KIO 1299/10
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Agata Dziuban
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 1299/10
WYROK
z dnia 9 lipca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Luiza Łamejko
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lipca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 25 czerwca 2010 r. przez Ove Arup & Partners International Ltd, WI-T4B Londyn,
Wielka Brytania, 13 Fitzory Street, adres do korespondencji: Ove Arup
& Partners International Ltd Sp. z o.o. Oddział w Polsce, 00-103 Warszawa,
ul. Królewska 16 w postępowaniu prowadzonym przez Muzeum Historii Polski
w Warszawie, 01 – 209 Warszawa, ul. Hrubieszowska 6a
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu wezwanie wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Pirelli PEKAO Real Estate
Sp. z o.o. i Biuro Obsługi Inwestycji „Inwest-Wybrzeże” Sp. z o.o. oraz
wykonawcę Project Management Intertecno Sp. z o.o. do udzielenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
2. Kosztami postępowania obciąża Muzeum Historii Polski w Warszawie, 01 – 209
Warszawa, ul. Hrubieszowska 6a i nakazuje:
1) zaliczyć w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00
gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
Ove Arup & Partners International Ltd, WI-T4B Londyn, Wielka Brytania,
13 Fitzory Street tytułem wpisu od odwołania,
2) dokonać wpłaty kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy
sześćset złotych zero groszy) przez Muzeum Historii Polski w Warszawie,
01 – 209 Warszawa, ul. Hrubieszowska 6a na rzecz Ove Arup & Partners
International Ltd, WI-T4B Londyn, Wielka Brytania, 13 Fitzory Street
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 1299/10
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, tj. Muzeum Historii Polski w Warszawie prowadzi w trybie przetargu
ograniczonego postępowanie o zawarcie umowy ramowej na świadczenie usług Inżyniera
Kontraktu w projekcie budowy siedziby Muzeum Historii Polski w Warszawie w lokalizacji
Jazdów – Trasa Łazienkowska.
W dniu 15 czerwca 2010 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Pirelli PEKAO Real Estate Sp. z o.o. i Biuro Obsługi Inwestycji „Inwest-Wybrzeże” Sp. z o.o.
W dniu 25 czerwca 2010 r. wykonawca Ove Arup & Partners International Ltd zwany
dalej Odwołującym wniósł odwołanie wobec działania Zamawiającego polegającego na:
- zaniechaniu wezwania wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Pirelli PEKAO Real Estate Sp. z o.o. i Biuro Obsługi Inwestycji „Inwest - Wybrzeże" Sp. z o.o.
zwanych dalej Konsorcjum Pirelli oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Project Management Intertecno Sp. z o.o. i Intertecno Sp.A. zwanych dalej
Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu,
- zaniechaniu przeprowadzenia badania ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli oraz
Konsorcjum Intertecno w zakresie rażąco niskiej ceny i wezwania ww. wykonawców
do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny,
- potencjalnym zaniechaniu odrzucenia ofert zawierających rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
- art. 7 ust. 1 w zw. z art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) zwanej dalej ustawą Pzp przez
zaniechanie wezwania Konsorcjum Pirelli oraz Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia
dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
- art. 7 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 i 2 ustawy Pzp przez zaniechanie przeprowadzenia
badania ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno
pod kątem zaoferowania rażąco niskiej ceny i zaniechanie wezwania tych wykonawców
do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny,
oraz z ostrożności procesowej naruszenie:
- art. 7 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp przez zaniechanie
odrzucenia ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno
jako ofert zawierających rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący podniósł, że do ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz
Konsorcjum Intertecno nie załączono oświadczeń i dokumentów składanych
na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu. Dokumenty te, jak wskazał
Odwołujący, wymagane były w pkt 13.2.8. lit. c Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia. W ocenie Odwołującego, niezależnie od trybu, w jakim prowadzone jest
postępowanie, zasadnicze znaczenie ma treść Specyfikacji, zatem w sytuacji, kiedy złożenie
dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania warunków wymagane było również
