Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt.

VIII Ga 250/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 lutego 2015r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący

Sędzia

Sędzia

SSO Marek Tauer

SO Barbara Jamiołkowska

SR del. Ewa Gatz – Rubelowska (spr.)

Protokolant

Izabela Rogińska

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2015r. w Bydgoszczy

na rozprawie

sprawy z powództwa: A. Z.

przeciwko : (...) Spółka Akcyjna w S.

o zapłatę

na skutek apelacji wniesionej przez powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 5 września 2014r. sygn. akt VIII GC 774/14

oddala apelację.

VIII Ga 250/14

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 16 maja 2014 r. powód A. Z. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. kwoty 6751,30 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 21 marca 2012 r. do dnia zapłaty. Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu z uwzględnieniem kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że jest nabywcą wierzytelności przysługującej R. L. od pozwanego z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 16 lutego 2012 r. w pojeździe marki F. numer rejestracyjny (...) zgłoszonej pozwanemu w ramach polisy auto casco poszkodowanego.. Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu w dniu 20 lutego 2012 r., domagając się wypłaty odszkodowania za uszkodzenie pojazdu. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił poszkodowanemu kwotę 12951,27 zł. Poszkodowany nie zgodził się z decyzją pozwanego, bowiem koszty naprawy pojazdu wyniosły 19702,57 zł. Wobec braku dopłaty odszkodowania przez pozwanego poszkodowany zbył wierzytelność powodowi. Pozwany bezzasadnie zaniżył koszty naprawy pojazdu wbrew umowie obowiązującej z poszkodowanym. Wskazać jednocześnie trzeba, że pozwany po otrzymaniu kosztorysu z warsztatu, który wykonał naprawę pojazdu, zweryfikował ten kosztorys do kwoty 19631,86 zł, a zatem różnica między tym wyliczeniem pozwanego a kosztami poniesionymi przez poszkodowanego nie była duża. Powodowi należą się również odsetki od wskazanej kwoty roszczenia, co wynika z art. 481 § 1 k.c. Nadto powód mając na uwadze sprzeczność stanowisk stron wniósł o powołanie biegłego z dziedziny techniki samochodowej i wyceny napraw pojazdów celem ustalenia wysokości kosztów naprawy pojazdu poszkodowanego po zdarzeniu z dnia 16 lutego 2012 r. według naprawy dokonanej w oparciu o części oryginalne w nieautoryzowanym warsztacie naprawczym.

Pozwany w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości i o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew pozwany wskazał, że powód wywodzi swoje żądanie ze zdarzenia, które miało miejsce w dniu 16 lutego 2012 r, i polegało na uszkodzeniu pojazdu marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) stanowiącego własność poszkodowanego R. L.. Przedmiotowa szkoda została zgłoszona pozwanemu na podstawie umowy ubezpieczenia pojazdów mechanicznych od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia (autocaso) dla klientów indywidualnych o kodzie C-AC-02/11 ogólnych warunków, zwanych dalej wiążącymi owu ac. Poszkodowany zawierając przedmiotową umowę ubezpieczenia potwierdził nie tylko, że otrzymał wiążące ogólne warunki ubezpieczenia, ale również zapoznał się z nimi i zaakceptował ich treść. Poszkodowany nie negocjował z pozwanym odmiennych warunków ubezpieczenia. Pozwany w toku postępowania likwidacyjnego przyznał i wypłacił kwotę 12951,27 zł. Pozwany niniejszym powództwem dochodzi dopłaty kwoty 6752 zł wobec poniesionego kosztu naprawy wobec przeprowadzonej przez warsztat naprawy. Pozwany podniósł, że pomimo faktu, iż umowa ubezpieczenia została zawarta w tak zwanym wariancie serwisowym, to powód w toku postępowania likwidacyjnego oraz wraz z niniejszym powództwem nie przedłożył faktury za naprawę. W takim stanie sprawy rozliczenie szkody nastąpiło na zasadach wariantu kosztorysowego, co zostało potwierdzone w § 28 ust. 1 wiążących owu ac „… ustalenie rozmiaru szkody częściowej oraz wysokości odszkodowania następuje po przedłożeniu faktur dokumentujących”. Powód nie spełnił tej przesłanki i szkoda powinna zostać rozliczona na zasadach wariantu kosztorysowego ujętych w § 33 ust. 1 – 4 wiążących owu ac. Pozwany wyjaśnił, że zweryfikowana przez niego kalkulacja naprawy opracowana przez warsztat, który naprawiał pojazd poszkodowanego zakładała fakt, że naprawa zostanie potwierdzona fakturą. W niniejszej sprawie zastosowanie powinien znaleźć zapis w § 33 ust. 1 – 4 wiążących stanowiący m.in. o tym, że stawka za prace blacharskie i lakiernicze wynosi 65 zł brutto, a wartość części zamiennych powinna uwzględniać ceny zamienników. W świetle tego pozwany prawidłowo ustalił i przyznał odszkodowanie. Nadto powód wniósł o oddalenie wniosku powoda o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego na okoliczność wskazaną w pozwie z uwagi na fakt, że w niniejszej sprawie powód nie przedłożył pozwanemu w toku postępowania likwidacyjnego, ani wraz z pozwem faktury za naprawę, a zatem szkoda w świetle wiążących owu ac powinna zostać rozliczona metodą kosztorysową .

