Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 21 października 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący – SSA Andrzej Szewczyk

Sędziowie: SA Elżbieta Uznańska

SA Teresa Rak (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2014r. na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi R. R. o naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki w sprawie prowadzonej przed Sądem Okręgowym w Krakowie pod sygn. akt I C 1087/12 M. T. przeciwko R. R. o zapłatę

postanawia:

oddalić skargę.

Sygn. akt I S 233/14

UZASADNIENIE

R. R. wniosła o stwierdzenie przewlekłości postępowania w sprawie I C 1087/12, wnosząc o zlecenie Sądowi Okręgowemu rozpoznanie wniosku będącego przedmiotem skargi w terminie 30 dni od rozpoznania skargi, zasądzenie na jej rzecz kwoty 20.000 zł oraz przyznanie od Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Krakowie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu skarżąca podniosła, że jej wniosek datowany na dzień 26 listopada 2013r. o wyznaczenie do rozpoznania sprawy składu 3 osobowego sędziów nie został rozpoznany. Podkreśliła, że jej wniosek jest zasadny z uwagi na to, że z uwagi odwlekanie procesu ponosi straty, co czyni zasadnym jej żądania zapłaty.

Rozpoznając przedmiotową skargę Sąd Apelacyjny ustalił:

W dniu 19 lutego 2010r. do Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie Wydział II Karny wpłynął pozew o zapłatę tytułem naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem wraz z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia (k. 3). W związku z pozostawieniem powództwa adhezyjnego bez rozpoznania w sprawie karnej, pozew został przekazany do Sądu Okręgowego w Krakowie pismem z dnia 30.05.2012r. Zarządzeniem z dnia 8 czerwca 2012r. Sąd Okręgowy w Krakowie zwrócił się o udzielenie akt sprawy karnej (k. 7). Następnie zarządzeniem z dnia 17 lipca 2012r. powódka została wezwana do uzupełnienia braków pozwu poprzez uiszczenie opłaty (k. 19). Zarządzeniem z dnia 26 września 2012r. na dzień 20 grudnia 2012r. został wyznaczony termin pierwszej rozprawy. Odpowiedź na pozew wpłynęła w dniu 13 listopada 2012r. i zawierała pozew wzajemny oraz wniosek o zwolnienie z kosztów oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu (k. 80). W trakcie rozprawy w dniu 20 grudnia 2012r. pozwana wnosiła o wyłączenie od rozpoznania sprawy SSR del. M. N.(k. 105). Postanowieniem z dnia 8 stycznia 2013r. wniosek pozwanej został oddalony (k. 117). Pozwana wniosła zażalenie na to postanowienie (k. 134). Zażalenie to zawierało braki, co skutkowało koniecznością wezwania pozwanej do ich uzupełnienia. Pozwana wnosiła też o przywrócenie terminu do uzupełnienia braków zażalenia. Postanowieniem z dni 12 listopada 2013r. zażalenie pozwanej zostało oddalone przez Sąd Apelacyjnego w Krakowie (k 169). W dniu 22 listopada 2013r. pozwana wniosła o wyznaczenie do rozpoznania sprawy składu 3 osobowego (k. 177v). W odpowiedzi na wniosek pozwanej pismem z dnia 4 grudnia 2014r. została ona poinformowana, że przepisy procedury cywilnej nie przewidują możliwości podejmowana przez Przewodniczącego wydziału decyzji o wyznaczeni 3 osobowego składu zawodowego. Została też poinformowana, że w świetle art. 47 §4 k.p.c. to Prezes Sądu może zarządzić rozpoznanie sprawy w składzie trzech sędziów. Zarządzeniem z dnia 12 grudnia 2013r. wniosek powódki o zwolnienie z kosztów sądowych został zwrócony. Postanowieniem z tego samego dnia Sąd Okręgowy oddalił jej wniosek o ustanowienie pełnomocnika z urzędu (k. 185). Powódka w dniu 4 kwietnia 2014r. w piśmie skierowanym do Prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie wniosła o wyznaczenie składu trzyosobowego do sprawy (k. 8-9 akt I S 233/14). W odpowiedzi na pisma w dniu 23 maja 2014r. została poinformowana o braku podstaw prawnych do wyznaczenia do sprawy składu 3 osobowego (k. 20 akt I S 233/14). Zarządzeniem z dnia 11 marca 2014r. pozwana została wezwana do zgłoszenia wszelkich wniosków dowodowych oraz uzupełnienia braków pozwu wzajemnego (k. 208). Zarządzeniem z dnia 15 maja 2014r. Przewodniczący zarządził zwrot pozwu wzajemnego pozwanej (k. 215). Pismem z dnia 4 sierpnia 2014r. pozwana wniosła ponowny wniosek o wyłączenie sędziego, co doprowadziło do odroczenia rozprawy wyznaczonej na dzień 4 września 2014. (k. 234). Ponowny wniosek został odrzucony przez Sąd Okręgowy postanowieniem z dnia 25 września 2014r. (k. 243). W dniu października 2014r. akta sprawy zostały przekazane do Sądu Apelacyjnego w Krakowie wraz z przedmiotową skargą (k. 1 akt I S 233/14).

