Sygn. akt I ACa 1359/14
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 19 grudnia 2014 r.
Sąd Apelacyjny w Krakowie – Wydział I Cywilny
w składzie:
Przewodniczący: |
SSA Wojciech Kościołek |
Sędziowie: |
SSA Maria Kus-Trybek (spr.) SSA Grzegorz Krężołek |
Protokolant: |
sekr.sądowy Marta Matys |
po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2014 r. w Krakowie na rozprawie
sprawy z powództwa K. D.
przeciwko (...) Sp. z o.o. w K.
o wydanie ruchomości
na skutek apelacji powoda
od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Gospodarczego w Krakowie
z dnia 16 czerwca 2014 r. sygn. akt IX GC 519/13
1. oddala apelację;
2. zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 2.700 zł (dwa tysiące siedemset złotych) tytułem kosztów postępowania apelacyjnego.
Sygn. akt I ACa 1359/14
Powód K. D. wnosił o nakazanie stronie pozwanej (...) sp. z o.o. w K., wydanie ruchomości, jakie znajdują się w jej posiadaniu, w tym: separatora, rozdzielni średniego napięcia, agregatu chłodniczego (...), dwóch przyczep niskopodwoziowych, przyczepy rolniczej ciągnikowej, dwóch pieców parowych, dziewięciu parowników amoniakalnych, dwóch dochładzaczy, dwóch tuneli, dwóch kominów metalowych, wózka podnośnikowego oraz zasądzenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazywał, że przedmiotowe ruchomości stanowiły własność Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego (...) z siedzibą w W., a powód nabył je w wyniku umowy sprzedaży. Podnosił, że przedmiotowe ruchomości znajdują się na terenie pozwanego, który uniemożliwia ich odbiór.
Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów postępowania. Podnosił, że powód nie wykazał, że jest właścicielem przedmiotowych ruchomości.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 16 czerwca 2014r. Sąd Okręgowy oddalił powództwo i zasądził od powoda na rzecz strony pozwanej koszty procesu w kwocie 3617 zł.
Rozstrzygnięcie wydał w oparciu o następująco ustalony stan faktyczny sprawy.
W dniu 26 września 2001r. i 13 grudnia 2001r. Bank (...) S.A. i Chłodnie (...) sp. z o.o. w K. sporządziły dokumenty oznaczone numerami (...) i (...), nazwane umowami przewłaszczenia rzeczy oznaczonych co do tożsamości. Ponadto w dniu 3 grudnia 2001r. sporządziły dokument oznaczony nr (...), dotyczący ustanowienia zastawu rejestrowego na rzeczach ruchomych stanowiących całość gospodarczą o zmiennym składzie. Na ruchomościach objętych pozwem nie ustanowiono zastawu rejestrowego. Przedmioty te zostały objęte wśród innych maszyn i urządzeń należących do przedsiębiorstwa (...) umowami o przewłaszczenie w celu zabezpieczenia kredytów udzielonych w kwotach 500.000 USD i 10.000.0000 PLN. Nakazem zapłaty z dnia 29 października 2002r. sygn. akt VI NGC 1301/02 Sąd Okręgowy w Rzeszowie zasądził od Chłodni (...) sp. z o.o. jako dłużnika solidarnego na rzecz Banku (...) S.A. niespłacone kredyty w kwocie 5.044.959,39 zł z odsetkami i kosztami. W treści umowy przelewu wierzytelności z dnia 1 marca 2013r. zawartej pomiędzy