Sygn. akt: KIO 1725 /11
WYROK
z dnia 26 sierpnia 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska
Protokolant: Agata Dziuban
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 sierpnia 2011 r. odwołania wniesionego do Prezesa
Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 sierpnia 2011 r. przez wykonawcę Wiesława
Bąkowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Wielobranżowe „CERBER” Wiesław Bąkowski z siedzibą w śaganiu, ul. Chrobrego 14 w
postępowaniu prowadzonym przez Skarb Państwa - Ministra Obrony Narodowej –
Ministerstwo Obrony Narodowej – Rejonowy Zarząd Infrastruktury w Szczecinie, ul.
Narutowicza 17B
przy udziale:
A. wykonawcy Impel Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu, ul. Ślężna 118,
zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt: KIO
1725/11 po stronie zamawiającego
B. wykonawcy Piotra Świdzińskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Zakład Technicznych Usług Komunalnych „ECO-PLAN” Piotr Świdziński z siedzibą
w Słupsku, ul. Szczecińska 99 zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt: KIO 1725/11 po stronie zamawiającego
orzeka:
1. uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnić czynność wyboru oferty Impel
Cleaning spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu, ul. Ślężna 118 w
części IX i XVI zamówienia, nakazuje powtórzyć czynność badania i oceny ofert w części IX i XVI
zamówienia z uwzględnieniem oferty odwołującego oraz nakazuje dokonać czynność wyboru
oferty najkorzystniejszej, zgodnie z przyjętym kryterium oceny ofert,
2. kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa - Ministra Obrony Narodowej –
Ministerstwo Obrony Narodowej – Rejonowy Zarząd Infrastruktury w Szczecinie, ul.
Narutowicza 17B i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie:
piętnaście tysięcy złotych) uiszczoną przez Wiesława Bąkowskiego prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „CERBER” Wiesław
Bąkowski z siedzibą w śaganiu, ul. Chrobrego 14 tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Skarbu Państwa - Ministra Obrony Narodowej – Ministerstwo Obrony
Narodowej – Rejonowy Zarząd Infrastruktury w Szczecinie, ul. Narutowicza 17B na rzecz
Wiesława Bąkowskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „CERBER” Wiesław Bąkowski z siedzibą w śaganiu, ul.
Chrobrego 14 kwotę 15 000 zł 00 gr (słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy)
stanowiącą koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wpisu.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień publicznych
(t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu
Okręgowego w Szczecinie.
Przewodniczący: ……………
Sygn. akt KIO 1725/11
U z a s a d n i e n i e
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
usługę polegającą na sprzątaniu pomieszczeń wewnętrznych budynków, zewnętrznych
powierzchni utwardzonych oraz utrzymania terenów zielonych w jednostkach, instytucjach i
obiektach wojskowych położonych w rejonie odpowiedzialności RZI Szczecin zostało wszczęte
przez zamawiającego Ministra Obrony Narodowej – Ministerstwo Obrony Narodowej – Rejonowy
Zarząd Infrastruktury w Szczecinie, ul. Narutowicza 17B, ogłoszeniem w siedzibie i na stronie
internetowej opublikowanych w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 24 maja 2011r. za
numerem 2011/S 99-162369.
W dniu 5 sierpnia 2011r. zamawiający poinformował o wynikach postępowania, w tym o
odrzuceniu oferty wykonawcy Wiesław Bąkowski prowadzącego działalność gospodarczą pod
firmą Przedsiębiorstwo Wielobranżowe „CERBER” Wiesław Bąkowski z siedzibą w śaganiu, ul.
Chrobrego 14 - zwanego dalej odwołującym Cerber, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy z
dnia 29 stycznia 2004r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. t.j. z 2010r. nr 113 poz. 759 ze zm.
– dalej ustawy) z uwagi na wykluczenie tego wykonawcy na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy
z uwagi na niewykazanie spełniania warunków wiedzy i doświadczenia wymaganych dla części
IX, X, XIV, XV i XVI zamówienia. Poinformował także o wyborze następujących wykonawców :
- dla części IX, X, XVI Impel Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu, ul. Ślężna 118,
- dla części XIV Piotra Świdzińskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Technicznych Usług Komunalnych „ECO-PLAN” Piotr Świdziński z siedzibą w Słupsku, ul.
Szczecińska 99- zwany dalej odwołującym Eco-Plan,
- dla części XV Jana Jodkiewicza prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą
Przedsiębiorstwo Inżynieryjno-Budowlano-Usługowe Jan Jodkiewicz z siedzibą w Złocieńcu, ul.
Piłsudskiego 4/1.
