Sygn. akt: KIO 2274/13
WYROK
z dnia 8 października 2013 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Aneta Mlącka
Protokolant: Rafał Komoń
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 7 października 2013 r. w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 23 września 2013 r. przez
wykonawcę Bumar PCO S.A., ul. Jana Nowaka Jeziorańskiego 28, 03-982 Warszawa
w postępowaniu prowadzonym przez Jednostkę Wojskową 4224, ul. Ciasna 7, 78-601
Wałcz,
przy udziale wykonawcy KORPORACJA WSCHÓD Spółka z o.o., ul. Pożaryskiego 28, 04-
703 Warszawa zgłaszającego przystąpienie do postępowania odwoławczego po stronie
zamawiającego,
orzeka:
1. oddala odwołanie;
2. kosztami postępowania obciąża Bumar PCO S.A., ul. Jana Nowaka Jeziorańskiego 28,
03-982 Warszawa i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000 zł 00 gr
(słownie: piętnaście tysięcy złotych, zero groszy) uiszczoną przez Bumar PCO S.A.,
ul. Jana Nowaka Jeziorańskiego 28, 03-982 Warszawa tytułem wpisu od odwołania,
2.2. zasądza od Bumar PCO S.A., ul. Jana Nowaka Jeziorańskiego 28, 03-982
Warszawa na rzecz Jednostki Wojskowej 4224, ul. Ciasna 7, 78-601 Wałcz kwotę
744 zł 00 gr (słownie: siedemset czterdzieści cztery złote, zero groszy) stanowiącą
koszty postępowania odwoławczego poniesione z tytułu noclegu.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 907) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni od dnia jego
doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do
Sądu Okręgowego w Koszalinie.
Przewodniczący: …………………………
Sygn. akt: KIO 2274/13
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający Jednostka Wojskowa Nr 4224 prowadzi postępowanie o udzielenie
zamówienia publicznego na dostawę specjalistycznego wyposażenia warsztatowego do
HITWIST i LIWIEC. Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 25 maja 2013 roku pod
numerem 2013/S 099-169099.
Wykonawca Bumar PCO S.A. wniósł odwołanie od czynności wyboru oferty Wykonawcy
Korporacja Wschód sp. z o.o., jako najkorzystniejszej, od zaniechania odrzucenia oferty
Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o., od zaniechania czynności wyboru oferty
Odwołującego jako najkorzystniejszej. Odwołujący zarzucił Zamawiającemu naruszenie w
toku Postępowania przepisów: art. 7 ust. 1 i 3 ustawy Prawo zamówień publicznych i art. 91
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez nierówne traktowanie wykonawców
dokonanie wadliwej czynności wyboru oferty najkorzystniejszej; art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy
Prawo zamówień publicznych oraz art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych,
poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. jako
zawierającej rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia; art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Prawo zamówień publicznych, poprzez zaniechanie odrzucenia oferty Wykonawcy
Korporacja Wschód sp. z o.o. jako nie odpowiadającej treści specyfikacji istotnych warunków
zamówienia.
Odwołujący wniósł o unieważnienie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej oraz
nakazanie Zamawiającemu: dokonania ponownego badania i oceny ofert, dokonania
odrzucenia oferty Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o., dokonania ponownego wyboru
oferty najkorzystniejszej w Postępowaniu.
Zamawiający zwrócił się do Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o., na podstawie art. 90
ust 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, o wyjaśnienie, jakie elementy ww. oferty mają
wpływ na wysokość zaoferowanej ceny. W treści wezwania Zamawiający wskazał, że
wymaga przedstawienia elementów składających się na zaoferowaną cenę, w szczególności
kalkulacji kosztów wskazującej między innymi poziom zysku, przedstawienia powodów, dla
których cena odbiega w sposób znaczny od wartości ustalonej przez Zamawiającego. W
odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego, Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. złożył
odpowiedź, załączając dodatkowo dokumenty sporządzone w języku angielskim.
