KIO 1237/12
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Mateusz Michalec
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 1237/12
WYROK
z dnia 21 sierpnia 2012 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Packo
Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 czerwca i 21 sierpnia 2012 r., w Warszawie,
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 czerwca 2012 r.
przez wykonawcę
Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 21C, 02-676 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy
ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz
przy udziale wykonawcy Sysmex Polska Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 176, 02-486
Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu
21C, 02-676 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Beckman
Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 21C, 02-676 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 21C, 02-676
Warszawa na rzecz Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr. A. Jurasza
w Bydgoszczy ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz kwotę 3 600 zł
00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy.
Przewodniczący: …………………………
Sygn. akt: KIO 1237/12
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „dzierżawę: zintegrowanego systemu
biochemiczno – immunochemicznego, analizatora do wykonywania oznaczeń
immunochemicznych, analizatora do oznaczeń białek specyficznych, analizatora do badań
układu hemostazy (analizator koagulologiczny), automatycznego analizatora moczu,
automatycznego analizatora hematologicznego oraz automatycznego analizatora do
oznaczeń glukozy we krwi włośniczkowej, wraz z materiałami zużywalnymi” na podstawie
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r.
Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 2 czerwca 2012 r. w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej pod numerem 2012/S 104-173709, a wartość zamówienia jest większa niż
kwoty określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została udostępniona na stronie
zamawiającego 4 czerwca 2012 r.
12 czerwca 2012 r. odwołujący – Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. wniósł odwołanie
w zakresie pakietu 6. „Automatyczny analizator hematologiczny – 2 komplety” zarzucając
zamawiającemu naruszenie przy formułowaniu postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 1, 2 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję
i równe traktowanie wykonawców i wnosząc o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu dokonania modyfikacji specyfikacji istotnych warunków zamówienia
w sposób wskazany w uzasadnieniu odwołania.
Zdaniem odwołującego zamawiający określił parametry analizatora w taki sposób, że ofertę
w przedmiotowym postępowaniu może złożyć wyłącznie dostawca sprzętu Sysmex.
Formułując wymogi w zakresie opisu przedmiotu zamówienia zamawiający powinien
kierować się celem, jakiemu zamawiane produkty mają służyć, a każde wymaganie musi
znajdować uzasadnienie w obiektywnych potrzebach zamawiającego. Tymczasem
specyfikacja zawiera postanowienia nieznajdujące uzasadnienia merytorycznego,
a powodujące utrudnienie uczciwej konkurencji.
1. W punkcie 2. tabeli zamawiający wymaga parametrów: „automatyczne analizatory
hematologiczne pozwalające na wydawanie minimum 26 poniższych parametrów morfologii
krwi wspólnych dla obu analizatorów: parametry czerwonokrwinkowe: RBC, HGB, HCT,
MCV, MCH, MCHC, RDW-SD, RDW-CY; parametry białokrwinkowe: WBC, NEUT#,
NEUT%, LYMPH#; LYMPH%, MONO#, MONO%, EO#, EO%, BASO#, BASO%, IG#, IG%;
parametry płytkowe: PLT, PDW, MPV, P-LCR, PCT.”
Parametry białokrwinkowe morfologii krwi pod nazwą IG# i IG%, tj. w wartościach
względnych i bezwzględnych pod nazwą IG# i IG% są możliwe do uzyskania tylko na
analizatorze hematologicznym firmy Sysmex model XT2000 oraz XE2100. Parametry te nie
dają żadnej informacji, jaki rodzaj młodych frakcji komórkowych układu białokrwinkowego
(promielocyty, mielocyty czy matamielocyty) wchodzi w skład IG% i IG#, wobec tego istnieje
konieczność przeprowadzenia kolejnego badania – rozmazu krwi obwodowej. Zatem
badanie parametrów białokrwinkowych morfologii krwi pod nazwą IG# i IG% jest zbędne
i nie daje żadnej dodatkowej wiedzy, a postawienie wymogu co do parametru IG# i IG% ma
na celu wyłącznie ograniczenie konkurencji.
Zamawiający wymaga także uzyskiwania parametru płytkowego P-LCR (Plateled Larger Cell
Ratio), który jest możliwy do oznaczenia wyłącznie na analizatorach hematologicznych firmy
Sysmex. Parametr P-LCR jest parametrem, który koreluje z MPV (Mean Plate Volume),
zatem jest zbędny i niezasadnie ogranicza dostęp do przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący wniósł o zmianę ww. wymagania poprzez wykreślenie parametru dotyczącego
pomiaru krwinek płytkowych P-LCR oraz dotyczącego pomiaru białych krwinek IG# i IG%.
2. W punkcie 2. tabeli zawarto wymóg: „możliwość oznaczania i raportowania na
którymkolwiek z oferowanych, minimum jednym z analizatorów poniższych parametrów:
wskaźnik niedojrzafych trombocytów (IPF)”.
Parametr ten występuje wyłącznie w analizatorze Sysmex model XE2100 oraz XE5000 i nie
ma odpowiednika w innych analizatorach hematologicznych. Tym samym parametr
ogranicza konkurencję, gdyż nie mając uzasadnienia merytorycznego jest charakterystyczny
dla jednego dostawcy.
Odwołujący wniósł o zmianę ww. wymagania poprzez wykreślenie konieczności oznaczania
i raportowania na którymkolwiek z oferowanych analizatorów wskaźnika niedojrzałych
trombocytów (IPF).
3. W punkcie 4. tabeli postawiono wymóg: „wydajność dla analizatora głównego nie
mniejsza niż 140 oznaczeń na godzinę dla morfologii w trybie CBC+WBC-6DIFF oraz
wymagana wydajność minimalna dla jednego z oferowanych analizatorów nie mniejsza niż
80 oznaczeń na godzinę i w przypadku rozszerzenia o oznaczenie retikulocytów, tj.
w trybach CBC+ WBC- 6DIFF+RET i CBC+RET”.
Wymaganie to w zakresie wydajności spełnia wyłącznie analizator firmy Sysmex model
XE2100 oraz XE5000. Dodatkowo żądanie to przy wymaganiu dwóch analizatorów nie
znajduje uzasadnienia. Oba urządzenia będą wykonywać pełną morfologię i wobec tego nie
jest konieczne, aby wydajność jednego analizatora przekraczała 140 oznaczeń na godzinę,
wystarczające jest 110 oznaczeń na godzinę.
Odwołujący wniósł o zmianę ww. wymagania na wydajność nie mniejszą niż 110 oznaczeń
na godzinę.
4. W punkcie 5. tabeli postawiono wymóg: „rozdział i różnicowanie krwinek białych za
pomocą technologii cytometrii przepływowej z wykorzystaniem światła lasera
półprzewodnikowego, bez barwienia cytochemicznego przed pomiarem”.
Wymaganie w zakresie rozdziału i różnicowania krwinek białych za pomocą cytometrii
przepływowej z wykorzystaniem lasera półprzewodnikowego wskazuje na technologię
pomiarową tylko jednej firmy – Sysmex, a wskazanie na typ lasera nie znajduje
uzasadnienia merytorycznego, przy tym pozbawia pozostałych wykonawców możliwości
złożenia oferty. Na rynku są bowiem dostępne także inne analizatory spełniające takie same
funkcje, które również posiadają cytometrię przepływową, ale z zastosowaniem światła
lasera HeNe.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez wykreślenie konieczności pomiaru za
pomocą cytometrii przepływowej z wykorzystaniem światła lasera półprzewodnikowego
i dopuszczenie możliwości zaoferowania analizatora z możliwością pomiaru za pomocą
cytometrii przepływowej z wykorzystaniem światła lasera.
5. W punkcie 7. tabeli postawiono wymóg: „parametry oznaczane przez oba analizatory, nie
wyliczane: a) dla obu aparatów: RBC, WBC, PLT, HGB oraz rozdział WBC na minimum 6
subpopulacji; pomiar frakcji niedojrzałych granulocytów IG (metamielocyty, mielocyty,
promielocyty) jako odrębnej populacji wyrażanej w wartościach bezwzględnych (#)
i procentowych (%) w stosunku do ogólnej liczby granulocytów, b) dla minimum jednego
z oferowanych analizatorów automatyczna analiza retikulocytów z różnicowaniem
w zależności od stopnia dojrzałości (zawartości RNA) i raportowaniem indeksu
retikulocytarnego (IRF)”.
