Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 15 listopada 2012 roku

Sąd Apelacyjny w Katowicach w II Wydziale Karnym w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Apel. Dariusza Wiory

po rozpoznaniu w dniu 15 listopada 2012 roku sprawy

1.  J. P. s. H. i I.

ur. (...) w M.

oskarżonego z art. 286 § 1 k.k., art. 294 § 1 k.k. przy zast. art. 12 k.k. i inne;

2.  M. P. c. S. i I.

ur. (...) w S.

oskarżonej z art. 286 § 1 k.k., art. 294 § 1 k.k. przy zast. art. 12 k.k. i inne;

3.  H. Z. s. J. i B.

ur. (...) w W.

oskarżonego z art. 286 § 1 k.k., art. 294 § 1 k.k. przy zast. art. 12 k.k.

na skutek apelacji obrońców

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 5 grudnia 2011 roku, sygn. akt. V K 129/07

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

-

oskarżonych J. P. oraz H. Z. uniewinnia
od popełnienia czynu przypisanego im w pkt 1 zaskarżonego wyroku,
a oskarżoną M. P. uniewinnia od popełnienia czynu przypisanego jej w pkt 4 zaskarżonego wyroku, kosztami postępowania
w tym zakresie obciążając Skarb Państwa,

-

uchyla zawarte w pkt 3 zaskarżonego wyroku orzeczenie o karze łącznej pozbawienia wolności wymierzonej oskarżonemu J. P.,

-

uchyla zawarte w pkt 6 zaskarżonego wyroku orzeczenie o środku karnym orzeczonym wobec oskarżonych H. Z. oraz M. P.,

-

oskarżonemu J. P. na podstawie art. 69 § 1 i 2 k.k. oraz
art. 70 § 1 pkt 1 k.k. zawiesza warunkowo wykonanie wymierzonej mu
w pkt 2 zaskarżonego wyroku kary pozbawienia wolności tytułem próby
na okres 4 (czterech) lat,

II.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III.  zwalnia oskarżonego J. P. od ponoszenia kosztów postępowania odwoławczego, którymi w całości obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II AKa 211/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 5 grudnia 2011 roku Sąd Okręgowy w Gliwicach Wydział V Karny Zamiejscowy w Rybniku uznał:

-

oskarżonych J. P. oraz H. Z. za winnych tego, że w marcu
2001 roku w W., W. i w T. wprowadzili
w błąd przedstawicieli (...) sp.z o.o. z/s w W. co do realnych możliwości zapłaty przez spółkę (...) SA z/s w W. kwoty 1 474 575,00 zł tytułem należności za maszyny i urządzenia stanowiące linię produkcyjną do stolarki drewnianej, jak również wprowadzili ich w błąd co do tego, że H. Z.
i M. P. są osobami uprawnionymi do zawarcia i podpisania w imieniu (...) SA umowy kupna- sprzedaży której przedmiotem były te maszyny i urządzenia i działając w ten sposób doprowadzili (...) Sp.z o.o. z/s w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez zawarcie w dniu 21 marca 2001 roku umowy handlowej, podpisanie jej w imieniu kupującego przez nieuprawnione do tego osoby, w konsekwencji czego na skutek wykonania tej umowy zawartej przez sprzedającego tj. (...) Sp. z o.o. z/s w W. w dobrej wierze doszło do wydania maszyn i urządzeń i do ich zamontowania na nieruchomości pozostającej w dyspozycji (...) SA, czym wyczerpali oni znamiona występku z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k., i za to na mocy
art. 294 § 1 k.k. skazał ich na kary po 3 lata pozbawienia wolności,

