Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Joanna Naczyńska

Sędzia SO Aleksandra Janas (spr.)

Sędzia SO Lucyna Morys – Magiera

Protokolant Wioletta Matysiok

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa R. R.

przeciwko M. P.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach

z dnia 21 marca 2013 r., sygn. akt I C 508/12

1  oddala apelację;

2  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1200 (tysiąc dwieście) złotych z tytułu zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Lucyna Morys – Magiera SSO Joanna Naczyńska SSO Aleksandra Janas

UZASADNIENIE

Powód R. R. wystąpił do Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z pozwem, w którym domagał się zasądzenia od pozwanego M. P. na swą rzecz kwoty 25.000zł oraz na wskazany cel społeczny kwoty 15.000zł. Uzasadniając żądanie pozwu powód podał, że pozwany jest funkcjonariuszem Policji i że doznał krzywdy w wyniku jego działań podjętych z przekroczeniem uprawnień. Twierdził, że pozwany złożył fałszywe zeznania, które stały się podstawą wydania wyroku karnego. W szczególności pozwany podał nieprawdę co do udzielenia powodowi pomocy lekarskiej przy przyjęciu go do izby wytrzeźwień. W konsekwencji skazania powód nie może uzyskać pracy, zostały też naruszone jego dobra osobiste, przez co odczuwa dolegliwości natury psychicznej.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu. Przyznał, że jako funkcjonariusz Policji brał udział w interwencji w dniu 2 sierpnia 2010r., jednak działał w granicach przysługujących mu uprawnień. Przekroczenia tych uprawnień ani innych nieprawidłowości nie stwierdzono także w toku postępowania prowadzonego przez Prokuraturę Rejonową Gliwice – Zachód w Gliwicach, a z opinii biegłego sporządzonej dla potrzeb tego postępowania wynikało, iż w czasie interwencji powód nie doznał żadnych obrażeń. Powód natomiast w czasie interwencji stosował wobec funkcjonariuszy Policji przemoc i groźby karalne, za co został prawomocnie skazany.

Wyrokiem z 21 marca 2013r. Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach oddalił powództwo i zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 2.417zł tytułem zwrotu kosztów procesu. Sąd ten ustalił, że w dniu 2 sierpnia 2010r. pozwany jako funkcjonariusz Policji przeprowadzał interwencję w stosunku do powoda, który poruszał się konno po drodze publicznej znajdując się w stanie nietrzeźwym (0,63 mg alkoholu/l). W protokole doprowadzenia osoby celem wytrzeźwienia wskazano, że powód znajdował się w okolicznościach zagrażających jego życiu i zdrowiu, był agresywny w czasie interwencji i transportu, nie stosował się do wydawanych poleceń, stawiał bierny opór, stwierdzono też u niego widoczne zaczerwienienie naskórka na twarzy. Powód odmówił udzielenia oświadczenia o stanie zdrowia. O godz.5.45 został doprowadzony do Izby wytrzeźwień w B., gdzie podano go badaniu lekarskiemu przeprowadzonemu przez felczera izby. Stwierdzono u niego upojenie alkoholowe lekkie, zaczerwienienie na twarzy, rozlane zasinienie na pośladku prawym, nie stwierdzono natomiast potrzeby pomocy doraźnej czy też skierowania do zakładu służby zdrowia. Około godziny 10.00 powodowi zaczęły drętwieć kończyny, wobec czego pracownicy izby zmierzyli mu ciśnienie, zaaplikowali leki i wezwali pogotowie ratunkowe. Powód został przewieziony do Wojewódzkiego Szpitala (...) w B., a następnie do Szpitalnego Oddziału Ratunkowego Szpitala (...) w T. z powodu dolegliwości bólowych kręgosłupa, rąk i stóp z ich drętwieniem oraz zawrotów głowy. W czasie badania stwierdzono u niego duży siniak na prawym pośladku, a po wykonaniu RTG stwierdzono w układzie kostnym brak uchwytnych zmian pourazowych.

Przeprowadzone w Komendzie Powiatowej Policji w T. w wyniku skargi powoda postępowanie sprawdzające nie doprowadziło do potwierdzenia zarzutów powoda odnoszących się do stosowania niedozwolonych metod fizycznych, środków przymusu bezpośredniego, nieludzkiego poniżającego traktowania, legalności i prawidłowości doprowadzenia do Izby Wytrzeźwień, znęcania się nad koniem oraz nie dotyczącego policji niedopełnienia obowiązków przez pracowników Izby Wytrzeźwień.

