Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 maja 2013 roku

Sąd Okręgowy w Białymstoku

V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Elżbieta Krupińska

Protokolant: Anna Matwiejuk

po rozpoznaniu w dniu 28 maja 2013 roku w Białymstoku

sprawy G. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o rentę socjalną

na skutek odwołania G. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

z dnia 3 lipca 2012 roku Nr (...)

I.  Zmienia zaskarżoną decyzję i przywraca G. S. prawo do okresowej renty socjalnej poczynając od 01 sierpnia 2012 roku do 17 września 2014 roku.

II.  Orzeka, iż organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Sygn. akt VU 1263/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 3 lipca 2012 roku wydaną na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej (Dz.U. Nr 135, poz. 1268 z późn. zm.) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. odmówił K. S. przywrócenia prawa do renty socjalnej od dnia 01 sierpnia 2012 roku. W uzasadnieniu podniósł, iż Komisja Lekarska ZUS orzeczeniem z dnia 15 czerwca 2012 roku nie stwierdziła niezdolności do pracy.

Od powyższej decyzji G. S. złożył odwołanie, w którym podnosił, iż wydanie takiej decyzji było nieprawidłowe z uwagi na jego stan zdrowia, w tym przeszczep nerki. Odwołujący szczegółowo opisał też dolegliwości, na które cierpi, dodając, że utrudniają mu one podjęcie pracy. Wskazywał też, że nawet wykonywanie zatrudnienia nie pozbawia go prawa do renty socjalnej.

W odpowiedzi na odwołanie ZUS podtrzymał swoje stanowisko w sprawie wnosząc o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Odwołanie było uzasadnione, dlatego zaskarżona decyzja podlegała zmianie.

Bezspornym jest, iż decyzją z dnia 9 sierpnia 2006 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. przyznał G. S. rentę socjalną za okres od dnia 01 maja 2006 roku do 30 czerwca 2008 roku (k.13, decyzja z 9.08.2006r.), której wypłata została przedłużona do 31 lipca 2012 roku na mocy decyzji z 5.08.2010r. (k.59 akt ZUS).

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 roku o rencie socjalnej (Dz.U. Nr 135, poz. 1268 z późn. zm.), renta socjalna przysługuje osobie pełnoletniej całkowicie niezdolnej do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu, które powstało:

1) przed ukończeniem 18. roku życia;

2) w trakcie nauki w szkole lub w szkole wyższej - przed ukończeniem 25. roku życia;

3) w trakcie studiów doktoranckich lub aspirantury naukowej.

W myśl art. 15 tego aktu prawnego, w sprawach nieuregulowanych w ustawie stosuje się odpowiednio m.in. art. 61 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. 2009 Nr 153, poz. 1227 z późn. zm.), który stanowi z kolei, iż prawo do renty, które ustało z powodu ustąpienia niezdolności do pracy, podlega przywróceniu, jeżeli w ciągu 18 miesięcy od ustania prawa do renty ubezpieczony ponownie stał się niezdolny do pracy.

W niniejszej sprawie jedyną kwestią sporną była ocena stanu zdrowia odwołującego w kontekście aktualnego stanu jego zdrowia, ustalenie czy jest on nadal całkowicie niezdolny do pracy. Wobec zaistnienia powyższych wątpliwości, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu schorzeń, na które cierpi wnioskodawca, to jest z zakresu nefrologii.

