Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 1900/11

WYROK
z dnia 16 września 2011 r.

Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Małgorzata Rakowska


Protokolant: Rafał Komoń

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 13 września 2011 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 2 września 2011 r. przez
wykonawcę Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A. z siedzibą w Warszawie,
00-133 Warszawa, Al. Jana Pawła II 24 w postępowaniu prowadzonym przez Najwyższą
Izbę Kontroli, 02-056 Warszawa, ul. Filtrowa 57,

przy udziale:

1) wykonawcy Compensa Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie S.A. Vienna
Insurance Group z siedzibą w Warszawie, 02-342 Warszawa, Al. Jerozolimskie
162 zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania odwoławczego o sygn. akt
KIO 1900/11 po stronie zamawiającego,

2) wykonawcy TU INTER Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, 02-486 Warszawa,
Al. Jerozolimskie 172 zgłaszającego swoje przystąpienie do postępowania
odwoławczego o sygn. akt KIO 1900/11 po stronie zamawiającego,

orzeka:

1.oddala odwołanie,

2.kosztami postępowania obciąża wykonawcę Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie
S.A. z siedzibą w Warszawie, 00-133 Warszawa, Al. Jana Pawła II 24 i:

2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
Powszechny Zakład Ubezpieczeń na śycie S.A. z siedzibą w Warszawie,
00-133 Warszawa, Al. Jana Pawła II 24 tytułem wpisu od odwołania.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (tj. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.


