Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I ACa 1166/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 marca 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący – Sędzia SA Maciej Dobrzyński

Sędzia SA Ewa Kaniok

Sędzia SA Jacek Sadomski (spr.)

Protokolant st. sekr. sąd. Ewelina Borowska

po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2013 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa J. B.

przeciwko Stowarzyszeniu (...) w W.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 27 czerwca 2012 r., sygn. akt I C 135/06

oddala apelację.

Sygn. akt I ACa 1166/12

UZASADNIENIE

Powódka J. B. wnosiła o zasądzenie od pozwanego stowarzyszenia (...) kwoty 50.240,03 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Kwota ta dochodzona była tytułem odszkodowania w związku z korzystaniem przez pozwane stowarzyszenie z nieruchomości stanowiącej własność powódki. Na dochodzoną kwotę składały się: kwota 1.180,03 zł tytułem równowartości poniesionych przez powódkę opłat za energię elektryczną w okresie zajmowania nieruchomości przez pozwanego, kwota 280 zł tytułem równowartości podatku od nieruchomości opłaconego przez powódkę w roku 2005, kwota 300 zł tytułem opłat za skorzystanie z taksówek na dojazd do Urzędu Gminy w H. w celu złożenia wyjaśnień, kwota 480 zł tytułem równowartości kosztu ubezpieczenia nieruchomości za lata 2003-2005, oraz kwota 48.000 zł tytułem szkód wyrządzonych przez pozwanego na nieruchomości. W toku procesu pełnomocnik powódki sprecyzował zakres szkód na nieruchomości, za które powódka dochodziła odszkodowania w niniejszej sprawie, wskazując, że chodzi o szkody powstałe po wydaniu wyroku w sprawie I C 1899/99.

Do ostatecznego sprecyzowania powództwa doszło na rozprawach w dniu 1 kwietnia 2011 roku i w dniu 1 czerwca 2011 roku poprzez określenie, że powódka wnosi o zasądzenie łącznej kwoty 42.185,01 zł, na którą składała się kwota 28.352,87 zł tytułem odszkodowania za składniki opisane w pkt 1-10 opinii biegłej B. (30.158,31 zł - 1.805,44 zł), kwota 11.592,11 zł tytułem odszkodowania za uszkodzony płot, zgodnie z opinią biegłego K., kwota 1.180,03 zł tytułem równowartości poniesionych przez powódkę opłat za energię elektryczną w okresie zajmowania nieruchomości przez pozwanego, kwota 280 zł tytułem równowartości podatku od nieruchomości opłaconego przez powódkę w roku 2005, kwota 300 zł tytułem opłat za skorzystanie z taksówek na dojazd do Urzędu Gminy w H. w celu złożenia wyjaśnień oraz kwota 480 zł tytułem równowartości kosztu ubezpieczenia nieruchomości za lata 2003-2005. Strona powodowa cofnęła zarazem pozew ze zrzeczeniem się roszczenia ponad kwotę 42.185,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu, tj. w zakresie dotyczącym żądania odszkodowania za drzewostan oraz za ponowne zniszczenie budynku gospodarczego.

Strona pozwana nie uznała powództwa i wnosiła o jego oddalenie.

Wyrokiem z dnia 27 czerwca 2012 r. Sąd Okręgowy w Warszawie oddalił powództwo co do kwoty 42.185,01 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 2 lutego 2006 r. do dnia zapłaty oraz umorzył postępowanie w pozostałej części.

Podstawę wydanego rozstrzygnięcia stanowiły następujące ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji.