Jak wskazano w punkcie 1. parametry w wartościach względnych i bezwzględnych pod
nazwą IG# i IG% są możliwe do uzyskania tylko na analizatorze hematologicznym firmy
Sysmex model XT2000, XE2100 oraz XE5000. Parametry te nie dają żadnej informacji, jaki
rodzaj młodych frakcji komórkowch układu białokrwinkowego (promielocyty, mielocyty czy
matamielocyty) wchodzi w skład IG% i IG# , co skutkuje koniecznością wykonania rozmazu
krwi obwodowej.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania dotyczącego pomiaru parametrów
białokrwinkowych jako oddzielnej populacji IG# i IG% poprzez dopuszczenie możliwości
zaoferowania analizatorów hematologicznych, w których frakcje niedojrzałych granulocytów
są przez analizatory flagowane i podawane w postaci dodatkowej informacji opisowej.
6. W punkcie 8. tabeli postawiono wymóg: „możliwość – dla minimum jednego z oferowanych
aparatów – pomiaru trombocytów w minimum dwóch różnych, niezależnych torach
pomiarowych, w tym minimum jeden z nich oznaczany metodą optyczną – PLT-(O)”.
Pomiar trombocytów jest możliwy za pomocą dwóch metod – optyczną i impedancji, którą
zamawiający wykluczył. Nie ma żadnych merytorycznych wskazań, aby stosować
jednocześnie dwie techniki pomiarowe w celu zbadania trombocytów. Metoda pomiaru
impedancji koreluje z pomiarem optycznym płytek krwi. Konieczność zastosowania dwóch
niezależnych torów pomiarowych w jednym analizatorze jest niezasadna i ogranicza dostęp
do przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez wykreślenie konieczności zastosowania
dwóch niezależnych torów pomiarowych w jednym analizatorze oraz zmianę wymagania
dotyczącego techniki pomiaru płytek krwi z optycznej na impedancyjną, ewentualnie
dopuszczenie możliwości zaoferowania analizatorów z możliwością pomiaru płytek metodą
impedancyjną.
7. W punkcie 9. tabeli postawiono wymaganie: „maksymalna objętość aspiracji próbki do
analizy – nie więcej niż 150 µl, a także minimum dla jednego z aparatów musi istnieć
możliwość wykonania pełnej analizy morfologii CBC+ WBC-6DIFF+RET z próbki poniżej 100
µl”.
Podane wielkości próbek są charakterystyczne wyłącznie dla analizatorów Sysmex XE2100
objętość: 130 µl, przy pracy w trybie manualnym i 200 µl w trybie automatycznym oraz
XT2000 objętość: 85 µl w trybie manualnym i 150 µl w automatycznym.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez zmianę żądanych objętości odpowiednio
na: maksymalną objętość aspiracji próbki do analizy – nie więcej niż 200 µl, a także
minimum dla jednego z aparatów możliwość wykonania pełnej analizy morfologii
CBC+WBC-6DIFF+RET z próbki poniżej 130 µl.
8. W punkcie 10. tabeli postawiono wymóg: „minimalny zakres liniowości obu analizatorów –
bez rozcieńczania, przy oznaczaniu z pierwszego pobrania w rutynowej pracy musi wynosić
minimum dla WBC do 400x103/µl, dla PLTdo 4.000x103/µl”.
Zakres liniowości dla PLT do 4.000.000/µl jest możliwy do uzyskania tylko na analizatorach
firmy Sysmex. Tak wysokie wartości pomiarowe trombocytów nie mają znaczenia
klinicznego przy możliwości rozcieńczania próbki do zakresu pomiarowego 5.000.000/µl.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez zmianę zakresu liniowości płytek krwi
z 4.000x103/ µl do 3.000.000/µl.
Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie. Podczas rozprawy oświadczył,
że modyfikacją z 22 czerwca 2012 r. zmienił postanowienie punktu 4. tabeli – wskazanego
w odwołaniu jako punkt 3. – zmieniając wymóg na 110 oznaczeń, tzn. zgodnie z żądaniem
odwołującego.
Opisując parametry zamawiający powielił parametry urządzenia, z którego korzysta. śaden
inny wykonawca nie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego, co
jego zdaniem potwierdza, że wymagania nie naruszają ich interesów. Od 5 lat korzysta
z urządzeń produkcji Sysmex. Zamawiający bazował na parametrach sprzętu, który jest
przez niego sprawdzony i w tym postępowaniu nie chce otrzymać sprzętu o gorszych
parametrach. Celem zamawiającego jest postawienie jak najlepszej diagnozy w możliwie
krótkim czasie i bez uciążliwości dla pacjenta. W tym celu nie preferuje żadnego wykonawcy,
lecz chce uzyskać jak najlepszy aparat diagnostyczny. Racjonalne potrzeby zamawiającego
umożliwiają takie określenie parametrów, które jest w stanie spełnić nawet jedno urządzenie.
Wymóg dotyczący podawania wartości IG bezwzględnej i procentowej stosuje się do
parametru predykcyjnego niezbędnego do monitorowania sepsy. Co prawda do rozpoznania
sepsy tradycyjnie stosuje się badania mikrobiologiczne, jednak trwa ono od 48 do 72 godzin,
a przy tym może dać bardzo różny wynik (np. negatywny czy pozytywny), natomiast
korzystanie z oznaczeń poprzez urządzenie powoduje, iż wcześniej może podać antybiotyk.
Zamawiający prowadzi klinikę hematoonkologii dziecięcej i informacje o IG są niezbędne,
oprócz sepsy, m.in. przy prowadzeniu przeszczepów. Jakkolwiek tradycyjnym sposobem
diagnostycznym jest wykonywanie rozmazu mikroskopowego, który polega na liczeniu
komórek przez dwóch techników i trwa od 30 do 60 minut oraz obejmuje 400 komórek,
natomiast aparat ocenia od 5 do 10 tysięcy komórek. Poza tym zamawiający rutynowo nie
wykonuje tych badań od razu na dyżurze, ponieważ ze względu oszczędności ma zbyt mały
zespół. Prokalcytonina jest jednym z markerów sepsy, ale na wynik trzeba czekać do dwóch
godzin, podczas gdy analiza krwi jest już możliwa w ciągu kilku minut. Podczas leczenia
diagności oceniają też, jak parametr IG zmienia się w trakcie leczenia.
MPV i P-LCR korelują tylko u ludzi zdrowych. Parametr ten ma znaczenie diagnostyczne,
ponieważ wskazuje na takie anomalie jak obecność płytek olbrzymich, mikrocytów czy
agregatów płytkowych.
Badanie parametru IPF jest tańsze niż antygenu powierzchniowego. Poza tym wartość IPF
wskazuje również, jaki koncentrat krwinek płytkowych należy podać w ogóle oraz jaki rodzaj
koncentratu, co ma znaczenie cenowe. Zamawiający posiada duży oddział kardiochirurgii, na
którym używa dużych ilości owych koncertów, dlatego przekłada się to na ponoszone koszty.
Badania są wykonywane natychmiast. Krew nie jest przechowywana, m.in. dlatego postawił
wymóg, aby analizatory wykonywały minimum 220 morfologii na godzinę.
Zamawiający wymaga lasera półprzewodnikowego, ponieważ jest on bardziej stabilny
w wieloletnim okresie użytkowania. Zapewnia bezobsługowe użytkowanie, co też powoduje
zmniejszenie liczby przestojów, poza tym generuje mniejsze koszty eksploatacyjne. Lasery
gazowe są mniej stabilne i wymagają dłuższego czasu rozruchu aparatu, natomiast lampa
wolframowa wymaga częstszej wymiany i jest droższa w utrzymaniu, np. w zakresie kosztów
poboru energii.