Dnia 5 września 2014 r. Sąd Rejonowy w Bydgoszczy powództwo oddalił oraz zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 1217 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sąd Rejonowy ustalił, iż w dniu 16 lutego 2012 r. stanowiący własność R. L. pojazd marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) został uszkodzony w wypadku komunikacyjnym.

W dniu 20 lutego 2012 r. poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu. Pozwany po dokonaniu oględzin uszkodzonego pojazdu i wyliczeniu kosztów naprawy pojazdu wypłacił odszkodowanie w wysokości 12951,27 zł.

W dniu 20 lutego 2013 r. powód nabył wierzytelność przysługującą R. L. od pozwanego z tytułu przedmiotowej szkody komunikacyjnej. Zgodnie z kalkulacją naprawy dokonane przez powoda koszty naprawy przedmiotowego pojazdu wynoszą 19702,57 zł.W/w wymieniony kosztorys został zweryfikowany przez pozwanego do kwoty 19631,86 zł.

Nadto Sąd Rejonowy ustalił, iż zgodnie z § 27 ogólnych warunków ubezpieczenia pojazdów mechanicznych od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia (autocaso) należących do klientów indywidualnych, zwanych dalej owu, w przypadku przyjęcia w umowie ubezpieczenia wariantu serwisowego naprawy, sposób naprawy i wysokość jej kosztów wymagają każdorazowego uprzedniego uzgodnienia z pozwanym. Zgodnie zaś z § 28 ust. 1 owu ustalenie rozmiaru szkody oraz wysokości odszkodowania następuje po przedłożeniu faktur dokumentujących zakres oraz koszt naprawy poniesiony przez poszkodowanego. W przypadku nie przedłożenia w/w faktur, szkoda zostanie rozliczona zgodnie z wariantem kosztorysowym, tj. zgodnie z zasadami ustalonymi w § 33 ust. 1 – 4 owu. Zgodnie z wariantem kosztorysowym ustalenie rozmiaru szkody oraz wysokości odszkodowania następuje w oparciu o wycenę sporządzoną przez pozwanego za pomocą systemu A. z uwzględnieniem norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu i ujętych w systemie A., stawki roboczogodziny w wysokości 65 zł brutto za prace blacharskie, mechaniczne i lakiernicze oraz zawartego w ocenie technicznej wykazu części (zespołów) zakwalifikowanych do wymiany według średnich cen brutto części sygnowanych marką alternatywną do marki producenta pojazdu (zamienników). W przypadku braku w powołanym systemie cen części sygnowanych marką alternatywną do marki producenta pojazdu (zamienników), do rozliczenia przyjmuje się zawarte w systemie A. ceny brutto części pochodzących od producenta pojazdu (części oryginalne) pomniejszone o 25 % w przypadku samochodu posiadającego okres eksploatacji do 3 lat. W chwili wystąpienia szkody pojazd marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...) był w 2 roku eksploatacji.

Zgodnie z ustaleniami Sądu I instancji poszkodowany R. L. zawarł z pozwanym przedmiotową umowę ubezpieczenia autocasco w wariancie serwisowym.

Sąd Rejonowy zważył , iż powód na podstawie umowy cesji wierzytelności z dnia 20 lutego 2013 r. wstąpił w ogół praw poszkodowanego R. L. z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 16 lutego 2012 r. w pojeździe marki F. (...) o numerze rejestracyjnym (...).

Poza sporem w ocenie Sądu pozostawał fakt odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Pozwany uznał bowiem roszczenie co do zasady, jak i w wysokości do wypłaconej kwoty 12951,27 zł.

Sporna w sprawie była zaś kwestia wypłaty odszkodowania ponad wypłaconą przez pozwanego kwotę.

Sąd Rejonowy oddalił wniosek powoda o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny techniki samochodowej i wyceny napraw pojazdów celem ustalenia wysokości kosztów naprawy pojazdu poszkodowanego po zdarzeniu z dnia 16 lutego 2012 r. według naprawy dokonanej w oparciu o części oryginalne w nieautoryzowanym warsztacie naprawczym, albowiem w świetle ustaleń poczynionych przez Sąd zasięgnięcie do wiadomości specjalnych, mając przy tym na uwadze tezę dowodową sformułowaną przez powoda, nie doprowadziłoby do poczynienia ustaleń mających znaczenie do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy, a prowadziłoby jedynie do przedłużenia postępowania, jak i dodatkowo generowało zbędne wydatki.

