Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 stycznia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Świdnicy Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Jadwiga Wójcikiewicz

Protokolant Sylwia Jurkowska

po rozpoznaniu w dniu 16 stycznia 2015 roku w Świdnicy

na rozprawie

sprawy z powództwa J. J.

przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

I.  powództwo oddala;

II.  nie obciąża powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu stronie pozwanej.

Sygn. akt I C 1443/14

UZASADNIENIE

Powódka J. J. wniosła o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku, sygn. akt I C 859/96, zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki kosztów procesu.

W uzasadnieniu powódka podniosła zarzut przedawnienia z uwagi na to, że roszczenie stwierdzone między innymi prawomocnym orzeczeniem sądu przedawnia się upływem lat dziesięciu. Po upływie terminu przedawnienia, ten komu przysługuje roszczenie może uchylić się od jego zaspokojenia. Skoro pozwany mimo upływu terminu przedawnienia nadal egzekwuje roszczenie to uzasadniony jest pozew o pozbawienie wyroku wykonalności.

Strona pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na rzecz pozwanego kosztów procesu.

Strona pozwana podniosła, iż wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego przerywa bieg przedawnienia. Postępowanie egzekucyjne w oparciu o tytuł wykonawczy – wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 27 listopada 1998 roku, sygn. akt I C 859/96 nakazujący opróżnienie i wydanie stronie pozwanej lokalu mieszkalnego nr (...) przy ulicy (...) w W. oraz wyegzekwowanie kosztów procesu i kosztów postępowania egzekucyjnego, którego pozbawienia wykonalności żąda powódka, wszczęte zostało w 2002 roku. Zatem złożenie wniosku egzekucyjnego przerwało bieg terminu przedawnienia. Komornik postanowieniem z 26 maja 2014 roku wydanym w sprawie egzekucyjnej KM 722/02 umorzył postępowanie w części dotyczącej eksmisji z lokalu mieszkalnego. Wobec tego tytuł wykonawczy którego pozbawienia wykonalności żąda powódka został zrealizowany przez Komornika Sądowego w części dotyczącej roszczenia niepieniężnego tj. eksmisji i znajduje się w aktach komorniczych sygn. akt KM 722/02.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu wyrokiem z 27 listopada 1998 roku wydanym w sprawie sygn. akt I C 859/98 nakazał powódce J. J. wraz ze wszystkimi osobami prawa swe od niej wywodzącymi, aby opuściła, opróżniła i wydała stronie pozwanej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. lokal mieszkalny położony w W. przy ulicy (...), zasądził od powódki na rzecz strony pozwanej koszty procesu w kwocie 50 zł, ustalił dla pozwanej prawo do lokalu socjalnego. Postanowieniem z 9 listopada 2012 roku Sąd Rejonowy w Wałbrzychu sprostował protokół rozprawy z dnia 27 listopada 1998 roku, oraz wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 27 listopada 1998 roku w sprawie z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w W. przeciwko J. J. o eksmisję w ten sposób, że zamiast błędnie wpisanej sygn. akt „I C 859/98” wpisał prawidłową sygnaturę akt „I C 859/96”.

Dowód: wyrok z 27 listopada 1998 roku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu wydany w sprawie sygn. akt I C 859/98 – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu,

postanowienie Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 9 listopada 2012 roku wydane w sprawie sygn. akt I C 1173/98 – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu.

20 maja 2002 roku do Komornika Sądu Rejonowego Rewiru (...) w W.wpłynął wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego z tytułu wykonawczego – wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku z nadaną przez ten Sąd w dniu 27 maja 1999 roku klauzulą wykonalności. Wierzyciel – strona pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)w W.wniosła o wszczęcie postępowania egzekucyjnego celem opróżnia, opuszczenia i wydania stronie pozwanej lokalu mieszkalnego nr (...)położonego w W.przy ulicy (...), oraz wyegzekwowanie od powódki kosztów procesu w kwocie 50 zł, oraz kosztów postępowania egzekucyjnego.

13 stycznia 2014 roku Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. ustaliła dotychczasowe koszty niezbędne do celowego przeprowadzenia egzekucji w sprawie w wysokości: koszty doręczenia środków pieniężnych 10 zł, opróżnienie lokalu z rzeczy lub osób 2.038,29 zł, opłata stosunkowa 160,36 zł i razem koszty wyniosły 2.208,65 zł.

Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. postanowieniem z 26 maja 2014 roku, wydanym w sprawie sygn. akt Km 722/02 umorzył postępowanie egzekucyjne w części dotyczącej roszczenia niepieniężnego tj. eksmisji z lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ulicy (...) i zwrócił wierzycielowi kwotę 5.044,89 zł wpłaconą w dniu 8 stycznia 2014 roku tytułem zaliczki na ponowne wykonanie eksmisji. W uzasadnieniu Komornik podniósł, iż 7 stycznia 2014 roku wykonana została eksmisja powódki z lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ulicy (...) i lokal został przekazany do dyspozycji wierzycielowi. 13 stycznia 2014 roku strona pozwana złożyła kolejny wniosek o przeprowadzenie czynności eksmisyjnych, gdyż dłużniczka po wykonaniu eksmisji w dniu 7 stycznia 2014 roku samowolnie zajęła lokal przy ulicy (...) w W.. Komornik Sądowy umorzył postępowanie, ponieważ wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku sygn. akt I C 859/96 zaopatrzony w klauzulę wykonalności 27 maja 1999 roku został wykonany w całości, a nowe czynności eksmisyjne mogą zostać przeprowadzone w przypadku przedstawienia przez pozwanego nowego tytułu wykonawczego. Strona pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...) w W. wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia Komornika Sądowego z 26 maja 2014 roku wydanego w sprawie Km 722/02 w przedmiocie umorzenia postępowania egzekucyjnego w części dotyczącej roszczenia niepieniężnego tj. eksmisji z lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ulicy (...), zasądzenie od dłużnika na rzecz wierzyciela kosztów postępowania skargowego. Sąd Rejonowy w Wałbrzychu postanowieniem z 8 lipca 2014 roku wydanym w sprawie sygn. akt VIII Co 854/14 oddalił skargę strony pozwanej.

Dowód: wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu,

postanowienie z 13 stycznia 2014 roku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu wydane w sprawie sygn. akt KM 722/02 – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu,

postanowienie z 26 maja 2014 roku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. wydane w sprawie sygn. akt KM 722/02 – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu,

skarga na postanowienie z 26 maja 2014 roku Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. wydane w sprawie sygn. akt KM 722/02 – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu,

postanowienie z 8 lipca 2014 roku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu wydane w sprawie sygn. akt VIII Co 854/14 – akta Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. sygn. akt KM 722/02 – akta w załączeniu.

Sąd zważył:

Zdaniem Sądu powództwo jako niezasadne podlegało oddaleniu.

Powódka wniosła o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku, sygn. akt I C 859/96 – sygnatura akt nie budzi wątpliwości, ponieważ została sprostowana postanowieniem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 9 listopada 2014 roku. Powódka wnosząc o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności podniosła dziesięcioletni zarzut przedawnienia.

W pierwszej kolejności należało podnieść, iż zgodnie z art. 816 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego po ukończeniu postępowania egzekucyjnego należy na tytule wykonawczym zaznaczyć wynik egzekucji i tytuł zatrzymać w aktach, a jeżeli świadczenie objęte tytułem nie zostało zaspokojone całkowicie, tytuł zwrócić wierzycielowi. Bezspornym jest, że Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Wałbrzychu G. N. postanowieniem z 26 maja 2014 roku, wydanym w sprawie sygn. akt Km 722/02, umorzyła postępowanie egzekucyjne w części dotyczącej roszczenia niepieniężnego tj. eksmisji z lokalu mieszkalnego położonego w W. przy ulicy (...), bowiem wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku sygn. akt I C 859/96 zaopatrzony w klauzulę wykonalności 27 maja 1999 roku został wykonany w całości, a Sąd Rejonowy w Wałbrzychu oddalił skargę strony pozwanej. Z cytowanego art.816 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego wynika, że jeżeli egzekucja okaże się skuteczna chociażby częściowo, jej wynik komornik powinien zaznaczyć na tytule wykonawczym. Zapobiega to możliwości ponownego wszczęcia egzekucji w tym zakresie, na podstawie tego samego tytułu wykonawczego, który w tej części traci moc. Bezprzedmiotowe było zatem żądanie powódki pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w zakresie wyżej wskazanym w ramach powództwa przeciwegzekucyjnego i już tylko z tych względów powództwo podlegało oddaleniu w części dotyczącej eksmisji powódki z lokalu mieszkalnego przy ulicy (...) w W..

Jednakże Sąd odniósł się jeszcze do podniesionego przez powódkę zarzutu przedawnienia. Pozwana Spółdzielnia Mieszkaniowa (...)w W.20 maja 2002 roku skierowała do Komornika Sądu Rejonowego (...) (...)w W.wniosek o wszczęcie postępowania egzekucyjnego załączając tytuł wykonawczy tj. wyrok Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku sygn. akt I C 859/96 – sygnatura sprostowana przez Sąd Rejonowy w Wałbrzychu, zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Zgodnie z art. 840 § 1 pkt 2 Kodeksu postępowania cywilnego dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części albo ograniczenia, jeżeli po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe, dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucie spełnienia świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie. Do zdarzeń związanych z niemożliwością egzekwowania zobowiązania należą m.in. przedawnienie roszczenia.