na etapie składania ofert, Zamawiający powinien egzekwować od wszystkich wykonawców
przekazanie spornych dokumentów. Zaniechanie złożenia ww. dokumentów powinno
skutkować, jak zauważył Odwołujący, wezwaniem wykonawców do ich uzupełnienia w trybie
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Stwierdzając, że Zamawiający zaniechał badania cen zaoferowanych przez
Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno Odwołujący wskazał na szacunkową
wartość zamówienia, kwotę, którą Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia oraz różnice pomiędzy cenami zaoferowanymi przez poszczególnych
wykonawców w przedmiotowym postępowaniu wywodząc z powyższego, że ceny
zaoferowane przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno budzą
wątpliwości co do prawidłowego obliczenia tych cen w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający chcąc dochować należytej staranności przy
prowadzeniu postępowania powinien był wezwać ww. wykonawców do udzielenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Odwołujący stwierdził również, że prawdopodobne jest zaistnienie przesłanek
skutkujących powstaniem obowiązku odrzucenia przez Zamawiającego ofert złożonych
przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno w sytuacji, gdy wykonawcy
ci nie złożyliby stosownych wyjaśnień bądź złożone wyjaśnienia wskazywałyby
na zaoferowanie rażąco niskich cen w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o:
- unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
- wezwanie Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia
dokumentów wymaganych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
- przeprowadzenie badania ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz
Konsorcjum Intertecno pod kątem zaoferowania rażąco niskiej ceny i wezwanie
ww. wykonawców do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość
zaoferowanej ceny,
- wykluczenie z udziału w postępowaniu wykonawców, którzy na wezwanie nie uzupełnili
dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
- odrzucenie ofert zawierających rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
- dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej z pominięciem ofert odrzuconych oraz
złożonych przez wykonawców wykluczonych z udziału w postępowaniu.
Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.
Izba ustaliła co następuje:
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 27 lutego 2010 r. pod pozycją 2010/S 41-060393, zatem
do rozpoznawania niniejszej sprawy odwoławczej mają zastosowanie przepisy ustawy Pzp
w brzmieniu obowiązującym po dacie wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 2 grudnia
2009 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2009 r., Nr 223, poz. 1778).
W ogłoszeniu Zamawiający przewidział, że umowa ramowa będąca celem
postępowania zawarta zostanie z jednym wykonawcą na okres 7 lat.
Szacunkowa wartość zamówienia została określona przez Zamawiającego na kwotę
od 3 647 050 zł do 4 606 800 zł, co stanowi równowartość odpowiednio 950 000 euro
do 1 200 000 euro (ogłoszenie o zamówieniu, Protokół postępowania, Druk ZP-1, pkt 2).
Bezpośrednio przed otwarciem ofert Zamawiający podał jako kwotę, którą zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia kwotę 4 000 000 zł netto (Protokół
postępowania, Druk ZP-1, pkt 13, ppkt 3).
W terminie na składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
wnioski złożyło 9 wykonawców (Protokół postępowania, Druk ZP-1, pkt 8). śaden
z wykonawców nie został wykluczony z postępowania (Protokół postępowania, Druk ZP-1,
pkt 9). W wyniku zaproszenia do składania ofert oferty złożyło 7 wykonawców (Protokół
postępowania, Druk ZP-1, pkt 13 ppkt 2). śadna z ofert nie została odrzucona (Protokół
postępowania, Druk ZP-1, pkt 14).
Ustalone przez Zamawiającego kryteria oceny ofert to cena (60%) oraz metodologia
realizacji zamówienia (40%).
Ceny zaoferowane przez wykonawców składających oferty kształtowały się
następująco:
- Konsorcjum Pirelli PEKAO – 1 860 000,00 zł brutto,
- Konsorcjum Intertecno – 1 947 120,00 zł brutto,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: MACE Polska Sp. z o.o.
i MACE Limited Atelier House – 2 869 339,00 zł brutto,
- BUD-INVENT Sp. z o.o. – 2 879 200,00 zł brutto,
- Ove Arup & Partners International Ltd – 2 969 040,00 zł brutto,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: AECOM Sp. z o.o. i DHV
Polska Sp. z o.o. – 3 428 269,54 zł brutto,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Grontmij Polska Sp. z o.o.
i Grontmij Nederland B.V. – 3 609 547,27 zł brutto.