-

oskarżonego J. P.za winnego tego, że od lipca do września 2001 roku
w W.jako prezes zarządu (...) SAz/s w W., działając wspólnie i w porozumieniu z H. Z., w krótkich odstępach czasu, w wykonaniu z góry powziętego zamiaru osiągnięcia korzyści majątkowej zajmując się
z mocy ustawy a także z mocy faktycznego wykonywania sprawami majątkowymi spółki (...) SA, w celu udaremnienia wykonania tytułów egzekucyjnych wydanych przeciwko (...) SA, w tym: nakazu zapłaty Sądu Rejonowego dla Krakowa Śródmieścia
w Krakowie z dnia 18 maja 2001 roku sygn. akt VGNc 2155/01, wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z dnia 20 marca 2001 roku sygn. akt VI Gc 1402/00, nakazu zapłaty Sądu Okręgowego w Poznaniu z dnia 1 czerwca 2001r. sygn. akt XGNc 588/01, nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej z dnia 27 lutego 2001 roku sygn. akt VI Ng 22/01, nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej z dnia 22 stycznia
2001 roku sygn. akt I Nc 36/00, wyroku Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 19 lipca 2001 roku sygn. akt IX GC 516/01, nakazu zapłaty Sądu Rejonowego w Kielcach z dnia 18 grudnia 2000 roku sygn. akt V Ng 4584/00 i wyroku Sądu Okręgowego w Opolu
z dnia 22 marca 2001 roku sygn. akt VI Gc oraz innych, uszczuplił zaspokojenie wierzycieli spółki (...) SAw ten sposób, że dopuścił do zawarcia umów z PH (...)w R., (...) sp. z o.o.w L., PPHU (...) Sp. z o.o.we W., zbywając lub usuwając zagrożone zajęciem lub zajęte na mocy protokołu zajęcia z dnia 6 września 2001 roku składniki majątku spółki (...) SAw postaci maszyn i urządzeń stanowiących część linii produkcyjnej stolarki drewnianej, a także działając
w wyżej wskazanych warunkach i w wymienionym celu dopuścił do wystawienia
i dostarczenia do spółki (...) Ltd sp. z o.o.oddział w K.faktur sprzedaży bez uzgodnienia tego faktu z nabywcą, usiłując zbyć w ten sposób zagrożone zajęciem składniki majątku spółki (...) SAw postaci części maszyn tworzących linię produkcyjną do produkcji stolarki drewnianej, lecz zamierzonego celu nie osiągnął
z uwagi na odmowę zaakceptowania tych faktur przez spółkę (...) Ltd sp. z o.o.czym wyczerpał znamiona występku z art. 308 k.k. w zw. z art. 300 § 2 k.k. i art. 13 § 1 k.k.
w zw. z art. 300 § 2 k.k. i art. 11 § 2 k.k. w zw. z art. 12 k.. i za to na mocy art. 300 § 2 k.k. przy zast. art. 308 k.k. i art. 11 § 3 k.k. i art. 14 § 1 k.k. skazał go na karę 1 roku
i 8 miesięcy pozbawienia wolności,

a na mocy art. 85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. wymierzył temu oskarżonemu karę łączną 3 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Z kolei oskarżoną M. P. uznał za winną tego, że w marcu 2001 roku
w W. i w T. wprowadziła w błąd przedstawicieli
(...) Sp. z o.o. z/s w W. co do tego, że H. Z. i M. P.
są osobami uprawnionymi do zawarcia i podpisania w imieniu (...) SA umowy kupna-sprzedaży której przedmiotem były maszyny i urządzenia stanowiące linię produkcyjną do produkcji stolarki drewnianej o wartości 1 474 575,00 złotych i działając w ten sposób doprowadziła (...) sp. z o.o. z/s w W. do niekorzystnego rozporządzenia mieniem przez zawarcie w dniu 21 marca 2001 roku umowy handlowej, do podpisania jej
w imieniu kupującego przez nieuprawnione do tego osoby, w konsekwencji czego na skutek wykonania tej umowy zawartej przez sprzedającego tj. przez (...) sp. z o.o. z/s
w W. w dobrej wierze, doszło do wydania maszyn i urządzeń i ich zamontowania na nieruchomości pozostającej w dyspozycji (...) SA, czym wyczerpała ona znamiona występku z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k., i za to na mocy art. 294 § 1 k.k. skazał ją na karę 2 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności.

Oskarżoną M. P. uniewinniono od popełnienia zarzuconego jej w pkt
IV aktu oskarżenia czynu z art. 300 § 2 k.k. i art. 302 § 1 k.k. przy zast. art. 11 § 2 k.k.

Nadto na mocy art. 41 § 1 k.k. orzeczono wobec wszystkich oskarżonych środek karny w postaci zakazu pełnienia funkcji członka zarządu i członka organów nadzoru w spółkach prawa handlowego, a także zakaz zajmowania w tych podmiotach stanowisk związanych
z prowadzeniem spraw majątkowych na okres 5 lat.

Powyższy wyrok zaskarżony został przez obrońców oskarżonych.

Obrońca oskarżonych J. P. i M. P. zaskarżając wyrok w całości zarzucił orzeczeniu:

1.  obrazę przepisów postępowania która miała wpływ na treść wyroku, a to art. 4 k.p.k.,
art. 7 k.p.k., art. 424 § 1 k.p.k.