Niestandaryzowanym Sekurytyzacyjnym Funduszem Inwestycyjnym Zamkniętym (...) z siedzibą w W., a powodem wskazano, że Fundusz na podstawie umowy przelewu z dnia 5 września 2006r. nabył od (...) wierzytelności z tytułu kredytów udzielonych Chłodniom wraz ze wszystkimi zabezpieczeniami. Na tej podstawie Fundusz uzyskał na swoją rzecz klauzulę wykonalności nakazu zapłaty o sygn. akt VI GNc 1301/02 i wnioskiem z dnia10 lutego 2011r. wystąpił do Komornika Sądowego o wszczęcie i prowadzenie egzekucji z ruchomości zarówno objętych zastawem rejestrowym, jak i umowami przewłaszczenia. Domagał się zajęcia i oddania maszyn oraz urządzeń pod dozór prezesa spółki z o.o. O. R. K.. Spółka ta w tym czasie na podstawie umowy z syndykiem Chłodni (...) dzierżawiła jeden z zakładów upadłego mieszczący się w K. przy ul. (...). Komornik nie przystąpił do egzekucji należności, a pismem z 17 lutego 2011r. zawiadomił dłużnika o wszczęciu postępowania egzekucyjnego w celu odebrania ruchomości i wydania ich Funduszowi po czym w celu potwierdzenia dokonania czynności z art. 1041 k.p.c. w tym samym dniu sporządził protokół odebrania przewłaszczonych przedmiotów i oddania ich na przechowanie R. K. na podstawie art. 1042 k.p.c.. W dniu 21 lutego 2011r. Komornik zasugerował wierzycielowi zmianę wniosku o wszczęcie egzekucji, co Fundusz uczynił z datą wsteczną. Komornik na podstawie wyników oszacowania zamieścił w prasie ofertę sprzedaży przewłaszczonych maszyn i urządzeń, korzystając w załatwieniu tych z spraw z pomocy (...) S.A. Gdy przedsiębiorca K. D. zgłosił chęć ich nabycia polecono mu skontaktowanie się z Funduszem w celu zawarcia umowy sprzedaży. W dniu 1 marca 2013r. B. N. Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty i przedsiębiorca K. D. zawarli umowę sprzedaży rzeczy przewłaszczonych umowami nr (...) za cenę 163.000 zł, którą powód zapłacił. Powód udał się do zakładu przy ul. (...). S. w K. celem odebrania ruchomości, jednak pozwany uniemożliwił mu to.
Dokonując oceny prawnej wskazał, że powodowi nie przysługuje prawo własności maszyn i urządzeń znajdujących się w obiekcie użytkowanym przez pozwaną spółkę. W tym zakresie wskazał, że nieważna była czynność prawna przeniesienia własności ruchomości na rzecz banku, a to z uwagi na nieważność umowy przewłaszczenia. Za sprzeczne z prawem i co za tym idzie nieważne uznał Sąd czynności Komornika dokonane względem przedmiotowych ruchomości w toku postępowania egzekucyjnego. W ocenie Sądu Okręgowego, w sytuacji gdy nie zostało wykazane to, że Bank (...) jako zbywca praw z umów przewłaszczenia był właścicielem ruchomości, to również umowa z dnia 1 marca 2013r. nie mogła wywołać skutku.
Apelację od wyroku złożył powód i zaskarżając go w całości wniósł o jego zmianę poprzez nakazanie pozwanej wydania powodowi wszystkich ruchomości objętych żądaniem pozwu oraz zasądzenie na rzecz powoda kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów zastępstwa adwokackiego przed Sądem I i II instancji wg. norm prawem przepisanych.
Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:
I. naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 65 § 1 i § 2 k.c. ,,poprzez dokonanie błędnej wykładni umów przewłaszczenia na zabezpieczenie nr (...) oraz (...), manifestującą się w przyjęciu, że umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie nie wywierają skutku prawno-rzeczowego i nie przenoszą prawa własności rzeczy objętych umową przywłaszczenia w sytuacji, gdy istotą zawartych umów było zabezpieczenie rzeczowe udzielonego kredytu, a prawo własności ruchomości objętych umowami przewłaszczenia zostało przeniesione na kredytodawcę, który w wyniku braku spłaty kredytu był upoważniony do rozporządzenia tymi ruchomościami, a tym samym zarówno kredytobiorca jak i nabywca przelewu wierzytelności z tytułu umowy kredytu wraz z przedmiotowym zabezpieczeniem był uprawniony do skutecznego rozporządzenia prawem własności spornych ruchomości, co w konsekwencji każe przyjąć, iż powód skutecznie nabył prawo własności spornych urządzeń;
II. naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 101 § 1 ustawy Prawo bankowe w zw. z art. 140 k.c. poprzez ich błędną wykładnię przejawiająca się w przyjęciu, że pierwszy z przytoczonych przepisów, „jako norma ze sfery prawa publicznego nie dotyczy stosunków cywilnoprawnych, tym samym nie odwołuje się do własności w znaczeniu prawa rzeczowego, lecz do własności w znaczeniu ekonomicznym - władania przedmiotami materialnymi w sytuacji, gdy umowa przewłaszczenia na zabezpieczenie jest umową cywilnoprawną, nienazwaną, wykorzystującą instytucje prawa cywilnego, a jej immanentną cechą jest przeniesienie prawa własności rzeczy pod warunkiem (zawieszającym bądź rozwiązującym) i jako taka nie jest sprzeczna z treścią prawa własności, a nadto przepisy prawa bankowego nawet jeśli je uznać za normy prawa publicznego - z czym strona skarżąca się nie zgadza, nie stanowią materialnej podstawy do zawarcia umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie, bowiem są nimi jedynie przepisy k.c., a zatem treści przedmiotowych umów nie stoją w sprzeczności z treścią art. 140 k.c.;
III. naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 65 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 140 k.c. poprzez błędną wykładnię treści umów nr (...) polegającą na przyjęciu, że jako umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie są sprzeczne z art. 140 k.c. ponieważ wprowadzają ograniczenie czasowe korzystania z rzeczy, co wg Sądu jest sprzeczne z treścią prawa własności w sytuacji, gdy przedmiotowe i umowy nie wprowadzają ograniczeń, co do korzystania z rzeczy lecz dotyczą przeniesienia prawa własności ruchomości pod warunkiem na rzecz kredytodawcy, pozostawiając jednocześnie przedmiotowe rzeczy we władaniu kredytobiorcy, a nadto umowy te zostały zawarte zgodnie z zasadą swobody umów i nie sprzeciwiają się ani naturze stosunku prawnego przewłaszczenia, ani ustawie, a tym bardziej zasadom współżycia społecznego;
IV. naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 140 k.c. w zw. z art. 89 k.c. poprzez ich błędną wykładnię uznającą, że „przeniesienie praw rzeczowych do czasu spłaty kredytów” jest czynnością bezwzględnie nieważną w sytuacji, gdy czynność prawna może wywoływać skutki pod warunkiem chyba, że sprzeciwia się temu ustawa lub właściwość danej czynności prawnej, a żadna z powyższych przeszkód w niniejszej sprawie nie występuje;
V. naruszenie przepisów prawa materialnego w postaci art. 58 § 1 i § 2 k.c. w zw. z art. 140 k.c. poprzez ich nieprawidłowe zastosowanie przejawiające się w błędnym założeniu, że skoro „cechą własności jest brak ograniczenia czasowego korzystania z rzeczy”, to umowy nr (...) jako umowy przewłaszczenia na zabezpieczenie „o ile miałyby dotyczyć przeniesienia praw rzeczowych do czasu spłaty kredytów, byłyby bezwzględnie nieważne”, w sytuacji, gdy podstawową funkcją i celem umów przewłaszczenia na zabezpieczenie jest przeniesienie prawa własności rzeczy pod warunkiem, na okres spłaty kredytu, przy jednoczesnym pozostawieniem przedmiotu zabezpieczenia we władaniu dłużnika, co w żaden sposób nie jest sprzeczne z treścią art. 140 k.c., ponieważ to kredytodawca na czas spłaty zobowiązania staje się właścicielem rzeczy, a kredytobiorca jest jedynie ich posiadaczem, a nadto powyższy stosunek prawny powstaje na podstawie odrębnej zgodnej z zasadą swobody umów czynności prawnej, niesprzecznej z ustawą nie mającej na celu jej obejścia oraz nie sprzeciwiającej się zasadom współżycia społecznego;
