KIO 503/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
-
Protokolanci:Mateusz Michalec
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt: KIO 503/14
WYROK
z dnia 31 marca 2014 roku
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2014 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 marca 2014 roku
przez K……….. W………… prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą:
Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś" K……….. W……. w Jaranowie w
postępowaniu prowadzonym przez Gminę Sobienie-Jeziory w Sobieniach-
Jeziorach
orzeka
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Gminie Sobienie-Jeziory w
Sobieniach-Jeziorach – unieważnienie czynności unieważnienia postępowania,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty K………. W……….. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś"
K………… W………….. w Jaranowie i dokonanie ponownej oceny ofert.
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Sobienie-Jeziory w Sobieniach-Jeziorach i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez K………..
W………… prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: Firma
Handlowo-Usługowa "Krzyś" K…………. W…………… w Jaranowie
2.2. zasądza od zamawiającego – Gminy Sobienie-Jeziory w Sobieniach-
Jeziorach – na rzecz K………… W………… prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś" K…………
W…………. w Jaranowie kwotę 13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy
sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zmianami) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Siedlcach.
Przewodniczący: ………………………..
Sygn. akt: KIO 503/14
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Sobienie-Jeziory w Sobieniach-Jeziorach – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na budowę przydomowych oczyszczalni
ścieków na terenie Gminy Sobienie-Jeziory.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zmianami),
zwanej dalej ustawą Pzp.
W dniu 14 marca 2014 roku wykonawca K……….. W………… prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś" K……….. W……….
w Jaranowie (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego,
polegających na niewłaściwym badaniu i ocenie ofert, niezgodnym z prawem odrzuceniu
oferty odwołującego oraz niezgodnym z prawem unieważnieniu postępowania.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez uznanie, iż treść oferty złożonej przez
odwołującego nie odpowiada treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia;
2. art 93 ust 1 pkt 1 ustawy Pzp poprzez bezprawne unieważnienie
Postępowania w sytuacji, gdy oferta złożona przez odwołującego nie podlegała odrzuceniu;
3. art 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców ubiegających
się o udzielenie zamówienia w związku z odrzuceniem odwołania;
z ostrożności procesowej:
4. art 26 ust 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do
uzupełnienia dokumentów potwierdzających, że oferowana oczyszczalnia spełnia
wymagania Zamawiającego określone w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia;
5. art 26 ust 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do
złożenia wyjaśnień w zakresie oferowanych oczyszczalni;
6. art. 87 ust 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do
złożenia wyjaśnień w zakresie treści złożonej oferty.
Odwołujący wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania oraz
2. unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego, w tym
unieważnienie czynności unieważnienia postępowania;
3. nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert z
uwzględnieniem oferty odwołującego,
4. nakazanie zamawiającemu wyboru oferty odwołującego jako
najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że z dniu 10 marca 2014 r.
zamawiający bezprawnie odrzucił ofertę odwołującego, wskazując, iż „Oferent zaoferował w
ofercie oczyszczalnię NV firmy TRAJDENIS zgodnie z założeniami opracowania
projektowego. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż parametr techniczne oraz przedłożona
dokumentacja przetargowa nie odpowiadają treści SIWZ, a oferta podlega odrzuceniu na
podstawie art 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp." Zamawiający wskazał, iż proponowana przez
Odwołującego oczyszczalnia nie jest wykonana jako monolit i że nie spełnia ona wymogu
dotyczącego odporności na obciążenia zewnętrzne. Zamawiający odrzucił także oferty
pozostałych wykonawców i w związku z tym unieważnił postępowanie.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez odrzucenie
oferty odwołującego, ze względu na fakt, iż odwołujący zaproponował oczyszczalnie
niezgodne z treścią SIWZ odwołujący podniósł, że zarzut jakoby oczyszczalnia ścieków była
niezgodna z pkt.13.6 [rozdział II] SIWZ w zakresie konstrukcji zbiornika bioreaktora jest
bezzasadny. W SIWZ Zamawiający wymagał: „Zbiornik bioreaktora musi być wykonany jako
monolityczny z włókna szklanego lub PEHD. Z uwagi na możliwość niekontrolowanego
rozszczelnienia w trakcie eksploatacji nie dopuszcza się zbiorników spawanych,
zgrzewanych lub skręcanych śrubami". Bioreaktor oczyszczalni typoszeregu NV zgodnie z
opisem technologii produkcji podanym w materiałach producenta jest wykonany jako
monolityczny z połączenia żywic poliestrowych z włóknem szklanym (GRP). Proces
technologiczny oczyszczania ścieków zachodzi w bioreaktorze oczyszczalni poniżej wlotu
ścieku surowego i wylotu ścieku oczyszczonego [DTR pkt.4.1.1). Zgodnie z materiałami
udostępnionymi na stronie internetowej producenta (www.traidenis-pol.com) oczyszczalni NV
produkcja korpusu bioreaktora odbywa się metodą nawijania opartą na nawijaniu wiązki
szklanych nici zamoczonej w żywicy na formę określonej wielkości. Wykorzystywana do
produkcji bioreaktorów NV metoda pozwala na rozłożenie nici pod różnym kątem
zwiększając w ten sposób wytrzymałość i odporność materiału. Zbiorniki odznaczają się
wysoką odpornością chemiczną oraz dają gwarancję szczelności i wytrzymałości
konstrukcyjnej. Zgodnie z powyższym opisem zbiornik bioreaktora jest wykonany jako
monolityczny i nie jest spawany i skręcany. Konstrukcja bioreaktora uniemożliwia
niekontrolowane rozszczelnienie się w gruncie, co ma na celu zabezpieczenie środowiska
przed skażeniem poprzez wydostanie się ścieków na zewnątrz. Ocena biegłego powołanego
przez zamawiającego jest sprzeczna dokumentacją techniczną producenta oczyszczalni
typoszeregu NV. W uzasadnieniu o odrzuceniu oferty istnieje stwierdzenie, że oczyszczalnia
NV jest niezgodna z parametrami równoważności zawartymi w SIWZ, gdyż „zbudowane są z
trzech elementów składanych na budowie i uszczelnianych silikonem co zostało opisane w
rozdziale 6. pkt. 10 i 11 „Instrukcja Prac montażowych". Wymóg monolitycznej konstrukcji
zawarty w SIWZ dotyczył bioreaktora i bioreaktor takie wymaganie spełnia. Pozostałe
elementy wymienione w uzasadnieniu o odrzuceniu oferty są elementami uzupełniającymi:
pokrywa występująca w trzech opcjach wysokości rysunek poniżej) oraz pierścień
uśredniający.
Elementy dodatkowe nie są integralną częścią bioreaktora, ale stanowią jedynie jego
zwieńczenie (pokrywa) oraz posadowienie na odpowiedniej głębokości w gruncie (pierścień
uśredniający). W związku z powyższym ocena zamawiającego i decyzja o odrzuceniu oferty
jest niezasadna i niezrozumiała. Zamawiający w uzasadnieniu informuje, że oczyszczalnia
składa się z bioreaktora, pokrywy zbiornika oraz pierścienia podwyższającego z włazem. W
treści SIWZ nie jest nigdzie wymagane, że kompletna oczyszczalnia musi być monolityczna i
nie może być skręcana i spawana.
Dodatkowo odwołujący wyjaśnił, iż zamawiający wymagał, aby urządzenia
oczyszczalni posiadały potwierdzone przez laboratorium notyfikowane przez Komisję
Europejską (zgodne z dostępnym na str.
http://ec.europa.eu/enterprise/newapproach/nando/index.cfm?fuseaction=cpd.nb hs &hs id
=138327 wykazem) raporty z przeprowadzonych badań laboratoryjnych wg procedur
określonych w normie PN-EN 12566-3+A1: 2009 dla konkretnego typoszeregu urządzeń w
zakresie:
I. efektywności oczyszczania dla parametrów: BZT7, ChZT, zawiesiny ogólnej -
zgodnie z załącznikiem B normy,
II. wytrzymałości konstrukcyjnej zbiorników - zgodnie z załącznikiem C normy,
III. wodoszczelności - zgodnie z załącznikiem A normy,
IV. trwałości materiału, z którego wykonane są zbiorniki POŚ zgodnie z procedurą
opisaną w normie.