Przewodniczący: ……………

























Sygn. akt: KIO 1900/11

U z a s a d n i e n i e

Najwyższa Izba Kontroli, zwana dalej „Zamawiającym”, działając na podstawie
przepisów ustawy dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (tj.: Dz. U. z 2010
r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą Pzp”, prowadzi, w trybie przetargu
ograniczonego, postępowanie o udzielenie zamówienia na „Usługi grupowego ubezpieczenia
na życie i zdrowotnego pracowników NIK i członków ich rodzin”. Postępowanie podzielono
na dwie części.
Ogłoszenie o przedmiotowym zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku
Urzędowym Unii Europejskiej z dnia 29 marca 2011 r., nr 2011/S 61-099210.
W dniu 24 sierpnia 2011 r. Zamawiający opublikował na swoich stronach
internetowych informację o wyborze oferty najkorzystniejszej w części I, w której za
najkorzystniejszą uznano ofertę wykonawcy Compensa Towarzystwo Ubezpieczeń na śycie
S.A. Vienna Insurance Group z siedzibą w Warszawie, zwanego dalej „Compensa” i w części
II, w której za najkorzystniejszą uznano ofertę wykonawcy Towarzystwo Ubezpieczeń INTER
Polska S.A. z siedzibą w Warszawie, zwanego dalej „INTER Polska”.
W dniu 2 września 2011 r. (pismem z tej samej daty) Odwołujący wniósł odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej (wpływ pisma do Zamawiającego w dniu 2 września
2011 r.) od niezgodnej z przepisami ustawy Pzp czynności Zamawiającego dotyczącej:
1) części I, tj. usługi grupowego ubezpieczenia na życie pracowników Najwyższej Izby
Kontroli i członków ich rodzin, polegającej na:
a) zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy Compensa,
b) wyboru oferty wykonawcy Compensa przez Zamawiającego, jako
najkorzystniejszej w części I,
2) części II, tj. usługi grupowego ubezpieczenia zdrowotnego pracowników Najwyższej
Izby Kontroli i członków ich rodzin, polegającej na:
a) zaniechaniu odrzucenia oferty wykonawcy INTER Polska,
b) wyboru oferty wykonawcy INTER Polska przez Zamawiającego, jako
najkorzystniejszej w części II,
zarzucając Zamawiającemu naruszenie:
1) art. 89 ust. 1 i 2 w zw. z art. 82 ust. 3 ustawy Pzp poprzez ich niezastosowanie
skutkujące zaniechaniem odrzucenia oferty wykonawcy Compensa (w części I) oraz
wykonawcy Inter Polska (w części II), podczas gdy są one niezgodne z specyfikacją
istotnych warunków zamówienia, zwaną dalej „SIWZ",
2) art. 91 ust. 1 ustawy Pzp poprzez dokonanie wyboru ofert wykonawcy Compensa (w
części I) oraz wykonawcy Inter Polska (w części II), jako ofert najkorzystniejszych,
mimo iż oferty te winny być odrzucone, jako oczywiście niezgodne z SIWZ,
3) art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Pzp poprzez przeprowadzenie postępowania o udzielenie
zamówienia w sposób nie zapewniający zachowania uczciwej konkurencji oraz
równego traktowanie wykonawców,
4) naruszenie innych przepisów ustawy Pzp wskazanych w uzasadnieniu odwołania.
Jednocześnie Odwołujący wniósł o:
1) nakazanie Zamawiającemu unieważnienia czynności wyboru oferty wykonawcy
Compensa (w części I) oraz oferty wykonawcy Inter Polska (w części II), jako ofert
najkorzystniejszych,
2) nakazanie Zamawiającemu dokonania czynności ponownego badania i oceny ofert
złożonych w postępowaniu, zarówno w zakresie części I, jak i części II, oraz
czynności wyboru oferty najkorzystniejszej,
3) nakazanie Zamawiającemu dokonania czynności odrzucenia oferty wykonawcy
Compensa (w części I) oraz oferty wykonawcy Inter Polska (w części II),
4) przyznanie Odwołującemu zwrotu kosztów postępowania wywołanych wniesieniem
niniejszego odwołania.
W uzasadnieniu odwołania Odwołujący wskazał m.in., iż w ofercie wykonawcy
Compensa, jak i wykonawcy INTER Polska znajdują się postanowienia świadczące o
niezgodności ofert tych wykonawców z treścią SIWZ. Wykonawcy ci załączyli do oferty
