Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 maja 2013 r.

Sąd Okręgowy w Toruniu VIII Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2013 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa E. S.

przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą w S.

o pozbawienie tytułu wykonawczego wykonalności

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Chełmnie

z dnia 8 lutego 2013 r.

sygn. akt I C 301/12

1.  oddala apelację,

2.  przyznaje ze Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Chełmnie na rzecz Kancelarii Adwokackiej adwokat G. T.kwotę 600 zł (sześćset złotych) plus 23 % podatku VAT tytułem zwrotu kosztów nieuiszczonej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu w instancji odwoławczej

3.  nie obciąża powódki kosztami zastępstwa procesowego pozwanej za instancję odwoławczą.

Sygn. akt VIII Ca 178/13

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Chełmnie wyrokiem z dnia 8 lutego 2013 r. w sprawie z powództwa E. S. przeciwko (...) Sp. z o.o. w S. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego oddalił powództwo, nakazał wypłacić z Kasy Sądu Rejonowego w Chełmnie na rzecz adwokata G. T. kwotę 1200 zł wraz z podatkiem VAT tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu, kosztami sądowymi od uiszczenia których zwolniona była powódka obciążył Skarb Państwa oraz nie obciążył powódki pozostałymi kosztami procesu.

Powódka wystąpiła z powództwem przeciwko (...) Sp. z o.o. w S. o pozbawienie w całości wykonalności tytułu wykonawczego - prawomocnego nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Chełmnie z dnia 5 czerwca 2000 r., sygn. akt I Nc 232/00.

Sąd Rejonowy ustalił, że prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu nakazowym wydanym przez Sąd Rejonowy w Chełmnie w sprawie I Nc 232/00 w dniu 5 czerwca 2000 r. zasądzono od W. S. (męża powódki), R. B. i W. M. solidarnie na rzecz Spółdzielczej (...) w G. kwotę 10.000 zł oraz koszty procesu.

Postanowieniem z dnia 18 sierpnia 2009 r. Sąd Rejonowy w sprawie I Co 946/09 nadał temu nakazowi klauzulę wykonalności na rzecz (...) Spółki z o.o. z siedzibą w S..

Postanowieniem z dnia 29 sierpnia 2011 r. Sąd Rejonowy w Chełmnie w sprawie I Co 791/11 nakazowi zapłaty z dnia 5 czerwca 2000 r. wydanemu w sprawie I Nc 232/00 nadał klauzulę wykonalności przeciwko małżonce dłużnika W. S. -E. S., z ograniczeniem jej odpowiedzialności do majątku objętego ustawową wspólnością małżeńską majątkową.

Na podstawie prawomocnego nakazu zapłaty opatrzonego w wyżej wskazane klauzule wykonalności Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Chełmnie Marcin Robert Gajda prowadzi aktualnie postępowanie egzekucyjne, przy czym egzekucja została skierowana do stanowiącego odrębną własność lokalu mieszkalnego położonego w C. przy ulicy (...), w którym aktualnie powódka i jej były mąż zamieszkują.

W dniu 20 grudnia 2011 r. Sąd Okręgowy w Toruniu w sprawie I C 2105/11 rozwiązał przez rozwód małżeństwo stron. Powódka E. S. - jak twierdzi - nic o zobowiązaniach byłego męża nie wiedziała.

Sąd Rejonowy zauważył, że zgodnie z treścią art. 840 §1 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości lub części lub ograniczenia jeżeli:

• 1)  przeczy zdarzeniom, na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, a w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym nie będącym orzeczeniem Sądu albo gdy kwestionuje przejście obowiązku mimo istnienia formalnego dokumentu stwierdzającego to przejście

  2)  po powstaniu tytułu egzekucyjnego powstało zdarzenie, wskutek którego zobowiązanie wygasło, albo nie może być egzekwowane; gdy tytułem jest orzeczenie sądowe dłużnik może powództwo oprzeć także na zdarzeniach, które nastąpiły po zamknięciu rozprawy, a także zarzucić spełnienie świadczenia, jeżeli zarzut ten nie był przedmiotem rozpoznania w sprawie

  3)  małżonek, przeciwko któremu Sąd nadał klauzulę wykonalności na podstawie art. 787 kpc wykaże, ze egzekwowane świadczenie wierzycielowi nie należy się, przy czym małżonkowi temu przysługują zarzuty nie tylko z własnego prawa lecz także zarzuty, których jego małżonek wcześniej nie mógł podnieść

Zgodnie zaś z treścią art. 843 §3 kpc w pozwie powód powinien przytoczyć wszystkie zarzuty, jakie w tym czasie mógł zgłosić, pod rygorem utraty prawa korzystania z nich w dalszym postępowaniu.

