Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 grudnia 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Kazimierz Cieślikowski

Sędziowie SSO Agata Gawron-Sambura

SSO Marcin Mierz (spr.)

Protokolant Aleksandra Studniarz

przy udziale Jolanty Mandzij

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 2 grudnia 2014 r.

sprawy M. L. /L./ syna L. i G.,

ur. (...) w T.

oskarżonego z art. 116 ust. 1 ustawy z dnia 4.02.1994r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych w zw. z art. 12 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 2 lipca 2014 r. sygnatura akt III K 296/14

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że na mocy art. 67 § 3 kk w zw. z art. 39 pkt 7 kk orzeka wobec oskarżonego M. L. świadczenie pieniężne w kwocie 500 (pięćset) złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów procesu za postępowanie odwoławcze, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

Sygn. akt VI Ka 849/14

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 2 grudnia 2014 roku

Wyrokiem z dnia 2 lipca 2014 roku (sygn. akt III K 296/140) Sąd Rejonowy w Gliwicach warunkowo umorzył postępowanie karne o przypisany oskarżonemu M. L. (L.) czyn z art. 116 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych ustalając okres próby na dwa lata i obciążając oskarżonego kosztami procesu.

Apelację od tego wyroku wywiódł prokurator, wyrokowi zarzucając na podstawie art. 438 pkt 4 k.p.k. niesłuszne niezastosowanie środka probacyjnego w postaci świadczenia pieniężnego, podczas gdy cele prewencji szczególnej i ogólnej przemawiają za orzeczeniem przedmiotowego środka.

Podnosząc powyższy zarzut, prokurator wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie środka probacyjnego w postaci świadczenia pieniężnego w kwocie 500 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej.

Sąd zważył, co następuje:

Apelacja prokuratora, niezależnie od zastrzeżeń, które budzić musi zawarta w niej argumentacja, okazała się trafna, przez co spowodować musiała zmianę zaskarżonego wyroku w sposób postulowany w jej treści.

Odnosząc się w pierwszym rzędzie do ustaleń Sądu Rejonowego w zakresie stanu faktycznego oraz winy oskarżonego wskazać należy, że poczynione przez sąd pierwszej instancji w oparciu o właściwie zebrany i oceniony materiał dowodowy ustalenia faktyczne uznać należy za trafne, zgodne ze zgromadzonymi i ujawnionymi w toku rozprawy dowodami, które tenże sąd ocenił w sposób pozostający pod ochroną art. 4 k.p.k., 5 § 2 k.p.k. oraz art. 7 k.p.k.. Stanowisko swoje sąd ten należycie uzasadnił w sposób zgodny z art. 424 k.p.k.. Sąd pierwszej instancji nie dopuścił się przy rozpoznawaniu sprawy ani przy wyrokowaniu błędu w ustaleniach faktycznych. Sąd Okręgowy w Gliwicach podzielił ustalenia Sądu Rejonowego w zakresie winy oskarżonego, która w okolicznościach niniejszej sprawy nie może budzić wątpliwości. Winy swojej w zakresie przypisanego jego osobie zaskarżonym wyrokiem przestępstwa nie kwestionował także sam oskarżony. Nie ma zatem w niniejszej sprawie jakichkolwiek wątpliwości w kwestii trafności stwierdzenia winy oskarżonego i przypisania jego osobie czynu w kształcie opisanym w rozstrzygnięciu Sądu Rejonowego. Nie budzi wątpliwości także kwestia złożenia przez pokrzywdzoną spółkę wniosku o ściganie. Pamiętać przy tym trzeba, że wniosek ten może zostać złożony w każdej procesowej formie, byleby z treści oświadczenia osoby uprawnionej do złożenia wniosku w sposób jednoznaczny wynikało, że celem jej jest wszczęcie i prowadzenie postępowania przeciwko sprawcy przestępstwa. W orzecznictwie przyjmuje się, że równoznaczne ze złożeniem wniosku o ściganie pozostaje oświadczenie pokrzywdzonego, iż zgadza się on na warunkowe umorzenie postępowania wobec sprawcy czynu ( Skoro reprezentant pokrzywdzonego domagał się warunkowego umorzenia postępowania karnego, to tym samym oczywiste pozostawało, że wolą jego było, aby uprawnione organy procesowe prowadziły postępowanie w sprawie i aby zostało ono zakończone zastosowaniem wobec sprawcy środka reakcji prawnokarnej – Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 4 stycznia 2006 r., V KK 263/05). Podobnie ocenić należy oświadczenie, w którym pełnomocnik pokrzywdzonego wnosi o nałożenie na sprawcę czynu będącego przedmiotem niniejszego postępowania obowiązku naprawienia szkody wyrządzonej przestępstwem, czy to w formie środka karnego, czy też obowiązku probacyjnego. Orzeczenie, którego pełnomocnik w tymże piśmie się domaga, niezależnie od późniejszego nadesłania dotkniętego brakami formalnymi wniosku o ściganie i ukaranie, poprzedzone być musi bowiem przeprowadzeniem postępowania karnego przeciwko sprawcy i stwierdzeniem jego winy w procesie karnym.