2.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego wyroku, który miał istotny wpływ na jego treść wynikający z przyjęcia, że:

a)  M. P. wyczerpała znamiona przestępstwa z art. 286 § 1 k.k. w zw.
z art. 294 § 1 k.k.. podczas gdy Sąd nie przeprowadził jakichkolwiek dowodów
na okoliczność, że świadomie wprowadziła w błąd w tym zakresie kontrahenta oraz Sąd nie ustalił czy ta okoliczność pozostawała w jakimkolwiek związku przyczynowym z decyzją (...) Polska co do zawarcia umowy z (...) SA, a tym samym aby oskarżona działała z zamiarem kierunkowym,

b)  J. P. wprowadził w błąd przedstawicieli (...) Polska co do realnej możliwości zapłaty przez (...) SA kwoty 1 474 575,00 złotych tytułem należności za maszyny i urządzenia stanowiące linię produkcyjną do stolarki drewnianej, jak również wprowadził ich w błąd co do zakresu reprezentacji spółki (...) podczas gdy:

-

jak to wynika zeznań prezesa (...) Polska A. W. złożonych na rozprawie w dniu 30 lipca 2010r. wyrażając zgodę na tą umowę (...) podjęła świadome ryzyko po to, by umożliwić C. produkcję okien,

-

standing finansowy spółki (...)był doskonale znany przedstawicielom (...)Polska albowiem po zawarciu porozumienia 21 czerwca 1999 roku zadłużenie C.wzrosło co doprowadziło do kolejnego porozumienia 14 lipca 2000 roku
z którego C.nie wywiązało się i doszło do postępowania przed Sądem Rejonowym m.st. Warszawy w Wydziale Gospodarczym, a uzyskany nakaz zapłaty egzekwowany przez komornika był na chwilę podpisania kolejnego porozumienia z dnia 4 grudnia 2000 roku bezskuteczny choć oficjalnie postępowanie z powodu bezskuteczności zostało umorzone dopiero w dniu
21 grudnia 2004 roku,

-

zachowanie przedstawicieli C. w postaci poniesienia nakładów na halę
w Z. oraz poszukiwania finansowania leasingowego w firmie (...) świadczy o zamiarze wykonania zaciągniętego zobowiązania,

-

brak jakiegokolwiek dowodu na to, że J. P. miał świadomość, że
brak zarejestrowania zmian w zarządzie spółki w KRS nie ma znaczenia dla konstytutywnego jego powołania, a tym samym aby wprowadził on świadomie kontrahenta w błąd w tym zakresie oraz Sąd nie ustalił czy ta okoliczność pozostawała w jakimkolwiek związku przyczynowym z decyzją (...) Polska
co do zawarcia umowy z C. oraz aby oskarżony działał z zamiarem kierunkowym,

c)  J. P.uszczuplił zaspokojenie wierzycieli C.w ten sposób, że dopuścił do zawarcia umowy z PH (...), podczas gdy zawarcie tej umowy zmierzało do pozyskania środków finansowych w ramach tzw. leasingu zwrotnego,

d)  J. P. dokonał przestępstwa w zakresie art. 308 k.k. w zw. z art. 300§ 2 k.k. podczas gdy Sąd nie przeprowadził żadnego dowodu dla ustalenia czy zachowanie oskarżonego miało realny wpływ na zaspokojenie wierzycieli

3.  rażącą niewspółmierność kary do stopnia winy oraz nieuwzględniającą inne ustawowe dyrektywy wymiaru kary, niezgodną z dyrektywami zamieszczonymi w art. 53 k.k. poprzez orzeczenie w stosunku do oskarżonych bezwzględnej kary pozbawienia wolności w szczególności nie uwzględnienie, że M. P. jest obecnie nie karana
i w stosunku do niej istnieje pozytywna prognoza kryminologiczna.

Wniósł zatem obrońca o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji lub o zmianę wyroku i uniewinnienie oskarżonych od zarzutu popełnienia przypisanych im czynów.

Z kolei obrońca oskarżonego H. Z. zarzucił wyrokowi:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za jego podstawę i mający wpływ na jego treść a polegający na stwierdzeniu, że:

-

oskarżeni J. P. i H. Z. wprowadzili w błąd przedstawicieli (...) Polska co do tego, że H. Z. i M. P. są osobami uprawnionymi do podpisania i zawarcia umowy w imieniu C., jeżeli okoliczności te nie miały żadnego znaczenia w sprawie, albowiem władze statutowe (...) SA nigdy nie kwestionowały zobowiązań spółki wynikających z podpisania umowy w dniu
21 marca 2001 roku,

