KIO 576/14
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt KIO 576/14
POSTANOWIENIE
z dnia 3 kwietnia 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Honorata Łopianowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron w dniu 3 kwietnia 2014 r.
w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu
24 marca 2014 r. przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Robót Drogowo Mostowych „Ostrada”
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce, w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego którego przedmiotem jest: „Zadanie 2 – Przebudowa drogi
powiatowej nr 3213W Przasnysz – Kobylaki - Brzeski Kołaki oraz odcinka drogi powiatowej
nr 3234W Stara Wieś – Chorzele – Krasnosielc oraz przebudowa dróg wewnętrznych wraz
z dostosowaniem istniejącej kanalizacji sanitarnej i wodociągowej [przyłączy] dla obsługi
Przasnyskiej Strefy Gospodarczej Podstrefy Chorzele 2” w zakresie części I – „Rozbudowa
drogi powiatowej nr 3213W Przasnysz - Kobylaki – Brzeski Kołaki od km 2+200,00 do km
24+373,02”, prowadzonym przez Powiat Przasnyski w Przasnyszu – Powiatowy Zarząd Dróg
w Przasnyszu, przy udziale wykonawcy J……… K…………., prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą Drogi i Mosty J…………. K…………… w Pułtusku
postanawia:
1. odrzucić odwołanie,
2. kosztami postępowania obciążyć Odwołującego - Przedsiębiorstwo Robót Drogowo
Mostowych „Ostrada” spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce i zaliczyć
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr [słownie: dwudziestu
tysięcy złotych, zero groszy] uiszczoną przez Odwołującego - Przedsiębiorstwo Robót
Drogowo Mostowych „Ostrada” spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907], na niniejsze postanowienie -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.
Przewodniczący:
KIO 576/14
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Powiat Przasnyski w Przasnyszu – Powiatowy Zarząd Dróg
w Przasnyszu prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest: „„Zadanie 2 – Przebudowa drogi powiatowej nr 3213W Przasnysz –
Kobylaki - Brzeski Kołaki oraz odcinka drogi powiatowej nr 3234W Stara Wieś – Chorzele –
Krasnosielc oraz przebudowa dróg wewnętrznych wraz z dostosowaniem istniejącej
kanalizacji sanitarnej i wodociągowej [przyłączy] dla obsługi Przasnyskiej Strefy
Gospodarczej Podstrefy Chorzele 2” w zakresie części I – „Rozbudowa drogi powiatowej nr
3213W Przasnysz - Kobylaki – Brzeski Kołaki od km 2+200,00 do km 24+373,02””.
Postępowanie prowadzone jest w trybie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku –
Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907]. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod nr 2013/S 197-339709 w dniu
10 października 2013 r.
Szacunkowa wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych [ogłoszenie
o zamówieniu, pismo Zamawiającego z dnia 29 stycznia 2014 r.].
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W dniu 12 marca 2014 r. o godz. 17.26 Odwołujący otrzymał faksem informację
o rozstrzygnięciu postępowania [odwołanie – str. 3; pismo Odwołującego z 27 marca 2014 r.;
złożona przez Odwołującego kopia zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty
przesłanego faksem 12 marca 2014 r. o godz. 17.26; złożony przez Zamawiającego raport z
transmisji faksu z 12 marca 2014 r. o godz. 17.26 na nr faksu Odwołującego].
W dniu 24 marca 2014 r. [data uwidoczniona na prezentacie Krajowej Izby
Odwoławczej na odwołaniu], do Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło w formie pisemnej
odwołanie wykonawcy Przedsiębiorstwo Robót Drogowo Mostowych „Ostrada” spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce.
Odwołanie zostało nadane przesyłką poleconą w dniu 21 marca 2014 r. [prezentata
pocztowa na kopercie]. W tej samej dacie Odwołujący przekazał kopię odwołania
Zamawiającemu a także uiścił w dniu 20 marca 2014 r. wpis w wysokości 20 000 zł na
rachunek Urzędu Zamówień Publicznych.
Uwzględniając powyższe, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega odrzuceniu.
Zgodnie z treścią art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, Krajowa
Izba Odwoławcza z urzędu odrzuca odwołanie wniesione po upływie terminu określonego
w ustawie.
W myśl znajdującego zastosowanie dla ustalenia terminu na wnoszenie odwołania
w niniejszym przypadku art. 182 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
odwołanie, w postępowaniu dotyczącym wartości zamówienia równej lub przekraczającej
kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy, wnosi się
w terminie 10 dni od dnia przesłania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej
podstawę jego wniesienia - jeżeli zostały przesłane w sposób określony w art. 27 ust. 2
ustawy, tj. faksem lub drogą elektroniczną.
Dopuszczonymi w art. 27 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych formami
komunikacji zamawiającego z wykonawcami są faks oraz droga elektroniczna. Zamawiający
informację o czynności stanowiącej podstawę wniesienia odwołania przesłał Odwołującemu
pocztą elektroniczną w dniu 12 marca 2014 r., co Odwołujący potwierdził.
