Sygn. akt: KIO 2041/11
WYROK
z dnia 11 października 2011 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Przemysław Dzierzędzki
Protokolant: Przemysław Łaciński
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 października 2011 r. odwołania wniesionego do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 22 września 2011 r. przez wykonawcę Fundację
Bezpieczna Woda w Poznaniu w postępowaniu prowadzonym przez Termy Maltańskie
sp. z o.o. w Poznaniu
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Fundację Bezpieczna Woda w Poznaniu i:
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15.000 zł 00 gr
(słownie: piętnastu tysięcy złotych) uiszczoną przez wykonawcę Fundacja Bezpieczna
Woda w Poznaniu tytułem wpisu od odwołania,
2.2 zasądza od Fundacji Bezpieczna Woda w Poznaniu na rzecz Term Maltańskich
sp. z o.o. w Poznaniu kwotę 3.600 zł (słownie: trzy tysiące sześćset złotych), stanowiącej
uzasadnione koszty strony poniesione z tytułu wynagrodzenia pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Poznaniu.
Przewodniczący: ………………….…
Sygn. akt: KIO 2041/11
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Termy Maltańskie sp. z o.o. w Poznaniu prowadzi w trybie przetargu
ograniczonego postępowanie o udzielenie zamówienia na podstawie przepisów ustawy z
dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze
zm.), którego przedmiotem jest świadczenie usługi ratownictwa wodnego – zapewnienie
bezpieczeństwa osób kąpiących się i przebywających na basenach zlokalizowanych w
kompleksie Termy Maltańskie.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w suplemencie do Dz. U. UE w dniu
11 sierpnia 2011 r. nr 2011/S 153-254615.
W dniu 12 września 2011 r. zamawiający zawiadomił wykonawcę Fundację
Bezpieczna Woda w Poznaniu zwanego dalej „odwołującym” zawiadomienie o wyborze jako
najkorzystniejszej oferty złożonej przez wykonawców wspólnie ubiegających się o udzielenie
zamówienia Stowarzyszeniu Rekreacyjno-Sportowemu Delphinus Sport Promotion we
Wrocławiu oraz Tomaszowi Jarockiemu, prowadzącego działalność gospodarczą pod nazwą
Multigrupa Tomasz Jarocki w Smolcu, zwanemu dalej „konsorcjum”.
Wobec zaniechania przez zamawiającego dokonania czynności wykluczenia z
postępowania konsorcjum odwołujący wniósł w dniu 22 września 2011 r. odwołanie do
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie przepisu art. 24 ust. 2 pkt 3 w zw. z
art. 180 ust. 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie podjęcia czynności polegającej na
wykluczeniu konsorcjum z postępowania o udzielenie zamówienia z uwagi na złożenie przez
to Konsorcjum nieprawdziwych informacji mających wpływ lub mogących mieć wpływ na
wynik prowadzonego postępowania,
W uzasadnieniu odwołania odwołujący argumentował, że Konsorcjum świadomie
podało zamawiającemu nieprawdziwą informację, że Pan Roman Z. (ś.) oraz Grzegorz S.
jest ratownikiem wodnym pływalni, w sytuacji gdy osoby te nie posiadają takich uprawnień.
W celu poparcia swych twierdzeń załączył do odwołania pismo WOPR Województwa
Opolskiego w Opolu z dnia 16 września 2011 r. znak: L.dz. 355/2011 oraz pismo
Wałbrzyskiego WOPR z dnia 15 września 2011 r. znak l.dz. 36/PW/2011.
Ponadto odwołujący wywodził, że konsorcjum oświadczyło nieprawdę w załączonym
do oferty Załączniku nr 2. Oświadczyło bowiem, że spełnia warunki udziału w postępowaniu
wymagane w ogłoszeniu i SIWZ na podstawie art. 22 ustawy Pzp. Zgodnie z przepisem art.
22 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o udzielenie zamówienia mogą ubiegać się wykonawcy, którzy
spełniają warunki, dotyczące posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności
lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania. Wywodził, że
konsorcjum nie posiada stosowanych uprawnień, gdyż zgodnie z Rozporządzeniem Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowego
zakresu obowiązków i uprawnień specjalistycznych organizacji ratowniczych, warunków ich
wykonywania przez inne organizacje ratownicze oraz rodzaju i wysokości świadczeń
przysługujących ratownikom górskim i wodnym w związku z udziałem w akcji ratowniczej
specjalistycznymi organizacjami ratowniczymi są jedynie:
1) Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe jako stowarzyszenie kultury fizycznej o
zasięgu ogólnokrajowym, zwane dalej „GOPR";
2) Tatrzańskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe, w zakresie ratownictwa górskiego na
obszarze Tatr i pasma Gubałowsko-Spiskiego, zwane dalej „TOPR";
3) Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe jako stowarzyszenie kultury fizycznej o zasięgu
ogólnokrajowym, zwane dalej „WOPR" (§ 2 tego rozporządzenia).
Natomiast § 6 tego rozporządzenia stanowi, że minister właściwy do spraw
wewnętrznych może wyrazić w drodze decyzji zgodę na wykonywanie obowiązków i
uprawnień ratowniczych przez inną niż GOPR, TOPR lub WOPR organizację ratowniczą - na
wniosek tej organizacji - po zasięgnięciu opinii właściwej specjalistycznej organizacji
ratowniczej. Odwołujący wywodził, iż zgoda taka nie została udzielona konsorcjum, ani
członkom konsorcjum. Nie posiada ono więc stosowanych uprawnień, o których posiadaniu
zapewniało. Wniósł o zwrócenie się do ministra właściwego do spraw wewnętrznych o
udzielenie informacji, czy podmiotom wchodzącym w skład konsorcjum została udzielona
decyzja na wykonywanie obowiązków i uprawnień ratowniczych.
