Sygn. akt I ACa 779/14
Dnia 24 lutego 2015 r.
Sąd Apelacyjny w Lublinie, I Wydział Cywilny
w składzie:
Przewodniczący - Sędzia |
SA Bogdan Radomski (spr.) |
Sędzia: Sędzia: |
SA Jerzy Nawrocki SA Ewa Popek |
Protokolant |
st.sekr.sądowy Dorota Kabala |
po rozpoznaniu w dniu 24 lutego 2015 r. w Lublinie na rozprawie
sprawy z powództwa E. B.
przeciwko Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł.
o stwierdzenie nieważności uchwały
na skutek apelacji pozwanej od wyroku Sądu Okręgowego w Siedlcach
z dnia 25 kwietnia 2014 r., sygn. akt I C 826/13
I.
zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że stwierdza nieważność uchwały Walnego Zgromadzenia członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...)
w Ł. nr (...) z dnia 21 czerwca 2013r. w zakresie wyboru A. C. na członka Rady Nadzorczej, a w pozostałej części powództwo oddala;
II. oddala apelację w pozostałej części;
III. znosi wzajemnie pomiędzy stronami koszty postępowania apelacyjnego.
I ACa 779/14
Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2014 r. Sąd Okręgowy w Siedlcach stwierdził nieważność uchwały Nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. z dnia 21 czerwca 2013 r. w zakresie wyborów członków Rady Nadzorczej oraz zasadził od pozwanej Spółdzielni na rzecz powoda E. B. kwotę 200 zł tytułem kosztów procesu.
Za podstawę rozstrzygnięcia sąd przyjął następujące ustalenia i wnioski :
Walne Zgromadzenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł., które odbyło się w dniu 21 czerwca 2013 r. podjęło uchwałę, mocą, której zatwierdziło wybór Rady Nadzorczej tej Spółdzielni w następującym składzie : A. C., A. K., E. T., F. S., R. R., Z. W. i T. W.. W tym czasie w dniu podejmowania tej uchwały zastępcą prezesa pozwanej Spółdzielni była M. Z. natomiast jedna z wybranych członkiń Rady Nadzorczej – A. C., jest siostrą M. Z..
W świetle wyżej ustalonych faktów sąd podniósł, że zgodnie z art. 57 prawa spółdzielczego w skład rady nadzorczej nie mogą wchodzić osoby będące kierownikami bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni lub pełnomocnikami zarządu oraz osoby pozostające z członkami zarządu lub kierownikami bieżącej działalności gospodarczej spółdzielni w związku małżeńskim albo w stosunku pokrewieństwa lub powinowactwa w linii prostej i w drugim stopniu linii bocznej. Art 45 § 1 prawa spółdzielczego stanowi, że rada składa się z co najmniej 3 członków, natomiast statut pozwanej Spółdzielni przewidywał, że rada składa się z 7 członków. Skoro wybrana na członka rady A. C. była siostrą członka zarządu tj. zastępcy prezesa to oznacza, że wybrana rada składała się jedynie z 6 ważnie wybranych członków, a zatem jej skład pozostawał w sprzeczności z regulacją statutową. Zaskarżona uchwała nie była bezwzględnie nieważna gdyż pozostały ważnie wybrany skład rady nadzorczej nie pozostawał w sprzeczności z art. 45 § 1 prawa spółdzielczego, ale zachodziła względna nieważność tej uchwały i „wobec jej zaskarżenia podlegała uchyleniu”.
Wyrok sądu pierwszej instancji zaskarżyła pozwana Spółdzielnia apelacją z dnia 23 maja 2014 r., w której zarzuca naruszenie art. 42 § 2 prawa spółdzielczego przez przyjęcie iż cała zaskarżona uchwała jest nieważna w sytuacji gdy nieważność tej uchwały jest tylko częściowa tj. w zakresie wyboru A. C. na członka rady nadzorczej.
Wskazując na powyższy zarzut domagała się zmiany zaskarżonego wyroku przez oddalenie powództwa w całości ewentualnie zmiany wyroku przez stwierdzenie, że uchwała Nr (...) Walnego Zgromadzenia Członków Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł. z dnia 21 czerwca 2013 r. jest częściowo względnie nieważna tj. w zakresie wyboru A. C. na członka Rady Nadzorcze tej Spółdzielni. Alternatywnie skarżąca Spółdzielnia wnosiła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Siedlcach.
Sąd Apelacyjny zważył co następuje :
Na wstępie należy przedstawić wywód ogólniejszej natury.
Zgodnie z art. 45 § 1 prawa spółdzielczego oraz § 74 ust.2 Statutu pozwanej Spółdzielni członków rady nadzorczej wybiera (a nie zatwierdza wybór) walne zgromadzenie. Walne zgromadzenie spółdzielni wyraża swoją wolę w sprawach objętych porządkiem obrad w formie uchwał, które podejmuje poprzez głosowanie. Uchwały są podejmowane są zwykłą większością głosów w obecności co najmniej połowy uprawnionych do głosowania, chyba że ustawa lub statut stanowią inaczej (art. 41 § 2 prawa spółdzielczego). W przypadku pozwanej Spółdzielni – zgodnie z § 65 ust. 1 statutu - do podjęcia uchwały dochodzi bez względu na liczbę obecnych członków na zgromadzeniu.