V. Procedura poświadczenia zgodności - zgodnie z tablicą ZA.1 w/w normy
Zamawiający wymagał dostarczenia urządzeń zgodnych z wymaganiami normy PN-
EN 12566-3+A1: 2009. Wykonawca wyjaśnia, że wspomniana norma dopuszcza montaż
urządzeń z gotowych elementów na miejscu, na co wskazuje już sam tytuł normy, który
brzmi: „Małe oczyszczalnie ścieków dla obliczeniowej liczby mieszkańców (OLM) do 50.
Część 3 Kontenerowe i/lub montowane na miejscu przydomowe oczyszczalnie ścieków”.
Odwołujący wskazał, że zamawiający postawił zarzut, że oczyszczalnia największa z
typoszeregu NV (największa jest NV-4) nie odpowiada wymaganiom postawionym w
STWiOR Pkt.2.2. Wymagana odporność na obciążenia zewnętrzne min. 50kN/m2.
Zamawiający w uzasadnieniu powołuje się na raport z badań Nr 1397-CPD- 038/C.5 z dnia
11.06.2013 wykonany przez laboratorium notyfikowania dla oczyszczalni największej z
typoszeregu NV-4. W w/w raporcie z badań faktycznie istnieje zawarta informacja o
wytrzymałości konstrukcyjnej 49,6 KPa. Odwołujący wyjaśnił, iż oczyszczalnia największa z
typoszeregu NV-4 nie jest objęta projektem, a przez to nie jest objęta zamówieniem
publicznym i nie powinna być oceniana. W projekcie budowlanym występują oczyszczalnie
NV-1, NV-2 i NV-3. Zamawiający posiada załączony do oferty (str. 155) raport z badania
wytrzymałości konstrukcyjnej Nr 1397-CPD-004/C5 z 29.06.2010 oczyszczalni NV-1. W w/w
raporcie zawarta jest informacja o wytrzymałości konstrukcyjnej 58 KPa, co potwierdza, iż
wymóg określony w S1WZ i załącznikach do niej został spełniony. Niezrozumiałe jest oparcie
się zamawiającego tylko na raporcie z badań oczyszczalni NV-4, która nie jest przedmiotem
zamówienia a nieuwzględnienie załączonego do oferty raportu z badań oczyszczalni NV- 1 -
potwierdzającego postawione przez zamawiającego wymagania dotyczące wytrzymałości
konstrukcyjnej.
Odwołujący wyjaśnił, iż nawet gdyby przyjąć, że zaproponowana przez niego
oczyszczalnia nie spełnia wymagań zamawiającego, to zamawiający przed odrzuceniem
oferty winien był go wezwać do uzupełnienia w oparciu o dyspozycję art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp. Wskazać należy, iż z przepisu tego wynika obowiązek Zamawiającego do wezwania
wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust 1
ustawy Pzp. Zgodnie z treścią rozdziału IX pkt 3.3 SIWZ na potwierdzenie, że oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom określonym przez
zamawiającego, Oferent zobowiązany jest załączyć do oferty:
• Deklarację Właściwości Użytkowych zgodną z Załącznikiem III
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 305/2011 z dnia 9
marca 2011 r. oraz udokumentowane oznakowanie CE.
• Pełne raporty z przeprowadzonych badań w laboratoriach notyfikowanych w
UE wg procedur określonych w normie PN-EN 12566-3+Al:2009 dla konkretnego
typoszeregu urządzeń w zakresie:
o efektywności oczyszczania dla parametrów: BZT7, ChZT, zawiesiny ogólnej,
zgodnie z załącznikiem B normy,
o wytrzymałości konstrukcyjnej zbiorników, zgodnie z załącznikiem C normy, o
wodoszczelności zgodnie z załącznikiem A normy,
o trwałość materiału, z którego wykonane są zbiorniki POŚ, zgodnie z procedurą
opisaną w normie
• Upoważnienie producenta do posługiwania się dokumentami dotyczącymi
oferowanych urządzeń (DTR, instrukcja montażu, instrukcja obsługi, itp. oraz protokołów z
badań w laboratorium notyfikowanym).
Do oferty należało również dołączyć zgodnie z pkt 3.5 rozdziału II SIWZ
Dokumentację techniczną proponowanej oczyszczalni ścieków, opisy i rysunki
dokumentujące minimalną wytrzymałość na zgniatanie wytrzymałość hydrostatyczną oraz że
zbiornik oczyszczalni może być posadowiony bez obsypki piaskowo-cementowej na
głębokości, co najmniej 1,2 m. ppt, parafowaną przez laboratorium notyfikowane.
Dokumenty te, jako dokumenty przedmiotowe, określone w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy
Pzp, podlegały procedurze określonej w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Zamawiający jednak,
zaniechał obligatoryjnego wezwania odwołującego do uzupełnienia dokumentów,
potwierdzających że oferowane przez Niego oczyszczalnie spełniają wymagania określone w
SIWZ.
Odwołujący podniósł, iż zamawiający nie wezwał go również do złożenia wyjaśnień
odnośnie oferowanej oczyszczalni, pomimo że w przedmiotowej sprawie zaistniały przesłanki
umożliwiające zamawiającemu skorzystanie z przepisu art. 26 ust. 4 ustawy Pzp i art. 87 ust.
1 ustawy Pzp.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 93 ust 1 pkt 1 ustawy Pzp odwołujący stwierdził,
że zamawiający błędnie przyjął, iż w postępowaniu wszystkie złożone oferty podlegają
odrzuceniu. Tymczasem powyższe nie zachodzi wobec oferty odwołującego. Wobec tego,
przepis art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp nie znajdzie zastosowania. Unieważnienie
postępowania nastąpiło w błędnie ustalonych okolicznościach faktycznych oraz z
naruszeniem przepisów ustawy Pzp.
W zakresie zarzut prowadzenia przez zamawiającego postępowania w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców ubiegających
się o udzielenie zamówienia odwołujący stwierdził, że w okolicznościach przedmiotowej
sprawy, zachodzi sytuacja, w której zamawiający nie dokonał właściwej oceny oferty
odwołującego, dokonując czynności odrzucenia jego oferty i unieważnienia postępowania.
Takie działanie narusza zasady uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, stanowiąc tym samym rażącą obrazę art. 7 ust.1 ustawy Pzp.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje”
Projektem budowlanym objęte były oczyszczalnie NV-1, NV-2 i NV-3.
W rozdziale II pkt 13 Parametry równoważności ppkt 13.6 SIWZ wskazano, iż
„Zbiornik bioreaktora musi być wykonany jako monolityczny z włókna szklanego lub PEHD. Z
uwagi na możliwość niekontrolowanego rozszczelnienia w trakcie eksploatacji, nie
dopuszcza się zbiorników spawanych, zgrzewanych lub skręcanych śrubami”.
W rozdziale 2.2 Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót wskazano:
„Oczyszczalnia ścieków wykonana, jako monolityczna z włókna szklanego lub PEHD.
Zbiorniki nie mogą być klejone, spawane, zgrzewane lub skręcane na śruby, aby nie
dopuścić do niekontrolowanego rozszczelnienia w gruncie podczas eksploatacji. Wymagana
odporność na obciążenie zewnętrzne min. 50kN/m2”.
W dniu 7 lutego 2014 r. na pytanie 7.10 o treści:
„Czy Zamawiający dopuszcza do montażu oczyszczalnie, które będą transportowane
na plac budowy w częściach, a następnie na placu budowy „składane" z dwóch lub trzech
części jak z klocków? Norma PN EN 12566-3+Al:2009 mówi, że oczyszczalnia kompletna
musi być przebadana przez producenta na warunek jej wodoszczelności, i jako kompletna
musi być transportowana od producenta i sprzedawana dla użytkownika końcowego?”
zamawiający udzielił odpowiedzi:
„Patrz odpowiedź do pytania 7.3”
Z kolei na pytanie nr 7.3 zamawiający udzielił odpowiedzi:
„Zamawiający wymaga, aby oferowane oczyszczalnie spełniały warunki normy PN EN
12566-3+A1:2009 w tym celu należy dostarczyć deklarację właściwości użytkowych
wystawioną przez producenta oczyszczalni oraz pełne raporty z przeprowadzonych badań
laboratoryjnych wraz z załącznikami wg procedur zawartych w normie, W przypadku
dokumentu sporządzonego w innym języku niż język polski, należy złożyć tłumaczenie
wykonane przez tłumacza przysięgłego oraz kopie dokumentu w wersji oryginalnej.