Sąd I instancji wskazał , że w myśl art. 805 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę.Zgodnie natomiast z art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże tylko w sytuacji gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.

Sąd Rejonowy nadto zważył, iż w polskim systemie prawnym obowiązuje zasada pełnego odszkodowania. Zakres obowiązku naprawienia szkody normuje zaś w podstawowy sposób art. 361 k.c. Nakłada on co do zasady na zobowiązanego do naprawienia szkody odpowiedzialność ograniczaną normalnymi następstwami działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła oraz stratami, które poszkodowany poniósł bądź (także) korzyściami, których w wyniku wyrządzenia szkody nie uzyskano.

Zgodnie ze stosunkowo niedawną i często przez Sądy wskazywaną uchwałą składu 7 sędziów Sądu Najwyższego z dnia 12 kwietnia 2012 r., sygn. III CZP 80/11, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części i materiałów służących do naprawy uszkodzonego pojazdu. Tak ustalone odszkodowanie może ulec obniżeniu jedynie w przypadku wykazania przez ubezpieczyciela, że powoduje to wzrostu wartości pojazdu.

Sąd I Instancji wskazał, że w niniejszej sprawie mamy do czynienia z umową dobrowolnego ubezpieczenia autocasco, a nie obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu.W przypadku dobrowolnego ubezpieczenia autocasco bardzo istotnego znaczenia nabierają ogólne warunki ubezpieczenia mające zastosowania do zawartej umowy ubezpieczenia. Skoro poszkodowany zawarł umowę ubezpieczenia autocasco w wariancie serwisowym to powodowi potencjalnie przysługiwało odszkodowanie ustalone w oparciu zasady ustalone w § 27 i § 28 owu.

Sąd podkreślił, że powód powinien był wykazać, iż zgodnie z § 27 i § 28 owu doszło do uzgodnienia z pozwanym sposobu naprawy pojazdu oraz przedłożenia pozwanemu faktur dokumentujących koszty wykonanej naprawy. W przypadku nieprzedstawienia faktur rozliczenie szkody następowało w sposób kosztorysowy za pomocą systemu A., przy uwzględnieniu zasad wskazanych w § 33 owu.

Powód tymczasem zdaniem Sądu nie przedłożył faktur dotyczących poniesienia kosztów naprawy przedmiotowego pojazdu.

Sąd wskazał, iż zgodnie z art. 3 k.p.c. strony i uczestnicy postępowania obowiązani są dawać wyjaśnienia co do okoliczności sprawy zgodnie z prawdą i bez zatajania czegokolwiek oraz przedstawiać dowody. Przepis powyższy statuuje zasadę kontradyktoryjności. Reguła ta wyraża się w tym, że postępowanie cywilne jest sporem toczącym się między równouprawnionymi podmiotami. W ramach tego sporu strony obowiązane są przedstawiać twierdzenia, składać wyjaśnienia oraz zgłaszać wnioski dowodowe. Zgodnie z zasadami procesu cywilnego ciężar gromadzenia materiału procesowego spoczywa na stronach (art. 232, art. 3 k.p.c., art. 6 k.c.). Jego istota sprowadza się do ryzyka poniesienia przez stronę ujemnych konsekwencji braku wywiązania się z powinności przedstawienia dowodów. Skutkiem braku wykazania przez stronę prawdziwości twierdzeń o faktach istotnych dla sprawy jest to, że twierdzenia takie zasadniczo nie będą mogły leżeć u podstaw sądowego rozstrzygnięcia.

W tym stanie sprawy na podstawie art. 805 k.c. w zw. art. 6 k.c. Sąd powództwo oddalił.

O kosztach procesu orzekł na podstawie art. 98 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelacje od wyroku Sądu Rejonowego wywiódł powód . Zaskarżył wyrok w całości zarzucając mu;

-naruszenie prawa materialnego w szczególności art. 805 k.c. w zw. z art. 6 k.c. poprzez niewłaściwą ocenę materiału dowodowego i uznanie , że pozwany nie jest zobowiązany do wypłaty pełnej kwoty odszkodowania w ramach ubezpieczenia dobrowolnego auto casco, bowiem powód nie wykazał, aby w ramach obowiązującej strony umowy należało mu się odszkodowanie wyższe od wypłaconego

-naruszenie prawa procesowego a w szczególności art. 217 § 2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda w postaci opinii biegłego z dziedziny techniki samochodowej, a tym samym pominięcie dowodu zawnioskowanego przez powoda na potwierdzenie jego twierdzeń o zaniżeniu odszkodowania ubezpieczeniowego.