VI. naruszenie przepisu postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku w postaci art. 233 § 1 k.p.c. poprzez sprzeczną z zasadami logiki ocenę materiału dowodowego przejawiającą się w jednoczesnym wskazaniu przez Sąd I instancji, że:
- sporne ruchomości „co ustalono w sposób bezsporny toku procesu, zostały objęte (...) umowami o przewłaszczenie w celu zabezpieczenia
-„ Bank (...) jako zbywca praw z umów przewłaszczenia nie był właścicielem również umowa z 1 marca 2013r. nie mogła wywołać skutku”,
w sytuacji, gdy Sąd prawidłowo ustalił, że sporne ruchomości były objęte umową przewłaszczenia, to w razie braku spełnienia warunku - spłaty zaciągniętego przez dłużnika kredytu, prawidłowym wnioskiem winno być ustalenie, że Bank (...) był właścicielem przedmiotowych ruchomości, a tym samym był uprawniony do rozporządzania nimi;
VII. naruszenie przepisu postępowania mające istotny wpływ na treść zaskarżonego wyroku w postaci art. 328 § 2 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i niewyjaśnienie w treści uzasadnienia wyroku:
- dlaczego w ocenie Sądu powodowi nie przysługują prawa do spornych ruchomości,
- na jakiej podstawie faktycznej i prawnej Sąd uznał, że umowy przewłaszczenia na zabezpieczenia są bezwzględnie nieważne,
- na jakiej podstawie i w jakiej części Sąd nadał przymiot wiarygodności przeprowadzonym dowodom, a którym dowodom tej wiarygodności odmówił, a przez co nie sposób dokonać prawidłowej weryfikacji toku argumentacji I instancji uzasadniającego zapadłe orzeczenie.
Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:
Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności należy ustosunkować się do zarzutów skierowanych przeciw ustaleniom faktycznym poczynionym przez Sąd Okręgowy oraz treści uzasadnienia do wyroku.
Zaskarżone orzeczenie poddaje się kontroli instancyjnej, a podniesiony zarzut w zakresie naruszenia art. 328 § k.p.c., nie zawiera argumentacji dotyczącej ewentualnego wpływu tego naruszenia na wynik sprawy. Zarzut ten jest przewidziany dla sytuacji braku możliwości odtworzenia toku rozumowania Sądu I instancji i przyczyn wyrażonego stanowiska, a z taką sytuacją nie mamy do czynienia na gruncie przedmiotowej sprawy. Jakkolwiek uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego z uwagi na jego konstrukcję i połączenie w ramach jednej części rozważań prawnych oraz ustaleń faktycznych może tworzyć pewne trudności w odtworzeniu toku rozumowania sądu, to jednak nie dyskwalifikuje tego uzasadnienia jako podstawy do wyrażenia oceny stanowiska Sądu I instancji. Wbrew zarzutom skierowanym w tym kierunku Sąd Okręgowy wskazał, że za twierdzeniem o nieprzysługiwaniu powodowi praw do spornych nieruchomości stoi ocena, że umowy o przewłaszczenie jakie łączyły (...) z pierwotnym dłużnikiem były nieważne. Kwestia zasadności takiej oceny będzie przedmiotem dalszych rozważań w ramach oceny prawnej. Wobec powyższego nie mógł również odnieść skutku zarzut braku wskazania podstawy faktycznej takiego stanowiska. Również brak wyraźnego wyodrębnienia w uzasadnieniu do wyroku części zawierającej ocenę materiału dowodowego, nie dyskwalifikuje tego uzasadnienia, w sytuacji gdy stan faktyczny w przeważającej części był niesporny, a kwestia kluczowa dla wydanego w sprawie orzeczenia wiązała się z wykazaniem prawa własności przedmiotowych ruchomości przez powoda. Niezasadny był również zarzut naruszenia art. 233 §1 k.p.c., który apelujący wiąże z ze sprzecznością ustaleń, w ramach których Sąd Okręgowy z jednej strony wskazuje, że przedmiotowe ruchomości były objęte umowami przewłaszczenia, z drugiej zaś podnosi, że Bank (...) jako zbywca praw z umów przewłaszczenia nie był właścicielem, a zatem umowa z 1 marca 2013r. nie mogła odnieść skutku. Rozstrzygnięcie tego problemu wykracza poza ustalenia faktyczne i będzie przedmiotem oceny prawnej. Z ustaleń tych wynika jedynie to, że powód oraz Fundusz w swoich oświadczeniach wskazywali, że czynności takie miały miejsce, co nie jest równoznaczne z ustaleniem, że faktycznie doszło do skutecznego przeniesienia prawa własności ruchomości. Powyższe wobec podniesionych przez stronę pozwaną zarzutów wymagało wykazania, że prawo własności przedmiotowych ruchomości w pierwszej kolejności przeszło na Bank, następnie na Fundusz, zaś w dalszej kolejności na powoda. Skoro w aktach sprawy brak było umowy przeniesienia własności ruchomości na Fundusz, to niewystarczające dla przyjęcia, że do takiej czynności doszło było potwierdzenie, że sama wierzytelność stwierdzona tytułem wykonawczym przeszła na ten podmiot.
