Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt XII C 1885/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

P., dnia 30 stycznia 2015 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu XII Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący:SSO Anna Łosik

Protokolant:Protokolant sądowy (...)

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 30 stycznia 2015 r. w P.

sprawy z powództwa Z. P.

przeciwko H. C., W. K.

o zapłatę

I.  powództwo oddala;

II.  zasądza z środków Skarbu Państwa Sądu Okręgowego w Poznaniu na rzecz adw A. Ł. kwotę 8.856 złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

SSO Anna Łosik

Sygn. akt XII C 885/13

UZASADNIENIE

Z. P. pozwem z dnia 27 lipca 2012r., wniósł o zasądzenie od H. P. i - jak to określił - braci żony - kwoty 600.000zł tytułem odszkodowania za przywłaszczenie takiej kwoty wspólnie z braćmi w grudniu 1994r.

W kolejnym piśmie z 11 września 2012r. powód wskazał, że po dłuższej analizie doszedł do przekonania, że pozwanymi w sprawie są H. P. i W. K., od których domaga się zapłaty solidarnie kwoty 500.000zł w dwóch ratach, jak również udostępnienia mu domu położonego na os. (...) w B. lub w razie braku posiadania domu kwoty 900.000zł również solidarnie i również w dwóch ratach. Zaznaczył również, że w braku zapłaty lista osób zobowiązanych do zapłaty zostanie zwiększona o S. K. (1) i D. P. oraz A. J..

Zarządzeniem z 28 grudnia 2012r. Sąd zwrócił pozew powodowi w związku z brakiem opłaty od pozwu. Pismem z 26 sierpnia 2013r. powód domagał się nadania sprawie biegu, a w dniu 11września 2013r. złożył wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych.

Postanowieniem z 7 listopada 2013r. Sąd zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości i ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu.

Pismem z 3 marca 2014r. powód reprezentowany przez pełnomocnika będącego adwokatem wniósł o zasądzenie kwoty 600.000zł solidarnie od H. P. i W. K. z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz obciążenia pozwanych kosztami postępowania. W uzasadnieniu wskazał, iż prowadził działalność gospodarczą wraz z byłą żoną, a współpracował z jej bratem i pozwani w 1996r. wyeliminowali go z prowadzonej działalności, przywłaszczając zgromadzony majątek. W związku z winą pozwanych odpowiadają za szkodę wyrządzoną powodowi. Pełnomocnik powoda domagała się przyznania od Skarbu Państwa kosztów udzielonej z urzędu pomocy prawnej, wobec nieopłacenia ich nawet w części.

W odpowiedzi na pozew, H. C. (zmiana nazwiska k.214) podniosła, że żądania powoda są bezpodstawne i stanowią jedynie urojenia chorego człowieka.

Pozwany W. K. na rozprawie wniósł o oddalenie powództwa

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Z. P. i H. P. byli małżeństwem, a zostało ono rozwiązane wyrokiem Sądu Okręgowego w Poznaniu z 25 czerwca 2001r.

Wnioskiem z 28 kwietnia 2006r. powód domagał się podziału majątku wspólnego małżonków zgłaszając m.in., że w jego skład wchodzi kwota 600.000zł do rozliczenia, która została zgromadzona z prowadzonej działalności gospodarczej i współpracy z bratem H. P. S. K. (1).

Sąd Rejonowy w Poznaniu ustalił w postępowaniu o podział majątku, iż w okresie od 1993-1995r. powód prowadził na własny rachunek działalność gospodarczą, współpracując jednocześnie z bratem żony S. K. (1), mieszkającym na stałe w Szwecji. Powód kilkukrotnie był w Szwecji, skąd przywoził do Polski używane maszyny do szycia, które po naprawie i przystosowaniu były sprzedawane w Polsce. Pozwana zajmowała się prowadzeniem księgowości w firmie. Około 1995r. powód pokłócił się z braćmi żony i zaprzestał prowadzenia działalności gospodarczej uznając, że nie jest rozliczony ze S. K. (1). Sąd Rejonowy uznał, iż powód nie wykazał, by w skład majątku wspólnego wchodziła wierzytelność 600.000zł w stosunku do S. K. (1), bądź też, by osoba ta przekazała wskazaną kwotę H. P.. W szczególności powód nie dysponował żadnym dokumentem potwierdzającym istnienie jakiejkolwiek umowy ze S. K. (1), ani też nie wiedział w jakich okolicznościach i z jakiego tytułu wierzytelność powstała. Nie kierował też żadnych roszczeń wobec S. K. (1). Wobec braku przedmiotu podziału, postanowieniem z 9 maja 2007r. Sąd oddalił wniosek powoda o podział majątku wspólnego.