-

oskarżeni J. P. i H. Z. wprowadzili w błąd przedstawicieli
(...) Polska co do realnych możliwości zapłaty przez spółkę (...) SA kwoty 1 474 575,00 złotych tytułem należności za maszyny i urządzenia stanowiące linię produkcyjną do stolarki okiennej, jeżeli:

-

stosunki handlowe tych podmiotów w okresie poprzedzającym zawarcie umowy jednoznacznie wskazywały na trudności finansowe w zakresie płynności spółki (...), co było trzykrotnie potwierdzone w porozumieniach zawartych w sprawie zaległego zadłużenia co potwierdził, akcentując świadome ryzyko po to by umożliwić spółce rozwój produkcji i co za tym idzie spłatę wcześniejszych zobowiązań, prezes zarządu spółki (...) A. W.,

-

szczególnego podkreślenia wymaga okoliczność zabezpieczenia w postaci hipoteki na nieruchomości, której wartości nikt nie kwestionował i które nie zostało dokonane z przyczyn nie obciążających oskarżonych,

-

Sąd I instancji bez merytorycznego uzasadnienia przyjął, że żadna z czynności podjętych przez C. której przedmiotem były elementy linii produkcyjnej stolarki drewnianej nie zmierzała do przywrócenia płynności finansowej C.
i nie była uzasadniona gospodarczo, a dostarczona przez (...) Polska linia miała charakter maszyn wysoko specjalistycznych, stanowiła całość, a poszczególne elementy były same w sobie całkowicie bezużyteczne,

2.  obrazę przepisów postępowania która miała istotny wpływ na jego treść, a to art. 2 § 2 k.p.k., art. 4 k.p.k., art. 7 k.p.k., art. 424 k.p.k. do czego miało dojść we wskazany
w apelacji sposób,

3.  rażącą surowość kary orzeczonej wobec oskarżonego w bezwzględnym wymiarze bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

Wniósł zatem skarżący o zmianę zaskarżonego orzeczenia i uniewinnienie oskarżonego od zarzutu opisanego w pkt 1 wyroku bądź o uchylenie zaskarżonego wyroku
i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji ewentualnie o zmianę wyroku poprzez jego złagodzenie i warunkowe zawieszenie wykonania orzeczonej kary pozbawienia wolności.

Sformułowane w apelacjach zarzuty ocenić należało jako trafne w części, w której odnosiły się do czynów przypisanych oskarżonym J. P. i A. Z. w pkt 1, a oskarżonej M. P. w pkt 4 zaskarżonego wyroku, a także
w części dotyczącej kary wymierzonej oskarżonemu J. P. za czyn z pkt 2 zaskarżonego wyroku.

Zaznaczyć jednak należy, że Sąd Okręgowy – poza dowodami zawnioskowanymi przez strony postępowania dopuszczając kolejne dowody także z urzędu – przeprowadził
w pełni wyczerpujące postępowanie dowodowe, co w efekcie dało odpowiednią podstawę do poczynienia właściwych ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Także uzasadnienie zaskarżonego wyroku – wbrew zarzutom skarżących – generalnie spełnia wymogi określone w art. 424 k.p.k.

Pomimo tego rozstrzygnięcie Sądu Okręgowego we wskazanej na wstępie części ulec musiało zasadniczej zmianie, a to poprzez uniewinnienie oskarżonych od popełnienia odpowiednich czynów, przy czym taka korekta zaskarżonego wyroku stała się możliwa
i dlatego, że zebrano w przedmiotowej sprawie kompletny materiał dowodowy w pełni wystarczający do ustalenia bazy do zmiany zaskarżonego wyroku.

Wskazać więc trzeba, że ocena wymienionych poniżej trzech kwestii wynikających tak z treści zaskarżonego wyroku jak i jego uzasadnienia, a związanych z przypisanym ostatecznie oskarżonym przestępstwem oszustwa z art. 286 § 1 k.k. w zw. z art. 294 § 1 k.k., rzutowała na wydanie rozstrzygnięcia w tymże przedmiocie, przy czym istotne jest, że
w porównaniu z zarzutem zawartym w akcie oskarżenia sąd orzekający w znaczący sposób zmienił opis odpowiednich czynów.

Po pierwsze – co nie było ujęte w akcie oskarżenia - skazując oskarżonych za czyny opisane w pkt 1 i 4 wyroku wskazano na okoliczność dotyczącą braku uprawnień oskarżonych do zawarcia i podpisania w imieniu (...) SA umowy kupna-sprzedaży z (...) SA w marcu 2001 roku, przy czym po stronie oskarżonej M. P. miało być to jedyne zachowanie wprowadzające w błąd przedstawicieli (...) SA.

