Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2014 r. w Gliwicach

sprawy E. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o prawo do niezrealizowanego świadczenia

na skutek odwołania E. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

z dnia 8 lipca 2014 r. nr E- (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje ubezpieczonej prawo do niezrealizowanego świadczenia po zmarłej w dniu 12 kwietnia 2014 r. J. W., w postaci emerytury za miesiąc kwiecień 2014 r.

(-) SSO Janina Kościelniak

Sygn. akt VIII U 1496/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. zaskarżoną decyzją
z dnia 8.07.2014 r., odmówił ubezpieczonej E. W. przyznania prawa do niezrealizowanego świadczenia w oparciu o przepis art. 136 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227), art. 18 ustawy z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U., nr 237, poz. 1656 ze zm.), art. 10 ustawy z dnia 22.05.2009 r. o nauczycielskich świadczeniach kompensacyjnych (Dz. U., nr 97, poz. 800 ze zm.).

Z powyższą decyzją nie zgodziła się ubezpieczona. W uzasadnieniu skarżąca wskazała, że jest jedyną krewną zmarłej J. W. oraz sprawowała wyłączną i osobistą opiekę nad w/w w czasie choroby i pobytu w szpitalu, dokonywała niezbędnych zakupów oraz konsultacji lekarskich, a po śmierci zorganizowała pogrzeb i pochówek uprawnionej do żądanego świadczenia babci.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS wniósł o jego oddalenie. Organ rentowy wyjaśnił, że J. W. nie pozostawała na utrzymaniu skarżącej z uwagi na ustalone prawo do emerytury, a okoliczności tej nie zmienia fakt opiekowania się zmarłą.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. W. urodziła się (...) Decyzją z dnia 30.08.1980 r. w/w ustalono prawo do wcześniejszej emerytury, którą wypłacano od 31.08.1980 r.

W dniu 12.04.2014 r. J. W. zmarła.

Jak wynika z decyzji z dnia 14.03.2011r., tj. decyzji waloryzującej emeryturę w/w, poprzedzającej datę zgonu, wysokość świadczenia do wypłaty od 1.03.2011 r. ustalono na kwotę 1267,32 zł.

Z uwagi na powyższe zdarzenie, uprawnionej do emerytury nie wypłacono świadczenia za miesiąc kwiecień 2014 r.

Postanowieniem z dnia 21.05.2014 r. Sąd Rejonowy w Bytomiu wydał w sprawie o sygnaturze akt I Ns 1009/14 postanowienie o nabyciu spadku po zmarłej J. W., przez jej wnuczkę E. W..

Do dnia śmierci J. W. pozostawała pod opieką swojej wnuczki E. W.. Wcześniej zmarła zamieszkiwała z synem Z. W. - ojcem ubezpieczonej, przy czym syn nie miał własnego świadczenia emerytalnego, a nadto żywił się u matki. E. W. od momentu śmierci swojego ojca, tj. od 4.02.2013 r. była jedyną osobą sprawującą osobistą opiekę nad babcią, jak również partycypowała w kosztach utrzymania J. W.. W sytuacjach nagłych, gdy skarżąca np. z przyczyn zawodowych, tj. wyjazdu z młodzieżą szkolną nie mogła przyjechać, zastępowała ją matka z którą ubezpieczona zamieszkuje - D. W.. Odwołująca będąc zameldowaną w R., codziennie odwiedzała babcię mieszkającą w B., gdzie jednocześnie znajduje się jej zakład pracy. Ubezpieczona robiła zakupy, gotowała lub przywoziła ugotowane produkty nadające się do odgrzania, sprzątała, a także finansowała leki J. W.. Zmarłej bowiem dolegały schorzenia kardiologiczne, przebyła wylew, zdiagnozowano u niej jaskrę jednego oka, a nadto była po urazie kręgosłupa, tj. jego złamaniu. W związku ze schorzeniem oka wnuczka starała się o ustalenie jak najwcześniejszego terminu zabiegu babci w celu zoperowania dolegliwości bez zbędnej zwłoki.

J. W. pobierała emeryturę, jednakże nie wystarczała ona na wszystkie niezbędne wydatki, tj. czynsz wynoszący 306 zł, opłaty za gaz, telefon, światło, środki czystości i higieniczne w tym pampersy, żywność oraz leki generujące koszt średnio od 150-200 zł miesięcznie, jak również prywatne wizyty u specjalistów kardiologa i okulisty. E. W. zabierała do siebie babcię w każde święta jak również w okresie letnim.

Ubezpieczona po śmierci krewnej zorganizowała pogrzeb oraz sfinansowała wystawienie nagrobka J. W., co wyniosło 2000 zł, przy czym odwołująca będzie obowiązana pokryć w niedługim czasie koszty tzw. „obmurowania” nagrobka.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o: akta organu rentowego, postanowienie Sądu Rejonowego w Bytomiu z dnia 21.05.2014 r.(vide k. 3 a.s.), zeznania świadków w osobach W. H. (vide k. 15 a.s.), D. W. (vide k. 15 a.s.), ubezpieczonej (vide k. 16 a.s.).