Zamawiający wymagał równolegle dwóch metod liczenia płytek. Jako podstawową stosuje
badanie metodą impedancyjną, które to badanie w razie potrzeby weryfikuje metodą
optyczną, natomiast nie stosuje metody mikroskopowej, ponieważ jest ona czasochłonna
i wymagałaby większej liczby personelu. Przy leczeniu cytostatykami aparat ze względu na
występujące zakłócenia wykazuje błędy przy liczeniu metodą impedancyjną.
Przystąpienie po stronie zamawiającego zgłosił Sysmex Polska Sp. z o.o.
Izba powołała eksperta z zakresu hematologii. Zgodnie z opinią eksperta:
Co do niedojrzałych granulocytów (IG) – większe znaczenie mają bezwzględne wartości, a nie
ich odsetek wśród ogółu komórek (procenty), każda próbka krwi zawierającej komórki nie będące
normą powinna być obejrzana w mikroskopie przez diagnostę i dlatego przynajmniej pierwszy
raz u konkretnego chorego już samo oflagowanie (informacja o obecności niedojrzałych
granulocytów lub atypowych limfocytów) powinno zmusić do weryfikacji tego faktu
w mikroskopie. Nie jest ważne, czy będą to wartości procentowe, bezwzględne czy samo
oflagowanie. Dla potrzeb pracy naukowej, w której śledzono by zachowanie się frakcji
niedojrzałych granulocytów na przestrzeni czasu podawanie przez analizator gotowej już
bezwzględnej wartości stanowiłoby ułatwienie dla zbierania wyników, ale i w: tym przypadku
bardziej miarodajna jest kontrola mikroskopowa niż analizator, który nie jest w stanie
powiedzieć, jakie niedojrzałe komórki wskazuje parametr IG. Wskaźnik IG może być uznany
jedynie jako „soft argument” przemawiający za rozpoznaniem sepsy i do różnicowania infekcji
bakteryjnych i wirusowych. Parametr IG# i IG% należy traktować jedynie jako sygnał
nieprawidłowości wśród krwinek białych i nie może on być podstawą do pierwszorazowych
decyzji diagnostycznych i leczniczych. Kiedy wiadomo na podstawie inspekcji mikroskopowej,
jakie to niedojrzałe komórki, można w przybliżeniu posługiwać się ich symbolami IG
i monitorować stan chorobowy. Posiadanie informacji o liczbie IG jest zaletą, natomiast
w praktyce dwugodzinne oczekiwanie na wynik przy liczeniu przez techników nie jest dużym
opóźnieniem.
Parametr płytkowy P-LCR nie jest tożsamy pod względem wartości diagnostycznej z MPV
i nie może być zastąpiony przez MPV. Większa wartość dużych płytek powoduje zawyżenie MPV
i dlatego P-LCR może wykazywać korelację z MPV, ale nie można uważać, że jest to wskaźnik
zbędny. Główne zastosowanie parametru P-LCR odnosi się do pracy naukowej, a nie
klinicznej, ale nie można zanegować też jego pozytywnych właściwości w praktyce
codziennej.
Wskaźnik niedojrzałych trombocytów IPF informuje, jak duża jest frakcja nowopowstałych
płytek i nie ma on żadnego związku z MPV, która to cecha określa średnią objętość
wszystkich płytek. IPF jest dodatkowym parametrem charakteryzującym populację płytek.
Podwyższona jego wartość jest powszechnie uważana za miernik aktywności płytkotwórczej
szpiku, dlatego bywa podwyższony w stanach z przyspieszonym niszczeniem płytek we krwi,
ale zachowaną czynnością krwiotwórczą albo w stanach odradzania się układu
płytkotwórczego po jego uszkodzeniu (np. po chemioterapii lub przyjęciu się szpiku po jego
transplantacji). Wysokie wartości P-LCR lub wskaźnika IPF zwykle pociągają za sobą
wyższe wartości MPV. Oba te wskaźniki mogą świadczyć o przyspieszonej odnowie płytek
krwi, ale tylko wtedy, gdy nie jest to pierwotna choroba układu krwiotwórczego. Wskaźnik IPF
jest zbliżony do P-LCR, ale nie są to wskaźniki całkowicie jednoznaczne, bo IPF mierzy
rzeczywiście niedojrzałe płytki (które jako młode są zwykle duże), a P-LCR odzwierciedla
obecność dużych płytek (które nie zawsze są młode). Wskaźnika IPF nie można wykorzystać
do decyzji, jaki koncentrat płytkowy należy podawać choremu z małopłytkowością.
Możliwość uzyskania pełnej analizy morfologii krwi CBC+WBC+6DIFF+Ret z próbki poniżej
100 µl krwi jest zaletą, choć bardzo rzadko występują okoliczności, że tylko tak mała
objętość jest dostępna do analizy. Każde rozcieńczanie pociąga za sobą pewne, aczkolwiek
minimalne, ryzyko zwiększenia błędu pomiaru. Możliwość wykonania pełnej analizy
morfologii krwi z próbki 130 µl jest tak samo satysfakcjonująca jak ze 150 µl czy 200 µl. Brak
istotnej różnicy między 150 µl i 200 µl dla dokładności pomiaru oraz trudności w uzyskaniu
takiej objętości. Brak jest racjonalnej potrzeby żądania zmniejszania objętości próbki
potrzebnej do badania, gdyż ilość krwi zużywanej do tego celu jest tak mała, że nawet przy
wielokrotnym jej pobieraniu nie stanowi istotnej straty nawet u wcześniaków. Stosowanie
próbki poniżej 100 µl jest wygodne, natomiast błąd w przypadku rozcieńczenia w stosunku
do normy jest minimalny. Ryzyko błędu wynosi około 5%, a bardzo rzadko do 10%.
Przy małej próbce nawet niewielki błąd ma znaczenie.
Zakres liniowości uzyskiwanych wyników w każdym z oferowanych analizatorów bez
potrzeby rozcieńczania jest tak szeroki, iż przypadek wykraczający poza granice możliwości
analitycznych aparatu, nawet w klinice hematologicznej, może się zdarzać raz na kilka dni
lub miesięcy. i dlatego nie powinno to być przedmiotem sporu. Przypadki liczby płytek krwi
ponad 3.000.000/µl zdarzają się kilka razy w roku przy kilkudziesięciu tysiącach analiz –
wówczas przeprowadzenie pojedynczej analizy w rozcieńczeniu nie zabiera czasu ani
wysiłku. Pewnym marginesem błędu obciążony jest każdy aparat, nawet bez rozcieńczania.
Zakresy liniowości szersze niż 400.000/µl dla WBC i 4.000.000/µl dla płytek krwi spotyka się
skrajnie rzadko.
Analizator posiadający dwa niezależne tory pomiarowe liczby płytek krwi w niektórych,
rzadkich okolicznościach może mieć przewagę, bo umożliwia ocenę wiarygodności
(weryfikację) bardzo niskiej liczby płytek, ale w większości analiz nie ma potrzeby
jednoczesnego rutynowego wykorzystywania obu torów. Taka potrzeba może się pojawić
w badaniach naukowych lub przypadkach wyraźnego klinicznego podejrzenia
niewiarygodności uzyskiwanych wyników z powodu obecności fragmentów krwinek
czerwonych. Jednak mikroskopowa weryfikacja liczby płytek jest bardzo wiarygodna i tania.
Istniejąca możliwość różnicowania krwinek białych metodą cytometrii przepływowej polega
na wielokątowych pomiarach światła fluorescencyjnego bez cytochemii. Zaletą tej techniki
jest możliwość eliminacji błędów wynikających z obecności agregatów płytkowych oraz
identyfikacja obecności erytroblastów (NRBC). Ekspertowi nie są znane porównania wyników
ani kosztów takiego oznaczenia z innymi analizatorami.
Nie ma potrzeby stosowania dwóch torów jednocześnie, drugi tor służy tylko weryfikacji.
Ostatnio metoda manualna zaczyna być uznawana za zbyt mało dokładną, w związku z tym
bardziej powszechnie zaczyna być stosowane badanie przez analizatory. Nie ma wielkiego
znaczenia, czy będzie jeden czy dwa tory, natomiast dwa tory pozwalają uwiarygodnić wynik.