Dziesięciodniowy termin na wniesienie odwołania upływał w dacie 22 marca 2014 r.,
natomiast odwołanie zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w formie
pisemnej w dniu 24 marca 2014 r.
Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że ustawa Prawo zamówień publicznych
w brzmieniu nadanym nowelizacją z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw nie wiąże żadnych skutków
z nadaniem odwołania w placówce operatora publicznego.
Po rzeczonej nowelizacji, dla zachowania terminu na wniesienie odwołania
koniecznym jest faktyczne doręczenie odwołania Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej
w ustawowym terminie. W przepisach Prawa zamówień publicznych po nowelizacji z dnia
2 grudnia 2009 roku brak bowiem domniemania, że złożenie odwołania w placówce
pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Izby.
Przepisy Prawa zamówień publicznych w dotychczasowym brzmieniu [sprzed nowelizacji]
wyraźnie stanowiły iż ,,złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest
równoznaczne z wniesieniem go do Prezesa Urzędu” [art. 184 ust. 2 zd. drugie ustawy
Prawo zamówień publicznych w brzmieniu sprzed nowelizacji]. Skoro ustawodawca
zrezygnował z takiego unormowania, jego celem musiało być utożsamienie „wniesienia
odwołania” z jego doręczeniem. Potwierdzeniem słuszności powyżej zaprezentowanej
interpretacji jest odmienne od regulacji dotyczącej terminu na wniesienie odwołania,
uregulowanie tego terminu na wniesienie skargi do Sądu, gdzie kwestia dotrzymania terminu
do wniesienia skargi na orzeczenie Izby związana jest z jej złożeniem w placówce pocztowej
operatora publicznego, co zostało wyraźnie w ustawie przewidziane [art. 198b ust. 2 zd.
drugie Prawa zamówień publicznych po nowelizacji]. Powyższe oznacza, że ustawodawca
dla skutecznego wniesienia odwołania zastrzegł wyraźnie doręczenie odwołania
w ustawowym terminie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Prezentowane stanowisko
spotkało się także z aprobatą sądów okręgowych, co znalazło odzwierciedlenie
w następujących wyrokach: wyrok z dnia 16 września 2010 r. Sądu Okręgowego
w Katowicach, sygn. akt XIX Ga 302/10, wyrok z dnia 21 września 2011 r. Sądu Okręgowego
w Gorzowie Wlkp., sygn. akt V Ca 226/10, wyrok z dnia 26 listopada 2011 r. Sądu
Okręgowego w Łodzi, sygn. akt X Ga 311/10.
W tym miejscu celowe wydaje się odwołanie się do treści uzasadnienia wyroku
wspomnianego Sądu Okręgowego w Łodzi, który przedstawił wyczerpujące rozważania
dotyczące analizowanych kwestii, które w całej rozciągłości Izba podziela. „W niniejszej
sprawie sporna jest w istocie treść normy wywiedzionej z przepisu art. 180 ust. 4 in principio
PZP (…). Zgodnie z przywołanym przepisem odwołanie wnosi się do Prezesa Izby. Także
art. 182 ust. 1 pkt 2 PZP mówi o wniesieniu skargi. Należy więc zważyć, jakie zachowanie
podmiotu składającego odwołanie spełnia ten wymóg.
W tym zakresie zwrócić należy uwagę, na metaregułę wykładni, zgodnie z którą
pierwszeństwo należy przyznać regułom językowym interpretacji tekstu prawnego. Bowiem
w państwie prawnym interpretator musi zawsze w pierwszym rzędzie brać pod uwagę
językowe znaczenie tekstu prawnego (vide: uzasadnienie wyroku TK z 28 czerwca 2000
roku wydanego w sprawie o sygn. akt K 25/99, opubl. w: OTK 2000, z. 5, poz. 141;
uzasadnienie uchwały SN z 18 września 1998 roku wydanego w sprawie o sygn. akt III CZP
32/98, opubl. w: OSNC 1999, z. 1, poz. 2). Skoro znaczenia takich pojęć jak „odwołanie” czy
„Prezes Izby” są oczywiste, uwagę należy skupić na pojęciu „wnieść”.
Celowe jest odwołanie się do zdrowego rozsądku i słowników, które wskazują, że
„wnieść” oznacza „przedstawić, przedłożyć komuś coś do rozpatrzenia, załatwienia” (por.
znaczenie 2 wyrazu „wnieść” [w:] Komputerowy Słownik Języka Polskiego. Edycja 1998,
PWN). Za takowe może być uznane jedynie fizyczne złożenie odwołania w biurze
podawczym Prezesa Izby (KIO). Żadna racja językowa nie pozwala na potraktowanie jako
„wniesienia” czynności polegającej na złożeniu pisma w polskiej placówce pocztowej
operatora publicznego – nie jest to bowiem przedstawienie odwołania Prezesowi KIO.
