Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III RC 480/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 czerwca 2014 roku

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie następującym:

Przewodniczący SSR Izabela Żylińska - Małecka

Protokolant Agnieszka Morasz

po rozpoznaniu w dniu 30 czerwca 2014 roku w Dzierżoniowie

na rozprawie sprawy z powództwa K. B.

przeciwko R. B.

o podwyższenie alimentów

I.  podwyższa od pozwanego R. B. alimenty na rzecz powódki K. B. z kwoty po 500 zł miesięcznie zasądzonej wyrokiem Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie w dniu 27 lipca 2009 roku w sprawie sygnatura akt III RC 364/09 do kwoty po 700 zł (siedemset złotych) miesięcznie począwszy od dnia 12 listopada 2013 roku, płatne z góry do dnia 15–tego każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami na wypadek opóźnienia w płatności którejkolwiek z rat do rąk K. K. (1) jako ustawowej przedstawicielki powódki;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa (kasa Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie) kwotę 60 zł tytułem opłaty sądowej, od uiszczenia której powódka była zwolniona;

IV.  znosi wzajemnie między stronami koszty zastępstwa procesowego;

V.  wyrokowi w punkcie I. i nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 480/13

UZASADNIENIE

K. K. (1), przedstawicielka ustawowa powódki K. B., w dniu 12 listopada 2013 roku wniosła pozew przeciwko pozwanemu R. B. o podwyższenie alimentów na rzecz powódki z kwoty po 500 zł do kwoty po 1300 zł miesięcznie.

W uzasadnieniu żądania podała, że alimenty na rzecz powódki były zasądzone w 2009 roku wyrokiem Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie (sygn. akt III RC 364/09). Ponadto oświadczyła, że alimenty otrzymuje przez komornika. Od 2009 roku znacznemu zwiększeniu uległy wydatki na powódkę. K. B. od 1 września 2013 roku podjęła naukę w pierwszej klasie pierwszej I Liceum Ogólnokształcącego w D., o profilu biologiczno-chemicznym. Tym samym oprócz zwykłych kosztów utrzymania związanych z wyżywieniem, ubraniem, mieszkaniem obecnie doszły jeszcze koszty związane z koniecznością uczestnictwa powódki w korepetycjach z matematyki, chemii i języka angielskiego. Przedstawicielka ustawowa wskazała, że jej sytuacja finansowa jest taka sama jak w 2009 roku. Natomiast ojciec powódki jest właścicielem firmy PHU (...), dodatkowo podejmuje prace sezonowe w Niemczech i pracuje na podstawie umowy zlecenia. Według matki powódki, pozwany prowadzi dostani tryb życia (ostatnio zakupił dwa samochody, wyremontował mieszkanie, wymienił sprzęt RTV), co roku wyjeżdża na zagraniczne wakacje, na które nigdy nie zabrał swojej córki.

W odpowiedzi na pozew z dnia 18 grudnia 2013 roku pozwany, reprezentowany przez pełnomocnika adwokata E. Z. wniósł o oddalenie powództwa ponad kwotę 600 zł, natomiast do tej kwoty uznał powództwo. Zarzucił twierdzeniom powódki jakoby zakupił dwa samochody, wskazał, że posiada jeden. Ponadto podał, że przez ostatnie 8 lat zakupił tylko grzejniki CO i nie przeprowadzał remontu mieszkania. Wskazał również, że wymienił jedynie telewizor w związku z cyfryzacją kanału telewizyjnego. Pozwany zaprzecza, aby przedstawicielka ustawowa ponosiła tak wysokie koszty utrzymania powódki, która każdy weekend, wakacje i ferie zimowe przebywa u ojca, mając zapewnione tam wyżywienie, kosmetyki, środki higieniczne oraz lekarstwa. Pozwany podał, że stara się zapewnić córce jak najlepsze warunki życiowe, jest bardzo związany z córką.