W ocenie Odwołującego, z sytuacją opisaną w art. 90 ust. 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych mamy do czynienia w niniejszej sprawie. Wykonawca Korporacja Wschód sp. z
o.o. w ocenie Odwołującego nie zastosował się do wezwania Zamawiającego, tj. nie
przedłożył kalkulacji kosztów. Wykonawca nie obalił domniemania zaoferowania w złożonej
ofercie rażąco niskiej ceny, bowiem żądana kalkulacja kosztów powinna być zasadniczym,
najważniejszym elementem składanych przez wykonawcę wyjaśnień. Z tego względu,
zdaniem Odwołującego, oferta Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. podlega
odrzuceniu na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Odwołujący podkreślał, że wyjaśnienia wykonawcy są zbyt ogólnikowe, aby mogły obalić
domniemanie Zamawiającego w przedmiocie złożenia oferty z rażąco niską ceną. Zdaniem
Odwołującego Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. powołuje się ogólnikowo na
wynagrodzenia pracowników, bez wskazania wysokości tych wynagrodzeń i przedstawienia
dowodów w tym zakresie, powołuje się ogólnikowo na stawki rynkowe projektantów i
technologów, bez wskazania wysokości tych stawek i przedstawienia dowodów w tym
zakresie, powołuje się ogólnikowo na „zatrudnianie pracowników" w formie umowy o dzieło
lub zlecenia, nie przedstawiając na poparcie tych twierdzeń jakichkolwiek dowodów,
powołuje się ogólnikowo na własne zaplecze techniczne, nowoczesny i wysokowydajny
sprzęt, nie przedstawiając na poparcie tych twierdzeń jakichkolwiek dowodów (nie wiadomo
np. co wchodzi w skład zaplecza technicznego, jaki sprzęt jest w posiadaniu wykonawcy),
powołuje się ogólnikowo na współpracę z producentami oraz korzystanie z atrakcyjnych
rabatów i upustów, nie przedstawiając w tym zakresie jakichkolwiek dowodów (brak choćby
wskazania nazw producentów, wysokości rabatów), powołuje się ogólnikowo na
wcześniejsze nabywanie (tj. kilka miesięcy wstecz) materiałów i korzystanie z zapasów
magazynowych, nie przedstawiając w tym zakresie jakichkolwiek dowodów (np. dowodów
lub faktur zakupu materiałów, zestawienia stanu magazynowego itp.), powołuje się na
sprzedaż urządzeń na rynek zagraniczny, co nie stanowi dowodu na okoliczność, iż w
niniejszym Postępowaniu nie zaoferowano ceny rażąco niskiej. Odwołujący zauważył także,
że załączone do wyjaśnień wykonawcy dokumenty są sporządzone w języku angielskim, co
stoi w sprzeczności z przepisem art. 9 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, zgodnie z
którym postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzi się w języku polskim.
Odwołujący zwrócił uwagę, że jedynym elementem podanym przez Wykonawcę Korporacja
Wschód sp. z o.o. zgodnym z żądaniem Zamawiającego, jest element zysku, którego jednak
poziom należy uznać za „wirtualny" i nieudowodniony, bowiem nie wynika on z wymaganej
przez Zamawiającego kalkulacji kosztów.
Odwołujący podkreślał, że w wyjaśnieniach złożonych przez Wykonawcę Korporacja
Wschód sp. z o.o., zawierających szereg ogólnikowych stwierdzeń, nie wskazano w jaki
konkretnie sposób powyższe okoliczności (wymienione w piśmie z 27.08.2013r.) wpłynęły na
wysokość zaoferowanej ceny.
Odwołujący podnosił, że Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. nie zakwestionował
poprzez wniesienie odwołania dokonanego przez Zamawiającego wezwania w trybie art. 90
ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, potwierdzając tym samym, że ze względu na
wskazane powyżej okoliczności jego wystosowanie przez Zamawiającego było prawidłowe i
w pełni uzasadnione.
W ocenie Odwołującego, wezwanie wykonawcy do wyjaśnień ceny w trybie art. 90 ust. 1
ustawy Prawo zamówień publicznych ustanawia domniemanie, iż cena oferty wykonawcy
jest rażąco niska, co potwierdzać ma orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej. Wykonawca,
składając żądane przez Zamawiającego wyjaśnienia, obowiązany jest to domniemanie
obalić, a jeżeli tego nie uczyni, jego oferta podlega odrzuceniu. Art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych nakazuje bowiem Zamawiającemu odrzucenie oferty wykonawcy,
który nie złożył wyjaśnień lub jeśli dokonana ocena wyjaśnień wraz z dostarczonymi
dowodami potwierdza, że oferta zawiera cenę rażąco niską w stosunku do przedmiotu
zamówienia.