Zasadnie więc KIO uznała, że powyższy wymóg spełnia jedynie wpływ pisma do Prezesa
Izby.
Jednocześnie nie jest więc tak (…), że przepisy ustawy milczą na temat konieczności
wpływu odwołania do Prezesa Izby przed upływem ustawowego terminu. Przepisy wprost
wskazują na konieczność faktycznego wpływu odwołania do Prezesa w ustawowym terminie.
Stanowisko to jest aktualnie konsekwentnie prezentowane w orzecznictwie (vide:
przykładowo teza postanowienia KIO z 26 kwietnia 2010 roku wydanego w sprawie o sygn.
akt KIO/529/10, publ. w: Legalis wersja 560).(…)
Oczywiście Sąd Okręgowy dostrzega, płynącą z powyższego wniosku, niespójność
systemu prawa (na co wskazuje choćby dyspozycja art. 198b ust. 2 zd. II PZP). W takiej
sytuacji, zgodnie z regułą potwierdzenia, konieczne jest sięgnięcie do pozostałych rodzajów
wykładni, jak choćby: systemowej, historycznej, celowościowej czy funkcjonalnej. Tylko to
pozwoli na uniknięcie merytorycznie błędnych wniosków (por. teza z uzasadnienia uchwały
SN z 27 marca 1996 roku wydanego w sprawie o sygn. akt III CZP 24/96, przywołane [w:]
L. Morawski, Wykładnia w orzecznictwie sądów, Toruń 2002, str. 97).
Powyższy wniosek petryfikuje również wynik wykładni systemowej. Zwrócić bowiem
należy uwagę, że we wszystkich trzech najważniejszych ustawach proceduralnych
ustawodawca za konieczne uznał zawarcie przepisu, zgodnie z którym oddanie pisma
w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego ma skutki równe wniesieniu go do
odpowiedniego organu, ew. równoważnego (por. art. 165 § 2 KPC, 124 KPK i 57 § 5 pkt 2
KPA). W konsekwencji mimo że regułą jest, iż nadanie pisma do organu wymiaru
sprawiedliwości, ew. organu władzy publicznej, w polskiej placówce pocztowej operatora
publicznego jest zrównane z wniesieniem go do organu, to jednakże ustawodawca za
konieczne uważa wskazanie expresis verbis takiej możliwości w przepisach prawa. Wniosek
ten potwierdzają także regulacje Prawa zamówień publicznych, gdzie przykładowo w art.
198b ust. 2 zd. II PZP wskazano, że złożenie skargi w placówce pocztowej operatora
publicznego jest równoznaczne z jej wniesieniem. Rozumując a contrario wszędzie tam,
gdzie takiego zapisu brak (a brak go w art.: 180 i 182 PZP), za niewystarczające dla
spełnienia wymogów wniesienia pisma, jest jego nadanie w polskiej placówce pocztowej
operatora publicznego – nie stanowi to jeszcze wniesienia pisma.
W ramach wykładni systemowej dodatkowo należy wskazać, że również art. 185 ust.
7 PZP w zw. z art. 13 § 2 KPC nie pozwala, aby do wniesienia odwołania stosować art. 165
§ 2 KPC. Art. 185 ust. 5 PZP znajduje się mniej więcej po środku rozdziału o odwołaniu, już
po przepisach dotyczących wniesienia odwołania, a przed przepisami normującymi dalsze
postępowanie odwoławcze. Skoro zaś przepisy prawne należy interpretować biorąc pod
uwagę ich miejsce w systematyce aktu normatywnego (argumentum a rubrica), przepis ten
znajduje zastosowanie do czynności określonych w art. 186 i n. PZP (nie zaś do czynności z
art. 180 ust. 4 PZP). Bowiem inne przepisy Prawa zamówień publicznych wskazują, iż
zasadą było posługiwanie się przez ustawodawcę techniką, w myśl której odesłanie było
umieszczane przed przepisami, których dotyczyło (por. art.: 14, 139 ust. 1 i 198a ust. 2 PZP).
Gdyby zamiarem ustawodawcy było odesłanie do przepisów KPC w zakresie całego
postępowania odwoławczego, przepis ten umieszczony byłby na początku rozdziału (jak art.
198a ust. 1 PZP); umieszczenie go po środku musiało być podyktowane koniecznością
umieszczenia w tekście cezury: do czynności wymienionych do tej pory nie należy stosować
przepisów KPC, ale do czynności wymienionych od tego miejsca należy stosować przepisy
KPC (…).
Jeśli podzielić założenie (…), że nawet przy braku regulacji analogicznej do art. 198b
ust. 2 zd. II PZP, pismo nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego uważa
się za wniesione, to czyniłoby to zbędną ostatnio przywołaną regulację, ale i m.in. art. 165 §
2 KPC. Taka wykładnia, jako sprzeczna z regułą per non est, jest niedopuszczalna
(uzasadnienie uchwały SN z 16 marca 2000 roku wydanej w sprawie o sygn. akt I KZP
53/99, opubl. w: OSNKW 2000, z. 3-4, poz. 21).