Po klasyfikacji ofert pod względem ustanowionych w postępowaniu kryteriów oceny
ofert ranking ofert kształtował się następująco:
1. Konsorcjum Pirelli PEKAO,
2. Konsorcjum Intertecno,
3. Ove Arup & Partners International Ltd,
4. BUD-INVENT Sp. z o.o.,
5. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: AECOM Sp. z o.o.
i DHV Polska Sp. z o.o.,
6. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: MACE Polska
Sp. z o.o. i MACE Limited Atelier House,
7. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Grontmij Polska
Sp. z o.o. i Grontmij Nederland B.V.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia ogłoszenia
o zamówieniu, protokołu z postępowania (Druk ZP-1), Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia wraz z załącznikami, ofert złożonych w postępowaniu oraz
po wysłuchaniu stanowisk stron Izba zważyła co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się interesem
prawnym w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Interes prawny Odwołującego
w uzyskaniu zamówienia mógłby doznać uszczerbku w sytuacji potwierdzenia się naruszenia
przez Zamawiającego podniesionych w odwołaniu zarzutów – potwierdzenie się zarzutu
odnośnie konieczności wezwania Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno
do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp bądź odrzucenia ofert
ww. wykonawców na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp dawałoby Odwołującemu,
w przypadku uznania przez Zamawiającego cen zaoferowanych przez ww. wykonawców
za rażąco niskie lub w przypadku braku złożenia żądanych wyjaśnień, możliwość uzyskania
przedmiotowego zamówienia ze względu na sklasyfikowanie oferty Odwołującego na trzecim
miejscu.
Izba za bezzasadny uznała zarzut Odwołującego dotyczący zaniechania wezwania
wykonawców Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia
dokumentów żądanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Wskazać należy, że przedmiotowe postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
ograniczonego, dla którego charakterystyczny jest podział postępowania na dwa etapy.
Pierwszy z nich ma na celu kwalifikację wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia
tj. spełniających warunki udziału w postępowaniu, do drugiego zaś, mającego na celu wybór
oferty najkorzystniejszej, zapraszani są tylko wykonawcy, którzy pozytywnie przeszli
pierwszą weryfikację. Dokumenty, jakie zobowiązani są składać wykonawcy
na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu, Zamawiający zobowiązany
był wskazać już w ogłoszeniu o zamówieniu, co też uczynił w Sekcji III ogłoszenia.
Dokumenty żądane przez Zamawiającego na potwierdzenie spełniania warunków
wykonawcy zobowiązani są złożyć wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu, co jednoznacznie wynika z treści art. 50 ustawy Pzp. Z kolei zgodnie
z dyspozycją art. 26 ust. 2a ustawy Pzp, w przypadku postępowania prowadzonego w trybie
przetargu ograniczonego, wykonawcy zobowiązani są wykazać spełnianie warunków udziału
w postępowaniu na dzień składania wniosków.
Wymóg wykazania przez wykonawców spełniania warunków udziału w postępowaniu
na etapie składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu Zamawiający
zamieścił zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu, jak i w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia. W Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w pkt 11.2 Zamawiający
wskazał, że „w celu potwierdzenia, że w przypadku Oferenta nie zachodzą okoliczności
skutkujące wykluczeniem od udziału w postępowaniu oraz spełnia warunku udziału
w postępowaniu, Oferent składa oświadczenie, którego wzór stanowi Załącznik nr 1a
do Wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz przedstawia dokumenty
wymagane przepisami Ustawy, na potwierdzenie, że treść oświadczenia jest prawdziwa”.
W pkt 13.1.2. Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Zamawiający zaznaczył,
że wniosek należy złożyć kompletny – powinien zawierać wszystkie informacje wymagane
ogłoszeniem o zamówieniu oraz wszystkie wymagane przez Zamawiającego dokumenty,
przy czym wskazał, że wykaz wszystkich dokumentów, które należy złożyć wraz z wnioskiem
zawiera formularz wniosku. Wymóg udokumentowania spełniania warunków udziału
w postępowaniu na etapie składania wniosków wynika również wprost z treści pkt 14.1.
i 14.2. Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. Istotny dla rozpoznania
przedmiotowego zarzutu jest również fakt, że Zamawiający na etapie badania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wzywał poszczególnych wykonawców
do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Mając na uwadze
powyższe oraz uznając, że nieuprawniony byłby wymóg dwukrotnego tj. na etapie składania
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz na etapie składania ofert,
wykazywania spełniania przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu, Izba uznała,
że bez wpływu na prawidłowość postępowania pozostaje treść pkt 13.2.8. Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia.
