Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 czerwca 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Lublinie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący - Sędzia	SA Barbara du Château
Sędziowie:	SA Bohdan Tracz (sprawozdawca) SO del. do SA Artur Majsak
Protokolant	st. prot. sądowy Agnieszka Góral - Izdebska

przy udziale Wiesława Greszty prokuratora Prokuratury Apelacyjnej w Lublinie

po rozpoznaniu w dniu 21 czerwca 2012 r.

sprawy S. M. , J. B.

oskarżonych z art. 148 § 1 k.k.

z powodu apelacji wniesionych przez obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Okręgowego w Lublinie

z dnia 16 grudnia 2010 r., sygn. akt IV K 67/10

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę oskarżonych S. M. oraz J. B. przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Lublinie

UZASADNIENIE

S. M., J. B. i T. J. zostali oskarżeni o to, że:

w nocy z 1 na 2 kwietnia 2009 roku w O., województwa (...), działając wspólnie i w porozumieniu, w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia Z. K., zadali mu ciosy narzędziami tępymi i twardymi w głowę, grzbiet, prawy pośladek, biodro, prawe ramię oraz co najmniej dwukrotnie w szyję nieustalonym bliżej narzędziem ostro kończystym, a nadto dusili rękoma za szyję, powodując obrażenia ciała w postaci rany tłuczonej głowy z wylewem krwawym w tkance podskórnej, otarć naskórka twarzy, prawostronnego wylewu podspojówkowego, rany kłutej prawej strony szyi przeszywającej prawy mięsień mostkowo – obojczykowo – sutkowy z kanałem kończącym się w mięśniach prawej strony karku, rany kłutej okolicy podżuchwowej prawej, której kanał przeszywał prawy płat tarczycy i kończył się w obrębie światła krtani, obfitych wylewów krwawych w otoczeniu krtani ze złamaniem chrząstki tarczowej i odłamaniem jej rożków po stronie lewej, otarć naskórka tułowia, podbiegnięć i wylewów krwawych w zakresie tkanek miękkich grzbietu, otarć naskórka i podbiegnięć krwawych w zakresie kończyn, wylewów krwawych w tkankach miękkich obu ramion, w następstwie których Z. K. zmarł,

tj. o czyn z art. 148 § 1 kk

Wyrokiem z dnia 16 grudnia 2010 r. Sąd Okręgowy w Lublinie:

I.  S. M. i J. B. uznał za winnych tego, że w nocy z 1 na 2 kwietnia 2009 roku w O., województwa (...), działając wspólnie i w porozumieniu, w zamiarze bezpośrednim pozbawienia życia Z. K., zadali mu ciosy narzędziami tępymi i twardymi w głowę, grzbiet, prawy pośladek, biodro, prawe ramię oraz co najmniej dwukrotnie w szyję nieustalonym bliżej narzędziem ostro kończystym, a nadto dusili rękoma za szyję, powodując obrażenia ciała w postaci rany tłuczonej głowy z wylewem krwawym w tkance podskórnej, otarć naskórka twarzy, prawostronnego wylewu podspojówkowego, rany kłutej prawej strony szyi przeszywającej prawy mięsień mostkowo - obojczykowo – sutkowy z kanałem kończącym się w mięśniach prawej strony karku, rany kłutej okolicy podżuchwowej prawej, której kanał przeszywał prawy płat tarczycy i kończył się w obrębie światła krtani, obfitych wylewów krwawych w otoczeniu krtani ze złamaniem chrząstki tarczowej i odłamaniem jej rożków po stronie lewej, otarć naskórka tułowia, podbiegnięć i wylewów krwawych w zakresie tkanek miękkich grzbietu, otarć naskórka i podbiegnięć krwawych w zakresie kończyn, wylewów krwawych w tkankach miękkich obu ramion, które to obrażenia spowodowały u pokrzywdzonego zaburzenia krążeniowo – oddechowe przez zachłystywanie się krwią aspirowaną do dolnych dróg oddechowych powodując zgon Z. K., to jest czynu wyczerpującego dyspozycję art. 148 § 1 kk i za to na podstawie wskazanego przepisu skazał S. M. na karę 12 (dwunastu) lat pozbawienia wolności, zaś J. B. na karę 15 (piętnastu) lat pozbawienia wolności;

