Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk

Sędzia SO Krystyna Hadryś (spr.)

Sędzia SR (del.) Roman Troll

Protokolant Aneta Puślecka

po rozpoznaniu w dniu 17 września 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko M. S.

o obniżenie alimentów

oraz z powództwa M. S.

przeciwko R. S.

o podwyższenie alimentów

na skutek apelacji powoda - pozwanego wzajemnie

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 9 stycznia 2014 r., sygn. akt IV RC 459/13

oddala apelację.

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Tatarczyk SSO Krystyna Hadryś

UZASADNIENIE

Powód R. S. wniósł pozew przeciwko córce – M. S. o obniżenie obowiązku alimentacyjnego do kwoty po 250 zł miesięcznie. W uzasadnieniu powództwa powód powołał się na to, iż ma bardzo trudną sytuację materialną; jest bezrobotny, ma długi w Urzędzie Skarbowym, a na utrzymaniu jeszcze jedno dziecko P. S., na którego płaci alimenty w kwocie po 300 zł miesięcznie. Powód stwierdził ponadto, iż choruje na nadciśnienie tętnicze, ma zaawansowaną łuszczycę.

Małoletniej M. S. wniosła pozew wzajemny o podwyższenie alimentów do kwoty po 700 zł miesięcznie. Matka małoletniej pozwanej i powódki podniosła, iż możliwości zarobkowe i majątkowe pozwanego są istotnie lepsze od deklarowanych, bowiem jego standard życia jest wysoki. O wysokim standardzie życia świadczy – w ocenie A. U. – fakt, iż pozwany, po zajęciu mu przez komornika samochodu wartego około 40 000 zł, jednorazowo spłacił zaległość alimentacyjną w wysokości około 20 000 zł. Nie bez znaczenia jest także to, iż po zakończeniu poprzedniej sprawy o alimenty R. S. zakupił auto warte 50 000 zł. Koszt utrzymania małoletniej – w ocenie jej matki – stale wzrasta i wynosi obecnie 1000 zł. Na A. U. ciąży także obowiązek utrzymanie starszej, uczącej się córki.

Zaskarżonym wyrokiem Sąd Rejonowy w Gliwicach oddalił powództwo R. S. o obniżenie obowiązku alimentacyjnego; zasadził od pozwanego wzajemnego R. S. na rzecz małoletniej powódki wzajemnej M. S. alimenty w kwocie po 700 zł miesięcznie, płatne z góry, do dnia 10-go każdego miesiąca, do rąk matki małoletniej powódki – A. U., począwszy od dnia 4 listopada 2013 r. z ustawowymi odsetkami w razie zwłoki w płatności którejkolwiek z rat, a to w miejsce alimentów ustalonych wyrokiem Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 30 października 2009 r. w sprawie IV RC 601/09; nakazał pobrać od pozwanego R. S. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 zł tytułem nieuiszczonego wpisu stosunkowego od uiszczenia którego małoletnia powódka wzajemna była zwolniona z mocy prawa oraz 6 zł tytułem opłaty za klauzule wykonalności; wyrokowi w punkcie drugim nadał rygor natychmiastowej wykonalności.

Orzeczenie to zapadło przy ustaleniu, że wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Gliwicach z dnia 30 października 2009 r. zasądzono od R. S. na rzecz małoletniej M. S. alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie. Pozwany pracował wówczas u swojej mamy, która prowadziła działalność gospodarczą w zakresie transportu. Małoletnia M. S. mieszkała wraz z matką i babcią macierzystą w mieszkaniu, za które czynsz wynosił 390 zł, opłata za prąd 184 zł co drugi miesiąc, a za gaz 52 zł na kwartał. Koszt utrzymania małoletniej M. S. wynosił około 500 zł miesięcznie. Nadmienić należy, iż opłata za przedszkole wynosiła około 100 zł miesięcznie. A. U. pracowała i zarabiała średnio około 1750 zł netto miesięcznie.