Powódka jest właścicielką nieruchomości o powierzchni 0,29 ha zabudowanej domem mieszkalnym o powierzchni 120 m ( 2), położonej we wsi H., gmina H., województwo (...). W dniu 28 kwietnia 1995 roku powódka zawarła umowę nieodpłatnej dzierżawy przedmiotowej nieruchomości ze stowarzyszeniem (...) z siedzibą w W. na okres 5 lat, tj. do dnia 28 kwietnia 2000 roku, przy czym na nieruchomości tej oprócz budynku mieszkalnego znajdował się wówczas również budynek gospodarczy. Dzierżawca miał wykorzystywać przedmiot dzierżawy na prowadzenie działalności profilaktycznej dla dzieci i młodzieży zagrożonej patologią społeczną, zobowiązując się do przeprowadzenia na własny koszt niezbędnego remontu obiektu wraz z ogrodzeniem i dokonania podłączenia instalacji elektrycznej, a także - do dokonywania napraw niezbędnych do zachowania przedmiotu dzierżawy w stanie niepogorszonym oraz do ponoszenia aktualnych kosztów eksploatacji, uiszczania podatków i ponoszenia wszelkich świadczeń publicznych i kosztów ubezpieczenia związanych z dzierżawioną nieruchomością. Po zakończeniu dzierżawy Stowarzyszenie miało zwrócić przedmiot dzierżawy w stanie niepogorszonym w stosunku do stanu po przeprowadzeniu remontu, nie licząc zużycia, będącego następstwem prawidłowego używania. Od 1995 roku do dnia 10 stycznia 2006 roku Stowarzyszenie wykorzystywało nieruchomość na swe cele statutowe, udostępniając ją osobom bezdomnym i upośledzonym, które miały brać udział w jego odremontowaniu. W latach 1995 - 1996 budynek gospodarczy (wybudowany pierwotnie w latach 70-tych i rozebrany w 1980 roku) został częściowo rozebrany, tj. zdemontowano dach i częściowo ściany zewnętrzne, zaś od 2000 roku prowadzone były roboty budowlane przy tym budynku polegające na jego odbudowie z przeznaczeniem na funkcję gospodarczą. Postanowieniem nr(...) z dnia 25 lipca 2002 roku Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego wstrzymał te roboty budowlane z uwagi na fakt, iż prowadzone one były bez uzyskania decyzji pozwalającej na budowę. W piśmie z 8 czerwca 1999 roku J. B. zwróciła się do Prezesa Zarządu Stowarzyszenia (...) o przeprowadzenie komisyjnej wizytacji na terenie nieruchomości w związku z niewykonywaniem postanowień umowy z dnia 28 kwietnia 1995 roku. W dniu 23 września 1999 roku J. B. wniosła do Sądu Okręgowego w Warszawie pozew o zasądzenie od Stowarzyszenia (...) na jej rzecz kwoty 50.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wniesienia pozwu tytułem odszkodowania za zniszczenie polegające na wycięciu ponad 30-letniego dębu w lutym 1996 roku, rozebraniu ogrodzenia oraz rozebraniu budynku gospodarczego, a także z tytułu niewykonania prac remontowych, do których dzierżawca zobowiązał się w umowie z 28 kwietnia 1995 roku. Wyrokiem z dnia 14 listopada 2001 roku, sygn. akt I C 1899/99, Sąd Okręgowy w Warszawie zasądził od pozwanego na rzecz powódki kwotę 35.200 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wydania wyroku do dnia zapłaty. Zasądzona kwota odpowiadała kwocie ustalonej w tym postępowaniu przez biegłego sądowego, obejmującej wartość prac niezbędnych do wykonania remontu obiektu (budynku mieszkalnego i budynku gospodarczego) wraz z ogrodzeniem, zgodnie z umową. Na prace te składały się: w ramach budynku mieszkalnego - wzmocnienie elementów konstrukcyjnych dachu deskami, wymiana odeskowania dachu z desek na styk, uzupełnienie pokrycia dwoma warstwami papy asfaltowej dachów drewnianych, wymiana rynien, wymiana okien, wykucie ościeżnic z muru, obsadzenie nowych okien z uszczelnieniem, dopasowaniem i regulacją, założenie skrzydeł drzwiowych płytowych wewnętrznych jednodzielnych pełnych; w ramach budynku gospodarczego - zbudowanie ścian, położenie tynków wewnętrznych na ścianach i stropach, tynków zewnętrznych na ścianach, położenie podłoża i posadzki, wykonanie konstrukcji dachu wraz z pokryciem papą oraz wykonanie stolarki; zaś w ramach ogrodzenia i wywozu nieczystości stałych - zabetonowanie słupów z rur stalowych w gruncie oraz wywiezienie nieczystości stałych. W dniu 22 maja 2001 roku strony podpisały protokół przeprowadzenia lustracji posesji. W protokole tym wskazano, że Stowarzyszenie wywiązało się z następujących zobowiązań: wykonania przyłącza energetycznego, doprowadzenia wody do budynku, wykonania przyłącza gazu, wykonania readaptacji i remontu pomieszczeń kuchennych i łazienki, przeprowadzenia w niezbędnym zakresie remontu płotu i ogrodzenia a nadto wykonania nowej bramy wjazdowej, osuszenia i doprowadzenia do stanu używalności pomieszczeń piwnicznych, dobudowania pomieszczenia magazynowego na bazie istniejącego obiektu, rozpoczęcia odbudowy