Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Michalina Sanecka

Protokolant: st. sekr. sądowy Halina Ramska

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W.

przeciwko : Młyn (...) Spółka z o.o. w M.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanego Młyn (...) Spółka z o.o. w M. na rzecz powoda (...) Bank (...) Spółka Akcyjna w W. kwotę 233.794,18 zł. (dwieście trzydzieści trzy tysiące siedemset dziewięćdziesiąt cztery złote osiemnaście groszy) z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 191.095,13 zł od dnia 10 października 2013 r,

- 41.883,19 zł od dnia 24 października 2013 r,

- 815,86 zł od dnia 24 października 2013 r,

do dnia zapłaty,

II. zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 18.907 zł. tytułem kosztów procesu w tym kwotę 7.217 zł. tytułem kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt VI GC 458/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 12 grudnia 2014 r.

Pozwem wniesionym dnia 24 października 2013 r. (data nadania pozwu w Urzędzie Pocztowym), powód (...) Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. (dalej także: Bank) wniósł o zasądzenie od pozwanej spółki Młyn (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. kwoty 233.794,18 zł wraz z odsetkami od kwot: 191.095,13 zł od dnia 10 października 2013 r. do dnia zapłaty, od kwoty 41.883,19 zł od dnia 24 października 2013 r. do dnia zapłaty oraz od kwoty 815,86 zł od dnia 24 października 2013 r. do dnia zapłaty. Powód zażądał także zwrotu kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 26 lipca 2010 r. zawarł ze spółką Młyn (...) spółka jawna w M. umowę pożyczki hipotecznej dla małych i średnich przedsiębiorstw. Formą zabezpieczenia wymienionej umowy była m.in. hipoteka zwykła w kwocie 200 000,00 zł i hipoteka kaucyjna do kwoty 70 000,00 zł na należącej do pozwanej spółki nieruchomości gruntowej położonej w miejscowości B., zabudowanej budynkiem piekarni, dla której Sąd Rejonowy w M. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...).

Pożyczkobiorca (...) spółka jawna w M. zaprzestał spłat wierzytelności, co skutkowało wypowiedzeniem wierzytelności bankowej i postawieniem jej w stan natychmiastowej wykonalności. Bank wzywał zarówno kredytobiorcę – spółkę Młyn (...) spółka jawna w M. jak również dłużnika rzeczowego - spółkę Młyn (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. do dobrowolnego spełnienia świadczenia, jednakże wezwania okazały się bezskuteczne.

Powód dalej naprowadzał, że odpowiedzialność pozwanej spółki ograniczona jest do wysokości hipotek ujawnionych w księdze wieczystej tj. do kwoty hipoteki zwykłej w wysokości 200 000,00 zł oraz kwoty hipoteki kaucyjnej w wysokości 70 000,00 zł. Stan zadłużenia pożyczkobiorcy na dzień 10 października 2013 r. powód wykazał wyciągiem z ksiąg bankowych.

Nakazem zapłaty w postepowaniu upominawczym z dnia 04 grudnia 2013 r. wydanym w sprawie prowadzonej pod sygn. akt VI GNc 640/13, Sąd Okręgowy wR.VI Wydział Gospodarczy nakazał pozwanemu aby ten zapłacił na rzecz powoda kwotę 233.794,18 zł wraz z ustawowymi odsetkami od: kwoty 191.095,13 zł od dnia 10 października 2013 r. do dnia zapłaty, kwoty 41.883,19 zł od dnia 24 października 2013 r. do dnia zapłaty, kwoty 815,86 zł od dnia 24 października 2013 r. do dnia zapłaty, ponadto nakazał także zapłatę kwoty 10 123,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu w terminie dwóch tygodni od doręczenia nakazu.

Od powyższego nakazu zapłaty pozwana spółka złożyła sprzeciw wnosząc o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. W uzasadnieniu pozwana spółka naprowadzała, że Bank nigdy nie udostępnił pozwanemu ani dłużnikowi osobistemu środków wskazanych w umowie, skutkiem czego jest z kolei brak jakiegokolwiek roszczenia powoda względem pozwanej spółki a także spółki Młyn (...) spółka jawna w M.. Pozwany podkreślił, że powód nie załączył do pozwu żadnego potwierdzenia wykorzystania przez spółkę Młyn (...) spółka jawna w M. sumy kredytowej. Pozwana spółka podniosła również, że odsetki jakich domaga się Bank nie zostały określone w zawartej umowie.

