Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III Cz 462/14

POSTANOWIENIE

Dnia 22 kwietnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w następującym składzie:

Przewodniczący-Sędzia: SO Krystyna Hadryś

Sędziowie: SO Barbara Braziewicz

SR (del.) Roman Troll (spr.)

po rozpoznaniu w dniu 22 kwietnia 2014 r. w Gliwicach na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku wierzycielki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

przeciwko G. S.

o nadanie klauzuli wykonalności

na skutek zażalenia wierzycielki (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

od postanowienia Sądu Rejonowego w Raciborzu

z dnia 20 stycznia 2014 r., sygn. akt I Co 1047/13

postanawia:

zmienić zaskarżone postanowienie poprzez jego uchylenie;

oddalić wniosek wierzycielki o zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Barbara Braziewicz

Sygn. akt III Cz 462/14

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 25 lipca 2013 r. Sąd Rejonowy w Raciborzu nadał klauzulę wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty wydanemu w elektronicznym postępowaniu upominawczym na rzecz następcy prawnego wierzyciela (pkt 1) i zasądził koszty (pkt 2). Natomiast złożony przez wierzycielkę dnia 2 stycznia 2014 r. wniosek o umieszczenie pieczęci z treścią klauzuli wykonalności oddalił postanowieniem z dnia 20 stycznia 2014 r. wskazując, iż klauzula wykonalności została już nadana z urzędu.

Zażalenie na postanowienie z dnia 20 stycznia 2014 r. wniosła wierzycielka zaskarżając je w całości i zarzucając naruszenia prawa procesowego (art. 783 § 1 i 4 kpc w związku z § 181, § 1911 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych, art. 776 kpc, art. 777 § 1 pkt 1 kpc) wniosła o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez jego uchylenie i przekazanie sprawy sądowi pierwszej instancji celem umieszczenia klauzuli wykonalności na odpisie postanowienia oraz zasądzenie kosztów postępowania zażaleniowego.

W uzasadnieniu wskazała, że sąd nieprawidłowo przyjął, iż w postępowaniu klauzulowym w trybie art. 788 kpc nie stosuje się przepisów o zaopatrywaniu tytułu wykonawczego w klauzulę wykonalności w formie pieczęci, gdyż art. 788 kpc stanowi jeden z wyjątków w zakresie nadawania klauzul wykonalności po wydaniu orzeczenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym. W tym wypadku orzeczeniu należy nadać klauzulę w formie pieczęci, tym bardziej, że postanowienie dotyczące kosztów postępowania (pkt 2) stanowi odrębny od elektronicznego tytuł wykonawczy.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie jest zasadne i dlatego należało je uwzględnić.

Przede wszystkim należy zauważyć, iż przepis art. 788 kpc dotyczy przejścia uprawnień na nowego wierzyciela. W toku elektronicznego postępowania upominawczego przepisu tego nie stosuje się (art. 783 § 41 kpc). Jednocześnie art. 783 § 4 kpc stanowi, że w elektronicznym postępowaniu upominawczym klauzulę wykonalności pozostawia się w systemie elektronicznym. Samą zaś treść klauzuli wykonalności reguluje rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności (Dz. U. poz. 443).

W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy nadał postanowieniem z dnia 25 lipca 2013 r. klauzulę wykonalności prawomocnemu nakazowi zapłaty wydanemu w elektronicznym postępowaniu upominawczym na rzecz następcy prawnego wierzyciela, nie umieścił jednak na tytule pieczęci z klauzulą wykonalności i nie połączył tego postanowienia z nakazem zapłaty, a zgodnie z § 181 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych (t. j. Dz. U. z 2014 r., poz. 259) taką pieczęć powinien umieścić na połączonym z postanowieniem tytule, gdyż postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności łączy się trwale z tytułem egzekucyjnym i taki tytuł opatruje się klauzulą wykonalności.

Należy podkreślić, że odmienne zasady dotyczą wyłącznie elektronicznego postępowania upominawczego z mocy przepisów szczególnych (art. 783 § 4 kpc), natomiast w elektronicznym postępowaniu upominawczym nie nadaje się klauzul wykonalności w trybie art. 788 kpc. Sąd Rejonowy także w uzasadnieniu prezentuje taki pogląd, ale z niewiadomych względów uznaje, że pieczęć na tym tytule jest zbędna.

Trzeba wyraźnie podkreślić, że poprzez art. 788 kpc doszło do przeniesienia sprawy w zakresie postępowania klauzulowego z postępowania elektronicznego do postępowania prowadzonego na zasadach ogólnych mając także na uwadze art. 781 § 13 kpc wskazujący co należy dołączyć do wniosku i co zrobić przed jego rozpoznaniem. Przeniesienie postępowania na zasady ogólne powoduje, że istnieje konieczność zastosowania także § 181 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych i umieszczenia na tytule pieczęci ze stosowną treścią opisaną w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności, natomiast § 1911 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych wówczas nie stosuje się, gdyż postępowanie klauzulowe nie jest już prowadzone w postępowaniu elektronicznym.

Nadmienić także należy, że samo przybicie pieczęci na tytule egzekucyjnym nie stanowi czynności orzeczniczej, a jedynie czynność czysto techniczną dokonywaną już po wydaniu orzeczenia o nadaniu klauzuli wykonalności. Dlatego też Sąd Rejonowy, który nadał klauzulę wykonalności, musi dokonać kolejnej, technicznej już czynności związanej z umieszczeniem na tytule egzekucyjnym treści pieczęci oraz połączenia tytułu z postanowieniem (por. § 181 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych). Jeżeli bowiem sąd nadał klauzulę wykonalności to musi dokonać prawidłowych czynności związanych z wydaniem wierzycielowi tytułu wykonawczego, w przeciwnym razie nie będzie możliwe prowadzenie przez niego egzekucji, albowiem podstawą egzekucji jest tytuł egzekucyjny zaopatrzony w klauzulę wykonalności (por. art. 776 zdanie 2 kpc), którą w tym przypadku stanowi postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności w trybie art. 788 § 1 kpc wraz z umieszczoną na tytule wykonawczym pieczęcią o treści klauzuli wykonalności (§ 181 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych oraz § 1, 2 i 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności).

Mając powyższe na uwadze w oparciu o art. 386 § 1 kpc w związku z art. 13 § 2 kpc oraz 397 § 1 i 2 kpc przy zastosowaniu art. 776 zdanie 2 kpc i § 181 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 23 lutego 2007 r. Regulamin urzędowania sądów powszechnych należało orzec jak w sentencji, albowiem postanowienie o nadaniu klauzuli wykonalności zostało już wydane, a w sprawie konieczne jest dokonanie czynności czysto technicznych związanych z umieszczeniem na tytule egzekucyjnym treści pieczęci (§ 1, 2 i 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 kwietnia 2012 r. w sprawie określenia brzmienia klauzuli wykonalności) oraz połączenia tytułu z postanowieniem, a nie kolejnych czynności orzeczniczych, które zostały już w sprawie dokonane.

SSR (del.) Roman Troll SSO Krystyna Hadryś SSO Barbara Braziewicz