Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

W., dnia 17 lutego 2015 r.

Sąd Rejonowy w Środzie Śląskiej VIII Zamiejscowy Wydział Rodzinny i Nieletnich z siedzibą w W.

w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Piotr Remian

Protokolant: Mariola Duszyńska

po rozpoznaniu na rozprawie w W. w dniu 03.02.2015 r.

sprawy z powództwa Z. G.

przeciwko T. G.

o ustalenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego

I.  oddala powództwo;

II.  obciąża powoda kosztami sądowymi za postępowanie przed Sądem I instancji.

UZASADNIENIE

Z. G. pozwem z dnia 17.09.2014 r. wniósł o ustalenie, iż jego obowiązek alimentacyjny wobec byłej żony T. G. wygasł. Podał, iż jego sytuacja materialna pogorszyła się, gdyż przestał pracować i przeszedł na emeryturę, którą otrzymuje w wysokości 2.201 zł miesięcznie. Wskazał, iż była żona prócz emerytury uzyskuje dochód z pracy w Niemczech w kwocie ok. 1.000 euro i jej sytuacja od czasu orzeczenia rozwodu polepszyła się.

T. G. wniosła o oddalenie powództwa. Wskazała, iż wjeżdża do Niemiec do córki, ale tam nie pracuje. Zaoszczędzone pieniądze przekazuje synowi, który dokonuje opłat za mieszkanie, które ona nadal zajmuje z był mężem. Wskazała, iż powód otrzymuje emeryturę w kwocie o 1.000 zł wyższą od jej. Podała, iż rozwód został orzeczony z wyłącznej winy Z. G. i zasądzone alimenty są „symboliczną kwotą za zło i krzywdę, którą jej i dzieciom wyrządził”.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 28.06.2013 r. w sprawie sygn. akt XIII RC 79/13 rozwiązane zostało małżeństwo Z. G. i T. G. z winy Z. G.. Orzeczeniem tym zostały zasądzone alimenty na rzecz T. G. od Z. G. w kwocie po 500 zł miesięcznie. W tej dacie Z. G. pracował w (...) w B. i zarabiał kwotę 3.136,09 zł netto miesięcznie. Strony zamieszkiwały w jednym mieszkaniu, lecz w odrębnych pokojach, gdyż pozostawali w separacji faktycznej. Dzieliły się kosztami eksploatacji mieszkania i z tego tytułu każdy z nich ponosił wydatek w granicach 250 zł miesięcznie. T. G. otrzymywała świadczenie emerytalne w kwocie 1.226,13 zł netto miesięcznie. Na swoje wyżywienie wydatkowała kwotę w granicach 500 – 600 zł w skali miesiąca.

(dowód: akta Sądu Okręgowego we Wrocławiu o sygn. XIII RC 79/13 - w załączeniu)

Z. G. ukończył 60 rok życia. Do dnia 21.08.2014 r. był zatrudniony w (...) w B. w związku z przejściem wcześniejszą emeryturę. Z chwilą rozwiązania stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę otrzymał odprawę w kwocie 4.724,22 zł brutto. Gdyby nadal pracował w tym zakładzie otrzymywałby wynagrodzenie w kwocie 4.738,82 zł brutto miesięcznie. Od dnia 01.10.2014 r. otrzymuje emeryturę pomostową w wysokości 2.669,09 zł brutto (2.201,87 zł netto) miesięcznie. Innych dochodów nie osiąga. Nadal zamieszkuje w mieszkaniu w B. przy ul. (...), gdzie zajmuje największy pokój, zaś była żona dwa mniejsze. W czasie, gdy w mieszkaniu przebywa sam, ponosi w skali miesiąca koszty zużycia mediów - płacąc kwotę w granicach 40 zł za gaz, kwotę 70 zł za energię elektryczną oraz kwotę 14,90 zł za (...). Miesięcznie wydatkuje na wyżywienie kwotę w granicach 700 – 800 zł, na ubranie i obuwie 100 - 150 zł, na środki higieny i czystości 50 zł. Pozwany w związku z nadciśnieniem tętniczym kupuje leki, co w skali miesiąca niesie za sobą wydatek 80 zł. Posiada samochód i ponosi koszty jego eksploatacji (zakup paliwa, ubezpieczenie, naprawy) wydatkując, w przeliczeniu na jeden miesiąc, kwotę w granicach 200 zł. W skali roku wydatkuje kwotę 100 zł tytułem opłaty za garaż. Wspomaga swoją mamę, której w ostatnim okresie zakupił telefon oraz planuje malowanie kuchni w jej mieszkaniu. Nie ma długów. Nie utrzymuje kontaktów z dwójką pełnoletnich dzieci. Za znęcanie się nad T. G. został skazany na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem na okres 5 lat próby. Alimenty na byłą żonę egzekwowane są przez komornika. Sprawa o podział majątku dorobkowego stron jest w toku.