Również wykładania historyczna nie podważa wniosku, że nadanie odwołania
w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego nie spełniało wymogu wniesienia
pisma do Prezesa Izby. Zwrócić bowiem należy uwagę, że art. 184 ust. 2 zd. II PZP
w brzmieniu redakcyjnym i numeracji obowiązujących do 28 stycznia 2010 roku przewidywał,
iż złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z
jego wniesieniem do Prezesa Urzędu. Zmianą dokonaną mocą art. 1 pkt 40 ustawy z 2
grudnia 2009 roku o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 223, poz. 1778) wyłączono taką możliwość w zakresie wniesienia
odwołania. Oznacza to, że w tym zakresie ustawodawca zdecydował się na metodę regulacji
negatywnej – nie zawierając w przepisach prawa takiej możliwości, wyłączył stosowanie tej
regulacji również w drodze analogii (czy to legis czy iuris) do wniesienia odwołania.
Przewołany przepis noweli do PZP wprowadził art. 198b ust. 2 zd. II, zgodnie
z którym złożenie skargi w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne
z jej wniesieniem. Nie można więc twierdzić, że w noweli ustawodawca zapomniał o takiej
możliwości wniesienia pisma. Również z tego względu pominięcie takiej możliwości
w zakresie odwołania musi być uznane za wynik wspomnianej regulacji negatywnej (…).
Jak wynika z uzasadnienia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw wraz z projektami aktów
wykonawczych, celem szeregu regulacji Prawa zamówień publicznych, które weszły w życie
29 stycznia 2010 roku, było przyśpieszenie i usprawnienie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego (por. druk nr 2310 Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VI Kadencji).
Z tej samej perspektywy należy odczytać wymóg, aby odwołanie wpłynęło do Prezesa Izby
najpóźniej w ustawowym terminie jego wniesienia. Przyczyni się to bowiem do skrócenia
czasu trwania postępowania z odwołania, a więc i postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Również więc wykładnia celowościowa nie podważa wykładni przywołanych
przepisów (…).
Wreszcie argumenty podnoszone (…) w zakresie wykładni funkcjonalnej nie
podważają powyższych wyników interpretacji przepisów prawa. Potencjalne problemy
z możliwym funkcjonowaniem w obrocie przepisów art. 182 PZP i niebezpieczeństwo z tym
związane dla ubiegających się o udzielenie zamówienia, nie mają znaczenia (…). To
uczestnik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego winien tak zorganizować
pracę swojego przedsiębiorstwa, aby w terminie wnieść odwołanie. Przeciwne zachowanie,
jako rażąco niedbałe, nie zasługuje na ochronę (zgodnie z łacińską paremią culpa lata dolo
aequiparatur).”
Tak więc, za datę wniesienia odwołania w niniejszej sprawie należy uznać dzień
24 marca 2014 r. – tj. datę wniesienia odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w formie pisemnej, a nie dzień nadania przesyłki w urzędzie pocztowym.
Reasumując, należy uznać, że odwołanie które wpłynęło w dniu 24 marca 2014 r. jest
odwołaniem wniesionym z uchybieniem ustawowego terminu na jego wniesienie, co skutkuje
koniecznością jego odrzucenia zgodnie z art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Termin na wniesienie odwołania ma bowiem charakter terminu zawitego, nie
podlegającego przywróceniu, a uchybienie temu terminowi powoduje wygaśnięcie prawa
skorzystania ze środka ochrony prawnej, jakim jest odwołanie.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 w zw. z art. 189 ust. 2 pkt 3
w zw. z art. 189 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Prawo
zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania [Dz.U. Nr 41 poz. 238].
Przewodniczący:
POSTANOWIENIE
z dnia 3 kwietnia 2014 r.
Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:
Przewodniczący: Honorata Łopianowska
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym bez udziału stron w dniu 3 kwietnia 2014 r.