W oparciu o przytoczoną argumentację odwołujący wniósł o nakazanie
zamawiającemu:
1) wykluczenia konsorcjum z postępowania o udzielenie zamówienia,
2) alternatywnie, jeżeli umowa została zawarta, o jej unieważnienie.
Uwzględniając całość dokumentacji z przedmiotowego postępowania, w tym w
szczególności: protokół postępowania, ogłoszenie o zamówieniu, postanowienia
SIWZ, ofertę konsorcjum, wezwanie zamawiającego z dnia 7 września 2011 r.,
oświadczenie konsorcjum z dnia 8 września 2011r., odwołanie, zgłoszenie
przystąpienia do postępowania odwoławczego, jak również biorąc pod uwagę
oświadczenia, dokumenty i stanowiska stron złożone w trakcie posiedzenia i
rozprawy, a także zeznania świadka Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W pierwszej kolejności ustalono, że nie została wypełniona żadna z przesłanek
skutkujących odrzuceniem odwołania na podstawie art. 189 ust. 2 ustawy Pzp, zaś
odwołanie nie zawiera braków formalnych oraz został uiszczony od niego wpis.
Izba ustaliła ponadto, że zamawiający w dniu 22 września 2011 r. przesłał za
pośrednictwem poczty elektronicznej konsorcjum kopię odwołania wzywając go do
przystąpienia do postępowania odwoławczego. Konsorcjum otrzymało kopię odwołania i
wezwanie do przystąpienia do postępowania odwoławczego w dniu 22 września 2011 r., zaś
zgłoszenie przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego zostało
doręczone Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej w formie pisemnej w dniu 27 września
2011 r. W tej sytuacji Izba stwierdziła, że konsorcjum wnosząc zgłoszenie przystąpienia w
dniu 27 września 2011 r., tj. piątego dnia po otrzymaniu kopii odwołania i wezwania do
przystąpienia do postępowania odwoławczego uchybiło trzydniowemu terminowi na
zgłoszenie przystąpienia wynikającemu z przepisu art. 185 ust. 2 ustawy Pzp. W świetle
powyższego Izba stwierdziła, że wobec niespełnienia przesłanek art. 185 ust. 2 ustawy Pzp
zgłoszenie przystąpienia do postępowania odwoławczego z dnia 27 września 2011 r. nie
było skuteczne, a w konsekwencji konsorcjum nie uzyskało statusu uczestnika postępowania
(art. 185 ust. 3 ustawy Pzp).
W ocenie Izby, wypełnione zostały przesłanki dla wniesienia odwołania określone w
art. 179 ust. 1 ustawy Pzp, tj. posiadanie przez odwołującego interesu w uzyskaniu danego
zamówienia oraz poniesienia szkody w wyniku naruszenia przez zamawiającego przepisów
ustawy. Na etapie rozstrzygnięcia wyniku postępowania, zaniechanie wykluczenia i wybór
oferty innego wykonawcy prowadzi do powstania szkody po stronie pozostałych uczestników
postępowania w postaci poniesionych kosztów związanych z przygotowaniem ofert i ich
udziałem w postępowaniu, a także utratą korzyści, z jakimi wiązało się uzyskanie
zamówienia. Ponieważ oferta odwołującego była pierwszą w kolejności, za wybraną
ustalenie, iż zamawiający dokonał wyboru oferty najkorzystniejszej z naruszeniem przepisów
ustawy, prowadziłoby do uchylenia tej czynności i tym samym oferta odwołującego mogłaby
być uznana za najkorzystniejszą.
Izba ustaliła następujący stan faktyczny. Zgodnie z pkt 5 SIWZ zatytułowanym opis
warunków udziału w postępowaniu oraz sposobu dokonywania oceny spełniania tych
warunków o udzielenie zamówienia mogli ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki
dotyczące (art. 22 ustawy Pzp):
5.1. posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli
przepisy prawa nakładają obowiązek ich posiadania,
5.3 dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, tj.:
• Dysponowania osobami, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia,
posiadającymi aktualne uprawnienia ratownicze – wg przepisów WOPR:
o Nie mniej niż 45 osób z uprawnienia ratowników w stopniu Ratownika Wodnego
Pływalni,
o Nie mniej niż 5 osób z uprawnieniami ratowników w stopniu Starszego Ratownika
WOPR,
o Nie mniej niż 2 osoby z uprawnieniami ratowników stopniu Instruktora WOPR.
Ustalono ponadto, iż zgodnie z pkt 6 SIWZ zatytułowanym „Wykaz oświadczeń lub
dokumentów, jakie mają dostarczyć wykonawcy w celu potwierdzenia spełniania warunków
udziału w postępowaniu” w celu potwierdzenia, że wykonawca posiada uprawnienia do
wykonywania określonej działalności lub czynności, oferta musiała zawierać m.in.: podpisane
oświadczenie o spełnianiu warunków art. 22 ust. 1 pkt 1 – 4 ustawy i nie podleganiu
wykluczeniu – art. 24 ust. 1 i 2 ustawy – wzór załączniki nr 2 i nr 3.
Ustalono również, że w celu potwierdzenia opisanego przez zamawiającego warunku
dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia oferta musiała zawierać m.in.
wykaz osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, w szczególności
odpowiedzialnych za świadczenie usług wraz z informacjami na temat ich kwalifikacji
zawodowych, doświadczenia i wykształcenia niezbędnych dla wykonania zamówienia, a
także zakresu wykonywanych przez nie czynności, oraz informacja o podstawie
dysponowania tymi osobami, zgodnie z opisem warunku z pkt 5.2 ppkt 2, - załącznik nr 4.