II.  T. J. uniewinnił od popełnienia zarzucanego mu czynu, a wydatki związane z oskarżeniem w tej części przejął na rachunek Skarbu Państwa;

III.  Na podstawie art. 63 § 1 kk na poczet orzeczonej kary pozbawienia wolności zaliczył oskarżonym okresy zatrzymania i tymczasowego aresztowania w sprawie: S. M. w dniach od 4 do 6 kwietnia 2009 roku oraz od dnia 21 kwietnia 2009 roku do dnia 16 grudnia 2010 roku, zaś J. B. w dniach 4 – 5 kwietnia 2009 roku oraz od dnia 21 kwietnia 2009 roku do dnia 21 maja 2010 roku;

IV.  Zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej w L. – adw. Z. D. kwotę 2122,80 (dwa tysiące sto dwadzieścia dwa złote i osiemdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia nieopłaconej pomocy prawnej świadczonej z urzędu oskarżonemu J. B.;

V.  zwolnił oskarżonych S. M. i J. B. od obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, a wchodzące w ich skład wydatki przejął na rachunek Skarbu Państwa.

Wyrok powyższy zaskarżyli obrońcy oskarżonych S. M. i J. B. oraz prokurator.

Obrońca oskarżonej S. M. zaskarżył powyższy wyrok w całości na korzyść oskarżonej.

Wyrokowi temu w oparciu o treść art. 438 pkt 2 i 3 kpk zarzucił:

1.  obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, tj.:

a)  art. 4, 7 kpk, polegającą na zaniechaniu przeprowadzenia istotnych dowodów dla rozstrzygnięcia sprawy oraz zaniechaniu uwzględnienia w wyroku okoliczności jednoznacznie przemawiających na korzyść oskarżonej, przez zaniechanie m. in. przeprowadzenia dowodu z koszuli zabezpieczonej w pomieszczeniach należących do J. B. a noszącej plamy koloru brunatnego, uwzględnienia dowodów dotyczących stanu technicznego żarówki, zabezpieczającej na miejscu zdarzenia oraz dowodów z badań osmologicznych dotyczących śladów zapachowych zabezpieczonych w domu denata;

b)  art. 5 § 2, 7 kpk, polegającą na rozstrzygnięciu niedających się usunąć w procesie wyrokowania wątpliwości na niekorzyść oskarżonej, w sytuacji gdy prawidłowa ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego nie dawała podstaw do przyjęcia ustalonego przez Sąd stanu faktycznego, które to błędy doprowadziły do jednostronnej, a wręcz dowolnej oceny zgromadzonego materiału dowodowego przez oparcie wyroku jedynie na dowodach obciążających oskarżoną S. M., przy jednoczesnym całkowitym wyeliminowaniu dowodów jednoznacznie wskazujących, że oskarżona nie popełniła zarzucanego jej czynu;

c)  art. 92 kpk polegającą na oparciu orzeczenia jedynie o wybiórcze dowody, przy jednoczesnym pominięciu pozostałych, które z punktu widzenia obrony miały znaczenie dla prawidłowego rozstrzygnięcia;

d)  art. 424 kpk, polegającą na zawarciu w treści uzasadnienia okoliczności dotyczących stanu faktycznego opisującego bezpośredni przebieg zdarzenia objętego aktem oskarżenia, nie znajdujących jakiegokolwiek odniesienia w zebranym w sprawie materiale dowodowym;

2.  obrazę przepisów postępowania, mającą wpływ na treść orzeczenia w postaci art. 198 kpk przez oparcie wyroku na wadliwych opiniach biegłych z zakresu stosowania wariografu oraz osmologii, co w konsekwencji doprowadziło do uznania oskarżonej S. M. za winną popełnienia zarzucanej jej zbrodni;

3.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, który miał wpływ na jego treść polegający na przyjęciu, że okoliczności podawane przez oskarżoną w jej wyjaśnieniach, w których przyznała się do popełnienia zarzuconego jej przestępstwa jednoznacznie wskazują na jej sprawstwo albowiem zawierały elementy zgodnie z ustaleniami śledztwa, co do rzeczywistego przebiegu zdarzeń w sytuacji, gdy przesłuchanie to odbyło sie po przeszło 20 dniach od zaistnienia przestępstwa a zamieszkała w tej samej miejscowości, w której doszło do zbrodni, S. M. posiadała dokładne informacje o zdarzeniu uzyskane od osób trzecich oraz z Internetu.