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm.) strona może wnieść skargę o stwierdzenie, że w postępowaniu, którego skarga dotyczy, nastąpiło naruszenie jej prawa do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki, jeżeli postępowanie w tej sprawie trwa dłużej, niż to konieczne dla wyjaśnienia tych okoliczności faktycznych i prawnych, które są istotne dla rozstrzygnięcia. Ocena ta nie może być oderwana od obowiązku sądu rozpoznania wszystkich spraw wniesionych do sądu bez nieuzasadnionej zwłoki, przy zachowaniu zasady rozpoznawania spraw według kolejności ich wpływu oraz uwzględnieniu przepisów nakazujących rozpoznanie niektórych rodzajów spraw w ustawowo określonych terminach. Istota rozpoznania sprowadza się zatem do stwierdzenia, czy w toku postępowania sądowego podejmowane są czynności bądź występują zaniechania, skutkiem których jest dłuższe trwanie postępowania niż to niezbędne do wydania orzeczenia.

Uwzględniając przedstawione powyżej założenia stwierdzić należy, że skargę na przewlekłość postępowania będzie można uznać za uzasadnioną, jeżeli postępowanie sądowe będzie doznawało nieuzasadnionych opóźnień z przyczyn istniejących wyłącznie po stronie Sądu, który dopuszcza do sytuacji w której proces pozostaje bez biegu mimo, że kolejne czynności w jego ramach mogą i powinny by podejmowane, by jak najszybciej, bez uszczerbku dla merytorycznej poprawności końcowego rozstrzygnięcia mógł się zakończyć (zob. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2008 r., III SPP 10/08, OSNP 2009/15 /217).

Wynik analizy postępowania Sądu Okręgowego z uwzględnieniem kryteriów wymienionych w art. 2 ust. 2 cyt. ustawy wskazuje, że w toku procesu nie doszło do uchybień, prowadzących do naruszenia prawa skarżącej do rozpoznania sprawy bez nieuzasadnionej zwłoki w rozumieniu art. 2 ust. 1 cyt. ustawy. Trzeba przy tym zaznaczyć, że w ramach przedmiotowego postępowania ocenie pod kątem przewlekłości podlegają zarzuty skarżącej odnoszące się do przebiegu postępowania, od jego wszczęcia do prawomocnego zakończenia, niezależnie od tego, na jakim etapie tego postępowania skarga została wniesiona (art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki; Dz. U. Nr 179, poz. 1843 z późn. zm.). Oceny tego postępowania nie dokonuje się jednak z urzędu, a jedynie w granicach wyznaczonych ramami skargi. Z art. 6 ust. 2 ustawy wynika, że skarżący ma obowiązek przytoczyć okoliczności uzasadniające żądanie stwierdzenia przewlekłości, a to oznacza, iż powinien wskazać czas trwania postępowania świadczący o wystąpieniu przewlekłości, jak również konkretne czynności, których sąd nie podjął lub które wykonał wadliwie powodując nieuzasadnioną zwłokę w postępowaniu (zob. np. uchwała SN z dnia 28 marca 2013 r. III SPZP 1/13 oraz wskazane tam postanowienia SN, a także postanowienie NSA z dnia 16 czerwca 2008 r., II OPP 19/08, LEX nr 49435). Analiza czynności jakie w związku z sygnalizowaną przez pozwaną potrzebą rozpoznania sprawy w składzie trzyosobowym Sąd Okręgowy podjął, nie pozwala w żadnym wypadku przyjąć, że czynności podejmowane na skutek tych pism miały jakikolwiek wpływ na wydłużenie postępowania w sprawie I C 1087/12. Należy zaznaczyć, że pozwana została niezwłocznie poinformowana o procedurze związanej z wyznaczeniem do rozpoznania sprawy składu 3 osobowego oraz stwierdzeniem braku podstaw do wydania takiego zarządzenia. Nie może być przedmiotem analizy w ramach niniejszej skargi prawidłowość stanowiska Sądu I Prezesa w tym zakresie. Sąd Okręgowy nie wstrzymywał się z podejmowaniem czynności w sprawie i w czasie gdy pozwana składała kolejne wnioski o wyznaczenie do rozpoznania sprawy 3 osobowego składu podejmował czynności. Należy również zaznaczyć, że wbrew stanowisku skarżącej pozwana otrzymała odpowiedź na pismo skierowane do Prezesa Sądu Okręgowego, o czym świadczy treść pisma z dnia 23 maja 2014r. (k.19).

Mając powyższe na uwadze, Sąd Apelacyjny uznał skargę pozwanej za nieuzasadnioną i oddalił ją na podstawie art. 12 ust. 1 cyt. ustawy.