Wobec powyższego poczynione przez Sąd Okręgowy ustalenie uporządkowane w ramach niniejszego uzasadnienia Sąd Apelacyjny, co do zasady podziela i przyjmuje je za własne.
Przenosząc dalsze rozważania na ocenę zarzutów naruszenia prawa materialnego, podzielić należy w części stanowisko apelującego, co jednak z przyczyn wskazanych poniżej, nie miało wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. W szczególności należy podzielić zarzuty w zakresie w jakim skierowane są przeciwko ocenie wyrażonej przez Sąd Okręgowy, co do nieważności wszelkich umów przewłaszczenia ruchomości, na zabezpieczenie wierzytelności, która to ocena oparta jest na błędnym założeniu, że taka konstrukcja nie jest w ogóle dopuszczalna. Nie jest przy tym zasadne twierdzenie, że wyłączną podstawą takiej umowy jest art. 101 §1 ustawy prawo bankowe, który to przepis jako sprzeczny z normami prawa cywilnego powodował nieważność takiej umowy. Taka umowa w świetle zasady swobody umów jest dopuszczalna i brak jest jakichkolwiek podstaw do kwestionowania jej ważności z góry. W przypadku zawarcia takiej umowy i braku spłaty wierzytelności przez dłużnika, bank mógł niewątpliwie rozporządzać ruchomościami stanowiącymi przedmiot przewłaszczenia. Powyższe nie zmienia jednak prawidłowej co do zasady oceny, że powód nie wykazał tego, że przysługuje mu prawo własności tych ruchomości. To nie Bank jest powodem w przedmiotowym postępowaniu, lecz trzeci z kolei nabywca wierzytelności, który wbrew podniesionym zarzutom, nie wykazał ciągu przejścia prawa własności. Dotyczy to przejścia prawa własności z Banku na Fundusz. W aktach sprawy brak jest umowy przeniesienia własności tych rzeczy na rzecz Funduszu, a nie jest wystarczające dla poczynienia takiego ustalenia odwołanie się do oświadczenia zawartego w umowie pomiędzy powodem a Funduszem, w szczególności, gdy strona pozwana w toku niniejszego postępowania zakwestionowała prawo własności powoda. Ciężar wykazania tej okoliczności w świetle art. 6 k.c. spoczywał w tym wypadku na powodzie. Nie było w tym zakresie przydatne również ustalenie poczynione przez Sąd, co do nabycia samej wierzytelności stwierdzonej tytułem wykonawczym w postaci nakazu zapłaty przez Fundusz, bowiem umowa przelewu wierzytelności, nie powoduje tego skutku, że dochodzi do przejścia prawa własności ruchomości przewłaszczonych na jej zabezpieczenie. Na podstawie art. 509 § 2 k.c. nie przechodzą na nabywcę wierzytelności prawa ściśle związane z osobą cedenta (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 maja 2004 r., III CSK 545/02, nie publ.). Prawami związanymi z wierzytelnością, które przechodzą na nabywcę wierzytelności są, co do zasady, prawa o charakterze obligacyjnym i rzeczowym zabezpieczające daną wierzytelność. Są one ukształtowane jako prawa o charakterze akcesoryjnym w stosunku do wierzytelności, które zabezpieczają. Akcesoryjność tych praw przejawia się w tym, że co do zasady, istnienie i zakres tych praw zależy od istnienia i zakresu wierzytelności, którą prawa akcesoryjne zabezpieczają. Przewłaszczenie na zabezpieczenie jest instytucją wytworzoną przez obrót prawny. W przypadku zawarcia tego typu umowy przeniesione rzeczywiście prawo własności rzeczy stanowi zabezpieczenie wierzytelności (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 