Pozwana zaprzeczyła prawdziwości dołączonych do pozwu dokumentów oraz stosownie do treści art. 129 § 4 k.p.c. wniosła o zobowiązanie powoda do przedłożenia ich w oryginale.

Pozwana naprowadzała również, że wypowiedzenie umowy dokonane przez powoda było nieprawidłowe, ponieważ powinien wypowiedzieć umowę zarówno spółce Młyn (...) spółka jawna w M. jak i pozwanej jako właścicielowi nieruchomości obciążonej hipoteką. Dodatkowo pozwana zarzuciła, że wypowiedzenie przez Bank umowy było bezpodstawne, gdyż nigdy nie doszło do naruszenia wskazanych w wypowiedzeniu zapisów umownych.

Pozwana spółka naprowadzała także, że po jej stronie brak jest legitymacji biernej, argumentując, że powód mógł wytoczyć powództwo na podstawie stosunku hipoteki wyłącznie przeciw dłużnikowi osobistemu - Młyn (...) spółka jawna w M. o zapłatę sumy hipotecznej pod zagrożeniem egzekucji z przedmiotu hipoteki – która to egzekucja jest niezależna od uzyskania wyroku przeciwko aktualnemu właścicielowi nieruchomości obciążonej hipoteką. W ocenie strony pozwanej nie ma podstawy prawnej w oparciu o którą powód mógłby wystąpić z przedmiotowym pozwem. Pozwana dalej podkreślała, że nie łączy jej z Bankiem żaden stosunek zobowiązaniowy, ponadto powód nie ma również żadnych innych podstaw prawnych do żądania od niej zapłaty, w szczególności pozwana wskazywała, że nie można zasądzać należności od podmiotu odpowiedzialnego rzeczowo. W ocenie pozwanej spółki gdyby nawet uznać, ze powód mógłby wystąpić z roszczeniem względem pozwanej, to mógłby to uczynić dopiero po uzyskaniu tytułu wykonawczego przeciwko spółce Młyn (...) spółka jawna w M., czego jednakże nie uczynił.

Strona pozwana podniosła również, że żądanie od podmiotu odpowiedzialnego rzeczowo (pozwana) zapłaty odsetek jest bezzasadne, gdyż odsetki są de facto rodzajem odszkodowania za nienależyte wykonanie umowy, a powoda i pozwana żadna umowa nie łączyła.

Młyn (...) sp. z o.o. powołał się także na nieważności umowy pożyczki na podstawie art. 58 § 2 kc, który stanowi, że czynność prawna sprzeczna z zasadami współżycia społecznego jest nieważna. Na poparcie swego poglądu powołała orzecznictwo Sądu Najwyższego wskazane w uzasadnieniu sprzeciwu. Dodatkowo podniosła, że zawarta umowa miała charakter zdecydowanie jednostronny i niekorzystny, do jej zawarcia doszło pod presją faktycznej przewagi banku, ponadto umowa miała charakter umowy adhezyjnej.

Powód, w wykonaniu zobowiązania nałożonego przez Sąd Okręgowy, złożył pismo przygotowawcze stanowiące replikę na sprzeciw pozwanej spółki, w którym podtrzymał powództwo w całości, ustosunkowując się jednocześnie do zarzutów strony pozwanej.

Zdaniem powoda niesporne jest, że przysługuje mu wymagalna wierzytelność z tytułu umowy pożyczki zawartej ze spółką Młyn (...) Spółka Jawna, której zabezpieczeniem jest hipoteka na nieruchomości strony pozwanej. Zgodnie ze stanowiskiem Banku do wypowiedzenia ww. umowy doszło z uwagi na zaprzestanie spłaty wierzytelności przez kredytobiorcę. Istnienie podstawy odpowiedzialności strony pozwanej zostało wykazane poprzez załączone do pozwu dowody z dokumentów.

