Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ka 335/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Koninie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący : SSO Waldemar Cytrowski

Sędziowie : SSO Agata Wilczewska - spr.

SSR (del.) Przemysław Kowalski

Protokolant : st. sekr. sąd. Arleta Wiśniewska

po rozpoznaniu w dniu 27 lutego 2015r.

sprawy R. K.

oskarżonego z art.217§1k.k.

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego oraz przez oskarżycielkę prywatną J. K.

od wyroku Sądu Rejonowego w Koninie

z dnia 30 października 2014r. sygn. akt II K 346/12

Uchyla zaskarżony wyrok w całości i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu
w Koninie do ponownego rozpoznania.

Przemysław Kowalski Waldemar Cytrowski Agata Wilczewska

Sygn. akt II Ka 335/14

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 30 października 2014 r. Sąd Rejonowy w Koninie, sygn. akt II K 346/12, na podstawie art. 66 § 1 i 2 k.k. w zw. z art. 67 § 1 k.k., umorzył warunkowo postępowanie karne przeciwko R. K. oskarżonemu o to, że w dniu 7 marca 2012 r. około godz. 19.50 w K. na ulicy (...) na terenie stacji paliw (...) naruszył nietykalność cielesną J. K. w ten sposób, że uderzył pokrzywdzoną otwartą ręką w twarz, w wyniku czego J. K. doznała obrażeń ciała w postaci stłuczenia nosa, tj. o przestępstwo z art. 217 § 1 k.k., na okres próby 1 roku.

Nadto na podstawie art. 67 § 3 k.k. orzekł od oskarżonego na rzecz oskarżycielki prywatnej J. K. nawiązkę w wysokości 500 zł.

Apelację od powyższego wyroku wniosła oskarżycielka prywatna J. K. oraz obrońca oskarżonego R. K..

Oskarżycielka prywatna powyższy wyrok zaskarżyła w części obejmującej rozstrzygnięcia z pkt. I i II wskazując, że orzeczona kara jest nieadekwatna do popełnionego przestępstwa i rażąca z uwagi na przecenienie okoliczności łagodzących i niedocenienie okoliczności obciążających. Wskazała, że niski wymiar kary nie daje również gwarancji, iż oskarżony zmieni swoje zachowanie. Podniosła również, że zgodnie z art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne jeżeli postawa sprawcy, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Zdaniem oskarżycielki w przypadku oskarżonego R. K., przeciwko któremu toczą się postępowania karne i który wciąż z premedytacją dopuszcza się nowych przestępstw nie można mieć pewności, iż jego sposób zachowania będzie właściwy.

Stawiając te zarzuty oskarżycielka prywatna J. K. wniosła o zmianę wyroku Sądu Rejonowego w Koninie poprzez wymierzenie wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności na okres 1 roku, orzeczenie zakazu zbliżania się oskarżonego do jej osoby oraz orzeczenie zadośćuczynienia za doznane krzywdy fizyczne, moralne oraz psychiczne w wysokości 15.000 zł.

Obrońca oskarżonego R. K. zaskarżył wyrok w całości. Orzeczeniu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych stanowiących podstawę rozstrzygnięcia,
w wyniku przyjęcia, że materiał dowodowy zgromadzony w sprawie dawał podstawę do ustalenia sprawstwa oskarżonego R. K. przestępstwa z art. 217 § 1 k.k. przy jednoczesnym uznaniu przez Sąd orzekający, że podstawą wartościowania materiału dowodowego były relacje interweniujących funkcjonariuszy Policji tj. świadków M. W. i A. W. mimo, że świadkowie ci nie widzieli uderzenia oskarżycielki posiłkowej w twarz i nie odnotowali tego w czasie wykonywanych czynności służbowych w stosownych raportach ujawnionych
w notesach służbowych. Obrońca wskazał także na naruszenie dyspozycji art. 7 k.p.k. w wyniku dokonania ustaleń faktycznych w sposób sprzeczny z zasadą swobodnej oceny dowodów w związku z wyciąganiem wniosków na podstawie fałszywych logicznie bądź niewystarczająco precyzyjnych przesłanek.

Stawiając te zarzuty obrońca wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku
i uniewinnienie oskarżonego oraz zasądzenie od oskarżycielki prywatnej na rzecz oskarżonego kosztów procesu za obie instancje.

