Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 marca 2014 roku

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący – Sędzia SO Henryk Brzyżkiewicz

Sędzia SO Danuta Pacześniowska (spr.)

Sędzia SR (del.) Roman Troll

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 18 marca 2014 roku w Gliwicach

skargi M. M.

na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki

w sprawie II Ns 414/13 Sądu Rejonowego w Rybniku

p o s t a n a w i a :

1  stwierdzić, że w sprawie sygn. II Ns 414/13 Sądu Rejonowego w Rybniku nastąpiła przewlekłość postępowania;

2  przyznać skarżącej od Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Rybniku sumę 2.000 zł (dwa tysiące złotych);

3  oddalić skargę w pozostałym zakresie;

4  zwrócić skarżącej 100 zł (sto złotych) uiszczone tytułem opłaty od skargi.

SSR (del.) Roman Troll SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Danuta Pacześniowska

Sygn. akt III S 18/14

UZASADNIENIE

Skarżąca M. M. domagała się stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Rybniku pod sygnaturą akt II Ns 414/13. Żądała zobowiązania Sądu do niezwłocznego rozpoznania sprawy oraz przyznania jej od Skarbu Państwa 5.000 zł tytułem odszkodowania i zasadzenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu wskazała, że 13 maja 2013r. złożyła w Sądzie Rejonowym w Rybniku wniosek o sporządzenie spisu inwentarza. Dotychczas nie podjęto w sprawie żadnych czynności. Skarżąca wskazała, że toczy się przeciwko niej postępowanie egzekucyjne, a brak rozstrzygnięcia uniemożliwia jej prawidłowe ograniczenie egzekucji.

Prezes Sądu Rejonowego w Rybniku wniósł o nieuwzględnienie skargi.

Sąd Okręgowy ustalił co następuje:

Z akt sprawy II Ns 414/13 wynika, że wniosek o sporządzenie spisu inwentarza wpłynął do Sądu Rejonowego w Rybniku 13 maja 2013r. Tego samego dnia został zadekretowany. Zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału z 3 lipca 2013r. sprawę przekazano do referatu innego sędziego w związku z urlopem wychowawczym poprzedniego referenta. W dniu 23 stycznia 2014r. zwrócono się do I Wydziału Sądu Rejonowego w Rybniku o nadesłanie akt. sygn. I C 266/04.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Skarga jest zasadna.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 1 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (…), strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w jej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia sprawy, albo dłużej niż to konieczne dla załatwienia sprawy egzekucyjnej lub innej dotyczącej wykonania orzeczenia sądowego. Zgodnie natomiast z ust. 2 dla stwierdzenia, czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania, należy w szczególności ocenić terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia co do istoty (…), uwzględniając charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej jej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień oraz zachowanie się stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Przedstawiony przebieg dotychczasowego postępowania w sprawie II Ns 414/13 prowadzonego przez Sąd Rejonowy uzasadnia twierdzenie, że w sprawie doszło do przewlekłości postępowania w rozumieniu art. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. 2004 Nr 179 poz.1843).

Od momentu wniesienia o sporządzenie spisu inwentarza, tj. 13 maja 2013r. i zadekretowania we właściwym repertorium do chwili wydania kolejnego zarządzenia w sprawie (03.07.2013r.), a więc przez prawie dwa miesiące, w sprawie nie podjęto żadnych czynności zmierzających do nadania jej dalszego biegu. W dniu 3 lipca 2013r. zarządzeniem Przewodniczącego Wydziału przekazano sprawę do referatu innego sędziego z uwagi na urlop wychowawczy dotychczasowego sędziego referenta. Nie pociągnęło to jednak za sobą podjęcia jakichkolwiek czynności przez Sąd Rejonowy mimo, że wniosek o sporządzenie spisu inwentarza nie był obarczony brakami. Dopiero wniesienie przez skarżącą skargi na przewlekłość postępowania do Sądu Rejonowego 17 stycznia 2014r. (data prezentaty) doprowadziło do wydania przez sędziego referenta w dniu 23 stycznia 2013r. zarządzenia w przedmiocie zwrócenia się do I Wydziału Sądu Rejonowego w Rybniku o nadesłanie akt. sygn. I C 266/04. Opieszałość Sądu Rejonowego w rozpoznaniu sprawy doprowadziła do sytuacji, że przez osiem miesięcy sprawie nie nadano biegu, co ewidentnie świadczy o tym, że postępowanie w sprawie prowadzone jest przewlekle.

Stosownie do treści art. 12 ust. 4 powołanej ustawy, uwzględniając skargę, Sąd na żądanie skarżącego przyznaje od Skarbu Państwa, a w przypadku skargi na przewlekłość postępowania prowadzonego przez komornika - od komornika, sumę pieniężną w wysokości od 2.000 złotych do 20.000 złotych. Zasądzając odpowiednią sumę pieniężną Sąd musi brać pod uwagę, czy wskutek przewlekłości postępowania strona doznała krzywdy niematerialnej. Możliwe są bowiem sytuacje, w których doszło do przewlekłości postępowania, lecz strona nie poniosła, bo obiektywnie nie mogła ponieść, żadnej szkody lub też poniesiona szkoda ma niewielkie rozmiary. Celem wspomnianej regulacji nie jest wyrównanie szkody majątkowej poniesionej przez skarżącego.

Wobec uwzględnienia skargi, zasadnym było także przyznanie skarżącej 2.000 zł na podstawie art. 12 ust. 4 cytowanej ustawy. Sąd uwzględnił żądanie strony w części wobec wagi naruszeń szybkości postępowania, których dopuścił się Sąd Rejonowy. W ocenie Sądu Okręgowego kwota taka winna stanowić odpowiednią odpłatę skarżącej za konieczność długotrwałego oczekiwania na zakończenie postępowania w jej sprawie, a jednocześnie odpowiada dolegliwości spowodowanej opieszałością Sądu.

Natomiast żądanie wydania zaleceń stosownie do art. 12 ust. 3 ustawy uznano za niezasadne na obecnym etapie postępowania, skoro czynności procesowe zostały podjęte. Z tych przyczyn skargę w tej części oddalono.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 12 ust 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, uwzględniono skargę w zakresie żądania stwierdzenia przewlekłości, przyznając także skarżącej, w oparciu ust. 4 powołanego przepisu, żądaną kwotę jako odpowiednią ze względu na okoliczności sprawy. Rozstrzygnięcie o zwrocie skarżącej uiszczonej opłaty sądowej podjęto w oparciu o art. 17 ust. 3 cytowanej ustawy.

SSR (del.) Roman Troll SSO Henryk Brzyżkiewicz SSO Danuta Pacześniowska