w Warszawie odwołania wniesionego do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu
24 marca 2014 r. przez wykonawcę Przedsiębiorstwo Robót Drogowo Mostowych „Ostrada”
spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce, w postępowaniu o udzielenie
zamówienia publicznego którego przedmiotem jest: „Zadanie 2 – Przebudowa drogi
powiatowej nr 3213W Przasnysz – Kobylaki - Brzeski Kołaki oraz odcinka drogi powiatowej
nr 3234W Stara Wieś – Chorzele – Krasnosielc oraz przebudowa dróg wewnętrznych wraz
z dostosowaniem istniejącej kanalizacji sanitarnej i wodociągowej [przyłączy] dla obsługi
Przasnyskiej Strefy Gospodarczej Podstrefy Chorzele 2” w zakresie części I – „Rozbudowa
drogi powiatowej nr 3213W Przasnysz - Kobylaki – Brzeski Kołaki od km 2+200,00 do km
24+373,02”, prowadzonym przez Powiat Przasnyski w Przasnyszu – Powiatowy Zarząd Dróg
w Przasnyszu, przy udziale wykonawcy J……… K…………., prowadzącego działalność
gospodarczą pod nazwą Drogi i Mosty J…………. K…………… w Pułtusku
postanawia:
1. odrzucić odwołanie,
2. kosztami postępowania obciążyć Odwołującego - Przedsiębiorstwo Robót Drogowo
Mostowych „Ostrada” spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce i zaliczyć
w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 20.000 zł 00 gr [słownie: dwudziestu
tysięcy złotych, zero groszy] uiszczoną przez Odwołującego - Przedsiębiorstwo Robót
Drogowo Mostowych „Ostrada” spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce
tytułem wpisu od odwołania.
Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907], na niniejsze postanowienie -
w terminie 7 dni od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem
Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Ostrołęce.
Przewodniczący:
KIO 576/14
U z a s a d n i e n i e
Zamawiający, Powiat Przasnyski w Przasnyszu – Powiatowy Zarząd Dróg
w Przasnyszu prowadzi postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego, którego
przedmiotem jest: „„Zadanie 2 – Przebudowa drogi powiatowej nr 3213W Przasnysz –
Kobylaki - Brzeski Kołaki oraz odcinka drogi powiatowej nr 3234W Stara Wieś – Chorzele –
Krasnosielc oraz przebudowa dróg wewnętrznych wraz z dostosowaniem istniejącej
kanalizacji sanitarnej i wodociągowej [przyłączy] dla obsługi Przasnyskiej Strefy
Gospodarczej Podstrefy Chorzele 2” w zakresie części I – „Rozbudowa drogi powiatowej nr
3213W Przasnysz - Kobylaki – Brzeski Kołaki od km 2+200,00 do km 24+373,02””.
Postępowanie prowadzone jest w trybie przepisów ustawy z dnia 29 stycznia 2004 roku –
Prawo zamówień publicznych [Dz. U. z 2013 r. poz. 907]. Ogłoszenie o zamówieniu zostało
opublikowano w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej pod nr 2013/S 197-339709 w dniu
10 października 2013 r.
Szacunkowa wartość zamówienia przekracza kwoty określone w przepisach
wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy Prawo zamówień publicznych [ogłoszenie
o zamówieniu, pismo Zamawiającego z dnia 29 stycznia 2014 r.].
Krajowa Izba Odwoławcza ustaliła, co następuje:
W dniu 12 marca 2014 r. o godz. 17.26 Odwołujący otrzymał faksem informację
o rozstrzygnięciu postępowania [odwołanie – str. 3; pismo Odwołującego z 27 marca 2014 r.;
złożona przez Odwołującego kopia zawiadomienia o wyborze najkorzystniejszej oferty
przesłanego faksem 12 marca 2014 r. o godz. 17.26; złożony przez Zamawiającego raport z
transmisji faksu z 12 marca 2014 r. o godz. 17.26 na nr faksu Odwołującego].
W dniu 24 marca 2014 r. [data uwidoczniona na prezentacie Krajowej Izby
Odwoławczej na odwołaniu], do Krajowej Izby Odwoławczej wpłynęło w formie pisemnej
odwołanie wykonawcy Przedsiębiorstwo Robót Drogowo Mostowych „Ostrada” spółki
z ograniczoną odpowiedzialnością w Ostrołęce.
Odwołanie zostało nadane przesyłką poleconą w dniu 21 marca 2014 r. [prezentata
pocztowa na kopercie]. W tej samej dacie Odwołujący przekazał kopię odwołania
Zamawiającemu a także uiścił w dniu 20 marca 2014 r. wpis w wysokości 20 000 zł na
rachunek Urzędu Zamówień Publicznych.
Uwzględniając powyższe, Krajowa Izba Odwoławcza zważyła, co następuje:
Odwołanie podlega odrzuceniu.
Zgodnie z treścią art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, Krajowa
Izba Odwoławcza z urzędu odrzuca odwołanie wniesione po upływie terminu określonego
w ustawie.
W myśl znajdującego zastosowanie dla ustalenia terminu na wnoszenie odwołania
w niniejszym przypadku art. 182 ust. 1 pkt 1 ustawy Prawo zamówień publicznych,
odwołanie, w postępowaniu dotyczącym wartości zamówienia równej lub przekraczającej
kwoty określone w przepisach wydanych na podstawie art. 11 ust. 8 ustawy, wnosi się
w terminie 10 dni od dnia przesłania informacji o czynności zamawiającego stanowiącej
podstawę jego wniesienia - jeżeli zostały przesłane w sposób określony w art. 27 ust. 2
ustawy, tj. faksem lub drogą elektroniczną.
