźwiowej lewej i wypadnięcia jądra miażdżystego L4-L5 po stronie lewej.
Następnie powódka została przyjęta na Oddział Rehabilitacji
z Pododdziałem Wczesnej Rehabilitacji Neurologicznego Szpitala Wojewódzkiego nr(...) w R., ze stwierdzeniem bólowego ograniczenia ruchomości kręgosłupa L-S, wzmożonym napięciem mięśni przykręgosłupowych, osłabieniem siły mięśni kończyny dolnej lewej, głównie zginaczy stopy lewej, objawem Lasegue
(
’)a dodatnim 25
(
o )po stronie lewej, osłabieniem czucia powierzchniowego na kończynie dolnej lewej torem L4-L5, chodem powolnym z odciążeniem kończyny dolnej lewej. Od października 2007 r. nastąpił u powódki nawrót bólu
i miała nawracający niedowład stopy. Badania KT i MRI wykazały nawrotową przepuklinę dysku L4-L5 po stronie lewej, która uległa znacznemu nasileniu na lewej kończynie dolnej.
W związku z powyższym 6 czerwca 2008 r. powódka przyjęta została do pozwanego (...) Publicznego Wojewódzkiego Szpitala (...) w C. na Oddział Ortopedyczno-Urazowy z Chirurgią Kręgosłupa z powodu narastania przepukliny dysku L4-L5 po lewej stronie oraz narastającego niedowładu zginaczy lewej stopy, celem wykonania zabiegu odbarczenia dysku, wstawienia implantu oraz stabilizacji kręgosłupa.
Przebieg operacji przeprowadzonej w dniu 7 czerwca 2008 r. był typowy. Ostatecznie nie wstawiono powódce stabilizatora, gdyż nie wymagała tego jej sytuacja anatomiczna - wstawienie implantu nie zabezpieczyłoby powódki przed kolejną nawrotową przepukliną.
Powódka przeszła planowy zabieg usunięcia przepukliny dysku L4-L5 drogą hemilaminoktomii, w wyniku której odbarczono kanał kręgowy i usunięto nieco nieprawidłowego dysku.
Podczas zabiegu operacyjnego doszło do przebicia mięśnia lędźwiowo – biodrowego, penetracji narzędzia miednicy mniejszej, które skutkowało uszkodzeniem żyły próżnej dolnej, żyły biodrowej lewej oraz tętnicy biodrowej wspólnej lewej, wskutek czego doszło do krwotoku i rozwinięcia wstrząsu krwotocznego, wstecznego wynaczynienia, do przestrzeni nadtwardówkowej z utworzeniem krwiaka w odcinku lędźwiowo-krzyżowym po stronie lewej. Opisane zdarzenie spowodowane było nieostrożnym operowaniem narzędziem
w trakcie wykonywania hemilaminektomii lewostronnej, które to narzędzie ześlizgnęło się z operowanej tkanki.
Powódka tego samego dnia 7 czerwca 2008 r. zakwalifikowania została do zabiegu laparotomii, gdyż jej stan się pogarszał, nastąpiły silne bóle brzucha, nudności, wymioty, aż do utraty przytomności.
Po trwającej 6 godzin operacji naczyniowej, z masywnym przetoczeniem krwi, podczas której uszczelniono uszkodzone naczynia, powódkę przyjęto na Oddział Intensywnej Terapii w stanie ciężkim, celem dalszego leczenia i wyprowadzenia z wstrząsu. Po wybudzeniu powódka była zdezorientowana, dokuczały jej silne bóle, była opuchnięta.
Na Oddziale Intensywnej Terapii pozwanego Szpitala powódka, przebywała od 7 do 19 czerwca 2008 roku. W tym okresie jeździł do niej codziennie mąż, posiadając specjalne pozwolenie od ordynatora oddziału, wykonując podstawowe czynności pielęgnacyjne, karmiąc, rozmawiając i podtrzymując na duchu.