budynku gospodarczego. W protokole tym J. B. zgłosiła zastrzeżenia dotyczące: składowania opakowań plastikowych i śmieci w wykopanym w ogrodzie dole, braku korby przy studni i zadaszenia w postaci grzybka (było inne zabezpieczenie), wycięcia drzew, za które domagała się rekompensaty, zamurowania okien na ganku bez zgody, stanu stropów oraz pokrycia dachu, zagrzybionej ściany, braku sufitu w holu, stanu okien i drzwi, uporządkowania i przekopania ogrodu i usunięcia śmieci, tempa budowy budynku gospodarczego, którego budowa stoi w miejscu. W dniu 20 czerwca 2002 roku strony zawarły kolejną umowę nieodpłatnej dzierżawy ww. nieruchomości na okres do dnia 30 czerwca 2003 roku. Uprzednio zaś, w dniu 10 czerwca 2002 roku, strony podpisały ugodę, na mocy której w zamian za odstąpienie od egzekucji zasądzonego odszkodowania Stowarzyszenie miało dokonać niezbędnych prac związanych z nieruchomością powódki, a zawartych w odrębnym protokole inwentaryzacyjno - remontowym. W tym samym dniu podpisano protokół inwentaryzacyjno - remontowy, w którym zawarto opis prac remontowych niezbędnych do zachowania ugody z dnia 10 czerwca 2002 roku, wśród których wymieniono: uzyskanie pozwolenia na odnowienie i poprawienie ogrodzenia posesji, uzyskanie pozwolenia i dokończenie budowy budynku gospodarczego, naprawę dachu poprzez podbitkę, pokrycie papą i montaż rynien, naprawę podłóg w pokojach mieszkalnych, wymianę dwóch spróchniałych okien, wymianę drzwi w dwóch pokojach mieszkalnych i wyplantowanie placu wokół domu. W dniu 10 lipca 2002 roku pełnomocnik Stowarzyszenia pokwitował odbiór od J. B. kwoty 500 zł przeznaczonej na zakup cementu na podmurówki płotu z zastrzeżeniem, że rozliczenie nastąpi po dostarczeniu faktur zakupionego towaru. Wyniki prac, do których wykonania Stowarzyszenie zobowiązało się w ugodzie z dnia 10 czerwca 2002 roku, powódka skontrolowała w dniu 12 października 2002 roku. Zgodnie z treścią sporządzonego wówczas protokołu: uzyskano pozwolenie na postawienie nowego płotu (zgromadzono materiały w postaci desek, cementu, słupków), uzyskano pozwolenie na dokończenie budowy budynku gospodarczego, naprawiono dach i uporządkowano teren koło budynków. W dniu 9 lutego 2005 roku Zastępca Skarbnika działający z upoważnienia Burmistrza Gminy H. uwzględniając wniosek J. B. wydał decyzję umarzającą zaległości podatkowe w łącznej kwocie 1115,30 zł za lata 2000-2004 wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 971,30 zł, z uwagi na fakt nieodpłatnego użytkowania nieruchomości przez Stowarzyszenie (...), jako domu dla osób bezdomnych i najuboższych. Do podpisania przez strony kolejnej ugody doszło w dniu 30 września 2005 roku. W treści tej ugody Stowarzyszenie zobowiązało się do spłaty zasądzonego odszkodowania w miesięcznych ratach po 1 500 zł, a J. B. - do złożenia wniosku do komornika sądowego o zawieszenie postępowania egzekucyjnego i anulowanie zablokowania rachunku bankowego należącego do dłużnika. W dniu 10 stycznia 2006 roku doszło do spotkania J. B. z przedstawicielką Stowarzyszenia (...) - M. M. (1), na którym J. B. oświadczyła, że odmawia przyjęcia nieruchomości ze względu na swoje istotne zastrzeżenia odnośnie jej stanu, natomiast M. M. (1) oświadczyła, że w dniu 10 stycznia 2006 roku stowarzyszenie opuszcza nieruchomość i od tego dnia nie ponosi żadnej odpowiedzialności za ewentualne szkody powstałe na nieruchomości. W spisanym w tym dniu protokole J. B. stwierdziła: zamurowanie drzwi wejściowe do piwnicy - na co M. M. odparła, że drzwi te były już przedmiotem opinii biegłego, zamurowanie okien na ganku - na co M. M. oświadczyła j.w., zły stan okien we wszystkich pokojach - na co M. M. oświadczyła j.w., spróchniała podłoga w dużym pokoju z powodu zacieków - na co M. M. oświadczyła j.w.; ponowne zniszczenie budynku gospodarczego w 2005 roku - na co M. M. oświadczyła, że stan budynku gospodarczego był już przedmiotem postępowania sądowego o sygn. akt I C 1899/99, brak jakichkolwiek opłat, ubezpieczenia lub podatków, zdjęcie bez zgody kasetonów z sufitu, rozwalenie starego parkanu bez wyraźnej i bezpośredniej zgody właścicielki na tą czynność - przy czym J. B. oświadczyła, że nowy płot postawiony przez (...) jest za jej zgodą 3 metry w głąb jej działki, co jednak nie musiało oznaczać zniszczenia starego płotu, cały budynek w brudnym, niechlujnym stanie na zewnątrz i wewnątrz, zniszczenie starego płotu odsłoniło rząd starych drzew, które częściowo wyciął kierownik ośrodka, 50-letnia sosna i brzoza obok niej uschły wskutek celowego zniszczenia. M. M. (1) oświadczyła w treści protokołu, że nie zgadza się z powyższymi zastrzeżeniami J. B..