Powód wskazał, że wbrew stanowisku strony pozwanej nie twierdził, iż odpowiedzialność pozwanego jest nieograniczona. Dodatkowo zaznaczył, iż nieprawdziwe jest twierdzenie, że powód nie udostępnił pozwanemu ani dłużnikowi osobistemu środków wskazanych w umowie, na dowód czego przedstawił dyspozycję wypłaty pożyczki z dnia 26 lipca 2010 r. wraz z potwierdzeniem uruchomienia kredytu oraz potwierdzeniem wykonania przelewu. Powód wskazał również, że niezasadny jest zarzut pozwanej, iż powód powinien był wypowiedzieć umowę zarówno pożyczkobiorcy jak i pozwanej skoro stroną umowy była tylko spółka jawna. Wypowiedzenie umowy nastąpiło 8 listopada 2012 r., podczas gdy własność nieruchomości została przeniesiona na pozwaną 17 października 2012 r., z czego, zdaniem powoda wynika, że w dacie złożenia wypowiedzenia pozwana nie była właścicielem przedmiotowej nieruchomości.

Odnosząc się do zarzutu braku legitymacji biernej pozwanego powód powołał się na orzecznictwo Sądu Najwyższego z 16 lipca 2003 r. sygn V CK 10/02 (publ. L.) oraz z 25 sierpnia 2004 r. sygn IV CK 606/03 (publ. L.) zgodnie z którym wierzyciel hipoteczny jest uprawniony do wytoczenia przeciwko dłużnikowi hipotecznemu, nie będącemu dłużnikiem osobistym, powództwa o świadczenie - celem umożliwienia wierzycielowi prowadzenia egzekucji z obciążonej nieruchomości. Zdaniem powoda pogląd przeciwny unicestwiał by funkcję zabezpieczenia hipotecznego wyrażoną w art. 65 ust 1 ustawy o księgach wieczystych i hipotece.

Odnosząc się do zarzutu nieważności umowy pożyczki, powód wskazał, iż odpowiedzialność strony pozwanej wynika z zabezpieczenia rzeczowego, które jest ważne i skuteczne względem każdoczesnego właściciela nieruchomości. W ocenie powoda wskazany zarzut pozwanej spółki ma na celu odwrócenie uwagi od rzeczywistej przyczyny odpowiedzialności pozwanej i zmierza do opóźnienia prowadzonego postepowania dowodowego.

Powód przedłożył oryginały dokumentów załączonych do pozwu tj. umowę nr (...) (umowa pożyczki), wypowiedzenie ww. umowy z dnia 08 listopada 2012 r., wezwania do zapłaty oraz dodatkowo – dyspozycję wypłaty pożyczki z dnia 26 lipca 2010 r. wraz z potwierdzeniem uruchomienia kredytów oraz powtórnym wydrukiem potwierdzenia wykonania przelewu.

Pismem procesowym z dnia 14 lutego 2014 r. (k. 129) pozwana spółka wycofała zarzut, że powód nie przelał na rzecz dłużnika osobistego środków określonych umową, podtrzymując jednocześnie pozostałe twierdzenia i przedstawioną na ich poparcie argumentację.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 lipca 2010 r. pomiędzy powodem (...) Bankiem (...) S.A. z siedzibą w W. a spółką Młyn (...) spółka jawna z siedzibą w M. została zawarta umowa pożyczki hipotecznej dla małych i średnich przedsiębiorstw w kwocie 200 000,00 zł. Pożyczka miała zostać przeznaczona na cele związane z działalnością gospodarczą pożyczkobiorcy (§ 1 umowy). Zgodnie z § 3 umowy, wykorzystanie pożyczki miało nastąpić w formie bezgotówkowej, poprzez realizację pisemnej dyspozycji wypłaty. Pożyczka oprocentowana została według zmiennej stopy procentowej równej wysokości stawki referencyjnej powiększonej o marżę Banku. W umowie strony podały definicję stawki referencyjnej, wysokość marży Banku oraz sposób obliczania oprocentowania (§ 4 umowy). Kwota pożyczki została przekazana pożyczkobiorcy.