Zamawiający nie może odnosić się do poszczególnych zapisów obowiązującej normy
i potwierdzać kolejno ich zasadność”.
W tym samym piśmie zamawiający poinformował, że odpowiedzi na pytania stają się
integralną częścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia i będą wiążące przy
składaniu ofert.
Odwołujący zaoferował oczyszczalnie NV firmy TRAIDENIS z bioreaktorem monolitycznym
niespawanym i nieskręcanym oraz z elementami uzupełniającymi: pokrywą oraz pierścieniem
uśredniającym.
Do oferty dołączył (str. 155) raport z badania wytrzymałości konstrukcyjnej Nr 1397-
CPD-004/C5 z 29.06.2010 oczyszczalni NV-1. W w/w raporcie zawarta jest informacja o
wytrzymałości konstrukcyjnej 58 KPa
Pismem z dnia 10 marca 2014 roku zamawiający poinformował wykonawców o odrzuceniu
ofert 1,2,3,4,5 na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp i unieważnieniu postępowania na podstawie
art. 97 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
W uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty odwołującego zamawiający wskazał, iż:
Oferent zaoferował w ofercie oczyszczalnię NV firmy TRAIDENIS zgodnie z
założeniami opracowania projektowego. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż parametry
techniczne oraz przedłożona dokumentacja przetargowa nie odpowiadają treści SIWZ, a
oferta podlega odrzuceniu na podstawie art 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zamawiający w treści SIWZ żądał:
W rozdziale II pkt 13 Parametry równoważności ppkt 13.6 SIWZ wskazano, iż
„Zbiornik bioreaktora musi być wykonany jako monolityczny z włókna szklanego lub PEHD. Z
uwagi na możliwość niekontrolowanego rozszczelnienia w trakcie eksploatacji, nie
dopuszcza się zbiorników spawanych, zgrzewanych lub skręcanych śrubami”.
Z przedłożonego „raportu technicznego oczyszczalni ścieków” oraz ze stanu faktycznego
(proponowane reaktory montowane były we wcześniejszych etapach budowy przydomowych
oczyszczalni w gminie) wynika, iż oczyszczalnie są zbudowane z trzech elementów składanych na
budowie i uszczelnianych silikonem, co zostało opisane w rozdziale 6 pkt 10 i 11 „Instrukcja Prac
montażowych.
Faktyczni oczyszczalnia w typoszeregu NV-1 do NV-4 składa się ze zbiornika reaktora wys.
1,84-3,30 m, pokrywy zbiornika reaktora (w tłumaczeniu instrukcji urządzenie wykreślono, lecz nie
parafowano przez producenta ani tłumacza) o wys. 0,62 do 0,69 m, trzecim elementem jest pierścień
podwyższający z włazem.
Wobec powyższego stwierdzam, że proponowana oczyszczalnia nie jest wykonana jako
monolit i odbiega technicznie od stawianych wymogów SIWZ.
Zamawiający w treści OP i STWiOR żądał:
Opracowanie projektowe zakładało w rozdziale 8. „Technologia oczyszczania ścieków”
Projektant opisując proponowaną oczyszczalnię zaznaczył cyt. „Poza tym urządzenia te charakteryzują
się wysoką sztywnością konstrukcji, wysoką odpornością na wypór wód gruntowych oraz
wytrzymałością zbiornika na zgniatanie na poziomie 58kN/m2.
Specyfikacja Techniczna Wykonania i Odbioru Robót w rozdziale 2. Materiały pkt 2.2
opracowujący wyznacza warunki dla proponowanych oczyszczalni, w których mówi o wykonaniu
monolitycznym oraz wytrzymałości na obciążenia cyt. „Wymagana odporność na obciążenia min.
50kN/m2”.
Z przedłożonej Deklaracji Właściwego Użytkowania Nr 01NV/13, Protokołu Badań Nr. 1397-
CPD-038/C.5 wystawionego dnia 11.06.2013 r. dla oczyszczalni NV-4 wynika, iż maksymalne
obciążenie (wypełnieniem, hydrostatyczne i ruchem pieszych) wynosi 39,7 kPa = 39,7 kN/m2. Natomiast
obciążenie kontrolne (projektowe obciążenie kontrolne) wynosi 49,6 kPa = 49,6 kN/m2.
Powyższe pozwala stwierdzić, że założenia Specyfikacji Technicznej i Opracowania
Projektowego dla oczyszczalni największej z typoszeregu nie zostały spełnione i odbiega technicznie
wymogu SIWZ.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący ma interes w uzyskaniu zamówienia
uprawniający go do wnoszenia środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ustawy Pzp.
Odnosząc się do pierwszej z podstaw odrzucenia oferty odwołującego tj. niezgodności oferty z
SIWZ z uwagi na zaoferowanie oczyszczalni, która nie jest monolitem, Izba stwierdziła, iż brak jest
podstaw do przyjęcia, by zamawiający zamawiał oczyszczalnie, które w całości składałyby się z jednego
elementu. W ocenie Izby wymóg monolityczności dotyczył wyłącznie zbiorników wchodzących w skład
oczyszczalni. Odwołujący zaoferował oczyszczalnie z monolitycznym zbiornikiem, zatem treść jego
oferty odpowiada treści SIWZ.
Zamawiający w rozdz. II pkt 13 Parametry równoważności ppkt 13.6 SIWZ wskazał, że
monolitem ma być zbiornik bioreaktora. Na ten zapis SIWZ zamawiający powołał się również
w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty odwołującego. I oczyszczalnia z takim zbiornikiem
została przez odwołującego zaoferowana. Również w rozdziale 2.2 Specyfikacji Technicznej
Wykonania i Odbioru Robót zamawiający postawił wymóg: „Oczyszczalnia ścieków
wykonana, jako monolityczna z włókna szklanego lub PEHD”, ale już w dalszej części
stwierdził, iż „Zbiorniki nie mogą być klejone, spawane, zgrzewane lub skręcane na śruby,
aby nie dopuścić do niekontrolowanego rozszczelnienia w gruncie podczas eksploatacji”.
Zbiornik zaoferowany przez odwołującego taki wymóg spełniał.
Najistotniejszy jednak z punktu widzenia niniejszej sprawy jest fakt, iż zamawiający wymagał
dostarczenia urządzeń zgodnych z wymaganiami normy PN-EN 12566-3+A1: 2009.
Wspomniana norma dopuszcza montaż urządzeń z gotowych elementów na miejscu, na co
wskazuje już sam tytuł normy, który brzmi: „Małe oczyszczalnie ścieków dla obliczeniowej
liczby mieszkańców (OLM) do 50. Część 3: Kontenerowe i/lub montowane na miejscu
przydomowe oczyszczalnie ścieków”. Również z treści normy (str. 8) wynika, że sama
oczyszczalnia może być zbudowana z elementów. Fakt ten nie był zresztą kwestionowany
przez zamawiającego.
Równie istotne znaczenie dla ma pytanie jednego z wykonawców do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia o dopuszczalność zaoferowania oczyszczalni, które będą
dostarczone na plac budowy w dwóch lub trzech częściach i złożone na miejscu.
Zamawiający w odpowiedzi odwołał się do normy EN 12566-3+A1: 2009, która – jak to już
wyżej wskazano – dopuszcza montaż z gotowych elementów. Możliwość zmontowania
elementów sama z siebie wyklucza monolityczność oczyszczalni jako całości.
W tym miejscu Izba wskazuje na zasady dotyczące wykładni specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oraz jej wyjaśnień i modyfikacji. Otóż specyfikacja istotnych
warunków zamówienia jest podstawowym i najważniejszym dokumentem w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Określa ona wzajemne prawa i obowiązki stron
wynikające z przystąpienia do postępowania. Jest swoistym zaproszeniem wykonawców do
składania ofert. Pozwala wykonawcom dowiedzieć się, czego dokładnie oczekuje od nich
zamawiający, czy są w stanie wykonać dane zamówienie oraz jakie są warunki udziału w
postępowaniu. Stanowi ona oświadczenie woli zamawiającego, które podlega wykładni przy
zastosowaniu zasad określonych w art. 65 Kodeksu cywilnego.
Powyższe zasady odnoszą się również do wyjaśnień treści specyfikacji oraz jej
modyfikacji dokonanych na podstawie art. 38 ust. 1 i nast. ustawy Pzp. Jak wskazuje
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej wyjaśnienia udzielane w zakresie odnoszącym się
do SIWZ stanowią rodzaj wykładni autentycznej wiążącej zamawiającego i wykonawców.