Sąd Rejonowy mając na uwadze powyższe stwierdził, że powoływane przez powódkę okoliczności, a mianowicie brak wiedzy o zadłużeniu byłego męża, orzeczenie rozwodu i jak twierdzi powódka wynikający z tego brak majątku wspólnego nie są podstawami powództwa opozycyjnego określonego w przepisie art. 840 kpc.

Sąd I instancji przytoczył w tym miejscu stanowisko Sądu Najwyższego w uchwale z dnia 5 lutego 2010 r., III CZP 132/09 oraz Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 11.08.2006 r., I ACa 656/06 (na które to powoływała się pozwana w odpowiedzi na pozew), zgodnie z którym, mimo iż po ustaniu wspólności majątkowej małżeńskiej powstaje majątek o innym statusie prawnym niż majątek objęty małżeńską wspólnością majątkową, egzekucja prowadzona do przedmiotu wchodzącego w skład tego majątku, zajętego przed ustaniem małżeńskiej wspólności majątkowej na podstawie tytułu egzekucyjnego opatrzonego klauzulą wykonalności nadaną stosownie do art. 787 kpc, może być kontynuowana po ustaniu tej wspólności.

Mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy powództwo oddalił. O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej powódce z urzędu orzeczono po myśli art. 11 i 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. Nr 163 poz. 1348 z późn. zm). Mając na uwadze trudną sytuację materialną powódki (powódka była zwolniona od kosztów sądowych, korzystała z adwokata przyznanego z urzędu), brak pracy, utrzymanie się z zasiłku opiekuńczego, Sąd Rejonowy odstąpił od obciążenia powódki kosztami procesu (art. 102 kpc). Wobec oddalenia powództwa, kosztami sądowymi od uiszczenia których powódka była zwolniona, obciążył Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniosła powódka, zaskarżając go w całości i zarzucając mu naruszenie:

- art. 840 §1 kpc, polegające na uznaniu przez Sąd I instancji braku podstaw do pozbawienia przedmiotowego tytułu wykonawczego wykonalności, mimo iż pomiędzy powódką a jej mężem orzeczony został rozwód i ustała ustawowa wspólność majątkowa małżeńska, a nadto powódka nie wyraziła zgody na czynność prawną dłużnika;

- art. 37 §2 kpc oraz art. 41 §2 kpc, polegające na przyjęciu przez Sąd, że mimo braku zgody na zaciągnięcie zobowiązania przez byłego małżonka powódki – ponosi ona odpowiedzialność wynikającą z czynności prawnej dłużnika.

Skarżąca podkreśliła, że jej mąż bez porozumienia z nią poręczył innej osobie kredyt, a bank udzielający kredytu nie zażądał od niej żadnej zgody.

Wskazując na powyższe powódka wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie zgodnie z żądaniem pozwu, ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powódki kosztów zastępstwa procesowego za postępowanie w II instancji.

W odpowiedzi na apelację pozwana wniosła o jej oddalenie jako bezzasadnej oraz o zasądzenie od powódki na rzecz pozwanej kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja podlegała oddaleniu.

Sąd Okręgowy w pełni podziela dokonane przez Sąd I instancji ustalenia, jak też ich prawną ocenę.

W szczególności wbrew twierdzeniu powódki nie wykazała ona zachodzenia okoliczności, które wskazywałyby na zasadność powództwa opozycyjnego w trybie art. 840 kpc.

Przede wszystkim wskazać należy, że niewystarczające było tu samo powołanie przez powódkę, iż nie miała ona wiedzy o zadłużeniu byłego męża, a tym bardziej, że nie wyraziła zgody na zaciągnięcie zobowiązania przez męża, na które to opiewa tytuł egzekucyjny. Wskazując mianowicie na powyższe, powódka w myśl ogólnej zasady ciężaru dowodu wynikającej z art. 6 kc, twierdząc, że egzekwowane świadczenie wierzycielowi się nie należy, winna tej okoliczności dowieść, co jednak nie miało miejsca.

Natomiast zarzut prowadzenia egzekucji mimo ustania wspólności majątkowej małżeńskiej pomiędzy powódką a jej mężem, a wobec tego zdaniem skarżącej mimo braku możliwości przypisania powódce odpowiedzialności z majątku wspólnego, w ocenie Sądu Okręgowego stanowi wyłącznie polemikę z wnioskami Sądu Rejonowego w tym względzie, które to Sąd II instancji przyjmuje w całości za własne.

Sąd Okręgowy zatem mając na uwadze powyższe oddalił apelację na podstawie art. 385 kpc. O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz.U. Nr 16, poz. 124) w zw. z art. 108 kpc oraz §2 ust. 3, §19 i §6 pkt 4 i §13 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (dz. U. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).