Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 30 maja 2014 roku

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział II Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Violetta Osińska (spr.)

Sędziowie: SO Iwona Siuta

SO Marzenna Ernest

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym

w dniu 30 maja 2014 roku w Szczecinie

sprawy ze skargi M. K.

o stwierdzenie przewlekłości postępowania

w sprawie o sygnaturze akt I C 2374/13 Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim, z powództwa M. K. przeciwko Skarbowi Państwa Zakładowi Karnemu w S.

postanawia:

oddalić skargę.

UZASADNIENIE

Skarżący-M. K. wniósł na podstawie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, o stwierdzenie, iż w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym w Stargardzie Szczecińskim, sygn.I C 2375/13 nastąpiła przewlekłość postępowania. Skarżący dopatruje się przewlekłości postępowania w ogólnej długości postępowania, wskazując że pozew przeciwko Skarbowi Państwa o odszkodowanie z tytułu złych warunków bytowych w Zakładzie Karnym został przez niego wniesiony w dniu 17 października 2013 roku, natomiast do tej pory w sprawie nie zostały podjęte żadne czynności, skarżącemu nie został wyznaczony obrońca z urzędu. Nadto skarżący nie został poinformowany o połączeniu przedmiotowej sprawy ze sprawą tocząca się pod sygnaturą I C 1808/13.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy po analizie akt sprawy I C 2374/13 pod kątem okoliczności, mających znaczenie dla oceny czy nastąpiła nieuzasadniona przewlekłość postępowania uznał, że zgłoszona przez M. K. skarga nie zasługiwała na uwzględnienie.

Zgodnie z dyspozycją art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, dla stwierdzenia czy w sprawie doszło do przewlekłości postępowania należy w szczególności ocenić m. in. terminowość i prawidłowość czynności podjętych przez sąd w celu wydania w sprawie rozstrzygnięcia, co do istoty (...) uwzględniając charakter sprawy, stopień jej faktycznej i prawnej zawiłości, znaczenie dla strony, która wniosła skargę, rozstrzygniętych w niej zagadnień, a także zachowanie stron, a w szczególności strony, która zarzuciła przewlekłość postępowania.

Jak wynika z powyższego, ustawodawca określił okoliczności, które każdorazowo sąd rozpoznający skargę na przewlekłość postępowania winien w szczególności oceniać. Należą do nich: prawidłowość i terminowość czynności podjętych przez sąd, charakter sprawy, stopień faktycznej i prawnej zawiłości sprawy, znaczenie samej sprawy dla strony skarżącej, rozstrzygniętych w sprawie zagadnień oraz zachowanie się strony, która wniosła skargę na przewlekłość postępowania. Wyliczenie to nie ma charakteru katalogu zamkniętego- ma jednak charakter kierunkowy, określając podstawowy sposób oceny przewlekłości i przesłanek jej wystąpienia.

Celem instytucji skargi na przewlekłość postępowania jest zlikwidowanie opieszałości sądu, przed którym sprawa zawisła poprzez wymuszenie należytej sprawności sądu (vide: postanowienie SN z dnia 17 listopada 2005 r., (...) 1/05) i nadanie sprawie odpowiedniego biegu (tak: postanowienie SN z dnia 8 lipca 2005 r., (...) 120/05, i postanowienie SN z 19 stycznia 2006 r., (...) 162/05). Skarga na przewlekłość ma w szczególności zapewnić szybką reakcję na trwającą zwłokę w czynnościach sądu i służyć dyscyplinowaniu czynności podejmowanych na danym etapie toczącego się jeszcze postępowania w określonej sprawie (postanowienie SN z 19 stycznia 2006 r., (...) 162/05 i postanowienie SN z dnia 18 lutego 2005 r., (...) 19/05).

Sąd Okręgowy na podstawie akt sprawy prześledził tok dokonywanych w niej czynności i na tej podstawie ustalił, że pozew o zapłatę w sprawie z powództwa M. K. przeciwko Skarbowi Państwa – Zakładowi Karnemu w S. - wpłynął do Sądu Rejonowego w Stargardzie Szczecińskim z dniu 18 października 2013 roku.