W okresie od 19 czerwca 2008 r. do 25 czerwca 2008 r. powódka przebywała na Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w R. z rozpoznaniem stanu po usunięciu przepukliny nawrotowej L4-L5, krwiaka kanału kręgowego
i okolicy mięśnia lędźwiowo-biodrowego po stronie prawej, niedowładu kończyny dolnej lewej. W trakcie pobytu w Szpitalu skarżyła się na bóle typu rwy kulszowej lewostronne wzdłuż tylno-bocznej powierzchni uda do połowy łydki oraz na znaczne osłabienie siły mięśniowej lewej kończyny. Powódka poddana była szeregowi badań laboratoryjnych oraz była konsultowana neurologicznie w dniu 19 czerwca 2008 r.
i neurochirurgicznie w dniu 20czerwca 2008 roku. W wyniku badań wyżej przeprowadzonych stwierdzono u powódki widoczny krwiak w kanale kręgowym nie wymagający interwencji chirurgicznej, niedowład prostowników stopy, który nie wynika z obecności krwiaka – jest wynikiem izolowanej dysfunkcji korzenia L-5. W trakcie 7 dniowego pobytu w OIOM- mie powódka była cały czas leżącą pacjentką, jej stan wymagał opieki całodobowej. W OIOM-mie czynności pielęgnacyjne wykonywane są przez pielęgniarki. Mąż powódki przyjeżdżał do niej codziennie w granicach po 3 godziny. Wspierał powódkę, dodawał jej otuchy, wykonywał drobne czynności w postaci podawania wody do picia, pomocy przy jedzeniu, poprawianie pościeli itp.
Następnie w okresie od 25 czerwca 2008 r. do 15 lipca 2008r powódka przebywała na Oddziale Rehabilitacji Wojewódzkiego Szpitala (...) w R..
W trakcie leczenia była konsultowana anestezjologicznie. W dniu 7 lipca 2008 r. usunięto szwy powłok brzusznych i zastosowano leczenie rehabilitacyjne w postaci fizykoterapii, kinezyterapii, wprowadzono stopniową pionizację, przystosowywano do wózka inwalidzkiego, prowadzono naukę chodu o kulach łokciowych i farmakoterapię.
Pacjentka zgłaszała większe bóle kręgosłupa okolicy lędźwiowej
i krzyżowej przy staniu i siedzeniu, co było związane z większą jej aktywnością, odstawieniem leków przeciwbólowych oraz próbą samodzielnego poruszania się.
W badaniu kontrolnym MRI z lipca 2008 r. nie stwierdzono obecności krwiaków.
Powódka w czasie pobytu w/w oddziale była w bardzo złym stanie psychicznym, rodzina odwiedzała ją codziennie, pomoc najbliższych
w tym zwłaszcza męża, świadczona była 5 godzin dziennie.
Po drugiej operacji w dniu 7 czerwca 2008 roku powódka ma większą bliznę wzdłuż na kręgosłupa i bliznę na brzuchu, która ciągnie się od mostka do spojenia łonowego. Ponadto ma blizny punktowe ponieważ miała założone dreny i szwy zabezpieczające. Ma bliznę po
wkłuciu centralnym z przodu z prawej strony, które było wpuszczone
w tętnicę podmostkową. Rany spowodowane operacją wymagały specjalistycznych opatrunków, powódka musiała zażywać leki przeciwbólowe (także morfinę) i przeciwzakrzepowe. Bezpośrednio po operacji bardzo bolał powódkę brzuch i dlatego miała problem
z wykonaniem każdej czynności. W okresie kiedy powódka przebywała na OIOM-ie musiała ciągle leżeć, była zacewnikowana, miała sączki
w brzuchu. Podczas pobytu w Szpitalach powódka miała założoną stabilizację przez powłoki brzuszne-druty pod skórą. Aby pole operacyjne nie rozeszło się, na skórze z obu stron ciała powódka miała założone plastry, pod którymi zrobiły się odleżyny. Z powodu dolegliwości naczyniowych rehabilitacja kręgosłupa musiała ulec opóźnieniu. Nadto nie wskazana jest kolejna operacja kręgosłupa wobec wcześniejszych komplikacji naczyniowych. Od dnia zabiegu powódce bardzo marzną stopy i ręce.