Konsorcjum złożyło wraz z ofertą załącznik nr 4 (wykaz osób, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia) w którym wskazało dysponowanie ratownikami
będącymi członkami WOPR, którzy będą wykonywali przedmiot zamówienia. W pozycji 18
wykazu wskazało Pana Grzegorza S. W kolumnie tabeli: kwalifikacje zawodowe (numer
uprawnień zawodowych i zakres) wskazano „ratownik WOPR 164/WB/91”, zaś w kolumnie
„planowana funkcja (rola w realizacji zadania) – „ratownik WOPR”. W pozycji 20 wykazu
osób wskazano Pana Romana Z. W kolumnie tabeli: kwalifikacje zawodowe (numer
uprawnień zawodowych i zakres) wskazano „ratownik WOPR A004702/4854/OP/02”, zaś w
kolumnie „planowana funkcja (rola w realizacji zadania) – „ratownik WOPR”.
Pismem z dnia 7 września 2011 r. zamawiający, działając na podstawie art. 26 ust. 3
ustawy Pzp wezwał konsorcjum do uzupełnienia oświadczenia o posiadanych kwalifikacjach
osób wymienionych w wykazie osób, które będą uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia.
Wskazał, że ze złożonego wykazu wynika, iż żadna z wymienionych w wykazie osób nie
posiada wymaganych „uprawnień ratownika wodnego pływalni”. W dniu 8 września 2011 r.
konsorcjum przesłało oświadczenie, iż Pan Grzegorz S. i Pan Roman Z. posiadają
„uprawnienia ratownika wodnego pływalni”. Zamawiający w dniu 12 września 2011 r.
zawiadomił odwołującego o wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez
konsorcjum. W dniu 16 września 2011 r. odwołujący przesłał zamawiającemu pismo, w
którym oświadczył, że zgodnie z kartoteką Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego
Pan Grzegorz S. zarejestrowany w Wałbrzychu pod nr 164/WB/91 posiada uprawnienia
ratownicze w stopniu ochotniczym ratownika WOPR. Odwołujący w piśmie tym oświadczył
również, że pod nr ewidencyjnym A004702/4854/OP/02 zadeklarowanym przez konsorcjum
w rejestrze WOPR figuruje Pan Roman ś. (a nie Roman Z.), który również nie posiada
uprawnień zawodowych Ratownika Wodnego Pływalni. Do ww. pisma odwołujący załączył
pismo Wojewódzkiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego Województwa Opolskiego nr
L.dz. 355/2011, zgodnie z którym Pan Roman ś. PESEL 88020104759, leg. Nr A004702
posiada stopień Ratownika WOPR, a także pismo Wałbrzyskiego Wodnego Ochotniczego
Pogotowia Ratunkowego nr L.dz. 36/PW/2011, zgodnie z którym z zapisów, które widnieją w
karcie ewidencyjnej Pan Grzegorz S. posiada uprawnienia Ratownika WOPR uzyskane wg
starej instrukcji szkoleniowej.
Zamawiający w dniu 16 września 2011 r. pismem znak L.dz. 240/09/11 zwrócił się do
konsorcjum o ustosunkowanie się do podnoszonych przez odwołującego okoliczności.
Konsorcjum, pismem z dnia 19 września 2011 r. oświadczyło ponownie, że ratownicy
wykazani przez niego spełniają warunki udziału w postępowaniu i posiadają odpowiednie
uprawnienia do wykonania zadania zgodnie z ogłoszeniem. Do pisma załączył oświadczenie
Dolnośląskiego Wodnego Pogotowia Ratunkowego we Wrocławiu z dnia 19 września 2011 r.
Stosownie do załączonego pisma stopnie ratowników Wodnych Pływalni nadaje wyłącznie
Prezes jednostki wojewódzkiej WOPR poprzez wpis do legitymacji członka WOPR.
Następnie ratownik zgłasza się w jednostce macierzystej, gdzie Biuro dokonuje
odpowiedniego wpisu w karcie ewidencyjnej o uzyskaniu danego stopnia. Przepisy nie
określają w jakim terminie należy się zgłosić do jednostki macierzystej, więc może zachodzić
duże prawdopodobieństwo, ze ratownik posiada stopień ratownika wodnego pływalni a nie
posiada stosownych adnotacji w karcie ewidencyjnej, tak jak np. ratownik Grzegorz S.
Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności stwierdzić należało, iż ustawodawca określił warunki udziału w
postępowaniu w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp przesądzając, że o udzielenie zamówienia mogą
ubiegać się wykonawcy, którzy spełniają warunki, dotyczące m.in.: posiadania uprawnień do
wykonywania określonej działalności lub czynności, jeżeli przepisy prawa nakładają
obowiązek ich posiadania, (art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp), a także dysponowania osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia (art. 22 ust. 1 pkt 3 ustawy Pzp).
Dostrzeżenia jednocześnie wymagało, że ustawa w sposób wyraźny rozgranicza
warunki udziału w postępowaniu od opisu sposobu dokonania oceny spełniania warunków
(art. 22 ust. 3 ustawy Pzp). Warunki udziału w postępowaniu określone zostały przez
ustawodawcę w sposób ogólny w przywołanym przepisie art. 22 ust. 1 ustawy Pzp.
Konkretyzacji zaś tych warunków, na gruncie konkretnego postępowaniu o udzielenie
zamówienia, dokonuje zamawiający poprzez wskazanie w ogłoszeniu o zamówieniu i siwz
sposobu dokonywania oceny spełniania warunków udziału w postępowaniu. Opis warunku
udziału w postępowaniu w zakresie posiadania odpowiednich uprawnień do wykonywania
określonej działalności lub czynności może polegać na wskazaniu koncesji, licencji lub
zezwolenia które musi posiadać wykonawca aby ubiegać się o udzielenie zamówienia, jeśli
odrębne przepisy wymagają posiadania takich uprawnień. Opis warunku udziału w
postępowaniu w zakresie dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia może
polegać na sprecyzowaniu wymagań w zakresie wykształcenia, kwalifikacji, doświadczenia i
uprawnień osoby (osób) którymi musi dysponować wykonawca aby ubiegać się o udzielenie
zamówienia. Biorąc pod uwagę powyższe należy jednoznacznie stwierdzić, iż ustawodawca
w sposób wyraźny rozróżnia posiadanie uprawnień do wykonania określonej działalności lub
czynności jako przymiotu przypisanego samemu wykonawcy ubiegającemu się o udzielenie
zamówienia od posiadania odpowiednich uprawnień przez osobę, która po stronie
wykonawcy będzie brała udział w wykonywaniu zamówienia. Powyższy podział znajduje
wyraźne odzwierciedlenie w zamkniętym katalogu dokumentów, jakie zamawiający może
żądać od wykonawców ubiegających się o udzielenie zamówienia, wymienionych w
rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane.