dowód: postanowienie z 9.05.2007r. z uzasadnieniem - akta(...)

W 2011r. powód złożył do Prokuratury Rejonowej S. w P. doniesienie o popełnieniu przestępstwa na jego szkodę polegającego na przywłaszczeniu pieniędzy w kwocie 600.000zł. Postanowieniem z 12 czerwca 2012r. prokurator Prokuratury Rejonowej S. w P. odmówił wszczęcia śledztwa wobec stwierdzenia przedawnienia karalności czynu.

dowód: postanowienie o odmowie wszczęcia śledztwa k. 13-14

Nie istnieje między stronami postępowania żaden stosunek prawny ani też inne zdarzenie prawne, z którym wiązać należałoby zobowiązanie pozwanych do zapłaty na rzecz powoda żądanej pozwem kwoty.

Dowód: zeznania świadków A. J. i D. P. oraz pozwanych złożone na rozprawie.

Oceniając zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd doszedł do następujących wniosków:

Sąd uznał za wiarygodne zgromadzone w aktach sprawy dokumenty urzędowe, albowiem zostały sporządzone w przepisanej formie przez powołane do tego organy w zakresie ich działania.

Sąd uznał za w pełni wiarygodne zgromadzone w aktach sprawy dokumenty prywatne, albowiem ich wiarygodność, a tym samym moc dowodowa, nie została przez strony skutecznie zakwestionowana, a Sąd nie znalazł podstaw do uczynienia tego z urzędu.

Zeznania powoda nie doprowadziły do ustalenia, jaka wierzytelność przysługuje powodowi i w stosunku do jakiej osoby. Powód enigmatycznie wskazywał, że z bratem pozwanych S. K. (2) uzgodnił, że w związku z współpracą, którą podejmowali w latach 90-tych, osoba ta ma oddać powodowi 600.000zł tytułem rozliczenia za maszyny. Powód nie przedstawił żadnego dokumentu, z którego wynikałoby, że jakakolwiek osoba jest mu winna kwotę dochodzoną pozwem, ani na czym miałoby polegać zachowanie, które wyrządziło mu szkodę. Zeznania pozwanych ani świadków A. J. i D. P. wskazywały, że nigdy nie istniała żadna wierzytelność powoda względem pozwanych i nie posiadają też wiedzy jakoby brat pozwanych w jakikolwiek sposób wyrządził szkodę w majątku powoda. Poprzestali oni na opisaniu przedmiotu działalności prowadzonej przez powoda oraz braku jakiegokolwiek majątku, który byłby w ich posiadaniu, a z którego mieliby obowiązek rozliczenia się z powodem.

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie świadka A. N., który według strony powodowej „jest zorientowany w sprawie nieruchomości pozwanej”. Abstrahując od okoliczności, że wniosek został złożony jeden dzień po upływie terminu zakreślonego w trybie art.207§6kpc to wskazać trzeba, że zeznania świadka nie są miarodajnym źródłem dowodowym potwierdzającym, iż stronie przysługuje prawo własności nieruchomości. Dowodem na taką okoliczność są odpisy ksiąg wieczystych. Nadto z samego faktu, że pozwana jest właścicielem nieruchomości (czemu nota bene ta konsekwentnie przeczyła) nie można jeszcze wyprowadzać wniosku, że jest zobowiązania do zapłaty odszkodowania na rzecz powoda z jakiegokolwiek tytułu.