Po drugie – już w ślad za aktem oskarżenia – oskarżeni J. P. oraz H. Z. mieli wprowadzić w błąd przedstawicieli (...) Polska co do realnych możliwości zapłaty przez spółkę (...) należności za zakupione maszyny i urządzenia (pkt 1 zaskarżonego wyroku).

Ostatnia z wymienianych kwestii – acz co do znaczenia na pewno nie najmniej istotna – dotyczy pominięcia przez sąd orzekający w opisach czynów ostatecznie przypisanych oskarżonym w pkt 1 i 4 zaskarżonego wyroku znamienia dotyczącego ich działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Rozpoczynając już bardziej szczegółowe rozważania od tej ostatniej kwestii – zaznaczyć wypada, że pominiętej przez skarżących a dostrzeżonej przez prokuratora na rozprawie odwoławczej – podnieść trzeba, że w opisie przedmiotowych czynów sąd orzekający nie zamieścił żadnych określeń odnoszących się do sytuacji majątkowej oskarżonych czy też innych osób.

Choć zgodzić się wypada, że znamię celu osiągnięcia korzyści majątkowej jest znamieniem wartościującym, a zatem jego istnienie może być uwidocznione przy użyciu różnych określeń (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 czerwca 2012 roku, II KK 287/11, Biuletyn PK 2012,7, poz.16 ) to jednak w przedmiotowym wyroku – w odróżnieniu od odpowiednich zarzutów ujętych w akcie oskarżenia – znamię to w żaden sposób nie zostało naprowadzone.

Biorąc pod uwagę kierunek apelacji wniesionych na korzyść oskarżonych, ów brak jednego z koniecznych znamion czynów przypisanych oskarżonym nie może już być przedmiotem rozważań w ewentualnym kolejnym postępowaniu.

Niezależnie od budzącej kontrowersje kwestii, czy z tego powodu w istniejącym układzie procesowym przy braku apelacji na niekorzyść oskarżonych zaskarżony wyrok mógłby zostać uchylony na zasadzie art. 440 k.p.k. celem przekazania sprawy do ponownego rozpoznania, podkreślić należy, że przede wszystkim brak jest przesłanek do uznania orzeczenia w tejże części i z tego powodu (tj. braku znamienia celu korzyści majątkowej) za rażąco niesprawiedliwe.

Oceniając wszystkie okoliczności dotyczące czynów przypisanych oskarżonym w pkt 1 i 4 zaskarżonego wyroku stwierdzić bowiem trzeba, że sąd orzekający poczynił nietrafne ustalenia faktyczne w odniesieniu do dwóch pierwszych wymienionych wyżej kwestii,
a mianowicie wpływu braku uprawnień oskarżonych do zawarcia i podpisania w imieniu (...) SA umowy kupna-sprzedaży z (...) SA w marcu 2001 roku oraz wprowadzenia przez oskarżonych J. P. i H. Z. w błąd przedstawicieli (...) Polska co do realnych możliwości zapłaty za zakupione maszyny i urządzenia.

I tak zgodzić się wypada z twierdzeniem skarżących, że na decyzję (...) Polska
o sprzedaży spółce (...) SA linii technologicznej do produkcji okien drewnianych żadnego wpływu nie miała kwestia rzeczywistego składu osobowego zarządu spółki (...) SA
w marcu 2001 roku, kiedy to była zawierana umowa między tymi spółkami.

A zatem rozważania sądu orzekającego odnośnie konstytutywnego charakteru uchwały rady nadzorczej w przedmiocie powołania zarządu spółki (strony 20 – 21 uzasadnienia zaskarżonego wyroku), acz niewątpliwie trafne (por. między innymi wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 15 kwietnia 1999 roku, I ACa 818/98, OSA 2001,1 poz. 2), odnoszą się do materii niezwiązanej bezpośrednio z okolicznościami, które w istocie legły u podstaw podjęcia decyzji o zawarciu przedmiotowej umowy ze spółką (...) SA przez zarząd (...) Polska.

W realiach niniejszej sprawy to nie zagadnienia dotyczące składu osobowego zarządu spółki (...) SA były jednym z elementów mających wpływ na rozważania przedstawicieli (...) Polska w przedmiocie oceny celowości zawarcia umowy o sprzedaży maszyn, lecz kalkulacje związane z oczekiwanymi w przyszłości zyskami z dalszej współpracy.

Skoro więc kwestie dotyczące rzeczywistego składu zarządu spółki (...) SA
w czasie zawierania przedmiotowej umowy nie mogły być jednym z elementów podjętego przez oskarżonych celowego wprowadzania w błąd przedstawicieli (...) Polska, tym samym okoliczność ta nie może być uznana jako jedno z działań stanowiących oszustwo wobec (...) Polska.