W dniu 12 sierpnia 2011r. wpłynęło do Prezesa Izby odwołanie odwołującego Cerber, w którym
zaskarżył on czynność wyboru oferty najkorzystniejszej tj. w częściach :
- IX, X, XVI Impel Cleaning sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu, ul. Ślężna 118,
- XIV Piotra Świdzińskiego prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Zakład
Technicznych Usług Komunalnych „ECO-PLAN” Piotr Świdziński z siedzibą w Słupsku, ul.
Szczecińska 99- zwany dalej odwołującym Eco-Plan,
- XV Jana Jodkiewicza prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą Przedsiębiorstwo
Inżynieryjno-Budowlano-Usługowe Jan Jodkiewicz z siedzibą w Złocieńcu, ul. Piłsudskiego 4/1
oraz czynność wykluczenia go z postępowania i odrzucenia jego oferty. Zarzucił zamawiającemu
naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4 , art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy poprzez bezpodstawne wykluczenie go z
postępowania, naruszenie art. 7 ustawy, naruszenie art. 6 Kodeks Cywilny poprzez zaniechanie
przytoczenia dowodów, przesłanek, na jakich zamawiający uznał, iż odwołujący Cerber nie
przedstawił wymaganych referencji, a także zaniechanie pełnego uzasadnienia podstaw
faktycznych i prawnych o wykluczeniu oferenta z przetargu i nierówne traktowanie firm i
ograniczanie konkurencji, a także wybór wskazanych ofert w podanych wyżej częściach bez oceny
jego oferty. Wniósł o nakazanie zamawiającemu unieważnienia czynności wykluczenia go z
postępowania, unieważnienia czynności wyboru ofert w podanych częściach oraz uznanie, że oferta
złożona przez niego została złożona kompletna i w zakresie żądanym przez zamawiającego w SIWZ
oraz z ostrożności procesowej przywrócenia terminu składania wyjaśnień na wezwanie
zamawiającego, nakazanie równego traktowania oferentów w postępowaniu o zamówienie
publiczne jak też uzasadnienie prawne i faktycznej decyzji o wykluczenia oferenta z przetargu,
ponowną ocenę ofert z zachowaniem obowiązku zawartym w art. 7 ustawy i dokonanie wyboru
najkorzystniejszej oferty cenowej. W uzasadnieniu podniósł, że zamawiający w informacji o
wynikach nie uzasadnił w pełni podstaw prawnych i faktycznych wykluczenia odwołującego Cerber z
przetargu mimo, że winien odnieść się do wyjaśnień złożonych przez niego w toku postępowania
przetargowego, jak też wskazać jakie dokumenty uznaje za właściwe, a których nie uznał i dlaczego.
Brak uzasadnienia uniemożliwia odwołującemu Cerber w pełni ustosunkowanie się do stanowiska
zamawiającego w zakresie wykluczenia z przetargu. Podał, że w dniu 14 lipca 2011 r. zamawiający
wezwał go do uzupełnienia dokumentów, a w tym przedstawienia referencji, mimo dostarczenia
kompletu referencji wraz z ofertą. Odwołujący Cerber spełnił wymagania zamawiającego kolejny raz
dosyłając Wykaz Usług wraz z referencjami potwierdzonymi za zgodność z oryginałem - na łączną
kwotę 2 937 673,08 zł. mimo wymaganych przez zamawiającego referencji na kwotę 2 800 000 zł.
Zamawiający nie uznał referencji RZI Bydgoszcz na kwotę 438 798,56 zł brutto podając, iż brak
jest jednoznacznych danych wskazujących wykonanie tej usługi w wymaganym zakresie, oraz
referencji z RZI Zielona Góra wskazując, iż całość wykazanych referencji winna się zawierać w
datach 3 lata przed dniem otwarcia ofert, a faktycznie zawierały się pomiędzy datami 2 kwietnia
2007 - 28 lutego 2009 r. Odwołujący z tym się nie zgodził i uznał, że zamawiający błędnie
zinterpretował postawione przez siebie warunki. Odwołujący Cerber uważa, iż zgodnie z wolą
ustawodawcy zakres doświadczenia winien zawierać się maksymalnie w ostatnich 3 latach, ale
dla daty zakończenia zamówienia, a nie całości jego wykonania, co potwierdza także
orzecznictwo Izby np. wyrok w sprawie sygn. akt KIO 2280/10 . Natomiast podał, że przedłożona
przez niego referencja od RZI Bydgoszcz określa jednoznacznie, że czas wykonania usługi nie
mógł być wcześniejszy niż data podpisania umowy tj. 2.02.2010 r., i późniejszy niż data
24.06.2011 r. to jest data wystawienia referencji, a wystawca referencji jednoznacznie podał
wartość wykonanych usług w ramach jednej umowy na kwotę 438798,56 zł. Podniósł, że nie ma
możliwości zobowiązania wystawcy referencji do wskazania treści referencji w tym min. zakresu
ich treści, dat i innych informacji. Nadto zamawiający oczekując w referencja takich informacji
także nadinterpretowuje ustawę. Z rozporządzenia w sprawie rodzajów dokumentów jasno i
wyraźnie wynika, że wykonawca przedstawia "wykaz wykonanych w okresie ostatnich trzech lat
dostaw lub usług, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, z
podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz załączenia dokumentów
potwierdzających, że dostawy lub usługi te zostały wykonane należycie".