Pismem procesowym z dnia 28 stycznia 2014 roku (złożonym na rozprawie w dniu 29 stycznia 2014 roku), pełnomocnik powódki adwokat J. G., potrzymała żądanie pozwu z dnia 12 listopada 2013 roku oraz wszystkie zawarte w nim wnioski i twierdzenia. Jednocześnie wskazała, że K. B. regularnie zaczęła odwiedzać ojca od grudnia 2013 roku, co był spowodowane prośbami kierowanymi do pozwanego przez jej matkę. Ponadto koszty związane z pobytem powódki u ojca pokrywa babka ze strony ojca – B. B. (1) i to ona również sprawuje opiekę nad powódką w tym czasie.

Pismem procesowym z dnia 12 lutego 2014 roku pozwany po zapoznaniu się z pismem powódki z dnia 28 stycznia 2014 roku zaprzeczył wszystkim twierdzeniom zawartym w tym piśmie.

Na rozprawie w dniu 7 kwietnia 2014 roku pełnomocnik K. K. (1), adwokat J. G. oświadczyła, że wyraziłaby zgodę na alimenty w kwocie 1000 zł, na co nie wyraził zgody pełnomocnik pozwanego adwokat E. Z..

SĄD USTALIŁ STAN FAKTYCZNY:

Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie wyrokiem z dnia 6 maja 2008 roku zasądził na rzecz powódki K. B. od pozwanego R. B. alimenty w kwocie po 350 zł miesięcznie (sygn. aky III RC 151/08). Wówczas K. B. miała jedenaście lata. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie wyrokiem z dnia 27 lipca 2009 roku podwyższył alimenty od R. B. na rzecz K. B. z kwoty 350 zł miesięcznie do kwoty 500 zł miesięcznie (sygn. akt III RC 364/09). W tamtym czasie K. B. miała dwanaście lat. Wyrokiem z dnia 7 kwietnia 2011 roku Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie oddalił powództwo R. B. przeciwko K. B. o obniżenie alimentów (sygn. akt III RC 14/11).

Dowód:

- akta SR w Dzierżoniowie III RC 364/09

- akta SR w Dzierżoniowie III RC 14/11

Obecnie powódka K. B., urodzona w dniu (...), ukończyła siedemnaście lat i zdała do drugiej klasy I Liceum Ogólnokształcącego w D.. Nadal jest leczona ortodontycznie, a za comiesięczną wizytę lekarska płaci 70 zł. Korzysta z korepetycji, a także uczęszcza na dodatkowe lekcje języka angielskiego, co kosztuje nie mniej niż 350 zł miesięcznie. Jest alergikiem, przyjmuje leki wziewne i pozostaje w leczeniu poradni alergologicznej. Powódka mieszka z matką K. K. (2) oraz mężem matki D. K. (1) w mieszkaniu teściowej K. K. (1)H. K..

K. K. (1) prowadzi własną działalność gospodarczą, zakład fryzjerski na osiedlu (...). Uiszcza składki do ZUS w kwocie ponad 1000 zł miesięcznie, do tego czynsz za lokal w kwocie 540 zł miesięcznie, opłatę za wodę 160-180 zł miesięcznie i energię elektryczną ponad 150 zł miesięcznie. Po poniesieniu tych należności osiąga miesięczne dochody w granicach 1200-1500 zł netto. Mąż matki powódki D. K. (1) pracuje w firmie (...) i zarabia do 3100 zł netto miesięcznie. Na koszty związane z utrzymaniem mieszkania składa się opłata za czynsz w kwocie 420 zł miesięcznie od marca 2014 (wcześniej kwota ta była niższa o 20 zł), za energię elektryczną 150-160 zł miesięcznie, abonament za internet 40 zł miesięcznie. K. K. (1) i D. K. (1) nie mają zobowiązań kredytowych. D. K. (1) płaci alimenty na swoje dziecko, M. K., w kwocie 1100 zł.

Pozwany R. B. z wykształcenia jest elektromechanikiem. Od 2012 roku prowadzi działalność gospodarczą w zakresie usług elektrycznych. Do stycznia 2014 roku pozwany współpracował z firmą (...). Obecnie pozwany świadczy usługi na rzecz prywatnych osób, które nie przynoszą mu porównywalnych dochodów jak wtedy, gdy współpracował z formą F.. Pozwany od 10 lat jest związany z K. S. (1), z którą zamieszkuje od września 2013 roku. K. S. (1) jest z zawodu pedagogiem, pracuje w Prokuraturze Rejonowej w Dzierżoniowie i zarabia około 1500 zł netto. Pozwany z racji prowadzenia działalności gospodarczej opłaca składki ZUS w wysokości 400 zł, ponosi koszty usług w zakresie księgowości po 150 zł miesięcznie. Pozwany oprócz powódki nie ma innych dzieci, K. S. (2) również nie ma swoich dzieci.