Od dnia 7 czerwca 2008 roku stan powódki ciągle się pogarszał. Obecnie powódka nie czuje lewej nogi od kolana do stopy. Ma zabezpieczoną ortezę stabilizującą staw kolanowy. Powódka cały czas odczuwa zawroty głowy, ma szumy uszne i ciągle odczuwa ból kręgosłupa. Pozostaje pod stałą opieką Poradni Leczenia Bólu
w K. od dnia 6 sierpnia 2008r. oraz poradni neurochirurgicznej
w R.. Dnia 18 grudnia 2010r. powódka idąc o balkoniku przewróciła się i straciła przytomność, od tego momentu porusza się wyłącznie na wózku inwalidzkim.
Następstwem uszkodzenia naczyń krwionośnych podczas zabiegu operacyjnego dnia 7 czerwca 2008r. był krwiak nadtwardówkowy leczony zachowawczo, efektem czego jest przewlekły zespół bólowy
w związku z pozostałościami po krwiaku okolicy korzeni nerwów rdzeniowych. Pozostałe następstwa ze strony obwodowego układu nerwowego w zakresie kończyny dolnej lewej są wynikiem samoistnej choroby, czyli wielopoziomowej dyskopatii oraz zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa, na które powódka cierpiała jeszcze przez zabiegiem. Leczenie powódki w związku z powikłaniami (wywołanymi przebiciem mięśnia lędźwiowo-biodrowego, penetracji narzędzia do miednicy mniejszej, uszkodzeniem żyły próżnej dolnej, żyły biodrowej lewej oraz tętnicy biodrowej wspólnej lewej, krwotokiem i wstrząsem krwotocznym) wydłużone zostało o około 30 dni. Po tym czasie najpóźniej można było rozpocząć rehabilitację. Dolegliwości spowodowane niepożądanym zdarzeniem, a związane z zaopatrzeniem krwotoku trwały do 30 dni. Gdyby zdarzenie to nie miało miejsca powódka odczuwałaby dolegliwości wyłącznie ze swoja chorobą zasadniczą.
W dniu 10 sierpnia 2008r. powódka została przyjęta na Oddział Neurologiczny Zakładu Opieki Zdrowotnej MSWiA w R., gdzie przebywała do 12 sierpnia 2008r. z rozpoznaniem: naczyniopochodnymi zawrotami głowy, przewlekłym zespołem bólowym odcinka lędźwiowo-krzyżowego kręgosłupa, zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa L-S, stanu po usunięciu przepukliny nawrotowej L4-L5, stanu po operacji uszkodzenia tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej dolnej.
W badaniu neurologicznym przy przyjęciu na w/w oddział, u powódki stwierdzono niedowład zginaczy grzbietowych lewej stopy, ograniczenie ruchomości odcinka L-S kręgosłupa z powodu bólu, wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowym, osłabienie odruchu skokowego, osłabienie czucia na lewej kończynie dolnej, zwłaszcza podudziu.
Powódka dnia 29 października 2008r. została przyjęta na Oddział Chorób Wewnętrznych Zakładu Opieki Zdrowotnej MSWiA po stwierdzeniu zaburzeń czynnościowych jelita grubego, gdzie przebywała do 31 października 2008r. w wyniku przeprowadzonych badań
potwierdzono u powódki stan po przebytym jatrogennym uszkodzeniu tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej dolnej. Po wykonaniu USG jamy brzusznej stwierdzono u powódki kamicę pęcherzyka żółciowego oraz zalecono zabieg operacyjny w trybie planowym.
W okresie od 5 lutego 2009r. do 3 marca 2009r. powódka przebywała na Oddziale Rehabilitacyjnym Zakładu Opieki Zdrowotnej MSWiA. U powódki rozpoznano niedowład wiotki kończyny dolnej lewej, stan po discectomii L4-L5, powikłanej uszkodzeniem tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej dolnej, kaminicę pęcherza żółciowego, zaburzenia czynności jelita grubego.