Weryfikacja opisanego przez zamawiającego warunku udziału w postępowaniu w zakresie
posiadania uprawnień do wykonywania określonej działalności lub czynności odbywa się
bowiem w oparciu o złożoną przez wykonawcę koncesję, zezwolenie lub licencję (§1 ust. 1
pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może
żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane z
dnia 30 grudnia 2009 r. Dz.U. Nr 226, poz. 1817), natomiast weryfikacja opisanego przez
zamawiającego warunku udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia odbywa się w oparciu o wykaz osób, zawierający
informacje na temat kwalifikacji zawodowych, doświadczenia i wykształcenia osób (§1 ust. 1
pkt 6 ww. rozporządzenia) lub oświadczenie o uprawnieniach osoby (§1 ust. 1 pkt 7 ww.
rozporządzenia). Nie ulega więc wątpliwości, że obowiązek posiadania koncesji, zezwolenia
lub licencji dotyczy wykonawcy, zaś obowiązek posiadania uprawnień przypisany jest osobie
która po stronie wykonawcy będzie brała udział w wykonywaniu zamówienia.
Na gruncie rozpatrywanej sprawy należało stwierdzić, że zamawiający w ogłoszeniu o
zamówienia ani w SIWZ nie dokonał opisu sposobu dokonywania oceny spełnienia warunku
udziału w postępowaniu w zakresie określonym w art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp, albowiem
nie wymagał złożenia przez wykonawców żadnej koncesji, zezwolenia, ani licencji.
Natomiast zamawiający w pkt 5.3 SIWZ dokonał opisu sposobu dokonywania oceny
spełnienia warunków udziału w postępowaniu w zakresie warunku dysponowania osobami
zdolnymi do wykonania zamówienia. śaden z wykonawców w terminie zawitym wynikającym
z art. 182 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp nie wniósł odwołania wobec treści ogłoszenia o
zamówieniu ani postanowień SIWZ, a zatem postanowienia ogłoszenia o zamówienia i SIWZ
stały się ostateczne i na etapie badania i oceny stanowiły podstawę oceny złożonych przez
wykonawców ofert i załączonych do niej dokumentów. W tej sytuacji jedynym dokumentem
jaki wykonawcy obowiązani byli złożyć w celu wykazania spełnienia warunku udziału w
postępowaniu wymienionego w art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp tj. posiadania uprawnień do
wykonywania określonej działalności lub czynności było oświadczenie o spełnieniu
warunków udziału w postępowaniu, którego zamawiający zażądał w pkt 6 SIWZ. Konsorcjum
złożyło oświadczenie, iż spełnia warunki udziału w postępowaniu w rozumieniu art. 22
ustawy Pzp.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu, iż zaniechał wykluczenia konsorcjum z udziału
w postępowaniu w oparciu o art. 24 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp, albowiem zdaniem
odwołującego konsorcjum złożyło nieprawdziwą informację poprzez oświadczenie iż posiada
uprawnienia do wykonywania określonej działalności lub czynności. W tej sytuacji należało
zbadać, czy odrębne przepisy wymagają posiadania koncesji, zezwolenia lub licencji na
wykonywanie działalności lub czynności objętej przedmiotem zamówienia. Zamawiający
wprawdzie nie wymagał złożenia żadnego z ww. dokumentów wraz z ofertą, to jednak nie
ulega wątpliwości, że jeśli odrębne przepisy wymagają do wykonania określonej działalności
lub czynności stosownej koncesji, zezwolenia lub licencji, to wykonawca ubiegający się o
udzielenie zamówienia obowiązany był je posiadać. W świetle pkt 3 SIWZ przedmiotem
zamówienia było świadczenie usługi ratownictwa wodnego – zapewnienie bezpieczeństwa
osób kąpiących się i przebywających na basenach zlokalizowanych w kompleksie „Termy
Maltańskie”, zgodnie z obowiązującymi przepisami określonymi w Rozporządzeniu Ministra
Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 listopada 2002 r. w sprawie szczegółowego
zakresu obowiązków i uprawnień specjalistycznych organizacji ratowniczych, warunków ich
wykonywania przez inne organizacje ratownicze oraz rodzaju i wysokości świadczeń
przysługujących ratownikom górskim i wodnym w związku z udziałem w akcji ratowniczej
(Dz.U. Nr 193, poz. 1624) oraz Rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 6 maja 1997 r. w
sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w górach, pływających,
kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz. U. Nr 57, poz. 358). Szczegółowy opis
przedmiotu zamówienia określono w załączniku nr 1 do SIWZ, w którym wymieniono zakres
obowiązków ratownika. Wśród obowiązków o charakterze organizacyjno – porządkowym
zastrzeżono także m.in. obowiązek pełnienia dyżuru na wyznaczonym stanowisku, stałe
obserwowanie powierzchni wody, niezwłoczne reagowanie na każdy sygnał wzywania
pomocy, oraz podejmowanie akcji ratowniczej, (pkt 1) reagowanie na wszelkie wzywanie o
pomoc obsługi obiektu w przypadku zagrożenia życia (pkt 9 d).