Biegła sądowa po przeprowadzeniu analizy dokumentacji medycznej, wywiadu i badania lekarskiego rozpoznała u odwołującego: schyłkową niewydolność nerek własnych w przebiegu wrodzonej wady układu moczowego (agnezja nerki lewej, odpływy pęcherzowo – moczowodowe II stopnia prawostronne), stan po przeszczepie nerki od dawcy zmarłego 6.06.2008r., nadciśnienie tętnicze. W związku z tym biegł stwierdziła, iż G. S. jest nada; całkowicie niezdolny do pracy do 17 września 2014 roku. Okresowa niezdolność do pracy podyktowana jest postępującym charakterem schorzenia i brakiem poprawy stanu zdrowia w stosunku do lat poprzednich, kiedy stwierdzono całkowitą niezdolność do pracy. Od 2010r. nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia odwołującego, a wręcz nastąpiło jego pogorszenie, bowiem w ostatnim czasie, od maja 2013r., stwierdza się narastanie stężenia kreatyniny w surowicy. Poprzednio stężenia kreatyniny były stabilne. Natomiast wysokie, niewyrównane nadciśnienie tętnicze stanowi przeciwwskazanie do jakiejkolwiek pracy fizycznej; przewlekła immunopresja stanowi przeciwwskazanie do pracy w warunkach ekspozycji na zmienne warunki klimatyczne, czynniki infekcyjne. Badany nie posiada żadnych kwalifikacji zawodowych, umożliwiających mu podjęcie pracy. Aktualnie zamieszkuje z ojcem prowadzącym gospodarstwo rolne, na którego utrzymaniu pozostaje. Zdaniem biegłego stan badanego stanowi bezwzględne przeciwwskazanie do pracy na gospodarstwie rolnym. Odwołujący w dalszym ciągu wymaga też systematycznej kontroli specjalistycznej i leczenia (k. 11-12, opinia biegłego).

Do opinii powyższej zastrzeżenia złożył organ rentowy podnosząc, iż ubezpieczony z niewydolnością nerek własnych wymagającą dializoterapii został poddany zabiegowi przeszczepienia nerki od zmarłego dawcy. Obecnie pozostaje w trakcie leczenia immunosupresyjnego oraz glikokortykoterapii. Zdaniem ZUS aktualnie ubezpieczony pozostaje w dobrym stanie ogólnym, wydolny krążeniowo i oddechowo, bez klinicznych objawów niewydolności układu moczowego oraz dysfunkcji przeszczepionego graftu. Oznaczone parametry wydolności układu moczowego pozostają w górnych granicach normy. Sam fakt przeszczepienia nerki nie stanowi podstawy do orzeczenia całkowitej niezdolności do pracy, a wprost przeciwnie w znacznym stopniu poprawił stan funkcjonalny ubezpieczonego. W związku z powyższym w ocenie ZUS uznanie badanego za całkowicie niezdolnego do pracy jest niezasadne. Ponadto badany posiada I stopień kwalifikacji zawodowych i może wykonywać lekkie prace nie stanowiące przeciwwskazań zdrowotnych. Brak kwalifikacji sugerowany przez biegłego urologa nie może stanowić podstawy do orzeczenia świadczenia rentowego – k.23 akt sądowych.

W opinii uzupełniającej biegły nefrolog podtrzymał swoją opinię ustalającą całkowitą niezdolność do pracy odwołującego się, podkreślając, iż w czasie badania odwołujący podał, że w sierpniu 2012r., w czasie wizyty kontrolnej w Poradni Transplantacyjnej, stwierdzono stężenie kreatyniny w surowicy wynoszące 1,6 mg/dl (badany nie okazał wyniku – został pozostawiony w dokumentacji Poradni), czyli znacznie powyżej zakresu normy, wynoszącego od 0,5 do 1,2 mg/dl. Jest to dalsze pogorszenie funkcji graftu w stosunku do maja 2012r., gdy stwierdzano stężenie kreatyniny wynoszące 1,2 mg/dl (k.96 odwrót w aktach). Filtracja Kłębuszkowaw tym czasie uległa obniżeniu z 88 ml/min do 66,5 ml/min. W latach poprzednich stwierdzano stabilną funkcję graftu z wartościami kreatyniny poniżej 1/0 mg/dl: k.70 (27.01.2009r.) kreatynina 0,98 mg/dl; k. 86 (28.10.2009r.) kreatynina 0,99 mg/dl; k. 89 (07.04.2010r.) kreatynina 0,98 mg/dl. W sytuacji istotnego pogorszenia funkcji nerki przeszczepionej w stosunku do lat poprzednich biegły podkreślił, że nie widzi podstaw do uznania badanego za zdolnego do pracy zarobkowej. Ponadto badany otrzymywał świadczenie z tytułu całkowitej niezdolności do pracy od 2006r. Od 2008r. obejmowało ono okres po przeszczepie nerki, gdy czynność graftu była rzeczywiście prawidłowa. Aktualnie stwierdza się pogorszenie wydolności nerek, wymagające wyjaśnienia dolegliwości bólowe ze strony graftu. Również niewykluczone nadciśnienie tętnicze stanowi ograniczenie, co do zdolności badanego do pracy – wymaga wykluczenia pracy wymagającej wysiłku fizycznego. Wskazana jest, zdaniem biegłego, w związku z wątpliwościami co do zdolności badanego do pracy, opinia biegłego z zakresu medycyny pracy (k.30, opinia uzupełniająca).