Izba przychyliła się do stanowiska Odwołującego w zakresie zaistnienia podstaw
do przeprowadzenia wyjaśnień co do wysokości cen zaoferowanych przez Konsorcjum Pirelli
PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno. Izba wzięła pod uwagę, że ustawodawca w art. 90 ust.
1 ustawy Pzp wskazał na zasadność porównania zaoferowanych w postępowaniu cen
do przedmiotu zamówienia. W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej i sądów
okręgowych przyjmuje się również, że ceny zaoferowane przez poszczególnych
wykonawców należy odnieść także do cen wskazanych w innych ofertach złożonych
w postępowaniu. W niniejszej sprawie Izba stwierdziła, że zarówno stosunek cen
zaoferowanych przez wykonawców do wartości zamówienia ustalonej przez Zamawiającego,
której prawidłowości szacowania nie podważył ani Zamawiający ani Odwołujący,
jak i do pozostałych ofert, uzasadnia wystąpienie do wykonawców o wyjaśnienia w trybie
art. 90 ustawy Pzp. W ocenie Izby, ww. rozbieżności mogą znaleźć swoje uzasadnienie
w charakterze przedmiotu zamówienia i specyfice rynku, jednak nie może podlegać to ocenie
na obecnym etapie postępowania, przed złożeniem wyjaśnień. Argumentu dla zaoferowania
cen znacznie niższych od pozostałych wykonawców i od wartości przedmiotu zamówienia
nie może stanowić okoliczność wskazana przez Zamawiającego, że wykonawcy, których
dotyczy przedmiotowy zarzut, są z rynku lokalnego, bowiem oferty w tym postępowaniu
złożyły też inne spółki polskie.
Jednocześnie, Izba za przedwczesny uznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego
przepisów ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz
Konsorcjum Intertecno jako zawierających rażąco niską cenę. Wskazać należy,
że dokonanie takiej czynności każdorazowo musi zostać poprzedzone wezwaniem
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny na podstawie art. 90
ust. 1 ustawy Pzp. Z uwagi na nie dokonanie ww. czynności przez Zamawiającego Izba
stwierdziła, że w tym zakresie przedmiotem odwołania może być na obecnym etapie
postępowania jedynie zaniechanie Zamawiającego do wezwania wykonawcy do udzielenia
wyjaśnień oraz ustalenie czy zachodzą podstawy do dokonania ww. czynności.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 192 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy Pzp,
orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Przewodniczący:
………………………………
WYROK
z dnia 9 lipca 2010 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Luiza Łamejko
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 8 lipca 2010 r. w Warszawie odwołania wniesionego
w dniu 25 czerwca 2010 r. przez Ove Arup & Partners International Ltd, WI-T4B Londyn,
Wielka Brytania, 13 Fitzory Street, adres do korespondencji: Ove Arup
& Partners International Ltd Sp. z o.o. Oddział w Polsce, 00-103 Warszawa,
ul. Królewska 16 w postępowaniu prowadzonym przez Muzeum Historii Polski
w Warszawie, 01 – 209 Warszawa, ul. Hrubieszowska 6a
orzeka:
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu wezwanie wykonawców
wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia: Pirelli PEKAO Real Estate
Sp. z o.o. i Biuro Obsługi Inwestycji „Inwest-Wybrzeże” Sp. z o.o. oraz
wykonawcę Project Management Intertecno Sp. z o.o. do udzielenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
2. Kosztami postępowania obciąża Muzeum Historii Polski w Warszawie, 01 – 209
Warszawa, ul. Hrubieszowska 6a i nakazuje:
1) zaliczyć w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00
gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez
Ove Arup & Partners International Ltd, WI-T4B Londyn, Wielka Brytania,
13 Fitzory Street tytułem wpisu od odwołania,
2) dokonać wpłaty kwoty 18 600 zł 00 gr (słownie: osiemnaście tysięcy
sześćset złotych zero groszy) przez Muzeum Historii Polski w Warszawie,
01 – 209 Warszawa, ul. Hrubieszowska 6a na rzecz Ove Arup & Partners
International Ltd, WI-T4B Londyn, Wielka Brytania, 13 Fitzory Street
stanowiącej uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wpisu
od odwołania oraz wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje
skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego
w Warszawie.