Strony przewidziały w umowie, że niespłacenie przez pożyczkobiorcę w terminie kapitału i odsetek pożyczki albo ich części spowoduje, że niespłacona kwota staje się zadłużeniem przeterminowanym i wymagalnym (§ 12 ust. 1 umowy). W przypadku niezaspokojenia swojego roszczenia Bank zastrzegł sobie uprawnienie do wypowiedzenia umowy (§ 12 ust. 4 pkt. 2 umowy). Termin wypowiedzenia umowy przez Bank został ustalony na 30 dni, a w przypadku zagrożenia upadłością pożyczkobiorcy albo podania we wniosku o udzielenie pożyczki lub w dokumentach na podstawie których jej udzielono informacji niezgodnych ze stanem faktycznym i prawnym – 7 dni. Bieg ww. terminu rozpoczynał się od dnia następującego po dniu doręczenia wypowiedzenia pożyczkobiorcy (§ 14 ust. 2 umowy). Po wypowiedzeniu umowy przez bank pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty całości wynikającego z umowy zadłużenia do dnia upływu terminu wypowiedzenia (§ 15 ust. 1 umowy). W § 17 umowy strony ustaliły, że w przypadku opóźnienia w spłacie pożyczki lub jej części Bank pobierze odsetki od niespłaconej kwoty za okres od dnia następującego po dniu, w którym powinna nastąpić spłata do dnia dokonania spłaty, według zmiennej stopy procentowej przewidzianej dla pożyczek przeterminowanych i pożyczek postawionych, po upływie terminu wypowiedzenia, w stan natychmiastowej wymagalności, na cele gospodarcze i mieszkaniowe, określone w uchwale Zarządu Banku obowiązującej w okresach, za które oprocentowanie jest naliczane i podawanej klientom w komunikacie banku udostępnionym w lokalach oddziałów, niezależnie od innej formy powiadomienia.

Zgodnie z § 20 umowy formą zabezpieczenia wymienionej umowy była m.in. hipoteka zwykła w kwocie 200 000,00 zł i hipoteka kaucyjna do kwoty 70 000,00 zł na nieruchomości położonej w miejscowości B., zabudowanej budynkiem piekarni, dla której Sąd Rejonowy w M. V Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą nr (...). Wymienione hipoteki zostały ujawnione w księdze wieczystej prowadzonej dla nieruchomości.

Właścicielem wskazanej nieruchomości na mocy umowy sprzedaży z dnia 17 października 2012 r. jest pozwana spółka Młyn (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M..

dowód: umowa pożyczki hipotecznej dla małych i średnich przedsiębiorstw z dnia 26 lipca 2010 r. (k. 8-10) wraz z aneksem nr (...) z dnia 04 kwietnia 2012 r. (k. 11-12), potwierdzenie uruchomienia kredytu z dnia 29 lipca 2010 r. (k. 104), szczegóły operacji kasowych z dnia 29 lipca 2010 r. (k. 105), dyspozycja wypłaty pożyczki z dnia 26 lipca 2010 r. (k. 106), wydruk księgi wieczystej nr (...) z dnia 22 października 2013 r. (k. 13-28)

Pismem z dnia 08 listopada 2012 r. powód wypowiedział spółce Młyn (...) spółka jawna umowę pożyczki hipotecznej dla małych i średnich przedsiębiorstw z dnia 26 lipca 2010 r. wobec zaprzestania terminowej spłaty zobowiązania. Zadłużenie na dzień zredagowania ww. pisma składało się z kapitału wymagalnego w kwocie 1.404,30 zł, kapitału niewymagalnego w kwocie 189.690,83 zł, odsetek zapadłych w wysokości 2.974,57 zł, odsetek bieżących w wysokości 7.807,20 zł oraz odsetek karnych w kwocie 15,50 zł. Zgodnie z wymienionym pismem okres wypowiedzenia wynosił 30 dni licząc od dnia następującego po dniu doręczenia tego wypowiedzenia. Wskazane pismo pożyczkobiorca odebrał w dniu 12 listopada 2012 r.

dowód: pismo powoda wypowiedzenie umowy pożyczki hipotecznej z dnia 08 listopada 2012 r. wraz z potwierdzeniem odbioru (k. 29-30)