Powiatowy Urząd Pracy w D. w marcu 2014 roku posiadał oferty pracy dla osób w zawodzie elektryk i fryzjer. Pracodawcy zainteresowani zatrudnieniem elektryka proponowali wynagrodzenie w przedziale 1600-3000 zł brutto miesięcznie, natomiast fryzjera na poziomie 1600-2057 zł brutto miesięcznie.

Dowód:

- odpis aktu rodzenia – k. 19

- zaświadczenie lekarskie z dn. 7.01.2014 r. i z dn. 8.01.2014 r. – k. 20-21

- zaświadczenie M. S. – k. 23

- dowód wpłaty z dn. 12.12.2013 – k. 25

- zaświadczenie Urzędu Skarbowego w D. z dn. 23.01.2014 r. – k. 28

- umowa o świadczenia telekomunikacyjne z dn. 6.09.2013 r. – k. 26

- pismo PUP w D. z dn. 5.03.2014 r. – k. 41

- pismo z US w D. z deklaracjami z dn. 6.03.2014 r. – k. 42- 47

- wykaz ocen śródrocznych z dn. 30.01.2014 r. – k. 48

- pismo Spółdzielni Mieszkaniowej w D. z dn. 18.12.2013 r. – k. 49

- faktury VAT z dn. 12.11.2014 r., 25.02.2014 r. 22.11.2013 r., 22.11.2013 r. – k.62, 63, 65, 69

- zeznania św. B. B. – k. 69verte-70

- zeznania św. K. S. (1) –k .71-71verte

- zeznania św. I. G. – k. 71verte

- zeznania św. W. Z. – k. 71verte

- zeznania św. D. K. (2) – k. 72- 72 verte

- pismo z Firmy (...) z dn. 14.04.2014 r. – k. 78

- zeznania K. K. (2) – k. 84verte-85verte

- zeznania R. B. – k. 85verte-86 vetre

SĄD ZWAŻYŁ :

Zgodnie z treścią art. 138 krop w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Sąd Najwyższy w uchwale pełnego składu Izby Cywilnej i Administracyjnej w dniu 16 grudnia 1987 r. (M.P. z 1988 r. Nr 6, poz. 60) w pkt VII wskazał, że jeśli potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego ulegają zmianie, to tym samym może ulegać zmianie wysokość alimentów. Dlatego w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego (art. 138 krop). Zmiana stosunków może prowadzić do uchylenia obowiązku alimentacyjnego bądź do podwyższenia lub obniżenia alimentów. Podwyższenie alimentów następuje wówczas, gdy zwiększeniu uległy potrzeby uprawnionego albo wzrosły możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego. Miarodajnym w ocenie czy nastąpiły zmiany, o których stanowi art. 138 krop jest porównanie sytuacji w jakiej znajdowały się strony w czasie ostatniego rozpoznawania sprawy o alimenty z ich sytuacją aktualną.

Z kolei w myśl art. 135 § 1 krop zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczają poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno-ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego.

Zakres potrzeb dziecka, które powinny być przez rodziców zaspokojone, wyznacza treść art. 96 krop, według którego rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie - odpowiednio do jego uzdolnień - do pracy dla dobra społeczeństwa.

Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych (wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby), jak i duchowych (kulturalnych), także środki wychowania (kształcenia ogólnego, zawodowego) według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku.

Przez ustawowe określenie "możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn, które nie zasługują na usprawiedliwienie.