W uzasadnieniu zgłoszonego żądania powód wskazał, że dochodzi odszkodowania w wysokości 60.000 złotych z tytułu złych warunków bytowych w Zakładzie Karnym w S. oraz kwoty 20.000 złotych, celem jej przekazania na Dom Dziecka w S.. W treści pozwu powód zawarł wniosek o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków. Nadto, powód złożył wniosek o zwolnienie go od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Zarządzeniem z dnia 29 października 2013 roku nakazano wezwać powoda do uzupełnienia braków wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu poprzez złożenie oświadczenia, iż nie jest on w stanie ponieść kosztów ustanowienia pełnomocnika z wyboru bez uszczerbku dla utrzymania siebie oraz rodziny oraz oświadczenia obejmującego szczegółowe dane o jego stanie rodzinnym, majątku i dochodach. Przedmiotowym zarządzeniem nakazano także zwrócić się do Zakładu Karnego w S. ( Aleja (...)) o wskazanie czy na koncie depozytowym powoda znajdują się jakieś środki. Przedmiotowe zarządzenia zostały wykonane w dniu 10 grudnia 2013 roku.

W dniu 18 grudnia 2013 roku do akt spraw wróciła korespondencja skierowana do powoda wysłana na adres Zakładu Karnego w S.(k.13). Wezwanie tej samej treści skierowane do powoda zostało wysłane ponownie w dniu 30 grudnia 2013 roku, na adres zakładu Karnego przy ulicy (...) w G..

W dniu 7 stycznia 2014r.do akt sprawy wpłynęło pismo Zakładu Karnego w G., informujące o braku środków na koncie depozytowym powoda. W dniu 14 stycznia 2014 do akt wpłynęło oświadczenie powoda o stanie rodzinnym, majątku, dochodach i źródłach utrzymania wraz z nim powód złożył wyciąg z Raportu Krajowego Mechanizmu Prewencji i wizytacji w Zakładzie Karnym w S. przeprowadzonej przez Biuro Rzecznika Praw Obywatelskich(k. 29-65 vide).

Postanowieniem z dnia 31 stycznia 2014 roku Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim zwolnił powoda od kosztów sądowych(pkt I) oraz ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu (pkt II).

Zarządzeniem z dnia 31 stycznia 2014 roku nakazano zwrócić się do Okręgowej Izby Radców Prawnych w S. celem wyznaczenia pełnomocnika z urzędu. Jednocześnie wyznaczono termin rozprawy na dzień 17 marca 2014 roku. O terminie tym nakazano powiadomić powoda, pozwanego oraz wezwać zawnioskowanych przez powoda świadków. Z uwagi na fakt, iż świadkowie byli osobami osadzonymi w Zakładzie Karnym, nakazano ustalić ich dane z Zakładu Karnego w S. tj. imię ojca. Przedmiotowe zarządzenie zostało wykonane w dniu 11 lutego 2014 roku(k. 61-70, 74-80, 82).

W dniu 20 lutego 2014 roku do akt sprawy wpłynęło pismo Zakładu Karnego w G., w którym zwrócono nakaz wydania w stosunku do powoda, z uwagi na jego przetransportowanie do jednostki penitencjarnej -Zakładu Karnego N. (k.84).

W dniu 25 lutego 2014 roku do akt sprawy wpłynęła odpowiedź na pozew pozwanego.

Zarządzeniem z dnia 27 lutego 2014 roku nakazano zwrócić się do Zakładu Karnego w N. z prośbą o podanie informacji o osadzonym- R. J.. Przedmiotowe zarządzenie zostało wykonanie w tym samym dniu.

W dniu 28 lutego 2014 roku do akt sprawy wpłynęło pismo Okręgowej Izby Radców Prawnych w S., w którym poinformowano o wyznaczeniu radcy prawnego z urzędu w osobie r.pr M. L..

Pismem z dnia 15 marca 2014 roku pełnomocnik powoda wniósł odpowiedź na pozew (k.121-124).