Podczas pobytu na w/w oddziale, powódka została poddana kompleksowemu programowi, mającemu na celu wzmocnienie siły mięśniowej obręczy biodrowej i kości kolanowej dolnej, poprawę wydolności chodu i ogólnej sprawności fizycznej. Zastosowano leczenie farmakologiczne oraz ćwiczenia fizjoterapeutyczne i zalecono powódce kontynuacje wyuczonych ćwiczeń, dalszą terapię farmakologiczną, regularne kontrole w poradni neurologicznej i rehabilitacyjnej oraz korzystanie z leczniczych uzdrowisk.
Powódka w dniu 4 maja 2009r. przeszła zabieg operacyjny cholecystectomii, wycięcia pęcherzyka żółciowego i w związku z tym w okresie od 2 maja 2009r. do 8 maja 2009r. przebywała na Oddziale Chirurgii Ogólnej i Onkologicznej wojewódzkiego Szpitala (...) w R.. Powódce zlecono kontrolę w Poradni Chirurgicznej oraz terapię farmakologiczną.
Powódka w okresie od 13 lipca 2009r. do 2 sierpnia 2009r. przebywała na Oddziale Rehabilitacji Reumatologicznej Szpitala (...). Powódka została przejęta na w/w oddział z powodu niedowładu wiotkiego kończyny dolnej lewej, stanu po operacji przepukliny jądra miażdżystego L4-L5 powikłanej uszkodzeniem tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej. Powódka zrealizowała program rehabilitacji i uzyskano niewielką poprawę sprawności ogólnej.
Powódka ma obecnie 44 lata, wykształcenie zawodowe krawieckie. Przed operacja pracowała jako magazynier w Szpitalu
w R..
Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności
w S. wydał w dniu 6 października 2008r. orzeczenie, na podstawie którego orzekł o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności powódki, stwierdzając że jest niezdolna do podjęcia zatrudnienia. Zgodnie z orzeczeniem powódka potrzebuje zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne, środki pomocnicze oraz pomoce techniczne, ułatwiające jej funkcjonowanie w środowisku. Wymaga także korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, przez co rozumie się korzystanie z usług socjalnych, opiekuńczych, terapeutycznych
i rehabilitacyjnych świadczonych przez sieć instytucji pomocy społecznej, organizuje pozarządowe i inne placówki.
Powódka otrzymuje rentę w wysokości 850,00 zł. miesięcznie.
Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd Okręgowy przyjął, że odpowiedzialność za skutki przebicia mięśnia lędźwiowo-biodrowego w czasie zabiegu operacyjnego przeprowadzonego w dniu
7 czerwca 2008 r., spowodowanego nieostrożnym operowaniem narzędziem przez lekarza wykonującego zabieg hemilaminektomii, ponosi in solidum: pozwany Szpital na podstawie art. 430 kc i pozwany ubezpieczyciel zgodnie z zawartą umową odpowiedzialności cywilnej.
Sąd Okręgowy oparł się w swojej ocenie o ustalenia opinii instytutu Uniwersytetu Jagiellońskiego Collegium Medicum
w K..
Oceniając rozmiary cierpień powódki fizycznych i psychicznych, spowodowanych krwotokiem i wstrząsem krwotocznym, który nastąpił w wyniku uszkodzenia żyły udowej lewej oraz tętnicy biodrowej wspólnej lewej, związanych z kolejnym zabiegiem operacyjnym ratującym jej życie, koniecznością przebywania na oddziałach intensywnej terapii w C. i w R., na oddziale rehabilitacji w R., Sąd Okręgowy przyjął, że odpowiednią kwotą zadośćuczynienia, stosownie do przepisów art. 445 § 1 kc stanowi kwota 200.000 zł. Ma ona rekompensować krzywdę powódki wskutek cierpień związanych z bólami brzucha, nogi i kręgosłupa lędźwiowego, opóźnieniem procesu rehabilitacyjnego i leczenia o 30 dni, pozostałościami po drugiej operacji w postaci blizny na kręgosłupie
i brzuchu, bliznami punktowymi w związku z założonymi drenami
i szwami, a także cierpieniami psychicznymi, w tym lęku związanego ze swoim zdrowiem, sprawnością fizyczną i przyszłością.