Podnosząc powyższe zarzuty wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Lublinie do ponownego rozpoznania.

Podobnie w całości na korzyść oskarżonego zaskarżył powyższy wyrok obrońca oskarżonego J. B..

Na podstawie art. 427 § 1 i 2 oraz art. 438 pkt 3 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych, mogących mieć wpływ na treść wydanego orzeczenia, a polegający na przyjęciu, iż oskarżony dopuścił się czynu z art. 148 § 1 kk mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z bardzo chwiejnych pomówień S. M., zeznań wszystkich świadków, wyników opinii wydanych na podstawie ekspertyz kryminalistycznych z zakresu badań daktyloskopijnych, opinii z badań DNA, osmologicznych.

Na podstawie art. 427 kpk wniósł, aby Sąd Odwoławczy działając na zasadzie art. 437 § 1 i 2 kpk uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji; ewentualnie wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego J. B. od zarzucanego mu czynu.

Natomiast prokurator na zasadzie art. 425 § 1 i 2 kpk i art. 444 kpk zaskarżył wyrok na niekorzyść oskarżonego T. J..

Powołując się na art. 427 § 1 i 2 kpk oraz art. 438 pkt 3 kpk orzeczeniu temu zarzucił błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, polegający na wyrażeniu poglądu, iż zebrane w sprawie dowody nie są wystarczające do uznania oskarżonego T. J. winnym popełnienia przestępstwa z art. 217 § 1 kk, jakkolwiek prawidłowa analiza całokształtu ustalonych okoliczności przedmiotowych zdarzenia, przy właściwej ocenie w szczególności wyjaśnień T. J., prowadzi do przeciwnego wniosku.

Podnosząc powyższy zarzut wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej T. J. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Lublinie.

Wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2011 r. Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżony wyrok uznając apelacje wniesione przez prokuratora i obrońców oskarżonych za oczywiście bezzasadne.

Kasację od wyroku Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 21 kwietnia 2011 r. wnieśli obrońcy oskarżonych.

Sad Najwyższy wyrokiem z dnia 18 kwietnia 2012 r. uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sadowi Apelacyjnemu w Lublinie do ponownego rozpoznania w postępowaniu odwoławczym.

Po ponownym rozpoznaniu apelacji obrońców oskarżonych Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Obie apelacje są zasadne, a ich wnioski o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania są trafne.

Na wstępie zauważyć należy, że przyczyną uchylenia w drodze kasacji poprzedniego wyroku Sądu Apelacyjnego było naruszenie art. 433 § 2 k.p.k. i art.547 § 3 k.p.k. Sąd Najwyższy stwierdził, „że doszło do istotnego naruszenia art.433 § 2 k.p.k., nakazującego rozpoznać wszystkie podniesione w apelacjach zarzutu i argumentu powołane na ich uzasadnienie, również te, które nie zostały wyrażone expressis verbis, ale narzucają się po lekturze akt, i nie mogą być pominięte bez obrazy, także przez Sąd odwoławczy, art.5 § 2 i 7 k.p.k.” (str.7 uzasadnienia wyroku S.N.). Sąd Najwyższy wskazał też, że u podstaw powyższego uchybienia legło „skupienie się Sądów, w tym Sądu odwoławczego, na dowodach przemawiających za sprawstwem oskarżonych i nieuwzględnienie okoliczności rodzących wątpliwości co do winy oskarżonych.” Te sformułowanie wskazuje, że uchybienia dotyczące oceny dowodów popełnione zostały także, czy nawet przede wszystkim przez Sąd Okręgowy.

Nie ulega wątpliwości, że w niniejszej sprawie kluczowe znaczenia mają wyjaśnienia oskarżonej S. M.. Zarzuty apelacji obrońców oskarżonych sprowadzają się do zakwestionowania oceny wyjaśnień oskarżonej.

Ocena wyjaśnień oskarżonej była trudna , jest to oczywiste wobec zmienności jej wyjaśnień i braku potwierdzenia w innych dowodach, także w treści opinii biegłego lekarza sądowego.