Przewodniczący:
………………………………
Sygn. akt: KIO 1299/10
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, tj. Muzeum Historii Polski w Warszawie prowadzi w trybie przetargu
ograniczonego postępowanie o zawarcie umowy ramowej na świadczenie usług Inżyniera
Kontraktu w projekcie budowy siedziby Muzeum Historii Polski w Warszawie w lokalizacji
Jazdów – Trasa Łazienkowska.
W dniu 15 czerwca 2010 r. Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Pirelli PEKAO Real Estate Sp. z o.o. i Biuro Obsługi Inwestycji „Inwest-Wybrzeże” Sp. z o.o.
W dniu 25 czerwca 2010 r. wykonawca Ove Arup & Partners International Ltd zwany
dalej Odwołującym wniósł odwołanie wobec działania Zamawiającego polegającego na:
- zaniechaniu wezwania wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie zamówienia:
Pirelli PEKAO Real Estate Sp. z o.o. i Biuro Obsługi Inwestycji „Inwest - Wybrzeże" Sp. z o.o.
zwanych dalej Konsorcjum Pirelli oraz wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia: Project Management Intertecno Sp. z o.o. i Intertecno Sp.A. zwanych dalej
Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania
warunków udziału w postępowaniu,
- zaniechaniu przeprowadzenia badania ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli oraz
Konsorcjum Intertecno w zakresie rażąco niskiej ceny i wezwania ww. wykonawców
do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny,
- potencjalnym zaniechaniu odrzucenia ofert zawierających rażąco niską cenę w stosunku
do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie:
- art. 7 ust. 1 w zw. z art. 26 ust. 3 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz. 1655 ze zm.) zwanej dalej ustawą Pzp przez
zaniechanie wezwania Konsorcjum Pirelli oraz Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia
dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
- art. 7 ust. 1 w zw. z art. 90 ust. 1 i 2 ustawy Pzp przez zaniechanie przeprowadzenia
badania ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno
pod kątem zaoferowania rażąco niskiej ceny i zaniechanie wezwania tych wykonawców
do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość zaoferowanej ceny,
oraz z ostrożności procesowej naruszenie:
- art. 7 ust. 1 w zw. z art. 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3 ustawy Pzp przez zaniechanie
odrzucenia ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno
jako ofert zawierających rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący podniósł, że do ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz
Konsorcjum Intertecno nie załączono oświadczeń i dokumentów składanych
na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu. Dokumenty te, jak wskazał
Odwołujący, wymagane były w pkt 13.2.8. lit. c Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia. W ocenie Odwołującego, niezależnie od trybu, w jakim prowadzone jest
postępowanie, zasadnicze znaczenie ma treść Specyfikacji, zatem w sytuacji, kiedy złożenie
dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania warunków wymagane było również
na etapie składania ofert, Zamawiający powinien egzekwować od wszystkich wykonawców
przekazanie spornych dokumentów. Zaniechanie złożenia ww. dokumentów powinno
skutkować, jak zauważył Odwołujący, wezwaniem wykonawców do ich uzupełnienia w trybie
art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.
Stwierdzając, że Zamawiający zaniechał badania cen zaoferowanych przez
Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno Odwołujący wskazał na szacunkową
wartość zamówienia, kwotę, którą Zamawiający zamierza przeznaczyć na sfinansowanie
zamówienia oraz różnice pomiędzy cenami zaoferowanymi przez poszczególnych
wykonawców w przedmiotowym postępowaniu wywodząc z powyższego, że ceny
zaoferowane przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno budzą
wątpliwości co do prawidłowego obliczenia tych cen w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Zdaniem Odwołującego, Zamawiający chcąc dochować należytej staranności przy
prowadzeniu postępowania powinien był wezwać ww. wykonawców do udzielenia wyjaśnień
w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp.
