Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I C 409/10

UZASADNIENIE

Powód C. B. wystąpił o zasądzenie na jego rzecz od strony pozwanej (...) Spółki Akcyjnej w W. kwoty 19 353 zł wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 16 grudnia 2009 roku do dnia zapłaty.

Na uzasadnienie tego żądania wskazał, że w dniu 09 lipca 2009 roku zawarł ze strona pozwaną umowę ubezpieczenia, obejmującą między innymi ubezpieczenie OC, AC i NNW, co do samochodu marki M. (...)o numerze rejestracyjnym (...)na okres od dnia 09 lipca 2009 roku do dnia 08 lipca 2010 roku. Następnie podał, że w dniu 02 grudnia 2009 roku w godzinach nocnych, jadąc z B.do P., w wyniku uderzenia w duży kamień uszkodził przedmiotowy pojazd. Oświadczył, że po tym uderzeniu zatrzymał samochód na poboczu, znalazł ten kamień, schował go do bagażnika i po sprawdzeniu pojazdu kontynuował jazdę. Podał, że po dojechaniu do domu samochód samoczynnie zgasł, a on go ponownie obejrzał i stwierdził pod nim kałużę oleju, więc postanowił pozostawić go w takim stanie. Wskazał, że następnego dnia zawiadomił o tym zdarzeniu pozwaną Spółkę, która uznała, iż uszkodzeniu uległy: osłona silnika, miska olejowa i tłumik, oraz wypłaciła mu z tego tytułu odszkodowanie w kwocie 2 085,92 zł. Podał, że strona pozwana nie uwzględniła uszkodzenia silnika przyjmując, iż było ono efektem użytkowania niesprawnego samochodu. Podkreślił, że w jego ocenie do uszkodzenia silnika doszło w momencie najechania na kamień, a koszt wymiany tego silnika wynosi 19 353 zł i jest tańszy od jego naprawy kosztującej 23 890 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 21 grudnia 2010 roku, strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości.

Motywując swoje stanowisko przyznała, że łączyła ją z powodem umowa ubezpieczenia autocasco i na jej podstawie rozpoczęła proces likwidacji przedmiotowej szkody, który zakończyła wypłatą odszkodowania w kwocie 2 085,92 zł. Odnosząc się do żądania powoda podniosła, że podstawą odmowy przyjęcia ochrony ubezpieczeniowej za uszkodzenie będące skutkiem kontynuowania jazdy z uszkodzoną miska olejową jest zapis w § 8 ust. 1 pkt 2 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Autocasco dla Klienta Indywidualnego oraz Małego i Średniego Przedsiębiorcy, wedle którego ubezpieczeniem nie są objęte szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego lub osobę uprawnioną do korzystania z pojazdu lub spowodowane umyślnie przez osobę, z którą pozostaje on we wspólnym gospodarstwie domowym. Oświadczyła, że uznała, iż ochroną ubezpieczeniową objęte były jedynie skutki wywołane uderzeniem w przeszkodę na jezdni czyli uszkodzenie osłony silnika, miski olejowej i tłumika. Zarzuciła natomiast, że nie uwzględniła kosztów naprawy silnika, gdyż powód decydując się na jazdę uszkodzonym pojazdem wykazał się rażącym niedbalstwem. Wskazała, że powód kontynuował jazdę bez rzetelnego sprawdzenie, czy nie doszło do uszkodzeń uniemożliwiających dalszą jazdę. Podniosła, że w jej ocenie wyciek oleju nie mógł być niezauważony przez powoda, a dodatkowo skłonić powoda do zatrzymania silnika powinny wskazania sygnalizatorów na desce rozdzielczej pojazdu.

Na rozprawie w dniu 25 stycznia 2011 roku, powód zaprzeczył, aby dopuścił się rażącego niedbalstwa, albowiem uszkodzenie silnika nie nastąpiło przez jego zatarcie wskutek ubytku oleju, lecz dekompresję będącą efektem uszkodzenia mechanicznego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód C. B. zawarł ze stroną pozwaną (...) Spółką Akcyjną w W. umowę ubezpieczenia autocasco co do samochodu marki M. (...) o numerze rejestracyjnym (...) na okres od dnia 09 lipca 2009 roku do dnia 08 lipca 2010 roku.

Dowód: odpis druku zgłoszenia szkody w pojeździe z ubezpieczenia AC - k. 67-71.

W ramach tej umowy, ubezpieczeniem objęto między innymi szkody powstałe w pojeździe bądź jego wyposażeniu polegające na uszkodzeniu pojazdu w związku z ruchem i postojem wskutek nagłego działania siły mechanicznej w chwili zetknięcia pojazdu z pochodzącymi z zewnątrz pojazdu: innym pojazdem, osobami, zwierzętami lub przedmiotami.

Ustalono również, że ubezpieczeniem nie są objęte szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego, lub osobę uprawnioną do korzystania z pojazdu lub spowodowane umyślnie przez osobę, z którą ubezpieczony pozostaje we wspólnym gospodarstwie domowym.

Dowód: odpis Ogólnych Warunków Ubezpieczenia Autocasco dla Klienta Indywidualnego oraz Małego i Średniego Przedsiębiorcy - k. 48-66.

Do grudnia 2009 roku, przedmiotowy samochód jeździł normalnie i nie tracił mocy.

Dowód: zeznania świadków M. L. – k. 210,

P. L. – k. 210,

przesłuchanie powoda C. B. – k. 211.

W dniu 02 grudnia 2009 roku w godzinach wieczornych, powód jechał opisanym powyżej samochodem z B. do P.. W pewnym momencie usłyszał i poczuł uderzenie w podwozie samochodu, więc zatrzymał ten pojazd i wysiadł z niego. Następnie obejrzał cały samochód, znalazł kamień, w który uderzył, schował go do bagażnika i odjechał.

Dowód: przesłuchanie powoda C. B. – k. 125 i 211.

W wyniku tegoż zdarzenia doszło do uszkodzenia miski olejowej i stopniowego wycieku oleju.

Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej D. S. z dnia 23 marca 2013 roku – k. 380-390.

W czasie jazdy silnik pracował jednak normalnie i nie włączyły się żadne urządzenia kontrolne. Powód przejechał około 7 kilometrów. Kiedy dojechał do domu wjechał na stromy podjazd, zatrzymał się i wysiadł w celu otwarcia bramy wjazdowej. Po czterech minutach samochód samoczynnie zgasł, więc powód ponownie go obejrzał i stwierdził, że coś z niego wycieka.

Dowód: przesłuchanie powoda C. B. – k. 125 i 211.

W tym czasie musiało dojść do krótkotrwałej pracy silnika w warunkach niedostatecznego lub całkowitego braku smarowania, co spowodowało jego uszkodzenie. Nie można jednak określić, jaki był zakres tych uszkodzeń.

Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej D. S. z dnia 23 marca 2013 roku – k. 380-390.

Następnego dnia powód zawiadomił o tym zdarzeniu pozwaną Spółkę.

Dowód: odpis druku zgłoszenia szkody w pojeździe z ubezpieczenia AC - k. 67-71,

przesłuchanie powoda C. B. – k. 125.

Strona pozwana uznała, że w wyniku uderzenia w przeszkodę w przedmiotowym samochodzie uległy uszkodzeniu jedynie osłona silnika, miska olejowa i tłumik.

Dowód: odpis pisma strony pozwanej do powoda z dnia 11 marca 2010 roku – k. 7 i 107,

przesłuchanie powoda C. B. – k. 125.

W związku z tymi uszkodzeniami przyznała powodowi odszkodowanie w kwocie 2 085,92 zł.

Dowód: odpisy pism strony pozwanej do powoda z dnia 16 grudnia 2009 roku – k. 8, 87, 88 i 89-90,

przesłuchanie powoda C. B. – k. 125.

W dniu 19 marca 2010 roku, w (...) Serwisie (...) stwierdzono spadek ciśnienia sprężania na drugim rotorze i w konsekwencji spadek mocy silnika.

Dowód: odpisy faktury VAT Nr (...) z dnia 19 marca 2010 roku – k. 6,

opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki (...) z dnia 12 maja 2011 roku – k. 146-152,

uzupełniająca opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki (...) z dnia 15 czerwca 2011 roku – k. 170-172,

opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej A. D. (1) z dnia 10 lutego 2012 roku – k. 241-269,

uzupełniająca opinia ustna biegłego sądowego z zakresu techniki motoryzacyjnej A. D. (1) – k. 316-317,

przesłuchanie powoda C. B. – k. 125.

Wtedy też po raz pierwszy od dnia przedmiotowego zdarzenia uruchomiono silnik w tym samochodzie, a powód zaczął nim jeździć

Dowód: przesłuchanie powoda C. B. – k. 125 i 211.

W wyniku dalszej eksploatacji tego pojazdu doszło do zniszczenia rotora i cylindra, a w efekcie zablokowania silnika.

Dowód: opinia pisemna biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej D. S. z dnia 23 marca 2013 roku – k. 380-390.

W dniu 17 lipca 2012 roku, (...) Bank Spółka Akcyjna w W. przeniosła na powoda prawo własności spornego pojazdu.

Dowód: odpis umowy przeniesienia własności rzeczy ruchomej z dnia 17 lipca 2012 roku – k. 468.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie jest zasadne i nie podlega uwzględnieniu.

Na wstępie należy podkreślić, że stosunki stron regulowała zawarta przez nie umowa ubezpieczenia autocasco, która swoją treścią obejmowała między innymi Ogólne Warunki Ubezpieczenia Autocasco dla Klienta Indywidualnego oraz Małego i Średniego Przedsiębiorcy, zwanych dalej „owu”. Wedle natomiast postanowienia § 6 ust. 1 pkt 1 lit. a owu, ubezpieczeniem tym mogą być objęto między innymi szkody powstałe w pojeździe bądź jego wyposażeniu polegające na uszkodzeniu pojazdu w związku z ruchem i postojem wskutek nagłego działania siły mechanicznej w chwili zetknięcia pojazdu z pochodzącymi z zewnątrz pojazdu: innym pojazdem, osobami, zwierzętami lub przedmiotami. W okolicznościach niniejszej sprawy oznacza to, że powód powinien ponad wszelką wątpliwość udowodnić, iż w wyniku najechania na kamień w dniu 02 grudnia 2009 roku doszło do uszkodzenia silnika w spornym pojeździe. Było to konieczne do objęcia ochroną ubezpieczeniową tego uszkodzenia, a skoro powód wywodziła z tego faktu skutki prawne, na nim spoczywał ciężar dowodu tej okoliczności (art. 6 k.c.).

W tym zakresie Sąd oparł swoje ustalenia na dowodzie z opinii pisemnej biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej D. S. z dnia 23 marca 2013 roku (k. 380-390 akt). Oceniając wskazaną opinię Sąd stwierdził, że nie zawiera ona luk, jest pełna, jasna i wyczerpująca, a przedstawione w niej wnioski zostały należycie i rzeczowo uzasadnione. Biegły przytoczył bowiem wszystkie argumenty, którymi się kierował sporządzając opinię i jednocześnie poparł je fachowymi wyjaśnieniami odwołującymi się do posiadanej wiedzy specjalistycznej. Należy także wyraźnie stwierdzić, iż przedstawiony w niej tok rozumowania jest logiczny i zgodny z doświadczeniem życiowym oraz wskazaniami wiedzy. Nie ujawniły się także żadne powody, które osłabiłyby zaufanie do wiedzy lub bezstronności tego biegłego. Należy jednocześnie podkreślić, że wprawdzie wnioski zawarte w tej opinii co do przyczyn uszkodzenia silnika nie są kategoryczne, jednakże łącznie z innymi dowodami pozwalają na stanowcze ustalenie tych przyczyn. Co istotne biegły sądowy D. S. dysponował najszerszym materiałem dowodowym przy sporządzaniu tej opinii, a w szczególności miał dostęp do rozebranego silnika i mógł w sposób pewny ustalić uszkodzenia, jakie wystąpiły w tym silniku. Dlatego też, niezależnie od wiedzy i umiejętności dwóch poprzednik biegłych, ich opinie nie mogły stanowić podstawy do dokonywania ustaleń co do przyczyn uszkodzenia silnika w przedmiotowy samochodzie.

Na podstawie tegoż dowodu Sąd uznał, że występujące obecnie uszkodzenie spornego silnika było efektem krótkotrwałej pracy silnika w warunkach niedostatecznego lub całkowitego braku smarowania w wyniku wycieku oleju z uszkodzonej miski olejowej. Oznacza to, że powstały one wskutek poruszania się w dniu zdarzenia przedmiotowym pojazdem z uszkodzoną miską olejową, a uległy pogłębieniu w wyniku dalszej jego eksploatacji po wizycie w salonie (...). Należy więc przyjąć, że gdyby powód po tym zdarzeniu nie uruchamiał silnika w tym samochodzie i nie jechał nim kilku kilometrów, to wówczas nie doszłoby do uszkodzenia tego silnika. Tym samym uderzenie w kamień nie spowodowało tego uszkodzenia i nie pozostaje z nim w adekwatnym związku przyczynowym. Jego efektem było bowiem jedynie uszkodzenie miski olejowej. Warto przy tym podkreślić, że także biegli sądowi M. Ł. i A. D. (1) zdecydowanie zaprzeczali temu, aby bezpośrednią przyczyna uszkodzenia silnika było uderzenie w kamień. Tym samym nie zaistniało w tym zakresie zdarzenie uzasadniające wypłatę świadczenia z tytułu przedmiotowej umowy ubezpieczenia autocasco, co skutkuje oddaleniem powództwa.