W ocenie Izby kwestię sposobu zapewnienia bezpieczeństwa osób pływających na
pływalni w sposób najbardziej szczegółowy reguluje rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6
maja 1997 r. w sprawie określenia warunków bezpieczeństwa osób przebywających w
górach, pływających, kąpiących się i uprawiających sporty wodne (Dz. U. Nr 57, poz. 358).
Rozporządzenie precyzuje m.in. normy zatrudnienia ratowników, tj. na pływalniach
dysponujących nieckami o długości do 25 m - jeden ratownik, na pływalniach dysponujących
nieckami o długości 25-50 m - dwóch ratowników, zaś na pływalniach dysponujących
nieckami o długości powyżej 50 m - trzech ratowników (§15 Rozporządzenia). Wreszcie w
myśl § 1 ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia warunki bezpieczeństwa osób
korzystających z kąpieliska i pływalni zapewnia się w szczególności przez:
1) wyraźne oznaczenie granic kąpielisk i pływalni, w ramach których oznacza się granice
miejsc do kąpieli, w tym strefy dla osób nie umiejących pływać,
2) dyżury wodnej służby ratowniczej oraz wyposażenie w sprzęt ratowniczy,
3) przygotowanie miejsc ratownikom w celu stałej obserwacji i kontroli osób kąpiących się, a
w kąpieliskach - także korzystających ze sprzętu pływającego.
Ponadto w myśl § 8 ust. 1 załącznika nr 4 do rozporządzenia w celu stworzenia warunków
bezpieczeństwa na pływalni należy zapewnić:
1) stałą obserwację przez ratownika (ratowników) lustra wody oraz osób znajdujących się
na terenie obiektu,
2) oznaczenie głębokości wody w sposób trwały i widoczny,
3) wyposażenie pływalni w apteczkę i sprzęt medyczny pierwszej pomocy,
4) wyposażenie pływalni w sprzęt ratunkowy,
5) trwałe ogrodzenie pływalni odkrytej,
6) bezpośrednią łączność telefoniczną z pogotowiem ratunkowym i najbliższą jednostką
Policji,
7) zamykanie pływalni w określonych godzinach, w których nie pracuje służba ratownicza.
Wreszcie, stosownie do art. 39 ust. 3 ustawy o sporcie, zapewnienie bezpieczeństwa
osób pływających, kąpiących się w wyznaczonych do tego miejscach oraz uprawiających
sporty wodne należy do osób prawnych i osób fizycznych prowadzących nad wodą
działalność w tym zakresie oraz do organów administracji rządowej i właściwych terytorialnie
gmin.
W ocenie Izby przytoczony przepis ustawowy jednoznacznie rozstrzyga iż
obowiązek zapewnienia bezpieczeństwa na pływalni spoczywa na tym podmiocie, który
prowadzi działalność w zakresie udostępnienia pływalni, w tym przypadku do
zamawiającego. Natomiast sposób w jaki cel ten należy osiągnąć najbardziej szczegółowo
reguluje Rozporządzenie Rady Ministrów z 1997 r. tj. m.in. kreując obowiązek zapewnienia
dyżurów wodnej służby ratowniczej, określając minimalną liczbę ratowników uzależnioną od
wielkości pływalni, obserwację przez ratowników lustra wody oraz osób znajdujących się na
terenie obiektu. W ocenie Izby przywołane przepisy nie narzucają podmiotowi
prowadzącemu działalność w zakresie udostępnienie pływalni sposobu w jaki zapewni
dyżury wodnej służby ratowniczej. Obowiązujące przepisy w szczególności nie nakładają
wymogu powierzenia służby ratowniczej specjalistycznej organizacji ratowniczej w
rozumieniu Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 listopada
2002 r., regulując jedynie konieczność zapewnienie dyżurów przez wymaganą liczbę
ratowników i precyzując zakres obowiązków ratowników. Wobec braku wyraźnego
odmiennego zastrzeżenia, w ocenie Izby zapewnienie dyżurów mogłoby nastąpić również
poprzez zatrudnienie przez samego zamawiającego odpowiedniej liczby uprawnionych
ratowników na podstawie umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej. W ocenie Izby nie jest
również wykluczone powierzenie wykonywania służby ratowniczej na pływalni podmiotowi
trzeciemu który zatrudni na podstawie umowy o pracę czy umowy cywilnoprawnej
wymaganą przez obowiązujące przepisy liczbę uprawnionych ratowników. Za przedstawioną
interpretacją omawianych przepisów przemawiają również reguły wykładni systemowej.
Dostrzeżenia bowiem wymaga, iż w świetle przepisu art. 13 ustawy z 8 września 2006 r. o
Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz.U. Nr 191, poz. 1410 ze zm.) ratownikiem może
być osoba zatrudniona lub pełniąca służbę w jednostkach współpracujących z systemem lub
będąca członkiem tych jednostek. Uzyskanie statusu ratownika nie jest zatem uzależnione
od faktu zatrudnienia czy pełnienia służby w jednostce współpracującej z systemem, którą
jest też specjalistyczna organizacja ratownicza. Przywoływany przepis jednoznacznie
rozstrzyga że dla wykonywania czynności ratowniczych wystarczające jest samo
członkostwo w takiej organizacji. W tej sytuacji, w ocenie Izby zastosowanie znajduje przepis
art. 19 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, stosownie do którego jeżeli
przepisy szczególne nakładają obowiązek posiadania odpowiednich uprawnień zawodowych
przy wykonywaniu określonego rodzaju działalności gospodarczej, przedsiębiorca jest
obowiązany zapewnić, aby czynności w ramach działalności gospodarczej były wykonywane
bezpośrednio przez osobę legitymującą się posiadaniem takich uprawnień zawodowych.