Zatem referencje mają tylko potwierdzać należyte wykonanie usług, i nic poza tym. Natomiast
wszystkie pozostałe niezbędne informacje, znajdują się w wykazie usług (wartość, przedmiot,
daty wykonania, odbiorcy). Wykaz jest formą oświadczenia woli i wykonawca ponosi
odpowiedzialność za to, co w nim napisał. Wskazał także na stanowisko orzecznictwa w tym
zakresie wyrażone w wyrokach sygn. akt : UZP/ZO/0-640/05, UZP/ZO/0-3653/05, UZP/ZO/0-
85/06, UZP/ZO/0-346/06, UZP/ZO/0-1510/06, KIO/UZP 0-43/07, KIO/UZP 0-62/07, KIO/UZP 0-
27/08, KIO/UZP 0-270/08, KIO/UZP 0-386/08, 0-390/08, KIO/UZP 0-426/08. Podniósł, że jego
interes prawny został naruszony i odwołanie jest w pełni uzasadnione. Wniósł o przeprowadzenie
dowodu z wykazu usług, referencji oraz pisma odwołującego Cerber z dnia 14 lipca 2011r. wraz z
załącznikami. Odwołanie zostało podpisane przez właściciela firmy, kopia odwołania została
przekazana zamawiającemu w dniu 9 sierpnia 2011r.
W dniu 12 sierpnia 2011r. zamawiający poinformował wykonawców o wniesieniu odwołania
przekazując jego kopię oraz wezwał do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.
W dniu 16 sierpnia 2011r. drogą elektroniczną zgłoszenie przystąpienia wniósł Impel Cleaning
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą we Wrocławiu, ul. Ślężna 118 w ramach
części IX, X i XVI zamówienia. Wskazał, że przystępuje po stronie zamawiającego i wniósł o
oddalenie odwołania jako bezzasadnego. Podał, że ma interes w rozstrzygnięciu na korzyść
zamawiającego, gdyż w ten sposób chroni wybór swoich ofert w częściach IX,. X i XVI.
Zgłoszenie zostało opatrzone podpisem cyfrowym weryfikowanym w okresie ważności
certyfikatu, tj. od 30 czerwca 2010r. do dnia 29 czerwca 2012r. Podpis cyfrowy należy do
pełnomocnika zgłaszającego przystąpienie, działającego na podstawie pełnomocnictwa z dnia 16
sierpnia 2011r. udzielonego przez prokurenta samoistnego zgodnie z zasadami reprezentacji
ujawnionymi w KRS, z którego odpis załączono do zgłoszenia. Kopia przystąpienia została
przekazana zamawiającemu i odwołującemu Cerber faksem w dniu 16 sierpnia 2011r.
W dniu 16 sierpnia 2011r. drogą elektroniczną zgłoszenie przystąpienia wniósł Piotr Świdziński
prowadzący działalność gospodarczą pod firmą Zakład Technicznych Usług Komunalnych „ECO-
PLAN” Piotr Świdziński z siedzibą w Słupsku, ul. Szczecińska 99 w ramach części XIV
zamówienia. Wskazał, że przystępuje po stronie zamawiającego i wniósł o oddalenie odwołania z
powodu braku interesu w uzyskaniu zamówienia odwołującego Cerber. Wskazał, że złożył ofertę
najkorzystniejszą cenowo, a oferta odwołującego Cerber jest droższa, a odwołujący Cerber nie
stawia żadnych zarzutów, co do oferty zgłaszającego przystąpienie. Podał, że ma interes w
rozstrzygnięciu na korzyść zamawiającego, gdyż w ten sposób chroni wyboru swojej oferty w części
XIV. Zgłoszenie zostało opatrzone podpisem cyfrowym weryfikowanym w okresie ważności
certyfikatu, tj. od 3 września 2010r. do dnia 2 września 2011r. Podpis cyfrowy należy do właściciela
firmy, zgodnie z zaświadczeniem z EDG, którego odpis załączono do zgłoszenia. Kopia
przystąpienia została przekazana zamawiającemu i odwołującemu Cerber faksem w dniu 16
sierpnia 2011r.