W oparciu o stan faktyczny ustalony na podstawie dokumentacji postępowania,
oświadczeń i dokumentów złożonych podczas rozprawy oraz opinii powołanego
eksperta Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 i art. 180 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Przed rozprawą, modyfikacją z 22 czerwca 2012 r., zamawiający zmienił postanowienie
punktu 4. tabeli – wskazanego w odwołaniu jako punkt 3. – korygując wymóg na 110
oznaczeń na godzinę, tzn. zgodnie z żądaniem odwołującego, która to zmiana odwołującego
satysfakcjonuje, tym samym punkt ten przestał być sporny między stronami.
Co do pozostałych punktów odwołania Izba stwierdziła – odwołujący zarzucił
zamawiającemu dokonanie opisu przedmiotu zamówienia dla automatycznego analizatora
hematologicznego w sposób naruszający uczciwą konkurencję i równe traktowanie
wykonawców. Jednak ani art. 7 ust. 1, ani art. 29 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
nie można postrzegać jedynie jako nakazu odnoszącego się do liczby wykonawców
mogących uczestniczyć w postępowaniu ze względu na brzmienie opisu przedmiotu
zamówienia i nie do końca prawidłowe jest ich interpretowanie wyłącznie w taki sposób, że
zamawiający musi sporządzić opis tak, aby ofertę mogła złożyć „konkurencyjna” liczba
wykonawców, czyli co najmniej dwóch. Takie pojmowanie „uczciwej konkurencji” jest bowiem
zbytnim uproszczeniem i nie ma uzasadnienia ani w przypadku, gdy przedmiot zamówienia
jest na tyle popularny, że zamówienie może wykonać szerokie grono wykonawców, ani gdy
przedmiot zamówienia jest na tyle specjalistyczny, że rynek producentów jest bardzo wąski
lub gdy na danym rynku konkurencja pomiędzy przedsiębiorcami polega właśnie na tym, aby
oferowanymi rozwiązaniami i produktami wyprzedzić konkurentów. Tym samym
przyjmowanie zasady, że w danym postępowaniu oferty musi móc złożyć co najmniej dwóch
wykonawców, na produkty dwóch producentów, może prowadzić właśnie do eliminacji
przejawów konkurencji i przedsiębiorczości mających swój wyraz w dążeniu do nietypowych
rozwiązań, rozwoju technologii, ulepszaniu czy innowacyjności produktu.
Pogląd ten ma swoje przejawy również w orzecznictwie. Jak wynika choćby z poglądów
zacytowanych w przywołanych przez strony wyrokach, zamawiający mają prawo kształtować
wymagania specyfikacji istotnych warunków zamówienia w granicach swoich uzasadnionych
potrzeb, nawet jeśli ogranicza to krąg wykonawców, którzy są w stanie złożyć oferty
odpowiadające tym potrzebom i wymogom – choćby do jednego. Z poglądem tym zgadza się
Izba również w niniejszym składzie.
Tym samym dla rozstrzygnięcia sporu, niezbędne było ustalenie, czy postawione przez
zamawiającego wymogi są rzeczywiście uzasadnione jego potrzebami. W tym celu – dla
weryfikacji postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wyjaśnień
zamawiającego dotyczących wprowadzenia poszczególnych wymogów – Izba powołała
eksperta.
Kierując się jego opinią, jak również po zapoznaniu się z argumentacją stron
i przystępującego, Izba uznała, że wymogi dotyczące podawania przez analizator
parametrów pomiaru krwinek płytkowych L-PCR oraz wskaźnika niedojrzałych trombocytów
IPF są uzasadnione i nie mogą być zastąpione przez parametr dotyczący MPV. Przy tym
należy zwrócić uwagę, że zamawiający jest szpitalem uniwersyteckim, zatem oprócz
działalności leczniczej, jego zadaniem jest również prowadzenie działalności przynależnej
wyższej uczelni, czyli dydaktycznej i naukowej.
Izba uznała za uzasadniony też wymóg dotyczący pomiaru trombocytów metodą optyczną
jako metodą pozwalającą na weryfikację wyników uzyskanych metodą impedancji, gdyż
niewątpliwie taka możliwość jest zaletą analizatora. Należy jednak zwrócić uwagę, że
w związku z argumentacją zamawiającego dotyczącą owej weryfikacji, wymóg ten musi
polegać na tym, by analizator (lub żądana para analizatorów) posiadała również zdolność do
pomiarów metodą impedancji, inaczej cel ten nie zostanie osiągnięty. Przy tym, jak przyznały
strony podczas rozprawy, wskaźnik niedojrzałych trombocytów IPF można otrzymać tylko za
pomocą metody optycznej – zatem konieczność stosowania tej metody jest także
konsekwencją uznania za uzasadniony wymogu odnoszącego się do parametru IPF.
Natomiast, zdaniem Izby, zamawiający nie udowodnił wystarczająco sformułowania wymogu
dotyczącego wykorzystania światła lasera półprzewodnikowego. Zamawiający powołał się tu
na niską energochłonność oraz niską awaryjność tej metody – jednak, zdaniem Izby, są to
okoliczności, które powinny być opisane w odmienny sposób, tj. nie z przywołaniem lasera
półprzewodnikowego, lecz właśnie oceną ekonomiczną oferty również w tym zakresie
poprzez ustalenie odpowiedniego kryterium oceny odnoszącego się do tych okoliczności
(pobór energii, częstotliwość awarii, czas gotowości do pracy itp.).
Pozostałe wymogi zamawiającego zanegowane w odwołaniu, jakkolwiek generalnie trudno je
nazwać nieprzydatnymi w jego praktyce czy w pewnych okolicznościach nie uznać za zalety,
gdyż za takie co do zasady uznaje się wyższe parametry czy dodatkowe funkcjonalności, są
wymogami, które zamawiający bez szczególnego uszczerbku dla swojej działalności mógłby
obniżyć – a w szczególności, jeśli uzna to za celowe, uznać je za parametry oceniane
i wyższym osiągom przyznawać dodatkowe punkty. Nawet bowiem jeśli sytuacje, które
wskazał zamawiający, zdarzają się sporadycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że
występują w pracy szpitala.
Biorąc jednak pod uwagę, że, zgodnie z oświadczeniem odwołującego, analizatory produkcji
Beckman Coulter nie spełniają wymogów dotyczących pomiaru krwinek płytkowych L-PCR,
wskaźnika niedojrzałych trombocytów IPF i pomiaru trombocytów metodą optyczną, zmiana
wymagań specyfikacji istotnych warunków zamówienia co do pozostałych parametrów nie
zmieniłaby sytuacji odwołującego i nie umożliwiłaby mu złożenia oferty.
Podobnie, jak wskazał odwołujący, wymogów tych nie spełniają także urządzenia innych
producentów (jakkolwiek, jak podniósł zamawiający, żaden z nich wymagań zamawiającego
nie kwestionował). W obu jednak przypadkach (jeśli analizatory te tych wymogów nie
spełniają, jak też – jeśli w pełni odpowiadają obecnym postanowieniom specyfikacji istotnych
warunków zamówienia), nie ma to wpływu na możliwość złożenia przez tych wykonawców
ofert.
Tym samym Izba nie stwierdziła pozaabstrakcyjnego wpływu na wynik postępowania
i kierując się dyspozycją art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych orzekła jak
w sentencji odwołanie oddalając.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt
2, § 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………….………
WYROK
z dnia 21 sierpnia 2012 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Anna Packo
Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 czerwca i 21 sierpnia 2012 r., w Warszawie,
odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 12 czerwca 2012 r.
przez wykonawcę
Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 21C, 02-676 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez
Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy
ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz
przy udziale wykonawcy Sysmex Polska Sp. z o.o. Al. Jerozolimskie 176, 02-486
Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego
orzeka:
1. oddala odwołanie,
2. kosztami postępowania obciąża Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu
21C, 02-676 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez Beckman
Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 21C, 02-676 Warszawa tytułem wpisu od
odwołania,
2.2. zasądza od Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. ul. Postępu 21C, 02-676
Warszawa na rzecz Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr. A. Jurasza
w Bydgoszczy ul. M. Skłodowskiej-Curie 9, 85-094 Bydgoszcz kwotę 3 600 zł
00 gr (słownie: trzy tysiące sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty
postępowania odwoławczego poniesione z tytułu wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. – Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok – w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Bydgoszczy.