Pismem z dnia 13 grudnia 2012 r. Bank wezwał pożyczkobiorcę do zapłaty kwoty 203.726,28 zł. Pismem z dnia 01 października 2013 r. Bank wezwał pozwana spółkę jako dłużnika rzeczowego do zapłaty kwoty 233.040,29 zł w terminie 7 dni od otrzymania wezwania.

dowód: wezwanie do zapłaty z dnia 13 grudnia 2012 r. (k. 31), wezwanie do zapłaty z dnia 01 października 2013 r. (k. 32), potwierdzenia nadania korespondencji (k. 33)

Zgodnie z wyciągiem z ksiąg bankowych nr (...) na dzień 10 października 2013 r. wysokość zadłużenia pozwanej spółki wynosi 233.794,18 zł, na którą to kwotę składają się należność główna w wysokości 191.095,13 zł, odsetki naliczone od dnia 09 października 2013 r. w wysokości 41.883,19 zł oraz koszty w wysokości 815,86 zł.

dowód: wyciąg z ksiąg bankowych nr (...) (k. 43)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie powołanych wyżej. Sąd uznał za wiarygodne złożone do akt sprawy dowody z dokumentów. Nie budziły one wątpliwości Sądu, co do ich autentyczności, należy też podkreślić, że powód bez wezwania Sądu w odpowiedzi na wniosek pozwanej spółki, przedłożył w oryginale posiadane dowody.

Sąd zważył, co następuje:

W ocenie Sądu roszczenie powoda jest zasadne i znajduje podstawę w treści art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece.

Najdalej idącym zarzutem strony pozwanej był zarzut dotyczący braku jej legitymacji biernej w niniejszym procesie. Zarzut ten należało uznać za chybiony. Sąd ustalił, że spółka Młyn (...) sp. j. z siedzibą w M. jest dłużnikiem osobistym powoda (łączący ich stosunek zobowiązaniowy wynikał z zawartej umowy pożyczki), zaś pozwana spółka Młyn (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w M. dłużnikiem rzeczowym powoda, albowiem to na jego nieruchomości zostały ustanowione hipoteki zwykła i kaucyjna jako zabezpieczenie umowy pożyczki.

Zgodnie z treścią art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece, w celu zabezpieczenia oznaczonej wierzytelności wynikającej z określonego stosunku prawnego można nieruchomość obciążyć prawem, na mocy którego wierzyciel może dochodzić zaspokojenia z nieruchomości bez względu na to, czyją stała się własnością, i z pierwszeństwem przed wierzycielami osobistymi właściciela nieruchomości (hipoteka). Przez ustanowienie hipoteki powstaje odpowiedzialność rzeczowa, która polega na tym, że wierzyciel może dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z przedmiotu zabezpieczenia bez względu na to, czyją stała się własnością, w wysokości jego wartości, do tej wysokości bowiem ogranicza się odpowiedzialność dłużnika hipotecznego.

Sens hipoteki polega na tym, aby w sytuacji nieuzyskania zaspokojenia od dłużnika osobistego wierzyciel mógł uzyskać zaspokojenie od dłużnika rzeczowego pomimo tego, że żaden stosunek obligacyjny pomiędzy nimi nie istnieje. Jeśli zatem zobowiązany osobiście nie wykonuje należnego świadczenia pieniężnego, wierzyciel może wszcząć egzekucję przeciwko dłużnikowi rzeczowemu, przedtem jednak musi uzyskać przeciwko niemu tytuł wykonawczy.

Sąd Najwyższy trafnie wskazał w wyroku z dnia 6 marca 1997 roku, że nie ma formalnych przeszkód do tego, by wierzytelność hipoteczna została zasądzona w wyroku czy też nakazie zapłaty, który ma skutki prawomocnego wyroku (art. 494 § 1 k.p.c.) i który tak jak wyrok stanowi tytuł egzekucyjny w rozumieniu art. 777 k.p.c., umożliwiający wierzycielowi hipotecznemu zaspokojenie się z nieruchomości według przepisów o sądowym postępowaniu egzekucyjnym (art. 75 ustawy o księgach wieczystych i hipotece), zaś odpowiedzialność dłużnika rzeczowego, którego nieruchomość została obciążona hipoteką dla zabezpieczenia wierzytelności, jest odpowiedzialnością in solidum wraz z dłużnikiem osobistym, z tym ograniczeniem, że egzekucja prowadzona w stosunku do dłużnika rzeczowego może być skierowana wyłącznie do obciążonej hipoteką nieruchomości (sygn. akt I CKU 78/96, Lex nr 29537, 29613). Na tym polega właśnie sens hipoteki, że w sytuacji nieuzyskania zaspokojenia od dłużnika osobistego, wierzyciel może uzyskać zaspokojenie od dłużnika rzeczowego do wysokości hipoteki, pomimo że nie istnieje pomiędzy nimi żaden stosunek obligacyjny (tak wyrok SN z dnia 25 sierpnia 2004 roku, sygn. akt IV CK 606/2003, Lex Polonica nr 1633078).