Odnosząc się do podniesionego w apelacji prokuratora zarzutu stwierdzić trzeba, iż niezależnie od pewnych mankamentów argumentacji wywiedzionego środka odwoławczego, apelacja oskarżyciela publicznego pozostaje trafna w zakresie w jakim podnosi w jej treści prokurator, że niezasadnym pozostawało nieorzeczenie wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego, możliwość orzeczenia którego każdorazowo w przypadku warunkowego umorzenia postępowania przewiduje przepis art. 67 § 3 k.k..

Nie wiadomo dlaczego odnosi się w uzasadnieniu apelacji prokurator do treści czynu zarzuconego oskarżonemu, a nie przypisanego, skoro Sąd Rejonowy w sposób fundamentalny wręcz zmodyfikował opis czynu przypisanego M. L.. Czyn w kształcie jaki ujęty został w akcie oskarżenia stanowił, jak zasadnie wskazał to Sąd Rejonowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, w rzeczywistości opisane dwukrotnie to samo zachowanie oskarżonego. Nieprawidłowe pozostawało także wskazanie w opisie zarzuconego oskarżonemu czynu dwukrotnie wyrządzonej przez oskarżonego szkody na kwotę równych 50 tysięcy złotych. Bezzasadne pozostaje także zawarte w apelacji twierdzenie prokuratora jakoby czyny tego rodzaju, jak przypisany oskarżonemu stanowiły „powszechnie popełniane przestępstwa”. Wbrew twierdzeniom prokuratora oskarżonemu w niniejszej sprawie przypisano jeden czyn.

Niezależnie jednak od powyższego zgodzić się trzeba z apelującym, że warunkowe umorzenie postępowania karnego, nawet z ustaleniem okresu próby na dwa lata, lecz nie związane z żadnymi bezpośrednimi dolegliwościami nie spełni celów, jakie z prawidłową reakcją karną wiąże ustawodawca. Nie niosące żadnych bezpośrednich dolegliwości orzeczenie nie odniesie pożądanych skutków zarówno wobec oskarżonego, który nie odczuje negatywnych konsekwencji swojego występku, jak i nie będzie w stanie spowodować, że także osoby inne niż oskarżony mając świadomość grożących im w efekcie popełnienia przestępstwa konsekwencji, powstrzymają się przed popełnieniem podobnych czynów w przyszłości. Świadczenie pieniężne w postulowanej w apelacji wysokości powinno natomiast wywołać społecznie pożądane rezultaty, zwłaszcza wobec osoby oskarżonego. Środek ten orzekany w ramach warunkowego umorzenia postępowania ma za zadanie wzmocnić wychowawcze oddziaływanie okresu próby ustanowionego wyrokiem. Stosunek sprawcy do wykonania świadczenia pieniężnego stanowi także jeden z wyznaczników jego postawy, a co za tym idzie element weryfikujący trafność prognozy przyjętej jako przesłanka orzeczenia o warunkowym umorzeniu postępowania. Świadczenie to zawiera w sobie także realny element represyjny, będąc egzekwowalną dolegliwością godzącą w sferę praw majątkowych sprawcy i co za tym idzie można zaryzykować twierdzenie, że jest elementem służącym również realizacji celów związanych z zadośćuczynieniem społecznemu poczuciu sprawiedliwości oraz kształtowaniem świadomości prawnej społeczeństwa, ukazując, że warunkowe umorzenie jakkolwiek nie stanowi skazania, nie stanowi także zwolnienia z odpowiedzialności karnej (Por. także W. Zalewski, Glosa do uchwały SN z dnia 23 maja 2006 r., I KZP 6/06, Gdańskie Studia Prawnicze 2006, z. 4, s. 127). Świadczenie w wysokości postulowanej w apelacji cele swoje osiągnąć powinno także, gdy uwzględni się możliwości zarobkowe oskarżonego pozostającego osobą młodą i zdrową, a nadto nie posiadającą nikogo na utrzymaniu.

Trafnie zatem w apelacji wnioskował oskarżyciel o orzeczenie wobec oskarżonego świadczenia pieniężnego podnosząc, iż dopiero orzeczenie wobec niego takiego świadczenia spowoduje, że zastosowana w związku z popełnieniem przestępstwa reakcja karna będzie w stanie osiągnąć stawiane jej cele. Mając okoliczności powyższe na względzie, Sąd Okręgowy uwzględniając apelację prokuratora zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że na mocy art. 67 § 3 k.k. w zw. z art. 39 pkt 7 k.k. orzekł wobec oskarżonego M. L. świadczenie pieniężne w kwocie 500 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Nie dopatrując się natomiast powodów do zmiany lub uchylenia zaskarżonego orzeczenia w pozostałej części, sąd odwoławczy utrzymał wyrok Sądu Rejonowego w pozostałym zakresie.

W oparciu natomiast o zasady słuszności zwolnił sąd oskarżonego, który zachowaniem swoim postępowania odwoławczego, a co za tym idzie i związanych z nim kosztów, nie wywołał, od zapłaty kosztów tego postępowania, jego wydatkami obciążając Skarb Państwa.