Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 70/12

WYROK
z dnia 18 stycznia 2012 r.


Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Agata Mikołajczyk
Jolanta Markowska
Aneta Mlącka

Protokolant: Małgorzata Wilim


po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 18 stycznia 2012 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 10 stycznia 2012 r. przez
wykonawcę InPost Finanse Sp. z o.o., ul. Malborska 130, 30-624 Kraków,
w postępowaniu prowadzonym przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, ul. Marynarki
Polskiej 134a, 80-865 Gdańsk,

przy udziale wykonawcy: Poczta Polska S.A., ul. Rakowiecka 26, 00-940 Warszawa,
zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie zamawiającego,


orzeka:


1. oddala odwołanie;

2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę InPost Finanse Sp. z o.o., ul. Malborska
130, 30-624 Kraków i zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 7 500 zł
00 gr (słownie: siedem tysięcy pięćset złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
InPost Finanse Sp. z o.o., ul. Malborska 130, 30-624 Kraków, tytułem wpisu od
odwołania.


Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Gdańsku.


Przewodniczący: …………………………..

…………………………..

…………………………..


































Sygn. akt: KIO 70/11
Uzasadnienie
Odwołanie zostało wniesione wobec czynności wyboru trybu zamówienia z wolnej ręki dla
zamówienia publicznego na „Usługę pocztową polegającą na przyjmowaniu i doręczaniu
przekazów pocztowych ze świadczeniami z zakresu pomocy społecznej, świadczeniami
rodzinnymi, dodatkami mieszkaniowymi, świadczeniami dla osób uprawnionych do
alimentów i innych”. Odwołujący - InPost Finanse sp. z o.o. z siedzibą w Krakowie stwierdził,
że Zamawiający - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku, dokonując wyboru trybu
zamówienia z wolnej ręki naruszył art. 67 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo
zamówień publicznych {Dz. U. z 2010 r. nr 113, poz. 756 ze zm.) [dalej ustawa Pzp] poprzez
wybór trybu zamówienia z wolnej ręki w przypadku braku jakiejkolwiek przesłanki do
zastosowania takiego trybu, a także naruszył art. 7 ust. 1 ustawy Pzp, gdyż dokonując w
sposób nieprawidłowy wyboru trybu zamówienia z wolnej ręki nie zapewnił zachowania
uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców. Wskazując na powyższe
Odwołujący wniósł:
1) w przypadku gdy umowa w sprawie zamówienia publicznego nie została zawarta -
unieważnienia przeprowadzonego przez Zamawiającego postępowania o udzielenia
zamówienia z wolnej ręki na Usługę pocztową polegającą na przyjmowaniu i doręczaniu
przekazów pocztowych ze świadczeniami z zakresu pomocy społecznej, świadczeniami
rodzinnymi, dodatkami mieszkaniowymi, świadczeniami dla osób uprawnionych do
alimentów i innych oraz nakazanie powtórzenia przygotowania i przeprowadzenia
postępowania o udzielenia zamówienia publicznego w sposób zgodny z regulacjami
ustawy Prawo Zamówień Publicznych;
