Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 lutego 2015 r.

Sąd Rejonowy w Wałbrzychu VI Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący SSR Łukasz Kozakiewicz

Protokolant Ewelina Dulian

po rozpoznaniu w dniu 16 lutego 2015 r. na rozprawie sprawy

z powództwa (...) sp. z o.o. w W.

przeciwko (...) sp. z o.o.. w W.

o zapłatę 714,66 zł

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 74,36 zł (siedemdziesiąt cztery złote 36/100) tytułem kosztów procesu.

UZASADNIENIE

Powód – (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w W. kwoty 714,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2014r. i kosztami procesu. W uzasadnieniu podał, że przystąpił do organizowanego przez pozwanego przetargu na udzielenie zamówienia publicznego i w związku z tym wniósł wadium. Jego oferta nie została wybrana. Wybrany przez pozwanego oferent nie przystąpił do zawarcia umowy w związku z czym pozwany zawarł umowę z powodem, którego oferta okazała się drugą najkorzystniejszą. Mimo obowiązku niezwłocznego zwrotu wadium po rozstrzygnięciu przetargu, pozwany zwrócił je dopiero w dniu 25 marca 2014r., po potrąceniu kosztów utrzymania rachunku bankowego w wysokości 17,14 zł. Powód dochodzi odsetek za opóźnienie w zwrocie wadium w wysokości 698,08 zł oraz kwoty 16,58 zł stanowiącej nienależnie potrącone koszt prowadzenia rachunku bankowego, pomniejszone o odsetki naliczone i zwrócone wraz z wadium (0,56 zł).

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Wałbrzychu z dnia 27 października 2014r., sygn. akt VI GNc 1054/14 nakazano pozwanemu aby zapłacił na rzecz powoda kwotę 714,66 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2014r. oraz kwotę 227,- zł tytułem kosztów procesu.

W sprzeciwie od tego nakazu zapłaty, pozwany zaskarżając go ponad kwotę 450,55 zł wraz z odsetkami wniósł o wniósł o oddalenie powództwa w zaskarżonej części oraz zasądzenie kosztów procesu. Wskazał, że uznał roszczenie powoda co do kwoty 450,55 zł, którą zapłacił w toku sprawy. Podniósł, że kwota wadium została zatrzymana jako zabezpieczenie należytego wykonania umowy zawartej z powodem i w związku z tym podlegała zwrotowi po upływie 30 dni od dnia uznania robót za należycie wykonane. Powodowi przysługiwały zatem odsetki za okres od tego dnia do dnia zwrotu zabezpieczenia. Nadto prawo do potrącenia kosztów prowadzenia rachunku wynikało z przepisów Prawa zamówień publicznych.

Pismem wniesionym w dniu 19 grudnia 2014r. cofnął pozew co do kwoty 450,55 zł, żądając zasądzenia kwoty 264,11 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 11 maja 2014r. do dnia 18 listopada 2014r. w wysokości 30,49 zł.

Sąd ustalił.

W wyniku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego Nr (...) na wykonanie zadania pod nazwą: „Roboty wykończeniowe w zakresie wykonania sufitu podwieszanego zlokalizowanego w hali basenowej krytej pływalni w (...) przy ul. (...) w W., zamawiający (pozwany) w dniu 13 marca 2013r. dokonał wyboru oferty (...) Sp. z o.o. we W..

Dowód: informacja o wyborze oferty – k. 5.

Przystępując do przetargu o udzielenie zamówienia publicznego Nr (...), powód wpłacił wadium w wysokości 5.000,- zł.

Wybrany w tym przetargu oferent nie przystąpił do zawarcia umowy z zamawiającym w związku z czym umowę o wykonanie robót budowlanych objętych postępowanie Nr (...) zawarto z powodem.

Bezsporne.

Powód wykonał roboty w ramach udzielonego mu zamówienia w dniu 14 czerwca 2013r.

Dowód: protokół odbioru końcowego – k. 6 – 7.