Każdorazowo jeżeli wyjaśnienia treści SIWZ prowadzą do nadania jej zapisom nowego
znaczenia mamy do czynienia z modyfikacją jej treści. Jest ona wiążąca dla uczestników
postępowania i stanowi wyznacznik interpretacji postanowień umowy.
Powyższe potwierdził również zamawiający w piśmie z dnia 7 lutego 2014 roku
stwierdzając, że odpowiedzi na pytania stają się integralną częścią Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia i będą wiążące przy składaniu ofert.
Odnosząc się do drugiej z podstaw rzekomej niezgodności treści oferty odwołującego
z treścią SIWZ, tj. niespełnienie wymaganych parametrów w zakresie odporności na
obciążenia Izba stwierdziła, iż stanowisko zamawiającego nie znajduje podstaw.
Zamawiający postawił zarzut, że oczyszczalnia największa z typoszeregu NV
(największa jest NV-4) nie odpowiada wymaganiom postawionym w STWiOR Pkt.2.2.
Wymagana odporność na obciążenia zewnętrzne min. 50kN/m2. Zamawiający powołał się na
raport z badań dla oczyszczalni największej z typoszeregu NV-4 (49,6 Kpa), tymczasem
oczyszczalnia największa NV-4 nie była objęta projektem i jako taka nie powinna być
punktem odniesienia do oceny ofert. W projekcie budowlanym występują oczyszczalnie NV-
1, NV-2 i NV-3 i odwołujący załączył do oferty (str. 155) raport z badania wytrzymałości
konstrukcyjnej Nr 1397-CPD-004/C5 z 29.06.2010 oczyszczalni NV-1. W raporcie zawarta
jest informacja o wytrzymałości konstrukcyjnej 58 KPa, co potwierdza, iż wymóg określony w
S1WZ i załącznikach do niej został spełniony.
Zamawiający nie wskazał w SIWZ, że odporność na obciążenia będzie badana na
podstawie raportu badań dotyczących oczyszczalni największej z typoszeregu, zatem
oczywistym jest, że odwołujący wziął pod uwagę wyniki badań dotyczących stricte tego, co
zaoferował. Jeżeli zamawiający miał zamiar badać przedmiot oferty w odniesieniu do
parametrów innych oczyszczalni niż zamawiane w przedmiotowym postępowaniu winien
jasno wskazać to w SIWZ.
Zamawiający na rozprawie podnosił, iż zgodnie ze wskazaną wyżej normą EN 12566-
3+A1: 2009, badaniu w zakresie wytrzymałości konstrukcyjnej podlegają oczyszczalnie
największe z rodziny, dlatego też oceniając ofertę odwołującego wziął pod uwagę nie
wytrzymałość oczyszczalni objętych projektem, ale oczyszczalni największej, nie wchodzącej
w skład przedmiotu zamówienia.
Z argumentacją odwołującego nie można się zgodzić. Wskazana norma nie
ustanawia wymogu badania oczyszczalni największej z rodziny, ale stwierdza, iż badaniu
podlegają „zwykle” największe z rodziny. Fakt ten nie był sporny pomiędzy stronami. Skoro
nie jest to warunek bezwzględnie obowiązujący brak jest podstaw do odnoszenia przedmiotu
oferty do takich badań w sytuacji, gdy zamawiający nie wskazał tego w SIWZ.
Zastosowanie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp jako podstawy odrzucenia oferty
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego znajduje szerokie
omówienie w doktrynie, jak też orzecznictwie sądów okręgowych i Izby. Reasumując
opisywane tam interpretacje normy wynikającej z ww. przepisu wskazać należy, iż rzeczona
niezgodność treści oferty z siwz ma mieć charakter zasadniczy i nieusuwalny (ze względu na
zastrzeżenie obowiązku poprawienia oferty wynikające z art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp); dotyczyć
powinna sfery niezgodności zobowiązania zamawianego w siwz oraz zobowiązania
oferowanego w ofercie, tudzież polegać może na sporządzeniu i przedstawieniu oferty w
sposób niezgodny z wymaganiami siwz (z zaznaczeniem, iż chodzi tu o wymagania siwz
dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia zobowiązania/świadczenia
ofertowego, a więc wymagania, co do treści oferty, a nie wymagania co do jej formy również
tradycyjnie zamieszczane w siwz); a także możliwe być winno wskazanie i wykazanie na
czym konkretnie niezgodność ta polega – co i w jaki sposób w ofercie nie jest zgodne z
konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi fragmentami czy normami siwz.
Ogólnie wskazać tu należy, podzielając w tym zakresie stanowisko Krajowej Izby
Odwoławczej wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 maja 2010 r., sygn. akt KIO
868/10, iż specyfikacja istotnych warunków zamówienia, od momentu jej udostępnienia, jest
wiążąca dla zamawiającego – jest on obowiązany do przestrzegania warunków w niej
umieszczonych. Jak wskazuje art. 701 § 3 Kodeksu cywilnego jest to zobowiązanie, zgodnie
z którym organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty,
zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z
postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu. Z uwagi na to, że obok
ogłoszenia zamawiający konkretyzuje warunki przetargu zarówno odnośnie do zamówienia
(umowy), jak i prowadzenia postępowania w specyfikacji, to siwz należy uznać za warunki
przetargu w rozumieniu K.c. Udostępnienie siwz jest zatem czynnością prawną powodującą
powstanie zobowiązania po stronie zamawiającego, który jest związany swoim
oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia postępowania i kształtu zobowiązania
wykonawcy wymienionych w siwz. Zaznaczyć przy tym należy, iż co do zasady, dla oparcia i
wyprowadzenia konsekwencji prawnych z norm siwz, jej postanowienia winny być
sformułowane w sposób precyzyjny i jasny. Precyzyjne i jasne formułowanie warunków
przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe egzekwowanie jest jedną z podstawowych
gwarancji, czy wręcz warunkiem sine qua non, realizacji zasady uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
W rozpoznawanej sprawie zamawiający ocenił ofertę odwołującego na podstawie
innych zasad niż sam ustanowił w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Stąd też
zarzut naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp należy uznać za zasadny. Uwzględnienie
powyższego zarzutu rozstrzyga zatem o zasadności zarzutów naruszenia art. art. 93 ust. 1
pkt 1 i 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba nie uwzględniła zarzutów naruszenia art. art. 26 ust. 3 i 4 i 87 ust. 1 ustawy Pzp.
W ocenie Izby wszystkie wymagane w postępowaniu dokumenty zostały przez odwołującego
złożone wraz z ofertą i analiza ich treści nie budzi wątpliwości w świetle wymagań
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
………………………………………
WYROK
z dnia 31 marca 2014 roku
Krajowa Izba Odwoławcza – w składzie:
Przewodniczący: Ewa Sikorska
Protokolant: Mateusz Michalec
po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 28 marca 2014 roku w Warszawie odwołania
wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 14 marca 2014 roku
przez K……….. W………… prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą:
Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś" K……….. W……. w Jaranowie w
postępowaniu prowadzonym przez Gminę Sobienie-Jeziory w Sobieniach-
Jeziorach
orzeka
1. Uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu – Gminie Sobienie-Jeziory w
Sobieniach-Jeziorach – unieważnienie czynności unieważnienia postępowania,
unieważnienie czynności odrzucenia oferty K………. W……….. prowadzącego
działalność gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś"
K………… W………….. w Jaranowie i dokonanie ponownej oceny ofert.
2. kosztami postępowania obciąża Gminę Sobienie-Jeziory w Sobieniach-Jeziorach i:
2.1. zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 10 000 zł 00 gr
(słownie: dziesięć tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez K………..
W………… prowadzącego działalność gospodarczą pod firmą: Firma
Handlowo-Usługowa "Krzyś" K…………. W…………… w Jaranowie
2.2. zasądza od zamawiającego – Gminy Sobienie-Jeziory w Sobieniach-
Jeziorach – na rzecz K………… W………… prowadzącego działalność
gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś" K…………
W…………. w Jaranowie kwotę 13 600 zł 00 gr (słownie: trzynaście tysięcy
sześćset złotych zero groszy) stanowiącą koszty postępowania
odwoławczego poniesione z tytułu wpisu od odwołania i wynagrodzenia
pełnomocnika.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku – Prawo
zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zmianami) na niniejszy wyrok
– w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia – przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Siedlcach.