Podjęcie uchwały w sprawie wyboru członków rady nadzorczej sprowadza się do przeprowadzenia głosowania przez obecnych członków zgromadzenia nad zgłoszonymi kandydatami na członków rady, obliczeniu i przedstawieniu wyników tego głosowania oraz stwierdzeniu czy wybór został dokonany czy nie.
Takie też czynności o jakich mowa w poprzednim akapicie zostały dokonane przez Walne Zgromadzenie Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł., które odbyło się w dniu 21 czerwca 2013 r. Jak wynika z protokołu „komisji wyborczej” na Walnym Zgromadzeniu (określanym w protokole jako „Walne Zebranie”) (k.59) do Rady Nadzorczej zgłoszono 8 kandydatów : A. C., A. K., E. T., F. S., R. R., Z. W. , T. W. i J. R.. Kandydaci otrzymali od 20 do 32 głosów przy 33 osobach głosujących (na 36 uprawnionych do głosowania). Z uwagi na najmniej uzyskaną liczbę głosów (20) J. R. nie weszła w skład wybranej rady, a pozostałe 7 osób (zgodnie z liczbą członków rady uregulowaną w statucie) zostało wybranych jako skład nowej Rady Nadzorczej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł.. Poprawnie sformułowana uchwała nr (...) dotycząca wyboru członków rady nadzorczej winna zawierać stwierdzenie, że walne zgromadzenie dokonało wyboru rady nadzorczej w osobach o określonych personaliach, a nie przez ponowne głosowanie en bloc zatwierdzać wybór do Rady Nadzorczej jak to jest zapisane w protokole (k. 7v i 8). Jednak to ponowne głosowanie i tak dokonany zapis w protokole nie ma znaczenia dla ważności podjętej uchwały w sprawie wyboru Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni wobec poprawnie przeprowadzonego głosowania i stwierdzenia jego wyników w sporządzonym protokole komisji skrutacyjnej (określonej jako „komisja wyborcza”).
Uchwały walnego zgromadzenia rodzące skutki cywilnoprawne, podlegają pod kątem oceny ich ważności przepisom prawa spółdzielczego i kodeksu cywilnego w tym i art. 58 kc. Zgodnie z § 1 art. 58 kc czynność prawna sprzeczna z ustawą albo mająca na celu obejście ustawy jest nieważna, natomiast § 3 art. 58 kc stanowi, że jeżeli nieważnością jest dotknięta tylko część czynności prawnej, czynność pozostaje w mocy co do pozostałych części, chyba że z okoliczności wynika, iż bez postanowień dotkniętych nieważnością czynność nie zostałaby dokonana.
Przekładając powyższe wywody na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że apelacja pozwanej Spółdzielni jest częściowo zasadna.
W ustalonych okolicznościach brak jest podstaw do stwierdzenia nieważności całej uchwały nr (...) podjętej w dniu 21 czerwca 2013 r przez Walne Zgromadzenie pozwanej Spółdzielni mocą której dokonano wyboru 7 członków rady. W tej części zasadny jest zawarty w apelacji zarzut naruszenia art. 42 § 2 prawa spółdzielczego przez stwierdzenie nieważności zaskarżonej uchwały w całości.
Tym samym zasadny jest wniosek apelacyjny o zmianę zaskarżonego wyroku i stwierdzenie nieważności uchwały w zakresie wyboru A. C. na członka Rady Nadzorczej, gdyż tylko w tym zakresie zaskarżona uchwała była bezwzględnie nieważna jako pozostająca w sprzeczności z bezwzględnie obowiązującym przepisem art. 57 prawa spółdzielczego. Podnieść należy, że do Rady Nadzorczej pozwanej Spółdzielni kandydowało 8 osób i w miejsce nieważnie wybranej A. C. mandat członka tej rady uzyskiwała J. R.. Dlatego poza wyborem A. C. uchwała w pozostałej części była ważna i błędne jest stwierdzenie sądu iż cała uchwała jest względnie nieważna, a wobec jej zaskarżenia podlega uchyleniu. Po pierwsze powód żądał stwierdzenia nieważności uchwały, a nie jej uchylenia , a po drugie wbrew własnym wywodom sąd jednak stwierdził nieważność uchwały, a nie dokonał jej uchylenia.
Dalej idący wniosek apelacyjny o zmianę wyroku i oddalenie powództwa w całości nie jest zasadny. Podnoszony przez pozwaną Spółdzielnię fakt, że M. Z. wcześniej wypowiedziała umowę o pracę nie zmienia faktu, że w dniu 21 czerwca 2013 r. pełniła funkcję zastępcy prezesa zarządu co sama przyznała na rozprawie w dniu8 15 kwietnia 2014 r. (k.80). Ponadto wypowiedzenie umowy o pracę nie wygaszało jej członkostwa w zarządzie Spółdzielni, a zatem kolizja z art. 57 prawa spółdzielczego dniu walnego zgromadzenia była aktualna. Nie ma również znaczenia fakt, że A. C. w dniu 3 października 2013 r. złożyła rezygnację z członkostwa w radzie nadzorczej wobec bezwzględnie nieważnego jej wyboru. Dlatego w tej części sąd odwoławczy oddalił apelację.
Mając powyższe na względzie Sąd Apelacyjny w Lublinie na podstawie art. 386 § 1 kpc w zw. z art. 58 § 3 kc i art. 57 prawa spółdzielczego oraz art. 385 kpc orzekł jak w sentencji. O kosztach za drugą instancję sąd odwoławczy orzekł na podstawie art. 100 kpc.