Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 listopada 2014r.

Sąd Okręgowy w Ostrołęce III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 listopada 2014r. w O.

sprawy z odwołania J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.

o wznowienie postępowania w sprawie o wysokość emerytury

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P.

z dnia 3 września 2014r. znak (...)

orzeka:

1.  oddala odwołanie;

2.  wniosek J. G. o wyliczenie emerytury przy przyjęciu wskaźników i stażu pracy na datę 01 października 2002 roku oraz na datę 01 października 2014 roku przekazuje do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w P.;

3.  żądanie J. G. zasądzenia od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. kwoty 5.000 zł przekazuje do rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Płocku I Wydziałowi Cywilnemu.

UZASADNIENIE

J. G. wniósł odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w P. z dnia 03.09.2014r., którą organ rentowy odmówił wznowienia postępowania w sprawie o przeliczenie emerytury. Domagał się przyznania emerytury w powszechnym wieku emerytalnym 65 lat, począwszy od 01.10.2002r. i wyliczenia jej wysokości.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wnosił o jego oddalenie, argumentując to brakiem przesłanek do wznowienia postępowania wobec faktu, iż odwołujący nie przedstawił żadnych nowych dowodów ani nowych okoliczności, które miałyby wpływ na prawo do świadczenia.

W toku postępowania J. G.wniósł nadto o zobowiązanie ZUS do wyliczenia emerytury przy przyjęciu wskaźników obowiązujących w dacie osiągnięcia przez niego wieku 65 lat, tj. w dniu (...)oraz o zasądzenie od (...) Oddziałuw P.kwoty 5.000zł tytułem strat moralno-finansowych za okres od 2003r.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 4.12.1993r. przyznano J. G. prawo do emerytury na podstawie Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.01.1990r. w sprawie wcześniejszych emerytur pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących pracodawcy. Świadczenie to zostało mu przyznane od dnia 1.01.1994r. Do stażu pracy uwzględniono 35 lat 1 miesiąc zatrudnienia oraz 5 lat 1 miesiąc i 12 dni okresu pracy w gospodarstwie rolnym.

Odwołujący w czasie pobierania tej emerytury był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Miejskim (...) w P., Zespole Szkół w P. i w związku z tym miał przeliczaną emeryturę a jego staż pracy w związku z tym był kilkakrotnie przeliczany. W czasie pobierania tej emerytury w latach 1996-1999 miał również zawarte umowy zlecenia z Agencją Ochrony (...) w C., od których nie były odprowadzane składki na ubezpieczenie.

Z akt ZUS wynika, iż w dniu 30.09.2005r. J. G. złożył w ZUS wniosek o ustalenie prawa do emerytury w związku z ukończeniem 65 roku życia. Po rozpoznaniu tego wniosku decyzją z dnia 25.10.2005r. przyznano mu emeryturę na podstawie art. 27 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, poczynając od dnia 1.09.2005r. Od tej decyzji J. G. nie wnosił odwołania i stała się ona prawomocna.

Rozpoznając kolejne żądania J. G. ZUS w dniu 11.01.2010r. wydał decyzję, w której odmówił uwzględnienia w stażu pracy umów zlecenia zawartych z Agencją Ochrony (...) w C. w latach 1996-1999.

W dniu 26.02.2010r. J. G.zwrócił się do ZUS z wnioskiem o przeliczenie wysokości emerytury przez przyznanie mu od (...) emerytury po ukończeniu 65 roku życia, przyjęcia innej kwoty bazowej i zaliczenia 30-miesięcznego okresu podlegania ubezpieczeniu w okresie pobierania wcześniejszej emerytury, a w szczególności zaliczenia okresów umów zlecenia. Po rozpoznaniu tego wniosku organ rentowy w dniu 23.03.2010r. wydał decyzję, w której odmówił wznowienia postępowania w sprawie o przeliczenie emerytury wobec nie przedstawienia nowych dowodów w kwestii udowodnienia 30-miesięcznego okresu ubezpieczenia w okresie pobierania emerytury i przyjęcia innej kwoty bazowej oraz przyznania emerytury od 01.10.2002r.

J. G. od decyzji z dnia 11.01.2010r. i z dnia 23.03.2010r. wniósł odwołanie w sprawie IIIU 1130/10. Odwołanie to zostało prawomocnie oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Ostrołęce z dnia 21.12.2010r. Apelacja J. G. od tego wyroku została oddalona przez Sąd Apelacyjny w Białymstoku wyrokiem z dnia 25.05.2011r. w sprawie IIIAUa 413/11.

