KIO 200/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Paulina Nowicka
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 200/13
WYROK
z dnia 13 lutego 2013 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Bogdan Artymowicz
Protokolant: Paulina Nowicka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lutego 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 stycznia 2013 r. przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z o. o., 15-691
Białystok, ul. Kleeberga 20, w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Miasto Białystok
reprezentowaną przez Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowo-Produkcyjne LECH Sp. z
o. o., 15-110 Białystok, ul. Kombatantów 4,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę Przedsiębiorstwo Produkcyjno-
Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z o. o., 15-691 Białystok, ul. Kleeberga 20
i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z
o. o., 15-691 Białystok, ul. Kleeberga 20 tytułem wpisu od odwołania
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący: …………………………
KIO 200/13
Uzasadnienie
Zamawiający, Gmina Miasto Białystok reprezentowana przez Przedsiębiorstwo
Usługowo-Handlowo-Produkcyjne LECH Sp. z o. o. z siedzibą w Białymstoku prowadzi
postępowanie, którego przedmiotem jest świadczenie usług odbioru odpadów komunalnych
powstających na nieruchomościach na terenie miasta Białystok.
Wobec postanowień ogłoszenia o zamówieniu w dniu 29 stycznia 2013 r., odwołanie
złożył wykonawca Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z o.
o. [dalej także, jako „Czyścioch Sp. z o. o.”] z siedzibą w Białymstoku zarzucając
zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., nr 113, poz. 759 ze zm.) [dalej także jako
„Pzp”]:
1) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 29 ust 2 ustawy Pzp, polegające na
zamieszczeniu w sekcji II ogłoszenia (pkt II.1.5.) zapisu: „Zamawiający wskazuje, iż
instalacją do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz o odpadów
zielonych, do której Wykonawca zobowiązany jest bezpośrednio przekazać odpady,
jest Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych Hryniewicze
(Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach)”. Co w
konsekwencji godzi w zasadę konkurencyjności zakazu opisywania przedmiotu
zamówienia w sposób utrudniający konkurencję i stanowi niedopuszczalne w
postępowaniu na odbiór odpadów określenie miejsca zagospodarowania odpadów
bez przeprowadzenia postępowania o udzielenia zamówienia publicznego w tym
zakresie z uwagi na określenie w wojewódzkim planie gospodarki odpadami dwóch
Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych dla Regionu
Centralnego,
2) art. 48 ust 2 pkt 3 ustawy Pzp, przez nieokreślenie w ogłoszeniu o zamówieniu
przedmiotu zamówienia, a powołanie się jedynie na uchwałę Rady Miasta
Białegostoku nr XXXV/417/12, która w swych postanowieniach nie zawiera określenia
ilości odpadów jakie wykonawca ma odbierać od właścicieli nieruchomości, co
skutkuje wadliwym określeniem przedmiotu zamówienia.
3) art. 3 ust 1 ustawy Pzp oraz art. 4 ustawy Pzp przez ich niezastosowanie skutkujące
niezastosowaniem ustawy prawo zamówień publicznych w sytuacji gdy zamawiający
zobowiązany był do stosowania tej ustawy celem przeprowadzenia procedury
przetargowej na odbiór i zagospodarowanie odpadów od właścicieli nieruchomości.
Odwołujący wnosił o:
1) nakazanie zamawiającemu unieważnienie postępowania z uwagi na
niedopuszczalność przeprowadzenia przetargu jedynie na odbiór odpadów w
sytuacji, gdy w danym regionie istnieje więcej niż jedna instalacja o statusie
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych, oraz z uwagi na brak
aktów prawa miejscowego stanowiących podstawę do określenia przedmiotu
zamówienia i warunków udziału wykonawców w postępowaniu,
ewentualnie w razie nieuwzględnienia powyższego żądania
2) nakazanie zamawiającemu usunięcia z treści ogłoszenia zapisu naruszającego
uczciwą konkurencję o treści: „Zamawiający wskazuje, iż instalacją do przetwarzania
zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych, do której Wykonawca
zobowiązany jest bezpośrednio przekazać odpady, jest Regionalna Instalacja
Przetwarzania Odpadów Komunalnych Hryniewicze (Zakład Unieszkodliwiania
Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach)”,
3) nakazanie zamawiającemu określenie przedmiotu zamówienia w sposób zgodny z
postanowieniami art. 10 i art. 22 ust 2 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu
porządku i czystości w gminach i zmianie niektórych innych ustaw.