Mając powyższe na uwadze sąd okręgowy uznał wniesione w tej sprawie powództwo za niezasadne. Jak wskazał, spór w tej sprawie dotyczył faktu i wysokości wyrządzenia szkód na nieruchomości powódki przez osoby ją zamieszkujące po dacie wydania wyroku w sprawie I C 1899/99, tj. po dniu 14 listopada 2001 roku. Powódka jako podstawę prawną powództwa wskazywała art. 415 i nast. k.c., w szczególności ar. 416 k.c. Jak wskazał sąd okręgowy, powódka nie udowodniła, aby pozwany ponosił odpowiedzialność za zniszczenia. Dochodzona z tego tytułu szkoda miała odpowiadać szkodzie polegającej na zniszczeniu 10 sztuk drzwi wewnętrznych, zamka do odrzwi wejściowych do budynku, 4 okien wraz kosztami wymiany, kosztom naprawy zniszczonego sufitu wskutek przymocowania do niego plastikowych kasetonów, wartość dwóch pieców, które zostały usunięte przez pozwanego, wartość uszkodzonych kranów, muszli sedesowej oraz prysznica, materiałów i robót niezbędnych do przywrócenia stanu poprzedniego - odbudowania wejścia do piwnicy, koszt odmalowania pomieszczeń i przesunięcia ogrodzenia o 1 metr w stronę ulicy. Sąd okręgowy uznał, iż nie można przypisać tych szkód pozwanemu. Co do zniszczenia 10 drzwi wewnętrznych sąd wskazał, że zgodnie z zeznaniami świadka Z. W., drzwi w budynku były wymieniane, gdyż stare się porozpadały. Ponadto odszkodowanie obejmujące zobowiązanie pozwanego do wykonania prac polegających na wstawieni drzwi wewnętrznych było przedmiotem postępowania I C 1899/99. Podobnie sytuacja przedstawiała się z oknami. Z kolei stare piece zostały usunięte, gdyż były nieszczelne. W to miejsce został zbudowany nowy piec kaflowy, wstawione nowe okna przywiezione od producenta z wadami, polegającymi na zarysowaniach. Z kolei stary płot rozpadł się ze starości. Powódka nie wykazała aby zniszczenia nastąpiły w okresie przez nią wskazywanym. Budynek był w złym stanie technicznym już w dacie wydania go stowarzyszeniu w roku 1995. Powódka nie udowodniła natomiast, że stan budynku w chwili jego wydania przez stowarzyszenie był gorszy aniżeli w roku 1995. Sąd okręgowy uznał za niezasadne roszczenie dotyczące zwrotu opłat za energię elektryczną wskazując, że opłaty te dotyczyły okresu już po opuszczeniu nieruchomości przez pozwanego. Pozwany nie był również zobowiązany do zwrotu powódce kwoty 280 zł tytułem równowartości podatku od nieruchomości opłaconego przez powódkę w roku 2005. W roku 2005 r. nie łączyła strony żadna umowa, na mocy której pozwany zobowiązywałby się do pokrycia zobowiązań podatkowych powódki za ten rok. Jak wskazał sąd okręgowy, również żądanie zapłaty kwoty 300 zł tytułem opłat za skorzystanie z taksówek na dojazd do Urzędu Gminy w H. w celu złożenia wyjaśnień oraz kwoty 480 zł tytułem równowartości kosztu ubezpieczenia nieruchomości za lata 2003-2005 nie znajdowało uzasadnienia w jakimkolwiek stosunku obligacyjnym łączącym strony. Jak podniósł sąd okręgowy, powódka nie wykazała stanu budynku w dacie przekazania nieruchomości pozwanemu. Nie wykazała również, aby wskazywane przez nią uszkodzenia były nowymi, nie istniejącymi w dacie rozpoznawania sprawy I C 1899/99 obejmującego koszt wykonania prac remontowych w budynku. W końcu powódka nie wykazała, aby pozwany doprowadził do powstania uszkodzeń i złego stanu nieruchomości.