Rezultatem tego stać się musiało wyeliminowanie z opisu czynu przypisanego oskarżonej M. P. w pkt 4 zaskarżonego wyroku jedynego elementu dotyczącego wprowadzania w błąd, a nie można zapominać i tym, że sąd orzekający nie wprowadził do wyroku znamienia działania w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Z tych przyczyn, skoro czyn oskarżonej nie zawiera żadnych znamion czynu zabronionego, na zasadzie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 414 § 1 k.p.k. oskarżoną należało uniewinnić od popełnienia czynu przypisanego jej w pkt 4 zaskarżonego wyroku,
a na mocy art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu w tej części obciążyć Skarb Państwa.

Kontynuując tę część rozważań w odniesieniu do oskarżonych J. P. oraz H. Z. co do czynu przypisanego im w pkt 1 zaskarżonego wyroku, konsekwentnie stwierdzić trzeba, że i z opisu tegoż czynu usunąć trzeba element dotyczący wprowadzania
w błąd odnośnie uprawnienia do zawarcia i podpisania umowy w imieniu spółki (...) SA.

Zauważyć przy tym trzeba, że oskarżony H. Z. w każdym składzie osobowym do 15 listopada 2001 roku był członkiem zarządu – jako jego prezes bądź też wiceprezes, a w piśmie z dnia 27 lutego 2001 roku oskarżeni J. P. i H. Z. poinformowali (...) Polska o zmianach w zarządzie (k. 64), choć istotnie nie dopełniono obowiązku o zgłoszeniu zmian do KRS zgodnie z procedurą określoną w ustawie z dnia
20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz. U. Nr 168 poz. 1186 z 2007 roku z późn. zm.).

Aby temat ten wyczerpać dodać jeszcze można, że w doktrynie dominuje pogląd, iż dla bezpieczeństwa w obrocie celowe jest zawieranie umów z członkami zarządu ujawnionymi w KRS – tak jak to stało się w przypadku przedmiotowej umowy z dnia
21 marca 2001 roku podpisanej w imieniu spółki (...) SA przez wpisanych w owym czasie do rejestru H. Z. oraz M. P..

Nawiązując już do problemu dotyczącego wprowadzania w błąd przez oskarżonych J. P. oraz H. Z. przedstawicieli (...) Polska co do realnych możliwości zapłaty przez spółkę (...) należności za zakupione maszyny i urządzenia, brak jest w niniejszej sprawie dowodów, które niezbicie świadczyłyby o takich celowych poczynaniach oskarżonych.

Odnośnie oskarżonego H. Z. podnieść trzeba, że z żadnych dowodów nie wynika, aby oskarżony ten osobiście zaangażowany był w rozmowy z przedstawicielami (...) Polska dotyczące przedmiotowej transakcji – tak choćby świadek P. P. który
w imieniu (...) Polska prowadził odpowiednie pertraktacje handlowe (k. 2767).

Ze strony spółki (...) SA takie rozmowy i ustalenia czynił oskarżony J. P., którego rola w tej spółce była dominująca.

Podkreślić jednak wypada, że zła sytuacja finansowa tej spółki świetnie znana była przedstawicielom (...) Polska, co zresztą trafnie stwierdził sąd orzekający w swych ustaleniach faktycznych, zwracając uwagę i na to, że (...) Polska zawierając umowę
o dostawie linii produkcyjnej o ponad milionowej wartości podjęła ryzyko gospodarcze (strony 27-28 uzasadnienia zaskarżonego wyroku).

Sąd ten zwrócił uwagę i na to, że istniała możliwość odpowiedniego zabezpieczenia przedmiotowej umowy w postaci hipoteki na nieruchomości o wartości ponad 1 400 000 zł (strony 38 – 39 uzasadnienia wyroku), czego jednak nie dokonano z winy odpowiedzialnych za to pracowników (...) Polska.

Na marginesie podnieść wypada, że sąd orzekający nie znalazł podstaw do kwestionowania rzetelności wyceny nieruchomości opracowanej w lipcu 2000 roku przez rzeczoznawcę K. M. (strona 24 uzasadnienia zaskarżonego wyroku), choć problem ten – jeśli przypomnieć treść kolejnej wyceny sporządzonej przez innego rzeczoznawcę, a to M. J. (k. 1728 t. IX) – mógłby wymagać krytycznej analizy, niemożliwej już jednak z uwagi na kierunek wniesionych w tej sprawie apelacji.