Sąd ustalił, iż obecnie powód i pozwany wzajemny mieszka z obecną żoną i jej dzieckiem w mieszkaniu, za które czynsz wynosi 640 zł miesięcznie, opłata za gaz 50 zł miesięcznie, a za prąd 270 zł co drugi miesiąc. Z obecnego związku małżeńskiego pozwany nie ma dzieci, ma natomiast syna z wcześniejszego związku – (...), na którego ma zasądzone alimenty w kwocie po 300 zł. Pracodawca powoda i pozwanego wzajemnego ( firma (...) prowadzona przez matkę R. S.) pismem z dnia 31 grudnia 2013 r. rozwiązała z nim umowę o pracę. Z dniem 9 kwietnia 2013 r. powód i pozwany wzajemny został uznany za osobę bezrobotną. R. S. z zawodu jest frezerem, posiada doświadczenie zawodowe jako kierowca oraz mechanik. W okolicznych Powiatowych Urzędach Pracy są oferty pracy dla mężczyzny o kwalifikacjach powoda i pozwanego. Proponowane wynagrodzenie mieści się między najniższym miesięcznym wynagrodzeniem a kwotą 4200 zł brutto.

Małoletnia M. S. mieszka z mamą, siostrą i babcią macierzystą w mieszkaniu, za które czynsz wynosi 500 zł, opłata za prąd 160 zł co drugi miesiąc, ponad 100 zł na kwartał. Małoletnia ma problemy ortodontyczne i stomatologiczne. Za wizyty u stomatologa jej matka w 2013 r. zapłaciła 240 zł. Koszt utrzymania małoletniej wraz z kosztami leczenia stomatologicznego i partycypacją w kosztach utrzymania mieszkania przekracza więc 1000 zł. A. U. pracuje i zarabia około 3200 zł netto miesięcznie.

Powyższe okoliczności doprowadziły Sąd Rejonowy do przekonania, że powództwo wzajemne podlegało uwzględnieniu w całości, natomiast powództwo główne należało oddalić. Sad wskazał, że w porównaniu z poprzednim postępowaniem wzrosły koszty utrzymania małoletniej M. S. z kwoty około 800 zł do kwoty około 1000 zł miesięcznie. Sąd uznał, iż kwota 700 zł leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych R. S., które są istotnie wyższe od deklarowanych. Podkreślił, iż istotną okolicznością jest także i to, iż matka małoletniej pozwanej swój obowiązek alimentacyjny spełnia także poprzez osobiste starania. O kosztach orzeczono na mocy art. 98 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł powód- pozwany wzajemny zaskarżając go w całości, wnosząc o jego zmianę w pkt1 poprzez uwzględnienie jego powództwa w całości, w pkt. 2 poprzez oddalenie powództwa wzajemnego w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu za obie instancje w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych, względnie o uchylenie wyroku w całości i przekazanie sprawy do Sądu I instancji celem ponownego rozpoznania sprawy, pozostawienie orzeczenia o kosztach procesu Sądowi I instancji. Zarzucił naruszenie prawa procesowego, a to art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób dowolny i sprzeczny z zasadami logicznego myślenia orz doświadczenia życiowego poprzez przyjęcie, iż okoliczne Urzędy Pracy dysponują ofertami pracy dla osób z wykształceniem powoda i istnieje możliwość znacznej poprawy jego sytuacji materialnej przy nieuwzględnieniu rozbieżności w oferowanym przez te urzędy wynagrodzeniu, odległości proponowanych miejsc pracy od miejsca zamieszkania powoda, związanego tym kosztu codziennego dojazdu; polegające na dokonaniu oceny możliwości majątkowych powoda z pominięciem złożonych przez niego zeznań zakresie w jakim wskazał on na ponoszone przez niego koszty utrzymania i wyżywienia i uiszczanie przez niego alimentów na rzecz drugiego dziecka, oraz polegające na wskazaniu, iż kwota 700zł pozostaje odpowiednia dla potrzeb małoletniej bez przedstawienia jakiegokolwiek uzasadnienia takiego stanowiska, w szczególności gdy strona przeciwna nie wskazała jakie faktycznie koszty utrzymania małoletniej pozostają niezabezpieczone. Ponadto zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż stan majątkowy i finansowy pozwanego pozwalał mu na dokonanie zakupu samochodu A. (...) o wartości 40.000zł, podczas gdy zakup tegoż pojazdu został dokonany przez małżonkę pozwanego za kwotę pochodzącą z darowizny od rodziców za kwotę 29.400 zł; jaki sprzeczność istotnych ustaleń z treścią zebranego w sprawie materiału dowodowego poprzez przyjęcie, iż możliwości majątkowe powoda pozwalają na uiszczanie przez niego alimentów w kwocie 700zł. Zarzucił również naruszenie przepisów prawa materialnego, a to art. 133 k.r.o. w zw. z art. 135 k.r.o. poprzez przyjęcie faktu, iż wynagrodzenie matki małoletniej ulegało znacznemu podwyższeniu co nie pozostaje bez wpływu na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb małoletniej.