Przewodniczący: ………………………..
Sygn. akt: KIO 503/14
Uzasadnienie
Zamawiający – Gmina Sobienie-Jeziory w Sobieniach-Jeziorach – prowadzi
postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego na budowę przydomowych oczyszczalni
ścieków na terenie Gminy Sobienie-Jeziory.
Postępowanie prowadzone jest na podstawie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia
2004 roku – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2013 roku, poz. 907 ze zmianami),
zwanej dalej ustawą Pzp.
W dniu 14 marca 2014 roku wykonawca K……….. W………… prowadzący
działalność gospodarczą pod firmą: Firma Handlowo-Usługowa "Krzyś" K……….. W……….
w Jaranowie (dalej: odwołujący) wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego,
polegających na niewłaściwym badaniu i ocenie ofert, niezgodnym z prawem odrzuceniu
oferty odwołującego oraz niezgodnym z prawem unieważnieniu postępowania.
Odwołujący zarzucił zamawiającemu naruszenie:
1. art 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez uznanie, iż treść oferty złożonej przez
odwołującego nie odpowiada treści Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia;
2. art 93 ust 1 pkt 1 ustawy Pzp poprzez bezprawne unieważnienie
Postępowania w sytuacji, gdy oferta złożona przez odwołującego nie podlegała odrzuceniu;
3. art 7 ust. 1 ustawy Pzp poprzez prowadzenie postępowania w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców ubiegających
się o udzielenie zamówienia w związku z odrzuceniem odwołania;
z ostrożności procesowej:
4. art 26 ust 3 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do
uzupełnienia dokumentów potwierdzających, że oferowana oczyszczalnia spełnia
wymagania Zamawiającego określone w Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia;
5. art 26 ust 4 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do
złożenia wyjaśnień w zakresie oferowanych oczyszczalni;
6. art. 87 ust 1 ustawy Pzp poprzez zaniechanie wezwania odwołującego do
złożenia wyjaśnień w zakresie treści złożonej oferty.
Odwołujący wniósł o:
1. uwzględnienie odwołania oraz
2. unieważnienie czynności odrzucenia oferty odwołującego, w tym
unieważnienie czynności unieważnienia postępowania;
3. nakazanie zamawiającemu powtórzenia czynności badania i oceny ofert z
uwzględnieniem oferty odwołującego,
4. nakazanie zamawiającemu wyboru oferty odwołującego jako
najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu odwołania odwołujący podniósł, że z dniu 10 marca 2014 r.
zamawiający bezprawnie odrzucił ofertę odwołującego, wskazując, iż „Oferent zaoferował w
ofercie oczyszczalnię NV firmy TRAJDENIS zgodnie z założeniami opracowania
projektowego. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż parametr techniczne oraz przedłożona
dokumentacja przetargowa nie odpowiadają treści SIWZ, a oferta podlega odrzuceniu na
podstawie art 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp." Zamawiający wskazał, iż proponowana przez
Odwołującego oczyszczalnia nie jest wykonana jako monolit i że nie spełnia ona wymogu
dotyczącego odporności na obciążenia zewnętrzne. Zamawiający odrzucił także oferty
pozostałych wykonawców i w związku z tym unieważnił postępowanie.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp poprzez odrzucenie
oferty odwołującego, ze względu na fakt, iż odwołujący zaproponował oczyszczalnie
niezgodne z treścią SIWZ odwołujący podniósł, że zarzut jakoby oczyszczalnia ścieków była
niezgodna z pkt.13.6 [rozdział II] SIWZ w zakresie konstrukcji zbiornika bioreaktora jest
bezzasadny. W SIWZ Zamawiający wymagał: „Zbiornik bioreaktora musi być wykonany jako
monolityczny z włókna szklanego lub PEHD. Z uwagi na możliwość niekontrolowanego
rozszczelnienia w trakcie eksploatacji nie dopuszcza się zbiorników spawanych,
zgrzewanych lub skręcanych śrubami". Bioreaktor oczyszczalni typoszeregu NV zgodnie z
opisem technologii produkcji podanym w materiałach producenta jest wykonany jako
monolityczny z połączenia żywic poliestrowych z włóknem szklanym (GRP). Proces
technologiczny oczyszczania ścieków zachodzi w bioreaktorze oczyszczalni poniżej wlotu
ścieku surowego i wylotu ścieku oczyszczonego [DTR pkt.4.1.1). Zgodnie z materiałami
udostępnionymi na stronie internetowej producenta (www.traidenis-pol.com) oczyszczalni NV
produkcja korpusu bioreaktora odbywa się metodą nawijania opartą na nawijaniu wiązki
szklanych nici zamoczonej w żywicy na formę określonej wielkości. Wykorzystywana do
produkcji bioreaktorów NV metoda pozwala na rozłożenie nici pod różnym kątem
zwiększając w ten sposób wytrzymałość i odporność materiału. Zbiorniki odznaczają się
wysoką odpornością chemiczną oraz dają gwarancję szczelności i wytrzymałości
konstrukcyjnej. Zgodnie z powyższym opisem zbiornik bioreaktora jest wykonany jako
monolityczny i nie jest spawany i skręcany. Konstrukcja bioreaktora uniemożliwia
niekontrolowane rozszczelnienie się w gruncie, co ma na celu zabezpieczenie środowiska
przed skażeniem poprzez wydostanie się ścieków na zewnątrz. Ocena biegłego powołanego
przez zamawiającego jest sprzeczna dokumentacją techniczną producenta oczyszczalni
typoszeregu NV. W uzasadnieniu o odrzuceniu oferty istnieje stwierdzenie, że oczyszczalnia
NV jest niezgodna z parametrami równoważności zawartymi w SIWZ, gdyż „zbudowane są z
trzech elementów składanych na budowie i uszczelnianych silikonem co zostało opisane w
rozdziale 6. pkt. 10 i 11 „Instrukcja Prac montażowych". Wymóg monolitycznej konstrukcji
zawarty w SIWZ dotyczył bioreaktora i bioreaktor takie wymaganie spełnia. Pozostałe
elementy wymienione w uzasadnieniu o odrzuceniu oferty są elementami uzupełniającymi:
pokrywa występująca w trzech opcjach wysokości rysunek poniżej) oraz pierścień
uśredniający.
Elementy dodatkowe nie są integralną częścią bioreaktora, ale stanowią jedynie jego
zwieńczenie (pokrywa) oraz posadowienie na odpowiedniej głębokości w gruncie (pierścień
uśredniający). W związku z powyższym ocena zamawiającego i decyzja o odrzuceniu oferty
jest niezasadna i niezrozumiała. Zamawiający w uzasadnieniu informuje, że oczyszczalnia
składa się z bioreaktora, pokrywy zbiornika oraz pierścienia podwyższającego z włazem. W
treści SIWZ nie jest nigdzie wymagane, że kompletna oczyszczalnia musi być monolityczna i
nie może być skręcana i spawana.
Dodatkowo odwołujący wyjaśnił, iż zamawiający wymagał, aby urządzenia
oczyszczalni posiadały potwierdzone przez laboratorium notyfikowane przez Komisję
Europejską (zgodne z dostępnym na str.
http://ec.europa.eu/enterprise/newapproach/nando/index.cfm?fuseaction=cpd.nb hs &hs id
=138327 wykazem) raporty z przeprowadzonych badań laboratoryjnych wg procedur
określonych w normie PN-EN 12566-3+A1: 2009 dla konkretnego typoszeregu urządzeń w
zakresie:
I. efektywności oczyszczania dla parametrów: BZT7, ChZT, zawiesiny ogólnej -
zgodnie z załącznikiem B normy,
II. wytrzymałości konstrukcyjnej zbiorników - zgodnie z załącznikiem C normy,
III. wodoszczelności - zgodnie z załącznikiem A normy,
IV. trwałości materiału, z którego wykonane są zbiorniki POŚ zgodnie z procedurą
opisaną w normie.
V. Procedura poświadczenia zgodności - zgodnie z tablicą ZA.1 w/w normy
Zamawiający wymagał dostarczenia urządzeń zgodnych z wymaganiami normy PN-
EN 12566-3+A1: 2009. Wykonawca wyjaśnia, że wspomniana norma dopuszcza montaż
urządzeń z gotowych elementów na miejscu, na co wskazuje już sam tytuł normy, który
brzmi: „Małe oczyszczalnie ścieków dla obliczeniowej liczby mieszkańców (OLM) do 50.