Powód zdeponował wpłacone przez pozwanego wadium na rachunku bankowym. Koszty prowadzenia tego rachunku w okresie od 6 lutego 2013r. do 23 marca 2014r. wyniosły 17,14 zł. Naliczone odsetki od kwoty 5.000,- zł za w/w okres wyniosły 0,56 zł.

Dowód: zestawienia kosztów – k. 12.

Pismem z dnia 25 marca 2014r., powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 714,66 zł tytułem odsetek za zwłokę w zwrocie wadium oraz części niezwróconego wadium. Pozwany odmówił zapłaty tej kwoty.

Dowód: wezwanie do zapłaty z dn. 25.04.2014r. – k. 8, pismo z dn. 1.04.2014r. – k. 9, pismo z dn. 3.04.2014r. – k. 10, pisma z dn. 11.04.2014r. – k. 11, wezwanie do zapłaty z dn. 25.04.2014r. – k. 13, kalkulacja odsetek – k. 14, 34.

Pozwany zapłacił na rzecz powoda:



w dniu 18 listopada 2014r., kwotę 450,55 zł tytułem należności z nakazu zapłaty sygn. akt VI GNc 1054/14,



w dniu 13 lutego 2015r., kwotę 30,49 zł tytułem odsetek od kwoty 450,55 zł – nakaz zapłaty VI GNc 1054/14.

Dowód: potwierdzenie zapłaty z dn. 18.11.2014r. – k. 29, potwierdzenie zapłaty z dn. 13.02.2015r. – k. 54.

Sąd zważył.

Wobec zaskarżenia przez pozwanego wydanego w sprawie nakazu zapłaty sygn., akt VI GNc 1054/14 jedynie w części, tj. co do kwoty 264,11 zł wraz z odsetkami od całej dochodzonej pozwem kwoty i kosztami procesu, rozstrzygniecie dotyczyło jedynie tej części zgłoszonego w pozwie roszczenia. W pozostałym zakresie nakaz ten uprawomocnił się (art. 504 § 2 k.p.c., art. 505 § 2 k.p.c.). Oznaczało to również niedopuszczalność oświadczenia powoda o cofnięciu pozwu ponad kwotę 264,11 zł, gdyż cofniecie pozwu w przypadku roszczenia stwierdzonego orzeczeniem Sądu mogło nastąpić jedynie przed jego uprawomocnieniem się lub zaskarżeniem (art. 332 § 2 k.p.c.). Nakaz zapłaty w części nieobjętej sprzeciwem uprawomocnił się zaś w dniu 18 października 2014r.

Stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd ustalił na podstawie zaoferowanych przez obie strony dowodów z dokumentów w postaci: informacji o wyborze oferty, protokołu odbioru, pism stron oraz potwierdzeń zapłaty – prawdziwości i rzetelności których żadna z nich nie przeczyła, co pozwalało uznać je za miarodajne i właściwe źródło informacji o stanie faktycznym sprawy.

Na podstawie przeprowadzonych dowodów, ustalono istotne okoliczności sprawy w tym wynik postępowania o udzielenia zamówienia publicznego Nr (...), a także wykonanie przez pozwanego robót budowlanych, jak również kwestie związane ze zwrotem kwoty uiszczonej przez powoda przy przystąpieniu do przetargu jako wadium. Za bezsporne należało uznać, że powód przy przystąpieniu do przetargu wpłacił wadium w wysokości 5.000,- zł oraz że w wyniku tego przetargu ostatecznie zawarł z pozwanym umowę o wykonanie robót stanowiących przedmiot postępowania o udzielenie zamówienia publicznego Nr (...).

Spór sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy powodowi przysługiwał zwrot wadium złożonego przy przystąpieniu do przetargu o udzielenie zamówienia publicznego na podstawie art. 46 ust. 1 Prawa zamówień publicznych (dalej p.z.p.) czy też zwrot zabezpieczenia należytego wykonani umowy – w trybie art. 151 p.z.p.

W pierwszym rzędzie należy wskazać, ze powyższe roszczenia, mimo uregulowania w przepisach prawa zamówień publicznych, mogą być dochodzone przed sądem powszechnym ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 11 lipca 2013r., sygn. akt I ACa 384/13, LEX Nr 1372325).