2) w przypadku gdy umowa w sprawie zamówienia publicznego została zawarta -
unieważnienie umowy zawartej z wykonawcą, któremu udzielono zamówienia,
W uzasadnieniu odwołania wskazano, że w dniu 27 grudnia 2011 r. w Biuletynie
Zamówień Publicznych zostało zamieszczone ogłoszenie o udzieleniu zamówienia
publicznego z wolnej ręki na wskazaną usługę. Zamówienie zostało udzielone na rzecz
Poczta Polska S.A. z siedzibą w Warszawie. Zgodnie z treścią ogłoszenia, zamówienie
zostało udzielone w trybie zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt. 1 lit. a)
PZP w zw. z art. 3 pkt. 15 ustawy z dnia 12 czerwca 2003r. - Prawo pocztowe (dalej jako PP)
oraz art. 46 ust. 2 tej ustawy. Zamawiający, przyjmując treść wskazanej w art. 3 pkt. 15) PP
definicji przekazu pocztowego (polecenie doręczenia adresatowi określonej kwoty pieniężnej
przez operatora publicznego), jak i fakt, iż na podstawie art. 46 ust. 2 PP zadania operatora
publicznego zostały powierzone Poczcie Polskiej S.A. - błędnie uznał, iż zachodzi przesłanka
z art. 67 ust. 1 pkt. 1 lit. a) PZP, iż będące przedmiotem zamówienia publicznego usługi
mogą być świadczone wyłącznie przez jednego wykonawcę z przyczyn technicznych o
obiektywnym charakterze. Wprawdzie definicja przekazu pocztowego odnosi się do usług
operatora publicznego, jednakże wskazać należy, iż ustawa - Prawo Pocztowe w art. 47 ust.
1 wyraźnie wskazuje katalog zamknięty usług pocztowych, które należy traktować jako
zastrzeżone wyłącznie na rzecz operatora publicznego - Poczty Polskiej S.A. Choć w
pierwotnym brzmieniu katalog usług zastrzeżonych art. 47 ust. 1 PP zawierał również usługę
polegającą na przyjmowaniu i doręczaniu tzw. przekazów pocztowych (dawny art. 47 ust. 1
pkt. 4 PP), to została ona usunięta z katalogu takich usług przez ustawę z dnia 18 marca
2004 r. o zmianie ustawy - Prawo pocztowe (Dz. U. 2004 nr 69 poz. 627 2004.05.01),
mającą na celu dostosowanie polskiego ustawodawstwa do prawa Unii Europejskiej.
Wykonawca wskazał także, że w rządowym uzasadnieniu projektu nowelizacji (Druk
sejmowy z dnia 16 stycznia 2004 r. nr 2462), wyraźnie podniesiono, że „w projekcie ustawy
uwzględniono zalecenie usunięcia z obszaru usług zastrzeżonych usługi przekazu
pocztowego, która nie jest objęta postanowieniami dyrektywy 39/2002/WE (art. 1 pkt 2 lit a
noweli)". Ponadto na potwierdzenie powyższego wskazał, że żaden z przepisów ustawy
Prawo pocztowe nie zabrania świadczenia usługi przekazu pocztowego operatorom
niepublicznym, a w wykazie czynności podlegających karze pieniężnej, znajdującym się w
art. 67 ust 1 PP nie znajduje się również przepis ustanawiający sankcję za wykonywanie
usług, których przedmiotem jest doręczanie przekazów pieniężnych ich adresatom przez
podmioty nieposiadające statusu operatora publicznego. Brak zastrzeżenia „przekazu
pocztowego" wyłącznie na rzecz Poczty Polskiej S.A. również zdaje się potwierdzać fakt, iż
jedyne regulacje zawarte w przepisach Prawa pocztowego zakazujące stosowania
