Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 856/11


POSTANOWIENIE
z dnia 4 maja 2011 r.


Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Emil Kuriata

Protokolant: Wioleta Paczkowska


po rozpoznaniu na posiedzeniu z udziałem stron oraz uczestników postępowania
odwoławczego w dniu 4 maja 2011 r. odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej w dniu 22 kwietnia 2011 r. przez wykonawcę Monikę Kołodziej prowadzącą
działalność gospodarczą pod nazwą SIGMA, Al. W. Korfantego 79; 40-160 Katowice
w postępowaniu prowadzonym przez Kompania Węglowa S.A., ul. Powstańców 30,
40 - 039 Katowice,

przy udziale wykonawcy Minova Ekochem S.A., ul. Budowlana 10; 41-100 Siemianowice
Śląskie zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,

przy udziale wykonawcy Spółdzielnia Inwalidów ZGODA, ul. 8-go Marca 1; 95-050
Konstantynów Łódzki zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego
po stronie zamawiającego


postanawia:


1. Odrzuca odwołanie.

2. Kosztami postępowania obciąża Monikę Kołodziej prowadzącą działalność
gospodarczą pod nazwą SIGMA, Al. W. Korfantego 79; 40-160 Katowice i:

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych) uiszczoną przez Monikę Kołodziej
prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą SIGMA, Al. W. Korfantego
79; 40-160 Katowice tytułem wpisu od odwołania.

2.2. Zasądza od Moniki Kołodziej prowadzącą działalność gospodarczą pod nazwą
SIGMA, Al. W. Korfantego 79; 40-160 Katowice na rzecz Kompania Węglowa
S.A., ul. Powstańców 30, 40 - 039 Katowice kwotę 3 600 zł 00 gr (słownie: trzy
tysiące sześćset złotych) stanowiącą uzasadnione koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.


Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejsze postanowienie -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Katowicach.


Przewodniczący: ………………………

U z a s a d n i e n i e

Zamawiający – Kompania Węglowa S.A., ul. Powstańców 30, 40 - 039 Katowice prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „Dostawę półmasek filtrujących
cząsteczki stałe i ciekłe jednorazowego użytku do Oddziałów Kompanii Węglowej S.A.
w 2011 roku”, w trybie przetargu nieograniczonego, na podstawie przepisów ustawy z dnia
29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze
zm.).

Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej
z dnia 20 listopada 2010 r. pod numerem 2010/S 226-344573.

Dnia 14 kwietnia 2011 roku Zamawiający poinformował wykonawców o wyborze oferty
najkorzystniejszej w zadaniach Nr 3 i 5 oraz o wykluczeniu, na podstawie przepisu art. 24
ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp, wykonawcy Moniki Kołodziej prowadzącej działalność gospodarczą
pod nazwą SIGMA, Al. W. Korfantego 79; 40-160 Katowice.

Z decyzją Zamawiającego nie zgodził się wykonawca Monika Kołodziej prowadząca
działalność gospodarczą pod nazwą SIGMA, Al. W. Korfantego 79; 40-160 Katowice (zwana
dalej „Odwołującym”) i dnia 22 kwietnia 2011 roku wniósł odwołanie do Prezesa Krajowej
Izby Odwoławczej.
Odwołujący wniósł odwołanie od następujących czynności Zamawiającego podjętych
w postępowaniu, tj.:
1. Wykluczenia Odwołującego z postępowania i tym samym uznania oferty Odwołującego
złożonej w zakresie zadania nr 3 i 5 za odrzuconą (w związku z treścią art. 24 ust. 4
Pzp).
2. Odrzucenia oferty Odwołującego złożonej w zakresie zadania nr 3 i 5.
3. Wyboru oferty Spółdzielni Inwalidów „ZGODA" w zakresie zadania nr 5 oraz oferty
MINOVA-EKOCHEM S.A. w zakresie zadania nr 3 jako najkorzystniejszych.

Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie w szczególności:
1. Art. 24 ust. 2 pkt 2 poprzez wykluczenie Odwołującego z postępowania pomimo, iż
Odwołujący skutecznie przedłużył ważność oferty oraz wniósł ponownie wadium.
2. Art. 91a ust. 1 ustawy Pzp poprzez nie przeprowadzenie aukcji elektronicznej, co do
zadania nr 3 i 5, pomimo że zostały spełnione przesłanki do jej przeprowadzenia
zgodnie z punktem VII 1.1. s.i.w.z.

3. Art. 7 ust. 1 w związku z art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp poprzez niedopełnienie obowiązku
starannego zbadania i oceny oferty złożonej przez Odwołującego w zakresie spełniania
przez Odwołującego warunków udziału w postępowaniu, tj. poprzez prowadzenie
postępowania w sposób niezapewniający uczciwej konkurencji i równego traktowania
wykonawców;
W związku z powyższym Odwołujący wniósł o:
1. Nakazanie unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na wyborze ofert
najkorzystniejszych w zakresie zadania nr 3 i 5, o czym Odwołujący został
poinformowany drogą faksową w dniu 14 kwietnia 2011 r.
2. Nakazanie unieważnienia czynności Zamawiającego polegającej na wykluczeniu
Odwołującego z postępowania a w konsekwencji odrzucenia jego oferty w zakresie
zadania nr 3 i 5.
3. Nakazanie prowadzenia dalej postępowania, co do zadania nr 3 i 5 w celu wyboru
najkorzystniejszej oferty w drodze aukcji elektronicznej z udziałem Odwołującego z
uwagi na spełnienie warunków przeprowadzenia aukcji elektronicznej określonej w
s.i.w.z.

Kopię odwołania, Odwołujący przekazał Zamawiającemu w dniu 22 kwietnia 2011 roku.
Zamawiający, dnia 22 kwietnia 2011 roku wezwał wykonawców do wzięcia udziału
w postępowaniu odwoławczym.
Dnia 26 kwietnia 2011 roku do postępowania odwoławczego – po stronie Zamawiającego
zgłosił przystąpienie wykonawca: Minova Ekochem S.A., ul. Budowlana 10; 41-100
Siemianowice Śląskie oraz dnia 22 kwietnia 2011 roku wykonawca: Spółdzielnia Inwalidów
ZGODA, ul. 8-go Marca 1; 95-050 Konstantynów Łódzki.
Zamawiający, nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie.

Izba ustaliła i zważyła, co następuje.

Odwołanie podlega odrzuceniu na podstawie przepisu art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy - Prawo
zamówień publicznych jako, że zostało wniesione przez podmiot nieuprawniony.

Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, iż Zamawiający, pismem z dnia 31 stycznia 2011 roku
wezwał wykonawców, którzy złożyli oferty w przedmiotowym postępowaniu, do wyrażenia
zgody na przedłużenie terminu związania ofertą. Wykonawcy mieli obowiązek złożyć
oświadczenie do dnia 9 lutego 2011 roku.
Odwołujący był związany ofertą do dnia 9 lutego 2011 roku i do tej daty nie wyraził zgody
na przedłużenie terminu jej związania.

Zamawiający dnia 14 lutego 2011 roku zwrócił Odwołującemu wadium wniesione
w przedmiotowym postępowaniu.
Pismem z dnia 31 marca 2011 roku, przesłanym Zamawiającemu faksem w dniu 1 kwietnia
2011 roku, Odwołujący poinformował, że przedłuża ważność swojej oferty do dnia 30
kwietnia 2011 roku. Równocześnie Odwołujący wniósł powtórnie wadium w pieniądzu,
bezpośrednio na rachunek bankowy Zamawiającego.