W uzasadnieniu odwołujący wskazywał, iż zapis pkt II.1.5. sekcji II ogłoszenia o
zamówieniu wskazujący na obowiązek przekazywania odebranych odpadów do Regionalnej
Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) Hryniewicze sprzeczny jest z
przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych oraz przepisami ustawy z dnia 13 września
1996 r., o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i jako taki powinien zostać usunięty.
Odwołujący podnosił iż zgodnie z art. 6d ust. 1 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w
gminach wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na
odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c,
albo przetargu na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów. To ostatnie oznacza, że w
sytuacjach tam wskazanych obligatoryjnie znajduje zastosowanie przetargowy tryb
udzielenia zamówienia, nie znajdujący wyjątków. Przepis art. 6e ustawy o porządku i
czystości w gminach stanowi, że spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne
od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w
drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1. Odwołujący wskazywał, iż „(…) w
przepisach tych nie ma wprost wyrażonej reguły, że samo tylko zagospodarowanie odpadów
komunalnych obowiązkowo wymaga zastosowania procedury przetargowej. Jednak na
gruncie stanu faktycznego, w którym zainicjowane zostało postępowanie, którego dotyczy
niniejsze odwołanie należy przyjąć, że zagospodarowanie odpadów powinno odbywać się w
RIPOK wyłonionym w trybie określonym przez przepisy ustawy - Prawo zamówień
publicznych.”. Dalej odwołujący podnosił, iż oprócz prowadzonego przez zamawiającego
Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach w regionie prowadzona jest
również przez Odwołującego instalacja o statusie RIPOK (Centrum Innowacyjnej Gospodarki
Odpadami w Studziankach – CIGO), co wynika z treści załącznika do uchwały nr XXII/252/12
Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 22.10.2012 r. zmieniającej uchwałę w sprawie
wykonania „Planu Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012 – 2017’’.
Odwołujący wskazywał także, że to, iż w art. 6d ustawy o porządku i czystości w gminach
jest mowa jedynie o obligatoryjnym przetargu na odbiór albo na odbiór i zagospodarowanie
nie oznacza, że można wskazać z pominięciem procedur przewidzianych przez Pzp
instalację, w której odpady będą zagospodarowane, nawet jeśli zagospodarowania dokonuje
spółka komunalna, której powierzono realizację zadań gminy w tym zakresie. Taka sytuacja
byłaby dopuszczalna jedynie w modelowym przypadku określonym w art. 3a ustawy o
porządku i czystości w gminach gdy istnieje w danym regionie tylko jeden RIPOK. W ocenie
odwołującego w ten sposób naruszone zostały również przepisy art. 3 ust. 1 Pzp oraz art. 4
Pzp, gdyż zamawiający wykroczył poza dozwolone wyjątki od obligatoryjnego zastosowania
procedur Pzp naruszając obowiązek zastosowania procedury przetargowej przy wskazaniu
RIPOK, w którym dokonywana będzie usługa zagospodarowania odpadów. Zdaniem
odwołującego gdyby nawet nie podzielić poglądu o obligatoryjności wymogu zorganizowania
przetargu na odbiór i zagospodarowanie odpadów, w przypadku, gdy w danym regionie
istnieje więcej niż jedna Instalacja o statusie RIPOK (co uzasadniałoby żądanie
unieważnienia postępowania), to uzasadnione byłoby żądanie usunięcia kwestionowanego w
przedmiotowym odwołaniu zapisu ogłoszenia, wobec niemożliwości wskazania przez
zamawiającego konkretnego RIPOK, w którym zagospodarowywane miałyby być odpady
odebrane od właścicieli nieruchomości. W zakresie braku opisu przedmiotu zamówienia
odwołujący podnosił, iż wskazana przez zamawiającego w ogłoszeniu uchwała Rady Miasta
Białegostoku z dnia 26 listopada 2012 r., nr XXXV/417/12 nie stanowi podstawy do
określenia przedmiotu zamówienia. Uchwała powyższa nie spełnia bowiem przesłanek o
których mowa w art. 10 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach z dnia 01.07.2011r. Zgodnie z powyższym przepisem Rady Gmin są obowiązane
do podjęcia uchwał do 31.06.2013 r, w których między innymi należy określić wzór deklaracji,
wysokość opłaty, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, oraz termin, częstotliwość i tryb
uiszczania ww. opłat. Odwołujący wskazywał, iż regulamin jest podstawowym aktem prawa
miejscowego w zakresie regulacji dotyczącej utrzymania czystości i porządku w gminie.