Odwołujący podnosił, że konsorcjum ani jego członkowie nie posiadają statusu
specjalistycznej organizacji ratowniczej, z czego wywodził, iż możliwość wykonywania przez
niego przedmiotu zamówienia uzależniona jest od uzyskania zgody ministra właściwego do
spraw wewnętrznych. Konsorcjum nie kwestionowało, iż zgody takiej nie posiada. Jako
źródło obowiązku uzyskania zgody odwołujący wskazał przepis §6 ust. 1 przywołanego
wyżej Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 12 listopada
2002 r. W ocenie Izby przytoczony przepis nie znajduje zastosowania w niniejszej sprawie.
Zakres przedmiotowy tego rozporządzenia jest szeroki i obejmuje określenie uprawnień i
obowiązków specjalistycznych organizacji ratowniczych, zaś rozporządzenie Rady Ministrów
z 1997 r., które w sposób kompleksowy i szczegółowy reguluje obowiązki podmiotu
udostępniającego pływalnie nie przewiduje konieczności powierzenia służby ratowniczej
organizacji specjalistycznej, lecz wymaga jedynie zapewnienia odpowiedniej liczby
uprawnionych ratowników.
Izba zważyła ponadto, iż w świetle powołanego przez odwołującego przepisu, inne niż
GOPR, TOPR lub WOPR organizacje ratownicze mogą wykonywać obowiązki i uprawnienia
tych organizacji za zgodą ministra właściwego do spraw wewnętrznych. Z kolei uprawniania i
obowiązki zastrzeżone dla specjalistycznej organizacji ratowniczej wymienia przepis §3
rozporządzenia. W świetle przywoływanego przepisu organizacje specjalistyczne są
obowiązane i uprawnione do:
1) organizowania pomocy oraz ratowania osób, w tym udzielania pomocy przedmedycznej;
2) organizowania oraz przeprowadzania szkolenia służby ratowniczej;
3) ustalania programów kursów i szkoleń specjalistycznych z zakresu ratownictwa;
4) nadawania stopni ratowniczych oraz określania uprawnień do prowadzenia działań
ratowniczych, w zależności od posiadanych kwalifikacji;
5) programowania i prowadzenia profilaktycznej działalności w zakresie bezpieczeństwa
osób;
6) stwierdzania zagrożeń bezpieczeństwa osób, na swoim terenie działania.
Ponadto w świetle §3 ust. 2 rozporządzenia organizacje specjalistyczne oraz ich
upoważnieni przedstawiciele mają ponadto prawo występowania do:
1) kierowników obiektów i urządzeń wypoczynkowych, sportowych, rekreacyjnych i
turystycznych oraz do organizatorów imprez w dziedzinie kultury fizycznej, rekreacji i
sportu z pisemnym lub ustnym wnioskiem o usunięcie stwierdzonych zagrożeń, o których
mowa w ust. 1 pkt 6, lub o wstrzymanie eksploatacji; wniosek przedstawiony ustnie
potwierdza się na piśmie w terminie 3 dni od jego zgłoszenia;
2) organów administracji samorządowej oraz, stosownie do właściwości, do dyrektora parku
narodowego o nakazanie usunięcia zagrożeń, jak również o wstrzymanie eksploatacji
albo zamknięcie obiektów lub urządzeń, jak też określonych obszarów.
Porównując zakres czynności jakie zgodnie z SIWZ obowiązany będzie wykonywać
ratownik z zakresem uprawnień i obowiązków specjalistycznej organizacji ratowniczej Izba
stwierdziła, że zakresy te są znacząco odmienne. Jedynie przytoczone wyżej czynności
ratownika wymienione w pkt 1 i 9d załącznika nr 1 mogą mieścić się w pojęciu
„organizowanie pomocy oraz ratowania osób, w tym udzielania pomocy przedmedycznej”, o
którym mowa w §3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia. Jednakże w ocenie Izby wymóg uzyskania
zgody w rozumieniu §6 rozporządzenia z 2002 r. dotyczy wykonywania całego kompleksu
uprawnień i obowiązków specjalistycznej organizacji ratowniczej przede wszystkim o
charakterze organizacyjno – systemowym i nadzorczym, zaś w zakresie akcji ratowniczej –
ratowanie osób które uległy wypadkowi czy też narażone są na niebezpieczeństwo utraty
życia lub zdrowia. Prawodawca nie sprecyzował bowiem, iż uzyskania zgody wymaga
wykonywanie „uprawnień lub obowiązków”, lecz „uprawnień i obowiązków”. Jest to
uzasadnione albowiem wśród kompetencji i obowiązków znajdują się również takie które
świadczą o powierzeniu specjalistycznej organizacji ratowniczej zadań z zakresu władzy
publicznej, które nie mogą być wykonywane przez każdy podmiot. Wśród takich zadań
należy wymienić m.in. prawo nadawania stopni ratowniczych oraz określania uprawnień do
prowadzenia działań ratowniczych czy też katalog uprawnień o charterze sygnalizacyjno –
nadzorczym tj. występowanie do kierowników obiektów o usunięcie zagrożeń, wnioskowanie
o zamknięcie obiektów. Jednakże niewątpliwe przedmiotem zamówienia nie były objęte
obowiązki o takim charakterze.
W tej sytuacji okoliczność, iż konsorcjum i jego członkowie nie posiadają zgody na
wykonywanie uprawnień i obowiązków specjalistycznej organizacji ratowniczej nie mogło
świadczyć o złożeniu przez nich nieprawdziwego oświadczenia iż spełniają warunki udziału
w postępowaniu określone w art. 22 ust. 1 ustawy Pzp, albowiem w ocenie Izby przytoczone
przez odwołującego odrębne przepisy nie nakładały na konsorcjum i jego członków
obowiązku uzyskania zgody ministra właściwego do spraw wewnętrznych na wykonywanie
działalności lub czynności objętej przedmiotem zamówienia.