Przewodniczący: …………………………
Sygn. akt: KIO 1237/12
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający – Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na „dzierżawę: zintegrowanego systemu
biochemiczno – immunochemicznego, analizatora do wykonywania oznaczeń
immunochemicznych, analizatora do oznaczeń białek specyficznych, analizatora do badań
układu hemostazy (analizator koagulologiczny), automatycznego analizatora moczu,
automatycznego analizatora hematologicznego oraz automatycznego analizatora do
oznaczeń glukozy we krwi włośniczkowej, wraz z materiałami zużywalnymi” na podstawie
ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. ustawy Prawo zamówień publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r.
Nr 113, poz. 759 z późn. zm.), w trybie przetargu nieograniczonego.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane 2 czerwca 2012 r. w Dzienniku Urzędowym
Unii Europejskiej pod numerem 2012/S 104-173709, a wartość zamówienia jest większa niż
kwoty określone na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Specyfikacja istotnych warunków zamówienia została udostępniona na stronie
zamawiającego 4 czerwca 2012 r.
12 czerwca 2012 r. odwołujący – Beckman Coulter Polska Sp. z o.o. wniósł odwołanie
w zakresie pakietu 6. „Automatyczny analizator hematologiczny – 2 komplety” zarzucając
zamawiającemu naruszenie przy formułowaniu postanowień specyfikacji istotnych warunków
zamówienia art. 7 ust. 1, art. 29 ust. 1, 2 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez
sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia w sposób utrudniający uczciwą konkurencję
i równe traktowanie wykonawców i wnosząc o uwzględnienie odwołania i nakazanie
zamawiającemu dokonania modyfikacji specyfikacji istotnych warunków zamówienia
w sposób wskazany w uzasadnieniu odwołania.
Zdaniem odwołującego zamawiający określił parametry analizatora w taki sposób, że ofertę
w przedmiotowym postępowaniu może złożyć wyłącznie dostawca sprzętu Sysmex.
Formułując wymogi w zakresie opisu przedmiotu zamówienia zamawiający powinien
kierować się celem, jakiemu zamawiane produkty mają służyć, a każde wymaganie musi
znajdować uzasadnienie w obiektywnych potrzebach zamawiającego. Tymczasem
specyfikacja zawiera postanowienia nieznajdujące uzasadnienia merytorycznego,
a powodujące utrudnienie uczciwej konkurencji.
1. W punkcie 2. tabeli zamawiający wymaga parametrów: „automatyczne analizatory
hematologiczne pozwalające na wydawanie minimum 26 poniższych parametrów morfologii
krwi wspólnych dla obu analizatorów: parametry czerwonokrwinkowe: RBC, HGB, HCT,
MCV, MCH, MCHC, RDW-SD, RDW-CY; parametry białokrwinkowe: WBC, NEUT#,
NEUT%, LYMPH#; LYMPH%, MONO#, MONO%, EO#, EO%, BASO#, BASO%, IG#, IG%;
parametry płytkowe: PLT, PDW, MPV, P-LCR, PCT.”
Parametry białokrwinkowe morfologii krwi pod nazwą IG# i IG%, tj. w wartościach
względnych i bezwzględnych pod nazwą IG# i IG% są możliwe do uzyskania tylko na
analizatorze hematologicznym firmy Sysmex model XT2000 oraz XE2100. Parametry te nie
dają żadnej informacji, jaki rodzaj młodych frakcji komórkowych układu białokrwinkowego
(promielocyty, mielocyty czy matamielocyty) wchodzi w skład IG% i IG#, wobec tego istnieje
konieczność przeprowadzenia kolejnego badania – rozmazu krwi obwodowej. Zatem
badanie parametrów białokrwinkowych morfologii krwi pod nazwą IG# i IG% jest zbędne
i nie daje żadnej dodatkowej wiedzy, a postawienie wymogu co do parametru IG# i IG% ma
na celu wyłącznie ograniczenie konkurencji.
Zamawiający wymaga także uzyskiwania parametru płytkowego P-LCR (Plateled Larger Cell
Ratio), który jest możliwy do oznaczenia wyłącznie na analizatorach hematologicznych firmy
Sysmex. Parametr P-LCR jest parametrem, który koreluje z MPV (Mean Plate Volume),
zatem jest zbędny i niezasadnie ogranicza dostęp do przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący wniósł o zmianę ww. wymagania poprzez wykreślenie parametru dotyczącego
pomiaru krwinek płytkowych P-LCR oraz dotyczącego pomiaru białych krwinek IG# i IG%.
2. W punkcie 2. tabeli zawarto wymóg: „możliwość oznaczania i raportowania na
którymkolwiek z oferowanych, minimum jednym z analizatorów poniższych parametrów:
wskaźnik niedojrzafych trombocytów (IPF)”.
Parametr ten występuje wyłącznie w analizatorze Sysmex model XE2100 oraz XE5000 i nie
ma odpowiednika w innych analizatorach hematologicznych. Tym samym parametr
ogranicza konkurencję, gdyż nie mając uzasadnienia merytorycznego jest charakterystyczny
dla jednego dostawcy.
Odwołujący wniósł o zmianę ww. wymagania poprzez wykreślenie konieczności oznaczania
i raportowania na którymkolwiek z oferowanych analizatorów wskaźnika niedojrzałych
trombocytów (IPF).
3. W punkcie 4. tabeli postawiono wymóg: „wydajność dla analizatora głównego nie
mniejsza niż 140 oznaczeń na godzinę dla morfologii w trybie CBC+WBC-6DIFF oraz
wymagana wydajność minimalna dla jednego z oferowanych analizatorów nie mniejsza niż
80 oznaczeń na godzinę i w przypadku rozszerzenia o oznaczenie retikulocytów, tj.
w trybach CBC+ WBC- 6DIFF+RET i CBC+RET”.
Wymaganie to w zakresie wydajności spełnia wyłącznie analizator firmy Sysmex model
XE2100 oraz XE5000. Dodatkowo żądanie to przy wymaganiu dwóch analizatorów nie
znajduje uzasadnienia. Oba urządzenia będą wykonywać pełną morfologię i wobec tego nie
jest konieczne, aby wydajność jednego analizatora przekraczała 140 oznaczeń na godzinę,
wystarczające jest 110 oznaczeń na godzinę.
Odwołujący wniósł o zmianę ww. wymagania na wydajność nie mniejszą niż 110 oznaczeń
na godzinę.
4. W punkcie 5. tabeli postawiono wymóg: „rozdział i różnicowanie krwinek białych za
pomocą technologii cytometrii przepływowej z wykorzystaniem światła lasera
półprzewodnikowego, bez barwienia cytochemicznego przed pomiarem”.
Wymaganie w zakresie rozdziału i różnicowania krwinek białych za pomocą cytometrii
przepływowej z wykorzystaniem lasera półprzewodnikowego wskazuje na technologię
pomiarową tylko jednej firmy – Sysmex, a wskazanie na typ lasera nie znajduje
uzasadnienia merytorycznego, przy tym pozbawia pozostałych wykonawców możliwości
złożenia oferty. Na rynku są bowiem dostępne także inne analizatory spełniające takie same
funkcje, które również posiadają cytometrię przepływową, ale z zastosowaniem światła
lasera HeNe.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez wykreślenie konieczności pomiaru za
pomocą cytometrii przepływowej z wykorzystaniem światła lasera półprzewodnikowego
i dopuszczenie możliwości zaoferowania analizatora z możliwością pomiaru za pomocą
cytometrii przepływowej z wykorzystaniem światła lasera.
5. W punkcie 7. tabeli postawiono wymóg: „parametry oznaczane przez oba analizatory, nie
wyliczane: a) dla obu aparatów: RBC, WBC, PLT, HGB oraz rozdział WBC na minimum 6
subpopulacji; pomiar frakcji niedojrzałych granulocytów IG (metamielocyty, mielocyty,
promielocyty) jako odrębnej populacji wyrażanej w wartościach bezwzględnych (#)
i procentowych (%) w stosunku do ogólnej liczby granulocytów, b) dla minimum jednego
z oferowanych analizatorów automatyczna analiza retikulocytów z różnicowaniem
w zależności od stopnia dojrzałości (zawartości RNA) i raportowaniem indeksu
retikulocytarnego (IRF)”.