W dniu 25 sierpnia 2011r. zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie wnosząc o jego
oddalenie w całości oraz o zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazał, że co
do części IX, X, XIV i XV odwołujący nie ma interesu w uzyskaniu zamówienia, gdyż złożone
przez niego oferty są droższe niż oferty wybrane i wskazał ceny ofert wybranych w
poszczególnych częściach oraz ceny zaoferowane przez odwołującego w tych częściach. W
odniesieniu do części XVI zamawiający nie kwestionował istnienia interesu w tym przypadku, ale
wskazał, że o ile same usługi mogły wykraczać poza okres trzyletni zakreślony przez
zamawiającego, to wartość oceniana przy spełnianiu warunku może być brana pod uwagę
jedynie w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, dlatego usługi
wykazane w pozycjach 1, 2 i 3 nie mogły być w zakresie wartości uwzględnione w całości przez
zamawiającego. W konsekwencji odwołujący wykazał spełnienie warunku na kwotę ok. 2 525 tys.
zł. w miejsce wymaganych przez zamawiającego 2 800 tys. zł. Zamawiający podniósł, że na
odwołującym ciąży obowiązek udowodnienia faktu, że spełnia warunek udziału w postępowaniu,
a odwołujący tego nie wykazał.
Na rozprawie zamawiający wycofał zarzut, że w części IX odwołujący nie ma interesu w
uzyskaniu zamówienia.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny :
Izba dopuściła dowody z dokumentacji postępowania tj. ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji
istotnych warunków zamówienia wraz z załącznikami, pytania i wyjaśnienia treści siwz, protokołu
otwarcia ofert, protokołu postępowania wraz z załącznikami, oferty odwołującego Cerber,
wezwania do uzupełnienia dokumentów, odpowiedzi odwołującego na wezwanie do uzupełnienia
dokumentów, informacji o wynikach postępowania.
Na podstawie powyższych dowodów Izba ustaliła, co następuje :
W sekcji III.2.3 ogłoszenia –Zdolność techniczna zamawiający w pkt. 1 postawił warunek
posiadania wiedzy i doświadczenia tj. w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu
składania ofert o udzielenie przedmiotowego zamówienia, a jeżeli okres prowadzenia działalności
jest krótszy, w tym okresie, nabyli wiedzę i doświadczenie wykonując usługi polegające na
utrzymaniu czystości powierzchni wewnętrznych lub utrzymaniu w czystości powierzchni
wewnętrznych oraz utwardzonych powierzchni zewnętrznych lub w utrzymaniu czystości
powierzchni wewnętrznych oraz terenów zielonych o wartości nie mniejszej niż podane poniżej :
- dla części I – 2 500 000,00 PLN,
- dla części II – 1 500 000,00 PLN,
- dla części III – 2 000 000,00 PLN,
- dla części IV – 600 000,00 PLN,
- dla części V – 1 000 000,00 PLN,
- dla części VI – 800 000,00 PLN,
- dla części VII – 400 000,00 PLN,
- dla części VIII – 1 200 000,00 PLN,
- dla części IX – 600 000,00 PLN,
- dla części X - 400 000,00 PLN,
- dla części XI – 600 000,00 PLN,
- dla części XII – 400 000,00 PLN,
- dla części XIII – 1 500 000,00 PLN,
- dla części XIV – 500 000,00 PLN,
- dla części XV – 700 000,00 PLN,
- dla części XVI – 600 000,00 PLN,
- dla części XVII – 800 000,00 PLN,
- dla części XVIII – 900 000,00 PLN
- dla części XIX – 700 000,00 PLN.
W przypadku składania oferty na kilka części, należy wykazać wartość usług stanowiących sumę
tych części. Warunki o identycznej treści znalazły się w rozdziale VII pkt. 2 str. 70 siwz.
Odwołujący Cerber składał ofertę na części : IX, X, XIV, XV i XVI i we wszystkich częściach
został z postępowania wykluczony, a jego oferta nie podlegała ocenie. W każdej ze wskazanych
części zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej.
W części IX zamawiający wybrał przystępującego Impel Cleaning za cenę 481 747,79zł.,
odwołujący w tej części zamówienia zaoferował cenę 468.387,30zł.
W części X zamawiający wybrał przystępującego Impel Cleaning za cenę 296 335,18zł.,
odwołujący w tej części zamówienia zaoferował cenę 316 942,07zł.
W części XIV zamawiający wybrał przystępującego Eco-Plan za cenę 327 878,84zł., odwołujący
w tej części zamówienia zaoferował cenę 377 830,04zł.
W części XV zamawiający wybrał wykonawcę Jana Jodkiewicza za cenę 476 348,68zł.,
odwołujący w tej części zamówienia zaoferował cenę 605 530,20zł.
W części XVI zamawiający wybrał przystępującego Impel Cleaning za cenę 524 217,46zł.,
odwołujący w tej części zamówienia zaoferował cenę 503 614,96zł.