Apelację od wydanego w tej sprawie wyroku złożyła strona powodowa, zaskarżając wyrok w części oddalającej powództwo i wnoszą o jego zmianę poprzez zasądzenie od Stowarzyszenia (...) w W. na rzecz J. B. kwoty 42.185,01 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 2 lutego 2006r. do dnia zapłaty, ewentualnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W apelacji podniesione zostały następujące zarzuty:

1)  naruszenie art. 710 k.c. poprzez brak zastosowania, gdy z okoliczności faktycznych wynika, że strony łączyła umowa użyczenia;

2)  naruszenie art. 712 § 1 K.c. poprzez brak zastosowania i uznanie, że wprowadzone w przedmiocie użyczenia zmiany zostały wykonane za zgodą powódki, gdy wykazano, iż nie było zgody na wymianę kuchni, zamurowanie okien w przedsionku, usunięcie pieca kaflowego oraz ułożenia plastikowych kasetonów na suficie, i przede wszystkim remontując ogrodzenie przesunięto jego położenie w głąb gruntu powódki;

3)  naruszenie art. 713 zdanie pierwsze k.c. poprzez brak zastosowania i uznanie, że pozwane Stowarzyszenie nie musi zwracać powódce zwykłych kosztów utrzymania przedmiotu użyczenia, gdy zostało wykazane, iż powódka poniosła koszty utrzymania przedmiotu użyczenia za okres, gdy było ono posiadaniu Stowarzyszenia w zakresie mediów (energia elektryczna i woda oraz obowiązkowego ubezpieczenia budynków w zakresie OC, a także podatku od nieruchomości),

4)  naruszenie art. 714 k.c. poprzez brak zastosowania i uznanie, że pozwane Stowarzyszenie nie jest odpowiedzialne za uszkodzenia w przedmiot użyczenia, gdy zostało wykazane, iż wystąpiło szereg uszkodzi wymienionych w obu opiniach biegłych,