Nie można jednak podzielić poglądu sądu orzekającego, że odpowiedzialność karna oskarżonych J. P. oraz H. Z. wynika z tego, że ich partnerzy
z (...) Polska nie mieli pełnej wiedzy o skali zobowiązań spółki (...) SA wobec innych podmiotów, w tym i pracowników z tytułu zaległych wynagrodzeń.

Zebrane dowody nie wskazują bowiem na to, aby oskarżeni podejmowali jakiekolwiek działania wprowadzające co do tych okoliczności w błąd przedstawicieli (...) Polska.

Świadek P. P. – do listopada 2001 roku zatrudniony w (...) Polska jako doradca ds. prawnych, choć w swych zeznaniach na rozprawie używał stwierdzeń
o „oszukańczych zabiegach mających na celu wyłudzenie supernowoczesnej linii do produkcji stolarki okiennej”, nie wskazał jednak żadnych konkretnych poczynań któregoś z oskarżonych mogących w inkryminowanym czasie stanowić takie działania (k. 2761-2768).

Znaczące jest, że świadek ten już po zakończeniu pracy w (...) Polska nadal utrzymywał kontakty z oskarżonym J. P., z którym miał wejść w osobiste układy handlowe, zakończone dla świadka niekorzystnie.

A zatem osobiste doświadczenia świadka zdeterminowały ton jego zeznań, narzuciły ocenę poczynań oskarżonego J. P. z punktu widzenia okoliczności zaistniałych
w czasie odległym od przedmiotowych zdarzeń.

Jeszcze raz należy podkreślić, że zgromadzone dowody nie wskazują na to, aby ze strony oskarżonych w inkryminowanym czasie prowadzone były konkretne działania wprowadzające w błąd przedstawicieli (...) Polska co do rzeczywistej kondycji (...) SA.

Trudności (...) SA świetnie znane były władzom (...) Polska,
w łonie których istniały zresztą zasadnicze różnice zdań w kwestii zawarcia umowy
o dostawie maszyn spółce (...) SA (zeznania świadka J. M. – dyr. ds. finansowych oraz prokurenta (...) Polska, przeciwnej zawieraniu przedmiotowej umowy – k. 2922-2924).

Zasadniczą okolicznością, która zadecydowała o zawarciu umowy była możliwość jej rzetelnego zabezpieczenia poprzez wpis hipoteki na nieruchomości (zeznania prezesa
zarządu (...) Polska świadka A. W. k. 2945-2947), a – co jak wyżej zaznaczono ustalił sąd orzekający - oskarżeni nie przekazywali żadnych błędnych informacji odnośnie nieruchomości która miała być przedmiotem zabezpieczenia.

Zauważyć nadto wypada – aprobując liczne krytyczne uwagi sądu orzekającego odnośnie zaniedbań po stronie (...) Polska w przypadku przedmiotowej transakcji – że może budzić co najmniej zdziwienie powierzenie przez znaczącą firmę jaką jest (...) Polska obsługi prawnej osobie bez stosownej wiedzy i doświadczenia, którą to osobą był w owym czasie student V roku prawa wspomniany już świadek P. P..

Skoro zatem:

-

brak jest ze strony oskarżonych J. P. oraz H. Z. rzeczywistych działań ukierunkowanych na wprowadzenie w błąd przedstawicieli (...) Polska co do realnych możliwości zapłaty przez spółkę (...) SA należności za maszyny,

-

brak jest podstaw do uznania – o czym była już mowa powyżej w kontekście czynu przypisanego oskarżonej M. P. w pkt 4 zaskarżonego wyroku – aby kwestie dotyczące rzeczywistego składu zarządu spółki (...) SA w czasie zawierania przedmiotowej umowy mogły być jednym z elementów mającego wpływ na decyzję odnośnie zawarcia przedmiotowej transakcji podjętego przez oskarżonych celowego wprowadzania w błąd przedstawicieli (...) Polska,

-

w zaskarżonym wyroku sąd orzekający nie wprowadził do wyroku znamienia działania
w celu osiągnięcia korzyści majątkowej,

tym samym analizowany czyn oskarżonych J. P. i H. Z. nie zawiera żadnych znamion czynu zabronionego.

Tak więc, na zasadzie art. 17 § 1 pkt 2 k.p.k. w zw. z art. 414 § 1 k.p.k., oskarżonych należało uniewinnić od popełnienia czynu przypisanego im w pkt 1 zaskarżonego wyroku, zaś na podstawie art. 632 pkt 2 k.p.k. kosztami procesu w tej części obciążyć Skarb Państwa.