Ogólne Warunki Ubezpieczenia, których zapisy są sprzeczne z wymaganiami
Zamawiającego określonymi w SIWZ. tj. w szczególności:
I.odnośnie oferty wykonawcy Compensa:
a) W Ogólnych Warunkach Grupowego Ubezpieczenia na śycie (kod warunków: BRP —
0309):
− § 2 pkt 6 (Definicje pojęć) i pkt 13 (definicja nieszczęśliwego wypadku),
− § 6 pkt 7, pkt 8,
− § 7 pkt 1, pkt 4, pkt 5
− § 12 pkt 3,
− § 13 pkt 2,
− § 14 (Ograniczenia i wyłączenia odpowiedzialności Towarzystwa) pkt 3 ust. 2;
pkt 3 ust. 9,
− § 18 (Wypowiedzenie umowy ubezpieczenia),
− § 21 (Indywidualne kontynuowanie ubezpieczenia grupowego) pkt 2, pkt 8 ust.
1, pkt 16
b) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Śmierci w Następstwie Nieszczęśliwego Wypadku (kod o.w.u.: BRP 0409 ):
− § 2 (definicje pojęć),
− § 4 pkt 3,
− § 5 pkt 2 ust. 4,
c) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Śmierci w Następstwie Wypadku Komunikacyjnego (kod o.w.u.: BRP 0509): definicja
wypadku komunikacyjnego,
d) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Śmierci w Następstwie Wypadku Przy Pracy (kod warunków: BRP - 0609): zakres
odpowiedzialności za śmierć Osoby ubezpieczonej w następstwie nieszczęśliwego
wypadku przy pracy do okresu 6 miesięcy od dnia zajścia wypadku przy pracy,
e) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Śmierci w Następstwie Wypadku Komunikacyjnego Przy Pracy (kod warunków: BRP
- 0709 ):
− w § 2 pkt 6,
− § 4,
f) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Trwałego Uszczerbku Na Zdrowiu w Następstwie Nieszczęśliwego Wypadku (kod
warunków: BRP — 0809):
− definicja udaru mózgu,
− definicja zawału serca,
− § 4 ,
g) W Ogólnych Warunkach dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Pobytu w Szpitalu w następstwie Nieszczęśliwego Wypadku lub choroby (kod
warunków: BRP -1209):
− § 4 pkt 4 ust. 3,
h) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Całkowitej Niezdolności Do Pracy (kod warunków: BRP -1409 ):
− § 4 pkt 2 ust. 1,
i) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Poważnego Zachorowania (Wariant Standardowy i Wariant Plus) (kod warunków:
BRP — 1509 ):
− § 6 pkt 2 i 3,
j) W Ogólnych Warunkach Dodatkowego Grupowego Ubezpieczenia Na Wypadek
Operacji Chirurgicznej (kod warunków: BRP -1609, wraz z aneksem z dnia 27
czerwca 2011 r.):
− § 4 (Zakres Odpowiedzialności Towarzystwa),
II.odnośnie oferty wykonawcy INTER Polska:
a) W Ogólnych Warunkach Ubezpieczenia Zdrowotnego INTER VISION BIZNES:
− § 5 ustęp 1 pkt a (Ograniczenia odpowiedzialności INTER POLSKA),
− § 7 ustęp 3,
− § 8 ustęp 1,
− § 10 (Zmiana warunków umowy ubezpieczenia) ustęp 2,
− § 12 ustęp 9,
− § 14 ustęp 1,
− § 18 ustęp 7 pkt a,
b) zakres świadczeń podany przez tego wykonawcę (strona 13 oferty) pozostaje w
sprzeczności z postanowieniami punktu 9.4 i 9.5 załącznika nr 2 do SIWZ..
Resumując Odwołujący podniósł, iż oferty wykonawców: Compensa i INTER Polska są
sprzeczne z postanowieniami SIWZ, z uwagi na niezgodne z SIWZ ograniczenie zakresu
ryzyk, jak również ich nieporównywalność z innymi ofertami co powoduje, iż powinny one
zostać odrzucone przez Zamawiającego stosownie do postanowień art. 89 ust. 1 pkt. 1 i 2
ustawy Pzp.
W dniu 5 września 2011 r. (pismem z tej samej daty) Zamawiający wezwał
wykonawców do przystąpienia do postępowania odwoławczego toczącego się w wyniku
wniesienia odwołania, przekazując jednocześnie kopię odwołania.
W dniu 8 września 2011 r. (pismem z tej samej daty) wykonawca Compensa
przystąpił do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przekazując kopie
przystąpienia Odwołującemu i Zamawiającemu.
W dniu 8 września 2011 r. (pismem z dnia 6 września 2011 r.) wykonawca INTER
Polska przystąpił do postępowania odwoławczego, po stronie Zamawiającego, przekazując
kopie przystąpienia Odwołującemu i Zamawiającemu.

Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, w tym w szczególności treść ogłoszenia o zamówieniu, treść
SIWZ, złożone oferty, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia i stanowiska Stron oraz
Przystępujących złożone podczas rozprawy, skład orzekający Izby zważył co następuje:

Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 ustawy Pzp.
Mając na uwadze powyższe skład orzekający Izby rozpoznał złożone odwołanie,
uznając iż odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie ze względu na brak interesu
we wniesieniu niniejszego dowołania.
Zgodnie z treścią art. 179 ust. 1 ustawy Pzp środki ochrony prawnej przysługują
wykonawcy, uczestnikowi konkursu, a także innemu podmiotowi, jeżeli ma lub miał interes
w uzyskaniu danego zamówienia oraz poniósł lub może ponieść szkodę w wyniku
naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp. Środki ochrony prawnej
przysługują więc tylko takiemu wykonawcy, uczestnikowi konkursu a także innemu
podmiotowi, „który wykaże interes w uzyskaniu zamówienia, przy czym to odwołujący musi
dowieść, iż posiada obiektywną, tj. wynikającą z rzeczywistej utraty możliwości uzyskania
zamówienia, lub ubiegania się o udzielenie zamówienia, potrzebę uzyskania określonego
rozstrzygnięcia” (wyrok SO w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 17 lutego 2011 r., sygn. akt II
Ca 9/11). Odwołujący musi więc wykazać, iż miał lub ma interes w uzyskaniu tego
konkretnego zamówienia, a w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy
poniósł lub mógł ponieść szkodę. Chodzi zatem o zaistnienie chociażby potencjalnej
możliwości uzyskania przez Odwołującego tego konkretnego zamówienia, przy czym nie
może to być interes hipotetyczny, odnoszący się do innego, przyszłego zamówienia, ale o to,
konkretne, toczące się aktualnie postępowanie.
Tymczasem w niniejszym stanie faktycznym Odwołujący nie wykazał istnienia
interesu w uzyskaniu niniejszego zamówienia ponieważ na skutek tego, że nie przedłużył
terminu związania ofertą, nie wyraził woli dalszego uczestnictwa w przedmiotowym
postępowaniu i w konsekwencji uzyskania zamówienia. Izba ustaliła bowiem, iż Zamawiający
w SIWZ (rozdział VII „Termin związania ofertą”) wskazał, iż „Składający ofertę pozostaje nią
związany przez okres 60 dni. Bieg terminu związania ofertą rozpoczyna się wraz z upływem
terminu składania ofert.”. Natomiast termin składania ofert Zamawiający wyznaczył na dzień
28 czerwca 2011 r. godz. 10:00 i termin ten (termin składnia ofert) upłynął w dniu
„28.06.2011 r. o godz. 10:00” (druk ZP – PO – strona 5). Wobec powyższego termin
związania ofertą w przedmiotowym postępowaniu upłynął w dniu 26 sierpnia 2011 r., a
wadium w postaci gwarancji bankowej zostało zwrócone Odwołującemu (w aktach sprawy
ujawniono pismo z dnia 24 sierpnia 2011 r., będące dyspozycją zwrotu Odwołującemu
wadium, jak również okoliczność tę (zwrot wadium) Strony przyznały na rozprawie).
Informację o wyborze najkorzystniejszej oferty przekazano wykonawcom, w tym także
Odwołującemu, w dniu 24 sierpnia 2011 r., natomiast postępowanie odwoławcze zostało
wszczęte (poprzez wniesienie odwołania) w dniu 2 września 2011 r. Odwołujący na
rozprawie oświadczył, iż w sposób dorozumiany, poprzez wniesienie odwołania, przedłużył
terminu związania ofertą, takowe oświadczenie składając także do protokołu na rozprawie –
dodając, iż ustne oświadczenie złożone do protokołu rozprawy (w dniu 13 września 2011 r.)
jest wystarczające dla przedłużenia terminu związania ofertą.
Zgodnie z art. 85 ust. 2 ustawy Pzp „wykonawca samodzielnie lub na wniosek
zamawiającego może przedłużyć termin związania ofertą, (...)”. Tym samym to wykonawca
wyrażając zgodę na przedłużenie terminu związania ofertą bądź samodzielnie przedłużając
niniejszy termin podejmuje decyzję o swoim dalszym udziale w postępowaniu. To bowiem
wykonawca, jako podmiot profesjonalny zobowiązany jest do działania z należytą
starannością poprzez podejmowanie działań zmierzających do utrzymania uczestnictwa w
postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. W niniejszym postępowaniu
Odwołujący nie skorzystał z możliwości samodzielnego przedłużenia terminu związania
ofertą na co pozwalała mu dyspozycja art. 85 ust. 2 ustawy Pzp, tym samym tracąc
możliwość uzyskania przedmiotowego zamówienia. Odwołujący nie legitymuje się więc
interesem w uzyskaniu tego zamówienia. Nie wykazał bowiem istnienia przesłanki
poniesienia lub możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego
przepisów ustawy. Odwołujący bowiem miał interes w uzyskaniu przedmiotowego
zamówienia, lecz wobec faktu nieprzedłużenia terminu związania ofertą nie ma możliwości
wykazania przesłanki szkody będącej skutkiem naruszenia przez Zamawiającego przepisów
ustawy albowiem ewentualna szkoda, którą mógłby ponieść Odwołujący byłaby skutkiem
zaniedbania powstałego wyłącznie po stronie samego Odwołującego. Powołany wyżej
przepis (art. 85 ust 2 ustawy Pzp) umożliwiał bowiem wykonawcy samodzielne przedłużenie
terminu związania ofertą, przy czym winno to nastąpić przed upływem terminu związania
ofertą. Tak więc wykonawca, w tym przypadku Odwołujący, chcąc być nadal uczestnikiem
postępowania, powinien był przedłużyć termin związania ofertą. Zaniechanie tej czynności
rodzi bowiem skutek w postaci upływu terminu związania ofertą, tym samym powodując iż
Odwołujący przestaje być uczestnikiem postępowania, gdyż oferta przestała go wiązać. Nie
może więc już ubiegać się o udzielenie tego konkretnego zamówienia. Skoro bowiem nie
złożył on oświadczenia o przedłużeniu terminu związania ofertą i tym samym nie wyraził - w
sposób wymagany przepisami ustawy Pzp - zgody na przedłużenie tego okresu podlega
wykluczeniu z postępowania. Przepisy ustawy Pzp, poza faktycznym złożeniem stosownego
oświadczenia, nie przewidują możliwości dopuszczenia innego sposobu przedłużenia
terminu związania ofertą. Nie może być więc mowy o sposobie „dorozumiewania” złożenia
oświadczenia. Oświadczenia takiego nie może zastąpić fakt wniesienia odwołania. Nie może
nim być także, wobec upływu okresu związania ofertą w dniu 26 sierpnia 2011 r.,
oświadczenie złożone na rozprawie w dniu 13 września 2011 r., zwłaszcza, że okres
związania ofertą musi być ciągły i nieprzerwany.
Reasumując stwierdzić należy, iż Odwołujący nie legitymuje się istnieniem interesu w
uzyskaniu niniejszego zamówienia a w konsekwencji nie wykazał zaistnienia przesłanki
poniesienia lub możliwości poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego
przepisów ustawy. A ponieważ art. 179 ust. 1 ustawy Pzp wymaga wykazania
kumulatywnego spełnienia przesłanek posiadania interesu w uzyskaniu danego zamówienia
oraz wykazania poniesienia lub możliwości poniesienia przez wykonawcę szkody w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy Pzp, a Odwołujący w postępowaniu nie
wykazał spełnienia obu wyżej wymienionych przesłanek Izba stwierdziła, iż odwołanie
podlega oddaleniu.

Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.




























O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz § 5
ust. 4 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie
wysokości wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym
i sposobu ich rozliczania (tj.: Dz. U. z 2010 r., Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), tj. stosownie do
wyniku postępowania.


Przewodniczący: ……………