określonych oznaczeń przez podmioty inne niż operator publiczny dotyczą znaków opłaty
pocztowej (na podstawie art. 31 ust. 3 pkt. 1 PP, oznaczanie znaczków pocztowych
wyrazami takimi jak „Polska", „Rzeczypospolita Polska" oraz „Poczta" zastrzeżone jest dla
Poczty Polskiej). Mając na uwadze powyższe wykonawca wskazał, że przypisany Poczcie
Polskiej S.A. zakres przedmiotowy monopolu prawnego w zakresie świadczenia usług
pocztowych, uzasadniający uznanie zaistnienia przesłanki z art. 67 ust. 1 pkt. 1 lit. a) PZP,
został określony wyłącznie w art. 47 ust. 1 PP. Tym samym brak jest jakichkolwiek podstaw
dla przyjęcia rozszerzającej interpretacji zakresu usług zastrzeżonych dla operatora
publicznego - Poczty Polskiej S.A. Podkreślił, że wyłączenie ustawą z dnia 18 marca 2004r.
o zmianie ustawy Prawo pocztowe usługi przekazu pocztowego z usług zastrzeżonych na
rzecz Poczty Polskiej S.A. skutkuje brakiem możliwości uznania za jedynie właściwą
wykładni literalnej definicji „przekazu pocztowego" z art. 3 pkt. 15) PP. Pozostawiona w
ustawie (co należałoby uznać za przeoczenie ustawodawcy), niezgodna z intencją
ustawodawcy jak i celowościową wykładnia przepisów, w tym implementowanych regulacji
unijnych, definicja przekazu pocztowego, nie może skutkować przypisaniem
nieuprawnionego monopolu Poczcie Polskiej S.A., w szczególności z tak daleko idącymi
skutkami na gruncie przepisów ustawy Pzp. W związku z powyższym, zdaniem wykonawcy,
Zamawiający, udzielając zamówienia z wolnej ręki naruszył art. 67 ust. 1 ustawy Pzp oraz
art. 7 tej ustawy Tym samym w ocenie Odwołującego, za zasadne uznać należy
unieważnienie udzielonego zamówienia w trybie zamówienia z wolnej ręki i nakazanie
Zamawiającemu powtórzenie procedury w sposób zgodny z regulacjami PZP, a w przypadku
gdy umowa o zamówienie publiczne została już zawarta - zgodnie z art. 146 ust. 1 pkt. 1) -
unieważnienie takiej umowy. W tym miejscu z ostrożności należy wskazać, iż Zamawiający
nie dokonał ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy, a tym samym nie zachodzi ewentualna
przesłanka z art. 146 ust. 2 pkt. 1) ustawy Pzp. Odwołujący stwierdził również, że ma interes
w udzieleniu zamówienia. Spółka InPost Finanse sp. z o.o. w ramach prowadzonej
działalności gospodarczej świadczy usługi pocztowo-finansowe i jest podmiotem wpisanym
do rejestru działalności operatorów pocztowych pod numerem B-00253. Nieuprawnione
zastosowanie przez Zamawiającego trybu zamówienia z wolnej ręki skutkuje
pokrzywdzeniem Odwołującego poprzez wyłączenie możliwości ubiegania się przez
Odwołującego o udzielenie zamówienia, co może skutkować poniesieniem szkody przez
Odwołującego w wyniku naruszenia przez Zamawiającego przepisów PZP. Podniósł także,
że Zamawiający nie dokonał ogłoszenia o zamiarze zawarcia umowy, a tym samym niniejsze
odwołanie zostaje złożone zgodnie z art. 182 ust. 4 pkt 1) ustawy Pzp, a zatem w terminie 15
dni od dnia zamieszczenia w Biuletynie Zamówień Publicznych ogłoszenia o udzieleniu
zamówienia.