Sąd przyjął również, za zasadne żądanie powództwa co do odszkodowania, stosowne do art. 444 § 1 kc przy czym należną z tego tytułu kwotę ustalił na kwotę 2.758,11 zł z uwagi na to, że źródłem cierpień powódki w okresie 30 dni były dwa schorzenia; negatywne skutki błędnie przeprowadzonego zabiegu operacyjnego i nawracający niedowład kończyny lewej.
Z tych tez względów Sąd Okręgowy uwzględnił roszczenie
z tytułu skapitalizowanej renty uzupełniającej z tytułu opieki osób trzecich ( rodziny, która udzielała powódce pomocy psychicznej
i wykonywała czynności pielęgnacyjne) w kwocie 515 zł. Za uzasadnione uznał również Sąd Okręgowy żądanie ustalenia odpowiedzialności pozwanych na przyszłość za skutki błędnie przeprowadzonego zabiegu w dniu 7 czerwca 2008 r.
Wobec powyższego wyrokiem z dnia 22 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy zasądził od pozwanych in solidum na rzecz powódki kwotę 200.000 zł tytułem zadośćuczynienia, kwotę 2758,11 zł. tytułem odszkodowania, kwotę 515 zł. tytułem jednorazowej renty za skutki zdarzenia medycznego w dniu 7 czerwca 2008r. podczas zabiegu hemilaminektomii lewostronnej, w wyniku której doszło do przebicia mięśnia lędźwiowo-biodrowego, penetracji narzędzia do miednicy mniejszej, które skutkowało uszkodzeniem żyły próżnej dolnej, żyły biodrowej lewej oraz tętnicy biodrowej wspólnej lewej, co spowodowało krwotok i rozwinięcie wstrząsu krwotocznego.
W pozostałej części powództwo Sąd oddalił i orzekł o kosztach procesu, uwzględniające fakt, że powódka zwolniona była od ich ponoszenia w całości.
Apelacje od tego wyroku wnieśli pozwani, zaskarżając – każdy pozwany w odrębnej apelacji – wyrok w części zasądzającej na rzecz powódki kwotę powyżej 50.000 zł. tytułem zadośćuczynienia (pkt I)
i kwotę 515 zł. zasądzoną tytułem renty uzupełniającej ( pkt III wyroku ) oraz orzeczenie o kosztach procesu ( pkt VI i VII wyroku ) zarzucając naruszenie art. 233 § 1 kpc i art. 100 kpc oraz art. 445 § 1 kc, poprzez uznanie, że kwota 200.000 zł. zasądzona tytułem zadośćuczynienia jest odpowiednia oraz naruszenie art. 444 § 1 kc poprzez przyjęcie, iż powódce należy się renta w związku z kosztami opieki osób trzecich w okresie 30 dni po zabiegu, odbytym w dniu 7 czerwca 2008 r., mimo jednoznacznej opinii Instytutu Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, w tym zakresie, że w związku z niepożądanym zdarzeniem medycznym powódka nie wymagała i nie wymaga pomocy osób trzecich, a przedmiotowa pomoc związana była wyłącznie
z samoistną chorobą powódki.
Wskazując na powyższe pozwani wnieśli o zmianę zaskarżonego wyroku i zasądzenie na rzecz powódki kwoty 50.000 zł. tytułem zadośćuczynienia, oddalenie powództwa co do kwoty 515 zł. i stosowne orzeczenie o kosztach procesu.
Według pozwanych kwota zadośćuczynienia została rażąco przez Sąd zawyżona, zważywszy na to, że zgodnie z opinią instytutu Collegium Medicum UJ w związku z niepożądanym zdarzeniem medycznym leczenie powódki wywołane powstałymi z tego powodu powikłaniami zostało wydłużone o 30 dni, a obecny jej stan zdrowia
i postępująca niepełnosprawność, a także związane z tym cierpienia psychiczne i fizyczne są związane z samoistną chorobą na którą cierpi.