Odwołujący stwierdził również, że prawdopodobne jest zaistnienie przesłanek
skutkujących powstaniem obowiązku odrzucenia przez Zamawiającego ofert złożonych
przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno w sytuacji, gdy wykonawcy
ci nie złożyliby stosownych wyjaśnień bądź złożone wyjaśnienia wskazywałyby
na zaoferowanie rażąco niskich cen w stosunku do przedmiotu zamówienia.
Odwołujący wniósł o:
- unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
- wezwanie Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia
dokumentów wymaganych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
- przeprowadzenie badania ofert złożonych przez Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz
Konsorcjum Intertecno pod kątem zaoferowania rażąco niskiej ceny i wezwanie
ww. wykonawców do wyjaśnienia elementów oferty mających wpływ na wysokość
zaoferowanej ceny,
- wykluczenie z udziału w postępowaniu wykonawców, którzy na wezwanie nie uzupełnili
dokumentów składanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu,
- odrzucenie ofert zawierających rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia,
- dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej z pominięciem ofert odrzuconych oraz
złożonych przez wykonawców wykluczonych z udziału w postępowaniu.
Na rozprawie strony podtrzymały dotychczas prezentowane stanowiska.
Izba ustaliła co następuje:
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 27 lutego 2010 r. pod pozycją 2010/S 41-060393, zatem
do rozpoznawania niniejszej sprawy odwoławczej mają zastosowanie przepisy ustawy Pzp
w brzmieniu obowiązującym po dacie wejścia w życie przepisów ustawy z dnia 2 grudnia
2009 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. z 2009 r., Nr 223, poz. 1778).
W ogłoszeniu Zamawiający przewidział, że umowa ramowa będąca celem
postępowania zawarta zostanie z jednym wykonawcą na okres 7 lat.
Szacunkowa wartość zamówienia została określona przez Zamawiającego na kwotę
od 3 647 050 zł do 4 606 800 zł, co stanowi równowartość odpowiednio 950 000 euro
do 1 200 000 euro (ogłoszenie o zamówieniu, Protokół postępowania, Druk ZP-1, pkt 2).
Bezpośrednio przed otwarciem ofert Zamawiający podał jako kwotę, którą zamierza
przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia kwotę 4 000 000 zł netto (Protokół
postępowania, Druk ZP-1, pkt 13, ppkt 3).
W terminie na składanie wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu
wnioski złożyło 9 wykonawców (Protokół postępowania, Druk ZP-1, pkt 8). śaden
z wykonawców nie został wykluczony z postępowania (Protokół postępowania, Druk ZP-1,
pkt 9). W wyniku zaproszenia do składania ofert oferty złożyło 7 wykonawców (Protokół
postępowania, Druk ZP-1, pkt 13 ppkt 2). śadna z ofert nie została odrzucona (Protokół
postępowania, Druk ZP-1, pkt 14).
Ustalone przez Zamawiającego kryteria oceny ofert to cena (60%) oraz metodologia
realizacji zamówienia (40%).
Ceny zaoferowane przez wykonawców składających oferty kształtowały się
następująco:
- Konsorcjum Pirelli PEKAO – 1 860 000,00 zł brutto,
- Konsorcjum Intertecno – 1 947 120,00 zł brutto,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: MACE Polska Sp. z o.o.
i MACE Limited Atelier House – 2 869 339,00 zł brutto,
- BUD-INVENT Sp. z o.o. – 2 879 200,00 zł brutto,
- Ove Arup & Partners International Ltd – 2 969 040,00 zł brutto,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: AECOM Sp. z o.o. i DHV
Polska Sp. z o.o. – 3 428 269,54 zł brutto,
- wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Grontmij Polska Sp. z o.o.
i Grontmij Nederland B.V. – 3 609 547,27 zł brutto.