Oskarżona S. M. w pierwszych wyjaśnieniach przyznała się do zabójstwa pokrzywdzonego (k.165).W toku kolejnego przesłuchania nie przyznała się do popełnienia zarzucanego jej przestępstwa i pomówiła o jego dokonanie J. B., który miał wobec niej przyznać się do zabójstwa pokrzywdzonego, na rozprawie zaprzeczyła pierwszym i drugim wyjaśnieniom twierdząc, że przesłuchujący ją policjanci stosowali wobec niej przemoc i sugerowali treść wyjaśnień.

Z analizy uzasadnienia zaskarżonego wyroku – str. 5 uzasadnienia- wynika, że Sąd Okręgowy ustaleń dotyczących przebiegu zabójstwa dokonał na podstawie wyjaśnień oskarżonej z k. 164 – 165, w części uzasadnienia zawierające ustalenia faktyczne nie wskazano innych wyjaśnień oskarżonej, nie wskazano wyjaśnień oskarżonej, w których pomawia oskarżonego J. B.. To uchybienie nie ma istotnego znaczenia, gdyż z dalszej części uzasadnienia wynika, ze podstawą ustaleń stały się też wyjaśnienia oskarżonej , w których wskazała, że oskarżony J. B. zabił pokrzywdzonego (str. 18 uzasadnienia).Sąd ani pierwszych ani następnych wyjaśnień oskarżonej nie obdarzył wiara w całości, traktując te dowody wybiórczo. Sąd Okręgowy choć traktował ocenę wyjaśnień oskarżonej jako czynność wymagającą szczególnej staranności nie w pełni sprostał wymogom wynikających z zasady swobodnej oceny dowodów.

Na wstępie stwierdzić należy, że wykluczając sytuację składania wyjaśnień przez oskarżoną w warunkach wyłączających swobodę wypowiedzi nie uwzględnił wszystkich okoliczności. Oskarżona twierdziła, że stosowano wobec niej przemoc, sugerowano treść wypowiedzi, przeprowadzano czynności , które nie zostały utrwalone w protokołach (k. 726 – 735, 1509) .

Sąd Okręgowy nie uwzględnił oceniając kwestię swobody wypowiedzi dwu okoliczności:

Po pierwsze tego, że oskarżony T. J. złożył wyjaśnienia, w których przyznał się do zabójstwa pokrzywdzonego, później zaprzeczył złożonym wyjaśnieniom, i wskazał, że kazali się mu przyznać policjanci (k. 607), na rozprawie wyjaśnił, że przyznał się gdyż był przesłuchiwany na policji i tam go ”trochę mordowali”, mówili by się przyznał to dostanie mniejszy wyrok (k. 1367v).Z protokołu rozprawy nie wynika, by Sąd dociekał co kryło się za sformułowaniem użytym przez oskarżonego. Sąd nie rozważył, czy okoliczności, które doprowadziły do nieprawdziwego przyznania się do zabójstwa T. J. nie miały znaczenia dla zachowania się oskarżonej, czy nie miały wpływu także na treść składanych przez nią wyjaśnień.

Po drugie nie dostrzegł Sąd Okręgowy, że z treści przedstawionego zarzutu (k. 164v) wnikało, że oskarżona zadała dwa ciosy szpikulcem w szyję. Przesłuchujący podejrzaną miał wiedzy o użyciu takiego narzędzia już przed przesłuchaniem podejrzanej , z innych źródeł dowodowych nie wynikało jakim narzędziem zadano pokrzywdzonemu rany w okolicy szyi. Okoliczność ta może wskazywać, że składając wyjaśnienia oskarżona uległa sugestiom przesłuchującego.

Taki wniosek wynika też z analizy sprawozdani z przeprowadzonych badań poligraficznych (k. 288), np. na k. 292 przeprowadzający badanie zapisał wypowiedź badanej S. M.: ”Mówili mi policjanci, że była wysypana sól na łóżko czy na niego samego”. Zauważyć też należy, że badanie to poprzedziło bezpośrednio przesłuchanie S. M. w charakterze podejrzanej.

Dokonana ocena wyjaśnień oskarżonej nie uwzględnia okoliczności wynikającej z innych dowodów, przede wszystkim opinii biegłych. Zarzuty apelacji w tej części są zasadne.