Odwołujący stwierdził, że wobec zignorowania przez wykonawcę dokonanego przez
Zamawiającego wezwania i braku przedłożenia przez Wykonawcę Korporacja Wschód sp. z
o.o. żądanej przez Zamawiającego kalkulacji kosztów i zastąpienia jej ogólnikowymi
wyjaśnieniami nie popartymi żadnymi dowodami, należy uznać, iż wykonawca nie obalił
domniemania rażąco niskiej ceny, a zatem jego oferta podlega odrzuceniu w oparciu o art.
89 ust. 1 pkt 4 ustawy Prawo zamówień publicznych w związku z art. 90 ust. 3 ustawy Prawo
zamówień publicznych.
Zamawiający w Rozdziale III ust. 4 pkt 2) SIWZ sformułował następujące wymaganie: „System
zarządzania jakością wykonawcy powinien spełniać wymagania AQAP lub Wykonawca
posiada wdrożony system zarządzania jakością serii ISO 9000”.
Odwołujący podnosił, iż postawione w SIWZ wymagania dotyczące jakości nie były należycie
egzekwowane w odniesieniu do wybranego wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. W
ofercie wykonawca załączył oświadczenie, z którego wynika, iż korzysta z wiedzy i
doświadczenia podmiotu trzeciego - BUOS sp. z o.o. w zakresie systemu zarządzania
jakością. Odwołujący wskazał, że nie ulega najmniejszej wątpliwości, iż w świetle
obowiązujących przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, system zarządzania
jakości wdrożony w danej firmie nie może być zasobem podlegającym udostępnieniu na
zasadach określonych w art. 26 ust. 2b ustawy Prawo zamówień publicznych. Okoliczność ta
została potwierdzona przez samego Zamawiającego w piśmie z dnia 28.08.2013r. nr
1663/13/SZP. Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. wyjaśnił, iż powodem skorzystania
z zasobów podmiotu trzeciego BUOS sp. z o.o. był fakt, iż w dniu złożenia oferty przez
Wykonawcę Korporacja Wschód sp. z o.o., wykonawca ten nie posiadał ważnego certyfikatu
świadczącego o posiadaniu wymaganego przez Zamawiającego systemu zarządzania
jakością. Wskazał jednocześnie na odnowiony certyfikat Nr 2443/1/2013.
Odwołujący podniósł, że Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. składając ofertę w
postępowaniu, nie spełniał opisanego w Rozdziale III ust. 4 pkt 2 SIWZ wymagania w
zakresie systemu zarządzania jakością. Zdaniem Odwołującego, powoduje to ziszczenie się
przesłanki określonej w art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, skutkującej
koniecznością odrzucenia oferty Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. przez
Zamawiającego.
Odwołujący wskazywał, że Zamawiający winien ustalone w SIWZ przez siebie warunki, jakim
mają odpowiadać oferty, egzekwować w sposób, jaki zostały przewidziane. Brak odrzucenia
oferty Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. z uwagi na nie wykazanie spełnienia na
dzień złożenia oferty wymagania posiadania systemu zarządzania jakością, w ocenie
Odwołującego doprowadziły do nierównego traktowania wykonawców, a zatem naruszenia
art. 7 ust. 1 ustawy Prawo zamówień publicznych, a w konsekwencji także naruszenia art. 7
ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający wniósł odpowiedź na odwołanie. Stwierdził, że wbrew zarzutom Odwołującego,
oferta Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o., którą Zamawiający uznał za
najkorzystniejszą nie zawierała rażąco niskiej ceny.
Wskazał, że z ostrożności zwrócił się do Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. pismem
z dnia 26 sierpnia 2013 r. o złożenie wyjaśnień w trybie art. 90 ust 1 ustawy - Prawo
zamówień publicznych. W wyjaśnieniu Wykonawca ten wykazał, również dokumentami, że
zaproponowana przez niego cena nie jest rażąco niska, czyli że przy zachowaniu reguł
rynkowych, wykonanie umowy przez wykonawcę jest dla niego opłacalne.