Regulamin który powinien uchwalić zamawiający ma zawierać szczegółowe regulacje
dotyczące odbioru i zagospodarowani odpadów, a tym samym stanowić podstawę opisu
przedmiotu zamówienia oraz określenia warunków udziału w postępowaniu. Na obecnym
etapie postępowania wykonawca ma złożyć oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w
postępowaniu, zaś w wyniku uchwalenia regulaminu przez Zamawiającego może zaistnieć
sytuacja, w której wykonawca po ustaleniu szczegółowych zasad ‘odbioru odpadów od
właścicieli nieruchomości nie będzie spełniał warunków określonych w ogłoszeniu o
zamówieniu, co więcej może okazać się że chociażby w zakresie potencjału technicznego
niezbędnego do wykonania zamówienia zapisy znajdujące się w ogłoszeniu też będą
niezgodne lub wypełniały zapisów zawartych w regulaminie.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający, Gmina Miasto Białystok reprezentowana przez Przedsiębiorstwo
Usługowo-Handlowo-Produkcyjne LECH Sp. z o. o. z siedzibą w Białymstoku prowadzi
postępowanie, w trybie przetargu ograniczonego, którego przedmiotem jest świadczenie
usług odbioru odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach na terenie miasta
Białystok.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 19 stycznia 2013 r., pod numerem 2013/S 014-019526.
Zgodnie z pkt II.1.5) sekcji II ogłoszenia o zamówieniu „Przedmiotem zamówienia jest
odbiór odpadów komunalnych powstałych na terenie miasta Białystok. Niniejsze zamówienie
będzie realizowane zgodnie z przepisami prawa miejscowego, w tym w szczególności (wg
stanu prawnego na dzień ogłoszenia o zamówieniu): Uchwałą XXXV/417/12 Rady Miasta
Białystok z dnia 26 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu
świadczenia usług w zakresie obierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie
odpadami komunalnymi.” Niniejsze zamówienie zostało podzielone na VI części
wywozowych, o których stanowi Uchwała XXIII/250/12 Rady Miejskiej Białegostoku z dnia 27
lutego 2012 r. w sprawie podziału gminy Białystok na sektory. Zamawiający wskazuje, iż
Instalacją do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych,
do której Wykonawca zobowiązany jest bezpośrednio przekazać odpady, jest Regionalna
Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych Hryniewicze (Zakład Unieszkodliwiania
Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach).”.
Powyższe postanowienia ogłoszenia o zamówieniu leżą u podstaw przedmiotowego
postępowania odwoławczego.
Uwzględniając dokumentację przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, treść ogłoszenia o zamówieniu, jak również biorąc pod
uwagę oświadczenia stron złożone w trakcie rozprawy, skład orzekający Krajowej Izby
Odwoławczej zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp, jak również Izba uznała, iż odwołujący
posiada interes w złożeniu środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp.