Z opinii – pkt. III-(k. 242) wynika, że do zgonu Z. K. doszło w wyniku duszenia gwałtownego w mechanizmie dławienia (bezpośredniego ucisku na narządy szyi np. ręką sprawcy z jednoczesnym krwotokiem z ran szyi i prawdopodobnym zachłystywaniem się krwią ściekającą do dróg oddechowych. W żadnych wyjaśnieniach oskarżona nie przytacza okoliczności, które opisywałyby taki sposób jej działania lub działania oskarżonego J. B..

Z pkt. IV opinii wynika, że do powstania ran kłutych szyi doszło w wyniku zadziałania bliżej nieokreślonego narzędzia ostrokończystego posiadającego również krawędź sieczną (czyli najprawdopodobniej noża) (k. 243).

Stwierdzenie Sadu Okręgowego, iż ”opis narzędzia zawarty w wyjaśnieniach oskarżonej, odpowiada zawartemu w opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej (k. 243,1043 – 1054) opisowi narzędzia, jakim stwierdzone przez niego na szyi denata mogło być zadane” jest nieuprawnione. Z opisu „szpikulca” przytoczonego przez oskarżoną w wyjaśnieniach zawartych na k. 165 nie można wysnuć wniosku, by miał krawędź sieczną.

Nie znajduje podstaw w treści opinii stwierdzenie Sądu , iż o udziale w zabójstwie więcej niż jednej osoby wnioskować można pośrednio z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej G. T. (str. 44 uzasadnienia).Sąd wskazał formułując powyższy pogląd na opinię uzupełniająca z k. 1621, 1622. Żaden zapis zawarty w protokole rozprawy z 2 grudnia 2010 roku nie wskazuje na to, że opinia dawała podstawę do ustalenia, iż obrażenia doznane przez pokrzywdzonego spowodowane zostały przez dwie osoby.

Trafnie natomiast Sąd Okręgowy wskazał, iż ustalenie opinii, że spowodowanie obrażeń w okolicy szyi nie wymagało użycia znacznej siły koreluje z wyjaśnieniem oskarżonej, iż nie czuła oporu w czasie zadawania ciosu szpikulcem.

Sąd Okręgowy nie wskazał argumentów, które uzasadniały obdarzenie wiarą wyjaśnień, iż ona spowodowała śmierć oskarżonego i odmiennych wyjaśnień, w których pomówiła o spowodowanie śmierci oskarżonego J. B. pomimo tego , iż żadne z jej wyjaśnień nie wskazuje na sposób spowodowania obrażeń prowadzących do śmierci pokrzywdzonego odpowiadający obiektywnym ustaleniom wynikającym z opinii Zakładu Medycyny Sądowej.

Obdarzając wiarą pierwsze wyjaśnienia oskarżonej Sąd Okręgowy nie rozważył kwestii wykręcenia żarówki. Oskarżona wyjaśniła, że przed wyjściem z mieszkania wykręciła żarówkę trzymając ją poprzez rękaw bluzy. To twierdzenie wydaje się być nieprawdziwe wobec treści opinii (k. 468 – 470), z której wynika, że na żarówce stwierdzono ślady pozostawione przez rękawiczkę. Niezgodne z prawdą stwierdzenie tej okoliczności może wskazywać, że być może niektóre szczegóły jej wyjaśnień mogą być wynikiem zadawania sugestywnych pytań na co wskazywała oskarżona w wyjaśnieniach (k. 730).Pozostając przy dowodzie w postaci żarówki Sąd nie rozważył tego dlaczego żarówkę wykręcono a nie zgaszono światła, nie ustalił, czy przyczyną wykręcenie żarówki nie było jej uszkodzenie, „przepalenie”.

Wskazując na tło seksualne zdarzenia, wynikające z faktu , że pokrzywdzony był częściowo rozebrany, że znaleziono w pobliżu jego zwłok prezerwatywę, nie rozważono tego, czy te okoliczności nie podważają ustaleń o wspólnym działaniu obojga oskarżonych , czy pokrzywdzony mógł dążyć do współżycia z oskarżoną w obecności oskarżonego J. B., z którym o względy oskarżonej rywalizowali.

Nie można zaakceptować stanowiska Sądu Okręgowego, który udział oskarżonych w zabójstwie ustalił też na podstawie opinii z badań poligraficznych (patrz str. 32 uzasadnienia). Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku uchylającego poprzedni wyrok Sądu Apelacyjnego (str. 8) stwierdził:” Nie są dowodami sprawstwa tylko sugestie współoskarżonego ani wyniki badania wariograficznego , które służyły jedynie ograniczeniu kręgu osób podejrzanych...”