W ocenie Izby Odwołujący swoimi czynnościami doprowadził do sytuacji, w której jego
oferta przestała wiązać w okresie od 10 lutego 2011 roku do dnia 1 kwietnia 2011 roku,
czego potwierdzeniem jest również brak wymaganego przepisami ustawy - Prawo zamówień
publicznych, jak i specyfikacją istotnych warunków zamówienia zabezpieczenia tejże
w wadium.
Należy podkreślić, iż wykonawca w rozumieniu przepisu art. 2 pkt 11 ustawy Pzp, to osoba
fizyczna, osoba prawna albo jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej,
która ubiega się o udzielenie zamówienia publicznego, złożyła ofertę lub zawarła umowę
w sprawie zamówienia publicznego.
Zgodnie z przepisem art. 85 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp wykonawca jest związany ofertą do
upływu terminu określonego w specyfikacji istotnych warunków zamówienia, jednak nie
dłużej niż 60 dni – jeżeli wartość zamówienia jest inna niż określona w pkt 1 i 2.
Wykonawca samodzielnie lub na wniosek Zamawiającego może przedłużyć termin
związania ofertą, z tym że Zamawiający może tylko raz, co najmniej na 3 dni przed upływem
terminu związania ofertą, zwrócić się do wykonawców o wyrażenie zgody na przedłużenie
tego terminu o oznaczony okres, nie dłuższy jednak niż 60 dni.
Konsekwencją dla Odwołującego, niewykonania powyższych czynności jest, w ocenie Izby
utracenie statusu wykonawcy. Skoro bowiem Odwołujący (wykonawca), jako uczestnik
postępowania o udzielenie zamówienia publicznego zainteresowany pozyskaniem
przedmiotowego zamówienia składa ofertę, to winien, poza samą czynnością złożenia oferty
monitorować przebieg postępowania, niepozostając mu obojętny.
Z akt sprawy wynika, iż Odwołujący zaniechał czynności wyrażenia zgody na przedłużenie
terminu związania ofertą w terminie wskazanym przez Zamawiającego, zaniechał również
czynności zabezpieczenia tejże oferty w wadium, pozostawiając wynik w tym zakresie
biegowi zdarzeń.
Nie można sanować czynności Odwołującego, jak też jego mylnego oglądu sprawy
okoliczność, iż w prowadzonym postępowaniu zostało złożone przez Odwołującego
odwołanie, uwzględnione przez Izbę i w tym zakresie oferta sama z siebie musi być uznana
za formalnie obowiązującą.

Zwrócić bowiem należy uwagę na fakt, iż wadium zabezpiecza ofertę, dlatego powinno być
złożone przed upływem terminu składania ofert i winno zabezpieczać ofertę w całym jej
okresie związania. Niezabezpieczenie oferty w wadium, powoduje skutek dla
Zamawiającego, polegający na niemożności zaspokojenia się w przypadkach określonych
przepisem art. 46 ust. 4a oraz 5 ustawy - Prawo zamówień publicznych. Dlatego też
ustawodawca przewidział sankcję dla wykonawców w postaci wykluczenia z postępowania
w przypadku, gdy wykonawca nie wniósł wadium do upływu terminu składania ofert, na
przedłużony okres związania ofertą lub w terminie, o którym mowa w art. 46 ust. 3, albo nie
zgodził się na przedłużenie okresu związania ofertą (art. 24 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp).
Cywilistyczna zasada związania ofertą została wyrażona w art. 66 k.c. Zgodnie z nią
wykonawca jest związany stanowiącym ofertę oświadczeniem woli zawarcia umowy
złożonym drugiej stronie i w oznaczonym w ofercie terminie nie może zwolnić się
z obowiązku zawarcia umowy na warunkach przedstawionych w ofercie. Okres związania
mija wraz z upływem oznaczonego terminu. Prawo zamówień publicznych modyfikuje tę
cywilistyczną konstrukcję, wprowadzając rozwiązanie, zgodnie z którym co do zasady to nie
wykonawca składając ofertę, wskazuje termin, w którym oczekuje odpowiedzi – ale
zamawiający w s.i.w.z. określa, jak długo będzie trwał okres związania ofertą wykonawców,
którzy złożą oferty w postępowaniu. Przy oznaczaniu terminu związania ofertą jest
zobowiązany przestrzegać nieprzekraczalnych terminów związania określonych w prawie
zamówień publicznych. Zgoda na dalsze związanie ofertą może być wyrażona wyłącznie
w czasie, gdy wykonawca jest jeszcze ofertą związany.
Prośba zamawiającego o wyrażenie zgody na wydłużenie terminu związania ofertą nie
musi być w żaden sposób uzasadniona i należy do uznania zamawiającego. Zwrócenie się
przez zamawiającego do wykonawców o zgodę na przedłużenie terminu związania ofertą nie
powoduje obowiązku wyrażenia takiej zgody. Jeśli wykonawca wyraża zgodę, powinien
złożyć ją w formie pisemnej lub formie przewidzianej przez zamawiającego, jako właściwa do
składania oświadczeń (którym niewątpliwie jest wyrażenie zgody), zgodnie z art. 27, gdyż
w myśl art. 73 § 1 k.c., jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną,
czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna i to wyłącznie
w sytuacji, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności. Milczenie wykonawcy w tym zakresie
musi być natomiast każdorazowo traktowane, jako brak wyrażenia zgody, gdyż nie można go
traktować jako oświadczenia woli. Wymóg pisemności (a przy zastosowaniu przepisu art. 27
ust. 1 również dopuszczenie składania oświadczeń poprzez faks lub e-mail) nie pozwala na
uznanie, iż milczenie wypełnia te wymogi. Tym samym nawet w przypadku okoliczności
wskazujących na zamiar dalszego uczestnictwa wykonawcy w postępowaniu, np.
przedłużenie ważności wadium, niezachowanie wymaganej formy oświadczenia woli nie
pozwoli na uznanie, iż przedłużenie terminu związania ofertą nastąpiło. Wykonawca,