Sąd odwoławczy zważył, co następuje:

Apelacja obrońcy oskarżonego R. K. okazała się bezzasadna, natomiast środek odwoławczy wniesiony przez oskarżycielkę prywatną J. K. w zakresie w jakim wskazuje na brak przesłanek do warunkowego umorzenia postępowania okazał się celowy i doprowadził do wydania wyroku o charakterze kasatoryjnym.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń faktycznych w oparciu o właściwie przeprowadzoną ocenę całokształtu zebranego w sprawie materiału dowodowego, a z poczynionych ustaleń wywiódł logiczne wnioski co do popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu czynu oraz jego winy w tym zakresie. W przeprowadzonej analizie i ocenie dowodów Sąd Rejonowy z pewnością nie przekroczył zasad określonych art. 7 k.p.k.,
a w związku z tym zajęte stanowisko pozostaje pod ochroną ustawową. Nie ulega przy tym wątpliwości, że Sąd I instancji zapoznał się ze wszystkimi dowodami zgromadzonymi w sprawie. Rozważył je w ich całokształcie i wzajemnym powiązaniu ze sobą oraz dokonał wyboru którym z nich daje wiarę, a którym tej wiary odmawia
i z jakich przyczyn. Sąd odwoławczy zbadał tę ocenę w oparciu o treść zarzutów
w skardze apelacyjnej obrońcy i nie znalazł podstaw do jej kwestionowania. Brak było zatem podstaw do zasadnego twierdzenia o obrazie przepisu art. 7 k.p.k. Jednocześnie poczynione przez Sąd ustalenia faktyczne były wynikiem dokonanej przez Sąd oceny dowodów i w toku kontroli instancyjnej Sąd odwoławczy nie dostrzegł błędów
i w tym zakresie.

Na sprawstwo i winę oskarżonego w szczególności wskazują zeznania J. K. (k. 115v-116), D. M. (k. 146-146v), J. R. (k. 166-166v) ale również M. W. (2) (k. 146v-148), R. Ż. (k. 230v-231v), jak również dowody w postaci karty pobytu w szpitalu J. K. (k. 5) oraz opinia biegłych lekarzy z zakresu medycyny sądowej (k. 202-204). Dowody te są wzajemnie zgodnie, przedstawiają w jakich okolicznościach doszło do uderzenia J. K. i jakie obrażenia uderzenie to spowodowało, a przy tym brak jest takich faktów, które osłabiałby wiarygodności wskazanych wyżej źródeł dowodowych. J. K. w sposób konsekwentny i rzeczowy wskazywała, iż
w dniu 7 marca 2012 r. na stacji paliw w K. na ul. (...) została przez oskarżonego uderzona ręką w twarz. Bezpośrednim świadkiem zdarzenia byli D. M. oraz J. R., którzy zgodnie zeznali, że w trakcie interwencji funkcjonariuszy Policji oraz podczas kłótni jaka wywiązała się pomiędzy oskarżonym a oskarżycielką prywatną, R. K. podszedł do J. K. i uderzył ją
w twarz. Zdarzenia tego nie widział sporządzający wówczas notatkę policjant M. W. (2). Wskazał jednakże, że w pewnym momencie usłyszał słowa, że ktoś kogoś uderzył (k. 147), co również potwierdza wersję zdarzeń, która prezentowana jest przez J. K., D. M. oraz J. R.. Podnieść także należy, że w/w osoby, ale również M. W. (2) oraz R. Ż. opisując sposób zachowania oskarżonego zgodnie wskazywali, iż podczas interwencji zachowywał się w sposób najbardziej agresywny, wyzywał J. K., szarpał ją oraz popchnął. Także w stosunku do funkcjonariuszy Policji odnosił się z lekceważeniem nie stosując się do wydawanych poleceń. Przypisany R. K. czyn wpisuje się więc w ogólną postawę jaką oskarżony przyjął w czasie czynności podejmowanych przez wykonujących czynności służbowe policjantów oraz kłótni z oskarżycielką prywatną. W końcu wskazać należy, że ze znajdującej w aktach sprawy karty pobytu w dniu 7 marca 2012 r. w szpitalu osoby J. K. wynika, iż doznała ona stłuczenia nosa. Analiza akt sprawy nie wskazuje natomiast, by stwierdzone obrażenie mogło powstać w innych okolicznościach niż podawane przez oskarżycielkę lub by uskarżała się ona na jakiekolwiek dolegliwości przed zdarzeniem z dnia 7 marca 2012 r. Dodać także należy, że wbrew twierdzeniom obrońcy oskarżonego Sąd Rejonowy dokonał właściwej oceny dowodu z zeznań M. W. (2). W szczególności
w oparciu o jego zeznania wskazał, iż nie był on świadkiem uderzenia oskarżycielki prywatnej. Słyszał jednak wypowiedziane słowa, iż ktoś został uderzony. Dowód
z przesłuchania tego świadka, Sąd odniósł do pozostałych zgromadzonych w sprawie dowodów tj. zeznań J. K., D. M. oraz J. R.. Dowody te natomiast we wzajemnym powiązaniu ze sobą tworzą logiczną całość, a przy tym nie zawierają sprzeczności wewnętrznych jak i takich, które wynikałby z porównania opisów zdarzenia przedstawionych przez te osoby. W konsekwencji, dokonanej przez Sąd I instancji ocenie dowodów w tym zeznań M. W. (2) nie sposób zarzucić dowolności. Obrońca nie wykazał bowiem popełnienia przez Sąd czy to błędów natury faktycznej (np. niedostrzeżenia istotnych dowodów czy okoliczności) jak również logicznej (niezrozumienia następstw wynikających z treści przeprowadzonych dowodów). Odnosząc się natomiast do drugiej części uzasadnienia środka odwoławczego wniesionego przez obrońcę R. K. wskazać należy, że Sąd Rejonowy dokonując ustaleń faktycznych objął nimi także relację panujące pomiędzy oskarżonym, a oskarżycielką prywatną przed dniem zdarzenia objętego przedmiotowym postępowaniem. W szczególności określił wzajemną postawę w/w osób oraz wskazał okoliczności, w których należy upatrywać przyczyn takiego zachowania J. K. oraz R. K.. Okoliczności te nie mogły jednak wpłynąć na odmienną ocenę zebranego w sprawie materiału dowodowego w zakresie sprawstwa i winy oskarżonego. Powinny być jednak ocenione w kontekście oceny społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. Reasumując, wniosek obrońcy R. K. o uniewinnienie okazał się bezzasadny.