Reasumując stwierdzić należy, że w apelacjach wykazano, że Sąd Okręgowy dokonując oceny dowodów, przede wszystkim wyjaśnień oskarżonej nie uwzględnił wszystkich okoliczności , w tym tych które rodzą wątpliwości co do winy oskarżonych. Z tych względów zaskarżony wyrok należało uchylić a sprawę przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Lublinie .

Przy ponownym rozpoznaniu należy odebrać wyjaśnienia od oskarżonych, oczywiście jeśli nie odmówią złożenia wyjaśnień.

Przedmiotem wyjaśnień S. M. powinny być także okoliczności dotyczące czynności podejmowanej wobec niej w czasie zatrzymania, przeszukania jej mieszkania, przede wszystkim tego, czy policjanci przekazywali jej wiadomości na temat obrażeń doznanych przez pokrzywdzonego, co sugeruje treść opinii wariograficznej.

W pierwszej kolejności należy ustalić, czy wobec oskarżonej stosowano przemoc i czy przed pierwszym przesłuchaniem w charakterze podejrzanej policjanci przekazali jej wiadomości o okolicznościach zabójstwa. Na tę okoliczność należy też przesłuchać funkcjonariuszy policji biorących udział w czynnościach z udziałem oskarżonej. Z. M., który sformułował zarzut przedstawiony oskarżonej w dniu 21 kwietnia 2009 r. (k. 164) należy zadać pytanie skąd posiadał wiedzę o zadaniu pokrzywdzonemu dwu ciosów ostrym szpikulcem w szyję, czy zadawał oskarżonej pytania dotyczące wyglądu, cech „szpikulca”.

Przesłuchując J. B. należy zadać mu pytania dotyczące śladu krwi na jego koszuli i okoliczności pozostawienia tego śladu, na co zwrócił uwagę Sąd Najwyższy (str. 8 uzasadnienia).

Przesłuchując świadka T. J. ustalić należy okoliczności składania przez niego wyjaśnień, ewentualnego stosowania wobec niego przemocy. Wyjaśnić należy, co kryje się za użytym przez świadka sformułowaniem, że był trochę mordowany przez policję. Rozważyć należy, czy okoliczności , które doprowadziły do przyznania się przez niego do przestępstwa nie mogły zaistnieć też wobec oskarżonej.

Przeprowadzając dowód z uzupełniającej opinii biegłego G. T. należy ustalić, czy obrażenia doznane przez pokrzywdzonego , ich mechanizm wskazują na działanie dwu osób, czy wniosek wysnuty przez Sąd uprzednio rozpoznający sprawę, iż „O udziale w zabójstwie Z. K. więcej niż jednej osoby wnioskować można pośrednio z opinii biegłego z zakresu medycyny sądowej..” (str. 44 uzasadnienia) znajdował oparcie w jego wypowiedziach.

Ze szczególną wnikliwością należy przesłuchać świadka K. P. co do reakcji oskarżonej w czasie oglądania zdjęć z miejsca zabójstwa opublikowanych na stronie internetowej policji, ustalenia które wypowiedzi oskarżonej mogły świadczyć o tym, iż wie o zdarzeniu więcej, niż wynikało to ze zdjęć.

Przy ocenie dowodów, przede wszystkim wyjaśnień oskarżonych, należy też uwzględnić to, że dowody ze śladów linii papilarnych, ślady biologiczne nie potwierdzają obecności oskarżonych na miejscu przestępstwa. Oczywiście nie mają racji apelacje , iż brak pozytywnych opinii w tym względzie, świadczy o tym, że oskarżeni nie są sprawcami zabójstwa pokrzywdzonego ,jednak wnioski z tych opinii powinny być uwzględnione przy ocenie wyjaśnień oskarżonych.

Oceniając wyjaśnienia oskarżonej należy uwzględnić wszystkie okoliczności a nie tylko te, które potwierdzają jej wyjaśnienia złożone w trakcie postępowania przygotowawczego.

Uzasadnienie oceny wyjaśnień powinno wskazywać na tok rozumowania Sądu, który doprowadził do przyjętej oceny poszczególnych dowodów.