odmawiając dalszego związania ofertą, nie ponosi żadnych konsekwencji takiej decyzji,
w szczególności nie traci wadium. Zgoda na dalsze związanie ofertą, co do zasady może
rodzić skutki prawne tylko wówczas, gdy wraz z jej wyrażeniem wykonawca przedłuża okres
ważności wadium. Literalne brzmienie przepisu może sugerować, iż przedłużenie ważności
wadium musi nastąpić w tym samym momencie, co wyrażenie zgody na dalsze związanie
ofertą („jednocześnie"). Celem przepisu jest jednak wyłącznie wprowadzenie obowiązku
złożenia wadium na nowy okres związania ofertą. Wystarczające będzie więc, jeśli obie te
czynności zostaną dokonane w dowolnej kolejności, byleby miały miejsce przed upływem
terminu związania ofertą. Za niedopuszczalne w świetle przepisu należy natomiast uznać
przedłużenie ważności wadium dokonane po upływie terminu związania ofertą, nawet jeśli
wadium wniesione wraz ze składaniem ofert zachowywało ważność przez dłuższy okres niż
pierwotnie wskazany w s.i.w.z., ale krótszy niż nowy termin związania ofertą.

Konsekwencją powyższych ustaleń, jest konieczność stwierdzenia, iż przez podmiot
nieuprawniony w rozumieniu art. 189 ust. 2 pkt 2 ustawy Pzp należy rozumieć przede
wszystkim podmiot, któremu nie służy przymiot wykonawcy na etapie postępowania
o udzielenie zamówienia. Podmiotem nieuprawnionym będzie zatem wykonawca, który
w wyniku czynności przez niego dokonanych utracił taki przymiot. Utrata tegoż przymiotu,
w ocenie Izby może wynikać z różnych aspektów sprawy, choćby zaniechanie w chęci
ubiegania się o uzyskanie zamówienia publicznego.
Tym samym Odwołujący, rezygnując ze swojej oferty złożonej Zamawiającemu utracił
status wykonawcy. Dlatego też Izba stwierdzając jw. postanowiła odrzucić odwołanie, jako że
zostało wniesione przez podmiot do tych czynności nieuprawniony.

O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na podstawie
art. 192 ust. 9 i 10 Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b)
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41 poz. 238), uwzględniając koszty
Zamawiającego poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika w wysokości 3 600,00 zł.


Przewodniczący: …………………………