Część 3 Kontenerowe i/lub montowane na miejscu przydomowe oczyszczalnie ścieków”.
Odwołujący wskazał, że zamawiający postawił zarzut, że oczyszczalnia największa z
typoszeregu NV (największa jest NV-4) nie odpowiada wymaganiom postawionym w
STWiOR Pkt.2.2. Wymagana odporność na obciążenia zewnętrzne min. 50kN/m2.
Zamawiający w uzasadnieniu powołuje się na raport z badań Nr 1397-CPD- 038/C.5 z dnia
11.06.2013 wykonany przez laboratorium notyfikowania dla oczyszczalni największej z
typoszeregu NV-4. W w/w raporcie z badań faktycznie istnieje zawarta informacja o
wytrzymałości konstrukcyjnej 49,6 KPa. Odwołujący wyjaśnił, iż oczyszczalnia największa z
typoszeregu NV-4 nie jest objęta projektem, a przez to nie jest objęta zamówieniem
publicznym i nie powinna być oceniana. W projekcie budowlanym występują oczyszczalnie
NV-1, NV-2 i NV-3. Zamawiający posiada załączony do oferty (str. 155) raport z badania
wytrzymałości konstrukcyjnej Nr 1397-CPD-004/C5 z 29.06.2010 oczyszczalni NV-1. W w/w
raporcie zawarta jest informacja o wytrzymałości konstrukcyjnej 58 KPa, co potwierdza, iż
wymóg określony w S1WZ i załącznikach do niej został spełniony. Niezrozumiałe jest oparcie
się zamawiającego tylko na raporcie z badań oczyszczalni NV-4, która nie jest przedmiotem
zamówienia a nieuwzględnienie załączonego do oferty raportu z badań oczyszczalni NV- 1 -
potwierdzającego postawione przez zamawiającego wymagania dotyczące wytrzymałości
konstrukcyjnej.
Odwołujący wyjaśnił, iż nawet gdyby przyjąć, że zaproponowana przez niego
oczyszczalnia nie spełnia wymagań zamawiającego, to zamawiający przed odrzuceniem
oferty winien był go wezwać do uzupełnienia w oparciu o dyspozycję art. 26 ust. 3 ustawy
Pzp. Wskazać należy, iż z przepisu tego wynika obowiązek Zamawiającego do wezwania
wykonawcy do uzupełnienia oświadczeń lub dokumentów, o których mowa w art. 25 ust 1
ustawy Pzp. Zgodnie z treścią rozdziału IX pkt 3.3 SIWZ na potwierdzenie, że oferowane
dostawy, usługi lub roboty budowlane odpowiadają wymaganiom określonym przez
zamawiającego, Oferent zobowiązany jest załączyć do oferty:
• Deklarację Właściwości Użytkowych zgodną z Załącznikiem III
Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej nr 305/2011 z dnia 9
marca 2011 r. oraz udokumentowane oznakowanie CE.
• Pełne raporty z przeprowadzonych badań w laboratoriach notyfikowanych w
UE wg procedur określonych w normie PN-EN 12566-3+Al:2009 dla konkretnego
typoszeregu urządzeń w zakresie:
o efektywności oczyszczania dla parametrów: BZT7, ChZT, zawiesiny ogólnej,
zgodnie z załącznikiem B normy,
o wytrzymałości konstrukcyjnej zbiorników, zgodnie z załącznikiem C normy, o
wodoszczelności zgodnie z załącznikiem A normy,
o trwałość materiału, z którego wykonane są zbiorniki POŚ, zgodnie z procedurą
opisaną w normie
• Upoważnienie producenta do posługiwania się dokumentami dotyczącymi
oferowanych urządzeń (DTR, instrukcja montażu, instrukcja obsługi, itp. oraz protokołów z
badań w laboratorium notyfikowanym).
Do oferty należało również dołączyć zgodnie z pkt 3.5 rozdziału II SIWZ
Dokumentację techniczną proponowanej oczyszczalni ścieków, opisy i rysunki
dokumentujące minimalną wytrzymałość na zgniatanie wytrzymałość hydrostatyczną oraz że
zbiornik oczyszczalni może być posadowiony bez obsypki piaskowo-cementowej na
głębokości, co najmniej 1,2 m. ppt, parafowaną przez laboratorium notyfikowane.
Dokumenty te, jako dokumenty przedmiotowe, określone w art. 25 ust. 1 pkt 2 ustawy
Pzp, podlegały procedurze określonej w art. 26 ust. 3 ustawy Pzp. Zamawiający jednak,
zaniechał obligatoryjnego wezwania odwołującego do uzupełnienia dokumentów,
potwierdzających że oferowane przez Niego oczyszczalnie spełniają wymagania określone w
SIWZ.
Odwołujący podniósł, iż zamawiający nie wezwał go również do złożenia wyjaśnień
odnośnie oferowanej oczyszczalni, pomimo że w przedmiotowej sprawie zaistniały przesłanki
umożliwiające zamawiającemu skorzystanie z przepisu art. 26 ust. 4 ustawy Pzp i art. 87 ust.
1 ustawy Pzp.
W zakresie zarzutu naruszenia art. 93 ust 1 pkt 1 ustawy Pzp odwołujący stwierdził,
że zamawiający błędnie przyjął, iż w postępowaniu wszystkie złożone oferty podlegają
odrzuceniu. Tymczasem powyższe nie zachodzi wobec oferty odwołującego. Wobec tego,
przepis art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp nie znajdzie zastosowania. Unieważnienie
postępowania nastąpiło w błędnie ustalonych okolicznościach faktycznych oraz z
naruszeniem przepisów ustawy Pzp.
W zakresie zarzut prowadzenia przez zamawiającego postępowania w sposób
naruszający zasady uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców ubiegających
się o udzielenie zamówienia odwołujący stwierdził, że w okolicznościach przedmiotowej
sprawy, zachodzi sytuacja, w której zamawiający nie dokonał właściwej oceny oferty
odwołującego, dokonując czynności odrzucenia jego oferty i unieważnienia postępowania.
Takie działanie narusza zasady uczciwej konkurencji oraz równego traktowania
wykonawców, stanowiąc tym samym rażącą obrazę art. 7 ust.1 ustawy Pzp.
Zamawiający wniósł o oddalenie odwołania.
Izba ustaliła, co następuje”
Projektem budowlanym objęte były oczyszczalnie NV-1, NV-2 i NV-3.
W rozdziale II pkt 13 Parametry równoważności ppkt 13.6 SIWZ wskazano, iż
„Zbiornik bioreaktora musi być wykonany jako monolityczny z włókna szklanego lub PEHD. Z
uwagi na możliwość niekontrolowanego rozszczelnienia w trakcie eksploatacji, nie
dopuszcza się zbiorników spawanych, zgrzewanych lub skręcanych śrubami”.
W rozdziale 2.2 Specyfikacji Technicznej Wykonania i Odbioru Robót wskazano:
„Oczyszczalnia ścieków wykonana, jako monolityczna z włókna szklanego lub PEHD.
Zbiorniki nie mogą być klejone, spawane, zgrzewane lub skręcane na śruby, aby nie
dopuścić do niekontrolowanego rozszczelnienia w gruncie podczas eksploatacji. Wymagana
odporność na obciążenie zewnętrzne min. 50kN/m2”.
W dniu 7 lutego 2014 r. na pytanie 7.10 o treści:
„Czy Zamawiający dopuszcza do montażu oczyszczalnie, które będą transportowane
na plac budowy w częściach, a następnie na placu budowy „składane" z dwóch lub trzech
części jak z klocków? Norma PN EN 12566-3+Al:2009 mówi, że oczyszczalnia kompletna
musi być przebadana przez producenta na warunek jej wodoszczelności, i jako kompletna
musi być transportowana od producenta i sprzedawana dla użytkownika końcowego?”
zamawiający udzielił odpowiedzi:
„Patrz odpowiedź do pytania 7.3”
Z kolei na pytanie nr 7.3 zamawiający udzielił odpowiedzi:
„Zamawiający wymaga, aby oferowane oczyszczalnie spełniały warunki normy PN EN
12566-3+A1:2009 w tym celu należy dostarczyć deklarację właściwości użytkowych
wystawioną przez producenta oczyszczalni oraz pełne raporty z przeprowadzonych badań
laboratoryjnych wraz z załącznikami wg procedur zawartych w normie, W przypadku
dokumentu sporządzonego w innym języku niż język polski, należy złożyć tłumaczenie
wykonane przez tłumacza przysięgłego oraz kopie dokumentu w wersji oryginalnej.