Biegły z zakresu medycyny pracy orzekł, że stan zdrowia badanego nie uległ poprawie i jest ona nadal całkowicie niezdolny do pracy zarobkowej na okres 2 lat od daty badania przez biegłego lekarza sądowego z zakresu nefrologii (tj. od zakończenia świadczenia do 17.09.2014r.).

Biegły podkreślił, że ze względu na pogorszenie funkcji graftu (narastanie poziomu kreatyniny – w ciągu 3 miesięcy z 0,86 do 2,18 mg/dl), w kwietniu 2013r. odwołujący wymagał hospitalizacji w Oddziale Nefrologii i Transplantologii (...) w B.. W ocenie biegłego ze względu na rozpoznane schorzenia i stosowane leczenie, odwołujący nie może pracować fizycznie, nie może pracować w zmiennych warunkach klimatycznych, czy też w narażeniu na czynniki infekcyjne. Odwołujący ukończył tylko gimnazjum, więc mógłby pracować tylko fizycznie, nie posiada wykształcenia umożliwiającego mu wykonywanie pracy umysłowej. Biegły całkowicie zgodził się z opinia biegłego sądowego z zakresu nefrologii (k.42).

Do opinii tej strony nie złożyły zastrzeżeń – k. 51, protokół rozprawy z 28.05.2013r.

Sąd dał wiarę ustaleniom poczynionym ostatecznie przez biegłych z zakresu nefrologii i medycyny pracy, albowiem są one logiczne i właściwie uzasadnione, nie zawierają także wewnętrznych sprzeczności. Opinie zostały opracowane po przeprowadzeniu badań odwołującego i wnikliwej analizie dokumentacji lekarskiej, a także po zapoznaniu się ze stanowiskiem stron. Ostatecznie opinie uzupełniające nie były kwestionowane przez organ rentowy. W tych okolicznościach Sąd w pełni podzielił spostrzeżenia zawarte we wspomnianych opiniach i przyjął je za podstawę wyrokowania.

Wobec powyższego Sąd stwierdził, że G. S. nadal spełnia przesłanki niezbędne do uzyskania prawa do renty socjalnej i dlatego przywrócił mu to prawo poczynając od dnia 01 sierpnia 2012 roku do dnia 17 września 2014 roku.

W tym stanie rzeczy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 kpc odwołanie należało uwzględnić, zmienić zaskarżoną decyzję i orzec jak w sentencji.

Poza tym Sąd Okręgowy przyjął, że organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

Zgodnie z art. 118 ust. 1a ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie ustalenia prawa do świadczenia lub jego wysokości orzeczeniem organu odwoławczego za dzień wyjaśnienia ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji uważa się również dzień wpływu prawomocnego orzeczenia organu odwoławczego, jeżeli organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji. Organ odwoławczy, wydając orzeczenie, stwierdza odpowiedzialność organu rentowego.

Należy podkreślić, że materiał dowodowy był niewystarczający do rozstrzygnięcia sprawy. Przepisy regulujące postępowanie w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych przed Sądem stwarzają większe możliwości dowodowe (art. 477 ⁸ kpc i nast.) oraz nie zawierają ograniczeń w stosunku do regulacji ogólnej postępowania dowodowego (art. 235-309 kpc).

Sąd po wykorzystaniu możliwości dowodowych dopuścił dowód z opinii biegłych i na tej podstawie ustalił ostatecznie sporne okoliczności uznając, że w tych okolicznościach odwołanie było uzasadnione.