Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 24/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia

6 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

SSO Wiesław Łukaszewski

po rozpoznaniu w dniu

6 lutego 2015r.

w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa:

(...) Sp. z o.o. w K.

przeciwko:

(...) Sp. z o.o. w N.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 20 listopada 2014r. sygn. akt VIII GC 1559/14upr

uchyla zaskarżony wyrok oraz przekazuje sprawę Sądowi Rejonowemu w Bydgoszczy do ponownego rozpoznania pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania odwoławczego.

Sygn. akt VIII Ga 24/15

UZASADNIENIE

Powódka (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w K. wniosła przeciwko pozwanej (...) spółce z ograniczona odpowiedzialnością w N. pozew domagając się kwoty 1 045,47 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 1.05.2011r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu wywodziła, że wierzytelność nabyła na podstawie umowy cesji z dnia 27 czerwca 2013r. od cedenta (...)S.A. w K. z tytułu nieuregulowanego wynagrodzenia cedenta za emisję kampanii reklamowej pozwanego, zgodnie z zamówieniem nr (...) z dnia 18.03.2011r. Powódka podała, że cedent zrealizował w całości przedmiot umowy, zgodnie ze złożonym zamówieniem i przez cały czas trwania kampanii reklamowej cedent wystawiał pozwanej faktury VAT w miesięcznych cyklach rozliczeniowych w okresie od 6 maja 2011r. do 4 maja 2012r. Powódka wskazała, że pismem z dnia 12 marca 2014r. wezwała pozwaną do dobrowolnej zapłaty objętej cesją należności głównej oraz skapitalizowanych na dzień wezwania odsetek, jednakże pozwana nie wywiązała się z zobowiązania.

Pozwany nie udzielił odpowiedzi na pozew oraz nie wdał się w spór.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy wyrokiem zaocznym z dnia 20 listopada 2014 r. sygn. akt VIII GC 1559/14upr oddalił powództwo. Stanowisko swoje oparł na następujących ustaleniach faktycznych oraz rozważaniach natury prawnej:

Sąd I instancji podkreślił, że skoro przedmiotowy pozew był wniesiony w tzw. elektronicznym postępowaniu upominawczym, to po przekazaniu sprawy do sądu właściwości ogólnej (art. 505 33 kpc), powódka była wezwana do uzupełnienia wskazanych braków formalnych w postaci wykazania umocowania zgodnie z art. 68 kpc zdanie pierwsze oraz dołączenia pełnomocnictwa zgodnie z art. 89 § 1 kpc zdanie pierwsze i drugie w trybie art. 505 37 § 1 kpc. Wezwanie to powódka wykonała w zakreślonym terminie.

Sąd Rejonowy miał na uwadze, iż treść obecnie obowiązującego art. 505 37 § 1 k.p.c. nie zawiera istniejącego do dnia 7 lipca 2013r. obowiązku wzywania powoda do usunięcia braków formalnych pozwu oraz uzupełnienia pozwu, w sposób odpowiedni dla postępowania, w którym sprawa będzie rozpoznana. Następnie podkreślił, że powódka reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika, znała treść postanowienia Sądu Rejonowego Lublin-Zachód w Lublinie, w którym Sąd ten stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty z uwagi, iż przytoczone w treści pozwu okoliczności budzą wątpliwości. Jednak nie podjęła ona działań zmierzających do wykazania zasadności swoich roszczeń. Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W niniejszej sprawie to na powódce spoczywał ciężar wykazania zasadności swojego roszczenia. Powódka zatem mając wiedzę o tym, iż przytoczone w treści pozwu okoliczności budzą wątpliwości winna przedłożyć dowody umożliwiające Sądowi ustalenie zasadności jej twierdzeń. Powódka jednak ograniczyła się do wskazania listy dowodów w pozwie i nie przedłożyła tych dokumentów. Należy zaznaczyć, iż dokumenty mogące potwierdzić zasadność roszczenia powódki nie stanowiły załączników do pozwu, lecz stanowiły integralną część uzasadnienia pozwu. Sąd zatem nie mógł przeprowadzić dowodu z dokumentów, albowiem strona powodowa takich dokumentów nie przedłożyła, co skutkowało oddaleniem wniosków dowodowych.