Sąd Okręgowy zważył co następuje.

Apelacja powoda-pozwanego wzajemnie nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy podzielił w całości i uznał za swoje ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd pierwszej instancji, ponieważ ustalenia te znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym, które to dowody Sąd ten ocenił w granicach zakreślonych przepisem art. 233 § 1 k.p.c. Orzekając Sąd Rejonowy nie uchybił zasadom logicznego rozumowania, ani też doświadczenia życiowego. Wnioski Sądu pierwszej instancji, co do faktów w sposób logiczny wynikają z treści dowodów zgromadzonych w sprawie.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia prawa procesowego objętego regulacją art. 233 k.p.c., stwierdzić należy, że stanowisko prezentowane w apelacji w zasadzie nie można określić jako zarzut, lecz polemikę z ustaleniami zaskarżonego wyroku. W ocenie Sądu Odwoławczego skuteczne postawienie zarzutu naruszenia przez sąd art. 233 k.p.c. wymaga wykazania, że Sąd I instancji uchybił zasadom logicznego rozumowania, lub doświadczenia życiowego. To bowiem jedynie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające wyłącznie przekonanie skarżącego o innej niż przyjął Sąd Rejonowy wadze poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu, a z takim sformułowaniem treści apelacji mamy do czynienia w niniejszej sprawie.

W świetle prawidłowo dokonanych przez Sąd Rejonowy ustaleń faktycznych w sprawie, zastosowanie prawa materialnego stanowiącego podstawę zaskarżonego orzeczenia, w ocenie Sądu Odwoławczego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 138 k.r.o. w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy wszelkie zmiany w statusie ekonomicznym stron powodujące zmianę (zwiększenie, ale i zmniejszenie) zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zmianę (zwiększenie, ale i zmniejszenie) zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpoznawanej sprawy uznać należy, że Sąd Rejonowy trafnie ocenił, iż w niniejszej sprawie nie nastąpiła zmiana stosunków uzasadniająca obniżenie obowiązku alimentacyjnego. Sąd Rejonowy prawidłowo doszedł do przekonania, iż możliwości płatnicze obowiązanego jakim jest skarżący są znaczne w stosunku do deklarowanego faktycznego stanu majątkowego, dlatego iż wbrew zarzutom, iż do powód musiałby do pracy dojeżdżać, Powiatowy Urząd Pracy w G. posiada szereg propozycji pracy dla frezera – bo taki zawód posiada skarżący, mechanika i osób bez zawodu w granicach co najmniej 1.600zł. brutto. Nadto jak trafnie wskazano w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia - albowiem wynika to z przedłożonej sprawie dokumentacji - wynagrodzenie frezera kształtuje się w granicach 2.200- 4.200 zł. W tej sytuacji pozostawanie przez skarżącego bez pracy, należy ocenić jedynie jako jego niedbalstwo w poszukiwaniu pracy i uzyskiwaniu stosownych dochodów, które umożliwiłyby mu realizowanie obowiązku alimentacyjnego wobec obojga dzieci, które to w równym stopniu uprawnione są do uzyskiwania uzasadnionych środków na swoje utrzymanie. Nie sposób nie podzielić w ustalonych okolicznościach faktycznych twierdzenia Sądu Rejonowego, iż skarżący nie wykorzystuje w pełni swoich możliwości zarobkowych, gdyż zważywszy na posiadany przez powoda zawód, jak i wiek powoda, należało by oczekiwać, iż jako ojciec dwóch małoletnich dzieci będzie podejmował działania, które pozwolą mu na uzyskiwanie maksymalnego wynagrodzenia, a konsekwencji umożliwią mu partycypowanie w kosztach utrzymania dzieci w uzasadnionym zakresie.

Sąd Odwoławczy uznał, iż apelacja powoda nie może się ostać, a okoliczności naprowadzone przez niego w zakresie środków potrzebnych na nabywanie składników majątku, czy też obowiązek spłaty współmałżonka, nie mogą mieć istotnego znaczenia w sytuacji kiedy skarżący i jego małżonka pozostają w rozdzielności majątkowej, a więc obowiązki małżonki skarżącego nie obciążają go, wobec czego wnioski dowodowe zawarte w apelacji podlegały oddaleniu jako nieistotne w rozumieniu art. 227 k.p.c. dla rozpoznania sprawy.

Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalono apelację jako bezzasadną.

SSR (del.) Roman Troll SSO Tomasz Tatarczyk SSO Krystyna Hadryś