Odnosząc się do podniesionych zarzutów Izba nie podzieliła stanowiska
prezentowanego przez odwołującego. W pierwszej kolejności należy zaakcentować fakt, iż
zamawiający prowadzi postępowanie w trybie przetargu ograniczonego, w którym w
odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu, wykonawcy składają wnioski o
dopuszczenie do udziału w przetargu, a oferty mogą składać wykonawcy zaproszeni do
składania ofert. Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp ogłoszenie o zamówieniu w
przetargu ograniczonym zawiera co najmniej określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem
informacji o możliwości składania ofert częściowych. Ponadto zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 3
ustawy Pzp to specyfikacja istotnych warunków zamówienia musi zawierać opis przedmiotu
zamówienia. Niewątpliwie na tym etapie postępowania zamawiający zobowiązany był jedynie
do określenia przedmiotu zamówienia co w ocenie Izby uczynił. Tym samym nie sposób
uznać, iż zamawiający publikując ogłoszenie o zamówieniu dopuścił się naruszenia
dyspozycji art. 29 ust. 2 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób,
który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję skoro na obecnym stadium postępowania brak
jest opisu przedmiotu zamówienia. Izba wskazuje iż do stwierdzenia naruszenia art. 29 ust. 2
ustawy Pzp, zgodnie z którym przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który
mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, wystarczy stwierdzenie faktu nieprawidłowości w
opisie przedmiotu zamówienia, a tym samym sprzeczności z prawem, nawet w sytuacji, gdy
jedynie zaistnieje możliwości utrudniania uczciwej konkurencji przez zastosowanie
określonych postanowień specyfikacji, bez konieczności realnego uniemożliwiania takiej
konkurencji. Jednakże w ocenie Izby na etapie składania wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie sposób stwierdzić nieprawidłowości w
opisie przedmiotu zamówienia przez zastosowanie określonych postanowień SIWZ, które to
nieprawidłowości miałyby prowadzić do choćby utrudniania uczciwej konkurencji skoro
zamawiający jeszcze nie dokonał opisu przedmiotu zamówienia. Izba wskazuje, że nie
można odnieść się do postanowień SIWZ w zakresie opisu przedmiotu zamówienia, gdyż
brak jest na tym etapie specyfikacji. Zdaniem Izby dopiero po przekazaniu wraz z
zaproszeniem do składania ofert specyfikacji, która w swej treści niewątpliwie będzie musiała
zawierać opis przedmiotu zamówienia, realnym stanie się możliwość korzystania ze środków
ochrony prawnej, co do zgodności opisu przedmiotu zamówienia z normą wyrażoną w art. 29
ustawy Pzp w tym również z ustępem 2 tego przepisu. Powyższa argumentacja znajduje
również zastosowanie co do zarzutu naruszenia art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp przez
nieokreślenie w ogłoszeniu o zamówieniu przedmiotu zamówienia. Jak już wyżej wskazano
zgodnie z dyspozycją przywołanego przepisu ogłoszenie o zamówieniu w przetargu
ograniczonym zawiera co najmniej określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem informacji
o możliwości składania ofert częściowych. Niewątpliwie zamawiający w ogłoszeniu o
zamówieniu określił, iż przedmiotem zamówienia jest odbiór odpadów komunalnych
powstałych na terenie miasta Białystok oraz, że zamówienie zostało podzielone na części.
Tym samym zarzut naruszenia art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w ocenie Izby nie potwierdził
się. Izba nie podzieliła również stanowiska odwołującego co do zasadności zarzutów
naruszenia art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ustawy Pzp. Należy wskazać, iż art. 3 ust. 1 ustawy Pzp
określa katalog podmiotów obowiązanych do stosowania ustawy do którego zamawiający
niewątpliwie się zalicza, a okoliczność ta jest bezsporna. Co do zasadności zarzutu
naruszenia art. 4 ustawy Pzp, Izba wskazuje, iż przepis ten zawiera zakres wyłączeń
przedmiotowych do których nie stosuje się przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.
Niewątpliwie zamawiający nie skorzystał, z żadnego z wymienionych w art. 4 ustawy Pzp
wyłączenia przedmiotowego i prowadzi postępowanie zgodnie z przepisami tej ustawy.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
Pzp, orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………….……
WYROK
z dnia 13 lutego 2013 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Bogdan Artymowicz
Protokolant: Paulina Nowicka
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 11 lutego 2013 r. w Warszawie odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 29 stycznia 2013 r. przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z o. o., 15-691
Białystok, ul. Kleeberga 20, w postępowaniu prowadzonym przez Gminę Miasto Białystok
reprezentowaną przez Przedsiębiorstwo Usługowo-Handlowo-Produkcyjne LECH Sp. z
o. o., 15-110 Białystok, ul. Kombatantów 4,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża wykonawcę Przedsiębiorstwo Produkcyjno-
Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z o. o., 15-691 Białystok, ul. Kleeberga 20
i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy), uiszczoną przez wykonawcę
Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z
o. o., 15-691 Białystok, ul. Kleeberga 20 tytułem wpisu od odwołania
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. Nr 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie
7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Białymstoku.
Przewodniczący: …………………………
KIO 200/13
Uzasadnienie
Zamawiający, Gmina Miasto Białystok reprezentowana przez Przedsiębiorstwo
Usługowo-Handlowo-Produkcyjne LECH Sp. z o. o. z siedzibą w Białymstoku prowadzi
postępowanie, którego przedmiotem jest świadczenie usług odbioru odpadów komunalnych
powstających na nieruchomościach na terenie miasta Białystok.