W konsekwencji zdaniem Sądu I instancji powódka nie udowodniła zasadności roszczenia ani co do zasady, ani co do wysokości. Powódka nie wykazała nabycia wierzytelności od (...) w K. ani wysokości tej wierzytelności. Nadto uzasadnione wątpliwości budzi również termin płatności każdej ze wskazanych trzynastu faktur VAT określony przez powódkę na dzień 30 kwietnia 2011r., podczas gdy wskazane faktury zostały wystawiane miesięcznie w okresie od maja 2011r. do maja 2012r. Powódka nie wykazała podstawy faktycznej i prawnej terminu płatności zobowiązania na dzień 30 kwietnia 2011r. podczas gdy faktury, które mają potwierdzać istnienie i wysokość zobowiązania, zostały wystawione po tej dacie. Powyższe oznaczałoby, iż obowiązek zapłaty powstał wcześniej niż comiesięczny dokument potwierdzający wykonanie usługi. Powódka w treści pozwu wskazywała, iż płatność faktur miała nastąpić zgodnie z harmonogramem, jednakże nie wskazała jaki był ustalony harmonogram, ani go nie przedłożyła. W ocenie Sądu twierdzenia powódki w zakresie terminu płatności nie zostały udowodnione i budzą w świetle powyższego uzasadnione wątpliwości.

Mając na uwadze powyższe Sąd Rejonowy wydał wyrok zaoczny, którym z uwagi na uzasadnione wątpliwości co do twierdzeń powódki o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie oddalił powództwo.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżyła go w całości, zarzucając naruszenie przepisów prawa procesowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, to jest art. 207 § 3 kpc i art. 208 § 1 kt 5) kpc, poprzez zaniechanie wezwania powoda do dołączenia do akt sprawy dowodów, na które powołał się w pozwie, a w konsekwencji nierozpoznanie istoty sprawy. W tej sytuacji wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania oraz pozostawienie temu Sądowi rozstrzygnięcia o kosztach postępowania odwoławczego.

W uzasadnieniu zarzuciła, iż uszło uwadze Sądu I instancji, że w art. 505 32 § 1 kpc ustawodawca wyraził zakaz dołączania jakichkolwiek dokumentów do powództwa wniesionego drogą elektroniczną. W pozwie powód powinien wskazać jedynie dowody na poparcie swoich twierdzeń. Takie wnioski dowodowe powód złożył. Zdaniem skarżącego Sąd I instancji miał obowiązek wezwać po przekazaniu mu sprawy powoda na podstawie art. 207 § 3 kpc i art. 208 § 1 pkt 5) kpc do dołączenia dowodów zgłoszonych w pozwie. Powołanie dowodów nie jest bowiem tym samym co fizyczne załączenie ich do pisma. Tymczasem Sąd Rejonowy zaniechał tych czynności pomimo, iż powziął wątpliwości co do zasadności dochodzonego roszczenia, chociaż pozwany nie kwestionował roszczenia i nie udzielił odpowiedzi na pozew. W konsekwencji zdaniem apelującego Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy, gdyż nie dokonał żadnych ustaleń faktycznych w oparciu o zgłoszone przez powoda w pozwie wnioski dowodowe.

Sąd Okręgowy zważył, że:

Apelacja jest uzasadniona.

Słusznie apelujący wskazuje, iż zgodnie z dyspozycją art. 505 32 § 1 kpc „W pozwie powód powinien wskazać dowody na poparcie swoich twierdzeń. Dowodów nie dołącza się do pozwu.”. przepis ten koresponduje z art. 128 § 1 kpc, który stanowi, że: „Do pisma procesowego należy dołączyć jego odpisy i odpisy załączników dla doręczenia ich uczestniczącym w sprawie osobom, a ponadto, jeżeli w sądzie nie złożono załączników w oryginale, po jednym odpisie każdego załącznika do akt sądowych. i § 2 W elektronicznym postępowaniu upominawczym przepisu § 1 nie stosuje się.”

Powód zatem prawidłowo sporządził pozew w elektronicznym postępowaniu upominawczym, w którym złożył również szereg wniosków dowodowych z dokumentów.