Po klasyfikacji ofert pod względem ustanowionych w postępowaniu kryteriów oceny
ofert ranking ofert kształtował się następująco:
1. Konsorcjum Pirelli PEKAO,
2. Konsorcjum Intertecno,
3. Ove Arup & Partners International Ltd,
4. BUD-INVENT Sp. z o.o.,
5. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: AECOM Sp. z o.o.
i DHV Polska Sp. z o.o.,
6. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: MACE Polska
Sp. z o.o. i MACE Limited Atelier House,
7. wykonawcy wspólnie ubiegający się o udzielenie zamówienia: Grontmij Polska
Sp. z o.o. i Grontmij Nederland B.V.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności postanowienia ogłoszenia
o zamówieniu, protokołu z postępowania (Druk ZP-1), Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia wraz z załącznikami, ofert złożonych w postępowaniu oraz
po wysłuchaniu stanowisk stron Izba zważyła co następuje.
Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.
Krajowa Izba Odwoławcza stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się interesem
prawnym w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy Pzp. Interes prawny Odwołującego
w uzyskaniu zamówienia mógłby doznać uszczerbku w sytuacji potwierdzenia się naruszenia
przez Zamawiającego podniesionych w odwołaniu zarzutów – potwierdzenie się zarzutu
odnośnie konieczności wezwania Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno
do udzielenia wyjaśnień w trybie art. 90 ust. 1 ustawy Pzp bądź odrzucenia ofert
ww. wykonawców na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Pzp dawałoby Odwołującemu,
w przypadku uznania przez Zamawiającego cen zaoferowanych przez ww. wykonawców
za rażąco niskie lub w przypadku braku złożenia żądanych wyjaśnień, możliwość uzyskania
przedmiotowego zamówienia ze względu na sklasyfikowanie oferty Odwołującego na trzecim
miejscu.
Izba za bezzasadny uznała zarzut Odwołującego dotyczący zaniechania wezwania
wykonawców Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno do uzupełnienia
dokumentów żądanych na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu.
Wskazać należy, że przedmiotowe postępowanie prowadzone jest w trybie przetargu
ograniczonego, dla którego charakterystyczny jest podział postępowania na dwa etapy.
Pierwszy z nich ma na celu kwalifikację wykonawców zdolnych do wykonania zamówienia
tj. spełniających warunki udziału w postępowaniu, do drugiego zaś, mającego na celu wybór
oferty najkorzystniejszej, zapraszani są tylko wykonawcy, którzy pozytywnie przeszli
pierwszą weryfikację. Dokumenty, jakie zobowiązani są składać wykonawcy
na potwierdzenie spełniania warunków udziału w postępowaniu, Zamawiający zobowiązany
był wskazać już w ogłoszeniu o zamówieniu, co też uczynił w Sekcji III ogłoszenia.
Dokumenty żądane przez Zamawiającego na potwierdzenie spełniania warunków
wykonawcy zobowiązani są złożyć wraz z wnioskiem o dopuszczenie do udziału
w postępowaniu, co jednoznacznie wynika z treści art. 50 ustawy Pzp. Z kolei zgodnie
z dyspozycją art. 26 ust. 2a ustawy Pzp, w przypadku postępowania prowadzonego w trybie
przetargu ograniczonego, wykonawcy zobowiązani są wykazać spełnianie warunków udziału
w postępowaniu na dzień składania wniosków.
Wymóg wykazania przez wykonawców spełniania warunków udziału w postępowaniu
na etapie składania wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu Zamawiający
zamieścił zarówno w ogłoszeniu o zamówieniu, jak i w Specyfikacji Istotnych Warunków
Zamówienia. W Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia w pkt 11.2 Zamawiający
wskazał, że „w celu potwierdzenia, że w przypadku Oferenta nie zachodzą okoliczności
skutkujące wykluczeniem od udziału w postępowaniu oraz spełnia warunku udziału
w postępowaniu, Oferent składa oświadczenie, którego wzór stanowi Załącznik nr 1a
do Wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz przedstawia dokumenty
wymagane przepisami Ustawy, na potwierdzenie, że treść oświadczenia jest prawdziwa”.