5)  naruszenie art. 718 § 1 k.c. poprzez brak zastosowania i uznanie, że po zakończeń użyczenia pozwane Stowarzyszenie zwróciło powódce przedmiot użyczenia w stanie niepogorszonym, gdy wykazano szereg naruszeń substancji przedmiotu użyczenia w postaci uszkodzeń: płotu (ogrodzenia przedmiotu użyczenia), okien, drzwi, podłogi w dużym pokoju, sufitów i ścian;

6)  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. mające istotny wpływ na zaskarżony wyrok, a polegające na niezgodnej z zasadami wiedzy, doświadczenia życiowego i prawidłowego rozumowania ocenie zebranego materiału dowodowego, a także przekroczenie zasady swobodnej oceny dowodów poprzez sprzeczność wniosków końcowych sądu I instancji z materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie oraz poprzez sformułowanie przez tenże sąd wniosków sprzecznych z zasadami doświadczenia życiowego wyznaczającymi granice dopuszczalnych wniosków i stopień prawdopodobieństwa ich występowania w danej sytuacji;

7)  naruszenie prawa procesowego, tj. art. 365 § 1 k.p.c. mające istotny wpływ na zaskarżony wyrok, a polegające na pomięciu postanowienia z dnia 08.11.2007r. wydanego przez Sąd Okręgowy w Warszawie oddalającego wniosek pozwanego stowarzyszenia z uwagi na przesłankę res iudicata oraz postanowienia Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dn. 20 marca 2008r. oddalającego zażalenie Stowarzyszenia na ww. postanowienie z dn. 08.11.2007r.

Rozpoznając sprawę w granicach zaskarżenia sąd apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja jest niezasadna, zaś postawione w niej zarzuty odnoszące się zarówno do naruszenia prawa procesowego, jak i materialnego nieskuteczne.