1992 r., II CRN 87/92, OSNC 1993, Nr 5, poz. 89). Nie jest to jednak prawo o charakterze akcesoryjnym w stosunku do zabezpieczonej wierzytelności. Cecha akcesoryjności prawa rzeczowego powinna bowiem wynikać z wyraźnego przepisu. Zgodnie z zasadą numerus clausus praw rzeczowych ograniczonych, katalog, treść oraz konstrukcja praw rzeczowych, a więc praw skutecznych erga omnes, może być kształtowana jedynie przez prawodawcę. Uczestnicy obrotu prawnego są w tej mierze pozbawieni jakichkolwiek kompetencji (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 listopada 1997 r., I CKN 321/97, nie publ.). W związku z tym tylko, ustawa może wskazywać, jakie prawo rzeczowe ma w szczególności charakter prawa akcesoryjnego. W prawie polskim akcesoryjnymi prawami rzeczowymi są jedynie hipoteka, zastaw oraz zastaw rejestrowy, o czym stanowią wskazane wcześniej przepisy. Takiego charakteru nie ma prawo własności ruchomości przewłaszczonej na zabezpieczenie. Mimo że zawarcie umowy przewłaszczenia ruchomości na zabezpieczenie jest funkcjonalnie związane z zabezpieczoną wierzytelnością, to istnienie i zakres prawa własności do przewłaszczonej ruchomości nie jest uzależniony od istnienia i zakresu zabezpieczonej wierzytelności. W szczególności spłata wierzytelności nie powoduje wygaśnięcia prawa własności rzeczy przewłaszczonego na rzeczy będącej przedmiotem umowy o przeniesienie własności w celu zabezpieczenia. Stan wygaśnięcia wierzytelności jest jedynie przesłanką, której powstanie daje dłużnikowi uprawnienie do żądania od wierzyciela spełnienia uzasadnionego zobowiązaniem obowiązku świadczenia woli przeniesienia na niego z powrotem własności nieruchomości (por. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 2000 r., III CKN 246/00). Tym samym wobec braku wykazania przez powoda, że pomiędzy Bankiem, a Funduszem doszło nie tylko do przelewu wierzytelności, ale również przeniesienia własności ruchomości stanowiących zabezpieczenie tych wierzytelności, stanowisko Sądu Okręgowego w zakresie w jakim wskazał on, że powód nie wykazał prawa własności rzeczy, o których wydanie wnosi, jego roszczenie nie mogło zostać uwzględnione. Roszczenie windykacyjne zarezerwowane jest bowiem dla właściciela, a zatem co do zasady wymaga wykazania, że powodowi przysługuje to prawo.
Brak podstaw do zmiany orzeczenia w zakresie merytorycznym i oddalenie apelacji, czyniło zasadnym rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zawarte w zaskarżonym wyroku.
Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny oddalił apelację powoda działając na podstawie art. 385 k.p.c.
O kosztach postępowania apelacyjnego orzekł Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. mając na uwadze to, że apelacja powoda została w całości oddalona przy określonej na kwotę 138.500 zł wartości przedmiotu zaskarżenia. Strona pozwana zarówno przed Sądem I instancji jak również w toku postępowania apelacyjnego była reprezentowana przez pełnomocnika w osobie adwokata M. M., który złożył odpowiedź na apelację domagając się zasądzenia kosztów tego postępowania. Wysokość wynagrodzenia pełnomocnika w stawce minimalnej ustalił Sąd w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokatów oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (§6 pkt. 6 w zw. z §13 ust. 1 pkt 2).