Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Iwona Podwójniak

Sędziowie SSO Joanna Składowska

SSR del. Izabela Matusiak

Protokolant stażysta Magdalena Woźniak

po rozpoznaniu w dniu 11 lutego 2015 r. w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa T. Ś.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 28 listopada 2014 r. sygn. akt I C 642/14

I.  zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1,2 i 3 w ten sposób, że kwotę zasądzoną w punkcie 1 podwyższa z 20 000 złotych do kwoty 30 000 (trzydzieści tysięcy) złotych, natomiast kwotę obciążających pozwanego kosztów sądowych określoną w punkcie 3 podwyższa z 990 złotych do 1500 (jeden tysiąc pięćset) złotych;

II.  oddala apelację w pozostałej części;

III.  znosi między stronami koszty postępowania apelacyjnego.

Sygn. akt I Ca 16/15

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 04 września 2014 roku skierowanym do Sądu Rejonowego w Wieluniu powódka T. Ś. wniosła o zasądzenie od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 60 000 złotych, z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 12 lipca 2014 roku do dnia zapłaty, wraz z kosztami postępowania, w tym kosztami zastępstwa prawnego w kwocie 3 600 złotych.

(...) S.A. z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz od przeciwnika zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa prawnego według norm przepisanych.

Zaskarżonym wyrokiem z 28 listopada 2014 roku , wydanym w sprawie sygn. akt I C 642/14 Sąd Rejonowy zasądził od Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz T. Ś. tytułem zadośćuczynienia kwotę 20 000 złotych, z ustawowymi odsetkami od dnia 12 lipca 2014 roku do dnia zapłaty, oddalając powództwo w pozostałym zakresie i nakazując pobrać od Towarzystwa (...) S.A. z siedzibą w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wieluniu 990 zł z tytułu opłaty sądowej , od uiszczenia której strona powodowa została zwolniona:

Rozstrzygnięcie zapadło przy następujących ustaleniach i wnioskach:

W dniu 06 grudnia 2005 roku N. C. (1) wracając po mszy wieczornej do domu została podczas przechodzenia przez jezdnie na przejściu dla pieszych potrącona przez samochód osobowy marki N. (...), kierowany przez P. H. . W skutek uderzenia pojazdu N. C. (1) doznała rozległych obrażeń wewnętrznych, które skutkowały jej śmiercią. Właściciel pojazdu posiadał w Towarzystwie (...) S.A. z siedzibą w W. wykupione ubezpieczenie w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych.

N. C. (1) była matka powódki . Łączyła je szczególna więź, gdyż była jedyną jej córką obok trzech synów. Powódka stale zamieszkiwała z rodzicami , to jej przekazali gospodarstwo domowe. Po śmierci ojca matka i córka wspólnie prowadziły gospodarstwo domowe i wspierały się wzajemnie. N. C. (1) pomagała córce w wychowaniu syna , szczególnie od 1999 roku, gdy powódka rozstała się z mężem. rodziców. Matka i córka spędzały razem bardzo dużo czasu, razem pracowały w domu i w gospodarstwie. N. C. (2) przygotowywała posiłki dla córki i wnuka i czekała na ich powrót ze szkoły i z pracy. Wspierała także budżet rodzinny przeznaczając na pokrywanie stałych opłat eksploatacyjnych emeryturę. Dla powódki matka była najbliższą osobą, przyjaciółka i powierniczką , na której pomoc mogła zawsze liczyć. Śmierć matki wpłynęła negatywnie na sferę emocjonalną Powódka niezwykle boleśnie przeżyła śmierć matki, była smutna osowiała. Nie korzystała z pomocy lekarza psychiatry ani psychologa . Wspierał ja syn, z którym rozmawiała o zmarłej. Do dziś nie może pogodzić się ze stratą ukochanej matki. Powódka odwiedza jej grób , wspomina ją. Aby wyrwać się z żałoby i smutku , a także poprawić byt rodziny powódka podjęła zatrudnienie . nie mogła bowiem już liczyć na stały dochód jakim wspierała ją matka.

W toku postępowania likwidacyjnego zainicjowanego zgłoszeniem szkody, w tym żądaniem zapłaty zadośćuczynienia, pozwany decyzją z dnia 11 lipca 2014 roku odmówił powódce wypłaty jakiegokolwiek zadośćuczynienia.

W ocenie Sądu Rejonowego, powódka może na podstawie art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 roku dochodzić naprawienia szkody bezpośrednio od pozwanego, którego odpowiedzialność za skutki wypadku spowodowanego przez P. H. nie budzi wątpliwości.

Bez wątpienia powódce jako córce która straciła matkę należy się zadośćuczynienienia na podstawie art. 23 kc w z z art. 24 kc i art. 448 kc odpowiednią w okolicznościach przedmiotowej sprawy kwotą zadośćuczynienia kompensującą kobiecie stratę matki winna być suma 20 000 złotych.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 kc.

O kosztach postępowania zaś w oparciu o art. 113ust 4 uksc, rozdzielając je stosownie do wyniku sprawy.

Powódka wniosła apelację od wyroku Sądu Rejonowego, zaskarżając orzeczenie w części oddalającej jej żądanie co do kwoty 40 000 złotych wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 12 lipca 2014 do dnia zapłaty oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu, podnosząc zarzut naruszenia prawa materialnego, tj. art. 24 § 1 kc w zw z art 448 k.c, przez dokonanie nieprawidłowej jego wykładni i w rezultacie uznanie, iż kwota 20 000 złotych jest adekwatna do krzywdy jakiej powódka doznała w wyniku śmierci matki i w związku z tym spełnia funkcję kompensacyjną, podczas gdy stoi ona w sprzeczności z zasadą pełnej kompensaty doznanej szkody.