Jak wskazano w punkcie 1. parametry w wartościach względnych i bezwzględnych pod
nazwą IG# i IG% są możliwe do uzyskania tylko na analizatorze hematologicznym firmy
Sysmex model XT2000, XE2100 oraz XE5000. Parametry te nie dają żadnej informacji, jaki
rodzaj młodych frakcji komórkowch układu białokrwinkowego (promielocyty, mielocyty czy
matamielocyty) wchodzi w skład IG% i IG# , co skutkuje koniecznością wykonania rozmazu
krwi obwodowej.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania dotyczącego pomiaru parametrów
białokrwinkowych jako oddzielnej populacji IG# i IG% poprzez dopuszczenie możliwości
zaoferowania analizatorów hematologicznych, w których frakcje niedojrzałych granulocytów
są przez analizatory flagowane i podawane w postaci dodatkowej informacji opisowej.
6. W punkcie 8. tabeli postawiono wymóg: „możliwość – dla minimum jednego z oferowanych
aparatów – pomiaru trombocytów w minimum dwóch różnych, niezależnych torach
pomiarowych, w tym minimum jeden z nich oznaczany metodą optyczną – PLT-(O)”.
Pomiar trombocytów jest możliwy za pomocą dwóch metod – optyczną i impedancji, którą
zamawiający wykluczył. Nie ma żadnych merytorycznych wskazań, aby stosować
jednocześnie dwie techniki pomiarowe w celu zbadania trombocytów. Metoda pomiaru
impedancji koreluje z pomiarem optycznym płytek krwi. Konieczność zastosowania dwóch
niezależnych torów pomiarowych w jednym analizatorze jest niezasadna i ogranicza dostęp
do przedmiotowego zamówienia.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez wykreślenie konieczności zastosowania
dwóch niezależnych torów pomiarowych w jednym analizatorze oraz zmianę wymagania
dotyczącego techniki pomiaru płytek krwi z optycznej na impedancyjną, ewentualnie
dopuszczenie możliwości zaoferowania analizatorów z możliwością pomiaru płytek metodą
impedancyjną.
7. W punkcie 9. tabeli postawiono wymaganie: „maksymalna objętość aspiracji próbki do
analizy – nie więcej niż 150 µl, a także minimum dla jednego z aparatów musi istnieć
możliwość wykonania pełnej analizy morfologii CBC+ WBC-6DIFF+RET z próbki poniżej 100
µl”.
Podane wielkości próbek są charakterystyczne wyłącznie dla analizatorów Sysmex XE2100
objętość: 130 µl, przy pracy w trybie manualnym i 200 µl w trybie automatycznym oraz
XT2000 objętość: 85 µl w trybie manualnym i 150 µl w automatycznym.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez zmianę żądanych objętości odpowiednio
na: maksymalną objętość aspiracji próbki do analizy – nie więcej niż 200 µl, a także
minimum dla jednego z aparatów możliwość wykonania pełnej analizy morfologii
CBC+WBC-6DIFF+RET z próbki poniżej 130 µl.
8. W punkcie 10. tabeli postawiono wymóg: „minimalny zakres liniowości obu analizatorów –
bez rozcieńczania, przy oznaczaniu z pierwszego pobrania w rutynowej pracy musi wynosić
minimum dla WBC do 400x103/µl, dla PLTdo 4.000x103/µl”.
Zakres liniowości dla PLT do 4.000.000/µl jest możliwy do uzyskania tylko na analizatorach
firmy Sysmex. Tak wysokie wartości pomiarowe trombocytów nie mają znaczenia
klinicznego przy możliwości rozcieńczania próbki do zakresu pomiarowego 5.000.000/µl.
Odwołujący wniósł o zmianę wymagania poprzez zmianę zakresu liniowości płytek krwi
z 4.000x103/ µl do 3.000.000/µl.
Zamawiający nie złożył pisemnej odpowiedzi na odwołanie. Podczas rozprawy oświadczył,
że modyfikacją z 22 czerwca 2012 r. zmienił postanowienie punktu 4. tabeli – wskazanego
w odwołaniu jako punkt 3. – zmieniając wymóg na 110 oznaczeń, tzn. zgodnie z żądaniem
odwołującego.
Opisując parametry zamawiający powielił parametry urządzenia, z którego korzysta. śaden
inny wykonawca nie przystąpił do postępowania odwoławczego po stronie odwołującego, co
jego zdaniem potwierdza, że wymagania nie naruszają ich interesów. Od 5 lat korzysta
z urządzeń produkcji Sysmex. Zamawiający bazował na parametrach sprzętu, który jest
przez niego sprawdzony i w tym postępowaniu nie chce otrzymać sprzętu o gorszych
parametrach. Celem zamawiającego jest postawienie jak najlepszej diagnozy w możliwie
krótkim czasie i bez uciążliwości dla pacjenta. W tym celu nie preferuje żadnego wykonawcy,
lecz chce uzyskać jak najlepszy aparat diagnostyczny. Racjonalne potrzeby zamawiającego
umożliwiają takie określenie parametrów, które jest w stanie spełnić nawet jedno urządzenie.
Wymóg dotyczący podawania wartości IG bezwzględnej i procentowej stosuje się do
parametru predykcyjnego niezbędnego do monitorowania sepsy. Co prawda do rozpoznania
sepsy tradycyjnie stosuje się badania mikrobiologiczne, jednak trwa ono od 48 do 72 godzin,
a przy tym może dać bardzo różny wynik (np. negatywny czy pozytywny), natomiast
korzystanie z oznaczeń poprzez urządzenie powoduje, iż wcześniej może podać antybiotyk.
Zamawiający prowadzi klinikę hematoonkologii dziecięcej i informacje o IG są niezbędne,
oprócz sepsy, m.in. przy prowadzeniu przeszczepów. Jakkolwiek tradycyjnym sposobem
diagnostycznym jest wykonywanie rozmazu mikroskopowego, który polega na liczeniu
komórek przez dwóch techników i trwa od 30 do 60 minut oraz obejmuje 400 komórek,
natomiast aparat ocenia od 5 do 10 tysięcy komórek. Poza tym zamawiający rutynowo nie
wykonuje tych badań od razu na dyżurze, ponieważ ze względu oszczędności ma zbyt mały
zespół. Prokalcytonina jest jednym z markerów sepsy, ale na wynik trzeba czekać do dwóch
godzin, podczas gdy analiza krwi jest już możliwa w ciągu kilku minut. Podczas leczenia
diagności oceniają też, jak parametr IG zmienia się w trakcie leczenia.
MPV i P-LCR korelują tylko u ludzi zdrowych. Parametr ten ma znaczenie diagnostyczne,
ponieważ wskazuje na takie anomalie jak obecność płytek olbrzymich, mikrocytów czy
agregatów płytkowych.
Badanie parametru IPF jest tańsze niż antygenu powierzchniowego. Poza tym wartość IPF
wskazuje również, jaki koncentrat krwinek płytkowych należy podać w ogóle oraz jaki rodzaj
koncentratu, co ma znaczenie cenowe. Zamawiający posiada duży oddział kardiochirurgii, na
którym używa dużych ilości owych koncertów, dlatego przekłada się to na ponoszone koszty.
Badania są wykonywane natychmiast. Krew nie jest przechowywana, m.in. dlatego postawił
wymóg, aby analizatory wykonywały minimum 220 morfologii na godzinę.
Zamawiający wymaga lasera półprzewodnikowego, ponieważ jest on bardziej stabilny
w wieloletnim okresie użytkowania. Zapewnia bezobsługowe użytkowanie, co też powoduje
zmniejszenie liczby przestojów, poza tym generuje mniejsze koszty eksploatacyjne. Lasery
gazowe są mniej stabilne i wymagają dłuższego czasu rozruchu aparatu, natomiast lampa
wolframowa wymaga częstszej wymiany i jest droższa w utrzymaniu, np. w zakresie kosztów
poboru energii.