Zamawiający nie może odnosić się do poszczególnych zapisów obowiązującej normy
i potwierdzać kolejno ich zasadność”.
W tym samym piśmie zamawiający poinformował, że odpowiedzi na pytania stają się
integralną częścią Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia i będą wiążące przy
składaniu ofert.
Odwołujący zaoferował oczyszczalnie NV firmy TRAIDENIS z bioreaktorem monolitycznym
niespawanym i nieskręcanym oraz z elementami uzupełniającymi: pokrywą oraz pierścieniem
uśredniającym.
Do oferty dołączył (str. 155) raport z badania wytrzymałości konstrukcyjnej Nr 1397-
CPD-004/C5 z 29.06.2010 oczyszczalni NV-1. W w/w raporcie zawarta jest informacja o
wytrzymałości konstrukcyjnej 58 KPa
Pismem z dnia 10 marca 2014 roku zamawiający poinformował wykonawców o odrzuceniu
ofert 1,2,3,4,5 na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 2 ustawy Pzp i unieważnieniu postępowania na podstawie
art. 97 ust. 1 pkt 1 ustawy Pzp.
W uzasadnieniu czynności odrzucenia oferty odwołującego zamawiający wskazał, iż:
Oferent zaoferował w ofercie oczyszczalnię NV firmy TRAIDENIS zgodnie z
założeniami opracowania projektowego. Z przeprowadzonej analizy wynika, iż parametry
techniczne oraz przedłożona dokumentacja przetargowa nie odpowiadają treści SIWZ, a
oferta podlega odrzuceniu na podstawie art 89 ust 1 pkt 2 ustawy Pzp.
Zamawiający w treści SIWZ żądał:
W rozdziale II pkt 13 Parametry równoważności ppkt 13.6 SIWZ wskazano, iż
„Zbiornik bioreaktora musi być wykonany jako monolityczny z włókna szklanego lub PEHD. Z
uwagi na możliwość niekontrolowanego rozszczelnienia w trakcie eksploatacji, nie
dopuszcza się zbiorników spawanych, zgrzewanych lub skręcanych śrubami”.
Z przedłożonego „raportu technicznego oczyszczalni ścieków” oraz ze stanu faktycznego
(proponowane reaktory montowane były we wcześniejszych etapach budowy przydomowych
oczyszczalni w gminie) wynika, iż oczyszczalnie są zbudowane z trzech elementów składanych na
budowie i uszczelnianych silikonem, co zostało opisane w rozdziale 6 pkt 10 i 11 „Instrukcja Prac
montażowych.
Faktyczni oczyszczalnia w typoszeregu NV-1 do NV-4 składa się ze zbiornika reaktora wys.
1,84-3,30 m, pokrywy zbiornika reaktora (w tłumaczeniu instrukcji urządzenie wykreślono, lecz nie
parafowano przez producenta ani tłumacza) o wys. 0,62 do 0,69 m, trzecim elementem jest pierścień
podwyższający z włazem.
Wobec powyższego stwierdzam, że proponowana oczyszczalnia nie jest wykonana jako
monolit i odbiega technicznie od stawianych wymogów SIWZ.
Zamawiający w treści OP i STWiOR żądał:
Opracowanie projektowe zakładało w rozdziale 8. „Technologia oczyszczania ścieków”
Projektant opisując proponowaną oczyszczalnię zaznaczył cyt. „Poza tym urządzenia te charakteryzują
się wysoką sztywnością konstrukcji, wysoką odpornością na wypór wód gruntowych oraz
wytrzymałością zbiornika na zgniatanie na poziomie 58kN/m2.
Specyfikacja Techniczna Wykonania i Odbioru Robót w rozdziale 2. Materiały pkt 2.2
opracowujący wyznacza warunki dla proponowanych oczyszczalni, w których mówi o wykonaniu
monolitycznym oraz wytrzymałości na obciążenia cyt. „Wymagana odporność na obciążenia min.
50kN/m2”.
Z przedłożonej Deklaracji Właściwego Użytkowania Nr 01NV/13, Protokołu Badań Nr. 1397-
CPD-038/C.5 wystawionego dnia 11.06.2013 r. dla oczyszczalni NV-4 wynika, iż maksymalne
obciążenie (wypełnieniem, hydrostatyczne i ruchem pieszych) wynosi 39,7 kPa = 39,7 kN/m2. Natomiast
obciążenie kontrolne (projektowe obciążenie kontrolne) wynosi 49,6 kPa = 49,6 kN/m2.
Powyższe pozwala stwierdzić, że założenia Specyfikacji Technicznej i Opracowania
Projektowego dla oczyszczalni największej z typoszeregu nie zostały spełnione i odbiega technicznie
wymogu SIWZ.
Izba zważyła, co następuje:
Odwołanie jest zasadne.
W pierwszej kolejności Izba stwierdziła, że odwołujący ma interes w uzyskaniu zamówienia
uprawniający go do wnoszenia środków ochrony prawnej w rozumieniu art. 179 ustawy Pzp.
Odnosząc się do pierwszej z podstaw odrzucenia oferty odwołującego tj. niezgodności oferty z
SIWZ z uwagi na zaoferowanie oczyszczalni, która nie jest monolitem, Izba stwierdziła, iż brak jest
podstaw do przyjęcia, by zamawiający zamawiał oczyszczalnie, które w całości składałyby się z jednego
elementu. W ocenie Izby wymóg monolityczności dotyczył wyłącznie zbiorników wchodzących w skład
oczyszczalni. Odwołujący zaoferował oczyszczalnie z monolitycznym zbiornikiem, zatem treść jego
oferty odpowiada treści SIWZ.
Zamawiający w rozdz. II pkt 13 Parametry równoważności ppkt 13.6 SIWZ wskazał, że
monolitem ma być zbiornik bioreaktora. Na ten zapis SIWZ zamawiający powołał się również
w zawiadomieniu o odrzuceniu oferty odwołującego. I oczyszczalnia z takim zbiornikiem
została przez odwołującego zaoferowana. Również w rozdziale 2.2 Specyfikacji Technicznej
Wykonania i Odbioru Robót zamawiający postawił wymóg: „Oczyszczalnia ścieków
wykonana, jako monolityczna z włókna szklanego lub PEHD”, ale już w dalszej części
stwierdził, iż „Zbiorniki nie mogą być klejone, spawane, zgrzewane lub skręcane na śruby,
aby nie dopuścić do niekontrolowanego rozszczelnienia w gruncie podczas eksploatacji”.
Zbiornik zaoferowany przez odwołującego taki wymóg spełniał.
Najistotniejszy jednak z punktu widzenia niniejszej sprawy jest fakt, iż zamawiający wymagał
dostarczenia urządzeń zgodnych z wymaganiami normy PN-EN 12566-3+A1: 2009.
Wspomniana norma dopuszcza montaż urządzeń z gotowych elementów na miejscu, na co
wskazuje już sam tytuł normy, który brzmi: „Małe oczyszczalnie ścieków dla obliczeniowej
liczby mieszkańców (OLM) do 50. Część 3: Kontenerowe i/lub montowane na miejscu
przydomowe oczyszczalnie ścieków”. Również z treści normy (str. 8) wynika, że sama
oczyszczalnia może być zbudowana z elementów. Fakt ten nie był zresztą kwestionowany
przez zamawiającego.
Równie istotne znaczenie dla ma pytanie jednego z wykonawców do specyfikacji
istotnych warunków zamówienia o dopuszczalność zaoferowania oczyszczalni, które będą
dostarczone na plac budowy w dwóch lub trzech częściach i złożone na miejscu.
Zamawiający w odpowiedzi odwołał się do normy EN 12566-3+A1: 2009, która – jak to już
wyżej wskazano – dopuszcza montaż z gotowych elementów. Możliwość zmontowania
elementów sama z siebie wyklucza monolityczność oczyszczalni jako całości.