Odwołujący w odwołaniu zarzucił również, że spośród wyznaczonych do realizacji
zamówienia ze strony konsorcjum ratowników WOPR dwaj ratownicy tj. Panowie Roman Z.
(ś.) oraz Grzegorz S. nie posiadają wbrew oświadczeniu konsorcjum „uprawnień ratownika
wodnego pływalni”. W konsekwencji odwołujący zarzucił zamawiającemu zaniechanie
wykluczenia konsorcjum z powodu złożenia nieprawdziwego oświadczenia we wskazanym
zakresie.
Izba stwierdziła, że zamawiający w SIWZ wymagał dysponowania osobami, które będą
uczestniczyć w wykonywaniu zamówienia, posiadającymi aktualne uprawnienia ratownicze –
wg przepisów WOPR, w tym nie mniej niż 45 osób z uprawnienia ratowników w stopniu
Ratownika Wodnego Pływalni. Zamawiający opisując warunek udziału w postępowaniu
odesłał zatem do wewnętrznych przepisów WOPR. Izba ustaliła, że kwestię stopni
ratowników w WOPR obecnie reguluje Uchwała Nr 5/6/09 Prezydium Zarządu Głównego
Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego z dnia 5 grudnia 2009 roku w sprawie
stopni ratowników i instruktorów WOPR, zgodnie z którą WOPR nadaje ratownikom stopnie
młodszego ratownika WOPR i ratownika WOPR, natomiast ratownikom zawodowym stopnie
ratownika wodnego pływalni; ratownika wodnego śródlądowego; ratownika wodnego
morskiego i starszego ratownika wodnego. Uchwała reguluje również jakie działania może
podejmować ratownik uzależniając je od posiadanego stopnia. I tak ratownik WOPR jest
asystentem ratownika starszego stopniem i może pracować w parkach wodnych i
pływalniach oraz na kąpieliskach; udzielać pierwszej pomocy i asystować podczas udzielania
kwalifikowanej pierwszej pomocy zgodnie z ustawą o Państwowym Ratownictwie
Medycznym. Ponadto Ratownik WOPR nie może pracować samodzielnie. Z kolei ratownik
wodny pływalni może wykonywać czynności ratownika WOPR; a ponadto udzielać
kwalifikowanej pierwszej pomocy zgodnie z ustawą o Państwowym Ratownictwie
Medycznym; pełnić funkcję kierownika zespołu ratowników w parkach wodnych i
pływalniach. Ponadto ustalono, że uchwała ta obowiązywała od dnia 1 stycznia 2010 r.
Ponieważ zgodnie z oświadczeniem konsorcjum Panowie Roman Z. (ś.) i Grzegorz S.
uzyskali uprawnienia ratownicze przed dniem wejścia w życie przywoływanej uchwały
należało również przeanalizować wewnętrzne przepisy WOPR obowiązujące w poprzednim
okresie. Zgodnie z uchwałą nr 1/11/99 Prezydium Zarządu Głównego Wodnego
Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego z dnia 10 grudnia 1999 r. w sprawie stopni
ratowników i instruktorów WOPR, w Wodnym Ochotniczym Pogotowiu Ratunkowym
obowiązywały stopnie: młodszy ratownik WOPR, ratownik WOPR, starszy ratownik WOPR,
instruktor WOPR, instruktor - wykładowca WOPR. W świetle uprzednio obowiązujących
przepisów Ratownik WOPR miał prawo do samodzielnej pracy na kąpieliskach i pływalniach,
koloniach dla dzieci i obozach młodzieżowych oraz w czasie imprez na wodach i nad wodami
zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami i mógł prowadzić szkolenie
podstawowe. Z kolei zaś starszy ratownik WOPR miał prawo do pełnienia funkcji kierownika
zespołu ratowników WOPR.
Dokonując analizy przytoczonych przepisów WOPR, w pierwszej kolejności należało
stwierdzić, że czym innym w ich świetle są uprawnienia osób do prowadzenia działań
ratowniczych a czym innym są stopnie ratownicze, przy czym stopień ratownika decyduje o
tym, jakie działania ratownicze ratownik uprawniony jest podejmować.
W dalszej kolejności Izba stwierdziła, że konsorcjum w uzupełnionym wykazie osób nie
złożyło oświadczenia, iż osoby których uprawnienia kwestionowano posiadają „stopień
ratownika wodnego pływalni”. Oświadczyło jedynie, iż posiadają oni „uprawnienia ratownika
wodnego pływalni”. Uzupełniony wykaz osób został bowiem złożony w odpowiedzi na
wezwanie zamawiającego który wnosił o wskazanie czy wymienieni przez konsorcjum
ratownicy posiadają „uprawnienia ratowników wodnych pływalni” (a nie stopnie ratownika
wodnego pływalni). W celu wykazania, że przywołane oświadczenie konsorcjum jest
nieprawdziwe należało wykazać zatem w sposób niebudzący wątpliwości, iż ratownicy
Roman ś. i Grzegorz S. nie są uprawnieni do wykonywania analogicznych czynności, jakie
może wykonywać ratownik WOPR posiadający stopień ratownika wodnego pływalni.
Odwołujący w tym celu złożył pismo WOPR Województwa Opolskiego w Opolu z dnia
16 września 2011 r. znak: L.dz. 355/2011 oraz pismo Wałbrzyskiego WOPR z dnia 15
września 2011 r. znak l.dz. 36/PW/2011. W pierwszym z pism znalazło się oświadczenie, iż
Pan Roman ś. posiada stopień ratownika WOPR, zaś w drugim stwierdzenie, iż „z zapisów,
które widnieją w karcie ewidencyjnej Grzegorz S. posiada uprawnienia ratownika WOPR
uzyskane według starej instrukcji szkoleniowej”.
Izba oceniając dowody złożone przez odwołującego stwierdziła, iż okazały się one
niewystarczające w celu wykazania podnoszonego przez odwołującego zarzutu.