W wyniku rozstrzygnięcia przetargu o udzielenie zamówienia publicznego Nr (...), oferta powoda nie została wybrana. Uprawniałoby go to do zwrotu wpłaconego wadium stosownie do przepisu art. 46 ust. 1 p.z.p. W niniejszej sprawie sytuacja uległa jednak istotnej zmianie wobec faktycznego zawarcia z powodem umowy o wykonanie robót stanowiących przedmiot tego zamówienia, w trybie art. 94 ust. 3 p.z.p., zgodnie z którym jeżeli wykonawca, którego oferta została wybrana, uchyla się od zawarcia umowy w sprawie zamówienia publicznego lub nie wnosi wymaganego zabezpieczenia należytego wykonania umowy, zamawiający może wybrać ofertę najkorzystniejszą spośród pozostałych ofert bez przeprowadzania ich ponownego badania i oceny. W ocenie Sądu – i wbrew zapatrywaniu powoda – zastosowanie przepisu art. 94 ust. 3 p.z.p., skutkuje uznaniem powoda za wykonawcę wybranego w rozumieniu art. 46 ust. 1 p.z.p. Powołany przepis odnosi się bowiem do oferenta, którego oferta została wybrana jako najkorzystniejsza, a zatem tego z którym finalnie winna zostać zawarta umowa. Jeśli jednak do zawarcia umowy z tym oferentem nie dochodzi, a jednocześnie umowa zostaje zawarta z kolejnym oferentem (w trybie powołanego art. 94 ust. 3 p.z.p.), to tego ostatniego oferenta należy uznać za wybranego (art. 46 ust. 1 p.z.p.). Brak jest przy tym podstaw do różnicowania sytuacji oferenta wybranego z powodu złożenia najkorzystniejszej oferty z sytuacją oferenta, o którym mowa w art. 94 ust. 3 p.z.p. Na rzecz oferenta wybranego wadium podlega zwrotowi po zawarciu umowy i wniesieniu przez niego zabezpieczenia należytego jej wykonania (art. 46 ust. 1a p.z.p.), jednak w razie braku złożenia tego zabezpieczenia, zamawiający zatrzymuje wadium (art. 46 ust. 5 p.z.p.). Pozbawionym racjonalnego uzasadnienia byłoby zatem nakazywanie zamawiającemu bezwarunkowego zwrotu wadium na rzecz oferenta, z którym zawarto umowę w trybie art. 94 ust. 3 p.z.p., skoro jego również obciążał obowiązek wniesienia zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Przepis art. 46 ust. 1 p.z.p. stanowi reguluje zatem sytuację jedynie tych oferentów, z którymi – na skutek przetargu – nie zawarto umowy o udzielenia zamówienia publicznego.

W niniejszej sprawie bezspornym pozostawało, że strony zawarły umowę o wykonanie robót stanowiących przedmiot zamówienia publicznego Nr (...). Jednocześnie – jak wynika z niezaprzeczonych twierdzeń sprzeciwu od nakazu zapłaty (art. 230 k.p.c.) – pozwany zaliczył wpłacone przez pozwanego przy przystąpieniu do przetargu wadium na zabezpieczenie należytego wykonania umowy (art. 148 ust. 1 pkt 1 i ust. 4 p.z.p.). Dodać należy, że w piśmie z dnia 25 kwietnia 2014r. powód przyznał, iż pozwany miał prawo do zatrzymania wadium jako zabezpieczenia należytego wykonania umowy. Oznacza to, że obowiązek niezwłocznego zwrotu wadium na rzecz powoda w trybie art. 46 ust. 1 p.z.p. wygasł. Zastąpił go natomiast obowiązek zwrotu kwoty zabezpieczenia stosownie do przepisu art. 151 ust. 1 p.z.p., w myśl którego, zamawiający zwraca zabezpieczenie w terminie 30 dni od dnia wykonania zamówienia i uznania przez zamawiającego za należycie wykonane. Roboty objęte zamówieniem publicznym udzielonym powodowi zostały wykonane i odebrane w dniu 14 czerwca 2013r. Co za tym idzie, zwrot zabezpieczenia winien nastąpić najpóźniej w dniu 16 lipca 2013r. Podkreślenia wymaga, że przedmiotowe zabezpieczenie dotyczyło należytego wykonania umowy nie zaś rękojmi i gwarancji.