Od ostatniego ustalenia alimentów w kwocie po 500 zł miesięcznie na rzecz powódki K. B. (27.07.2009r.) do czasu wniesienia pozwu w niniejszej sprawie (12.11.2013r.) minęło ponad cztery lata ponad cztery lata. W międzyczasie tj. w kwietniu 2009 roku Sad oddalił powództwo R. B. o obniżenie alimentów na rzecz K. B.. Nie ulega żadnej wątpliwości, że przez minione lata koszty utrzymanie powódki wzrosły, jednocześnie przez ten czas nastąpił ogólny wzrost kosztów utrzymania. W 2009 roku powódka miała 12 lat, a obecnie ma 17 lat. Uczęszcza do I Liceum Ogólnokształcącego D., jest ambitna, myśli o kontynuowaniu nauki na studiach na kierunku stomatologii. Ta okoliczność powoduje, że korzysta z korepetycji, które mają podnieść jej poziom nauki i gruntownie przygotować do matury. Powódka uczęszcza także na dodatkowe lekcje języka angielskiego. W sumie koszty związane z dodatkową nauką nie są mniejsze niż 350 zł miesięcznie. Poza tym w szkole organizowane są imprezy okolicznościowe (mikołajki, wigilia) oraz wycieczki, wyjazdy do kina i teatru, co jednorazowo kosztuje 30-40 zł. K. B. nadal jest leczona ortodontycznie w związku z czym co miesiąc odbywa wizytę lekarską, która kosztuje 70 zł.

Powódka mieszka z matką K. K. (2) i mężem matki D. K. (2). Matka powódki prowadzi zakład fryzjerski zaś jej mąż pracuje. Oboje z tytułu pracy osiągają dochód w kwocie około 4.600 zł miesięcznie, przy czym z tej kwoty należy odjąć kwotę 1.100 zł, którą D. K. (2) uiszcza tytułem alimentów na rzecz swojej córki M., a także kwotę około 600 zł na koszty związane z eksploatacja mieszkania. W tej sytuacji rodzina dysponuje kwotą 2.900 zł

Pozwany R. B. w 2009 roku (w dacie zasądzenia alimentów po 500 zł) zarabiał około 1.255 zł zaś w 2011 roku (w dacie oddalenia powództwa o obniżenie alimentów) był osobą bezrobotną i otrzymywał zasiłek w kwocie około 770 zł miesięcznie. W listopadzie 2012 roku rozpoczął działalność gospodarczą w zakresie usług elektrycznych. Po uiszczeniu należnych opłat i składek pozwany uzyskiwał dochód w kwocie 1.500-1.600 zł miesięcznie. Obecnie, na skutek upadłości firmy (...), z którą pozwany współpracował, dochody R. B. są niższe. Pozwany zamieszkuje ze swoją artnerka K. S. (2), która zarabia około 1.500 zł netto.

Sąd uznał, iż koszty utrzymania powódki K. B., która jest siedemnastolatką, kontynuującą naukę w Liceum Ogólnokształcącym wynoszą co najmniej 1.400 zł miesięcznie, na co składa się koszt wyżywienia, ubrania, leczenia oraz edukacji. Przez minione cztery lata zwiększyły się utrzymania powódki ze względu na ogólny wzrost kosztów utrzymania oraz z uwagi na wzrost potrzeb osobistych powódki, wynikających w dużej mierze ze zmiany etapu i poziomu kształcenia. Skoro ciężar utrzymania dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie spoczywa na obojgu rodziców, to pozwany powinien przynajmniej w połowie partycypować w kosztach utrzymania swojej córki. Sąd uznał, że trudności związane z powadzeniem przez pozwanego działalności gospodarczej są przejściowe i nie powinny negatywnie wpływać na alimentowanie powódki.

Zdaniem Sądu, możliwości zarobkowe rodziców powódki są na zbliżonym poziomie, a więc jeśli koszty utrzymania K. B. wynoszą nie mniej niż 1.400 zł miesięcznie, to każde z rodziców powinno łożyć na jej utrzymanie kwotę po 700 zł miesięcznie.

Mając powyższe na uwadze na podstawie powołanych przepisów orzeczono jak w punkcie I i II wyroku. Rygor natychmiastowej wykonalności Sąd nadał na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc (pkt V). O kosztach w pkt III Sąd orzekł na podstawie art. 113.1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych z dnia 28 lipca 2005 roku (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.