W myśl art. 117 § 1 Kodeksu cywilnego z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, roszczenia majątkowe ulegają przedawnieniu. Zgodnie z § 2 po upływie terminu przedawnienia ten, przeciwko komu przysługuje roszczenie, może uchylić się od jego zaspokojenia, chyba że zrzeka się korzystania z zarzutu przedawnienia. Jednakże zrzeczenie się zarzutu przedawnienia przed upływem terminu jest nieważne. Artykuł 125 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że roszczenie stwierdzone między innymi prawomocnym orzeczeniem sądu – tak jak w niniejszej sprawie wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z 27 listopada 1998 roku, przedawnia się z upływem lat dziesięciu, chociażby termin przedawnienia roszczeń tego rodzaju był krótszy. Dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy istotny jest art. 123 § 1 pkt 1 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia. Natomiast art. 124 § 1 Kodeksu cywilnego stanowi, że po każdym przerwaniu przedawnienia biegnie ono na nowo. Zgodnie z § 2 tego przepisu w razie przerwania przedawnienia przez czynność w postępowaniu przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym albo przez wszczęcie mediacji, przedawnienie nie biegnie na nowo, dopóki postępowanie to nie zostanie zakończone. Istotą więc przerwania biegu przedawnienia jest po pierwsze to, że termin przedawnienia przestaje upływać z chwilą zaistnienia okoliczności powodującej przerwę i nie biegnie (w sytuacji opisanej w art. 124 § 2 k.c.) przez cały czas jej trwania, po drugie zaś to, że po ustaniu tej okoliczności termin przedawnienia biegnie od początku, w całej swej długości, tak jakby wcześniej nie upłynęła żadna jego część. W niniejszej sprawie niewątpliwie doszło do przerwania biegu przedawnienia 20 maja 2002 roku to jest wówczas kiedy strona pozwana złożyła do Komornika Sądowego wniosek wraz z tytułem wykonawczym – wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, o wszczęcie postępowania egzekucyjnego. Pogląd taki prezentuje również w swoim orzecznictwie Sąd Najwyższy m.in. złożenie wniosku o wydanie tytułu wykonawczego nie jest czynnością, która bezpośrednio zmierzałaby do egzekwowania roszczenia, co jest niezbędne dla przerwania biegu przedawnienia stosownie do art. 123 § 1 pkt 1 k.c. Bezpośrednią czynnością, która zmierza do wyegzekwowania (zaspokojenia) roszczenia, jest złożenie wniosku wraz z tytułem wykonawczym, stosownie do właściwości, sądowi lub komornikowi (art. 796 § 1 k.p.c.). - wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 września 1971 r. II CR 358/71, opubl. LEX nr 6990 . Podobnie wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 4 sierpnia 1977 r. IV PR 160/77 opubl. LEX nr 7975 wskazując, iż bezpośrednią czynnością zmierzającą do egzekwowania roszczenia i przerywającą tym samym bieg przedawnienia – jest złożenie wniosku wraz z tytułem egzekucyjnym do właściwego sądu lub komornika o wszczęcie egzekucji (art. 796 § 1 k.p.c.). W niniejszej sprawie doszło więc 20 maja 2002 roku do skutecznego przerwania biegu przedawnienia i wobec tego roszczenie wobec powódki zasądzone wyrokiem Sądu Rejonowego w Wałbrzychu 27 listopada 1998 roku nie uległo przedawnieniu.

Zgodnie z art. 823 kpc postępowanie egzekucyjne umarza się z mocy samego prawa, jeżeli wierzyciel w ciągu roku nie dokonał czynności potrzebnej do dalszego prowadzenia postępowania lub nie zażądał podjęcia zawieszonego postępowania. Termin powyższy biegnie od dnia dokonania ostatniej czynności egzekucyjnej, a w razie zawieszenia postępowania - od ustania przyczyny zawieszenia. Należy podnieść, iż przez cały dwunastoletni okres trwania czynności egzekucyjnych wierzyciel, a więc strona pozwana podejmowała czynności konieczne do dalszego prowadzenia egzekucji i wobec tego nie było przesłanek w tym czasie do umorzenia przez Komornika Sądowego postępowania egzekucyjnego z mocy prawa. Istotnie żądanie orzeczenia eksmisji zostało wyegzekwowane, ale nadal toczy się postępowanie egzekucyjne celem wyegzekwowania od powódki kosztów sądowych i egzekucyjnych jako że i to roszczenie nie uległo przedawnieniu.

Sąd w oparciu o art. 102 Kodeksu postępowania cywilnego w wypadkach szczególnie uzasadnionych może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Przepis ten urzeczywistnia zasadę słuszności i jest wyjątkiem od obowiązującej zasady odpowiedzialności za wynik procesu. Sąd w niniejsze sprawie wziął pod uwagę żądanie poddane rozstrzygnięciu, jego znaczenia dla strony, subiektywne przekonanie strony o zasadności roszczeń. Zdaniem Sądu powódka, nie mając wiedzy prawniczej, była przekonana o zasadności dochodzonego roszczenia. W ocenie sądu pozwala to nie obciążać powódki obowiązkiem zwrotu kosztów procesu stronie pozwanej.