Zgodnie z art. 148 ust. 5 p.z.p., jeżeli zabezpieczenie wniesiono w pieniądzu, zamawiający przechowuje je na oprocentowanym rachunku bankowym. Zamawiający zwraca zabezpieczenie wniesione w pieniądzu z odsetkami wynikającymi z umowy rachunku bankowego, na którym było ono przechowywane, pomniejszone o koszt prowadzenia tego rachunku oraz prowizji bankowej za przelew pieniędzy na rachunek bankowy wykonawcy. Pozwany, zwracają kwotę zabezpieczenia był zatem uprawniony do pomniejszenia jej o koszty prowadzenia rachunku bankowego. Należało przy tym uwzględnić jedynie koszt narosłe do dnia wymagalności zobowiązania do zwrotu zabezpieczenia. Brak jest bowiem podstaw do obciążenia powoda kosztami prowadzenia rachunku również za okres, w którym pozwany nie był uprawniony do zatrzymania zabezpieczenia. W oparciu o zestawienie kosztów (k. 12) Sąd ustalił, że koszty prowadzenia rachunku na którym zdeponowano kwotę zabezpieczenia za okres od dnia 6 lutego 2013r. do dnia 16 lipca 2013r. określając jej na kwotę 8,04 zł (8,03 zł – za okres od dnia 6 lutego do dnia 11 lipca 2013r. i 0,01 zł za okres od 12 do 16 lipca 2013r.). Do zwrotu na rzecz powoda pozostawała zatem kwota 4.991,96 zł (5.000,- zł – 8,04 zł) powiększona o 0,56 zł odsetek, tj. łączna kwota 4.992,52 zł. Tymczasem pozwany zwrócił powodowi jedynie kwotę 4.983,42 zł (w tym zabezpieczenie: 4.982,86 zł i odsetki: 0,56 zł). Do zwrotu pozostawała zatem kwota 9,10 zł tytułem zabezpieczenia. Od tej kwoty służyły powodowi także odsetki od pierwszego dnia opóźnienia tj. od dnia 15 lipca 2013r. (art. 481 § 1 i 2 k.c.).

Nadto powodowi przysługiwały odsetki ustawowe za opóźnienie w zapłacie – zgodnie z art. 481 § 1 i 2 k.c. – za okres od dnia 15 lipca 2013r. (pierwszy dzień opóźnienia) do dnia 24 marca 2014r. (dzień poprzedzający zapłatę – gdyż w dniu zapłaty pozwany nie pozostawał już w opóźnieniu), które wynosiły 448,05 zł.

Łączna wartość roszczenia powoda z tytułu zwrotu zabezpieczenia (pierwotnie uiszczonego jako wadium) i odsetek za opóźnienie wynosiła zatem 457,15 zł (9,10 zł + 448,05 zł).

W dniu 18 listopada 2014r. pozwany zapłacił na rzecz powoda kwotę 450,55 zł, która stosownie do przepisu art. 451 § 3 k.c., podlegała zaliczeniu w pierwszej kolejności na odsetki, a zatem spowodowała wygaśnięcie zobowiązania do zapłaty odsetek za opóźnienie w zwrocie zabezpieczenia w całości oraz zobowiązanie do zwrotu pozostałej kwoty zabezpieczenia – ponad kwotę 6,60 zł (457,15 zł – 448,05 zł = 6,60 zł).