Bezzasadny jest zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Sąd okręgowy dokonał prawidłowej oceny zgromadzonych w tej sprawie dowodów i na ich podstawie dokonał należytych ustaleń faktycznych. Zgodnie z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Skuteczne postawienie zarzutów naruszenia przez sąd pierwszej instancji art. 233 k.p.c. wymaga zatem wykazania, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego i tym samym naruszył reguły swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające samo przekonanie skarżącego o innej, niż przyjął to sąd pierwszej instancji, ocenie przeprowadzonych dowodów, ich doniosłości i wiarygodności (zob. m.in. orzeczenia Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 1998 r., II CKN 4/98; oraz z dni 10 kwietnia 2000 r., V CKN 17/2000). Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 27 września 2002 r., II CKN 817/00, tylko w wypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Zawarte w apelacji zarzuty w znacznej mierze skupiają się na polemice z oceną dowodów dokonaną przez sąd pierwszej instancji wskazując, że pewne dowodowy powinny być ocenione odmiennie. Skarżący nie wykazuje jednak żadnej potencjalnej wadliwości we wnioskowaniu dokonanym przez sąd pierwszej instancji. Nie można również zgodzić się z zarzutami apelacji co sprzeczności pomiędzy wywodami sądu okręgowymi uznającymi brak wykazania szkody po stronie powódki, a treścią przeprowadzonych dowodów z opinii biegłych. Jak wywodzi skarżący, z opinii tych w sposób oczywisty wynika wysokość szkody poniesionej przez powódkę. Z twierdzeniami tymi zgodzić się nie można. Obydwie opinie biegłych sporządzone w tej sprawie dotyczyły zagadnienia wysokości koniecznych nakładów (wydatków) na naprawę wskazanych w postanowieniu sądu uszczerbków w substancji nieruchomości. Tym samym z treści tych opinii można co najwyżej wyprowadzić wniosek o wysokości roszczenia odszkodowawczego. Z ich treści nie wynika natomiast, kiedy i w jakich okolicznościach uszczerbki objęte wyceną powstały. W efekcie treść tych opinii nie może stanowić podstawy dokonania ustaleń faktycznych w zakresie odpowiedzialności za szkody powstałe na nieruchomości powódki. Trafnie więc sąd okręgowy ostatecznie przyjął brak przydatności opinii biegłych dla rozstrzygnięcia sprawy. Opinie te mogłyby stanowić podstawę relewantnych ustaleń faktycznych w tej jedynie sytuacji, gdyby strony powodowa wykazała okoliczności powstania uszczerbków stanowiących przedmiot tych opinii, zaś wykazane przez powódkę okoliczności pozwoliłby na przypisanie stronie pozwanej odpowiedzialności za powstałą szkodę. Zasadnie sąd okręgowy przyjął, że tego rodzaju dowody nie zostały w tej sprawie przeprowadzone.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że w roku 1995, a więc w dacie przekazania budynku pozwanemu na mocy zawartej przez strony umowy dzierżawy, budynek ten kwalifikował się do remontu – pozwany otrzymał budynek w bezczynszową dzierżawę w zamian za wykonanie niezbędnego remontu, w tym między innymi doprowadzenie do budynku energii elektrycznej. Zakres koniecznych prac remontowych ustalony został ostatecznie w opinii biegłego W. K. (1) sporządzonej w roku 2001 w postępowaniu toczącym się w sprawie I C 1899/99. Z treści tej opinii wynikało między innymi: brak rynien dachowych i rur spustowych, niezakończone pokrycie dachu, brak obróbek blacharskich parapetów, woda spływa po ścianach, plamy na elewacji, w pomieszczeniach mieszkalnych występuje duża wilgotność i grzybnie. Okoliczności wskazane w opinii biegłego W. K. nie były w niniejszej sprawie przez strony kwestionowane. Wskazać ponadto należy, że powódka z tytułu niewykonania przez pozwanego remontu, zgodnie z zawartą umową dzierżawy, otrzymała już odszkodowanie. Co więcej, pozwane stowarzyszenie pomimo zapłacenia odszkodowania (raty odszkodowania uiszczane są na bieżąco na rzecz powódki) dodatkowo wykonało pewne prace remontowe. W świetle tych okoliczności podzielić należy stanowisko sądu pierwszej instancji, że strona powodowa nie wykazał, że nieruchomość w roku 2006 r. została zwrócona jej w stanie pogorszonym ponad normalne zużycie związane z eksploatacją nieruchomości i budynku. Strona powodowa nie wykazała bowiem ani faktycznych zniszczeń, jakie miały istnieć w styczniu 2006 r., ani też pogorszenia stanu nieruchomości w porównaniu z rokiem 1995, kiedy to pozwany wszedł w posiadania nieruchomości. Strona powodowa nie wykazała więc szkody poniesionej na skutek działań pozwanego, za którą pozwany byłby odpowiedzialny bądź w ramach podstawy deliktowej, bądź kontraktowej. Tym samym nie jest możliwe przyjęcie odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego za stan budynku i nieruchomości, który został ujęty w opinii biegłych sporządzonych w tej sprawie.

W świetle ustalonych w tej sprawie okoliczności faktycznych nie są zasadne również, zawarte w apelacji, zarzuty naruszenia prawa materialnego. Ich zasadniczą część stanowi zarzut nieuwzględnienia przez sąd pierwszej instancji, przy ocenie relacji prawnej łączącej strony, przepisów dotyczących umowy użyczenia. Zauważyć przy tym należy, że strona powodowa, pomimo że przed sądem pierwszej instancji była reprezentowana przez zawodowego pełnomocnika, przepisów tych nie wskazywała wówczas jako podstawy dochodzonych roszczeń. Jest to więc konstrukcja nowa, zaprezentowana w tej sprawie dopiero w apelacji.

Można zgodzić się z pełnomocnikiem skarżącej, że stosunek prawny łączący strony stanowił umowę użyczenia. Dotyczy to jednak wyłącznie okresu od czerwca 2003 r. do stycznia 2006 r. Uprzednio bowiem z nieruchomości powódki pozwany korzystał w oparciu o umowy dzierżawy bezczynszowej, w ramach których zobowiązany był do poczynienia określonych nakładów na nieruchomości. Przypomnieć należy również, że nakłady te zostały przez strony rozliczone w dwóch ugodach zawartych w latach 2002 i 2005 w związku z prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie, wydanym w sprawie IC 1899/99.