Pozwany (...) Publiczny Wojewódzki Szpital (...) w C. zarzucił ponadto, że domagając się w pozwie zadośćuczynienia w kwocie 200.000 zł. powódka wiązała żądaną kwotę
z faktem, że nie jest w stanie samodzielnie wykonywać czynności życia codziennego, nie ma możliwości prowadzenia gospodarstwa domowego, nie może samodzielnie pozostać, ani wykonywać ulubionych czynności jak wyjście na spacer, dokonywanie zakupów, przejażdżek rowerowych, zajmować się ogrodnictwem, utraciła samowystarczalność osobistą
i zawodową, zaś opisane niedogodności związane z kalectwem nie
są skutkiem niepożądanego zdarzenia medycznego, a następstwem samoistnej choroby.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje:
Na etapie postępowania apelacyjnego bezsporny jest fakt, że podczas zabiegu operacyjnego przeprowadzonego u powódki w dniu 7 czerwca 2008 r., polegającego na hemilaminektomii lewostronnej doszło do przebicia mięśnia lędźwiowo-biodrowego i dalszych konsekwencji
z tym związanych, spowodowanego niedostateczną ostrożnością lekarza operującego w posługiwaniu się narzędziami, za co odpowiada pozwany Szpital na podstawie art. 430 kc.
W następie powyższego doszło u powódki do utworzenia krwiaka w przestrzeni nadtwardówkowej po stronie lewej, wskutek tego, że krew z uszkodzonej tętnicy biodrowej wypływała wstecznie pod znacznym ciśnieniem kanałem rany zadanej narzędziem chirurgicznym.
W związku z tym zaszła konieczność usunięcia niepożądanego skutku zabiegu operacyjnego i przeprowadzenia niezwłocznie leczenia operacyjnego polegającego na zeszyciu uszkodzonych naczyń oraz intensywnej terapii rozwiniętego wstrząsu krwotocznego. Dolegliwości spowodowane niepożądanym zdarzeniem medycznym, a związane
z zaopatrzeniem krwotoku trwały do 30 dni, zaś jedynym odległym następstwem zdarzeniem był krwiak nadtwardówkowy leczony zachowawczo, następstwem czego jest efekt bólowy w związku z pozostałościami po krwiaku okolicy korzeni nerwów rdzeniowych, (opinia zasadnicza i uzupełniająca Collegium Medicum UJ).
Z powodu ponownego zabiegu powódka zgodnie z twierdzeniami pozwu od 7 czerwca do 19 czerwca 2008 r. przebywała w Oddziale Intensywnej Terapii w pozwanym Szpitalu, następnie od 19 czerwca 2008 r. do 25 czerwca 2008 r. w Oddziale Intensywnej Opieki Medycznej Wojewódzkiego Szpitala (...) w R..
Natomiast od 25 czerwca 2008 r. do 15 lipca 2008 r. powódka przebywała w Oddziale Rehabilitacji Wojewódzkiego Szpitala (...) w R., gdzie poddana została szeregowi ćwiczeń mających pomóc jej w rehabilitacji.
Podkreślenia przy tym wymaga, że rehabilitacja miała na celu umożliwienie powódce optymalne,- biorąc pod uwagę jej warunki zdrowotne tj. zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa L-5, stan po usunięciu przepukliny nawrotowej L4-L5 - przystosowanie się do samodzielnej egzystencji.
W tym celu powódka wykonywała ćwiczenia mające pomóc
w jej stopniowej pionizacji, przystosowaniu do poruszania za pomocą wózka inwalidzkiego, nabyciu umiejętności poruszania się o dwóch kulach łokciowych.
Rozmiary krzywdy powódki wskutek przebicia mięśnia lędźwiowo-pośladkowego w czasie operacji w dniu 7 czerwca 2008 r. należy mierzyć skalą bólu fizycznego i psychicznego w okresie potrzebnym na usunięciu skutków opisanego niepożądanego zdarzenia medycznego.
Niewątpliwie dodatkowa komplikacja zdrowotna w znacznym stopniu przyczyniła się do zwiększenia cierpień powódki związanych
z jej chorobą podstawową, wywołała bowiem konieczność wykonania drugiego zabiegu operacyjnego, osłabiła znacząco siły pacjentki i – co ustalili biegli z Collegium Medicum – opóźniła o miesiąc rehabilitację, zaś odległym następstwem spornego zdarzenia był krwiak nadtwardówkowy leczony zachowawczo, czego efektem jest przewlekły zespół bólowy, powiększający dolegliwości związane z podstawową chorobą na którą cierpi powódka.