Reasumując, brak jest jakiegokolwiek dowodu, który potwierdzałby istnienie roszczenia powoda w stosunku do pozwanych.

Sąd zważył co następuje:

Analiza całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego pozwoliła Sądowi na uznanie, że żądanie powoda nie zasługuje na uwzględnienie.

Na wstępie należy wskazać, iż przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzenia w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 kpc). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 kpc), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.) – por. wyrok SN z 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 5-6, poz. 76.

Powód domagał się zapłaty kwoty 600.000zł od H. P. i W. K.. W pierwszej kolejności podkreślić należało, że powód nieprecyzyjnie określał tytuł, na podstawie którego należna jest mu wymieniona kwota. Wobec powyższego, Sąd postanowił ustanowić dla powoda pełnomocnika z urzędu. Po sprecyzowaniu przez profesjonalnego pełnomocnika żądania pozwu, odkodować je należało jako odszkodowanie za szkodę wyrządzoną w związku z wyeliminowaniem go z prowadzonej działalności gospodarczej, a jego podstawy prawnej upatrywać w treści art.415kc

Wszechstronna analiza zgromadzonego materiału dowodowego doprowadziła Sąd do wniosku, że nie zaistniało pomiędzy stronami postępowania żadne zdarzenie, z którym należałoby wiązać obowiązek zapłaty ze strony pozwanych na rzecz powoda. Powód twierdził, iż była żona oraz jej brat powinni oddać mu kwotę 600.000zł za szkodę wyrządzoną jego zdaniem przez drugiego brata pozwanej, z którym powód w latach 90-tych współpracował w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Można było odnieść wrażenie, iż powód za osobę odpowiedzialną za wyrządzenie mu szkody uważa S. K. (1), jednak z uwagi na trudności w skierowaniu przeciwko niemu pozwu o zapłatę postanowił, iż pozwanymi w sprawie uczyni jego rodzeństwo. W oczywisty sposób, osoby te nie mogą ponosić odpowiedzialności za ewentualne zobowiązania swojego żyjącego brata. Brak jest bowiem przepisu prawa, który przewidywałby tego rodzaju odpowiedzialność za zobowiązania innych osób.

Podkreślić należy, że ustalenie faktów w procesie następuje w określonych formach procesowych, regulowanych przez ustawę - Kodeks postępowania cywilnego i przepisy szczegółowe, zaś przepisy dotyczące dowodów mają charakter bezwzględnie obowiązujący – każde zatem twierdzenie strony powinno być poparte dowodami. Przedmiotem dowodu w postępowaniu cywilnym są fakty i sądy o faktach (wypowiedzi o faktach). Ogólnie rzecz ujmując, fakt oznacza wszelkiego rodzaju zjawiska, właściwości zjawisk świata zewnętrznego, co do których można formułować tzw. sąd egzystencjalny. Zaliczają się tu określone stany, stosunki, procesy i okoliczności, dotyczące zarówno przedmiotów (rzeczy), jak i człowieka, fakty materialne (zewnętrzne) i fakty psychologiczne (np. dobra wiara, wina). Może chodzić zarówno o fakty z przeszłości, co jest regułą, jak i o fakty odnoszące się do przyszłości, zdarzeń, które mają czy mogą nastąpić.

Przedmiotem dowodu są fakty istotne (relewantne) dla rozstrzygnięcia sprawy. Istotność faktu wynika z przedmiotu procesu cywilnego i wiąże się z twierdzeniami faktycznymi stron. Selekcji faktów i dowodów pod tym kątem widzenia dokonuje sąd przy uwzględnieniu zasady kontradyktoryjności, a w ostatecznym wyniku istotność faktu jest oceniana z punktu widzenia prawa materialnego.

Wobec tego, że powód w żaden sposób nie wykazał istnienia swojego roszczenia, powództwo należało oddalić.

Z uwagi na powyższe, orzeczono jak w pkt 1 sentencji wyroku.

O należnych pełnomocnikowi powoda Sąd orzekł na podstawie §19pkt 1 w zw.z §5pkt 7 i §20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

SSO Anna Łosik