W świetle dokonanych w tej sprawie ustaleń faktycznych nie są skuteczne zarzuty niezastosowania przez sąd okręgowy przepisów zawartych w art. 712, 714 i 718 k.c. Strona powodowa nie udowodniła bowiem w tej sprawie, że w okresie trwania stosunku użyczenia nieruchomość była używana przez pozwanego w sposób nieodpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu. Nie udowodniła również faktu, że w okresie tym nastąpiły zdarzenia skutkujące pomniejszeniem substancji nieruchomości (uszkodzeniem rzeczy), w końcu, że nieruchomość wydana została powódce w stanie pogorszonym ponad normalne zużycie związane z korzystaniem z nieruchomości. Jak zostało to już podniesione powyżej, jedynie miarodajne informacje co do stanu nieruchomości zawarte zostały w opinii biegłego K. i odnoszą się do roku 2001.

Bezzasadny jest również zarzut naruszenia przez sąd okręgowy art. 713 k.c. poprzez odmowę zasądzenia na rzecz powódki kwoty stanowiącej równowartość poniesionych przez nią wydatków z tytułu podatku od nieruchomości, ubezpieczenia nieruchomości, opłat za energię elektryczną i dostawy wody. Wbrew wywodom skarżącego wydatki związane z ubezpieczeniem nieruchomości oraz podatkami nie obciążają biorącego rzecz do używania. Są to bowiem koszty stałe, związane z samym faktem istnienia rzeczy i niezależne od stosunku prawnego łączącego strony, Zasadnie więc wskazuje się w doktrynie, że koszty te nie mogą obciążać biorącego rzecz do używania. Gdyby bowiem obciążenia te przerzucić na biorącego rzecz do używania, umowa użyczenia traciłaby swój darmy charakter – opłaty te stanowiłyby w istocie ekwiwalent za oddanie rzeczy do używania. Z kolei w odniesieniu do wydatków za energię elektryczną, trafnie sąd okręgowy ustalił, że kwoty zapłacone przez powódkę, których zwrotu powódka domaga się w tej sprawie, dotyczą okresu już po wydaniu powódce nieruchomości. Tym samym nie mogą one obciążać pozwanego. Z kolei wydatki na wodę nie były przedmiotem żądania pozwu i tym samym nie mogły być w świetle art. 321 § 1 k.p.c. przedmiotem rozstrzygnięcia przez sąd pierwszej instancji.

Jako niezasadne uznać należało, podobnie jak uczynił to sąd pierwszej instancji, również roszczenie powódki z zapłatę kwoty 300 zł tytułem opłat za taksówki celem dojazdu do urzędu gminy w H.. W szczególności skarżąca ani przed sądem pierwszej instancji, ani w złożonej apelacji, nie wykazała jakiegokolwiek związku przyczynowego pomiędzy tym wydatkiem, a faktem korzystania z nieruchomości przez pozwanego.

Bezzasadny jest w końcu zawarty w apelacji zarzut naruszenia art. 365 k.p.c. Sąd okręgowy przepisu tego nie naruszył. Nie została bowiem podważona moc wiążąca wydanych uprzednio w tej sprawie postanowień w zakresie ustaleń stanowiących podstawę faktyczną wydanego wyroku. Wbrew wywodom skarżącego sąd okręgowy w zaskarżony wyroku nie poczynił ustaleń, że roszczenia zgłoszone przez powódkę w tej sprawie zostały już prawomocnie osądzone. Nie pozostaje natomiast w sprzeczności z zasadą wynikającą z 365 k.p.c. dokonane przez sąd okręgowy ustalenie, że zdarzenia będące źródłem szkody wskazywanej przez powódkę w tej sprawie istniały już w dacie wyrokowania w sprawie IC 1899/99. Nie oznacza to jednak tożsamości podstawy faktycznej obu tych spraw, co stanowiło już przedmiot rozważań sądu apelacyjnego w wydanym w tej sprawie postanowieniu z dnia 20 marca 2008 r.

Z tych wszystkich względów wniesioną apelację należało oddalić jako bezzasadną (art. 385 k.p.c.).