W świetle opinii instytutu Collegium Medicum UJ nie budzi więc wątpliwości, że niepożądane zdarzenie medyczne, do którego doszło
w czasie zabiegu operacyjnego, nie ma żadnego wpływu na obecny stan zdrowia powódki, który jest wynikiem wielopoziomowej dyskopatii oraz zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.
Wprawdzie zgodnie z art. 445 § 1 kc wysokość przyznanego zadośćuczynienia zależy od oceny sądu, jednakże wysokość kwoty żądanej tytułem zadośćuczynienia i wskazanie okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie należy do obligatoryjnych elementów pozwu
( art. 187 § 1 kpc ).
W rozpatrywanej sprawie powódka domagając się zasądzenia kwoty 200.000 zł. tytułem zadośćuczynienia, rozmiarami krzywdy objęła cały okres leczenia tj. przebywania w Oddziale Neurologicznym ZOZ MSWiA w R. w czasie od 1 sierpnia 2008 r. do 12 sierpnia 2008r. z powodu naczyniowo pochodnych zawrotów głowy, zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa,w okresie od 29 października 2008 r. do 31 października 2008 r. hospitalizowana była w Oddziale Chorób Wewnętrznych ZOZ MSWiA po stwierdzeniu zaburzeń jelita grubego, od 5 lutego 2009 r. do 3 marca 2009 r. przebywała w Oddziale Rehabilitacyjnym ZOZ MSWiA, z rozpoznaniem kamicy pęcherzyka żółciowego oraz zaburzeniami czynnościowymi jelita grubego, od
2 maja 2009 r. do 8 maja 2009 r. w Oddziale Chirurgii Ogólnej
i Onkologicznej Wojewódzkiego Szpitala (...)
w R. przeszła zabieg operacyjny wycięcia pęcherzyka żółciowego zaś od 12 lipca 2009 r. do 2 sierpnia 2009 r. przyjęto ją na Oddział Rehabilitacji Reumatologicznej Szpitala (...) z powodu niedowładu wiotkiego kończyny dolnej lewej.
Co prawda każda z placówek leczniczych odnotowywała stan zdrowia powódki jako stan po operacji przepukliny jądra miażdżystego L4-L5 powikłanej uszkodzeniem tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej dolnej, jednakże zapis ten traktować należy jedynie jako stwierdzenie faktu, który miał miejsce w przeszłości. W oparciu o opinię instytutu Collegium Medicum UJ. Sąd Okręgowy winien więc mieć na względzie okoliczność, że powódka swoim żądaniem objęła również cierpienia, które były wynikiem choroby kręgosłupa, prowadzącej
w konsekwencji do kalectwa, zaś rozmiary krzywdy za którą odpowiadają pozwani – co zasadnie podniósł pozwany Szpital w apelacji – zawężają się do skutków uszkodzenia tętnicy biodrowej wspólnej lewej i żyły głównej dolnej i cierpieniem z tym związanym.
Wobec powyższego Sąd Apelacyjny przyjął, że w opisanym stanie faktycznym kwota zadośćuczynienia zasądzona przez Sąd Okręgowy jest rażąco wygórowana, zaś za odpowiednią uznaje kwotę 100.000 zł.
Odnośnie kwoty 515 zł. zasądzonej tytułem renty za zwiększone potrzeby Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu Okręgowego wyrażone w uzasadnieniu, co do konieczności odwiedzin powódki przebywającej w szpitalu przez rodzinę.
W świetle przytoczonych okoliczności Sąd Apelacyjny, działając na podstawie art. 386 § 1 kpc, zmienił zaskarżony wyrok w części orzekającej co do zadośćuczynienia i oddalił apelację pozwanych
w pozostałym zakresie.
O kosztach postępowania za I instancję orzeczono na podstawie art. 98 § 1 kpc, a koszty postępowania apelacyjnego z uwagi na częściowe uwzględnienie apelacji zniesiono wzajemnie między stronami stosownie do art. 100 w zw. z art. 108 § 1 kpc.