Wobec postanowień ogłoszenia o zamówieniu w dniu 29 stycznia 2013 r., odwołanie
złożył wykonawca Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowo-Handlowe „Czyścioch” Sp. z o.
o. [dalej także, jako „Czyścioch Sp. z o. o.”] z siedzibą w Białymstoku zarzucając
zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r.
Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2010 r., nr 113, poz. 759 ze zm.) [dalej także jako
„Pzp”]:
1) art. 7 ust. 1 ustawy Pzp w związku z art. 29 ust 2 ustawy Pzp, polegające na
zamieszczeniu w sekcji II ogłoszenia (pkt II.1.5.) zapisu: „Zamawiający wskazuje, iż
instalacją do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz o odpadów
zielonych, do której Wykonawca zobowiązany jest bezpośrednio przekazać odpady,
jest Regionalna Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych Hryniewicze
(Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach)”. Co w
konsekwencji godzi w zasadę konkurencyjności zakazu opisywania przedmiotu
zamówienia w sposób utrudniający konkurencję i stanowi niedopuszczalne w
postępowaniu na odbiór odpadów określenie miejsca zagospodarowania odpadów
bez przeprowadzenia postępowania o udzielenia zamówienia publicznego w tym
zakresie z uwagi na określenie w wojewódzkim planie gospodarki odpadami dwóch
Regionalnych Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych dla Regionu
Centralnego,
2) art. 48 ust 2 pkt 3 ustawy Pzp, przez nieokreślenie w ogłoszeniu o zamówieniu
przedmiotu zamówienia, a powołanie się jedynie na uchwałę Rady Miasta
Białegostoku nr XXXV/417/12, która w swych postanowieniach nie zawiera określenia
ilości odpadów jakie wykonawca ma odbierać od właścicieli nieruchomości, co
skutkuje wadliwym określeniem przedmiotu zamówienia.
3) art. 3 ust 1 ustawy Pzp oraz art. 4 ustawy Pzp przez ich niezastosowanie skutkujące
niezastosowaniem ustawy prawo zamówień publicznych w sytuacji gdy zamawiający
zobowiązany był do stosowania tej ustawy celem przeprowadzenia procedury
przetargowej na odbiór i zagospodarowanie odpadów od właścicieli nieruchomości.
Odwołujący wnosił o:
1) nakazanie zamawiającemu unieważnienie postępowania z uwagi na
niedopuszczalność przeprowadzenia przetargu jedynie na odbiór odpadów w
sytuacji, gdy w danym regionie istnieje więcej niż jedna instalacja o statusie
Regionalnej Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych, oraz z uwagi na brak
aktów prawa miejscowego stanowiących podstawę do określenia przedmiotu
zamówienia i warunków udziału wykonawców w postępowaniu,
ewentualnie w razie nieuwzględnienia powyższego żądania
2) nakazanie zamawiającemu usunięcia z treści ogłoszenia zapisu naruszającego
uczciwą konkurencję o treści: „Zamawiający wskazuje, iż instalacją do przetwarzania
zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych, do której Wykonawca
zobowiązany jest bezpośrednio przekazać odpady, jest Regionalna Instalacja
Przetwarzania Odpadów Komunalnych Hryniewicze (Zakład Unieszkodliwiania
Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach)”,
3) nakazanie zamawiającemu określenie przedmiotu zamówienia w sposób zgodny z
postanowieniami art. 10 i art. 22 ust 2 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu
porządku i czystości w gminach i zmianie niektórych innych ustaw.
W uzasadnieniu odwołujący wskazywał, iż zapis pkt II.1.5. sekcji II ogłoszenia o
zamówieniu wskazujący na obowiązek przekazywania odebranych odpadów do Regionalnej
Instalacji Przetwarzania Odpadów Komunalnych (RIPOK) Hryniewicze sprzeczny jest z
przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych oraz przepisami ustawy z dnia 13 września
1996 r., o utrzymaniu czystości i porządku w gminach i jako taki powinien zostać usunięty.