W tym miejscu Izba wskazuje na zasady dotyczące wykładni specyfikacji istotnych
warunków zamówienia oraz jej wyjaśnień i modyfikacji. Otóż specyfikacja istotnych
warunków zamówienia jest podstawowym i najważniejszym dokumentem w postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Określa ona wzajemne prawa i obowiązki stron
wynikające z przystąpienia do postępowania. Jest swoistym zaproszeniem wykonawców do
składania ofert. Pozwala wykonawcom dowiedzieć się, czego dokładnie oczekuje od nich
zamawiający, czy są w stanie wykonać dane zamówienie oraz jakie są warunki udziału w
postępowaniu. Stanowi ona oświadczenie woli zamawiającego, które podlega wykładni przy
zastosowaniu zasad określonych w art. 65 Kodeksu cywilnego.
Powyższe zasady odnoszą się również do wyjaśnień treści specyfikacji oraz jej
modyfikacji dokonanych na podstawie art. 38 ust. 1 i nast. ustawy Pzp. Jak wskazuje
orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej wyjaśnienia udzielane w zakresie odnoszącym się
do SIWZ stanowią rodzaj wykładni autentycznej wiążącej zamawiającego i wykonawców.
Każdorazowo jeżeli wyjaśnienia treści SIWZ prowadzą do nadania jej zapisom nowego
znaczenia mamy do czynienia z modyfikacją jej treści. Jest ona wiążąca dla uczestników
postępowania i stanowi wyznacznik interpretacji postanowień umowy.
Powyższe potwierdził również zamawiający w piśmie z dnia 7 lutego 2014 roku
stwierdzając, że odpowiedzi na pytania stają się integralną częścią Specyfikacji Istotnych
Warunków Zamówienia i będą wiążące przy składaniu ofert.
Odnosząc się do drugiej z podstaw rzekomej niezgodności treści oferty odwołującego
z treścią SIWZ, tj. niespełnienie wymaganych parametrów w zakresie odporności na
obciążenia Izba stwierdziła, iż stanowisko zamawiającego nie znajduje podstaw.
Zamawiający postawił zarzut, że oczyszczalnia największa z typoszeregu NV
(największa jest NV-4) nie odpowiada wymaganiom postawionym w STWiOR Pkt.2.2.
Wymagana odporność na obciążenia zewnętrzne min. 50kN/m2. Zamawiający powołał się na
raport z badań dla oczyszczalni największej z typoszeregu NV-4 (49,6 Kpa), tymczasem
oczyszczalnia największa NV-4 nie była objęta projektem i jako taka nie powinna być
punktem odniesienia do oceny ofert. W projekcie budowlanym występują oczyszczalnie NV-
1, NV-2 i NV-3 i odwołujący załączył do oferty (str. 155) raport z badania wytrzymałości
konstrukcyjnej Nr 1397-CPD-004/C5 z 29.06.2010 oczyszczalni NV-1. W raporcie zawarta
jest informacja o wytrzymałości konstrukcyjnej 58 KPa, co potwierdza, iż wymóg określony w
S1WZ i załącznikach do niej został spełniony.
Zamawiający nie wskazał w SIWZ, że odporność na obciążenia będzie badana na
podstawie raportu badań dotyczących oczyszczalni największej z typoszeregu, zatem
oczywistym jest, że odwołujący wziął pod uwagę wyniki badań dotyczących stricte tego, co
zaoferował. Jeżeli zamawiający miał zamiar badać przedmiot oferty w odniesieniu do
parametrów innych oczyszczalni niż zamawiane w przedmiotowym postępowaniu winien
jasno wskazać to w SIWZ.
Zamawiający na rozprawie podnosił, iż zgodnie ze wskazaną wyżej normą EN 12566-
3+A1: 2009, badaniu w zakresie wytrzymałości konstrukcyjnej podlegają oczyszczalnie
największe z rodziny, dlatego też oceniając ofertę odwołującego wziął pod uwagę nie
wytrzymałość oczyszczalni objętych projektem, ale oczyszczalni największej, nie wchodzącej
w skład przedmiotu zamówienia.
Z argumentacją odwołującego nie można się zgodzić. Wskazana norma nie
ustanawia wymogu badania oczyszczalni największej z rodziny, ale stwierdza, iż badaniu
podlegają „zwykle” największe z rodziny. Fakt ten nie był sporny pomiędzy stronami. Skoro
nie jest to warunek bezwzględnie obowiązujący brak jest podstaw do odnoszenia przedmiotu
oferty do takich badań w sytuacji, gdy zamawiający nie wskazał tego w SIWZ.
Zastosowanie dyspozycji art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp jako podstawy odrzucenia oferty
wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego znajduje szerokie
omówienie w doktrynie, jak też orzecznictwie sądów okręgowych i Izby. Reasumując
opisywane tam interpretacje normy wynikającej z ww. przepisu wskazać należy, iż rzeczona
niezgodność treści oferty z siwz ma mieć charakter zasadniczy i nieusuwalny (ze względu na
zastrzeżenie obowiązku poprawienia oferty wynikające z art. 87 ust. 2 pkt 3 Pzp); dotyczyć
powinna sfery niezgodności zobowiązania zamawianego w siwz oraz zobowiązania
oferowanego w ofercie, tudzież polegać może na sporządzeniu i przedstawieniu oferty w
sposób niezgodny z wymaganiami siwz (z zaznaczeniem, iż chodzi tu o wymagania siwz
dotyczące sposobu wyrażenia, opisania i potwierdzenia zobowiązania/świadczenia
ofertowego, a więc wymagania, co do treści oferty, a nie wymagania co do jej formy również
tradycyjnie zamieszczane w siwz); a także możliwe być winno wskazanie i wykazanie na
czym konkretnie niezgodność ta polega – co i w jaki sposób w ofercie nie jest zgodne z
konkretnie wskazanymi, skwantyfikowanymi i ustalonymi fragmentami czy normami siwz.
Ogólnie wskazać tu należy, podzielając w tym zakresie stanowisko Krajowej Izby
Odwoławczej wyrażone w uzasadnieniu wyroku z dnia 28 maja 2010 r., sygn. akt KIO
868/10, iż specyfikacja istotnych warunków zamówienia, od momentu jej udostępnienia, jest
wiążąca dla zamawiającego – jest on obowiązany do przestrzegania warunków w niej
umieszczonych. Jak wskazuje art. 701 § 3 Kodeksu cywilnego jest to zobowiązanie, zgodnie
z którym organizator od chwili udostępnienia warunków, a oferent od chwili złożenia oferty,
zgodnie z ogłoszeniem aukcji albo przetargu są obowiązani postępować zgodnie z
postanowieniami ogłoszenia, a także warunków aukcji albo przetargu. Z uwagi na to, że obok
ogłoszenia zamawiający konkretyzuje warunki przetargu zarówno odnośnie do zamówienia
(umowy), jak i prowadzenia postępowania w specyfikacji, to siwz należy uznać za warunki
przetargu w rozumieniu K.c. Udostępnienie siwz jest zatem czynnością prawną powodującą
powstanie zobowiązania po stronie zamawiającego, który jest związany swoim
oświadczeniem woli co do warunków prowadzenia postępowania i kształtu zobowiązania
wykonawcy wymienionych w siwz. Zaznaczyć przy tym należy, iż co do zasady, dla oparcia i
wyprowadzenia konsekwencji prawnych z norm siwz, jej postanowienia winny być
sformułowane w sposób precyzyjny i jasny. Precyzyjne i jasne formułowanie warunków
przetargu, a następnie ich literalne i ścisłe egzekwowanie jest jedną z podstawowych
gwarancji, czy wręcz warunkiem sine qua non, realizacji zasady uczciwej konkurencji i
równego traktowania wykonawców.
W rozpoznawanej sprawie zamawiający ocenił ofertę odwołującego na podstawie
innych zasad niż sam ustanowił w specyfikacji istotnych warunków zamówienia. Stąd też
zarzut naruszenia art. 89 ust.1 pkt 2 ustawy Pzp należy uznać za zasadny. Uwzględnienie
powyższego zarzutu rozstrzyga zatem o zasadności zarzutów naruszenia art. art. 93 ust. 1
pkt 1 i 7 ust. 1 ustawy Pzp.
Izba nie uwzględniła zarzutów naruszenia art. art. 26 ust. 3 i 4 i 87 ust. 1 ustawy Pzp.
W ocenie Izby wszystkie wymagane w postępowaniu dokumenty zostały przez odwołującego
złożone wraz z ofertą i analiza ich treści nie budzi wątpliwości w świetle wymagań
specyfikacji istotnych warunków zamówienia.
Biorąc pod uwagę powyższe orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy
Pzp, czyli stosownie do wyniku postępowania.
………………………………………