Wiarygodność tych dokumentów należało ocenić bowiem w kontekście znajdującego się w
dokumentacji postępowania i złożonego zamawiającemu pisma Dolnośląskiego WOPR z 19
września 2011 r., podpisanego przez członka zarządu głównego WOPR ds. prawnych który
wyjaśnił, że stopnie ratowników wodnych pływalni nadaje wyłącznie prezes jednostki
wojewódzkiej WOPR poprzez wpis do legitymacji członka WOPR. Następnie ratownik
zgłasza się w jednostce macierzystej, gdzie Biuro dokonuje odpowiedniego wpisu w karcie
ewidencyjnej o uzyskaniu danego stopnia. W piśmie tym znalazło się również stwierdzenie,
że przepisy nie określają w jakim terminie należy się zgłosić do jednostki macierzystej, więc
może zachodzić duże prawdopodobieństwo, że ratownik posiada stopień ratownika wodnego
pływalni a nie posiada stosownych adnotacji w karcie ewidencyjnej, tak jak np. ratownik
Grzegorz S. W ocenie Izby pismo Dolnośląskiego WOPR stanowiło dowód na okoliczność
znacznej uznaniowości procedur ewidencyjnych obowiązujących w organizacji. Z tego
powodu Izba stwierdziła, że zaświadczenia z wałbrzyskiego i opolskiego WOPR złożone
przez odwołującego mogły nie odzwierciedlać rzeczywistego stanu rzeczy. Jest to
uzasadnione tym bardziej, że wpis do ewidencji nie jest niezbędnym wymogiem do
uzyskania stopnia ratowniczego. Odwołujący w trakcie rozprawy wyjaśnił bowiem iż
uzyskanie stopnia ratownika wodnego pływalni następuje po pozytywnym zakończeniu i
zaakceptowaniu odpowiedniego kursu.
Odwołujący w trakcie rozprawy podnosił również, iż obecnie nie istnieje centralna
ewidencja członków WOPR, jednakże stosowne ewidencje prowadzą jednostki macierzyste,
właściwe terytorialnie dla członka WOPR, zaś uregulowania wewnętrzne poszczególnych
jednostek wojewódzkich WOPR decydują o tym, w jakim terminie następuje wpis o
uzyskaniu danego stopnia do ewidencji. Dodał, iż niektóre jednostki wojewódzkie prowadzą
dodatkowy wykaz ratowników zawodowych. Według zapewnień odwołującego, wykaz taki
miało na terenie województwa dolnośląskiego prowadzić Dolnośląskie WOPR, zaś na terenie
województwa opolskiego – Opolskie WOPR, co wynikało z praktyki i zwyczaju tej jednostki,
zaś Panowie Roman Z. (ś.) oraz Grzegorz S. mieli nie figurować w tych wykazach. Izba
stwierdziła, że twierdzenia odwołującego w tym zakresie pozostały gołosłowne i nie poparte
żadnym dowodem. Odwołujący swe twierdzenia co do praktyki i zwyczaju opierał na
podstawie własnych spostrzeżeń. Jednakże nie zostały złożone żadne dowody na
okoliczność zasad i procedur ewidencjonowania w Dolnośląskim ani Opolskim WOPR, jak
również dowody na okoliczność istniejącej praktyki.
Biorąc powyższe pod uwagę Izba stwierdziła, iż nie zostało przez odwołującego
wykazane, że Panowie Roman Z. (ś.) oraz Grzegorz S. posiadają wyłącznie stopień
ratownika WOPR, co z kolei mogłoby świadczyć, iż nie posiadają oni analogicznych
uprawnień jak ratownik wodny pływalni. Zeznający w trakcie rozprawy świadek Grzegorz
Rudnik- Wiceprezes Stowarzyszenia Rekreacyjno-Sportowego „Delfinus Sport Promotions”
we Wrocławiu nie złożył oświadczenia jaki stopień ratowniczy posiadają obaj Panowie,
stwierdzając jedynie, iż konsorcjum nigdy nie twierdziło, iż ratownicy których uprawnienia
kwestionowano posiadają stopień ratownika wodnego pływalni. W tej sytuacji Izba nie
posiadała żadnych informacji na temat stopnia ratowniczego jakim legitymują się obaj
ratownicy. Niemożliwym było zatem porównanie czy posiadane przez nich, a wynikające z
uzyskanego stopnia uprawnienia nabyte na podstawie poprzednio obowiązujących
przepisów WOPR są równoważne uprawnieniom ratownika wodnego pływalni. Ponieważ
ciężar dowodu co do złożenia przez konsorcjum nieprawdziwego oświadczenia spoczywał
na odwołującym, jako na tej stronie która z danego faktu wywodziła skutek prawny (art. 6 KC
w zw. z art. 14 ustawy Pzp) Izba uznała, że zarzut nie został przez odwołującego wykazany.
Zgodnie z przepisem art. 192 ust. 2 ustawy Pzp, Krajowa Izba Odwoławcza
uwzględnia odwołanie w sytuacji, jeżeli stwierdzi naruszenie przepisów ustawy, które miało
wpływ lub może mieć istotny wpływ na wynik postępowania o udzielenie zamówienia, co ze
wskazanych wyżej względów nie miało miejsca w niniejszej sprawie.
Biorąc powyższe pod uwagę, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp orzeczono jak
w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono stosownie do wyniku postępowania - na
podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 4 w zw. z § 3 pkt
1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości i
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz.U. Nr 41 poz. 238).
Izba uwzględniła koszty wynagrodzenia pełnomocnika zamawiającego w wysokości
3600,00 zł, na podstawie rachunku złożonego do akt sprawy, stosownie do brzmienia § 5
ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 2 lit. b przywoływanego rozporządzenia.
Przewodniczący: ………………….…