Odwołujący podnosił iż zgodnie z art. 6d ust. 1 ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w
gminach wójt, burmistrz lub prezydent miasta jest obowiązany zorganizować przetarg na
odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, o których mowa w art. 6c,
albo przetargu na odbieranie i zagospodarowanie tych odpadów. To ostatnie oznacza, że w
sytuacjach tam wskazanych obligatoryjnie znajduje zastosowanie przetargowy tryb
udzielenia zamówienia, nie znajdujący wyjątków. Przepis art. 6e ustawy o porządku i
czystości w gminach stanowi, że spółki z udziałem gminy mogą odbierać odpady komunalne
od właścicieli nieruchomości, na zlecenie gminy, w przypadku, gdy zostały wybrane w
drodze przetargu, o którym mowa w art. 6d ust. 1. Odwołujący wskazywał, iż „(…) w
przepisach tych nie ma wprost wyrażonej reguły, że samo tylko zagospodarowanie odpadów
komunalnych obowiązkowo wymaga zastosowania procedury przetargowej. Jednak na
gruncie stanu faktycznego, w którym zainicjowane zostało postępowanie, którego dotyczy
niniejsze odwołanie należy przyjąć, że zagospodarowanie odpadów powinno odbywać się w
RIPOK wyłonionym w trybie określonym przez przepisy ustawy - Prawo zamówień
publicznych.”. Dalej odwołujący podnosił, iż oprócz prowadzonego przez zamawiającego
Zakładu Utylizacji Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach w regionie prowadzona jest
również przez Odwołującego instalacja o statusie RIPOK (Centrum Innowacyjnej Gospodarki
Odpadami w Studziankach – CIGO), co wynika z treści załącznika do uchwały nr XXII/252/12
Sejmiku Województwa Podlaskiego z dnia 22.10.2012 r. zmieniającej uchwałę w sprawie
wykonania „Planu Gospodarki Odpadami Województwa Podlaskiego na lata 2012 – 2017’’.
Odwołujący wskazywał także, że to, iż w art. 6d ustawy o porządku i czystości w gminach
jest mowa jedynie o obligatoryjnym przetargu na odbiór albo na odbiór i zagospodarowanie
nie oznacza, że można wskazać z pominięciem procedur przewidzianych przez Pzp
instalację, w której odpady będą zagospodarowane, nawet jeśli zagospodarowania dokonuje
spółka komunalna, której powierzono realizację zadań gminy w tym zakresie. Taka sytuacja
byłaby dopuszczalna jedynie w modelowym przypadku określonym w art. 3a ustawy o
porządku i czystości w gminach gdy istnieje w danym regionie tylko jeden RIPOK. W ocenie
odwołującego w ten sposób naruszone zostały również przepisy art. 3 ust. 1 Pzp oraz art. 4
Pzp, gdyż zamawiający wykroczył poza dozwolone wyjątki od obligatoryjnego zastosowania
procedur Pzp naruszając obowiązek zastosowania procedury przetargowej przy wskazaniu
RIPOK, w którym dokonywana będzie usługa zagospodarowania odpadów. Zdaniem
odwołującego gdyby nawet nie podzielić poglądu o obligatoryjności wymogu zorganizowania
przetargu na odbiór i zagospodarowanie odpadów, w przypadku, gdy w danym regionie
istnieje więcej niż jedna Instalacja o statusie RIPOK (co uzasadniałoby żądanie
unieważnienia postępowania), to uzasadnione byłoby żądanie usunięcia kwestionowanego w
przedmiotowym odwołaniu zapisu ogłoszenia, wobec niemożliwości wskazania przez
zamawiającego konkretnego RIPOK, w którym zagospodarowywane miałyby być odpady
odebrane od właścicieli nieruchomości. W zakresie braku opisu przedmiotu zamówienia
odwołujący podnosił, iż wskazana przez zamawiającego w ogłoszeniu uchwała Rady Miasta
Białegostoku z dnia 26 listopada 2012 r., nr XXXV/417/12 nie stanowi podstawy do
określenia przedmiotu zamówienia. Uchwała powyższa nie spełnia bowiem przesłanek o
których mowa w art. 10 ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w
gminach z dnia 01.07.2011r. Zgodnie z powyższym przepisem Rady Gmin są obowiązane
do podjęcia uchwał do 31.06.2013 r, w których między innymi należy określić wzór deklaracji,
wysokość opłaty, szczegółowy sposób i zakres świadczenia usług w zakresie odbierania
odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, oraz termin, częstotliwość i tryb
uiszczania ww. opłat. Odwołujący wskazywał, iż regulamin jest podstawowym aktem prawa
miejscowego w zakresie regulacji dotyczącej utrzymania czystości i porządku w gminie.