W pkt 13.1.2. Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Zamawiający zaznaczył,
że wniosek należy złożyć kompletny – powinien zawierać wszystkie informacje wymagane
ogłoszeniem o zamówieniu oraz wszystkie wymagane przez Zamawiającego dokumenty,
przy czym wskazał, że wykaz wszystkich dokumentów, które należy złożyć wraz z wnioskiem
zawiera formularz wniosku. Wymóg udokumentowania spełniania warunków udziału
w postępowaniu na etapie składania wniosków wynika również wprost z treści pkt 14.1.
i 14.2. Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. Istotny dla rozpoznania
przedmiotowego zarzutu jest również fakt, że Zamawiający na etapie badania wniosków
o dopuszczenie do udziału w postępowaniu wzywał poszczególnych wykonawców
do uzupełnienia dokumentów na podstawie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Mając na uwadze
powyższe oraz uznając, że nieuprawniony byłby wymóg dwukrotnego tj. na etapie składania
wniosków o dopuszczenie do udziału w postępowaniu oraz na etapie składania ofert,
wykazywania spełniania przez wykonawców warunków udziału w postępowaniu, Izba uznała,
że bez wpływu na prawidłowość postępowania pozostaje treść pkt 13.2.8. Specyfikacji
Istotnych Warunków Zamówienia.
Izba przychyliła się do stanowiska Odwołującego w zakresie zaistnienia podstaw
do przeprowadzenia wyjaśnień co do wysokości cen zaoferowanych przez Konsorcjum Pirelli
PEKAO oraz Konsorcjum Intertecno. Izba wzięła pod uwagę, że ustawodawca w art. 90 ust.
1 ustawy Pzp wskazał na zasadność porównania zaoferowanych w postępowaniu cen
do przedmiotu zamówienia. W orzecznictwie Krajowej Izby Odwoławczej i sądów
okręgowych przyjmuje się również, że ceny zaoferowane przez poszczególnych
wykonawców należy odnieść także do cen wskazanych w innych ofertach złożonych
w postępowaniu. W niniejszej sprawie Izba stwierdziła, że zarówno stosunek cen
zaoferowanych przez wykonawców do wartości zamówienia ustalonej przez Zamawiającego,
której prawidłowości szacowania nie podważył ani Zamawiający ani Odwołujący,
jak i do pozostałych ofert, uzasadnia wystąpienie do wykonawców o wyjaśnienia w trybie
art. 90 ustawy Pzp. W ocenie Izby, ww. rozbieżności mogą znaleźć swoje uzasadnienie
w charakterze przedmiotu zamówienia i specyfice rynku, jednak nie może podlegać to ocenie
na obecnym etapie postępowania, przed złożeniem wyjaśnień. Argumentu dla zaoferowania
cen znacznie niższych od pozostałych wykonawców i od wartości przedmiotu zamówienia
nie może stanowić okoliczność wskazana przez Zamawiającego, że wykonawcy, których
dotyczy przedmiotowy zarzut, są z rynku lokalnego, bowiem oferty w tym postępowaniu
złożyły też inne spółki polskie.
Jednocześnie, Izba za przedwczesny uznała zarzut naruszenia przez Zamawiającego
przepisów ustawy Pzp przez zaniechanie odrzucenia ofert Konsorcjum Pirelli PEKAO oraz
Konsorcjum Intertecno jako zawierających rażąco niską cenę. Wskazać należy,
że dokonanie takiej czynności każdorazowo musi zostać poprzedzone wezwaniem
wykonawcy do złożenia wyjaśnień w przedmiocie rażąco niskiej ceny na podstawie art. 90
ust. 1 ustawy Pzp. Z uwagi na nie dokonanie ww. czynności przez Zamawiającego Izba
stwierdziła, że w tym zakresie przedmiotem odwołania może być na obecnym etapie
postępowania jedynie zaniechanie Zamawiającego do wezwania wykonawcy do udzielenia
wyjaśnień oraz ustalenie czy zachodzą podstawy do dokonania ww. czynności.
Mając powyższe na uwadze na podstawie art. 192 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 ustawy Pzp,
orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.
Przewodniczący:
………………………………