Z akt ZUS wynika, że w dniu 12.08.2014r. J. G.złożył w ZUS kolejny wniosek o przyznanie emerytury od momentu ukończenia przez niego 65 roku życia (...) i wyliczenia tej emerytury przy przyjęciu spełniania warunku posiadania 30-miesięcznego okresu ubezpieczenia w okresie pobierania wcześniejszej emerytury. Po jego rozpoznaniu ZUS zaskarżoną decyzją z dnia 03.09.2014r. po raz kolejny odmówił mu wznowienia postępowania w sprawie o przeliczenie emerytury przyznanej w 2005r. Po raz kolejny wskazano, że nie zostały przedstawione dowody mające wpływ na prawo do świadczenia lub jego wysokość. Uznano w szczególności, że odwołujący nie przedłożył dowodów pozwalających na uwzględnienie 30-miesięcznego okresu ubezpieczenia w okresie pobierania wcześniejszej emerytury i tym samym nie ma podstaw do przyjęcia kwoty bazowej z daty przyznawania emerytury po ukończeniu 65 roku życia, tj. z 2005r. a tym samym wznowienia postępowania w kwestii przyznania emerytury od (...)

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. G. jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Przede wszystkim wskazać trzeba, iż z orzecznictwa Sądu Najwyższego wynika, że w postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych niedopuszczalne jest merytoryczne rozpoznanie żądań, które wykraczają poza podstawę faktyczną zaskarżonej odwołaniem decyzji (wyrok SN z 29 września 2000r., II UKN 759/99, Pal. 2002, nr 11–12, s. 199). Postępowanie sądowe w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, zgodnie z art. 476 § 2 kpc, wszczynane jest w rezultacie odwołania od decyzji ZUS, ma charakter odwoławczy i dotyczy weryfikacji i oceny zgodności z prawem decyzji wydanej przez ZUS. Przedmiot sporu jest tu określony tylko ramami zaskarżonej decyzji.

W wyroku z dnia 6 września 2000r. (II UKN 685/99) Sąd Najwyższy uznał, że w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przedmiot żądania jest określony treścią decyzji organu rentowego, od której odwołanie wszczyna postępowanie przed sądem pracy i ubezpieczeń społecznych. Podobnie w postanowieniu z dnia 13 maja 1999r. (II UZ 52/99) Sąd Najwyższy stwierdził, że w sprawie z odwołania od decyzji organu rentowego, jej treść wyznacza przedmiot i zakres rozpoznania oraz orzeczenia sądu pracy i ubezpieczeń społecznych.

W związku z powyższym, skoro zaskarżona decyzja z 04.09. 20914r. odmawia wznowienia postępowania, to zadaniem Sądu Okręgowego w niniejszej sprawie może być wyłącznie analiza przesłanek wznowienia postępowania.

Zgodnie z regulacją zawartą w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych prawo do świadczeń lub ich wysokości ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. W związku z regulacją zawartą w art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych kwestia wznowienia postępowania została więc ograniczona jedynie do dwóch enumeratywnie wymienionych przypadków. Przesłankami ponownej oceny uprawnień ubezpieczeniowych są "nowe dowody" i "ujawnione okoliczności" istniejące przed podjęciem decyzji organu rentowego i mające wpływ na ustalenie prawa do emerytur i rent.

W ocenie Sądu wniosek J. G. z dnia 12.08.2014r. organ rentowy prawidłowo potraktował jako wniosek o wznowienie postępowania. Z akt ZUS wynika jednoznacznie, iż odwołujący we wniosku z dnia 12.08.2014r. po raz kolejny domagał się przyznania emerytury od momentu ukończenia przez niego 65 roku życia (01.10.2002r.) i wyliczenia tej emerytury przy przyjęciu spełniania warunku posiadania 30-miesięcznego okresu ubezpieczenia w okresie pobierania emerytury, faktycznie więc co do daty przyznania emerytury i kwoty bazowej podważał prawidłowość decyzji z dnia 30.09.2005r., przyznającej mu emeryturę po ukończeniu 65 roku życia. Podnosząc zaś kwestię posiadania 30-miesięcznego okresu ubezpieczenia w okresie pobierania wcześniejszej emerytury faktycznie domagał się uwzględniania w stażu pracy okresów umów zlecenia w latach 1996-1999. Kwestia uwzględniania w stażu ubezpieczeniowym tych umów zlecenia była już przedmiotem decyzji ZUS, w tym decyzji z dnia 11.01.2010r., od której odwołanie zostało oddalone przez Sąd Okręgowy w Ostrołęce w sprawie IIIU 1130/10. W sprawie tej Sąd oddalił też odwołanie od decyzji ZUS z dnia 23.03.2010r., która odmawiała wznowienia postępowania w sprawie o przeliczenie emerytury przyznanej w 2005r.