W ofercie odwołującego Cerber na stronie 254 – 255 dokumentacji przetargowej według
numeracji zamawiającego znajduje się załącznik nr 6 – Wykaz usług, w którym wskazano
następujące usługi :
- w poz. 1 dla RZI w Zielonej Górze, ul. Chrobrego 7, WAK Krosno Odrzańskie, wartość
usługi w PLN 615 000, termin realizacji/odbiorca – 02.04.2007-28.02.2009, informacja
sposobie dysponowania wiedzą i doświadczenie – własne, załączniki – referencja,
- w poz. 2 dla RZI w Zielonej Górze, ul. Chrobrego 7, WAK Krosno Odrzańskie, wartość
usługi w PLN 623 000, termin realizacji/odbiorca – 02.04.2007-28.02.2009, informacja
sposobie dysponowania wiedzą i doświadczenie – własne, załączniki – referencja,
- w poz. 3 dla RZI w Szczecinie, ul. Narutowicza 17b, WAK Darłowo, WAK Wałcz, WAK
Kołobrzeg wartość usługi w PLN 755 543,18, termin realizacji/odbiorca – 04.03.2008-
30.04.2009, informacja sposobie dysponowania wiedzą i doświadczenie – własne,
załączniki – referencja,
- w poz. 4 dla RZI w Bydgoszczy, ul. Chrobrego 7, WAK Krosno Odrzańskie, wartość usługi
w PLN 438 798,56, termin realizacji/odbiorca – 02.02.2010 – 24.06.2011, informacja
sposobie dysponowania wiedzą i doświadczenie – własne, załączniki – referencja,
- w poz. 5 dla RZI w Szczecinie, ul. Narutowicza 17b, WAK Szczecin Podjuchy, WAK
Złocieniec, wartość usługi w PLN 505 328,34, termin realizacji/odbiorca – 20.07.2010-
06.06.2010., informacja sposobie dysponowania wiedzą i doświadczenie – własne,
załączniki – referencja.
Na stronie 256 znajduje się list referencyjny RZI Szczecin z 6 czerwca 2010r., z którego
wynika, że odwołujący realizował na rzecz RZI Szczecin usługi sprzątania pomieszczeń
wewnętrznych i terenów utwardzonych w WAK w Szczecinie – Podjuchach oraz w Złocieńcu
na podstawie umowy PM/0066/WE/2010 z dnia 20 lipca 2010r. do 01.06.2011 r. na kwotę
505 328,34 PLN brutto. Usługi wykonano należycie.
Na stronie 257 znajduje się list referencyjny nr 11/09 RZI w Zielonej Górze z dnia 22 czerwca
2009r., z którego wynika, że odwołujący wykonywał w okresie od 2 kwietnia 2007 do 28
lutego 2009r. usługi kompleksowego sprzątania pomieszczeń wspólnego użytkowania oraz
utrzymania terenów zewnętrznych w obiektach wojskowych w Dobrem n/Kwisą, Krośnie
Odrzańskim i Skwierzynie na łączną kwotę 1 374 730,61zł. Wskazano, ze odwołujący
wykazał się elastycznością w dostosowaniu systemu pracy do wymagań zamawiającego, a
współpraca przebiegała bezkonfliktowo oraz z zachowaniem ustalonych terminów.
Na stronie 258 znajduje się referencja RZI Szczecin z dnia 30 kwietnia 2009r. z której wynika,
że odwołujący Cerber realizował w okresie od 4 marca 2008r. do 30 kwietnia 2009r. usługi
sprzątania pomieszczeń wewnętrznych i terenów utwardzonych na kwotę 755 543, 18 PLN
brutto. Wykonano prace określone umową w pełnym zakresie oraz należycie.
Na stronie 259 znajduje się referencja RZI Bydgoszcz, która potwierdza wykonanie umowy nr
10/SP/SGKiE/2010-2011 z dnia 2 lutego 2010r. usług utrzymania czystości i porządku w
kompleksach wojskowych rejonu działania Zarządu w zakresie kompleksowego utrzymania
czystości w budynkach biurowych i koszarowych, sprzątania, odśnieżania placów, ulic i
chodników, sprzątania i koszenia trawników. Powyższe usługi do daty wystawienia referencji
wykonywane były zgodnie z obowiązującą umową. Łączna wartość usług to 438 798,56zł.
W dniu 14 lipca 2011r. zamawiający wezwał odwołującego do uzupełnienia dokumentów
potwierdzających spełnianie warunków udziału w postępowaniu określonego w części VII
siwz ust. 1 pkt 2 i 4. W uzasadnieniu wezwania zamawiający wskazał, że w części VII ust. 2
pkt 7 siwz zamawiający żądał wykazu wykonanych usług określonych części VII siwz ust. 1
pkt. 2, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywanych w zakresie
niezbędnym do wykazania spełnienia warunku wiedzy i doświadczenia w okresie ostatnich 3
lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy
w tym okresie, z podaniem ich wartości, przedmiotu, dat wykonania i odbiorców oraz z
załączeniem dokumentu potwierdzającego, że te usługi zostały wykonane należycie lub są
wykonywane należycie. Do swojej oferty, według zamawiającego odwołujący załączył wykaz
usług potwierdzający wykonanie usług na kwotę 2 525 118,05 PLN, podczas gdy warunkiem
było by wykonawca składający ofertę na części IX, X, XIV, XV, XVI wykazał wykonanie usług
na kwotę min. 2 800 000zł.