Sąd Rejonowy ustalił nadto, że wyrokiem z dnia 7 listopada 2011r. sygn. akt II K 1479/10 powód został uznany za winnego, tego że dnia 2 sierpnia 2010r. w Z. i T. używał przemocy w postaci szarpania i kopania wobec funkcjonariuszy policji M. P. i D. K., a nadto gryzienia wobec funkcjonariusza policji D. K. oraz kierował groźby karalne wobec wymienionych w celu zmuszenia do zaniechania prawnej czynności służbowej, co wyczerpało znamiona przestępstwa z art. 224 § 2 k.k. Ponadto postanowieniem z dnia 10 grudnia 2010r. Prokuratura Rejonowa Gliwice Zachód w Gliwicach umorzyła śledztwo prowadzone pod sygn. akt Ds 629/10 w sprawie przekroczenia uprawnień przez funkcjonariuszy Komendy Powiatowej Policji w T. w nocy z 2 na 3 sierpnia 2010r. przy zatrzymaniu R. R. w Z. poprzez zastosowanie środków przymusu bezpośredniego w postaci chwytów obezwładniających i założenia kajdanek oraz niedopełnienia obowiązku ustalenia stanu zdrowia zatrzymanego R. R. i nie ściągnięcia mu kajdanek przy wykonywaniu z nim czynności na Komendzie Powiatowej Policji w T. wobec braku znamion czynu zabronionego. Postanowienie to, zaskarżone przez powoda, zostało utrzymane w mocy postanowieniem Sądu rejonowego w Tarnowskich Górach z dnia 1 marca 2011r., a postanowieniem z dnia 31 maja 2011r. wyżej wskazana Prokuratura umorzyła postępowanie w sprawie składania fałszywych zeznań, między innymi przez pozwanego, a to wobec braku danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie popełnienia czynu zabronionego.

Przywołując art. 23 i 24 k.c. w związku z art 448 k.c. Sąd Rejonowy wskazał, że przesłanką odpowiedzialności za naruszenie cudzego dobra osobistego jest bezprawność działania, przez którą rozumie się działanie (zaniechanie) sprzeczne z porządkiem prawnym i zasadami współżycia społecznego. Podkreślił też, że na pokrzywdzonym spoczywa ciężar dowodu winy, chociażby w najlżejszej postaci, ponieważ przesłanką zasądzenia zadośćuczynienia pieniężnego za naruszenie dóbr osobistych jest krzywda wyrządzona z winy umyślnej lub nieumyślnej, niekoniecznie wskutek rażącego niedbalstwa. W ocenie Sądu Rejonowego pozwany w toku czynności dokonywanych wobec powoda nie dopuścił się żadnej bezprawności, a niezależnie od tego powód nie wykazał winy pozwanego w jakiejkolwiek postaci. Wina ta miała polegać na zaniedbaniu poformowania powoda o uprawnieniach przysługujących mu w czasie przyjęcia do Izby Wytrzeźwień, co w konsekwencji miało prowadzić do zagrożenia życia powoda, a także na składaniu fałszywych zeznań co do faktu, iż powód sygnalizował swój stan zdrowia przy przyjęciu do tej I.. Sąd Rejonowy wskazał, że działania pozwanego zostały zakończone z chwile przyjęcia powoda do I., nie stwierdzono przy tym aby były one dotknięte nieprawidłowością, natomiast pozwany nie może ponosić konsekwencji ewentualnych zaniedbań ze strony pracowników Izby Wytrzeźwień. Miał też na uwadze, że już w dacie interwencji Policjantów powód był osobą bezrobotną, nie wykazał nadto by z uwagi na skazanie Ne mógł uzyskać zatrudnienia, a niezależnie od tego nie było podstaw aby obwiniać pozwanego za taki stan rzeczy. Z tych przyczyn powództwo jako niezasadne zostało oddalone, a o kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 k.p.c.

W apelacji od powyższego wyroku powód podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie, twierdził w szczególności, że pozwany dopuścił się przestępstwa składania fałszywych zeznań, a umorzenie śledztwa w sprawie przekroczenia przez niego i innych funkcjonariuszy uprawnień stanowi przejaw solidarności zawodowej funkcjonariuszy Policji i Prokuratury, podobnym przejawem było także umorzenie postępowania w sprawie składania fałszywych zeznań. Twierdził też, że w czasie opisanej wyżej interwencji Policji był spokojny i opanowany, zgłaszał także swoje problemy zdrowotne. Odwołując się do dowodu w postaci zapisu z monitoringu w Izbie Wytrzeźwień w B. twierdził, że w czasie interwencji doznał obrażeń, lecz nie udzielono mu pomocy medycznej. Zarzucił także, że w wyniku interwencji Policji i publikacji w lokalnej prasie został ośmieszony, co narusza jego wizerunek. Wedle skarżącego składając fałszywe zeznania pozwany celowo działał na jego szkodę. Dodatkowo podnosił, że wraz z odpisem wyroku i uzasadnienia Sądu Rejonowego nie otrzymał pouczenia o terminie i sposobie wniesienia apelacji. W oparciu o przedstawione zarzuty skarżący domagał się zmiany wyroku poprzez uwzględnienie powództwa w całości.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje.