Zamawiający wskazał, że uznał wyjaśnienia Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o., w
których ten opisał, że wyposażenie warsztatowe zakupi od firmy INFRAMET, która sprzedaje
ten sprzęt za cenę odpowiednio 240 000,00 zł. netto (295 100,00 brutto) i 310 000,00 zł.
netto (381 300,00 zł) oraz, że wykonując zamówienie po tej cenie, zapewnia sobie zysk w
wysokości 7%. Zamawiający podniósł, że Wykonawca dołączył do swojego wyjaśnienia
stosowne dokumenty - zamówienie na zastaw NV 14 złożone przez szwajcarską firmę -
firmie INFRAMET oraz umowę z dnia 27 listopada 2012 r., również zawartą przez
INFRAMET. Dokumenty te zdaniem Zamawiającego potwierdzają informacje zawarte w
złożonym wyjaśnieniu. Zdaniem Zamawiającego wyjaśnienia i dołączone do nich dokumenty
są wystarczające dla uznania, że w niniejszej sprawie oferta Wykonawcy Korporacja Wschód
sp. z o.o. nie zawiera rażąco niskiej ceny w rozumieniu ustawy Prawo zamówień
publicznych. Z wyjaśnień tych przede wszystkim wynika, że firma INFRAMET, którą wskazał
Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. - jako producenta zaoferowanego sprzętu
sprzedaje swój sprzęt znacznie poniżej ceny, którą tenże producent podał Zamawiającemu
na etapie szacowania zamówienia (516 600,00 zł brutto).
Zamawiający w trakcie dokonywania szacunku przedmiotu zamówienia zwrócił się do firmy
INFRAMET o podanie, za jaką cenę dostarczyłby sprzęt Zamawiającemu. Wskazał, że z
udzielonej odpowiedzi wynika, że będzie to kwota 420 000,00 zł netto, czyli 516 600,00 zł
brutto. Porównanie tej kwoty z kwotą, za jaką INFRAMET realnie sprzedał sprzęt firmie
szwajcarskiej VECTRONIX dowodzi, że na etapie szacowania zamówienia producenci, czy
inni potencjalni Wykonawcy zawyżają swoje ceny, a to powoduje że oszacowanie dokonane
przez Zamawiającego jest również dotknięte tą wadą. Zamawiający stwierdził, że nie inaczej
jest w niniejszej sprawie.
Zamawiający wskazał, że dokonał szacunku w oparciu o uśrednione ceny podane przez
firmę INFRAMET i BUMAR PCO S.A. (trzeci zapytany nie udzielił odpowiedzi). Cena
szacunkowa została przez Zamawiającego znacznie zawyżona (mimo dołożenia należytej
staranności) i to przede wszystkim przyczyniło się do przyjęcia, że przy ocenie, czy oferta
zawiera rażąco niską cenę, nie można odnosić się do ceny szacunkowej Zamawiającego
jako swoistego miernika. Po wszczęciu odwołania Zamawiający, badając czy istnieją
przesłanki do uznania zarzutów Odwołującego, uzyskał od Wykonawcy Korporacja Wschód
sp. z o.o. szczegółową kalkulację ceny, z której wynika, że po wykonaniu zamówienia uzyska
on zysk 7%, a więc taki, jaki wskazał w swoich wyjaśnieniach. Oznacza to, że wykonanie
zamówienia jest dla Wykonawcy, przy zachowaniu reguł rynkowych, opłacalne. Jest to
wystarczający argument dla uznania, iż cena zaoferowana nie jest rażąco niska w
rozumieniu przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych.
Zamawiający odnosząc się do zarzutu nieprzetłumaczenia na język polski dokumentów
dołączonych do wyjaśnienia wskazał, że obowiązek składania dokumentów sporządzonych
w języku obcym wraz z tłumaczeniem na język polski, wynikający z § 7 pkt 4
Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013r. w sprawie rodzajów
dokumentów jakich może żądać zamawiający od wykonawcy (...) dotyczy tylko tych
dokumentów, które składa wykonawca na potwierdzenie przez siebie warunków udziału w
postępowaniu oraz tych dokumentów, które mają potwierdzić, że oferowane dostawy
odpowiadają wymaganiom określonym przez Zamawiającego. W ocenie Zamawiającego,
obowiązek ten nie dotyczy innych dokumentów, w tym tych, które zostały dołączone do
wyjaśnienia. Zamawiający przetłumaczył je we własnym zakresie uznając, że odpowiadają
one informacjom zawartym w „wyjaśnieniach”, w których te dokumenty szczegółowo
opisano. Złożenie dokumentów w języku angielskim na potwierdzenie braku „rażąco niskiej
ceny”, a więc dokumentów niewymaganych ani w SIWZ, ani w ofercie, w ocenie
Zamawiającego nie narusza postanowień art. 9 ust 2 ustawy Prawo zamówień publicznych.
W ocenie Zamawiającego, chybiony jest zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89
ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo zamówień publicznych poprzez niewykazanie, że Wykonawca
Korporacja Wschód sp. z o.o. posiada wdrożony system zarządzania jakością ISO 9000.