W dniu 18 lipca 2011r. odwołujący złożył pismo, w którym wyjaśnił zamawiającemu, że w
załączeniu przesyła ponownie wykaz usług wykonanych i wykonywanych wraz z referencjami
wystawionymi przez :
1) RZI w Zielonej Górze na łączną kwotę 1 374 730,61 w tym dla zadania :
a) WAK Skwierzyna 615 000zł.,
b) WAK Krosno Odrzańskie 623 000zł.
2) RZI w Szczecinie – wykonanie zadaniach w ramach jednej umowy na kwotę 755 543,18zł.
3) RZI w Szczecinie – wykonanie zadaniach w ramach jednej umowy na kwotę 505 328 34zł.
4) RZI w Bydgoszczy – za wykonanie zadania na kwotę 438 798, 56zł.
Razem przedstawione referencje opiewają na kwotę 2 937 670,08zł., wobec wymaganej
kwoty 2 800 000zł.
Do tego pisma odwołujący załączył wykaz usług identycznej treści jak złożony do oferty, oraz 4
załączone do oferty referencje, a także referencje RZI Bydgoszcz z dnia 7 czerwca 2011r. z
których wynika wykonanie usług utrzymania czystości i porządku w kompleksach wojskowych w
Łasku i Tomaszowie Mazowieckim obejmujące kompleksowe utrzymanie czystości budynków
kubaturowych, sprzątanie odśnieżanie placów, ulic i chodników, sprzątanie i koszenie trawników.
Usługi wykonano zgodnie z obowiązującymi umowami, a łączna wartość świadczonych usług to
663 097zł. brutto. Nadto odwołujący przedłożył referencję Starostwa Powiatowego w Bolesławcu
z dnia 7 czerwca 2011r., z której wynika, że odwołujący w okresie od 20 maja 2009 do 19 maja
2011r. wykonywał usługi sprzątania pomieszczeń biurowych i terenów zewnętrznych i dał się
poznać jako rzetelny partner. Usługi, których dotyczą wskazane powyżej referencje, nie zostały
wskazane w wykazie usług, ani w ofercie, ani w odpowiedzi na wezwanie zamawiającego.
Nas stronach 226- 233 i 203 – 212 znajdują się stanowiska Komisji Przetargowej, co do
przesłanych wyjaśnień do złożonych dokumentów oraz do złożonych ofert. W odniesieniu do
odwołującego wynika z nich, że zamawiający dokonując oceny spełniania warunku udziału w
postępowaniu zaliczył odwołującemu następujące usługi :
- z poz. 1 w części na kwotę 213 913, 04zł., gdyż umowa trwała od 1 kwietnia 2007, czyli
dłużej niż 3 lata od otwarcia ofert,
- z poz. 2 w części na kwotę 216 695,65zł. z analogicznym wyjaśnieniem,
- z poz. 3 w części na kwotę 539 673,70zł., gdyż obejmuje okres dłuższy niż 3 lata,
- z poz. 4 w części na kwotę 324 260,73zł., gdyż uzyskano informację z RZI Bydgoszcz, że
podana przez odwołującego kwota, to wartość całego zamówienia, które jest w trakcie
realizacji i zakończy się 31 grudnia 2011r.,
- z poz. 5 całość na kwotę 505 328,34zł.
Według obliczeń zamawiającego dało to łączną wartość 1 799 871,46zł., zamiast wymaganej
2 800 000zł. Podano także, że odwołujący załączył referencję RZI Bydgoszcz bez umieszczenia
jej w wykazie usług na kwotę 663 097zł., Termin zakończenia świadczenia tej usługi to także 31
grudnia 2011r., a zatem można byłoby zaliczyć jedynie 488 715,59zł., co w dalszym ciągu nie
potwierdzałoby spełnienia warunku udziału w postępowaniu, gdyż wówczas wartość usług
wynosiłaby 2 288 587,05zł., a więc także poniżej 2 800 000 zł. Komisja zaproponował odrzucić
ofertę.
W informacji o wyniku postępowania w uzasadnieniu faktycznym zamawiający wskazał, że w poz.
1 i 2 wykazu usług termin realizacji jest niezgodny z żądanym, bo termin początkowy to
07.07.2008r., a rozpoczęcie realizacji usług w poz. 1 i 2 wykazu nastąpiło 2 kwietnia 2007r., a
więc 15 miesięcy wcześniej, a dodatkowo nadesłany dokument referencja RZI Bydgoszcz z 7
czerwca 2011r. potwierdza termin początkowy oraz wartość 663097zł., a nie wskazano wartości
usługi w terminie do 7 lipca 2011r. tj. d dnia otwarcia ofert.