Apelacja jest bezzasadna.

Ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy są prawidłowe ponieważ znajdują w całości oparcie w zgromadzonych dowodach, które poddano ocenie spełniającej wymagania z art.233 § 1 k.p.c. Sąd Okręgowy akceptuje zatem powyższe ustalenia i czyni je własnymi.

Na aprobatę zasługuje także stanowisko Sądu Rejonowego, iż w sprawie nie wykazano by zaistniały przesłanki odpowiedzialności pozwanego za naruszenie dóbr osobistych powoda. Naruszenie to powód wiązał z dwoma zdarzeniami. Pierwszym z nich była interwencja podjęta przez pozwanego jako funkcjonariusza Policji w dniu 2 sierpnia 2010r., co doprowadziło do skazania powoda na podstawie rzekomo fałszywych zeznań pozwanego na oraz pobyt w Izbie Wytrzeźwień w B., a ściślej: nieudzielenie osobom zatrudnionym w tej Izbie informacji o stanie zdrowia powoda. Drugim zdarzeniem z kolei były publikacje w lokalnej prasie, także nie oddające w ocenie powoda prawdziwego przebiegu interwencji. W rezultacie tych wydarzeń, - wedle twierdzeń pozwu - powód jako osoba karana nie mógł uzyskać zatrudnienia, a nadto naruszona została jego godność osobista.

Jeśli chodzi o zdarzenie pierwsze, brak jakichkolwiek podstaw faktycznych i prawnych by twierdzić, że interwencja z dnia 2 sierpnia 2010r. była nieprawidłowa, w szczególności by doszło do przekroczenia uprawnień przez interweniujących funkcjonariuszy Policji. Przeciwnie, prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach wydanym w sprawie II K 1479/10 powód został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art.224 § 2 k.k. Ustaleniami tego wyroku na mocy art.11 k.p.c. Sąd jest w niniejszej sprawie związany. W dniu 2 sierpnia 2010r. niewątpliwie doszło do naruszenia dóbr osobistych powoda, takich jak nietykalność osobista i wolność, jednak odbyło się to w ramach zastosowania dopuszczalnych środków przymusu bezpośredniego, co z kolei było uzasadnione zachowaniem się powoda i stanem jego nietrzeźwości. Podkreślić też wypada, że wniosek o wznowienie postępowania karnego zakończonego opisanym wyżej wyrokiem w oparciu o dowód w postaci zapisu z monitoringu Izby Wytrzeźwień w B. okazał się bezskuteczny, a postępowanie wyjaśniające w sprawie przekroczenia uprawnień przez interweniujących funkcjonariuszy zakończyło się jego umorzeniem wobec braku ustawowych znamion czynu zabronionego. Żadne dowody, w tym przywołany zapis z monitoringu, nie pozwalają także na stwierdzenie, że pozwany dopuścił się przestępstwa składania fałszywych zeznań. Z całą pewnością nieznaczne różnice w opisie przebiegu interwencji i zdarzeń, jakie po niej nastąpiły nie mogą być w taki sposób oceniane. Co się natomiast tyczy samego pobytu powoda w Izbie Wytrzeźwień, zasadnie uznał Sąd Rejonowy, iż ewentualne niedopełnienie obowiązków przez osoby tam zatrudnione nie może prowadzić do obciążenia pozwanego skutkami tych zaniechań.

Jeśli natomiast idzie o czyny polegające na umieszczeniu w lokalnej prasie informacji o zdarzeniu i dalsze związane z tym konsekwencje (wypowiedzi na forach internetowych) – w toku postępowania powód nie wykazał by pozwany inspirował te publikacje czy wypowiedzi, wobec czego - abstrahując od innych przesłanek odpowiedzialności deliktowej - nie zaistniały okoliczności uzasadniające obciążenie pozwanego ich skutkami.

Z podanych wyżej przyczyn w oparciu o art.385 k.p.c. Sąd Okręgowy oddalił apelację jako niezasadną. O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono po myśli art.98 k.p.c. w związku z art.108 § 1 k.p.c.

SSO Lucyna Morys – Magiera SSO Joanna Naczyńska SSO Aleksandra Janas