Przechodząc do oceny apelacji obrońcy oskarżonego J. P. w części dotyczącej czynu przypisanego temu oskarżonemu w pkt 2 zaskarżonego wyroku, odpowiednie uwagi skarżącego w tym przypadku ocenić należało jako niezasługujące na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy i w tym zakresie przeprowadził pełne postępowanie dowodowe, i co więcej dokonał wszechstronnej oraz zgodnej z regułami procedury karnej oceny wszystkich odpowiednich dowodów, dokonując na koniec trafnych i wielce precyzyjnych ustaleń faktycznych w przedmiocie czynu ostatecznie przypisanego oskarżonemu J. P. w pkt 2 zaskarżonego wyroku.

Zmieniając – w porównaniu z aktem oskarżenia – opis tegoż czynu, słusznie zwrócono uwagę na okoliczność, że prokurator objął zarzutem okres do września 2001 roku, a zatem poza skargą znalazły się działania oskarżonego związane ze sprzedażą maszyn spółce z o.o. (...) z/s w R..

Aprobując zatem w tej części ustalenia oraz racje którymi kierował się sąd orzekający (strony 31 – 36 uzasadnienia zaskarżonego wyroku), nie ma już potrzeby ich pełnej, ponownej prezentacji.

Nawiązując do konkretnych uwag apelacji obrońcy oskarżonego J. P. – skoncentrowanej zresztą na czynie z pkt 1 aktu oskarżenia od popełnienia którego oskarżony został ostatecznie uniewinniony – podnieść trzeba, że brak jest podstaw do podzielenia zastrzeżeń skarżącego odnośnie ustaleń Sądu Okręgowego w przedmiocie umowy spółki (...) SA z (...).

Niezależnie bowiem od szczególnego celu leżącego u podstaw zawarcia tej umowy, związanego z poszukiwaniem środków do zapłaty za maszyny kupione od (...) Polska oraz dalszą perspektywą użytkowania tych maszyn przez (...) SA na podstawie planowanej umowy leasingu zwrotnego, nie można zapominać o tym, że przedmiotem tej umowy były ruchomości zagrożone zajęciem z powodu prowadzonych przeciwko spółce (...) licznych postępowań egzekucyjnych.

Nie ma również racji skarżących w tym miejscu, w którym wywodzi, że sąd orzekający winien przeprowadzić dalsze dowody celem ustalenia, czy zachowanie oskarżonego miało realny wpływ na zaspokojenie wierzycieli, a to z uwagi na wielość zobowiązań spółki (...) wobec różnych wierzycieli, w tym i takich których roszczenia są uprzywilejowane.

Otóż zaznaczyć trzeba, że w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt 2 zaskarżonego wyroku wskazano otwarty katalog wierzycieli spółki (...) SA, wymieniając
z nazwy jedynie niektórych spośród nich.

Najbardziej istotne jest jednak to, że wszakże przedmiotem działań oskarżonego J. P. oraz wcześniej już skazanego za tożsamy czyn oskarżonego H. Z. (wyrok Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim w sprawie II K 1058/02) były maszyny zajęte przez komornika, a efektem poczynań oskarżonych było umorzenie szeregu postępowań egzekucyjnych.

Aprobując przy tym i kwalifikację prawną przedmiotowego czynu oskarżonego przyjętą ostatecznie przez sąd orzekający, powyższe zarzuty apelacji obrońcy oskarżonego uznać należało za chybione.

Zaskarżony wyrok wymagał jednak zmiany w zakresie wymiaru kary orzeczonej wobec oskarżonego za tenże czyn, a to poprzez warunkowe zawieszenie wykonania wymierzonej oskarżonemu J. P. kary 1 roku i 8 miesięcy pozbawienia wolności.

Dokonując tej korekty miano na uwadze to, że skazanie dotyczy zdarzeń które miały miejsce już przed ponad 10 laty, a oskarżony od tego czasu generalnie zachowuje się
w sposób poprawny, o czym świadczy treść uzyskanego na etapie postępowania odwoławczego aktualnego wywiadu kuratora sądowego.

Podzielić natomiast należało racje, które legły u podstaw orzeczenia przez Sąd Okręgowy środka karnego wobec oskarżonego J. P. (strona 41 uzasadnienia zaskarżonego wyroku).

O kosztach postępowania odwoławczego w części utrzymującej zaskarżony wyroku
w odniesieniu do oskarżonego J. P. orzeczono na zasadzie art. 624 § 1 k.p.k., a to ze względu na obecnie trudną sytuację majątkową tegoż oskarżonego.