W konkluzji skarżąca wniosła o:

1) zmianę zaskarżonego w części w pkt II wyroku i zasądzenie od pozwanego na rzecz powódki dodatkowej kwoty 40 000,00 złotych, wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 12 lipca 2014 roku do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia,

2) zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powódki kosztów procesu za obie instancje, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

Pozwany domagał się oddalenia apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuję:

Zarzuty podniesione w apelacji zasługują w części na uwzględnienie.

Na podstawie art. 24 § 1 kc w zw z art 448 k.c zrekompensowaniu podlega krzywda, której doznaje pokrzywdzony w związku ze śmiercią osoby najbliższej. Krzywda ta to pewnego rodzaju uszczerbek dotykający subiektywnej sfery osobowości człowieka. Obejmuje ona ból, udręczenie moralne, poczucie osamotnienia, straty, utrudnienia życiowe, konieczność zasadniczo odmiennego urządzenia sobie życia, ograniczenie sfery korzystania z przyjemności (zob. Z. Radwański, Zadośćuczynienie pieniężne..., s. 172,1. Dyka, Zasady przyznawania i ustalania wysokości zadośćuczynienia pieniężnego w razie naruszenia dobra osobistego, Kwartalnik Prawa Prywatnego 2001, z. 3, s. 612, J. Korzonek, I. Rosenbliith, Kodeks zobowiązań. Komentarz, Kraków 1934, s. 371). O rozmiarze należnego zadośćuczynienia pieniężnego powinien decydować stopień cierpień, ich intensywność i czas trwania oraz inne podobne okoliczności. W orzecznictwie, jak i w piśmiennictwie podkreśla się, że ustalenie wysokości świadczenia wymaga uwzględnienia, z jednej strony czytelnych czynników obiektywnych, zweryfikowanych potwierdzonymi dowodami, z drugiej zaś subiektywnego odczucia krzywdy, przy uwzględnieniu indywidualnej sytuacji osoby poszkodowanej. Wszelkie dolegliwości psychiczne i krzywda mają ze swej natury bowiem charakter subiektywny (vide: wyrok SN z dnia 19 marca 2008 r., I PK 256/07, LEX nr 465982, wyrok SN z dnia 18 kwietnia 2002 r., II CKN 605/00, LEX nr 484718, wyrok SN z dnia 12 września 2002 r., IV CKN 1266/00, LEX nr 80272). Ponadto, choć wysokości zadośćuczynienia za szkodę niemajątkową nie da się tak skrupulatnie określić, jak przy wynagradzaniu szkody majątkowej, kwota zadośćuczynienia winna być tak oznaczona, by uwzględniała panujące stosunki społeczno-ekonomiczne (Z. R., Zadośćuczynienie pieniężne..., s. 145).

Z niekwestionowanych ustaleń Sądu pierwszej instancji wynika, że zmarłą łączyło z powódką głębokie uczucie i wyjątkowa relacja. Powódka była jedyną córką swych rodziców i w niej widzieli swą opiekunkę na starość. Matka całe życie mieszkała z córką. Każdego dnia spędzały ze sobą czas były sobie szczególnie bliskie . Dla powódki matka była jedynym pozostałym jej rodzicem, oparciem , przyjaciółką i powiernicą, która wspierała ja w każdej dziedzinie życia. Nie ulega żadnej wątpliwości, iż śmierć rodzica stanowi wstrząs, a cierpienia psychiczne, jakie się z nią wiążą, mogą przybierać w jednostkowych wypadkach ogromny wymiar, tym większy, im mocniejsza była w danym przypadku więź emocjonalna łącząca ze zmarłym. Niewątpliwie z uwagi na głębokie więzi uczuciowe, wieloletnie nieprzerwane wspólne zamieszkiwanie i codzienną egzystencję pustka jaka pojawiła się w życiu powódki po śmierci matki była szczególna, a zmiany niebagatelne. Smutek i rozmiar krzywdy powódki były zatem wysokie i nie może umniejszać ich fakt, że matka powódki była osoba w podeszłym wieku. Była bowiem osobą zdrową , sprawną fizycznie i intelektualnie i jeszcze przez wiele lat mogła wspierać córkę i służyć radą i pomocą.

Z upływem czasu powódka pomimo, iż odczuwa brak matki pogodziła się z jej śmiercią. Zorganizowała swoje życie opierając się na synu i korzystając z jego pomocy. Podjęła także prace zawodową, która pozwoliła jej na uzyskanie stabilizacji finansowej, a przede wszystkim wyciszenie żalu.

W świetle powyższych okoliczności należy zgodzić się częściowo ze skarżącym, iż przyznane przez Sąd Rejonowy zadośćuczynienie jest nieadekwatne, do rozmiaru krzywdy powódki, jednakże wysokość o zasądzenie jakiej wnioskuje powódka jest zbyt wygórowana , również przy uwzględnieniu stosunków majątkowych w naszym kraju.

W związku z tym zasadna jest konstatacja, że doszło do naruszenia prawa materialnego lecz w stopniu nie tak znacznym jak wskazuje strona powodowa. – art. 24 § 1 kc w zw z art. 448 kc . Zadośćuczynieniem właściwym jest natomiast suma 30 000 złotych, która w pełni rekompensuje krzywdę powódki.

Wobec powyższego Sąd Okręgowy, na podstawie art. 386 § 1 kpc częściowo zmienił zaskarżony wyrok, podwyższając zasądzoną kwotę z 20 000 złotych do 30 000 złotych, podwyższając także obowiązek pozwanego zapłaty opłaty sądowej należnej Skarbowi Państwa ,w oparciu o art. 385 k.p.c. oddalajac apelację w pozostałej części . Na podstawie art. 100 kpc zniesiono koszty postępowania .