(dowód: zeznania Z.. G. protokół k. 57 – 00:03:55 – 00:40:39; zaświadczenie o zatrudnieniu i wysokości zarobków k. 5 - 10; decyzja ZUS k.3 - 4; pismo (...) k.47; potwierdzenie wpłaty k.52, wyrok karny k.23, potwierdzenie transakcji k.24,25, pismo komornika sądowego k.28, zaświadczenie k.29)

T. G. ukończyła 59 rok życia. Otrzymuję emeryturę w kwocie 1.485,07 zł brutto (1.245,41 zł netto) miesięcznie. W okresie 26.10 – 16.11.2014 r. przebywała na leczeniu sanatoryjnym, ponosząc z tego tytułu wydatek 666,40 zł. W ciągu całego 2014 r. przebywała przez okres 6 miesięcy u córki, która zamieszkuje w Niemczech. Pomaga jej w prowadzeniu wspólnego gospodarstwa domowego i opiece nad 8 – letnią wnuczką. Podejmuje się drobnych prac, uzyskując z tego tytułu kwotę w granicach 100 euro w skali miesiąca. Dochód ten nie ma charakteru stałego. Pieniądze te przeznacza na zakup wyżywienia. W okresie, gdy zamieszkuje w mieszkaniu w B. przy ul. (...) ponosi koszty jego eksploatacji (zużycie gazu, prądu), co niesie za sobą wydatek w granicach 120 zł w skali miesiąca. Opłaca przez cały rok czynsz za to mieszkanie w kwocie 375 zł miesięcznie. W roku 2014 dokonała wpłaty kwoty 156 zł tytułem podatku od nieruchomości oraz kwoty 135 zł opłaty za wieczyste użytkowanie. Cierpi na skrzywienie kręgosłupa lędźwiowego i na leki w skali miesiąca wydatkuje kwotę 200 zł. W 2014 roku 4 – krotnie przechodziła zapalenie górnych dróg oddechowych, co jednorazowo pociągało za sobą wydatek na zakup leków w kwocie 100 zł. Na żywność, gdy przebywa w kraju wydatkuje 400 zł w skali miesiąca. Na zakup środków higieny wydatkuje kwotę 200 zł miesięcznie. Syn R. pomaga jej pożyczając pieniądze na prowadzenie spraw sądowych z byłym mężem. Córką wspiera ją w sposób rzeczowy i pieniężny. T. G. ma oszczędności w kwocie 1.000 zł. Nie ma zadłużeń.

(dowód: zeznania T. G. protokół k. 57 – 00:42:35 – 01:22:06, umowa oszczędnościowej lokaty terminowej k.11; decyzja ZUS k.12; zaświadczenie k.27; dowód wpłaty k.32, 41 - 43; faktura k.39; wymiar opłaty uzdrowiskowej k.40)

W oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd zważył, co następuje:

Powód Z. G. wniósł o ustalenie wygaśnięcia jego obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanej T. G. wskazując, iż nastąpiła zmiana stosunków polegająca na pogorszeniu jego sytuacji materialnej i polepszeniu sytuacji materialnej byłej żony. Skoro wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 28.06.2013 r. w sprawie sygn. akt XIII RC 79/13 rozwiązane zostało małżeństwo stron z winy Z. G. należało ustalić, czy zaistniała zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o., skutkująca koniecznością orzeczenia o ustaleniu wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Chodzi tu o te stosunki, które zgodnie z art. 60 § 2 k.r.o. stanowiły podstawę zasądzenia alimentów na rzecz byłego małżonka. Zgodnie z art. 60 § 2 k.r.o. jeżeli jeden z małżonków został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, a rozwód pociąga za sobą istotne pogorszenie sytuacji materialnej małżonka niewinnego, sąd na żądanie małżonka niewinnego może orzec, że małżonek wyłącznie winny obowiązany jest przyczyniać się w odpowiednim zakresie do zaspokajania usprawiedliwionych potrzeb małżonka niewinnego, chociażby ten nie znajdował się w niedostatku. Dla stwierdzenia czy nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r.o. należy brać pod uwagę czy istniejące warunki i okoliczności mają charakter trwały, dotyczą okoliczności zasadniczych i wyczerpują te przesłanki, które w istotny sposób wpływają na istnienie i zakres obowiązku alimentacyjnego. Zmiana orzeczenia dopuszczalna jest tylko w razie zmiany stosunków zaistniałych po jego wydaniu, a jej ustalenie następuje przez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami poprzednio istniejącymi. Żądanie ustalenia, że ustał obowiązek alimentacyjny unormowany w wyroku rozwodowym, mogłaby uzasadniać jedynie zmiana stosunków polegająca na ustaleniu, że zaistniały okoliczności, pozwalające na przyjęcie, że uprawniony do alimentów małżonek, znalazł się w sytuacji majątkowej lepszej, niż w dacie rozwiązania małżeństwa. Zatem istotne jest porównanie każdorazowej sytuacji materialnej małżonka niewinnego z tym położeniem, jakie istniałoby, gdyby rozwód nie został w ogóle orzeczony i gdyby małżonkowie kontynuowali pożycie. Oznacza to, że zmiana okoliczności uzasadniająca wygaśnięcie tak orzeczonego obowiązku może zaistnieć tylko w przypadku, gdy po ustaleniu w wyroku rozwodowym alimentów zaistnieją okoliczności pozwalające na przyjęcie, że sytuacja małżonka uprawnionego do świadczeń alimentacyjnych, nawet pomimo zaprzestania ich łożenia będzie, co najmniej taka sama jak przed rozwodem. W przedmiotowej sprawie powód nie wykazał zaistnienia takich okoliczności.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Skutkiem nie przestrzegania przez strony zasad art. 3 k.p.c., art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c., jest to, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności, na tej stronie spoczywał. Poszukiwanie za stronę przez Sąd z urzędu okoliczności przemawiających za jej stanowiskiem, w istocie stanowi wyręczenie jej w obowiązkach procesowych, przez co Sąd naraża się na uzasadniony zarzut nierównego traktowania stron procesu ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12.03.2010 r., sygn, akt II UK 286/09, lex 602705).