W podobny tonie wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Łodzi w wyroku z dnia 28 stycznia 2013r., I ACa 1066/12, w którym wskazał, że art. 65 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece przyznaje wierzycielowi hipotecznemu uprawnienie do wytoczenia powództwa o świadczenie przeciwko dłużnikowi hipotecznemu, nie będącemu dłużnikiem osobistym celem umożliwienia prowadzenia egzekucji z obciążonej nieruchomości. Przeciwny pogląd unicestwiałby funkcję zabezpieczenia hipotecznego.

Do powstania hipoteki niezbędny jest wpis do księgi wieczystej, który to wpis ma charakter konstytutywny (art. 67 u.k.w.h.). Warunek ten został spełniony, jako że hipoteki zostały wpisane do działu czwartego KW nr (...). Uprawnienia przysługujące powodowi z tytułu ustanowienia hipotek pozwalają na wytoczenie powództwa o świadczenie celem umożliwienia prowadzenia egzekucji z obciążonej nieruchomości, przy czym konieczne jest uprzednie uzyskanie przez wierzyciela hipotecznego tytułu wykonawczego, skierowanego przeciwko dłużnikowi hipotecznemu. Wierzyciel hipoteczny w celu przeprowadzenia egzekucji z nieruchomości, musi wcześniej uzyskać tytuł wykonawczy, więc tylko roszczenie o zapłatę, skierowane przeciwko dłużnikowi hipotecznemu, co zapewnia mu realizację jego uprawnień, przewidzianych przez prawo.

Przechodząc do zarzutu pozwanej spółki dotyczącego wspólnej odpowiedzialności dłużnika osobistego i hipotecznego, należy zaaprobować pogląd wyrażony w wyroku z dnia 6.03.1997 r., sygn. akt I CKU 78/96, w którym Sąd Najwyższy jednoznacznie stwierdził, że odpowiedzialność dłużnika osobistego z tytułu zaciągniętego kredytu i odpowiedzialność dłużnika rzeczowego, którego nieruchomość została obciążona hipoteką dla zabezpieczenia wierzytelności kredytodawcy, jest odpowiedzialnością in solidum (do której stosuje się przepisy o solidarności) zaś egzekucja prowadzona w stosunku do dłużnika rzeczowego może być skierowana wyłącznie do obciążonej hipoteką nieruchomości. Również w wyroku z 7.07.2005r., sygn. akt V CK 8/5 Sąd Najwyższy stwierdził, że między dłużnikiem hipotecznym (rzeczowym), nie będącym dłużnikiem osobistym, a dłużnikiem osobistym nawiązuje się stosunek solidarności nieprawidłowej (in solidum) ze skutkami przewidzianymi w art. 366 § 1 kc. Wierzyciel zatem, gdy z nadejściem terminu płatności nie otrzyma zapłaty, a dłużnik hipoteczny nie jest zarazem dłużnikiem osobistym, może – wg swego wyboru – albo wytoczyć powództwo na podstawie stosunku hipoteki przeciw dłużnikowi hipotecznemu (temu, kto wpisany jest w księdze wieczystej jako właściciel nieruchomości obciążonej hipoteką) o zapłatę sumy hipotecznej pod zagrożeniem egzekucji z przedmiotu hipoteki, albo wytoczyć powództwo na podstawie stosunku obligacyjnego przeciw temu, kto zaciągnął dług, albo wytoczyć powództwo – oparte na obydwu podstawach – przeciwko dłużnikowi hipotecznemu i dłużnikowi osobistemu ( podobnie J. Pisuliński, System prawa prywatnego, tom 4 , pod red. E. Gniewka , W-wa 2007 r). Przez samo nabycie nieruchomości obciążonej hipoteką zbywca pozostaje dłużnikiem osobistym, a nabywca staje się dłużnikiem rzeczowym odpowiadającym tylko z tylko z nieruchomości oraz in solidum z dłużnikiem osobistym ( art. 519 par 2 pkt.2 kc – tak też J. Witecki, Odpowiedź na pytanie prawne , PiP 1947, nr 10, str. 93).