Dopuszczonymi w art. 27 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych formami
komunikacji zamawiającego z wykonawcami są faks oraz droga elektroniczna. Zamawiający
informację o czynności stanowiącej podstawę wniesienia odwołania przesłał Odwołującemu
pocztą elektroniczną w dniu 12 marca 2014 r., co Odwołujący potwierdził.
Dziesięciodniowy termin na wniesienie odwołania upływał w dacie 22 marca 2014 r.,
natomiast odwołanie zostało wniesione do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w formie
pisemnej w dniu 24 marca 2014 r.
Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że ustawa Prawo zamówień publicznych
w brzmieniu nadanym nowelizacją z dnia 2 grudnia 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw nie wiąże żadnych skutków
z nadaniem odwołania w placówce operatora publicznego.
Po rzeczonej nowelizacji, dla zachowania terminu na wniesienie odwołania
koniecznym jest faktyczne doręczenie odwołania Prezesowi Krajowej Izby Odwoławczej
w ustawowym terminie. W przepisach Prawa zamówień publicznych po nowelizacji z dnia
2 grudnia 2009 roku brak bowiem domniemania, że złożenie odwołania w placówce
pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z jego wniesieniem do Prezesa Izby.
Przepisy Prawa zamówień publicznych w dotychczasowym brzmieniu [sprzed nowelizacji]
wyraźnie stanowiły iż ,,złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest
równoznaczne z wniesieniem go do Prezesa Urzędu” [art. 184 ust. 2 zd. drugie ustawy
Prawo zamówień publicznych w brzmieniu sprzed nowelizacji]. Skoro ustawodawca
zrezygnował z takiego unormowania, jego celem musiało być utożsamienie „wniesienia
odwołania” z jego doręczeniem. Potwierdzeniem słuszności powyżej zaprezentowanej
interpretacji jest odmienne od regulacji dotyczącej terminu na wniesienie odwołania,
uregulowanie tego terminu na wniesienie skargi do Sądu, gdzie kwestia dotrzymania terminu
do wniesienia skargi na orzeczenie Izby związana jest z jej złożeniem w placówce pocztowej
operatora publicznego, co zostało wyraźnie w ustawie przewidziane [art. 198b ust. 2 zd.
drugie Prawa zamówień publicznych po nowelizacji]. Powyższe oznacza, że ustawodawca
dla skutecznego wniesienia odwołania zastrzegł wyraźnie doręczenie odwołania
w ustawowym terminie do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej. Prezentowane stanowisko
spotkało się także z aprobatą sądów okręgowych, co znalazło odzwierciedlenie
w następujących wyrokach: wyrok z dnia 16 września 2010 r. Sądu Okręgowego
w Katowicach, sygn. akt XIX Ga 302/10, wyrok z dnia 21 września 2011 r. Sądu Okręgowego
w Gorzowie Wlkp., sygn. akt V Ca 226/10, wyrok z dnia 26 listopada 2011 r. Sądu
Okręgowego w Łodzi, sygn. akt X Ga 311/10.
W tym miejscu celowe wydaje się odwołanie się do treści uzasadnienia wyroku
wspomnianego Sądu Okręgowego w Łodzi, który przedstawił wyczerpujące rozważania
dotyczące analizowanych kwestii, które w całej rozciągłości Izba podziela. „W niniejszej
sprawie sporna jest w istocie treść normy wywiedzionej z przepisu art. 180 ust. 4 in principio
PZP (…). Zgodnie z przywołanym przepisem odwołanie wnosi się do Prezesa Izby. Także
art. 182 ust. 1 pkt 2 PZP mówi o wniesieniu skargi. Należy więc zważyć, jakie zachowanie
podmiotu składającego odwołanie spełnia ten wymóg.
W tym zakresie zwrócić należy uwagę, na metaregułę wykładni, zgodnie z którą
pierwszeństwo należy przyznać regułom językowym interpretacji tekstu prawnego. Bowiem
w państwie prawnym interpretator musi zawsze w pierwszym rzędzie brać pod uwagę
językowe znaczenie tekstu prawnego (vide: uzasadnienie wyroku TK z 28 czerwca 2000
roku wydanego w sprawie o sygn. akt K 25/99, opubl. w: OTK 2000, z. 5, poz. 141;
uzasadnienie uchwały SN z 18 września 1998 roku wydanego w sprawie o sygn. akt III CZP
32/98, opubl. w: OSNC 1999, z. 1, poz. 2). Skoro znaczenia takich pojęć jak „odwołanie” czy
„Prezes Izby” są oczywiste, uwagę należy skupić na pojęciu „wnieść”.