Sąd Rejonowy, któremu sprawa została przekazana na podstawia art. 505 33 § 1 kpc prawidłowo zastosował art. 505 37 1 kpc wzywając pełnomocnika powoda do wykazania umocowania zgodnie z art. 68 zdanie pierwsze kpc oraz dołączenia pełnomocnictwa zgodnie z art. 89 § 1 zdanie pierwsze i drugie kpc, w terminie dwutygodniowym pod rygorem umorzenia postępowania. Jednak fakt, że ustawodawca nie nakazał w powołanym przepisie Sądowi wprost wezwać powoda w odpowiednio zakreślonym terminie sądowym - do uzupełnienia wniosków dowodowych zawartych w pozwie poprzez nadesłanie dowodów w nim wymienionych, pod rygorem ich pominięcia, nie oznacza, że obowiązek taki nie wynika z innych przepisów. Rację ma skarżący, że na podstawie art. 208 § 1 kpc „Przewodniczący, stosownie do okoliczności, wyda przed rozprawą na podstawie pozwu i innych pism procesowych zarządzenia mające na celu przygotowanie rozprawy. Przewodniczący może w szczególności: (…) pkt 5) zarządzić przedstawienie dokumentów, przedmiotów oględzin, ksiąg, planów itd.” Sąd I instancji nie miał podstawy do oddalenia wniosków dowodowych powoda zgłoszonych w terminie już w pozwie (art. 206 § 6 kpc), zwłaszcza w sytuacji gdy powód zgodnie z art. 505 32 § 1 kpc i art. 128 § 2 kpc nie mógł ich dołączyć do pozwu. Oczywiście jest dopuszczalne zgodnie z postanowieniami art. 207 § 3 zdanie drugie kpc, że strona złoży pismo przygotowawcze zawierające wyłącznie wnioski dowodowe, do którego załączy dokumenty, których nie mogła nadesłać przy pozwie. Jednak sytuacja faktyczna sprawy jest odmienna, bowiem powód w pozwie już złożył wnioski dowodowe, a jedynie z powodu przeszkody prawnej nie nadesłał dokumentów. Podkreślić należy, że przepis art. 207 § 3 kpc dotyczy możliwości zobowiązania przez przewodniczącego przed pierwszym posiedzeniem wyznaczonym na rozprawę do złożenia dalszych pism przygotowawczych. Jednak nie miał on zastosowanie w okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy co zarzuca skarżący, gdyż pozwany nie udzielił odpowiedzi na pozew i dlatego nie było podstaw do zobowiązania stron do wymiany dalszych pism.

Powyższe uzasadnia stwierdzenia, że w sytuacji gdy powód w pozwie złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym złożył wnioski dowodowe, to obowiązkiem Sądu było zgodnie z art. 208 § 1 kpc przed rozprawą wydać na podstawie pozwu zarządzenie mające na celu przygotowanie rozprawy, w tym zarządzenie przedstawienia dokumentów wymienionych we wnioskach dowodowych pozwu. Dopiero w razie odmowy przedstawienia tych dowodów w zakreślonym terminie Sąd zgodnie z dyspozycją art. 233 § 2 kpc oceni jakie nadać temu znaczenie zgodnie z własnym przekonaniem oraz na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału – art. 233 § 1 kpc. Może to być podstawą do oddalenia wniosków dowodowych powoda, których w takiej sytuacji nie da się przeprowadzić z przyczyn leżących po stronie powoda. Będzie on musiał wówczas ponieść negatywne konsekwencje procesowe w postaci nieudowodnienia swoich twierdzeń do czego jest zobowiązany zgodnie z przepisami art. 6 kc i art. 232 kpc.

W okolicznościach faktycznych przedmiotowej sprawy Sąd jednak zaniechał takiego wezwania i w konsekwencji, co słusznie zarzuca apelująca, przedwcześnie oraz bezpodstawnie oddalił jej wnioski dowodowe, co miało wpływ na dokonane przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne, a w rezultacie na rozstrzygnięcie w sprawie (art. 505 9 § 1 1 kpc) i skutkowało, że Sąd I instancji w ogóle nie przeprowadził postępowania dowodowego i dlatego nie rozpoznał istoty sprawy w rozumieniu art. 386 § 4 kpc (tak w postanowieniu SN z dnia 21.10.2014 r., III PZ 9/14 i postanowieniu SN z dnia 9.10.2014 r., IV CZ 70/14).

Mając powyższe okoliczności faktyczne i prawne na uwadze należało orzec jak w sentencji.