Izba zważyła, co następuje :
Odwołujący ma interes w uzyskaniu zamówienia w przedmiotowym postępowaniu w części IX i
XVI zamówienia, albowiem tych częściach zaoferował cenę niższą niż wykonawca wybrany.
Zatem w przypadku uwzględnienia odwołania odwołujący ma szansę na uzyskanie zamówienia w
tych częściach. Odwołujący może ponieść szkodę w związku z jego wykluczeniem z
postępowania w postaci nie uzyskania korzyści, które zakładał osiągnąć z uzyskania zamówienia.
Przesłanka materialno prawna z art. 179 ust. 1 ustawy została wypełniona w zakresie części IX i
XVI zamówienia.
Izba uznała, że odwołujący nie wykazał istnienia interesu w uzyskaniu zamówieniu w częściach
X, XIV i XV. We wszystkich tych częściach oferta odwołującego jest droższa cenowo od ofert
wybranych. Przywrócenie zatem odwołującego do postępowania w ramach tych części nie
doprowadzi do uzyskania przez niego zamówienia w tych częściach. Odwołujący podnosi
bowiem jedynie zarzuty odnoszące się do czynności wykluczenia go z postępowania i odrzucenia
jego oferty, a nie kwestionuje prawidłowości oceny ofert wybranych w tych częściach. W ocenie
Izby odwołujący nie wypełnił przesłanki materialno prawnej dopuszczalności odwołania w
częściach X, XIV, XV zamówienia.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 24 ust. 2 pkt 4 , art. 89 ust. 1 pkt 5 ustawy poprzez
bezpodstawne wykluczenie go z postępowania, a w konsekwencji naruszenia przez zamawiającego
art. 7 ustawy poprzez nierówne potraktowanie traktowanie firm i ograniczanie konkurencji, a także
wybór wskazanych ofert w podanych wyżej częściach bez oceny jego oferty
Zarzut zasługuje na uwzględnienie. Jak wynika z dopuszczonych dowodów zamawiający uznał, że
postawiony przez niego warunek wiedzy i doświadczenia musi wykazywać nabycie doświadczenia w
ściśle określonym przedziale czasowym tj. od 7 lipca 2008 do 7 lipca 2011r. Doświadczenie nabyte
w okresie wykraczającym poza te ramy czasowe nie było przez zamawiającego uwzględnianie, a
wartość usług zrealizowana w takich okresach nie była brana pod uwagę przez zamawiającego przy
ocenie spełniania warunku pod względem postawionego cenzusu wartościowego dla
poszczególnych części zamówienia i łącznie dla wszystkich części, na które składana była oferta.
Izba uznaje, że w niniejszej sprawie przedmiotem zamówienia jest usługa o charakterze ciągłym,
składająca się z czynności faktycznych powtarzających się najczęściej w stałych odstępach czasu
np. raz dziennie, raz na tydzień raz na miesiąc. W związku z tym zamawiający przy ocenie
spełniania warunku udziału w postępowaniu powinien był brać pod uwagę zarówno usługi już
wykonane jak i wykonywane w dacie upływu terminu składania ofert. Takiej interpretacji nie przeczy
także sam zamawiający, o czym świadczy choćby treść wezwania do uzupełnienia dokumentów z
dnia 14 lipca 2011r. skierowana do odwołującego, jak również stanowisko Komisji Przetargowej,
która brała do oceny zarówno usługi wykonane jak i jeszcze niezakończone. Warunek wiedzy i
doświadczenia służy weryfikacji wykonawcy, pod kątem tego, czy umie i wie jak zrealizować
zamówienie objęte postępowaniem. Tym samym zarówno przy stawianiu tego warunku jak i przy
ocenie jego spełnienia trzeba w pierwszej kolejności odpowiedzieć na pytanie, kiedy dochodzi do
nabycia wiedzy i doświadczenia. W przypadku wiedzy jest to najczęściej moment ukończenia szkoły,
uczelni, kursu, szkolenia i złożenia egzaminu potwierdzającego nabycie umiejętności. W ten sposób
nabywa się wiedzę teoretyczną, natomiast doświadczenie to wiedza praktyczna, a więc zdobyta w
drodze wykonania określonych czynności samodzielnie, w zespole lub pod nadzorem osoby bardziej
doświadczonej. Momentem zatem uzyskania doświadczenia jest chwila prawidłowego ukończenia
czynności. W przypadku usług o charakterze ciągłym najczęściej mamy do czynienia z szeregiem
powiązanych ze sobą czynności, które mogą trwać w znacznej przestrzeni czasowej. Ustawodawca
zatem w takiej sytuacji dopuścił możliwość wykazania się doświadczeniem w realizacji usług jeszcze
nie ukończonych. Skoro zatem nabycie doświadczenia co do zasady następuje z chwilą ukończenia
wykonywania usługi, to potwierdzenie spełnienia warunku następuje, jeśli termin zakończenia
wykonywania usługi mieścił się w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert.