W tym miejscu należy wskazać, że powód domagał się odsetek od dochodzonej pozwem kwoty od dnia 11 maja 2014r. Pominął jednak, że istotna część dochodzonego roszczenia stanowiły skapitalizowane odsetki. Dalszych odsetek od tego roszczenia powód mógł domagać się dopiero od dnia wytoczenia o nie powództwa, tj. od dnia 17 września 2014r. (art. 482 § 1 k.c.). Od dnia 11 maja 2014r. powód mógł zaś żądać odsetek jedynie od należności głównej, tj. od kwoty 6,60 zł.

W dniu 13 lutego 2015r., pozwany zapłacił na rzecz powoda dalszą kwotę 30,49 zł. Kwota ta w całości zaspokoiła pozostałe, uzasadniane roszczenie powoda, obejmujące kwotę 6,60 zł tytułem należnego zabezpieczenia oraz odsetki, które:



od kwoty 448,05 zł (należne odsetki za opóźnienie dochodzone pozwem) za okres od dnia 17 listopada 2014r. (dnia wytoczenia powództwa) do dnia 12 lutego 2015r. (dnia poprzedzającego zapłatę) wynosiły 10,85 zł,



od kwoty 9,10 zł (należna kwota zabezpieczenia) za okres od dnia 11 maja 2014r. (zgodnie z żądaniem pozwu) do dnia 17 listopada 2014r. (dnia poprzedzającego zapłatę kwoty 450,55 zł) wyniosły 0,62 zł,



od kwoty 6,60 zł (należna kwota zabezpieczenia) za okres od dnia 18 listopada 2014r. (pierwszy dzień opóźnienia w zapłacie pozostałej – po zaliczeniu zapłaty z dnia 18 listopada 2014r. – kwoty zabezpieczenia) do dnia 12 lutego 2014r. wyniosły 0,16 zł.

Powyższe oznacza, że w chwili wyrokowania, roszczenie powoda zostało zaspokojone w całości, gdyż po pierwsze: roszczenie powoda w kwocie dochodzonej pozwem okazało się uzasadnione jedynie w części (co do 457,15 zł wraz z odsetkami); po wtóre: pozwany w toku procesu zapłacił na rzecz powoda łączną kwotę 481,04 zł (450,55 zł + 30,49 zł) – przenoszącą wartość roszczenia powoda wraz z należnymi odsetkami, wynoszącą 468,78 zł (457,15 zł + 10,85 zł + 0,62 zł + 0,16 zł).

W konsekwencji powództwo podlegało oddaleniu, o czym orzeczono w pkt I.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. i art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Spełnienie świadczenia w toku postępowania nie mogło oznaczać uznania pozwanego za wygrywającego spór w całości. Jednocześnie powód nie miał możliwości cofnięcia powództwa wobec ograniczeń wynikających z art. 332 § 2 k.p.c. Rozstrzygnięcie o kosztach procesu, należało zatem dostosować do zakresu w jakim roszczenie powoda okazało się uzasadnione w chwili wytoczenia powództwa. Z tego punktu widzenia powód wygrał spor w około 64% (pozwany w około 36%), w następstwie czego stronom przysługiwał adekwatny do tego udział w kosztach procesu. Powód poniósł koszty procesu w łącznej wysokości 227,- zł w tym: opłata sądowa od pozwu w wysokości 30,- zł, koszty zastępstwa procesowego w wysokości 180,- zł (§ 6 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu – tekst jednolity: Dz. U. Nr 2013, poz. 490) oraz opłata skarbowa uiszczoną od złożonego dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł. Pozwany poniósł koszty procesu w wysokości 197,- zł, obejmujące koszty zastępstwa procesowego w wysokości 180,- zł (§ 6 pkt 2 cyt. rozporządzenia) i opłatę skarbową uiszczoną od złożonego dokumentu pełnomocnictwa w wysokości 17,- zł. Uwzględniając zakres, w jakim każda ze stron wygrała spór, powodowi przysługiwały koszty procesu w wysokości 145,28 zł (227,- zł x 64%), zaś pozwanemu w wysokości 70,92 zł (197,- zł x 36%), co po zbilansowaniu, dawało kwotę 74,36 zł (145,28 zł – 70,92 zł) należną powodowi. Z tych przyczyn orzeczono jak w pkt II wyroku.