Regulamin który powinien uchwalić zamawiający ma zawierać szczegółowe regulacje
dotyczące odbioru i zagospodarowani odpadów, a tym samym stanowić podstawę opisu
przedmiotu zamówienia oraz określenia warunków udziału w postępowaniu. Na obecnym
etapie postępowania wykonawca ma złożyć oświadczenie o spełnieniu warunków udziału w
postępowaniu, zaś w wyniku uchwalenia regulaminu przez Zamawiającego może zaistnieć
sytuacja, w której wykonawca po ustaleniu szczegółowych zasad ‘odbioru odpadów od
właścicieli nieruchomości nie będzie spełniał warunków określonych w ogłoszeniu o
zamówieniu, co więcej może okazać się że chociażby w zakresie potencjału technicznego
niezbędnego do wykonania zamówienia zapisy znajdujące się w ogłoszeniu też będą
niezgodne lub wypełniały zapisów zawartych w regulaminie.
Izba ustaliła, co następuje:
Zamawiający, Gmina Miasto Białystok reprezentowana przez Przedsiębiorstwo
Usługowo-Handlowo-Produkcyjne LECH Sp. z o. o. z siedzibą w Białymstoku prowadzi
postępowanie, w trybie przetargu ograniczonego, którego przedmiotem jest świadczenie
usług odbioru odpadów komunalnych powstających na nieruchomościach na terenie miasta
Białystok.
Ogłoszenie o zamówieniu zostało opublikowane w Dzienniku Urzędowym Unii
Europejskiej w dniu 19 stycznia 2013 r., pod numerem 2013/S 014-019526.
Zgodnie z pkt II.1.5) sekcji II ogłoszenia o zamówieniu „Przedmiotem zamówienia jest
odbiór odpadów komunalnych powstałych na terenie miasta Białystok. Niniejsze zamówienie
będzie realizowane zgodnie z przepisami prawa miejscowego, w tym w szczególności (wg
stanu prawnego na dzień ogłoszenia o zamówieniu): Uchwałą XXXV/417/12 Rady Miasta
Białystok z dnia 26 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowego sposobu i zakresu
świadczenia usług w zakresie obierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości,
w zamian za uiszczoną przez właściciela nieruchomości opłatę za gospodarowanie
odpadami komunalnymi.” Niniejsze zamówienie zostało podzielone na VI części
wywozowych, o których stanowi Uchwała XXIII/250/12 Rady Miejskiej Białegostoku z dnia 27
lutego 2012 r. w sprawie podziału gminy Białystok na sektory. Zamawiający wskazuje, iż
Instalacją do przetwarzania zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych,
do której Wykonawca zobowiązany jest bezpośrednio przekazać odpady, jest Regionalna
Instalacja Przetwarzania Odpadów Komunalnych Hryniewicze (Zakład Unieszkodliwiania
Odpadów Komunalnych w Hryniewiczach).”.
Powyższe postanowienia ogłoszenia o zamówieniu leżą u podstaw przedmiotowego
postępowania odwoławczego.
Uwzględniając dokumentację przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, treść ogłoszenia o zamówieniu, jak również biorąc pod
uwagę oświadczenia stron złożone w trakcie rozprawy, skład orzekający Krajowej Izby
Odwoławczej zważył, co następuje:
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania w związku z tym, iż nie została
wypełniona żadna z przesłanek negatywnych, uniemożliwiających merytoryczne rozpoznanie
odwołania, wynikających z art. 189 ust. 2 Pzp, jak również Izba uznała, iż odwołujący
posiada interes w złożeniu środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ust. 1 ustawy
Pzp.