Nielogiczne byłoby bowiem przyjęcie, że doświadczenie, którego nabywanie rozpoczęło się
wcześniej niż ostatnie trzy lata przed upływem terminu składania ofert, a zakończyło np. w dniu
poprzedzającym składanie ofert nie zostało nabyte, albo jak chce tego zamawiający, zostało nabyte
jedynie w okresie mieszczącym się w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania
ofert. Zamawiający w ocenie Izby błędnie zinterpretował treść § 1 ust.1 pkt. 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 30 grudnia 2009r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. nr
226 poz. 1817), prawidłowo bowiem powinien był zaliczyć odwołującemu w całości doświadczenie
nabyte w poz. 1, 2 i 3 wykazu. Jedynym przypadkiem, kiedy zamawiający ma prawo odmówić
zaliczenia całego wykazanego okresu realizacji zamówienia, jest sytuacja, kiedy wykonawca
wykazuje doświadczenie za pomocą usług jeszcze wykonywanych. Wówczas zamawiający może
zaliczyć jedynie okres, w którym odwołujący doświadczenie już nabył, a pominąć ten który odnosi się
do doświadczenia, które wykonawca nabędzie po upływie terminu składania ofert do momentu
zakładanego czasu realizacji wykazywanego zamówienia. Zamawiający akurat w tym przypadku
prawidłowo dokonał badania czasu trwania umowy z RZI Bydgoszcz i pominął wartość zamówienia
jeszcze niezrealizowanego przez wykonawcę tj. odjął od podanej kwoty 438 798,56zł., kwotę
114 537,83zł. tj. kwotę przypadającą do wypłaty dla odwołującego za realizację zamówienia w
okresie 7 lipca 2011- 31 grudnia 2011r. W przypadku tej wykonywanej usługi, nabycie
doświadczenia nastąpiło w odniesieniu do czynności wykonanych w okresie od 2 lutego 2010 do 6
lipca 2011r., czyli 18 miesięcy. Biorąc to pod uwagę wartość wykazanych przez odwołującego usług
przy prawidłowej ocenie powinna przedstawiać się następująco : 615 000zł.(WAK Skwierzyna) +
623 000 zł. (WAK Krosno Odrzańskie) + 755 543,18 zł. (RZI Szczecin WAK Kołobrzeg, WAK Wałcz,
WAK Darłowo) + 324 260,73 zł. (RZI Bydgoszcz) + 505 328,34zł. (RZI Szczecin WAK Szczecin
Podjuchy, WAK Złocieniec), co łącznie daje wartość 2 823 132,25zł. Izba uznaje, że zamawiający
nieprawidłowo zastosował wobec odwołującego art. 24 ust. 2 pkt 4 ustawy i art. 89 ust. 1 pkt 5
ustawy, a w konsekwencji naruszył art. 7 ust. 1 ustawy.
Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 6 Kodeks Cywilny poprzez zaniechanie przytoczenia
dowodów, przesłanek, na jakich zamawiający uznał, iż odwołujący Cerber nie przedstawił
wymaganych referencji, a także zaniechanie pełnego uzasadnienia podstaw faktycznych i prawnych
o wykluczeniu oferenta z przetargu.
Zarzut nie zasługuje na uwzględnienie. W ocenie Izby zamawiający zbadał i zweryfikował wszystkie
dowody przedłożone przez odwołującego, w tym także te, które nie były objęte oświadczeniem
wiedzy odwołującego w formie wykazu usług i podał odwołującemu powody, dla których ocena
przedłożonych przez odwołującego dokumentów, doprowadziła go do uznania, że odwołujący nie
spełnia warunku udziału w postępowaniu. Badanie to w ocenie Izby było wszechstronne, dokładne i
zmierzało do zweryfikowania przez zamawiającego spełniania przez odwołującego postawionego
warunku. Naruszenie zamawiającego nie polegało zatem na naruszeniu zasad dowodzenia, czy
przytaczania podstaw wykluczenia wykonawcy i odrzucenia oferty, ale na błędnej interpretacji
przepisów prawa, a w konsekwencji na ich niewłaściwym zastosowaniu, co doprowadziło do
nieuzasadnionego wykluczenia odwołującego z postępowania.
Mając na uwadze powyższe Izba orzekła jak w sentencji na podstawie art. 191 ust. 1, 2 i 3 pkt 1
ustawy.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku sprawy, na podstawie przepisu
art. 192 ust. 9 i 10 ustawy w zw. z § 3 pkt 1 oraz pkt. 2 lit. b oraz § 5 ust. 2 pkt. 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący :
…………………………………