Zamawiający wskazał, że sprecyzował warunki udziału w postępowaniu (warunki
podmiotowe), jak również warunki, jakim ma odpowiadać przedmiot zamówienia w Rozdziale
VIII SIWZ. Wśród tych warunków nie ma żądania wskazania, że Wykonawca Korporacja
Wschód sp. z o.o. posiada wdrożony system zarządzania jakością. Zamawiający nie żądał
również wykazania dokumentami, iż taki system jest wdrożony. Zdaniem Zamawiającego
oznacza to, że Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. nie miał obowiązku przedstawienia
dokumentu, który poświadczałby istnienie wdrożonego systemu zarządzania jakością.
Zamawiający dodatkowo wskazał, że odpowiadając na żądanie złożenia wyjaśnień, w
sprawie systemu zarządzania jakością - w piśmie z dnia 29 sierpnia 2013 r. Wykonawca
Korporacja Wschód sp. z o.o. oświadczył, że posiada taki system PN - EN ISO 9001:2009.
Zamawiający zwrócił uwagę, że potwierdzeniem prawdziwości tych wyjaśnień jest Certyfikat
Systemu Zarządzania Jakością nr 2443/1/2013 ważny od 30 sierpnia 2013 r. do 29 sierpnia
2016 r. (Certyfikat ten został nadesłany jako załącznik do wyjaśnień Wykonawcy), Certyfikat
Systemu Zarządzania Jakością Nr W - 142/1/2010 ważny od 1 września 2010r. do 31
sierpnia 2013 r. (dołączony do „Przystąpienia do postępowania odwoławczego z dnia 27
września 2013 r.).
Zamawiający podkreślił, że dokumenty te nie były żądane, wobec czego ich przedłożenie na
etapie prowadzonego postępowania nie było konieczne.
Zamawiający zauważył także, że w dniu otwarcia ofert Wykonawca posiadał wdrożony
system zarządzania jakością.
Izba nie znalazła podstaw do odrzucenia odwołania.
Uwzględniając dokumentację z przedmiotowego postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego, jak również biorąc pod uwagę oświadczenia, stanowiska i
dowody Stron złożone w trakcie rozprawy, Izba ustaliła i zważyła, co następuje.
Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.
Izba stwierdziła, że Odwołujący legitymuje się uprawnieniem do wniesienia odwołania,
zgodnie z art. 179 ust. 1 Pzp. Jest jednym z wykonawców, którzy złożyli ofertę w
postępowaniu. W przypadku potwierdzenia zarzutów podniesionych w odwołaniu, miałby
szansę na uzyskanie zamówienia.
Izba uznała za nieuzasadniony zarzut naruszenia przez Zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 2
ustawy Prawo zamówień publicznych. W ocenie Izby, zarzut w takiej postaci względem tej
oferty jest niezasadny. Izba ustaliła, że w Rozdziale III SIWZ (opis przedmiotu zamówienia)
w ustępie 4 (wymagania w zakresie jakości wyrobu) w punkcie 2 Zamawiający wskazał, że
system zarządzania jakością wykonawcy powinien spełniać wymagania AQAP lub też
wykonawca posiadać wdrożony system zarządzania jakością serii ISO 9000. Izba ustaliła
także, że Zamawiający sprecyzował warunki udziału w postępowaniu (przedmiotowe i
podmiotowe) w rozdziale VIII SIWZ. Wśród tych warunków Zamawiający nie zawarł
wymagania, aby wykonawca posiadał wdrożony system zarządzania jakością. W związku z
brakiem warunku, nie wymagano od wykonawców biorących udział w postępowaniu
przedłożenia jakichkolwiek dokumentów w tym zakresie.
Wobec powyższych ustaleń należało stwierdzić, że nie było obowiązkiem wykonawców
dostarczenie dokumentu, który poświadczałby istnienie wdrożonego systemu zarządzania
jakością. W ocenie Izby, postawione wymaganie dotyczy etapu realizacji przedmiotu
zamówienia. Na tym etapie Zamawiający mógłby żądać od wykonawcy realizacji zamówienia
zgodnie z wymaganiami. Przy takim kształcie SIWZ, wykonawca nie musiał oferować
gotowego, konkretnego produktu, ale przyjął na siebie zobowiązanie, że w przyszłości
wywiąże się z nałożonych na niego (w ramach opisu przedmiotu zamówienia) wymagań i
zapewni realizację przedmiotu zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ. Oferta w tym
przypadku nie musiała odnosić się do istniejącego w chwili składania oferty przedmiotu
świadczenia. Oferta stanowiła zobowiązanie do zapewnienia spełnienia wymagań opisu
przedmiotu zamówienia w przyszłości, tj. na etapie realizacji zamówienia.