Celowa natomiast okazała się apelacja oskarżycielki prywatnej J. K.. Zgodnie z art. 66 § 1 k.k. sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy nie karanego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa. Z treści przytoczonego przepisu wynika zatem, że jednym z warunków koniecznych do zastosowania środka probacyjnego w postaci warunkowego umorzenia postępowania jest to, aby oskarżony nie był wcześniej karany za popełnienie przestępstwa umyślnego. Tymczasem R. K. wyrokiem Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 19 września 2014 r., sygn. akt II K 406/12, zmienionym wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 29 stycznia 2015 r., sygn. akt II Ka 320/14, został uznany za winnego przestępstwa z art. 222 § 1 k.k. w zw. z art. 226 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., za popełnienie którego został skazany na karę grzywny 80 stawek dziennych po 20 zł każda stawka. Zauważyć przy tym należy, że skazanie sprawcy za czyn wyczerpujący znamiona przestępstwa z art. 222 § 1 k.k. i z art. 226 § 1 k.k. jest skazaniem za przestępstwo umyślne. Wobec tego uznać należy, że w prowadzonym postępowaniu karnym, w stosunku do R. K. wystąpiła bezwzględna przeszkoda do jego warunkowego umorzenia. Zgodnie bowiem z art. 66 § 1 k.k. instytucja warunkowego umorzenia postępowania karnego może być stosowana, w ściśle wyznaczonych warunkach, m.in. nie tylko do sprawcy, którego właściwości warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że będzie przestrzegał porządku prawnego, ale również nie karanego za przestępstwo umyślne.

Z tych też powodów, z uwagi na treść art.454§1k.p.k., zachodziła konieczność, na podstawie art. 437 § 1 i 2 k.p.k. uchylenia zaskarżonego wyroku
i przekazania sprawy w całości do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu
w Koninie. Rozpoznając sprawę ponownie Sąd I instancji przesłucha oskarżonego
i oskarżycielkę prywatną, rozważy okoliczności dotyczące stopnia zawinienia oraz społecznej szkodliwości czynu oskarżonego. W pozostałym zaś zakresie, przeprowadzając postępowanie w zakresie dowodów, które nie miały wpływu na uchylenie wyroku, będzie korzystał z możliwości określonej w art. 442 § 2 k.p.k.

Przemysław Kowalski Waldemar Cytrowski Agata Wilczewska