Celowe jest odwołanie się do zdrowego rozsądku i słowników, które wskazują, że
„wnieść” oznacza „przedstawić, przedłożyć komuś coś do rozpatrzenia, załatwienia” (por.
znaczenie 2 wyrazu „wnieść” [w:] Komputerowy Słownik Języka Polskiego. Edycja 1998,
PWN). Za takowe może być uznane jedynie fizyczne złożenie odwołania w biurze
podawczym Prezesa Izby (KIO). Żadna racja językowa nie pozwala na potraktowanie jako
„wniesienia” czynności polegającej na złożeniu pisma w polskiej placówce pocztowej
operatora publicznego – nie jest to bowiem przedstawienie odwołania Prezesowi KIO.
Zasadnie więc KIO uznała, że powyższy wymóg spełnia jedynie wpływ pisma do Prezesa
Izby.
Jednocześnie nie jest więc tak (…), że przepisy ustawy milczą na temat konieczności
wpływu odwołania do Prezesa Izby przed upływem ustawowego terminu. Przepisy wprost
wskazują na konieczność faktycznego wpływu odwołania do Prezesa w ustawowym terminie.
Stanowisko to jest aktualnie konsekwentnie prezentowane w orzecznictwie (vide:
przykładowo teza postanowienia KIO z 26 kwietnia 2010 roku wydanego w sprawie o sygn.
akt KIO/529/10, publ. w: Legalis wersja 560).(…)
Oczywiście Sąd Okręgowy dostrzega, płynącą z powyższego wniosku, niespójność
systemu prawa (na co wskazuje choćby dyspozycja art. 198b ust. 2 zd. II PZP). W takiej
sytuacji, zgodnie z regułą potwierdzenia, konieczne jest sięgnięcie do pozostałych rodzajów
wykładni, jak choćby: systemowej, historycznej, celowościowej czy funkcjonalnej. Tylko to
pozwoli na uniknięcie merytorycznie błędnych wniosków (por. teza z uzasadnienia uchwały
SN z 27 marca 1996 roku wydanego w sprawie o sygn. akt III CZP 24/96, przywołane [w:]
L. Morawski, Wykładnia w orzecznictwie sądów, Toruń 2002, str. 97).
Powyższy wniosek petryfikuje również wynik wykładni systemowej. Zwrócić bowiem
należy uwagę, że we wszystkich trzech najważniejszych ustawach proceduralnych
ustawodawca za konieczne uznał zawarcie przepisu, zgodnie z którym oddanie pisma
w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego ma skutki równe wniesieniu go do
odpowiedniego organu, ew. równoważnego (por. art. 165 § 2 KPC, 124 KPK i 57 § 5 pkt 2
KPA). W konsekwencji mimo że regułą jest, iż nadanie pisma do organu wymiaru
sprawiedliwości, ew. organu władzy publicznej, w polskiej placówce pocztowej operatora
publicznego jest zrównane z wniesieniem go do organu, to jednakże ustawodawca za
konieczne uważa wskazanie expresis verbis takiej możliwości w przepisach prawa. Wniosek
ten potwierdzają także regulacje Prawa zamówień publicznych, gdzie przykładowo w art.
198b ust. 2 zd. II PZP wskazano, że złożenie skargi w placówce pocztowej operatora
publicznego jest równoznaczne z jej wniesieniem. Rozumując a contrario wszędzie tam,
gdzie takiego zapisu brak (a brak go w art.: 180 i 182 PZP), za niewystarczające dla
spełnienia wymogów wniesienia pisma, jest jego nadanie w polskiej placówce pocztowej
operatora publicznego – nie stanowi to jeszcze wniesienia pisma.
W ramach wykładni systemowej dodatkowo należy wskazać, że również art. 185 ust.
7 PZP w zw. z art. 13 § 2 KPC nie pozwala, aby do wniesienia odwołania stosować art. 165
§ 2 KPC. Art. 185 ust. 5 PZP znajduje się mniej więcej po środku rozdziału o odwołaniu, już
po przepisach dotyczących wniesienia odwołania, a przed przepisami normującymi dalsze
postępowanie odwoławcze. Skoro zaś przepisy prawne należy interpretować biorąc pod
uwagę ich miejsce w systematyce aktu normatywnego (argumentum a rubrica), przepis ten
znajduje zastosowanie do czynności określonych w art. 186 i n. PZP (nie zaś do czynności z
art. 180 ust. 4 PZP). Bowiem inne przepisy Prawa zamówień publicznych wskazują, iż
zasadą było posługiwanie się przez ustawodawcę techniką, w myśl której odesłanie było
umieszczane przed przepisami, których dotyczyło (por. art.: 14, 139 ust. 1 i 198a ust. 2 PZP).
Gdyby zamiarem ustawodawcy było odesłanie do przepisów KPC w zakresie całego
postępowania odwoławczego, przepis ten umieszczony byłby na początku rozdziału (jak art.
198a ust. 1 PZP); umieszczenie go po środku musiało być podyktowane koniecznością
umieszczenia w tekście cezury: do czynności wymienionych do tej pory nie należy stosować
przepisów KPC, ale do czynności wymienionych od tego miejsca należy stosować przepisy
KPC (…).