Izba zwróciła uwagę na fakt, że sam Odwołujący przyznał, że przedmiotem zamówienia jest
produkt, który musi zostać wyprodukowany od początku, a posiadanie wdrożonego systemu
zarządzania jakością serii ISO 9000 jest niezbędne przy procesie produkcji. Oznacza to, że
również w rozumieniu Odwołującego posiadanie wdrożenia takiego systemu jest niezbędne
na etapie wytwarzania produktu lub jego dostawy, a więc na etapie realizacji umowy.
Podkreślić należy, że ewentualna przyszła niemożliwość wykonania zobowiązania zgodnie z
wszelkimi wymaganiami SIWZ (w tym posiadania wdrożonego systemu zarządzania jakością
serii ISO 9000), którą usiłował dowieść Odwołujący, jest w tym przypadku sprawą odrębną
od kwestii zgodności oferty z treścią SIWZ.
Nadto należy podkreślić, że niniejsze postępowanie wyjaśniło, że nie zachodzi także obawa
o przyszłą niemożliwość zrealizowania przedmiotu zamówienia zgodnie z SIWZ i spełnienia
wymagania w zakresie posiadania przez wybranego wykonawcę wdrożonego systemu
zarządzania jakością ISO 9000.
Wykonawca w wyjaśnieniach (na wezwanie Zamawiającego), a także Zamawiający
przedstawił w załączeniu do odpowiedzi na odwołanie Certyfikat Systemu Zarządzania
Jakością nr 2443/1/2013, w treści którego stwierdzono, że Korporacja Wschód sp. z o.o. w
zakresie: proces obrót towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym,
spełnia wymagania normy PN-EN ISO 9001:2009. Certyfikat ten ważny jest do dnia 29
sierpnia 2016 roku. Powyższe oznacza, że przedmiot oferowanego zamówienia będzie
realizowany zgodnie z wymaganiami SIWZ.
Zauważyć także należy, że w trakcie rozprawy Odwołujący przyznał, że sam również nie
przedkładał w treści oferty żadnego dokumentu, który miałby potwierdzać, że posiada (na
etapie składania oferty) wdrożony system zarządzania jakością serii ISO 9000. Zamawiający
nie ustalał więc takiej okoliczności względem Odwołującego. Tym bardziej, że badanie takiej
okoliczności na etapie składania ofert nie było przewidziane w SIWZ. SIWZ nie nakładała na
Zamawiającego wymogu, legitymacji do badania takiego dokumentu na dzień składania
ofert. Kwestia posiadania certyfikatu w dniu składania ofert była dla Zamawiającego
indyferentna.
Co więcej, Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. w treści wyjaśnień (na wezwanie
Zamawiającego) przedstawił stosowny certyfikat, z którego treści wynikało, że zrealizuje on
przedmiot zamówienia zgodnie z wymaganiami SIWZ. Ponownie podkreślić należy, że treść
oferty nie miała zawierać dokumentów w zakresie potwierdzenia na dzień składania ofert
posiadania wdrożonego systemu zarządzania jakością serii ISO 9000.
Zamawiający przedstawił przesłany przez Wykonawcę Korporacja Wschód sp. z o.o.
Certyfikat Systemu Zarządzania ważny w okresie od 1 września 2010 roku do 31 sierpnia
2013 roku, a więc posiadany przez tego Wykonawcę na etapie składania ofert. W treści tego
Certyfikatu znajduje się informacja, że Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. w zakresie:
proces: obrót towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym spełniają
wymagania normy PN-N-19001:2006. Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. wskazał, że
podana norma zawiera elementy ISO 9001. Okoliczność przeciwna nie została dowiedziona.
W związku z powyższym, w ocenie Izby nie było podstawy do odrzucenia oferty tego
Wykonawcy, jak również nie zostało dowiedzione, że przedmiot zamówienia będzie
realizowany niezgodnie z wymaganiami SIWZ. Nie wykazano, aby Wykonawca Korporacja
Wschód sp. z o.o. nie posiadał właściwego certyfikatu celem realizacji zamówienia. Co
więcej, należy uznać, że przedłużenie terminu ważności posiadanego w chwili składania
ofert certyfikatu zapewnić miało, że przedmiot oferowanego zamówienia będzie realizowany
zgodnie z wymaganiami SIWZ.