W odpowiedzi na odwołanie Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania. Wskazując na
orzecznictwo [Wyrok WSA z Gdańska 5.03.2009 r. ISA/Gd 369/2008, Postanowienie SN –
Izba Cywilna z 5.05.2005 r. IC CK 4/2005 oraz Wyrok TK z 25.01.2011 r. P. 8/2008] zgodnie
z którym usługa przyjmowania i doręczenia przekazów pocztowych jest zastrzeżona dla
operatora publicznego – Poczty Polskiej S.A.

Do postępowania odwoławczego po stronie Zamawiającego przystąpił wykonawca –
Poczta Polska S.A. i wskazując na art. 2 ust.1 pkt 3 oraz art. 3 ust.1 pkt 15 i 25 ustawy z
dnia 12 czerwca 2003 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2008 r. nr 189 poz. 1159 ze zm.) wniósł o
jego oddalenie.

Rozpatrując odwołanie Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła i zważyła, co
następuje:

Odwołanie podlega oddaleniu, albowiem podnoszone zarzuty naruszenia art. 67 ust.1
pkt 1a) i art. 7 ust.1 ustawy Pzp, Izba uznała za niezasadne.
Wnoszący odwołanie wykonawca stwierdził, że spółka InPost Finanse sp. z o.o. w
ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi pocztowo-finansowe i jest
podmiotem wpisanym do rejestru działalności operatorów pocztowych. Ponadto Izba ustaliła
na podstawie działu 3.1.7 odpisu z Krajowego Rejestru Sądowego, że wykonawca jest
uprawniony do prowadzenia działalności pocztowej podmiotów innych niż operator publiczny.
Mając na uwadze ustalony stan faktyczny oraz uwzględniając wyrok Trybunału Konstytucyjnego
z dnia 25 stycznia 2011 r. sygn. akt P 08/08 Izba stwierdziła, że przekaz pocztowy - zgodnie z
art. 3 pkt 15 ustawy - Prawo pocztowe - to polecenie doręczenia adresatowi określonej kwoty
pieniężnej przez operatora publicznego. Z kolei zgodnie z art. 46 ust. 2 wskazanej ustawy
zadania operatora publicznego zostały powierzone Poczcie Polskiej S.A. W powołanym wyroku
Trybunału Konstytucyjnego wskazano także, że przepis art. 6 ustawy – Prawo pocztowe nie
przewiduje możliwości uzyskania – przez inne podmioty zezwolenia na wykonywanie
działalności pocztowej w odniesieniu do przekazów pocztowych. Tym samym, tak jak stwierdził
Trybunał Konstytucyjny (…) usunięcie „przekazu pocztowego” z przepisu art. 47 ust.1 prawa
pocztowego nie doprowadziło do wyłączenia tej usługi z obszaru powszechnych usług
pocztowych zastrzeżonych dla Poczty Polskiej S.A., gdyż pozostałe przepisy prawa
pocztowego faktycznie zaliczają go do tej kategorii usług (…), a uprzywilejowana pozycja
Poczty jest uzasadniona jej statusem operatora publicznego. To oznacza, że Zamawiający był
uprawniony udzielić zamówienia na „Usługę pocztową polegającą na przyjmowaniu i
doręczaniu przekazów pocztowych (…) na podstawie art. 67 ust.1pkt 1lit a) ustawy Pzp.

Izba zwraca także uwagę, że zgodnie z art. 192 ust.7 ustawy Pzp, orzeka tylko w
zakresie zarzutów podniesionych w odwołaniu, a zatem przedmiotem rozpoznania przez Izbę
nie może być – podnoszony na rozprawie zarzut nieprawidłowej implementacji regulacji
unijnych do ustawy Prawo pocztowe. Dodatkowo Izba wskazuje, że zgodnie z art. 180 ust. 1
ustawy Pzp na gruncie przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych - odwołanie
przysługuje wyłącznie od niezgodnej z przepisami tej ustawy, czynności zamawiającego
podjętej w postępowaniu o udzielenie zamówienia lub zaniechania czynności, do której
zamawiający jest zobowiązany na podstawie ustawy Pzp. Na marginesie Izba stwierdza, że
ustalenia w niniejszej sprawie wskazują także na brak – w rozumieniu art. 179 ust.1 ustawy
Pzp - legitymacji do wniesienia odwołania w postępowaniu prowadzonym w trybie
zamówienia z wolnej ręki na „Usługę pocztową polegającą na przyjmowaniu i doręczaniu
przekazów pocztowych ze świadczeniami z zakresu pomocy społecznej, świadczeniami
rodzinnymi, dodatkami mieszkaniowymi, świadczeniami dla osób uprawnionych do
alimentów i innych” przez wykonawcę spółka InPost Finanse sp. z o.o., albowiem
wykonawca ten nie może być realizatorem usługi zastrzeżonej dla operatora publicznego –
Poczty Polskiej S.A.

Z tych też względów Izba, na podstawie art. 192 ust. 1 ustawy Pzp orzekła jak w
sentencji. O kosztach postępowania orzeczono stosownie do jego wyniku na podstawie
przepisu art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Pzp.


Przewodniczący: ………………………………

………………………………

………………………………