Za bezzasadne Sąd uznał także zarzut pozwanej dotyczący naliczania odsetek przez stronę powodową. Pozwana nie wykazała, iż powód nie miał prawa naliczać odsetek od należności wynikających z niespłaconej wierzytelności. Pozwana nie przeczyła okoliczności niespłacenia części pożyczki. Z treści umowy wynika zaś wprost kiedy powód miał prawo odsetki naliczać i kiedy miał prawo postawić część lub całość pożyczki w stan natychmiastowej wymagalności. Treść zapisów umowy w tym zakresie nie budzi w ocenie Sądu żadnych wątpliwości. Rację ma także strona powoda, iż w niniejszej sprawie powód nie musiał wypowiadać umowy dłużnikowi rzeczowemu, ponieważ stosunek zobowiązaniowy łączył powoda z dłużnikiem osobistym, dlatego też wypowiedzenie skierowane wyłącznie do dłużnika osobistego było skuteczne.

Za gołosłowny należało uznać zarzut pozwanej spółki dotyczący nieważności umowy pożyczki oraz jej sprzeczności z zasadami współżycia społecznego. Treść samej umowy pożyczki nie budzi w ocenie Sądu żadnej wątpliwości. Strony umowy w chwili jej podpisania były przedsiębiorcami. Dodatkowo pożyczkobiorca akceptował postanowienia umowne, nie kwestionując ich treści. Pozwany nie wskazał jakie zasady współżycia zostały naruszone zawartą umową pożyczki. Zauważyć należy, że w momencie podpisywania umowy pożyczki kredytobiorca nie kwestionował jej zapisów i mając możliwość wyboru na rynku finansowym podmiotu udzielającego pożyczki zdecydował się na stronę powodową. Kredytobiorca w momencie podpisywania umowy pożyczki i otrzymania od powoda środków pieniężnych nie kwestionował ważności tej umowy a argument ten pojawił się dopiero w tym postępowaniu wtedy gdy strona powodowa zaczęła domagać się od dłużnika rzeczowego wykonania zobowiązań. W takich okolicznościach trudno jest podzielić argumentację pozwanego, że do zawarcia tej umowy doszło pod presją, że jej postanowienia są niesprawiedliwe i faworyzują jedną ze stron. Argumenty te w świetle ustalonych w sprawie okoliczności wydają się abstrakcyjne, nie poparte żadnymi logicznymi i racjonalnymi faktami. Dodatkowo podkreślić należy, że odpowiedzialność strony pozwanej wynika z zabezpieczenia rzeczowego, które jest ważne i skuteczne względem każdoczesnego właściciela nieruchomości.

W świetle powyższego, uznając funkcję zabezpieczenia hipotecznego wyrażoną w art. 65 ust. 1 u.k.w.h., a także konieczność uzyskania przez wierzyciela tytułu wykonawczego, stanowiącego podstawę każdej egzekucji (art. 776 k.p.c.), powództwo jako zasadne należało uwzględnić.

O odsetkach orzeczono zgodnie z art. 481 k.c.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu znajduje uzasadnienie w art. 98 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc. Na zasadzoną od pozwanej spółki na rzecz powoda kwotę 18.907 zł złożyło się: wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 7.200 zł zgodnie z § 2 ust. 1 i § 6 pkt 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (Dz. U. z 2002 r., Nr 163, poz.1349 z późn. zm.), opłata sądowa od pozwu w wysokości 11.690 zł oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

ZARZĄDZENIE

1.  (...):

⚫

(...)

⚫

(...)

2.  kal. 2 tygodnie

R., 09 stycznia 2015 r.