Z wyżej wymienionej zasady wynika, iż w rozpatrywanej sprawie powód winien udowodnić, iż sytuacja materialna byłej żony T. G. na tyle się polepszyła, iż nie wymaga alimentowania z jego strony. Uznać należy, że powód temu zadaniu nie sprostał. Twierdzenie powoda, iż pozwana uzyskuje z tytułu świadczenia pracy w Niemczech dochód w wysokości 1.000 euro miesięcznie nie zostało poparte przez niego dowodami. Sąd oddalił wniosek dowodowy z pisma (k.50), albowiem nie jest to dokument oryginalny, nie identyfikuje osoby, która go sporządziła, ani też jego treść nie wskazuje na to, iż pozwana opiekuje się odpłatnie osobą i uzyskuje z tego tytułu dochód w wysokości 1.000 euro miesięcznie.

Dodatkowo wskazać należy, iż koszt miesięcznego utrzymania pozwanej należy określić na kwotę w granicach 1.500 zł ( bez wydatków na zakup ubrań i obuwia ), zaś emeryturę otrzymuje w kwocie 1.245,41 zł netto miesięcznie. Z przedłożonych dowodów wpłat wynika, iż to pozwana dokonuje opłaty czynszu za mieszkanie, zajmowane przez strony. Z uwagi na wsparcie udzielane jej przez córkę jest w stanie ponosić te koszty.

Wprawdzie dochody powoda zmniejszyły się do kwoty 2.201,87 zł netto miesięcznie ( w dacie wyroku rozwodowego zarabiał kwotę 3.136,09 zł netto miesięcznie ), ale nadal są dwukrotnie wyższe od dochodów pozwanej. Dodatkowo wskazać należy, iż powód przeszedł na wcześniejszą emeryturę (pomostową). Powód ukończył 60 rok życia i nie przedłożył dokumentów wskazujących na to, iż jego stan zdrowia uniemożliwiał mu dalszą pracę do czasu osiągnięcia wieku emerytalnego. Obecnie powód, gdyby nadal pracował w (...) osiągałby dochód w kwocie 4.738,82 zł brutto miesięcznie. Należy wskazać, iż dobrowolna zmiana stosunków zasadniczo nie uzasadnia zmniejszenia, bądź wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego. Jedynie takie okoliczności na które zobowiązany nie miał wpływu lub za które nie ponosi odpowiedzialności mogą powodować takie skutki (art. 136 k.r.o.).

Sąd, ocenił zasadność dochodzonego roszczenia na podstawie dostępnych Sądowi dokumentów oraz zeznania stron. Na podstawie art. 233 k.p.c. ocenił ich wiarygodność i moc dowodową, według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia całości zebranego materiału, a także zgodnie z zasadami logiki i doświadczenia życiowego.

Ustalając stan faktyczny Sąd dał wiarę zeznaniom stron, za wyjątkiem tej części zeznania powoda odnoszącej się do pracy pozwanej w Niemczech oraz ponoszenia przez niego opłaty czynszu za mieszkanie, z przyczyn wyżej opisanych oraz treści dokumentów, z których dowody przeprowadzono, gdyż nie nasuwają one wątpliwości co do swej prawdziwości i wzajemnie się uzupełniają tworząc logiczny obraz rzeczywistości.

Mając powyższe na uwadze w ocenie Sądu, żądanie powoda nie znajduje żadnego uzasadnienia, bowiem od momentu ustalenia obowiązku alimentacyjnego nie nastąpiły ani po stronie zobowiązanego do alimentacji, ani po stronie uprawnionej takie istotne zmiany, aby uchylić obowiązek alimentacyjny i należało orzec jak w pkt. I wyroku.

Orzeczenie o kosztach oparto na zasadzie art. 98 § 1 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty procesu. Mając na względzie powyższe i fakt, że powód przegrał sprawę w całości, a pozwana nie wykazała poniesienia jakichkolwiek kosztów Sąd obciążył powoda kosztami sądowymi za postępowanie przed sądem I instancji.