Sygnatura akt II Cz 330/13
Dnia 2 maja 2013 r.
Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:
Przewodniczący : SSO Barbara Nowicka
po rozpoznaniu w dniu 2 maja 2013 r. w Świdnicy
na posiedzeniu niejawnym
zażalenia powodów na postanowienie Sądu Rejonowego w Dzierżoniowie z dnia 6 marca 2013 r., sygn. akt IC 217/13 oddalające ich wniosek o zwolnienie od kosztów sądowych
w sprawie przeciwko D. Z. K.
o zapłatę 54.072,93 zł.
postanawia :
I. zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zwolnić powodów od kosztów sądowych częściowo, a mianowicie od opłaty od pozwu ponad kwotę 1500 zł;
II. oddalić dalej idące zażalenie.
Postanowieniem z dnia 6 marca 2013 r. Sąd Rejonowy w Dzierżoniowie oddalił wniosek powodów o zwolnienie od kosztów sądowych wskazując, że posiadają środki na pokrycie tych kosztów jeśli łącznie osiągają miesięczne dochody w wysokości 3.587 zł, a ich stałe miesięczne koszty utrzymania wynoszą 531 zł oraz gdy wydają także sezonowo kwotę 500 zł na zakup opału. Ponadto jak wynika z treści pozwu zdarzenia, w związku z którymi powodowie domagają się zapłaty następowały co najmniej od 2009 r., a inicjując postępowania sądowe, winni gromadzić kwoty niezbędne na pokrycie tych kosztów. Na obecnym etapie postępowania powodowie są zobowiązani do uiszczenia opłaty od pozwu w wysokości 2.704 zł i kwotę tę mogli zaoszczędzić z bieżących dochodów w latach 2009-2013.
W zażaleniu na to postanowienie powodowie wnieśli o jego zmianę i zwolnienie ich od kosztów sądowych w części dotyczącej opłaty od pozwu w całości lub ponad kwotę 200 zł. W uzasadnieniu wskazali, że nie są w stanie uiścić opłaty sądowej w wysokości 2.704 zł bez uszczerbku koniecznego dla swojego utrzymania. Oboje są bowiem starszymi schorowanymi ludźmi i miesięcznie wydają na leki 280 zł, pomagają finansowo swoim wnukom przekazując im miesięcznie po 100 zł, ponoszą koszty związane z wyjazdami do S. do wnuków w wysokości 150 zł na jedną osobę, zaś w sezonie wydają 6.000 zł na zakup opału.
Zażalenie jest częściowo uzasadnione.
Regułą w postępowaniu cywilnym jest, obowiązek ponoszenia kosztów sądowych przez strony, zaś instytucja zwolnienia od kosztów sądowych jest wyjątkiem od tejże reguły stanowiąc szczególną formę pomocy państwa dla osób ubogich, które z uwagi na trudną sytuację finansową nie mogą tych kosztów uiścić, bez wywołania uszczerbku w koniecznych kosztach utrzymania, a niezbędna jest natychmiastowa ochrona prawna. Osoba ubiegająca się o taką pomoc winna jednakże czynić oszczędności we własnych wydatkach i dopiero gdy nie jest to możliwe, ubiegać się o pomoc państwa. Należy zgodzić się ze skarżącymi, że ich sytuacja materialna i majątkowa nie pozwala im na poniesienie całej opłaty od pozwu, skoro powodowie pobierają świadczenia emerytalne w łącznej wysokości 3.587 zł miesięcznie, a na swoje utrzymanie i pomoc wnukom wydają 1.800 zł miesięcznie.
Należy jednak zauważyć, że koszty sądowe nie ustępują innym bieżącym wydatkom, a brak w danym momencie środków na pokrycie tych kosztów nie uzasadnia uwzględnienia wniosku o zwolnienie od kosztów. Jeśli powodowie w czerwcu 2012 r. wezwali pozwaną do zapłaty kwoty dochodzonej pozwem, a ona odmówiła zapłaty to już wówczas powinni liczyć się z koniecznością wytoczenia powództwa i poczynić w tym celu oszczędności aby móc choć częściowo pokryć koszty sądowe powstałe w niniejszym postępowaniu ograniczając bieżące wydatki do niezbędnego minimum.
Mając powyższe na uwadze, zdaniem Sądu Okręgowego, powodowie są w
stanie bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie uiścić część opłaty sądowej od pozwu w wysokości 1.500 zł.
Z tych przyczyn Sąd Okręgowy na podstawie art.386 § 1 kpc w zw. z art.397 § 2 kpc zmienił zaskarżone postanowienie zwalniając powodów od kosztów sądowych częściowo, od opłaty od pozwu ponad kwotę 1.500 zł, zaś dalej idące zażalenie oddalił z mocy art.385 kpc w zw. z art.397 § 2 kpc.