Jeśli podzielić założenie (…), że nawet przy braku regulacji analogicznej do art. 198b
ust. 2 zd. II PZP, pismo nadane w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego uważa
się za wniesione, to czyniłoby to zbędną ostatnio przywołaną regulację, ale i m.in. art. 165 §
2 KPC. Taka wykładnia, jako sprzeczna z regułą per non est, jest niedopuszczalna
(uzasadnienie uchwały SN z 16 marca 2000 roku wydanej w sprawie o sygn. akt I KZP
53/99, opubl. w: OSNKW 2000, z. 3-4, poz. 21).
Również wykładania historyczna nie podważa wniosku, że nadanie odwołania
w polskiej placówce pocztowej operatora publicznego nie spełniało wymogu wniesienia
pisma do Prezesa Izby. Zwrócić bowiem należy uwagę, że art. 184 ust. 2 zd. II PZP
w brzmieniu redakcyjnym i numeracji obowiązujących do 28 stycznia 2010 roku przewidywał,
iż złożenie odwołania w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne z
jego wniesieniem do Prezesa Urzędu. Zmianą dokonaną mocą art. 1 pkt 40 ustawy z 2
grudnia 2009 roku o zmianie ustawy – Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. Nr 223, poz. 1778) wyłączono taką możliwość w zakresie wniesienia
odwołania. Oznacza to, że w tym zakresie ustawodawca zdecydował się na metodę regulacji
negatywnej – nie zawierając w przepisach prawa takiej możliwości, wyłączył stosowanie tej
regulacji również w drodze analogii (czy to legis czy iuris) do wniesienia odwołania.
Przewołany przepis noweli do PZP wprowadził art. 198b ust. 2 zd. II, zgodnie
z którym złożenie skargi w placówce pocztowej operatora publicznego jest równoznaczne
z jej wniesieniem. Nie można więc twierdzić, że w noweli ustawodawca zapomniał o takiej
możliwości wniesienia pisma. Również z tego względu pominięcie takiej możliwości
w zakresie odwołania musi być uznane za wynik wspomnianej regulacji negatywnej (…).
Jak wynika z uzasadnienia rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo
zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw wraz z projektami aktów
wykonawczych, celem szeregu regulacji Prawa zamówień publicznych, które weszły w życie
29 stycznia 2010 roku, było przyśpieszenie i usprawnienie postępowania o udzielenie
zamówienia publicznego (por. druk nr 2310 Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej VI Kadencji).
Z tej samej perspektywy należy odczytać wymóg, aby odwołanie wpłynęło do Prezesa Izby
najpóźniej w ustawowym terminie jego wniesienia. Przyczyni się to bowiem do skrócenia
czasu trwania postępowania z odwołania, a więc i postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego. Również więc wykładnia celowościowa nie podważa wykładni przywołanych
przepisów (…).
Wreszcie argumenty podnoszone (…) w zakresie wykładni funkcjonalnej nie
podważają powyższych wyników interpretacji przepisów prawa. Potencjalne problemy
z możliwym funkcjonowaniem w obrocie przepisów art. 182 PZP i niebezpieczeństwo z tym
związane dla ubiegających się o udzielenie zamówienia, nie mają znaczenia (…). To
uczestnik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego winien tak zorganizować
pracę swojego przedsiębiorstwa, aby w terminie wnieść odwołanie. Przeciwne zachowanie,
jako rażąco niedbałe, nie zasługuje na ochronę (zgodnie z łacińską paremią culpa lata dolo
aequiparatur).”
Tak więc, za datę wniesienia odwołania w niniejszej sprawie należy uznać dzień
24 marca 2014 r. – tj. datę wniesienia odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej
w formie pisemnej, a nie dzień nadania przesyłki w urzędzie pocztowym.
Reasumując, należy uznać, że odwołanie które wpłynęło w dniu 24 marca 2014 r. jest
odwołaniem wniesionym z uchybieniem ustawowego terminu na jego wniesienie, co skutkuje
koniecznością jego odrzucenia zgodnie z art. 189 ust. 2 pkt 3 ustawy Prawo zamówień
publicznych. Termin na wniesienie odwołania ma bowiem charakter terminu zawitego, nie
podlegającego przywróceniu, a uchybienie temu terminowi powoduje wygaśnięcie prawa
skorzystania ze środka ochrony prawnej, jakim jest odwołanie.
W związku z powyższym, na podstawie art. 192 ust. 1 w zw. z art. 189 ust. 2 pkt 3
w zw. z art. 189 ust. 3 ustawy Prawo zamówień publicznych, orzeczono jak w sentencji.
O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 ustawy Prawo
zamówień publicznych oraz w oparciu o przepisy § 5 ust. 3 pkt 1 w zw. z § 3 pkt 1
rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 15 marca 2010r. w sprawie wysokości
i sposobu pobierania wpisu od odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu
odwoławczym i sposobu ich rozliczania [Dz.U. Nr 41 poz. 238].
Przewodniczący: