Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 listopada 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Leon Miroszewski

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Emilia Marchewka

po rozpoznaniu w dniu 6 listopada 2014 roku w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa T. T.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą

w S.

o stwierdzenie nieważności uchwał wspólników z dnia 14 października 2013 roku

o uchylenie uchwał wspólników z dnia 14 października 2013 roku

I.  Oddala powództwo o stwierdzenie nieważności uchwał zgromadzenia wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. z dnia 14 października 2013 roku, objętych punktami: 6, 7, 8, 9, 13, 15, 16, 17, 18 protokołu tego zgromadzenia wspólników;

II.  Uchyla uchwały zgromadzenia wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. z dnia 14 października 2013 roku, objęte punktami: 6, 7, 8, 9, 13, 15, 16, 17, 18, protokołu tego zgromadzenia wspólników;

III.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 18.000,00 (osiemnaście tysięcy) złotych tytułem kosztów procesu, znosząc je w pozostałym zakresie pomiędzy stronami.

Sygnatura akt VIII GC 535/13

UZASADNIENIE

Powód T. E. T. wniósł pozwem z dnia 14 listopada 2013 roku o stwierdzenie nieważności uchwał powziętych w dniu 14 października 2013 roku podczas zgromadzenia wspólników (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. o numerach: 6 w sprawie cofnięcia pełnomocnictwa udzielonego powodowi na zgromadzeniu wspólników z dnia 26.07.2013 roku do dochodzenia roszczeń przeciwko W. D. z tytułu wyrządzenia pozwanej szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 7 w sprawie cofnięcia pełnomocnictwa udzielonego powodowi na zgromadzeniu wspólników z dnia 26.07.2013 roku do dochodzenia roszczeń przeciwko C. S. z tytułu wyrządzenia pozwanej szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 8 w przedmiocie rezygnacji z dochodzenia roszczeń przeciwko W. D. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 9 w przedmiocie rezygnacji z dochodzenia roszczeń przeciwko C. S. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 13 w przedmiocie udzielenia absolutorium zarządowi z wykonania obowiązków za rok 2012/2013, 15 w sprawie wyrażenia zgody przez zgromadzenie wspólników na zawarcie umowy pomiędzy pozwaną a W. D. w przedmiocie zrzeczenia się rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy (...).06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 16 w sprawie powołania pełnomocnika do zawarcia umowy pomiędzy pozwaną a W. D. w przedmiocie zrzeczenia się rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 17 w sprawie wyrażenia zgody przez zgromadzenie wspólników na zawarcie umowy pomiędzy pozwaną a C. S. w przedmiocie zrzeczenia się rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy (...).06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, 18 w sprawie zmiany umowy spółki poprzez wprowadzenie do § 14 dodatkowego ustępu o następującej treści: „Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia, bez względu na wartość prawa lub świadczenia, nie wymaga uchwały wspólników”. Powód zażądał ewentualnego uchylenia na podstawie art. 249 § 1 k.s.h. i art. 250 pkt 2 k.s.h. wszystkich wyżej wymienionych uchwał. Wniósł jednocześnie o zasądzenie od pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w maksymalnej przewidzianej prawem wysokości.

W uzasadnieniu wskazał, że pomiędzy nim oraz wspólnikiem większościowym ( (...)) toczy się spór związany z umową projektową zawartą w dniu 15 czerwca 2009 roku pomiędzy pozwaną reprezentowaną przez W. D. i C. S. oraz wspólnikiem większościowym, której przedmiotem było rozporządzenie przedsiębiorstwem spółki na rzecz tego wspólnika i przejęcie całości posiadanych przez pozwaną składników majątkowych. Spór ten dotyczy sprawy pociągnięcia do odpowiedzialności wspólnika większościowego, prezesa zarządu pozwanej spółki (...) oraz jej prokurenta C. S.. Powód stwierdził, że zaskarżone uchwały mają na celu utrzymanie skutków uchwał podjętych na zgromadzeniu wspólników w dniu 24 lipca 2013 roku, które zostały zaskarżone przez powoda i których skuteczność została wstrzymana przez tutejszy Sąd oraz odwrócenie skutków uchwał podjętych na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników w dniu 26 lipca 2014 roku. W konsekwencji uchwały te mają na celu uniemożliwienie wystąpienia przez spółkę z powództwem przeciwko wspólnikowi większościowemu, W. D. oraz C. S..

W ocenie powoda podstawą do stwierdzenia nieważności uchwał był sprzeczny z prawem wybór na przewodniczącego zgromadzenia wspólników pracownika wspólnika większościowego, który podejmował decyzje korzystne dla większościowego wspólnika, uznając za poprawne dopuszczenie go do głosowania nad zaskarżonymi uchwałami. Uchwały o nr (...) zostały podjęte z naruszeniem art. 244 k.s.h., ponieważ do głosowania nad nimi został dopuszczony wspólnik większościowy, którego odpowiedzialności wobec spółki dotyczyły te uchwały. Zdaniem powoda uchwała nr 18 jest sprzeczna z art. 246 § 3 k.s.h., ponieważ mając na celu wyłączenie stosowania art. 230 k.s.h. poprzez zezwolenie na rozporządzanie przez zarząd pozwanej spółki jej majątkiem i zaciągnięcie zobowiązań bez konieczności uzyskania zgody ze strony wspólników, doprowadziła do uszczuplenia praw powoda jako wspólnika mniejszościowego. Powód podniósł też zarzut sprzeczności zaskarżonych uchwał z art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 2 k.s.h., ponieważ zmierzają one do zniweczenia postanowienia Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20 września 2013 roku w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt VIII GC 391/13 o udzieleniu zabezpieczenia powództwa w tej sprawie poprzez wstrzymanie wykonalności uchwał podjętych w dniu 24 lipca 2013 roku o tej samej treści.

W sprawie żądania uchylenia wymienionych uchwał powód stwierdził, że naruszają one dobre obyczaje i zmierzają do jego pokrzywdzenia. Naruszeniem dobrych obyczajów jest cel uniemożliwienia poprzez te uchwały pociągnięcia do odpowiedzialności W. D., rezygnacji z przysługujących pozwanej roszczeń przeciwko C. S., uniemożliwienia wystąpienia przez spółkę z roszczeniem o odszkodowanie przeciwko wspólnikowi większościowemu oraz wyłączenia kontroli zgromadzenia wspólników nad rozporządzeniami majątkiem spółki. Powód podniósł, że wszystkie zaskarżone uchwały stanowią usankcjonowanie dyktatu wspólnika większościowego nad powodem jako wspólnikiem mniejszościowym. Godzą również w interes spółki ponieważ mają na celu utrudnienie dochodzenia przysługujących jej roszczeń oraz pozbawiają wspólników prawa kontroli nad rozporządzaniem majątkiem spółki. Przez to ostatnie uchwałą nr 18 prowadzi do pokrzywdzenia powoda, jako wspólnika.

W odpowiedzi na pozew pozwana wniosła o umorzenie postępowania w części dotyczącej zarówno uchylenia jak i stwierdzenia nieważności uchwał o numerach 6, 7, 8, 9, 15, 16, 17 i 18, ewentualnie oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu. Uzasadniając wniosek o częściowe umorzenie postępowania wskazała, że wobec uchylenia przez Sąd Okręgowy w Szczecinie, wyrokiem zaocznym wydanym w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt VIII GC 398/13, uchwał o nr 1 i 2 podjętych na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników pozwanej w dniu 26 lipca 2013 roku zbędne jest orzekanie o stwierdzeniu nieważności ewentualnie uchylenie uchwał o nr 6, 7, 8, 9, 15, 16 i 17 zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 14 października 2013 roku. Pozwana stanęła na stanowisku, że wybór na przewodniczącego zgromadzenia C. S. nie stanowił naruszenia prawa i nie mógł mieć jakiegokolwiek wpływu na treść oraz fakt powzięcia zaskarżonych uchwał, albowiem żadne przepisy kodeksu spółek handlowych nie wprowadzają ograniczeń dotyczących obejmowania funkcji przewodniczącego zgromadzenia wspólników przez osoby trzecie. Zaskarżone uchwały nie zostały podjęte z naruszeniem art. 244 k.s.h. ponieważ żadna z nich nie dotyczy odpowiedzialności wspólnika względem spółki ani sporu wspólnika większościowego ze spółką. W ocenie pozwanej wprowadzona zmiana umowy spółki polegająca na wyłączeniu stosowania art. 230 k.p.c. nie uszczupla indywidualnych praw powoda, ponieważ dotyczy praw całego ciała kolegialnego jakim jest zgromadzenie wspólników. Podjęte uchwały nie naruszają również art. 58 § 1 k.c. w zw. z art. 2 k.s.h. ponieważ nie dotyczą uchwał, których wykonanie zostało wstrzymane przez Sąd Okręgowy w Szczecinie postanowieniem z dnia 20 września 2013 roku w sprawie VIII GC 391/13. Nadto udzielone zabezpieczenie nie dotyczyło zakazania zarządowi wprowadzania na czas postępowania spraw objętych zaskarżonymi uchwałami do porządków obrad zgromadzeń. Zdaniem pozwanej bezprzedmiotowe są również argumenty powoda dotyczące podstaw do uchylenia podjętych uchwał. Powód ma możliwość samodzielnego wtoczenia powództwa przeciwko wspólnikowi większościowemu, C. S. oraz W. D. na podstawie art. 295 k.s.h.

W piśmie procesowym z dnia 25 lipca 2014 roku powód sprzeciwił się umorzeniu postępowania gdyż wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie VIII GC 398/13 nie uprawomocnił się, powód nie wiedział o toczącym się postępowaniu, a wyrok zaoczny został wydany w wyniku sprzecznego z dobrymi obyczajami porozumienia pomiędzy pozwaną i jej większościowym wspólnikiem. Ponadto nie ma zależności pomiędzy uchylonymi tym wyrokiem uchwałami a zaskarżonymi uchwałami o nr 15, 16 i 17.

Na rozprawie w dniu 6 listopada 2014 roku pełnomocnik powoda oświadczył, że zaskarżenie uchwały nr 18 opiera się na przyjęciu, że powód utracił prawo polegające na możliwości zaskarżenia decyzji w sprawach, które są objęte tą uchwałą. Pełnomocnik pozwanej oświadczył, że zaskarżone przez powoda uchwały miały na celu usunięcie niepewności do czasu konstytutywnego wyroku dotyczącego zaskarżenia uchwał powziętych przez zgromadzenie wspólników pozwanej w dniu 26 lipca 2013 roku.

Stan faktyczny i wskazanie dowodów.

Kapitał zakładowy pozwanej spółki wynosi obecnie 51.000 złotych i dzieli się na 170 równych i niepodzielnych udziałów o wartości 300 złotych każdy. Powód objął 34 udziały o łącznej wartości 10.200 złotych, co odpowiada 20% kapitału zakładowego i 20% głosów na zgromadzeniu wspólników. Drugim wspólnikiem pozwanej spółki jest (...) z siedzibą w D., posiadający 136 udziałów co odpowiada 80% kapitału zakładowego i 80% głosów na zgromadzeniu wspólników.

W okresie od 19 października 2005 roku do 19 listopada 2008 roku funkcję prezesa zarządu pozwanej spółki pełnił powód. Od dnia 19 listopada 2008 roku funkcję prezesa zarządu piastuje W. D., który od dnia 5 marca 2009 roku jest jedynym członkiem jej zarządu. Prokurentem pozwanej spółki, ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym wpisem z dnia 3 kwietnia 2007 roku, jest C. S..

Dowód: - odpis pełny z rejestru przedsiębiorców KRS pozwanej (k. 459-464).

W dniu 15 czerwca 2009 roku pozwana zawarła z (...) umowę, zgodnie z którą zobowiązała się uzyskać wszelkie konieczne zezwolenia, potrzebne spółce (...), do budowy, wykonania, uruchomienia oraz ciągłej eksploatacji farm wiatrowych, głównych punktów zasilania i sieci dla farm wiatrowych w lokalizacjach na terenie Polski opisanych w § 1 umowy oaz szczegółowo w jej załączniku nr 2. Umowa zobowiązywała pozwaną do przeniesienia na rzecz (...) praw wynikających z dotychczas zawartych przez nią umów dotyczących nieruchomości oraz udostępnienie całej posiadanej dokumentacji projektowej, zawieranie w imieniu (...) dalszych umów koniecznych do zrealizowania przez nią projektu budowy farm wiatrowych, dostarczenie (...) wszelkich zezwoleń oświadczeń, umów i zgód koniecznych do wybudowania i trwałej eksploatacji farm wiatrowych, zagwarantowania spółkom-córkom tworzonym przez (...) praw do realizowanych projektów elektrowni wiatrowych. W sprawozdaniu zarządu z działalności spółki za rok obrotowy 1.04.2009-31.03.2010 nie ujawniono informacji o zawartej umowie.

Podczas zwyczajnego zgromadzenia wspólników w dniu 13 grudnia 2011 roku oraz nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej spółki w dniu 26 września 2012 roku podjęte zostały uchwały między innymi służące wykonaniu umowy z dnia 15 czerwca 2009 roku. Powód je zaskarżył. Sąd Okręgowy w Szczecinie wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2013 roku stwierdził nieważność uchwał objętych punktami 4, 10.1 i 10.2 porządku obrad zgromadzenia wspólników z dniu 13 grudnia 2011 roku: - w sprawie zatwierdzenia porządku obrad zgromadzenia, - w sprawie upoważnienia zarządu do zapewnienia finansowej stabilizacji spółki oraz w sprawie upoważnienia zarządu do nabycia praw na rzecz (...) zgodnie z zawartą umową o rozwój projektów. Wyrokiem z dnia 14 czerwca 2013 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt VIII GC 361/12 stwierdził nieważność uchwał objętych punktami 8.1, 8.2, od 9.1 do 9.5 porządku obrad zwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 26 września 2012 roku. Wyrokiem z dnia 5 grudnia 2013 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie oddalił apelacje od tego wyroku.

Powód kwestionował umowę pozwanej z (...) uznając, że stanowi ona działanie na szkodę pozwanej spółki. Pismem z dnia 12 października 2012 roku prezes zarządu pozwanej pismem z dnia 12.10.2012 roku udzielił powodowi odpowiedzi na pytanie zadane podczas zgromadzenia wspólników z dnia 26 września 2012 roku, w której przyznał przeniesienie praw, zgodnie z dołączoną listą, przez pozwaną spółkę na rzecz jej większościowego wspólnika w wykonaniu przez powódkę umowy zawartej w dniu 15 czerwca 2009 roku.

Dowody: - umowa zawarta pomiędzy pozwaną i (...) w dniu 15.06.2009

roku wraz z aneksem i tłumaczeniem(k. 141-152),

- sprawozdanie zarządu z działalności spółki za rok obrotowy 1.04.2009-

31.03.2010 (k. 154),

- wyrok Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 23.04.2012 roku w sprawie

VIII GC 177/12 (k. 156-160),

- pismo prezesa zarządu pozwanej z dnia 10.102.012 roku do pełnomocnika

powoda (k. 174-181),

- wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 5.12.2013 roku w sprawie

I ACa 661/13 wraz z uzasadnieniem (k. 385-441).

Powód złożył do zarządu pozwanej spółki wniosek o zwołanie zgromadzenia wspólników z porządkiem obrad obejmującym uchwałę o wystąpieniu przez pozwaną na drogę sądową przeciwko osobom ponoszącym solidarną odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie oraz wykonywanie umowy z dnia 15 czerwca 2009 roku dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, a mianowicie przeciwko prezesowi zarządu W. D., C. S. oraz wspólnikowi większościowemu (...) oraz o ustanowieniu powoda pełnomocnikiem pozwanej w tym postępowaniu. Zarząd pozwanej nie spełnił tego żądania. W związku z powyższym powód złożył wniosek do właściwego sądu rejestrowego o upoważnienie go do zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z wymienionym wyżej porządkiem obrad. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie wydał postanowienie o takim upoważnieniu, z dnia 6 lutego 2013 roku w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt SZ XIII Ns-Rej. KRS (...), zmienionym postanowieniem Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 28 czerwca 2013 roku w sprawie VIII Ga 134/13, przy czym jedynie o tyle, że zmieniony został punkt 6 porządku obrad dotyczący kosztów odbycia zgromadzenia wspólników na podstawie sądowego upoważnienia.

Dowody: - korespondencja prowadzona przez strony postępowania wraz z

tłumaczeniem (k. 444-445, 447-448, 450-452)

- postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie z dnia

6.02.2013 roku w sprawie XIII Ns-Rej. KRS (...) (k. 116),

- postanowienie sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 28.06.2013 roku w

sprawie VIII Ga 134/13 (k. 119-128).

W dniu 24 lipca 2013 roku w biurze pozwanej odbyły się dwa zgromadzenia wspólników pozwanej, na których reprezentowany był cały kapitał zakładowy.

Obecni na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników otwartym o godzinie 12:30 wspólnicy podjęli między innymi następujące uchwały: - w punkcie 4 w sprawie zatwierdzenia sprawozdania zarządu z działalności spółki, - w punkcie 5 w sprawie zatwierdzenia sprawozdania finansowego za rok obrotowy 2012/2013, - punkcie 6 w sprawie pokrycia straty za rok obrotowy 2012/2013, - w punkcie 7 w sprawie udzielenia absolutorium zarządowi z wykonania obowiązków za rok 2012/2013.

Obecni na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników otwartym o godzinie 13:50 wspólnicy podjęli miedzy innymi następujące uchwały: - w punkcie 4 w sprawie wyrażenia zgody przez zgromadzenie wspólników na zawarcie umowy pomiędzy pozwaną a panem W. D. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - w punkcie 5 w sprawie powołania pełnomocnika do zawarcia umowy pomiędzy pozwaną a W. D. w przedmiocie zrzeczenia się rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy (...).06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - w punkcie 6 w sprawie wyrażenia zgody przez zgromadzenie wspólników na zawarcie umowy pomiędzy pozwaną a C. S. w przedmiocie zrzeczenia się przez nią rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko panu C. S. za rzekome szkody wyrządzone pozwanej przez zawarcie i wykonanie umowy 15 czerwca 2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, - w punkcie 7 w sprawie zmiany umowy spółki poprzez wprowadzenie do § 14 umowy spółki dodatkowego ustępu o następującej treści: „Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia, bez względu na wartość prawa lub świadczenia, nie wymaga uchwały wspólników”.

Na obu zgromadzeniach za wszystkimi wymienionymi wyżej uchwałami oddano 80% głosów, przeciwko uchwałom 20%, przy braku głosów wstrzymujących się. Pełnomocnik powoda głosował przeciw uchwałom i zażądał jego zaprotokołowania.

Dowody: - protokół zwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej z dnia

24.07.2013 roku (k. 67-69),

- protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej z dnia

24.07.2013 roku (k. 71-74),

- zaproszenie na zwyczajne nadzwyczajne zgromadzenie wspólników

pozwanej wyznaczone na dzień 24.07.2013 roku (k.84-86).

W dniu 26 lipca 2013 roku odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników pozwanej w Kancelarii Radców Prawnych „A. D. W. – spółka partnerska” w S. przy ul. (...), zwołane przez powoda na podstawie udzielonego mu sądowego upoważnienia. Na zgromadzeniu tym reprezentowany był cały kapitał zakładowy pozwanej spółki.

Podjęto uchwały: - nr 1 postanawiającą wystąpić na drogę sądową przeciwko osobom ponoszącym solidarną odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15 czerwca 2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, a mianowicie przeciwko prezesowi zarządu W. D., prokurentowi C. S. oraz wspólnikowi (...) z siedzibą w D., Niemcy”, - nr 2 w sprawie ustanowienia powoda jako pełnomocnika pozwanej spółki w sporze sądowym przeciwko W. D., C. S. oraz (...), o ich solidarną odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu szkody wyrządzonej pozwanej spółce poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15 czerwca 2009 roku zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku.

Przewodniczący zgromadzenia prof. dr hab. M. R. poinformował, że zgodnie z art. 244 k.s.h. wspólnik pozwanej (...) jest wyłączony od głosowania nad uchwałą nr 1, ponieważ dotyczy ona jego odpowiedzialności odszkodowawczej wobec spółki oraz nad uchwałą nr 2 ze względu na jej funkcjonalny związek z uchwałą nr 1. Obie uchwały ostały podjęte 34 głosami za przy braku głosów „przeciw” oraz „wstrzymujących się”.

Dowód: - protokół nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej z dnia

26.07.2013 roku z załącznikami (k. 76-82).

Wyrokiem z dnia 29 stycznia 2014 roku Sąd Okręgowy w Szczecinie w sprawie prowadzonej pod sygn. akt VIII GC 398/13 z powództwa (...) wz siedzibą D. przeciwko pozwanej spółce stwierdził nieważność uchwał nr 1 i 2 nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników z dnia 26 lipca 2013 roku. W piśmie z dnia 23 czerwca 2014 roku powód zgłosił interwencję uboczną po stronie pozwanej składając jednocześnie sprzeciw od wyroku zaocznego wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia. Postanowieniem z dnia 6 października 2014 roku tutejszy Sąd odrzucił interwencję uboczną zgłoszoną przez powoda oraz odrzucił wniesiony przez niego sprzeciw. Powód wystąpił również z wnioskiem o wznowienie postępowania zakończonego prawomocnym wyrokiem zaocznym Sądu Okręgowego w Szczecinie w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt VIII GC 398/13. Postanowieniem z dnia 16 października 2014 roku w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt VIII GC 428/14 tutejszy Sąd odrzucił interwencję uboczną powoda oraz odrzucił wniesioną przez niego skargę o wznowienie postępowania.

Dowody: - wyrok zaoczny Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 29.01.2014 roku

w sprawie VIII GC 398/13 (k. 383),

- postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 16.10.2014 roku

w sprawie VIII GC 428/14 (k. 771-772),

- postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 6.10.2014 roku

w sprawie VIII GC 398/13 (k. 773-774).

Powód wystąpił przeciwko pozwanej o stwierdzenie nieważności uchwał powziętych na zwyczajnym zgromadzeniu wspólników w dniu 24 lipca 2013 roku objętych punktami 5 i 7 oraz powziętych na nadzwyczajnym zgromadzeniu wspólników w tym samym dniu objętych punktami , 4, 5, 6 i 7, ewentualnie o ich uchylenie. Sprawa ta jest prowadzona w tutejszym Sądzie pod sygnaturą akt VIII GC 391/13. W tej sprawie postanowieniem z dnia 20 września 2013 roku tutejszy Sąd udzielił zabezpieczenia roszczenia powoda poprzez wstrzymanie na czas trwania tego postępowania do czasu jego prawomocnego zakończenia uchwały objętej punktem 7 zwyczajnego zgromadzenia wspólników oraz punktami 4, 5, 6 i 7 nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników pozwanej. Postanowieniem z dnia 15 stycznia 2014 roku Sąd Apelacyjny w Szczecinie w sprawie prowadzonej pod sygnaturą akt I ACz 1558/13 oddalił zażalenie pozwanej na to postanowienie.

Dowód: - pozew wniesiony przez powoda przeciwko pozwanej z dnia 24 sierpnia 2013

roku w sprawie uchwał z dnia 24 lipca 2013 roku (k. 88-109),

- postanowienie Sądu Okręgowego w Szczecinie z dnia 20.09.2013 roku w

sprawie prowadzonej pod sygn. akt VIII GC 391/13 (k. 111-114),

- postanowienie Sądu Apelacyjnego w Szczecinie w sprawie I ACz 1558/13

(k. 309- 316).

Pozwana pismem z dnia 25 września 2013 roku zawiadomiła powoda o wyznaczeniu na dzień 14 października 2013 roku zgromadzenia wspólników. Podała, że porządkiem obrad tego zgromadzenia są sprawy: - cofnięcia pełnomocnictwa udzielonego powodowi na zgromadzeniu wspólników dnia 26 lipca 2013 roku do dochodzenia roszczeń przeciwko W. D. z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczących projektów farm wiatrowych w Polsce zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - cofnięcia pełnomocnictwa udzielonego powodowi na zgromadzeniu wspólników z dnia 26.07.2013 roku do dochodzenia roszczeń przeciwko C. S. z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, rezygnacji z dochodzenia roszczeń przeciwko W. D. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - rezygnacji z dochodzenia roszczeń przeciwko C. S. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - udzielenia absolutorium zarządowi z wykonania obowiązków za rok 2012/2013, - powołania pełnomocnika do zawarcia umowy pomiędzy pozwaną a W. D. w przedmiocie zrzeczenia się rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy (...).06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - wyrażenia zgody przez zgromadzenie wspólników na zawarcie umowy pomiędzy pozwaną spółką a C. S. w przedmiocie zrzeczenia się przez pozwaną spółkę rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy 15 czerwca 2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, - zmiany umowy spółki poprzez wprowadzenie do § 14 umowy spółki ustęp o treści: „Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia, bez względu na wartość prawa lub świadczenia, nie wymaga uchwały wspólników.”.

Dowód: - skierowane do powoda zaproszenie na zgromadzenie wspólników pozwanej

spółki wyznaczone na dzień 14 10 2013 roku (k. 64-65).

W dniu 14 października 2013 roku w biurze (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w S. odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników pozwanej. Na tym zgromadzeniu reprezentowany był cały kapitał zakładowy, za wspólnika (...) w D. (Niemcy) stawił się pełnomocnik M. K., za wspólnika T. E. T. stawił się pełnomocnik adwokat M. C.. Na zgromadzeniu byli obecni W. D. – prezes pozwanej, C. S. i A. J. – wskazani jako pracownicy spółki (...). Przewodniczącym zgromadzenia wspólników został wybrany C. S., protokolantem została wybrana A. J.. Z przebiegu zgromadzenia protokół sporządziła A. J., z tym, że protokół w części zgromadzenia, w której podejmowano uchwały dotyczące zmian umowy spółki został sporządzony również przez notariusza B. S. w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...).

Powzięto między innymi następujące uchwały: - w punkcie 6 o cofnięciu pełnomocnictwa udzielonego powodowi na zgromadzeniu wspólników dnia 26 lipca 2013 roku do dochodzenia roszczeń przeciwko W. D. z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczących projektów farm wiatrowych w Polsce zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku.

- w punkcie 7 o cofnięciu pełnomocnictwa udzielonego powodowi na zgromadzeniu wspólników z dnia 26.07.2013 roku do dochodzenia roszczeń przeciwko C. S. z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - w punkcie 8 o rezygnacji z dochodzenia roszczeń przeciwko W. D. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - w punkcie 9 o rezygnacji z dochodzenia roszczeń przeciwko C. S. z tytułu zawarcia i wykonania umowy z dnia 15.06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - w punkcie 13 o udzieleniu absolutorium zarządowi z wykonania obowiązków za rok 2012/2013, - w punkcie 16 o powołaniu pełnomocnika do zawarcia umowy pomiędzy pozwaną a W. D. o zrzeczenie się rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy (...).06.2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6.01.2012 roku, - w punkcie 17 o wyrażeniu zgody przez zgromadzenie wspólników na zawarcie umowy pomiędzy pozwaną spółką a C. S. o zrzeczeniu się przez pozwaną rzekomych roszczeń odszkodowawczych spółki przeciwko niemu za rzekome szkody wyrządzone spółce przez zawarcie i wykonanie umowy 15 czerwca 2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, - w punkcie 18 o zmianie umowy spółki przez wprowadzenie do § 14 ustępu o treści: „Rozporządzenie prawem lub zaciągnięcie zobowiązania do świadczenia, bez względu na wartość prawa lub świadczenia, nie wymaga uchwały wspólników.”.

Za wszystkimi wymienionymi wyżej uchwałami oddano 80% głosów, przeciwko 20%, przy braku głosów wstrzymujących się. Pełnomocnik powoda, głosując przeciwko uchwałom, zgłosił sprzeciw wobec ich powzięcia, co zostało zaprotokołowane.

Dowody: - protokół zgromadzenia wspólników pozwanej z dnia 14.10.2013 roku

(k.45-48),

- akt notarialny Rep. A nr (...) z dnia 14.10.2013 roku (k. 48-49),

- pełnomocnictwa (k. 50-52).

Pełnomocnik powoda zwrócił się do A. J. o przesłanie sporządzonego przez nią protokołu zgromadzenia wspólników pozwanej za dnia 14 października 2014 roku. W dniu 22 października 2013 roku A. J. przesłała pełnomocnikowi powoda zeskanowany protokół zgromadzenia wspólników pozwanej.

W wiadomości e-mail z dnia 23 października 2013 roku pełnomocnik powoda zgłosił A. J. uwagi do sporządzonego przez nią protokołu zgromadzenia wspólników pozwanej. Wskazał między innymi na brak zaprotokołowania jego sprzeciwu co do uchwał podjętych w punktach 6 i 14 zgromadzenia wspólników. W wiadomości e-mail z dnia 31 października 2013 roku pełnomocnik powoda ponownie zwrócił się o nadesłanie mu skorygowanego protokołu zgromadzenia wspólników. Do wiadomości e-mail skierowanej do pełnomocnika powoda w dniu 5 listopada 2013 roku A. J. załączyła zeskanowany protokół zgromadzenia wspólników po zaproponowanych przez pełnomocnika powoda korektach.

Dowody: - protokół zgromadzenia wspólników z dnia 14.10.2013 roku w wersji

przesłanej pełnomocnikowi powoda przez A. J. (k. 54-57),

- korespondencja elektroniczna prowadzona przez pełnomocnika powoda z

A. J. (k. 60-62).

W dniu 12 września 2014 roku w siedzibie pozwanej spółki odbyło się zwyczajne zgromadzenie wspólników pozwanej. Na tym zgromadzeniu reprezentowany był cały kapitał zakładowy pozwanej, za wspólnika (...) w D. (Niemcy) stawił się pełnomocnik M. B., za wspólnika T. T. stawił się pełnomocnik adwokat M. C..

Obecni na zgromadzeniu wspólnicy podjęli między innymi następujące uchwały:

- uchwałę nr 1 w sprawie wyrażenia zgody na przeniesienie na (...) praw i obowiązków z umów o korzystanie z nieruchomości w wykonaniu zobowiązania (...) sp. z o. o. wynikającego z umowy o pozyskanie rynku z dnia 1.11.2006 roku,

- uchwałę nr 2 w sprawie wyrażenia zgody na przeniesienie na (...) praw i obowiązków z umów o korzystanie z nieruchomości w wykonaniu zobowiązania (...) sp. z o. o. wynikającego z umowy o rozwój projektów z dnia 15.06.2009 roku,

- uchwałę nr 3 w sprawie wyrażenia zgody na przeniesienie na (...) praw i obowiązków z umów o korzystanie z nieruchomości w wykonaniu zobowiązania (...) sp. z o. o. wynikającego z umowy o rozwój projektów z dnia 15.06.2009 roku zmienionej aneksem nr (...) z dnia 6.01.2012 roku,

- uchwałę nr 4 w sprawie wyrażenia zgody na przeniesienie na (...) praw i obowiązków z umów o korzystanie z nieruchomości w wykonaniu zobowiązania (...) sp. z o. o. wynikającego z § 667 (...) w zw. z § 657 (...),

- uchwałę nr 5 w sprawie wyrażenia zgody na przeniesienie na (...) praw i obowiązków z umów o korzystanie z nieruchomości w celu zwolnienia się z zobowiązania z tytułu roszczenia (...) z bezpodstawnego wzbogacenia, które przysługuje (...) w przypadku nieważności umowy o rozwój projektów,

- uchwałę nr 6 w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie porozumienia z dnia 27 sierpnia 2014 roku pomiędzy (...) sp. z o. o. oraz (...),

- uchwałę nr 7 w sprawie wyrażenia zgody na zawarcie porozumienia rozporządzającego z dnia 27 sierpnia 2014 roku pomiędzy (...) sp. z o. o. oraz (...).

Za wszystkimi wymienionymi wyżej uchwałami oddano 80% głosów, przeciwko uchwałom 20%, przy braku głosów wstrzymujących się. Pełnomocnik T. T. adwokat M. C. zgłosił sprzeciw wobec powzięcia tych uchwał, co zostało zaprotokołowane.

Dowód: - protokół zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 12.09.2014 roku

(k. 751-762).

Ocena dowodów.

Stan faktyczny sprawy został ustalony na podstawie dowodów pisemnych, z których większość stanowią dokumenty (poza korespondencją elektroniczną). Treść tych dowodów nie była kwestionowana pomiędzy stronami, natomiast, rzecz jasna, strony wyraziły przeciwne stanowiska w sprawie ich wymowy prawnej w kontekście toczonego sporu. Problematyka ta należy do oceny prawnej.

Nie było potrzeby rozszerzania materiału dowodowego o inne dowody przedstawione przez strony. Przedmiotem niniejszego procesu nie było rozstrzyganie racji stron co do kierunków działalności pozwanej spółki, ani nawet tego, czy umowa projektowa z dnia 15 czerwca 2009 roku z załącznikami i zmianami, jest zgodna z interesem pozwanej spółki, a jeżeli nie, to czy prowadzi do narażenia tej spółki na szkodę, a jeżeli tak, to czy są za to odpowiedzialne osoby wskazane przez powoda, i to w takim znaczeniu, że te osoby mogą być pociągnięte do odpowiedzialności odszkodowawczej. Trzeba zresztą stwierdzić, że wiążąca jest ocena powołanej umowy stanowiąca podstawę rozstrzygnięcia w prawomocnym wyroku tutejszego Sądu z dnia 14 czerwca 2014 roku w sprawie VIII GC 361/12. Nie ma powodów, by w niniejszym postępowaniu, ukierunkowanym na badanie uchwał, które bezpośrednio do tej umowy się nie odnoszą, dokonywać rewizji podjętych dotychczas ocen zawartych w uzasadnieniach zapadłych już rozstrzygnięć sądowych.

Trzeba też zauważyć, że niniejsza sprawa nie miała na celu rozstrzygnięcia, czy uchwały objęte zaskarżeniem, zwłaszcza te, które stanowią powtórzenie albo wprost nawiązują do uchwał podjętych podczas zgromadzeń wspólników w dniu 24 lipca 2013 roku mogą być uznane za ważne w kontekście oceny działań zarządu pozwanej spółki i jej prokurenta oraz wspólnika większościowego. Ważne w tym kontekście jest to, że owe uchwały zostały podjęte mimo wstrzymania wykonania uchwał zgromadzeń wspólników z dnia 24 lipca 2013 roku. Jest więc nieodzowna ocena tego faktu wówczas, gdy dojdzie do badania przesłanek uchylenia uchwał zaskarżonych pozwem w niniejszym procesie. Będzie o tym mowa niżej.

W sprawie sporu pomiędzy stronami należy stwierdzić, że okoliczność istnienia sporu nie budziła kontrowersji w niniejszej sprawie, również co do ogólnych źródeł tego sporu, a więc różnych wizji co do kierunków działalności pozwanej spółki. Tej kwestii dotyczył też protokół zgromadzenia wspólników pozwanego spółki z dnia 12 września 2014 roku, który zawiera, oprócz uchwał, wymianę stanowisk powoda oraz zarządu pozwanej spółki i wspólnika większościowego, co do zatwierdzenia zawartych już porozumień pomiędzy pozwaną spółką a wspólnikiem większościowym, a także co do rozporządzania majątkiem pozwanej spółki, w tym, a właściwie przede wszystkim, na rzecz większościowego wspólnika. Powyższy dowód pozwala też na dokonanie oceny prawnej w aspekcie przesłanek uchylenia uchwał zaskarżonych pozwem w niniejszej sprawie. Ocena w tym zakresie zostanie dokonana niżej.

Ocena prawna.

W niniejszym procesie przedstawiono zarówno żądania stwierdzenia nieważności uchwał wymienionych w punktach 6, 7, 8, 9, 13, 15, 16, 17 i 18 protokołu zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 14 października 2013 roku, jak i żądania ich uchylenia. Żądanie uchylenia wymienionych uchwał zostało przedstawione jako ewentualne. Ponieważ w pozwie wskazano różne przesłanki nieważności wymienionych uchwał oraz ich uchylenia, nie można mówić o istnieniu żądania ewentualnego w sprawie uchylenia tych uchwał. Powód zgłosił w istocie co do każdej uchwały dwa odrębne żądania o rozstrzygnięcia w zakresie istoty sprawy.

Powód wniósł powództwo jako wspólnik pozwanej spółki. Legitymacja formalna wspólnika kształtuje się identycznie co do żądania nieważności uchwały jak i co do żądania jej uchylenia. Inny jest tylko maksymalny termin wniesienia pozwu. Zgodnie z art. 250 pkt 2 k.s.h. wspólnik spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ma prawo do wytoczenia powództwa o uchylenie uchwały wspólników, a na mocy art. 252 § 1 k.s.h., również do wytoczenia powództwa o stwierdzenie nieważności uchwały, gdy głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu.

Powód spełnił te warunki. Z protokołu zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 14 października 2013 roku wynika, że powód głosował przeciwko każdej z zaskarżonych uchwał a następnie wniósł sprzeciw po jej powzięciu, co zostało zaprotokołowane.

Powód dochował też terminu w wytoczeniu powództwa. Termin ten jest krótszy co do powództwa o uchylenie uchwały i wynosi 1 miesiąc od dnia otrzymania wiadomości o uchwale (art. 251 k.s.h.). Powództwo zostało wniesione w dniu 14 listopada 2013 roku, a więc wymieniony termin został zachowany, co ma zastosowanie również w zakresie powództwa o stwierdzenie nieważności wszystkich zaskarżonych uchwał.

Zgodnie z kolejnością żądań pozwu, a także kierując się zasadą, że wpierw należy rozpoznać żądania najdalej idące, trzeba odnieść się do żądania nieważności uchwał wskazanych w pozwie. Uchwały te zapadły w różnych sprawach, toteż nie co do wszystkich będą miały zastosowanie te same oceny, zwłaszcza, że i podstawy nieważności (wskazanie przepisów prawa, które miały zostać naruszone) nie wszędzie jest takie same.

Powód zarzucił naruszenie art. 244 k.s.h. przez zaskarżone uchwały, poza uchwałą wpisaną w protokole zgromadzenia wspólników z dnia 14 października 2013 roku w punkcie 18 (o zmianie umowy spółki). Stwierdził, że uchwały te zostały powzięte głosami wspólnika, który był wyłączony od głosowania.

Zgodnie z art. 244 k.s.h. wspólnik nie może osobiście, ani przez pełnomocnika, ani jako pełnomocnik innej osoby głosować przy powzięciu uchwał dotyczących jego odpowiedzialności wobec spółki z jakiegokolwiek tytułu, w tym udzielenia absolutorium, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki oraz sporu pomiędzy nim a spółką. Przepis ten stanowi odstępstwo od zakresu praw objętych udziałem wspólników w zgromadzeniu, a tym samym prawa głosowania nad podejmowanymi uchwałami. Nie może być więc traktowany rozszerzająco, chyba że umowa spółki rozszerza katalog spraw, w których zakaz z tego przepisu będzie obowiązywał. Nie ma podstaw do stwierdzenia, że takie rozszerzenie obowiązuje w pozwanej spółce.

Należy stwierdzić, że żadna z zaskarżonych uchwał nie dotyczy odpowiedzialności większościowego wspólnika - (...) wobec pozwanej spółki, zwolnienia z zobowiązania wobec spółki oraz sporu pomiędzy nim a spółką. Z oczywistych względów (wspólnik jest osobą prawną) żadna z uchwał nie dotyczy absolutorium dla tego wspólnika.

Nie można podzielić poglądu powoda, że uchwały te dotyczą odpowiedzialności tego wspólnika z tego względu, że osoby, których wyłączeniu odpowiedzialności wobec pozwanej spółki służyć mogą te uchwały (należy podzielić pogląd powoda, że taki skutek jawi się w świetle treści uchwał nr 6-9 i 15-17), są solidarnie odpowiedzialne wobec pozwanej za wyrządzenie szkody, której istnienie podnosi powód, nawet jeśli założyć, że taka odpowiedzialność faktycznie istnieje, co – jak już była mowa wyżej – nie było przedmiotem niniejszego procesu. Odpowiedzialność solidarna (również w świetle art. 294 k.s.h.) polega na tym, że wierzyciel może dochodzić roszczenia od dłużników solidarnych według własnego wyboru (art. 366 § 1 k.c.), czego konsekwencją jest i to, że zwolnienie z długu lub zrzeczenie się solidarności przez wierzyciela względem jednego z dłużników solidarnych nie ma skutku wobec współdłużników (art. 373 k.c.) Nie może też powstać wskutek powzięcia uchwał nr 6-9 i 16-17 możliwość podjęcia obrony przez wspólnika większościowego zarzutami, które służyłyby w związku z tymi uchwałami dłużnikom, których odpowiedzialności te uchwały dotyczą (art. 375 § 1 k.c.). Reasumując, wymienione wyżej uchwały, choćby zostały utrzymane w obrocie, nie powodują ograniczenia odpowiedzialności większościowego wspólnika w sprawach wskazanych w pozwie.

Nie jest też prawdą, że powód nie mógłby realizować na skutek wymienionych uchwał zadania powierzonego mu podczas zgromadzenia wspólników z dnia 26 lipca 2013 roku w sprawie dochodzenia odpowiedzialności odszkodowawczej na rzecz pozwanej spółki na rzecz większościowego wspólnika. Z uchwały dającej takie upoważnienie powodowi wcale nie wynika, że powód, jako pełnomocnik pozwanej spółki, ma obowiązek pozwać wszystkich dłużników solidarnych w jednym procesie. Nie ma też przeszkód proceduralnych wobec pozwania z osobna każdego z wymienionych w powołanej uchwale, jako dłużników solidarnych (nie występuje pomiędzy nimi współuczestnictwo konieczne).

Zupełnie niezrozumiałe jest wskazanie art. 244 k.s.h. jako naruszonego uchwałą o udzieleniu absolutorium prezesowi zarządu pozwanej spółki (...) (uchwała w punkcie 13). Powód nie przedstawił rzetelnej argumentacji za przyjęciem takiego naruszenia.

W sprawie uchwały o zmianie umowy spółki (punkt 18 protokołu zgromadzenia wspólników z dnia 14 października 2013 roku) powód podniósł sprzeczność tej uchwały z art. 246 § 3 k.s.h. Zgodnie z tym przepisem, uchwała dotycząca zmiany umowy spółki, zwiększająca świadczenia wspólników lub uszczuplająca prawa udziałowe bądź prawa przyznane osobiście poszczególnym wspólnikom, wymaga zgody wszystkich wspólników, których dotyczy.

Również ten przepis stanowi odstępstwo od ogólnych zasad, zarówno udziału wspólników w zgromadzeniu wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, jak i –przede wszystkim - reguły większości niezbędnej do podejmowania uchwał, a więc wymogu większości bezwzględnej (art. 245 k.s.h.). Z drugiej strony, art. 246 § 3 k.s.h. ma respektować zasadę równości wspólników spółki z o.o. w jednakowych okolicznościach (art. 20 k.s.h.). Ponieważ nie zawiera on szczegółowego wskazania spraw, które podpadałyby pod sytuacje zwiększania świadczeń wspólników lub uszczuplania praw udziałowych bądź praw przyznanych osobiście poszczególnym wspólnikom, stąd powstaje w niniejszej sprawie potrzeba oceny, czy wyłączenie kompetencji zgromadzenia wspólników w sprawach rozporządzenia prawem lub zaciągnięcia zobowiązania do świadczenia ponad wartość określoną w art. 230 k.s.h. (bo o to chodzi w uchwale zawartej w punkcie 18 protokołu zgromadzenia wspólników z dnia 14 października 2013 roku), stanowi uszczuplenie praw udziałowych poszczególnych wspólników.

Na początek należy zauważyć, że zgodnie z art. 230 k.s.h. umowa spółki może stanowić o tym, że do rozporządzenia prawem lub zaciągnięcia zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego nie jest wymagana uchwała wspólników. Co więcej, w tym samym przepisie (zdanie drugie) wyłączono stosowanie art. 17 § 1 k.s.h. (a więc skutku nieważności czynności prawnej podjętej bez wymaganej ustawą uchwały wspólników) nawet gdy umowa spółki nie wyłączała wymogu uchwały wspólników dla podjęcia czynności rozporządzenia prawem lub zaciągnięcia zobowiązania do świadczenia o wartości dwukrotnie przewyższającej wysokość kapitału zakładowego. Powyższe oznacza, po pierwsze, że podjęcie takiej czynności bez uchwały wspólników nie stanowi o jej nieważności, a jedynie rodzić może odpowiedzialność zarządu na podstawie art. 293 k.s.h., a po drugie, że prawo wspólników do podejmowania uchwał w wymienionych sprawach, będące korelatem obowiązku uzyskania przez zarząd uchwały przed podjęciem w tych sprawach czynności, nie może być traktowane jako prawo udziałowe w rozumieniu art. 246 § 3 k.s.h. Zmiana umowy spółki stanowiąca o wyłączeniu niektórych czynności prawnych zarządu, w dopuszczalnym zakresie, o czym stanowi art. 230 k.s.h., spod wymogu uzyskania uchwały wspólników, stanowi sposób regulacji co do rozdziału kompetencji pomiędzy organami spółki. Trzeba pamiętać, że co do zasady to zarząd jest powołany do reprezentowania spółki, a więc dokonywania za nią czynności, prawnych.

Trzeba dodać, że za takim rozumieniem powołanego przepisu, w sprawie uszczuplenia praw udziałowych, przemawia przeważające orzecznictwo, w którym prezentowana jest jeszcze bardziej restryktywna interpretacja powołanej regulacji. W wyroku Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 5 czerwca 2008 roku stwierdzono, że do podjęcia uchwały dotyczącej zmiany umowy spółki, określającej przesłanki i tryb przymusowego umorzenia udziałów, wystarcza większość dwóch trzecich głosów; w wyroku z dnia 3 grudnia 2008 roku (V CSK 283/08, OSNC 2009, nr 12, poz. 170) Sąd Najwyższy stwierdził, że art. 246 § 3 k.s.h. nie znajduje zastosowania do uchwały wspólników o podwyższeniu kapitału zakładowego przez zmianę umowy spółki, która nie wymaga jednomyślności; w wyroku z dnia 7 maja 2010 roku (III CSK 246/09) Sąd Najwyższy uznał, że do uchwały o zmianie umowy spółki, którą ograniczono przyznane wspólnikom w tej umowie prawo pierwszeństwa nabycia udziałów w odniesieniu do udziałów przysługujących Skarbowi Państwa, art. 246 § 3 k.s.h. nie ma zastosowania.

Problematyczny jest zarzut sprzeczności uchwał nr 13, 15, 16, 17 i 18 z art. 58 § 1 k.c. w związku z art. 2 k.s.h., głównie dlatego, że wątpliwa jest podstawa do stosowania normy z art. 58 § 1 k.c. do badania zgodności z ustawą uchwał wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. W art. 2 k.s.h. przewidziana została możliwość odpowiedniego stosowania w sprawach tworzenia, organizacji, funkcjonowania, rozwiązywania, łączenia, podziału i przekształcenia spółek handlowych przepisów kodeksu cywilnego, jednak tylko gdy wymaga tego właściwość (natura) umowy spółki handlowej. Powyższe wskazuje, że do instytucji, które są przewidziane w kodeksie spółek handlowych (taką jest zaskarżalność uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością powództwem o stwierdzenie nieważności uchwały) możliwość stosowania przepisów kodeksu cywilnego należy traktować jako wyjątkową, w tym co do oceny zgodności podejmowanych uchwał z przepisami ogólnymi tego kodeksu.

Przechodząc do oceny samego przypisania inkryminacji stanowiącej o sprzeczności wymienionych w poprzednim akapicie uchwał z art. 58 § 1 k.c. należy stwierdzić, że nie zachodzi sprzeczność tych uchwał z postanowieniem o zabezpieczeniu roszczeń dotyczących tożsamych uchwał powziętych na zgromadzeniach wspólników z dnia 24 lipca 2013 roku w sprawie VIII GC 391/13. To zabezpieczenie polegało na wstrzymaniu wykonania tamtych uchwał, co w żaden sposób nie jest zniweczone podjęciem uchwał na zgromadzeniu w dniu 14 października 2013 roku. Niczego nie zmienia to, że uchwały te mogą stanowić o odwróceniu skutków zabezpieczenia, jednak samego zabezpieczenia, związanego z innymi przecież uchwałami, nie naruszają.

Tym samym nie było podstaw do stwierdzenia nieważności żadnej z zaskarżonych uchwał. Wszystkie natomiast uchwały podlegają uchyleniu.

Powód nie zarzucał sprzeczności żadnej z uchwał z umową spółki. W związku z powyższym pozostało rozważać, w kontekście twierdzeń pozwu, istnienie sprzeczności każdej z uchwał z dobrymi obyczajami. Zgodnie z art. 249 § 1 k.s.h. sprzeczność z dobrymi obyczajami nie jest wystarczającą przesłanką uchylenia uchwały wspólników spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Uchylenie to jest możliwe o ile zaskarżona uchwała godzi również w interesy spółki lub ma na celu pokrzywdzenie wspólnika. Obie te przesłanki wskazał powód żądając uchylenia uchwał wymienionych w pozwie.

Pojęcie dobrych obyczajów jest generalną klauzulą opartą o kryterium ocenne, zaczerpnięte z zasad powszechnej obyczajowości. Przez dobre obyczaje należy rozumieć takie zachowania, które wpływają pozytywnie na funkcjonowanie spółki i otoczenie gospodarcze, a związane z przestrzeganiem uczciwości kupieckiej przy prowadzeniu działalności gospodarczej. Kryterium tej przesłanki ma wyraźnie aspekt moralny a więc naruszenie dobry obyczajów ma miejsce gdy poddawane ocenie zachowanie można uznać za niegodziwe, bądź podjęte dla realizacji nagannych celów, ze szkodą dla interesów spółki. Działanie zgodne z dobrymi obyczajami musi z kolei spełniać warunek przyzwoitego postępowania, uwzględniającego w odpowiednim stopniu różne interesy służące spółce i wszystkim jej wspólnikom.

Jest wręcz rażącym naruszeniem dobrych obyczajów podejmowanie uchwał o identycznym znaczeniu lub o tożsamych celach z uchwałami, które zostały poddane zaskarżeniu po ich uprzednim uchwaleniu (to ostanie dotyczy uchwała nr 6-9, mających służyć zniweczeniu możliwości dochodzenia przez pozwaną spółkę odpowiedzialności odszkodowawczej od jej członka zarządu, prokurenta oraz od wspólnika większościowego). Nie sposób zaprzeczyć, że powzięcie takich uchwał ma prowadzić do uzyskania przez pozwanego w procesie prowadzonym na skutek wniesienia powództwa o uchylenie podjętych uchwał o identycznym znaczeniu lub o tożsamych celach, niezależności od wyniku tamtego postępowania. Działanie takie można porównać do uporczywego powstrzymania się od wykonywania wynikających z orzeczeń sądowych obowiązków określonego zachowania się (spotykanego w sytuacjach po zakończeniu postępowań z zakresu ochrony dóbr osobistych, nieuczciwej konkurencji, prawa własności przemysłowej, itp.).

Powyższe nie wprost potwierdził pełnomocnik pozwanej na rozprawie poprzedzającej wydanie wyroku, gdy stwierdził, że zamiar powtórzenia uchwał z dnia 24 lipca 2013 roku, zaskarżonych przez powoda, miał na celu usunięcie niepewności prawnej do czasu zakończenia postępowania w sprawie uchwał z dnia 26 lipca 2013 roku. Nawiązując do tego godzi się zauważyć, że pozwana spółka wskazała przez to również i to, że traktuje swój interes jako tożsamy z interesem jednego tylko ze wspólników, choć była przeciwnikiem procesowym tego wspólnika w sprawie z jego powództwa o stwierdzenie nieważności uchwał zgromadzenia wspólników z dnia 26 lipca 2013 roku.

Nie da się obronić twierdzenia, że takie działanie jest zgodne z regułami uczciwości kupieckiej, czy też spełnia warunek przyzwoitego postępowania. Jawi się to jako tym bardziej oczywiste w sytuacji, gdy można bronić poglądu, że zaskarżone przez powoda w postępowaniu prowadzonym w tutejszym Sądzie pod sygnaturą VIII GC 391/13 uchwały z dnia 24 lipca 2013 roku, nie zostały usunięte z obrotu, przynajmniej do czasu prawomocnego zakończenia tamtego postępowania (por. uchwałę składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 18 września 2013 roku, III CZP 13/13, OSNC 2013/3/23).

W związku z zabezpieczeniem powództwa w sprawie VIII GC 391/13, poprzez wstrzymanie wykonania zaskarżonych uchwał, podjęcie uchwał o identycznym znaczeniu lub tożsamych celach podczas zgromadzenia wspólników pozwanej spółki w dniu 14 października 2013 roku, stanowi też o próbie usunięcia skutków zakazów wydanych w orzeczeniu sądowym, mimo formalnego respektowania tych zakazów. Nawiązując do wcześniejszych rozważań należy skonkludować, że o ile takie działanie nie stanowi o sprzeczności uchwał powziętych w dniu 14 października 2013 roku z ustawą, o tyle jest działaniem sprzecznym z dobrymi obyczajami.

Sytuacja w której po zaskarżeniu przez wspólnika konkretnych uchwał przeciwna mu większość podejmuje na kolejnym zgromadzeniu wspólników uchwały o identycznym znaczeniu lub w tożsamych celach poddaje się ocenie jako stan zmierzania do pokrzywdzenia tego wspólnika, który takiego zaskarżenia dokonał. Stanowi sygnał od spółki, że jego działania, będące niewątpliwie wykonywaniem prawa, nie mogą odnieść skutku, choćby po jego stronie było prawo. Konsekwencje dla wspólnika są dwojakie: zagrożenie osiągnięcia celu zaskarżenia uchwał podjętych poprzednio, zniweczenie możliwości zaskarżania uchwał podjętych na kolejnych zgromadzeniach. Dalekosiężną konsekwencją jest całkowita marginalizacja tego wspólnika, a przez to zniweczenie sensu jego uczestnictwa w spółce. Ilustracją takiego właśnie podejścia większości decydującej o podjęciu zaskarżonych uchwał jest przebieg zgromadzenia wspólników pozwanej spółki z dnia 12 września 2014 roku.

Uchwała godzi w interesy spółki, gdy pogarsza, rzeczywiście lub potencjalnie, jej sytuację, a więc np. powoduje uszczuplenie majątku, ogranicza zysk spółki, uderza w dobre imię spółki lub jej organów, chroni interesy osób trzecich kosztem interesów spółki, zagraża jej bytowi, itp. ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 listopada 2006 r., sygn. akt I ACa 137/06, Lex nr 307269). Uchwała godząca w interes spółki narusza też dobre obyczaje (por. J. Namitkiewicz, Kodeks handlowy. Komentarz, t. II, Warszawa 1935, s. 215).

W tym kontekście warto również odwołać do natury spółki kapitałowej, której cele wiązane są z użyciem kapitału, bardziej niż substratu osobowego. T. przy ocenie podejmowanych uchwał ważkie znaczenie winny mieć cele spółki, jej interesy, nie zaś partykularne interesy wspólników, zwłaszcza sprzeczne z interesami innych wspólników, interesy spółki, które stanowią pochodną realizacji jej celu. W przypadku konfliktów interesów interes spółki jest interesem nadrzędnym. Uchwała wspólników godzi w interes spółki, gdy w ujemny sposób wpływa na szeroko pojętą sferę jej interesów, zwłaszcza, choć nie tylko, majątkowych ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 23 listopada 2006 r., op. cit.). Godzenie w interesy spółki należy więc traktować bardzo szeroko, nie ma ono sprowadzać się tylko do aktualnej sytuacji, ale też polegać na zagrożeniu ujemnymi skutkami w przyszłości.

Odnosząc uwagi wskazane w ostatnim akapicie do niniejszej sprawy należy powtórzyć, że w niniejszej sprawie nie chodziło o wiążącą ocenę umowy pomiędzy pozwaną spółką a większościowym jej wspólnikiem z dnia 15 czerwca 2009 roku. Trzeba jednak respektować ocenę stanowiącą podstawę rozstrzygnięcia w sprawie prowadzonej w tutejszym Sądzie pod sygnaturą VIII GC 361/12, że umowa ta miała skutek zbycia przez pozwaną własnego przedsiębiorstwa wspólnikowi większościowemu. W tym kontekście, oraz uwzględniając powyższą abstrakcyjną identyfikację stanu naruszenia interesu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, a in conctreto mając na uwadze kolejne działania pozwanej spółki, stanowiące kontynuację działań określonych w powołanej umowie, czego wyrazem jest przebieg i decyzje podjęte podczas zgromadzenia wspólników pozwanej spółki w dniu 12 września 2014 roku, należy uznać uchwały powzięte podczas zgromadzenia wspólników w dniu 14 października 2013 roku, a zaskarżone pozwem w niniejszej sprawie, za sprzeczne z interesem pozwanej spółki. Należy dodać, że sprzeczne z interesem spółki jest też takie działanie, które stawi wyraz tożsamości jej woli z wolą jej niektórych wspólników (tu: większościowego wspólnika), przeciwko woli pozostałych (tu: powoda), zwłaszcza gdy zostało podważone prawomocnym orzeczeniem sądowym (jak w sprawie VIII GC 361/12).

W tym kontekście należy uznać za sprzeczną z interesem pozwanej spółki również uchwałę o zmianie umowy spółki, zmierzającą do wyłączenia przy podejmowaniu czynności prawnych rozporządzenia prawem lub zaciągnięcia zobowiązania wymogu uzyskania uchwały wspólników, niezależnie od wysokości świadczenia. Uchwała ta stanowiła powtórzenie jednej z uchwał zgromadzenia wspólników z dnia 24 lipca 2013 roku, a następnie zaskarżonych przez powoda, w związku z czym prowadzone jest w tutejszym Sądzie postępowanie w sprawie VIII GC 391/13. Nie sposób wyłączyć tej uchwały z sekwencji czynności zmierzających do kontynuowania zamierzeń, których wyrazem jest umowa z dnia 15 czerwca 2009 roku, jako mająca na celu zbycie przedsiębiorstwa pozwanej spółki, a przez to zaprzeczyć, że ta zmiana ma właśnie na celu wyłączenie kontroli wspólników nad tymi właśnie czynnościami, gdy ich dokonanie zostało zakwestionowane rozstrzygnięciem w sprawie VIII GC 361/12.

Podobnie należy ocenić uchwałę o udzieleniu absolutorium zarządowi za rok obrotowy 2012/2013. Należy powtórzyć, że uchwała ta stanowi powtórzenie jednej z uchwał powziętych podczas zgromadzenia wspólników w dniu 24 lipca 2013 roku, a następnie zaskarżonych przez powoda, w związku z czym prowadzone jest w tutejszym Sądzie postępowanie w sprawie VIII GC 391/13. Niezależnie od tego, członkiem jednoosobowego zarządu pozwanej spółki jest W. D., a więc osoba, wobec której możliwe jest dochodzenie odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu szkody wyrządzonej spółce poprzez zawarcie i wykonywanie umowy pomiędzy pozwaną spółką a jej większościowym wspólnikiem z dnia 15 czerwca 2009 roku. Uchwała ta może być zatem postrzegana jako działanie mające na celu zniweczenie potencjalnej odpowiedzialności odszkodowawczej tej osoby wobec pozwanej spółki, a tym samym stanowić działanie sprzeczne z jej interesem.

Na koniec należy odnieść się do wniosku pozwanej o umorzenie postępowania w sprawie powództwa o stwierdzenie nieważności albo uchylenie uchwał wymienionych w punktach 6, 7, 8, 9, 15, 16, 17 protokołu zgromadzenia wspólników z dnia 14 października 2013 roku, uzasadnianego tym, że w sprawie prowadzonej przez tutejszy Sąd pod sygnaturą VIII GC 398/13 stwierdzono nieważność uchwał nr 1 i 2 zgromadzenia wspólników pozwanego spółki z dnia 26 lipca 2013 roku, zawierających postanowienie o wystąpieniu z powództwem przeciwko osobom ponoszącym odpowiedzialność solidarną z tytułu wyrządzenia spółce szkody poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15 czerwca 2009 roku o rozwoju projektów dotyczącej projektów farm wiatrowych w Polsce, zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, a mianowicie przeciwko prezesowi zarządu W. D., prokurentowi C. S. oraz wspólnikowi (...) z siedzibą w D., Niemcy”, oraz postanowienie w sprawie ustanowienia powoda jako pełnomocnika pozwanej spółki w sporze sądowym przeciwko W. D., C. S. oraz (...), o ich solidarną odpowiedzialność odszkodowawczą z tytułu szkody wyrządzonej pozwanej spółce poprzez zawarcie i wykonywanie umowy z dnia 15 czerwca 2009 roku zmienionej aneksem z dnia 6 stycznia 2012 roku, przez co zbędne stało się według pozwanej badanie uchwał, których powzięcie było konsekwencją uchwał nr 1 i 2 zgromadzenia wspólników z dnia 26 lipca 2013 roku. Wniosek pozwanej jest bezzasadny. Zgodnie z art. 355 § 1 k.p.c. sąd wydanie postanowienie o umorzeniu postępowania jeżeli powód cofnął pozew ze skutkiem prawnym lub jeżeli wydanie wyroku stało się z innych przyczyn zbędne lub niedopuszczalne. Żadna z tych sytuacji nie ma miejsca w niniejszej sprawie. Umorzenie postępowania zgodnie z wnioskiem pozwanej stanowiłoby pozbawienie powoda prawa do sądu w sprawie cywilnej, jaką jest niewątpliwie sprawa wszczęta wniesionym przez niego pozwem.

Rozstrzygnięcie zapadłe w niniejszej sprawie oznacza, że powód wygrał sprawę połowicznie (przegrał proces o stwierdzenie nieważności uchwał wskazanych w pozwie, a wygrał proces o ich uchylenie). Wobec powyższego, kierując się dyrektywami art. 100 k.p.c. w związku z art. 98 § 1 k.p.c. należało znieść koszty zastępstwa procesowego pomiędzy stronami. Ponieważ powód wygrał proces w zakresie uchylenia uchwał w całości, stąd należało obciążyć pozwaną zwrotem poniesionych w związku z zaskarżeniem tych uchwał opłat sądowych.