Zamawiający wymagał równolegle dwóch metod liczenia płytek. Jako podstawową stosuje
badanie metodą impedancyjną, które to badanie w razie potrzeby weryfikuje metodą
optyczną, natomiast nie stosuje metody mikroskopowej, ponieważ jest ona czasochłonna
i wymagałaby większej liczby personelu. Przy leczeniu cytostatykami aparat ze względu na
występujące zakłócenia wykazuje błędy przy liczeniu metodą impedancyjną.
Przystąpienie po stronie zamawiającego zgłosił Sysmex Polska Sp. z o.o.
Izba powołała eksperta z zakresu hematologii. Zgodnie z opinią eksperta:
Co do niedojrzałych granulocytów (IG) – większe znaczenie mają bezwzględne wartości, a nie
ich odsetek wśród ogółu komórek (procenty), każda próbka krwi zawierającej komórki nie będące
normą powinna być obejrzana w mikroskopie przez diagnostę i dlatego przynajmniej pierwszy
raz u konkretnego chorego już samo oflagowanie (informacja o obecności niedojrzałych
granulocytów lub atypowych limfocytów) powinno zmusić do weryfikacji tego faktu
w mikroskopie. Nie jest ważne, czy będą to wartości procentowe, bezwzględne czy samo
oflagowanie. Dla potrzeb pracy naukowej, w której śledzono by zachowanie się frakcji
niedojrzałych granulocytów na przestrzeni czasu podawanie przez analizator gotowej już
bezwzględnej wartości stanowiłoby ułatwienie dla zbierania wyników, ale i w: tym przypadku
bardziej miarodajna jest kontrola mikroskopowa niż analizator, który nie jest w stanie
powiedzieć, jakie niedojrzałe komórki wskazuje parametr IG. Wskaźnik IG może być uznany
jedynie jako „soft argument” przemawiający za rozpoznaniem sepsy i do różnicowania infekcji
bakteryjnych i wirusowych. Parametr IG# i IG% należy traktować jedynie jako sygnał
nieprawidłowości wśród krwinek białych i nie może on być podstawą do pierwszorazowych
decyzji diagnostycznych i leczniczych. Kiedy wiadomo na podstawie inspekcji mikroskopowej,
jakie to niedojrzałe komórki, można w przybliżeniu posługiwać się ich symbolami IG
i monitorować stan chorobowy. Posiadanie informacji o liczbie IG jest zaletą, natomiast
w praktyce dwugodzinne oczekiwanie na wynik przy liczeniu przez techników nie jest dużym
opóźnieniem.
Parametr płytkowy P-LCR nie jest tożsamy pod względem wartości diagnostycznej z MPV
i nie może być zastąpiony przez MPV. Większa wartość dużych płytek powoduje zawyżenie MPV
i dlatego P-LCR może wykazywać korelację z MPV, ale nie można uważać, że jest to wskaźnik
zbędny. Główne zastosowanie parametru P-LCR odnosi się do pracy naukowej, a nie
klinicznej, ale nie można zanegować też jego pozytywnych właściwości w praktyce
codziennej.
Wskaźnik niedojrzałych trombocytów IPF informuje, jak duża jest frakcja nowopowstałych
płytek i nie ma on żadnego związku z MPV, która to cecha określa średnią objętość
wszystkich płytek. IPF jest dodatkowym parametrem charakteryzującym populację płytek.
Podwyższona jego wartość jest powszechnie uważana za miernik aktywności płytkotwórczej
szpiku, dlatego bywa podwyższony w stanach z przyspieszonym niszczeniem płytek we krwi,
ale zachowaną czynnością krwiotwórczą albo w stanach odradzania się układu
płytkotwórczego po jego uszkodzeniu (np. po chemioterapii lub przyjęciu się szpiku po jego
transplantacji). Wysokie wartości P-LCR lub wskaźnika IPF zwykle pociągają za sobą
wyższe wartości MPV. Oba te wskaźniki mogą świadczyć o przyspieszonej odnowie płytek
krwi, ale tylko wtedy, gdy nie jest to pierwotna choroba układu krwiotwórczego. Wskaźnik IPF
jest zbliżony do P-LCR, ale nie są to wskaźniki całkowicie jednoznaczne, bo IPF mierzy
rzeczywiście niedojrzałe płytki (które jako młode są zwykle duże), a P-LCR odzwierciedla
obecność dużych płytek (które nie zawsze są młode). Wskaźnika IPF nie można wykorzystać
do decyzji, jaki koncentrat płytkowy należy podawać choremu z małopłytkowością.
Możliwość uzyskania pełnej analizy morfologii krwi CBC+WBC+6DIFF+Ret z próbki poniżej
100 µl krwi jest zaletą, choć bardzo rzadko występują okoliczności, że tylko tak mała
objętość jest dostępna do analizy. Każde rozcieńczanie pociąga za sobą pewne, aczkolwiek
minimalne, ryzyko zwiększenia błędu pomiaru. Możliwość wykonania pełnej analizy
morfologii krwi z próbki 130 µl jest tak samo satysfakcjonująca jak ze 150 µl czy 200 µl. Brak
istotnej różnicy między 150 µl i 200 µl dla dokładności pomiaru oraz trudności w uzyskaniu
takiej objętości. Brak jest racjonalnej potrzeby żądania zmniejszania objętości próbki
potrzebnej do badania, gdyż ilość krwi zużywanej do tego celu jest tak mała, że nawet przy
wielokrotnym jej pobieraniu nie stanowi istotnej straty nawet u wcześniaków. Stosowanie
próbki poniżej 100 µl jest wygodne, natomiast błąd w przypadku rozcieńczenia w stosunku
do normy jest minimalny. Ryzyko błędu wynosi około 5%, a bardzo rzadko do 10%.
Przy małej próbce nawet niewielki błąd ma znaczenie.
Zakres liniowości uzyskiwanych wyników w każdym z oferowanych analizatorów bez
potrzeby rozcieńczania jest tak szeroki, iż przypadek wykraczający poza granice możliwości
analitycznych aparatu, nawet w klinice hematologicznej, może się zdarzać raz na kilka dni
lub miesięcy. i dlatego nie powinno to być przedmiotem sporu. Przypadki liczby płytek krwi
ponad 3.000.000/µl zdarzają się kilka razy w roku przy kilkudziesięciu tysiącach analiz –
wówczas przeprowadzenie pojedynczej analizy w rozcieńczeniu nie zabiera czasu ani
wysiłku. Pewnym marginesem błędu obciążony jest każdy aparat, nawet bez rozcieńczania.
Zakresy liniowości szersze niż 400.000/µl dla WBC i 4.000.000/µl dla płytek krwi spotyka się
skrajnie rzadko.
Analizator posiadający dwa niezależne tory pomiarowe liczby płytek krwi w niektórych,
rzadkich okolicznościach może mieć przewagę, bo umożliwia ocenę wiarygodności
(weryfikację) bardzo niskiej liczby płytek, ale w większości analiz nie ma potrzeby
jednoczesnego rutynowego wykorzystywania obu torów. Taka potrzeba może się pojawić
w badaniach naukowych lub przypadkach wyraźnego klinicznego podejrzenia
niewiarygodności uzyskiwanych wyników z powodu obecności fragmentów krwinek
czerwonych. Jednak mikroskopowa weryfikacja liczby płytek jest bardzo wiarygodna i tania.
Istniejąca możliwość różnicowania krwinek białych metodą cytometrii przepływowej polega
na wielokątowych pomiarach światła fluorescencyjnego bez cytochemii. Zaletą tej techniki
jest możliwość eliminacji błędów wynikających z obecności agregatów płytkowych oraz
identyfikacja obecności erytroblastów (NRBC). Ekspertowi nie są znane porównania wyników
ani kosztów takiego oznaczenia z innymi analizatorami.
Nie ma potrzeby stosowania dwóch torów jednocześnie, drugi tor służy tylko weryfikacji.
Ostatnio metoda manualna zaczyna być uznawana za zbyt mało dokładną, w związku z tym
bardziej powszechnie zaczyna być stosowane badanie przez analizatory. Nie ma wielkiego
znaczenia, czy będzie jeden czy dwa tory, natomiast dwa tory pozwalają uwiarygodnić wynik.