Sąd uznał zebrany w sprawie materiał dowodowy za spójny i kompletny, a przez to mogący stanowić podstawę dla poczynienia rzetelnych ustaleń w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie ubezpieczonej zasługuje na uwzględnienie.

Stosownie do treści art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych ( tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r., nr 153, poz. 1227):

1. W razie śmierci osoby, która zgłosiła wniosek o świadczenia określone ustawą, świadczenia należne jej do dnia śmierci wypłaca się małżonkowi, dzieciom, z którymi prowadziła wspólne gospodarstwo domowe, a w razie ich braku - małżonkowi i dzieciom, z którymi osoba ta nie prowadziła wspólnego gospodarstwa domowego, a w razie ich braku - innym członkom rodziny uprawnionym do renty rodzinnej lub na których utrzymaniu pozostawała ta osoba.

2. Osoby wymienione w ust. 1 mają prawo do udziału w dalszym prowadzeniu postępowania o świadczenia, nieukończonego wskutek śmierci osoby, która o te świadczenia wystąpiła.

3. Roszczenia o wypłatę świadczeń, o których mowa w ust. 1, wygasają po upływie 12 miesięcy od dnia śmierci osoby, której świadczenia przysługiwały, chyba że przed upływem tego okresu zgłoszony zostanie wniosek o dalsze prowadzenie postępowania.

Okolicznością sporną w niniejszej sprawie pozostawało ustalenie, czy ubezpieczona E. W. należy do kategorii „innych członków rodziny” na których utrzymaniu pozostawała zmarła J. W., pobierająca przed śmiercią świadczenie emerytalne, co jest decydujące dla oceny zasadności żądania skarżącej w zakresie wypłaty niezrealizowanego świadczenia za miesiąc kwiecień 2014 r.

Jak ustalono w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego, ubezpieczona tuż przed śmiercią J. W. sprawowała osobistą opiekę nad krewną, jak również partycypowała w kosztach jej utrzymania. W szczególności odwołująca codziennie odwiedzała babcię, robiła jej zakupy, sprzątała, finansowała leki, a także środki czystości. E. W. nadto zabierała do siebie J. W. w każde święta, jak również w okresie letnim. Odwołująca podejmowała zatem wszelkie czynności, których zmarła nie mogła wykonać z uwagi na zaawansowany wiek oraz niedomagania zdrowotne jak również pokrywała koszty niezbędnego utrzymania przekraczające finansowe możliwości J. W..

Powyższe zdaniem Sądu pozwala stwierdzić, iż E. W. należy do kręgu „innych członków rodziny” na których utrzymaniu pozostawała J. W., a zatem spełniła ona przesłankę uprawniającą ją do wypłaty niezrealizowanego świadczenia. Powyższego ustalenia nie podważa okoliczność pobierania przez zmarłą emerytury. Jak bowiem wynika z zeznań świadków oraz ubezpieczonej, wydatki J. W. znacznie przewyższały uzasadnione potrzeby zmarłej. Miarodajnym w tym zakresie jest wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 24.04.2013 r., wydany w sprawie o sygnaturze akt IIIAUa 516/12, w którym stwierdzono, że za osoby pozostające na utrzymaniu innych członków rodziny w rozumieniu art. 136 ustawy o emeryturach i rentach z FUS uważa się osoby, które bądź to nie posiadają żadnych własnych świadczeń emerytalno-rentowych (gdyż dopiero wystąpiły z wnioskiem o nie), bądź też pobierają wprawdzie takie świadczenia, ale w najniższej wysokości przewidzianej ustawą, a koszt zaspokajania ich usprawiedliwionych potrzeb jest znacznie wyższy. W ocenie Sądu powyższa sytuacja jest analogiczna do przypadku rozpoznawanego w niniejszej sprawie. Sąd w pełni podzielając treść przywołanego orzeczenia uznał żądanie odwołującej za zasadne, mając na uwadze wysokość pobieranej przez J. W. emerytury, tj. 1267,32 zł (od 1.03.2011 r.) oraz znaczące koszty ponoszone dodatkowo obok kosztów utrzymania, a związane z zakupem leków, pokryciem opłat prywatnych konsultacji lekarskich, czy też zaopatrzeniem w środki higieniczne takie jak pampersy.

W tym stanie rzeczy, Sąd, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał ubezpieczonej prawo do niezrealizowanego świadczenia po zmarłej w dniu 12.04.2014 r. J. W. w postaci emerytury za miesiąc kwiecień 2014 r.

SSO Janina Kościelniak