Za bezpodstawne Izba uznała twierdzenie Odwołującego, że certyfikat jest niewłaściwy, z
uwagi na fakt, że dotyczy obrotu towarami, zaś przedmiotem zamówienia jest produkt, który
musi być wyprodukowany od początku. Po pierwsze, Odwołujący nie wskazał, jaka jest
wymagana treść takiego certyfikatu. Ponadto Zamawiający w treści SIWZ nie zawarł
żadnych wymagań w tym zakresie.
W ocenie Izby, nieuzasadniony jest zarzut naruszenia art 89 ust. 1 pkt 4 i art. 90 ust. 3
ustawy Prawo zamówień publicznych. Izba ustaliła, że Zamawiający oszacował zamówienie
na kwotę 541 815,00 zł. Oferta, którą złożył Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o.,
opiewa na kwotę 393 600,00 zł. Wartość oferty Odwołującego wyniosła natomiast 538
002,00 zł.
W ocenie Izby nie zostało wykazane, że oferta Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o.
zawiera rażąco niską cenę w stosunku do przedmiotu zamówienia. Pojęcie rażąco niska
cena nie jest pojęciem zdefiniowanym w ustawie. W orzecznictwie i w doktrynie podkreśla
się, że cena rażąco niska jest to cena nierealna, za którą nie jest możliwe zrealizowanie
przedmiotu zamówienia. W ocenie Izby, istotny jest element pojęcia „rażąca”, co oznacza, że
fakt, że za wskazaną cenę nie można zrealizować przedmiotu zamówienia jest widoczny
natychmiast i oczywisty dla każdego.
W ocenie Izby z takim przypadkiem nie mamy do czynienia w niniejszym postępowaniu.
W pierwszej kolejności należy podkreślić że fakt, że cena zaoferowana przez Wykonawcę
Korporacja Wschód sp. z o.o. stanowi 72% ceny szacowanej przez Zamawiającego.
Okoliczność, że oferta Wykonawcy jest niższa od ceny, jaką oszacował Zamawiający nawet
o 30% nie oznacza automatycznie, że Wykonawca przedstawił ofertę zawierającą rażąco
niską cenę. Powszechnie znany jest fakt, że oferty składane przez wykonawców w
postępowaniach przetargowych zawierają ceny niższe niż cena oszacowana przez
Zamawiającego nawet z należytą starannością. Ceny zaoferowane mogą znacząco różnić
się od ceny oszacowanej przez Zamawiającego z należytą starannością, jednak nie oznacza
to, że są cenami rażąco niskimi. Zamawiający ma prawo wyjaśniać wszystkie okoliczności
dotyczące złożonej oferty, w tym także okoliczności dotyczące zaoferowanej ceny. W ocenie
Izby nieuprawnione jest także twierdzenie Odwołującego, że skoro Wykonawca Korporacja
Wschód sp. z o.o. nie wniósł odwołania na czynność Zamawiającego, polegającą na
wezwaniu tego Wykonawcy do złożenia wyjaśnień, oznaczać by to miało, że
uprawdopodobnił, że uzasadnione jest podejrzenie, że zaoferowana przez niego cena jest
rażąco niska. Wyjaśnienia w tym zakresie przedstawiane przez Wykonawcę Korporacja
Wschód sp. z o.o. są w ocenie Izby uprawnieniem tego Wykonawcy. Z faktu składania
wyjaśnień przez Wykonawcę Korporacja Wschód sp. z o.o. w zakresie zaoferowanej ceny
nie można wywodzić podejrzenia, że zaoferowana cena jest rażąco niska.
Dodatkowo Izba stoi na stanowisku, że w niniejszym postępowaniu Odwołujący nie
udowodnił, że zaoferowana przez Wykonawcę Korporacja Wschód sp. z o.o. cena jest
rażąco niska. Zamawiający ocenił wyjaśnienia Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o.
jako wystarczające. Odwołujący zaś podnosił, że Zamawiający powinien odrzucić ofertę
Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. z uwagi na fakt, że w jego ocenie wyjaśnienia nie
były wystarczające do obalenia domniemania rażąco niskiej ceny. W tym miejscu należy
wskazać, że ciężar dowodu, w tym zakresie spoczywa na Odwołującym. Nie jest bowiem
wystarczające jedynie stwierdzenie, że wyjaśnienia nie były wystarczające do obalenia
domniemania rażąco niskiej ceny. Odwołujący powinien wykazać, że okoliczności wskazane
w treści wyjaśnień Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. są niezgodne ze stanem
faktycznym lub też że nie potwierdzają, że możliwe jest zrealizowanie przedmiotu
zamówienia za określoną cenę.