Dodatkowo należy zaznaczyć, iż zachowanie powoda po najechaniu na kamień świadczyło o jego rażącym niedbalstwie, co także przemawia za oddaleniem jego powództwa. Jak wskazywał bowiem sam powód jego samochód przejechał przednią częścią podwozia po tym kamieniu i tym samym bardzo prawdopodobne było, że doszło do uszkodzenia miski olejowej. Dla każdego kierowcy oczywistym jest, że w takiej sytuacji nie jest dopuszczalne kontynuowanie jazdy. Nie ma przy tym znaczenia, że powód wcześniej dokonał oględzin samochodu i nie włączyły się żadne urządzenia kontrolne. W miejscu zdarzenia powód nie miał bowiem odpowiednich warunków do oceny zakresu uszkodzeń powstałych w tym pojeździe, a przy tym nie mógł wykluczyć, że awarii uległa w nim także elektronika. Z drugiej strony, po przyjeździe do domu pozostawił samochód z uruchomionym silnikiem bez nadzoru i tym samym nie mógł interweniować w razie włączenia kontrolki spadku ciśnienia oleju. Zgodnie natomiast z postanowieniem § 8 ust. 1 pkt 2 owu, ubezpieczeniem nie są objęte szkody spowodowane umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa przez ubezpieczonego lub osobę uprawnioną do korzystania z pojazdu lub spowodowane umyślnie przez osobę, z którą pozostaje on we wspólnym gospodarstwie domowym.

Mają powyższe na uwadze, na podstawie przytoczonych przepisów, orzeczono jak w punkcie I sentencji.

Zgodnie z przepisami art. 98 § 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c., do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez radcę prawnego zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego radcy prawnego, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.

W świetle wskazanego przepisu do kosztów procesu poniesionych przez stronę pozwaną należało zaliczyć: wynagrodzenie radcy prawnego w kwocie 2 400 zł, opłatę skarbową od odpisu pełnomocnictwa w kwocie 17 zł (k. 29 akt) i zaliczkę na wynagrodzenie biegłego sądowego M. Ł. w kwocie 300 zł (k. 133 akt), co daje łącznie kwotę 2 717 zł.

Wedle natomiast przepisu art. 98 § 1 k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). W związku z tym, że powód przegrał w całości proces należało obciążyć go w całości kosztami procesu poniesionymi przez stronę pozwaną.

Z tych względów, w oparciu o przytoczone przepisy, Sąd orzekł jak w punkcie II sentencji.

W rozpoznawanej sprawie Skarb Państwa – Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie w związku z podejmowanymi z urzędu przez Sąd czynnościami poniósł tymczasowo wydatki na wynagrodzenie biegłego sądowego M. Ł. w kwocie 1 873,35 zł (k. 155 i 173 akt), wynagrodzenie biegłego sądowego A. D. (2) w kwocie 2 034,65 zł (k. 273 i 328 akt), zwrot kosztów podróży biegłego sądowego A. D. (2) w kwocie 285,84 zł (k. 321 i 328 akt), wynagrodzenie biegłego sądowego D. S. w kwocie 334,23 zł (k. 398 akt) i zwrot kosztów podróży biegłego sądowego D. S. w kwocie 294,76 zł (k. 463 akt), co daje łącznie kwotę 4 822,83 zł.

W związku z powyższym, stosownie do przepisów art. 113 ust. 1 w zw. art. 83 ust. 2 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity – Dz.U. z 2010 roku, Nr 90, poz. 594 z późn. zm.), Sąd nakazał powodowi zapłacić na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie kwotę 4 822,83 zł tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa. Zgodnie bowiem ze wskazanymi przepisami, sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji tymi wydatkami obciąży strony, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu, a więc w tym przypadku przepisu art. 98 § 1 k.p.c. W tych okolicznościach należało powoda obciążyć obowiązkiem zwrotu tych wydatków w całości, gdyż w całości przegrał on ten proces.

Z tych powodów, na podstawie wskazanych przepisów, orzeczono jak w punkcie III wyroku.