Odnosząc się do podniesionych zarzutów Izba nie podzieliła stanowiska
prezentowanego przez odwołującego. W pierwszej kolejności należy zaakcentować fakt, iż
zamawiający prowadzi postępowanie w trybie przetargu ograniczonego, w którym w
odpowiedzi na publiczne ogłoszenie o zamówieniu, wykonawcy składają wnioski o
dopuszczenie do udziału w przetargu, a oferty mogą składać wykonawcy zaproszeni do
składania ofert. Zgodnie z art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp ogłoszenie o zamówieniu w
przetargu ograniczonym zawiera co najmniej określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem
informacji o możliwości składania ofert częściowych. Ponadto zgodnie z art. 36 ust. 1 pkt 3
ustawy Pzp to specyfikacja istotnych warunków zamówienia musi zawierać opis przedmiotu
zamówienia. Niewątpliwie na tym etapie postępowania zamawiający zobowiązany był jedynie
do określenia przedmiotu zamówienia co w ocenie Izby uczynił. Tym samym nie sposób
uznać, iż zamawiający publikując ogłoszenie o zamówieniu dopuścił się naruszenia
dyspozycji art. 29 ust. 2 ustawy Pzp poprzez opisanie przedmiotu zamówienia w sposób,
który mógłby utrudniać uczciwą konkurencję skoro na obecnym stadium postępowania brak
jest opisu przedmiotu zamówienia. Izba wskazuje iż do stwierdzenia naruszenia art. 29 ust. 2
ustawy Pzp, zgodnie z którym przedmiotu zamówienia nie można opisywać w sposób, który
mógłby utrudniać uczciwą konkurencję, wystarczy stwierdzenie faktu nieprawidłowości w
opisie przedmiotu zamówienia, a tym samym sprzeczności z prawem, nawet w sytuacji, gdy
jedynie zaistnieje możliwości utrudniania uczciwej konkurencji przez zastosowanie
określonych postanowień specyfikacji, bez konieczności realnego uniemożliwiania takiej
konkurencji. Jednakże w ocenie Izby na etapie składania wniosków o dopuszczenie do
udziału w postępowaniu o udzielenie zamówienia nie sposób stwierdzić nieprawidłowości w
opisie przedmiotu zamówienia przez zastosowanie określonych postanowień SIWZ, które to
nieprawidłowości miałyby prowadzić do choćby utrudniania uczciwej konkurencji skoro
zamawiający jeszcze nie dokonał opisu przedmiotu zamówienia. Izba wskazuje, że nie
można odnieść się do postanowień SIWZ w zakresie opisu przedmiotu zamówienia, gdyż
brak jest na tym etapie specyfikacji. Zdaniem Izby dopiero po przekazaniu wraz z
zaproszeniem do składania ofert specyfikacji, która w swej treści niewątpliwie będzie musiała
zawierać opis przedmiotu zamówienia, realnym stanie się możliwość korzystania ze środków
ochrony prawnej, co do zgodności opisu przedmiotu zamówienia z normą wyrażoną w art. 29
ustawy Pzp w tym również z ustępem 2 tego przepisu. Powyższa argumentacja znajduje
również zastosowanie co do zarzutu naruszenia art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp przez
nieokreślenie w ogłoszeniu o zamówieniu przedmiotu zamówienia. Jak już wyżej wskazano
zgodnie z dyspozycją przywołanego przepisu ogłoszenie o zamówieniu w przetargu
ograniczonym zawiera co najmniej określenie przedmiotu zamówienia, z podaniem informacji
o możliwości składania ofert częściowych. Niewątpliwie zamawiający w ogłoszeniu o
zamówieniu określił, iż przedmiotem zamówienia jest odbiór odpadów komunalnych
powstałych na terenie miasta Białystok oraz, że zamówienie zostało podzielone na części.
Tym samym zarzut naruszenia art. 48 ust. 2 pkt 3 ustawy Pzp w ocenie Izby nie potwierdził
się. Izba nie podzieliła również stanowiska odwołującego co do zasadności zarzutów
naruszenia art. 3 ust. 1 oraz art. 4 ustawy Pzp. Należy wskazać, iż art. 3 ust. 1 ustawy Pzp
określa katalog podmiotów obowiązanych do stosowania ustawy do którego zamawiający
niewątpliwie się zalicza, a okoliczność ta jest bezsporna. Co do zasadności zarzutu
naruszenia art. 4 ustawy Pzp, Izba wskazuje, iż przepis ten zawiera zakres wyłączeń
przedmiotowych do których nie stosuje się przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.
Niewątpliwie zamawiający nie skorzystał, z żadnego z wymienionych w art. 4 ustawy Pzp
wyłączenia przedmiotowego i prowadzi postępowanie zgodnie z przepisami tej ustawy.
Biorąc powyższe pod uwagę, Izba, działając na podstawie art. 192 ust. 1 i 2 ustawy
Pzp, orzekła jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10
ustawy Pzp, stosownie do wyniku postępowania, oraz w oparciu o przepisy rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania
wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich
rozliczania (Dz. U. Nr 41, poz. 238).
Przewodniczący: ………………….……