W ocenie Izby, Odwołujący poprzestał jedynie na stwierdzeniu, że wyjaśnienia w jego ocenie
były ogólnikowe, zatem niewystarczające, natomiast nie wykazał, że okoliczności
podniesione w tych wyjaśnieniach nie potwierdziły, że nie jest możliwe zrealizowanie
przedmiotu zamówienia za określoną cenę. Tym samym Odwołujący nie dowiódł, że oferta
Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. powinna być odrzucona w związku z artykułem 90
ustawy Prawo zamówień publicznych. Należy zauważyć, że Wykonawca Korporacja Wschód
sp. z o.o. w wyjaśnieniach wskazał, że zaoferowany produkt tego samego producenta i taki
sam, tej samej klasy, jak zaoferowane w niniejszym postępowaniu przetargowym, został
zaoferowany za cenę niższą niż Wykonawca zaoferował w tym przetargu. Okoliczność tę
Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. wskazał w treści złożonych Zamawiającemu
wyjaśnień, a nadto przedstawił Zamawiającemu dokumenty potwierdzające tę okoliczność.
Dokumenty te wprawdzie zostały przedstawione w języku angielskim. Z tego względu, z
uwagi na treść art. 9 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych, który stanowi, że
podstępowanie o udzielenie zamówienia toczy się w języku polskim, mogły nie być brane
przez Zamawiającego pod uwagę. Jednakże przetłumaczenie tych dokumentów i
dostarczenie ich na rozprawę uprawdopodobniło, że oświadczenie Wykonawcy Korporacja
Wschód sp. z o.o., zawarte w złożonych wyjaśnieniach, było prawdziwe. Odwołujący zaś nie
przedstawił dowodu przeciwnego, nie wykazał nieprawdziwości twierdzeń zawartych w
wyjaśnieniach, nie wykazał więc także w żaden sposób, że nie jest możliwe dostarczenie
tego produktu za niższą cenę, a zatem nie obalił twierdzeń zawartych w wyjaśnieniach
Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o.
Odwołujący nie dowiódł zatem, że oferta Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. powinna
być odrzucona, gdyż zawiera rażąco niską cenę. Odwołujący podnosił zarzut rażąco niskiej
ceny Nie udowodnił, że złożone wyjaśnienia są nieprawdziwe, a co najważniejsze, nie
udowodnił, że nie jest możliwe zrealizowanie przedmiotu zamówienia za zaoferowaną przez
Wykonawcę Korporacja Wschód sp. z o.o. cenę. W tym miejscu Izba ponownie podkreśla, że
cena rażąco niska to przede wszystkim taka cena, której nierealność jest oczywista dla
każdego. Również ta okoliczność nie została nawet przez Odwołującego podniesiona, co
oznaczać może, że także dla Odwołującego wcale nie jest oczywiste, że cena zawarta w
ofercie Wykonawcy Korporacja Wschód sp. z o.o. jest ceną rażąco niską.
Odnosząc się do zarzutu Odwołującego, iż na etapie szacowania przez Zamawiającego
wartości zamówienia, firma INFRAMET podała cenę urządzenia w wysokości 516.600,00 zł
brutto, a więc wyższą niż zaoferował Wykonawca Korporacja Wschód sp. z o.o. w trakcie
procedury przetargowej, podnieść należy, że brak jest podstaw do przyjęcia, że firma
INFRAMET faktycznie zaoferowałaby urządzenia za tę cenę w niniejszym przetargu. Nie
wykazano zupełnie, że nie jest możliwe zaoferowanie produktu w niższej cenie.
Mając powyższe na uwadze orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Prawo zamówień publicznych, stosownie do wyniku postępowania. Na podstawie § 5
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości oraz
sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania (Dz. U. z 2010 r., Nr 41, poz. 238) do kosztów
postępowania odwoławczego Izba zaliczyła w całości uiszczony wpis, zgodnie z § 3 pkt 1
rozporządzenia.
Przewodniczący:
…………..……………