Mając na uwadze zarzuty apelacji powód wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania pozostawiając temu sądowi rozstrzygniecie w zakresie kosztów postępowania za obie instancje

Sąd Okręgowy zważył co następuje;

Apelacja powoda nie była zasadna.

Na wstępie należy zaznaczyć, iż Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił w niniejszej sprawie stan faktyczny, w zakresie niezbędnym do merytorycznego rozpoznania powództwa, dlatego Sąd Okręgowy ustalenia te przyjmuje za własne i czyni podstawą swojego rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy podziela stanowisko Sądu Najwyższego wyrażone w uchwale 7 Sędziów Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2008 r. sygn. akt IIICZP 49/07 ( OSNC 2008/6/55), że Sąd II instancji rozpoznający sprawę na skutek wniesionego środka odwoławczego, nie jest związany przedstawionymi w niej zarzutami dotyczącymi prawa materialnego. Wiążą go natomiast zarzuty dotyczące naruszenia prawa procesowego.

Niezasadnym okazał się zarzut naruszenia prawa procesowego tj. art. 217 § 2 k.p.c. poprzez oddalenie wniosku dowodowego powoda w postaci przeprowadzenia opinii biegłego sądowego z dziedziny techniki samochodowej.

Rację ma Sąd Rejonowy, iż szkoda pojazdu w przedmiotowej sprawie winna zostać rozliczona zgodnie z warunkami umowy auto casco -metodą kosztorysową-na podstawie § 33 ogólnych warunków ubezpieczenia pojazdów mechanicznych od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia (autokasco) należących do klientów indywidualnych .

A skoro tak to teza dowodowa przedstawiona przez powoda na którą miał być przeprowadzony dowód z opinii biegłego nie doprowadziłaby do poczynienia ustaleń mających znaczenie dla rozstrzygnięcia tej sprawy.

Ustalenie przez biegłego zgodnie z tezą dowodową wysokości kosztów naprawy pojazdu poszkodowanego po zdarzeniu z dnia 16 lutego 2012 r. według naprawy dokonanej w oparciu o części oryginalne w nieautoryzowanym warsztacie naprawczym nie doprowadziłoby do ustalenia szkody w myśl § 33 ogólnych warunków ubezpieczenia pojazdów mechanicznych od utraty, zniszczenia lub uszkodzenia (autokasco) należących do klientów indywidualnych .

Zgodnie bowiem z jego zapisem wariantem kosztorysowym jest ustalenie rozmiaru szkody oraz wysokości odszkodowania w oparciu o wycenę sporządzoną przez pozwanego za pomocą systemu A. z uwzględnieniem norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu i ujętych w systemie A., stawki roboczogodziny w wysokości 65 zł brutto za prace blacharskie, mechaniczne i lakiernicze oraz zawartego w ocenie technicznej wykazu części (zespołów) zakwalifikowanych do wymiany według średnich cen brutto części sygnowanych marką alternatywną do marki producenta pojazdu (zamienników). W przypadku braku w powołanym systemie cen części sygnowanych marką alternatywną do marki producenta pojazdu (zamienników), do rozliczenia przyjmuje się zawarte w systemie A. ceny brutto części pochodzących od producenta pojazdu (części oryginalne) pomniejszone o 25 % w przypadku samochodu posiadającego okres eksploatacji do 3 lat.

Zatem słusznie uczynił Sąd I Instancji oddalając rzeczony wniosek dowodowy.

Natomiast zgodnie z rozkładem ciężaru dowodu to powód winien wykazać wysokość szkody skoro domaga się wyższego odszkodowania niż zostało mu przyznane przez pozwanego. Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa bowiem na stronach ( art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie ( art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne ( art. 227 k.p. c.) ( zob. wyrok SN z dnia 17 grudnia 1996 I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 5-6, poz. 76, wyrok SN z dnia 11 lipca 2001 VCKN 406/00, Lex). Temu obowiązkowi powód nie sprostał i swojego żądania nie udowodnił.

Na marginesie należy zauważyć, iż na rozprawę w dniu 5 września 2014 r. pełnomocnik powoda nie stawił się i nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych a zatem prawidłowo uczynił Sąd Rejonowy zamykając rozprawę i wydając wyrok.

Nietrafny okazał się także zarzut apelującego dotyczący naruszenia prawa materialnego a w szczególności art. 805 k.c. w związku z art. 6 k.c.

Sąd Rejonowy bowiem dokonał prawidłowej wykładni przedmiotowego przepisu i prawidłowo zastosował go do ustalonego w sprawie stanu faktycznego.

Mając na względzie wymienione okoliczności Sąd Okręgowy uznał apelację za nieuzasadnioną i orzekł o jej oddaleniu na podstawie 385 k.p.c.