W dniu 17 marca 2014 roku odbyła się rozprawa podczas której przeprowadzono czynności procesowe i Sąd postanowił połączyć do wspólnego rozpoznania i rozstrzygnięcia niniejszą sprawę ze sprawą toczącą się przez Sądem Rejonowym w Stargardzie Szczecińskim pod sygnaturą I C 1808/13 i prowadzić ją pod sygnaturą I C 1808/13.

Na podstawie tak ustalonego przebiegu czynności, Sąd Okręgowy uznał, iż w postępowaniu sądowym prowadzonym przez Sąd Rejonowy w Stargardzie Szczecińskim nie doszło do zarzucanej przez skarżącego- przewlekłości postępowania.

W ocenie Sądu Okręgowego- czynności sądu Rejonowego w sprawie zostały podjęte praktycznie niezwłocznie po złożeniu pozwu dalsze procedowanie nie nosi znamion przewlekłego. Przewlekłość- jest pojęciem, które określa, że jakieś zdarzenia czy plany są nadmiernie rozciągnięte w czasie, rozwleczone i przedłużają się. W niniejszej sprawie nie miały miejsca nadmierne odstępstwa od czasu koniecznego do wykonania określonych czynności sądowych, i dlatego nie można uznać, że wystąpił stan nieuzasadnionej zwłoki o jakim mowa w ustawie z dnia 17 czerwca 2004 roku.

Wskazać należy, iż znamiennym dla długości trwania postępowania jest aktywność jaką wykazują jego strony. W realiach tej sprawy istotnym jest ,iż powód złożył wniosek wniosku formalne oraz dowodowy o przesłuchanie kilu świadków będących osadzonymi w Zakładach Karnych. Wezwanie świadków na rozprawę wiązało się z koniecznością ustalenia pełnych danych, w szczególności imienia ojca a następnie zwróceniem się do Zakładu Karnego w celu ich wydania oraz doprowadzenia. Nie można przy tym stwierdzić, iż czas w którym czynności te były wykonywane był wydłużony ponad miarę. Podejmowane przez Sąd czynności okazały się na tyle skuteczne, że na terminie posiedzenia przeprowadzono dowód z 4 z 5 zaplanowanych na ten czas świadków. Za nie znajdujące oparcia w aktach sprawy uznać należało twierdzenia skarżącego o bezczynności Sądu Rejonowego w sprawie. Lektura akt sprawy wskazuje, iż od momentu wniesienia pozwu do dnia rozprawy w dniu 17 marca 2014 roku - Sąd wykonał szereg czynności począwszy od czynności związanych z rozpoznaniem wniosku o zwolnienie powoda od kosztów sadowych oraz ustanowieniem dla niego pełnomocnika, ustaleniem danych i wezwaniem świadków, a skończywszy na przeprowadzeniu dowodów na rozprawie.

Nie sposób wreszcie zgodzić się z powodem by Sąd nie rozpoznał jego wniosku o ustanowienie pełnomocnika z urzędu. Takie postanowienie zapadło w dniu 31 stycznia 2014 roku. Tego samego dnia zwrócono się do (...) w S. o wskazanie osoby radcy prawnego dla reprezentowania interesów powoda w procesie. W tym miejscu zwrócić należy uwagę, iż z chwilą wyznaczenia radcy prawnego, to na nim spoczywa ustawowy obowiązek skontaktowania się z osobą dla, której został ustanowiony. Niezależnie od powyższego twierdzenia powoda o braku wiedzy na temat pełnomocnika budzą wątpliwości. O tym, iż powód miał kontakt z pełnomocnikiem świadczy chociażby treść złożonego przez tego ostatniego pisma procesowego.

Odnosząc się do kwestii braku wiedzy powoda na temat połączenia sprawy I C 2374/13 do wspólnego rozpoznania ze sprawą I C 1808/13, zwrócić należało uwagę, iż przedmiotowe postanowienie zapadło na rozprawie w dniu 17 marca 2014 roku, na której był obecny ustanowiony na R. powoda pełnomocnik. Co więcej, kopia protokołu rozprawy na wniosek powoda została mu przesłana na jego wniosek w dniu 11 kwietnia 2014 roku.

W tym stanie sprawy , na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 roku o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki, orzeczono jak w sentencji postanowienia.