Wskazać trzeba, że wniosek o ponowne rozpatrzenie uprawnień do świadczenia lub jego wysokości jest traktowany jako wniosek o wznowienie postępowania, zakończonego wcześniejszą decyzją. Organ rentowy najpierw ocenia, czy są podstawy do wznowienia postępowania (a więc ponownej oceny uprawnień do świadczenia lub jego wysokości) a dopiero pozytywna ocena w tej kwestii powoduje wydanie decyzji przyznającej świadczenie lub wyliczającej jego wysokość, albo też decyzji ponownie odmawiającej świadczenia lub jego przeliczenia.

W niniejszej sprawie ZUS prawidłowo ocenił, iż nie było podstaw do wznowienia postępowania.

J. G., składając w dniu 12.08.2014r. kolejny wniosek o wznowienie postępowania, nie dołączył bowiem żadnych nowych dowodów ani nie wykazał żadnych nowych okoliczności, złożył jedynie sam wniosek o wznowienie. W tej sytuacji należy uznać, iż odwołujący nie przedstawił nowego materiału dowodowego lub nowych okoliczności, dlatego organ rentowy musiałby ponownie oceniać ten sam co wcześniej materiał dowodowy. Ocena zasadności wniosku o ponowne ustalenie prawa do świadczenia musi zaś prowadzić do ustalenia zarówno dowodów czy też okoliczności posiadających przymiot nowości i ujawnionych dopiero po wydaniu uprzedniego wyroku sądowego, czy decyzji ZUS (np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 11.09.2011r., IIAUa 2146/12, LEX nr 1381344)..

W tej sytuacji Sąd Okręgowy uznał, że organ rentowy prawidłowo zaskarżoną decyzją z dnia 03.09.2014r. odmówił prawa do wznowienia postępowania, bowiem nie zaistniała żadna z przesłanek mogących skutkować takim wznowieniem.

Kierując się powyższymi względami Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 kpc oddalił odwołanie J. G. od w/w decyzji ZUS.

W toku postępowania przed Sądem J. G.wniósł nadto o zobowiązanie ZUS do wyliczenia emerytury przy przyjęciu wskaźników obowiązujących w dacie osiągnięcia przez niego wieku 65 lat, tj. w dniu (...)oraz o zasądzenie od (...) Oddziałuw P.kwoty 5.000zł tytułem strat moralno-finansowych za okres od 2003r.

Pierwszy z tych wniosków Sąd na podstawie art. 477 ¹⁰ § 1 kpc przekazał do rozpoznania organowi rentowemu. Jest to bowiem nowe żądanie, zgłoszone w piśmie z dnia 26.11.2014r. Sąd uznał, iż emeryt ma prawo poznać wyliczenia emerytury przy przyjęciu różnych wskaźników i przy przyjęciu danych istniejących w różnych datach chociażby po to, aby móc ocenić, która emerytura byłaby dla niego korzystniejsza. Sąd uznał, iż ZUS – tak jak wnosił o to odwołujący - powinien więc wyliczyć emeryturę przy przyjęciu wskaźników i stażu pracy z daty 01.10.2002r. i 01.10.2014r.

Żądanie zasądzenia od (...) Oddziału w P. kwoty 5.000zł tytułem strat moralno-finansowych za okres od 2003r. należało natomiast potraktować jako pozew o zapłatę, do rozpoznania którego jest właściwy Sąd cywilny wg siedziby strony pozwanej, tj. w P.. Biorąc pod uwagę kwotę żądania, pozew należało przekazać Sądowi Rejonowemu (art. 17 pkt 4 kpc). Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych nie jest właściwym do rozpoznania tego żądania, gdyż nie jest to sprawa z zakresu ubezpieczeń społecznych, nie mieści się bowiem w katalogu wskazanym w art. 476 §2 kpc. Żądanie zapłaty kwoty 5.000zł należało wobec tego przekazać Sądowi właściwemu, celem jego rozpoznania, o czym orzeczono w oparciu o art. 200 § 1 kpc w zw. z art. 476 § 2 kpc i w zw. z art. 17 pkt 4 kpc.

Z tych względów orzeczono jak w sentencji.