W oparciu o stan faktyczny ustalony na podstawie dokumentacji postępowania,
oświadczeń i dokumentów złożonych podczas rozprawy oraz opinii powołanego
eksperta Izba ustaliła i zważyła, co następuje: odwołanie nie zasługuje na
uwzględnienie.
Na wstępie Izba stwierdziła, że nie zachodzi żadna z przesłanek skutkujących odrzuceniem
odwołania opisanych w art. 189 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, a odwołujący
ma interes we wniesieniu odwołania w rozumieniu art. 179 ust. 1 i art. 180 ust. 1 ustawy
Prawo zamówień publicznych.
Przed rozprawą, modyfikacją z 22 czerwca 2012 r., zamawiający zmienił postanowienie
punktu 4. tabeli – wskazanego w odwołaniu jako punkt 3. – korygując wymóg na 110
oznaczeń na godzinę, tzn. zgodnie z żądaniem odwołującego, która to zmiana odwołującego
satysfakcjonuje, tym samym punkt ten przestał być sporny między stronami.
Co do pozostałych punktów odwołania Izba stwierdziła – odwołujący zarzucił
zamawiającemu dokonanie opisu przedmiotu zamówienia dla automatycznego analizatora
hematologicznego w sposób naruszający uczciwą konkurencję i równe traktowanie
wykonawców. Jednak ani art. 7 ust. 1, ani art. 29 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych
nie można postrzegać jedynie jako nakazu odnoszącego się do liczby wykonawców
mogących uczestniczyć w postępowaniu ze względu na brzmienie opisu przedmiotu
zamówienia i nie do końca prawidłowe jest ich interpretowanie wyłącznie w taki sposób, że
zamawiający musi sporządzić opis tak, aby ofertę mogła złożyć „konkurencyjna” liczba
wykonawców, czyli co najmniej dwóch. Takie pojmowanie „uczciwej konkurencji” jest bowiem
zbytnim uproszczeniem i nie ma uzasadnienia ani w przypadku, gdy przedmiot zamówienia
jest na tyle popularny, że zamówienie może wykonać szerokie grono wykonawców, ani gdy
przedmiot zamówienia jest na tyle specjalistyczny, że rynek producentów jest bardzo wąski
lub gdy na danym rynku konkurencja pomiędzy przedsiębiorcami polega właśnie na tym, aby
oferowanymi rozwiązaniami i produktami wyprzedzić konkurentów. Tym samym
przyjmowanie zasady, że w danym postępowaniu oferty musi móc złożyć co najmniej dwóch
wykonawców, na produkty dwóch producentów, może prowadzić właśnie do eliminacji
przejawów konkurencji i przedsiębiorczości mających swój wyraz w dążeniu do nietypowych
rozwiązań, rozwoju technologii, ulepszaniu czy innowacyjności produktu.
Pogląd ten ma swoje przejawy również w orzecznictwie. Jak wynika choćby z poglądów
zacytowanych w przywołanych przez strony wyrokach, zamawiający mają prawo kształtować
wymagania specyfikacji istotnych warunków zamówienia w granicach swoich uzasadnionych
potrzeb, nawet jeśli ogranicza to krąg wykonawców, którzy są w stanie złożyć oferty
odpowiadające tym potrzebom i wymogom – choćby do jednego. Z poglądem tym zgadza się
Izba również w niniejszym składzie.
Tym samym dla rozstrzygnięcia sporu, niezbędne było ustalenie, czy postawione przez
zamawiającego wymogi są rzeczywiście uzasadnione jego potrzebami. W tym celu – dla
weryfikacji postanowień specyfikacji istotnych warunków zamówienia i wyjaśnień
zamawiającego dotyczących wprowadzenia poszczególnych wymogów – Izba powołała
eksperta.
Kierując się jego opinią, jak również po zapoznaniu się z argumentacją stron
i przystępującego, Izba uznała, że wymogi dotyczące podawania przez analizator
parametrów pomiaru krwinek płytkowych L-PCR oraz wskaźnika niedojrzałych trombocytów
IPF są uzasadnione i nie mogą być zastąpione przez parametr dotyczący MPV. Przy tym
należy zwrócić uwagę, że zamawiający jest szpitalem uniwersyteckim, zatem oprócz
działalności leczniczej, jego zadaniem jest również prowadzenie działalności przynależnej
wyższej uczelni, czyli dydaktycznej i naukowej.
Izba uznała za uzasadniony też wymóg dotyczący pomiaru trombocytów metodą optyczną
jako metodą pozwalającą na weryfikację wyników uzyskanych metodą impedancji, gdyż
niewątpliwie taka możliwość jest zaletą analizatora. Należy jednak zwrócić uwagę, że
w związku z argumentacją zamawiającego dotyczącą owej weryfikacji, wymóg ten musi
polegać na tym, by analizator (lub żądana para analizatorów) posiadała również zdolność do
pomiarów metodą impedancji, inaczej cel ten nie zostanie osiągnięty. Przy tym, jak przyznały
strony podczas rozprawy, wskaźnik niedojrzałych trombocytów IPF można otrzymać tylko za
pomocą metody optycznej – zatem konieczność stosowania tej metody jest także
konsekwencją uznania za uzasadniony wymogu odnoszącego się do parametru IPF.
Natomiast, zdaniem Izby, zamawiający nie udowodnił wystarczająco sformułowania wymogu
dotyczącego wykorzystania światła lasera półprzewodnikowego. Zamawiający powołał się tu
na niską energochłonność oraz niską awaryjność tej metody – jednak, zdaniem Izby, są to
okoliczności, które powinny być opisane w odmienny sposób, tj. nie z przywołaniem lasera
półprzewodnikowego, lecz właśnie oceną ekonomiczną oferty również w tym zakresie
poprzez ustalenie odpowiedniego kryterium oceny odnoszącego się do tych okoliczności
(pobór energii, częstotliwość awarii, czas gotowości do pracy itp.).
Pozostałe wymogi zamawiającego zanegowane w odwołaniu, jakkolwiek generalnie trudno je
nazwać nieprzydatnymi w jego praktyce czy w pewnych okolicznościach nie uznać za zalety,
gdyż za takie co do zasady uznaje się wyższe parametry czy dodatkowe funkcjonalności, są
wymogami, które zamawiający bez szczególnego uszczerbku dla swojej działalności mógłby
obniżyć – a w szczególności, jeśli uzna to za celowe, uznać je za parametry oceniane
i wyższym osiągom przyznawać dodatkowe punkty. Nawet bowiem jeśli sytuacje, które
wskazał zamawiający, zdarzają się sporadycznie, to jednak nie można zaprzeczyć, że
występują w pracy szpitala.
Biorąc jednak pod uwagę, że, zgodnie z oświadczeniem odwołującego, analizatory produkcji
Beckman Coulter nie spełniają wymogów dotyczących pomiaru krwinek płytkowych L-PCR,
wskaźnika niedojrzałych trombocytów IPF i pomiaru trombocytów metodą optyczną, zmiana
wymagań specyfikacji istotnych warunków zamówienia co do pozostałych parametrów nie
zmieniłaby sytuacji odwołującego i nie umożliwiłaby mu złożenia oferty.
Podobnie, jak wskazał odwołujący, wymogów tych nie spełniają także urządzenia innych
producentów (jakkolwiek, jak podniósł zamawiający, żaden z nich wymagań zamawiającego
nie kwestionował). W obu jednak przypadkach (jeśli analizatory te tych wymogów nie
spełniają, jak też – jeśli w pełni odpowiadają obecnym postanowieniom specyfikacji istotnych
warunków zamówienia), nie ma to wpływu na możliwość złożenia przez tych wykonawców
ofert.
Tym samym Izba nie stwierdziła pozaabstrakcyjnego wpływu na wynik postępowania
i kierując się dyspozycją art. 192 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych orzekła jak
w sentencji odwołanie oddalając.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania, zgodnie z § 1 ust. 1 pkt
2, § 3 i § 5 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r.
w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów
w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………….………