Sygn. akt I ACa 1064/12
Dnia 13 marca 2013 r.
Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:
Przewodniczący – Sędzia SA Ewa Kaniok (spr.)
Sędzia SA Marzanna Góral
Sędzia SO (del.) Agnieszka Grzybczak - Stachyra
Protokolant st. sekr. sąd. Ewelina Borowska
po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2013 r. w Warszawie
na rozprawie
sprawy z powództwa G. C.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W.
o przyjęcie w poczet członków
na skutek apelacji powódki
od wyroku Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie
z dnia 9 maja 2012 r., sygn. akt II C 75/11
1. oddala apelację;
2.
zasądza od G. C. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z siedzibą w W. kwotę 135 zł (sto trzydzieści
pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego
za II instancję.
I ACa 1064/12
G. C. w pozwie z dnia 18.01.2011 r. wnosiła o zobowiązanie Spółdzielni (...) w W. do przyjęcia powódki w poczet członków pozwanej spółdzielni i zasądzenie kosztów procesu.
Pozwana wnosiła o oddalenie powództwa.
Wyrokiem z dnia 09.05.2012 r. Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie:
- w punkcie 1. oddalił powództwo;
- w punkcie 2. zasądził od G. C. na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej (...) kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.
W uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia Sąd Okręgowy wskazał:
M. C. mąż powódki decyzją z dnia 09.12.1986 r. otrzymał przydział lokalu mieszkalnego nr. (...)w budynku przy ulicy (...) w W. na warunkach lokatorskiego prawa do lokalu. W lokalu tym, poza M. C. miały prawo zamieszkiwać żona G. oraz syn J. i córka L..
Uchwałą Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) z dnia 04.05.2005 r. mąż powódki został wykluczony z członkostwa w spółdzielni. Uchwała ta została utrzymana w mocy przez Zebranie Przedstawicieli pozwanej. M. C. złożył pozew do Sądu Okręgowego Warszawa Praga w Warszawie o uchylenie uchwały. Sąd wyrokiem z dnia 28.02.2006 r. w sprawie MC 1244/05 oddalił powództwo. Wyrok jest prawomocny.
Powódka w dniu 29.09.2010 r. złożyła do Zarządu pozwanej deklarację o przyjęcie w poczet członków spółdzielni. Zarząd odmówił przyjęcia powódki w poczet członków. Rada Nadzorcza Spółdzielni utrzymała decyzję Zarządu.
W dniu 27.11.2008 r. pozwana wniosła do Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi Południe pozew o orzeczenie eksmisji M. C., G. C., J. C. i L. C.. Wyrokiem z dnia 06.10.2010 r. w sprawie IIC 517/08 sąd nakazał w/w osobom aby opuścili lokal nr.(...) przy ulicy (...) w W. oraz wydali ten lokal pozwanej spółdzielni. Sąd orzekł również o uprawnieniach powódki i jej męża do otrzymania lokalu socjalnego, orzekł o braku uprawnień do lokalu socjalnego dzieci powódki a także nakazał wstrzymanie wykonania opróżnienia lokalu do czasu złożenia przez (...) W. oferty zawarcia umowy najmu lokalu socjalnego. Wyrok jest nieprawomocny.
W dacie przydziału lokalu przy ulicy (...) powódka pozostawała w związku małżeńskim z M. C.. Członkiem spółdzielni był mąż powódki. Powódka powołuje się na przepis art. 215 § 2 ustawy Prawo Spółdzielcze, który obowiązywał w dniu przydziału lokal. Przepis ten stanowi, że spółdzielcze prawo do lokalu przydzielonego obojgu małżonkom lub jednemu z nich w czasie trwania małżeństwa dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych rodziny należy wspólnie do obojga małżonków bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe. Przyjmując, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu przysługiwało obojgu małżonkom to członkiem spółdzielni był tylko mąż powódki i dlatego uchwała o wykluczeniu nie mogła dotyczyć powódki, ponieważ nie była ona członkiem spółdzielni. Powódka miała możliwość wystąpienia o przyjęcie jej w poczet członków spółdzielni przed wygaśnięciem prawa do lokalu jej męża. Uczyniła to dopiero w 2010 r. podczas toczącego się postępowania o nakazanie opróżnienia lokalu. Zgodnie z artykułem 11 ust.1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego wygasało z chwilą ustania członkostwa. W wypadku gdy prawo to przysługiwało małżonkom wygaśnięcie prawa następuje z chwilą ustania członkostwa obojga małżonków. W chwili jednak podjęcia decyzji o wykluczeniu męża powódki nie była ona członkiem spółdzielni. Powołany przez powódkę przepis art.11 ust.1 1 ustawy nie może mieć zastosowania, albowiem nie obowiązywał on w dacie prawomocnego wykluczenia męża powódki z członkostwa w spółdzielni. Przepis ten wszedł w życie w dniu 31.07.2007 r. Należy zwrócić uwagę ,że powódka wystąpiła o przyjęcie jej w poczet członków spółdzielni już po prawomocnym wykluczeniu męża z członkostwa. Biorąc pod uwagę, że powódka nie była członkiem spółdzielni prawo do lokalu wygasło w całości, a więc również w stosunku do powódki. Do niniejszej sprawy nie mają również zastosowania przepisy art. 15 ust. 2 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, albowiem przepisy te zostały zmodyfikowane nowelą do ustawy z 2007 r. Przyjmując nawet, że roszczenia powstałe wcześniej, a niezrealizowane, powinny być realizowane według nowego stanu prawnego to powódka również nie zachowała rocznego terminu z art. 15 ust. 4 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych do złożenia deklaracji członkowskiej wraz z pisemnym zapewnieniem o gotowości do zawarcia umowy o ustanowieniu spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Mając na uwadze powyższe sąd w oparciu o art.11 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych obowiązującego w dacie wykluczenia męża powódki orzekł jak w wyroku.
Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka zaskarżając go w całości, zarzucając:
1) naruszenie art. 11 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15.12.2000 r. ( Dz. U. z 2003 r., nr 119, poz. 1116 ze zm.) poprzez jego błędną wykładnię i niewłaściwie zastosowanie i w związku z tym przyjęcie, że spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu mieszkalnego przysługujące powódce wygasło z chwilą ustania członkostwa jej męża;
2) naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez lakoniczne wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku, co uniemożliwia kontrolę prawidłowości zaskarżonego orzeczenia, w szczególności wobec nie wskazania przyczyn, dla których Sąd odmówił wiarygodności i mocy dowodowej innym dowodom nie stanowiącym podstawy dokonanych ustaleń.
W oparciu o powyższe zarzuty powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu oraz zasądzenie kosztów procesu, ewentualnie o uchylenie kwestionowanego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji wraz z rozstrzygnięciem o kosztach postępowania za obie instancje.
Sąd Apelacyjny zważył:
apelacja nie jest zasadna i podlega oddaleniu z mocy ar. 385 k.p.c.
Ustalenia faktyczne poczynione przez sąd I instancji są prawidłowe i Sąd Apelacyjny przyjmuje je za własne. Prawidłowe są także rozważania prawne zawarte w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku. Zarzut naruszenia art. 328 par. 2 k.p.c. jest chybiony. Sąd Okręgowy wskazał podstawę prawną wyroku i dokonał ustaleń faktycznych niezbędnych do rozstrzygnięcia sporu. Apelujący nie wskazuje dowodów, które rzekomo zostały przez sąd pominięte i nie odwołuje się do faktów, które z tych dowodów wynikają, zatem podniesiony przez niego zarzut, należy potraktować jako polemikę z wyrokiem.
Z chwilą uprawomocnienia się wyroku z dnia 28.02.2006 r. oddalającego powództwo o uchylenie uchwały o wykluczeniu męża powódki z grona członków pozwanej spółdzielni, z mocy art. 11 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych wygasło spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego przysługujące obojgu małżonkom, albowiem powódka nie była członkiem spółdzielni. Zgodnie z powołanym przepisem ustanie członkostwa samo przez się wywiera skutek w postaci wygaśnięcia spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu. Rację ma sąd I instancji, że w sytuacji, gdy małżonek osoby wykluczonej z grona członków spółdzielni nie jest członkiem spółdzielni, lokatorskie prawo do lokalu wygasa w stosunku do obojga małżonków, gdyż posiadanie członkostwa jest warunkiem zachowania prawa.
Podnieść należy także, że w sytuacji, gdy przyczyną wykluczenia męża powódki z grona członków spółdzielni było zaleganie z opłatami na rzecz spółdzielni, przyczyna wykluczenia odnosiła się w jednakowym stopniu do obojga małżonków, albowiem oboje zobowiązani byli do pokrywania należności związanych z posiadanym prawem. Powódka podobnie jak jej mąż nie spłacała zaległości czynszowych. W stosunku do powódki nie mogła jednak zapaść uchwała o wykluczeniu jej z grona członków spółdzielni, bo powódka członkiem spółdzielni nie była. Zbędne było także podejmowanie przez spółdzielnię uchwały o wygaśnięciu spółdzielczego prawa do lokalu wobec powódki, skoro w tamtym czasie nie obowiązywał art. 11 ust. 1 2 ustawy prawo spółdzielcze w kształcie wynikającym ze zmiany, która nastąpiła z dniem 31.07.2007r. i skoro skutek w postaci wygaśnięcia prawa do lokalu w związku z utratą członkostwa w spółdzielni był niezależny od woli spółdzielni i następował z mocy prawa.
Rację ma sąd I instancji, że nawet przy przyjęciu, że w oparciu o art. 15 ust. 2 ustawy prawo spółdzielcze przysługiwało powódce roszczenie o przyjęcie do spółdzielni i ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, to nie zachowała ona rocznego terminu do złożenia deklaracji członkowskiej liczonego od daty ustania członkostwa jej męża.
Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny uznał zarzut naruszenia art. 11 ust. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z dnia 15.12.2000r., za nieuzasadniony i na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację. O kosztach procesu za II instancję orzekł zgodnie z wynikiem sporu, w oparciu o art. 98 par. 1 i 3 k.p.c.